TEDxSydney
Tara Djokic: This ancient rock is changing our theory on the origin of life
Tara Djokic: Hòn đá thay đổi lý thuyết về nguồn gốc sự sống.
Filmed:
Readability: 4.7
1,892,611 views
Trái Đất chính xác được hình thành từ đầu và từ baoh giờ? Các nhà khoa học đã từng nghĩ rằng nó được sinh ra 3 tỉ năm trước bởi đại dương -- cho đến khi nhà sinh vật học vũ trụ Tara Djokic và đồng đội khám phá ra những thứ không hề lường trước ở miền Tây Australia. Cùng khám phá làm thế nào một hòn đá cổ đại, được tìm thấy gần miệng núi lửa, lại có thể thay đổi cái nhìn của chúng ta về nguồn gốc sự sống.
Tara Djokic - Astrobiologist
Tara Djokic discovered direct evidence that indicates some of Earth's oldest life once thrived in hot springs on land. Full bio
Tara Djokic discovered direct evidence that indicates some of Earth's oldest life once thrived in hot springs on land. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
The Earth is 4.6 billion years old,
0
1123
4749
Trái đất đã 4,6 tỷ năm tuổi
00:17
but a human lifetime often lasts
for less than 100 years.
for less than 100 years.
1
5896
4701
nhưng đời người thường chỉ
kéo dài dưới 100 năm.
kéo dài dưới 100 năm.
00:23
So why care about
the history of our planet
the history of our planet
2
11191
3317
Vậy sao lại phải quan tâm đến
lịch sử hành tinh này
lịch sử hành tinh này
00:26
when the distant past seems
so inconsequential to everyday life?
so inconsequential to everyday life?
3
14532
5857
khi quá khứ xa vời có vẻ không
quan trọng gì tới đời sống nhật tại?
quan trọng gì tới đời sống nhật tại?
00:32
You see, as far as we can tell,
4
20849
2118
Thì theo như những gì chúng ta biết,
00:34
Earth is the only planet
in our solar system
in our solar system
5
22991
3235
Trái đất là hành tinh duy nhất
trong hệ mặt trời
trong hệ mặt trời
00:38
known to have sparked life,
6
26250
2509
được biết đến là hành tinh
đã khơi mào sự sống,
đã khơi mào sự sống,
00:40
and the only system able to provide
life support for human beings.
life support for human beings.
7
28783
5399
và là hệ thống duy nhất có thể cung cấp
hỗ trợ sự sống cho con người.
hỗ trợ sự sống cho con người.
00:46
So why Earth?
8
34763
1253
Vậy tại sao là Trái Đất?
00:48
We know Earth is unique
for having plate tectonics,
for having plate tectonics,
9
36731
3378
Chúng ta biết Trái đất là duy nhất
vì nó có kiến tạo mảng,
vì nó có kiến tạo mảng,
00:52
liquid water on its surface
10
40133
1553
có nước lỏng trên bề mặt
00:53
and an oxygen-rich atmosphere.
11
41710
2277
và có khí quyển giàu ôxy.
00:56
But this has not always been the case,
12
44457
2318
Nhưng điều này không phải
lúc nào cũng đúng,
lúc nào cũng đúng,
00:58
and we know this because ancient rocks
have recorded the pivotal moments
have recorded the pivotal moments
13
46799
4841
ta biết được là nhờ những cổ thạch
đã lưu lại các thời khắc then chốt
đã lưu lại các thời khắc then chốt
01:03
in Earth's planetary evolution.
14
51664
2810
trong quá trình tiến hóa hành tinh
của Trái đất.
của Trái đất.
01:07
And one of the best places
to observe those ancient rocks
to observe those ancient rocks
15
55653
2983
Và một trong những nơi tốt nhất
để quan sát những cổ thạch đó
để quan sát những cổ thạch đó
01:10
is in the Pilbara of Western Australia.
16
58660
3473
là vùng Pilbara thuộc Tây Úc.
01:15
The rocks here are 3.5 billion years old,
17
63494
4500
Đá nơi đây có niên đại là 3,5 tỷ năm
01:20
and they contain some of the oldest
evidence for life on the planet.
evidence for life on the planet.
18
68018
4606
và chúng chứa những bằng chứng
cổ nhất về sự sống trên hành tinh này.
cổ nhất về sự sống trên hành tinh này.
01:25
Now, often when we think of early life,
19
73298
2415
Thường khi nghĩ tới thời tiền sử
01:27
we might imagine a stegosaurus
20
75737
3218
chúng ta có thể tưởng tượng ra
một con khủng long phiến sừng
một con khủng long phiến sừng
01:30
or maybe a fish crawling onto land.
21
78979
3429
hoặc có thể là một con cá
đang bò trên cạn.
đang bò trên cạn.
01:35
But the early life that I'm talking about
22
83012
2228
Nhưng thời tiền sử mà tôi đang nói đến
01:37
is simple microscopic life, like bacteria.
23
85264
3925
là sự sống vi mô đơn giản, như vi khuẩn.
01:41
And their fossils are often preserved
as layered rock structures,
as layered rock structures,
24
89745
3985
và hoá thạch của chúng thường được
lưu giữ trên các cấu trúc đá chia lớp,
lưu giữ trên các cấu trúc đá chia lớp,
01:45
called stromatolites.
25
93754
2134
có tên là đá Stromatolite.
01:48
This simple form of life
is almost all we see in the fossil record
is almost all we see in the fossil record
26
96515
4967
Dạng sống đơn giản này gần như là toàn bộ
những gì ta thấy trong di tích hóa thạch
những gì ta thấy trong di tích hóa thạch
01:53
for the first three billion years
of life on Earth.
of life on Earth.
27
101506
4131
trong ba tỷ năm đầu tiên
của sự sống trên Trái đất.
của sự sống trên Trái đất.
01:58
Our species can only be traced
back in the fossil record
back in the fossil record
28
106256
3455
Dấu tích loài người chúng ta phát hiện
trong di tích hóa thạch
trong di tích hóa thạch
02:01
to a few hundred thousand years ago.
29
109735
2508
chỉ cách đây vài trăm nghìn năm trước.
02:04
We know from the fossil record,
30
112267
1965
Từ di tích hóa thạch chúng ta biết
02:06
bacteria life had grabbed
a strong foothold
a strong foothold
31
114256
4050
sự sống của vi khuẩn đã chiếm
một chỗ đứng vững chắc
một chỗ đứng vững chắc
02:10
by about 3.5 to four billion years ago.
32
118330
3376
khoảng 3,5 đến 4 tỷ năm trước.
02:14
The rocks older than this
have been either destroyed
have been either destroyed
33
122316
3639
Đá có trước thời gian này
đều đã bị phá hủy
đều đã bị phá hủy
02:17
or highly deformed
through plate tectonics.
through plate tectonics.
34
125979
3131
hoặc bị biến dạng rất nhiều
do kiến tạo mảng.
do kiến tạo mảng.
02:21
So what remains a missing
piece of the puzzle
piece of the puzzle
35
129550
2437
Vậy mảnh vẫn còn thiếu của bài toán
02:24
is exactly when and how
life on Earth began.
life on Earth began.
36
132011
4964
là sự sống trên Trái đất đã bắt đầu
chính xác khi nào và bằng cách nào.
chính xác khi nào và bằng cách nào.
02:31
Here again is that ancient
volcanic landscape in the Pilbara.
volcanic landscape in the Pilbara.
37
139086
3576
Đây vẫn là phong cảnh
núi lửa cổ xưa ở Pilbara.
núi lửa cổ xưa ở Pilbara.
02:35
Little did I know that our research here
would provide another clue
would provide another clue
38
143075
4827
Tôi không ngờ nghiên cứu tại đây
của chúng tôi lại cung cấp manh mối khác
của chúng tôi lại cung cấp manh mối khác
02:39
to that origin-of-life puzzle.
39
147926
2365
cho câu hỏi về nguồn gốc của sự sống đó.
02:42
It was on my first field trip here,
40
150871
2110
Trong chuyến đi thực địa đầu tiên tại đây
02:45
toward the end of a full,
long week mapping project,
long week mapping project,
41
153005
4145
để hoàn thành dự án vẽ bản đồ kéo dài
nguyên cả tuần,
nguyên cả tuần,
02:49
that I came across something
rather special.
rather special.
42
157174
2987
tôi đã tình cờ bắt gặp
một thứ khá đặc biệt.
một thứ khá đặc biệt.
02:53
Now, what probably looks like
a bunch of wrinkly old rocks
a bunch of wrinkly old rocks
43
161026
3607
Giờ đây, những gì nhìn có vẻ
chỉ là một đống đá cổ nhăn nheo
chỉ là một đống đá cổ nhăn nheo
02:56
are actually stromatolites.
44
164657
2013
lại chính là Stromatolite.
02:58
And at the center of this mound
was a small, peculiar rock
was a small, peculiar rock
45
166694
4127
Và ở giữa đống đá này
là một hòn đá nhỏ kỳ lạ
là một hòn đá nhỏ kỳ lạ
03:02
about the size of a child's hand.
46
170845
2678
to cỡ bàn tay của một đứa trẻ.
03:06
It took six months before we inspected
this rock under a microscope,
this rock under a microscope,
47
174144
4898
Phải sáu tháng sau đó chúng tôi mới
nghiên cứu hòn đá này dưới kính hiển vi,
nghiên cứu hòn đá này dưới kính hiển vi,
03:11
when one of my mentors
at the time, Malcolm Walter,
at the time, Malcolm Walter,
48
179066
2616
nhờ cố vấn lúc đó của tôi là Malcom Walter
03:13
suggested the rock resembled geyserite.
49
181706
3860
đã gợi ý rằng hòn đá này
giông giống đá Geyserite.
giông giống đá Geyserite.
03:18
Geyserite is a rock type that only forms
50
186034
3508
Geyserite là một loại đá chỉ hình thành
03:21
in and around the edges
of hot spring pools.
of hot spring pools.
51
189566
4128
bên trong và quanh rìa
các hồ suối nước nóng.
các hồ suối nước nóng.
03:26
Now, in order for you to understand
the significance of geyserite,
the significance of geyserite,
52
194165
3482
Để bạn hiểu về tầm quan trọng
của geyserite,
của geyserite,
03:29
I need to take you back
a couple of centuries.
a couple of centuries.
53
197671
4151
tôi sẽ đưa bạn về vài thế kỉ trước.
03:35
In 1871, in a letter
to his friend Joseph Hooker,
to his friend Joseph Hooker,
54
203464
4052
Năm 1871, trong một lá thư gửi
bạn mình là Joseph Hooker,
bạn mình là Joseph Hooker,
03:39
Charles Darwin suggested:
55
207540
1806
Charles Darwin có đề cập:
03:42
"What if life started
in some warm little pond
in some warm little pond
56
210183
3721
"Sẽ thế nào nếu sự sống bắt đầu
trong một cái ao nhỏ ấm áp
trong một cái ao nhỏ ấm áp
03:45
with all sort of chemicals
57
213928
2119
với đủ loại hóa chất
03:48
still ready to undergo
more complex changes?"
more complex changes?"
58
216071
4272
vẫn sẵn sàng để trải qua
những thay đổi phức tạp hơn?"
những thay đổi phức tạp hơn?"
03:52
Well, we know of warm little ponds.
We call them "hot springs."
We call them "hot springs."
59
220883
3083
Chúng ta biết ao nhỏ ấm áp là gì.
Đó chính là "suối nước nóng".
Đó chính là "suối nước nóng".
03:55
In these environments, you have hot water
60
223990
2330
Trong môi trường này, bạn có nước nóng
03:58
dissolving minerals
from the underlying rocks.
from the underlying rocks.
61
226344
3015
hòa tan khoáng chất
từ đá bên dưới.
từ đá bên dưới.
04:02
This solution mixes with organic compounds
62
230295
5059
Dung dịch này hòa với hợp chất hữu cơ
04:07
and results in a kind of chemical factory,
63
235378
2631
và tạo ra một loại nhà máy hóa chất
04:10
which researchers have shown
can manufacture simple cellular structures
can manufacture simple cellular structures
64
238033
5990
mà theo các nhà nghiên cứu, có thể
sản xuất ra những cấu trúc tế bào đơn giản
sản xuất ra những cấu trúc tế bào đơn giản
04:16
that are the first steps toward life.
65
244047
3292
vốn là những bước đầu tiên đến sự sống.
04:19
But 100 years after Darwin's letter,
66
247363
2258
Nhưng 100 năm sau bức thư của Darwin,
04:21
deep-sea hydrothermal vents, or hot vents,
were discovered in the ocean.
were discovered in the ocean.
67
249645
4175
người ta đã phát hiện mạch thuỷ nhiệt hay
mạch phun nước nóng trong đại dương sâu.
mạch phun nước nóng trong đại dương sâu.
04:25
And these are also chemical factories.
68
253844
2309
Và chúng cũng là các nhà máy hóa học.
04:28
This one is located along
the Tonga volcanic arc,
the Tonga volcanic arc,
69
256177
3550
Cái này nằm dọc theo vòng cung
núi lửa Tonga,
núi lửa Tonga,
04:31
1,100 meters below sea level
in the Pacific Ocean.
in the Pacific Ocean.
70
259751
4501
sâu 1.100m dưới mực nước biển
ở Thái Bình Dương.
ở Thái Bình Dương.
04:37
The black smoke that you see billowing
out of these chimneylike structures
out of these chimneylike structures
71
265560
3698
Khói đen mà bạn nhìn thấy bốc ra
từ các cấu trúc giống như ống khói này
từ các cấu trúc giống như ống khói này
04:41
is also mineral-rich fluid,
72
269282
1817
cũng là chất lỏng giàu khoáng chất,
04:43
which is being fed off by bacteria.
73
271123
2892
vốn dùng để nuôi sống vi khuẩn.
04:46
And since the discovery
of these deep-sea vents,
of these deep-sea vents,
74
274967
2268
Và kể từ khi phát hiện ra
những mạch phun này,
những mạch phun này,
04:49
the favored scenario for an origin of life
has been in the ocean.
has been in the ocean.
75
277259
4257
kịch bản ưa thích về nguồn gốc của sự sống
là trong đại dương.
là trong đại dương.
04:54
And this is for good reason:
76
282091
1583
Và nó có căn cứ chính đáng:
04:57
deep-sea vents are well-known
in the ancient rock record,
in the ancient rock record,
77
285118
3309
mạch biển sâu được biết đến nhiều
trong di tích cổ thạch,
trong di tích cổ thạch,
05:00
and it's thought that the early Earth
had a global ocean
had a global ocean
78
288451
3065
và người ta cho rằng Trái đất sơ khai
có một đại dương toàn cầu
có một đại dương toàn cầu
05:03
and very little land surface.
79
291540
2752
và có rất ít bề mặt đất liền.
05:06
So the probability that deep-sea vents
were abundant on the very early Earth
were abundant on the very early Earth
80
294316
4705
Nên khả năng cho rằng có rất nhiều
mạch biển sâu trên Trái đất sơ khai
mạch biển sâu trên Trái đất sơ khai
05:11
fits well with an origin of life
81
299045
2479
rất phù hợp với nguồn gốc sự sống
05:13
in the ocean.
82
301548
1280
trong đại dương.
05:16
However ...
83
304233
1150
Tuy nhiên...
05:18
our research in the Pilbara
provides and supports
provides and supports
84
306503
4154
nghiên cứu của chúng tôi ở Pilbara
lại đưa ra và chứng minh
lại đưa ra và chứng minh
05:22
an alternative perspective.
85
310681
2262
một quan điểm khác.
05:25
After three years, finally, we were
able to show that, in fact,
able to show that, in fact,
86
313590
5899
Sau 3 năm, cuối cùng chúng tôi đã có thể
khẳng định được, thực ra,
khẳng định được, thực ra,
05:31
our little rock was geyserite.
87
319513
3378
hòn đá nhỏ của chúng tôi là geyserite.
05:34
So this conclusion suggested
not only did hot springs exist
not only did hot springs exist
88
322915
4069
Kết luận này không những cho thấy
mạch nước nóng đã tồn tại
mạch nước nóng đã tồn tại
05:39
in our 3.5 billion-year-old
volcano in the Pilbara,
volcano in the Pilbara,
89
327008
4056
trong ngọn núi lửa 3,5 tỉ năm tuổi
ở Pilbara của chúng tôi,
ở Pilbara của chúng tôi,
05:43
but it pushed back evidence for life
living on land in hot springs
living on land in hot springs
90
331088
6358
mà nó còn đẩy lùi bằng chứng cho sự sống
trên đất liền trong suối nước nóng
trên đất liền trong suối nước nóng
05:49
in the geological record of Earth
91
337470
2239
trong di tích địa chất của Trái đất
05:51
by three billion years.
92
339733
3908
về ba tỷ năm.
05:56
And so, from a geological perspective,
93
344818
3424
Và như vậy, từ góc độ địa chất,
06:00
Darwin's warm little pond
is a reasonable origin-of-life candidate.
is a reasonable origin-of-life candidate.
94
348266
6850
ao nhỏ ấm áp của Darwin là một ứng cử viên
hợp lý cho câu đố về nguồn gốc sự sống.
hợp lý cho câu đố về nguồn gốc sự sống.
06:09
Of course, it's still debatable
how life began on Earth,
how life began on Earth,
95
357174
3567
Tất nhiên, vẫn còn nhiều tranh cãi về
nguồn gốc của sự sống trên Trái đất,
nguồn gốc của sự sống trên Trái đất,
06:12
and it probably always will be.
96
360765
2458
và nó sẽ luôn như vậy.
06:15
But it is clear that it's flourished;
97
363247
2556
Nhưng rõ ràng nó đã phát triển mạnh mẽ;
06:17
it has diversified,
98
365827
1360
đã được đa dạng hóa,
06:19
and it has become ever more complex.
99
367211
2526
và trở nên phức tạp hơn bao giờ hết.
06:21
Eventually, it reached
the age of the human,
the age of the human,
100
369761
3322
Cuối cùng, nó đến thời kỳ
của con người,
của con người,
06:25
a species that has begun
to question its own existence
to question its own existence
101
373107
3626
một loài đã bắt đầu đặt câu hỏi
về sự tồn tại của chính nó
về sự tồn tại của chính nó
06:28
and the existence of life elsewhere:
102
376757
2862
và sự tồn tại của sự sống nơi khác:
06:32
Is there a cosmic community
waiting to connect with us,
waiting to connect with us,
103
380595
3137
Liệu có một cộng đồng vũ trụ nào
đang chờ kết nối với chúng ta
đang chờ kết nối với chúng ta
06:35
or are we all there is?
104
383756
2403
hay chúng ta chỉ có một mình?
06:38
A clue to this puzzle again
comes from the ancient rock record.
comes from the ancient rock record.
105
386876
4488
Một manh mối cho câu đố này một lần nữa
đến từ hồ sơ đá cổ.
đến từ hồ sơ đá cổ.
06:44
At about 2.5 billion years ago,
106
392316
2260
Vào khoảng 2,5 tỷ năm trước,
06:46
there is evidence that bacteria
had begun to produce oxygen,
had begun to produce oxygen,
107
394600
4847
có bằng chứng cho thấy vi khuẩn
đã bắt đầu sản sinh ôxy,
đã bắt đầu sản sinh ôxy,
06:51
kind of like plants do today.
108
399471
2269
hơi giống thực vật ngày nay.
06:53
Geologists refer to
the period that followed
the period that followed
109
401764
2471
Các nhà địa chất gọi giai đoạn tiếp theo
06:56
as the Great Oxidation Event.
110
404259
2662
là Sự kiện Ôxy hóa Lớn.
06:59
It is implied from rocks
called banded iron formations,
called banded iron formations,
111
407436
4658
Nó được hiểu ngầm từ đá
được gọi là cấu tạo sắt dải,
được gọi là cấu tạo sắt dải,
07:04
many of which can be observed as
hundreds-of-meter-thick packages of rock
hundreds-of-meter-thick packages of rock
112
412118
5140
nhiều trong số đó tồn tại dưới
dạng những khối đá dày hàng trăm mét
dạng những khối đá dày hàng trăm mét
07:09
which are exposed in gorges
113
417282
2161
có thể thấy được trong các hẻm núi
07:11
that carve their way through
the Karijini National Park
the Karijini National Park
114
419467
3370
xẻ dọc Công viên Quốc gia Karijini
07:14
in Western Australia.
115
422861
1759
ở Tây Úc.
07:17
The arrival of free oxygen allowed
two major changes to occur on our planet.
two major changes to occur on our planet.
116
425160
4367
Sự xuất hiện ôxy tự do cho phép 2 thay đổi
lớn xảy ra trên hành tinh chúng ta.
lớn xảy ra trên hành tinh chúng ta.
07:21
First, it allowed complex life to evolve.
117
429551
3490
Thứ nhất, nó cho phép sự sống
phức tạp tiến hoá.
phức tạp tiến hoá.
07:25
You see, life needs oxygen
to get big and complex.
to get big and complex.
118
433065
3950
Như bạn thấy, sự sống cần ôxy
để lớn và phức tạp hóa.
để lớn và phức tạp hóa.
07:29
And it produced the ozone layer,
which protects modern life
which protects modern life
119
437730
3014
Và nó đã tạo ra tầng ô-zôn
đang bảo vệ sự sống hiện nay
đang bảo vệ sự sống hiện nay
07:32
from the harmful effects
of the sun's UVB radiation.
of the sun's UVB radiation.
120
440768
3569
khỏi tác hại của bức xạ
tia cực tím mặt trời.
tia cực tím mặt trời.
07:36
So in an ironic twist, microbial life
made way for complex life,
made way for complex life,
121
444837
4961
Và thật bất ngờ, sự sống vi sinh vật
lại mở đường cho sự sống phức tạp
lại mở đường cho sự sống phức tạp
07:41
and in essence, relinquished
its three-billion-year reign
its three-billion-year reign
122
449822
3633
và về cơ bản, đã từ bỏ triều đại
ba tỷ năm của nó
ba tỷ năm của nó
07:45
over the planet.
123
453479
1174
trên hành tinh này.
07:47
Today, we humans dig up
fossilized complex life
fossilized complex life
124
455161
3594
Ngày nay, loài người chúng ta đào bới
sự sống phức tạp đã hóa thạch
sự sống phức tạp đã hóa thạch
07:50
and burn it for fuel.
125
458779
1462
và đốt chúng làm nhiên liệu.
07:53
This practice pumps vast amounts
of carbon dioxide into the atmosphere,
of carbon dioxide into the atmosphere,
126
461154
4389
Hành động này đang bơm một lượng lớn
cacbon điôxit vào khí quyển,
cacbon điôxit vào khí quyển,
07:57
and like our microbial predecessors,
127
465567
2451
và giống như các tiền bối
vi sinh vật của mình,
vi sinh vật của mình,
08:00
we have begun to make
substantial changes to our planet.
substantial changes to our planet.
128
468042
3442
chúng ta đã bắt đầu tạo nên những
biến đổi quan trọng cho hành tinh mình.
biến đổi quan trọng cho hành tinh mình.
08:04
And the effects of those
are encompassed by global warming.
are encompassed by global warming.
129
472889
3669
Và ảnh hưởng của các biến đổi đó đang
được bao trùm bởi sự nóng lên toàn cầu.
được bao trùm bởi sự nóng lên toàn cầu.
08:10
Unfortunately, the ironic twist here
could see the demise of humanity.
could see the demise of humanity.
130
478793
5174
Không may là, bất ngờ lần này
có thể là ngày tàn của nhân loại.
có thể là ngày tàn của nhân loại.
08:16
And so maybe the reason
we aren't connecting with life elsewhere,
we aren't connecting with life elsewhere,
131
484420
3959
Và vì thế có thể, lý do mà chúng ta
chưa liên lạc được với sự sống nơi khác,
chưa liên lạc được với sự sống nơi khác,
08:20
intelligent life elsewhere,
132
488403
2033
sự sống thông minh nơi khác,
08:22
is that once it evolves,
133
490460
2083
là vì khi sự sống tiến hóa,
08:24
it extinguishes itself quickly.
134
492567
2747
nó sẽ tự hủy diệt nó nhanh chóng.
08:28
If the rocks could talk,
135
496153
1901
Nếu những hòn đá biết nói,
08:30
I suspect they might say this:
136
498078
3022
tôi ngờ rằng chúng sẽ nói thế này:
08:34
life on Earth is precious.
137
502345
2844
Sự sống trên Trái đất rất quý giá.
08:38
It is the product of
four or so billion years
four or so billion years
138
506697
4387
Nó là sản phẩm khoảng bốn tỷ năm
08:43
of a delicate and complex co-evolution
139
511108
4704
của sự đồng tiến hóa tinh vi và phức tạp
08:47
between life and Earth,
140
515836
2513
giữa sự sống và Trái Đất,
08:50
of which humans only represent
the very last speck of time.
the very last speck of time.
141
518373
5284
trong đó con người chỉ đại diện cho
mẩu chút xíu cuối cùng của thời gian.
mẩu chút xíu cuối cùng của thời gian.
08:57
You can use this information
as a guide or a forecast --
as a guide or a forecast --
142
525473
4268
Bạn có thể sử dụng thông tin này làm
hướng dẫn hoặc dự đoán
hướng dẫn hoặc dự đoán
09:01
or an explanation as to why it seems
so lonely in this part of the galaxy.
so lonely in this part of the galaxy.
143
529765
5199
hoặc giải thích lý do tại sao chúng ta
có vẻ cô đơn trong phần thiên hà này.
có vẻ cô đơn trong phần thiên hà này.
09:08
But use it to gain some perspective
144
536629
3689
Nhưng hãy dùng nó để đạt được
một số quan điểm
một số quan điểm
09:13
about the legacy that you
want to leave behind
want to leave behind
145
541166
4752
về di sản mà bạn muốn để lại
09:17
on the planet that you call home.
146
545942
4649
trên hành tinh bạn gọi là nhà này.
09:24
Thank you.
147
552083
1249
Xin cảm ơn.
09:25
(Applause)
148
553356
3540
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Tara Djokic - AstrobiologistTara Djokic discovered direct evidence that indicates some of Earth's oldest life once thrived in hot springs on land.
Why you should listen
Tara Djokic observes the world through the lens of geology and astrobiology. During her studies as a geology graduate student, she discovered direct evidence that indicates some of Earth's oldest life once thrived in hot springs on land -- pushing back the record of land-based hot springs on Earth by approximately three billion years and supporting Darwin's theory that life may have started in some "warm little pond." Djokic's discoveries have also been used to help guide the search for life elsewhere in our solar system. She was involved in the third and fourth "Site Selection Workshops" for the NASA Mars2020 Rover, which is due to launch in July-August, 2020.
Djokic's scientific passions are equal to her passion for sharing knowledge. During her graduate studies, she designed and developed an immersive virtual field trip (VFT) that has been used to teach astrobiology at UNSW Sydney since 2016. Her geological research also led to her involvement in the IMAX documentary The Story of Earth, which (as its title suggests) illustrates Earth's approximately 4.6-billion-year history. She is a seeker of knowledge and believes all people should be encouraged to be curious about our world.
Tara Djokic | Speaker | TED.com