Ashweetha Shetty: How education helped me rewrite my life
Ashweetha Shetty: ပညာရေးက ကျွန်မဘဝကို ပြန်ပြီးရေးပေးရန် ကူညီခဲ့ပုံ
Through her nonprofit, Bodhi Tree Foundation, Ashweetha Shetty supports first-generation college students in rural India to explore their potential through education, life skills and opportunities. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
to sustain our family.
လိပ်လျက် မိသားစုကို ထောက်ပံ့ပါတယ်။
every day rolling bidis.
လိပ်ရင်း အချိန်ကုန်ပါတယ်။
and showed me her bidi-rolling wage book.
လုပ်အားခစာအုပ်ကို ပြဖို့ ယူလာခဲ့တယ်။
she has earned that week.
ငွေဘယ်လောက် ရလဲ မေးပါတယ်။
were her thumbprints on each page.
တိုင်းမှာ သူမရဲ့ လက်ဗွေနှိပ်ထားပုံပါ။
instead of a signature
သူမရဲ့ ဝင်ငွေမှတ်တမ်း စာအုပ်ထဲမှာ
how to hold a pen and write her name.
အမည်ကို ရေးတတ်အောင် သင်ပေးချင်ခဲ့တယ်။
ပြုံးပြလျက် ငြင်းပါတယ်။
she wanted to give it a try.
ကျွန်မ ယုံကြည်မိတယ်။
and a lot of effort,
နောက်မှာ၊
and her face was beaming with pride.
မျက်နှာကတော့ ၀င့်ကြွားနေပုံပါ။
ကျွန်မ စောင့်ကြည့်ခဲ့တာ
ခံစားချက် ပေါ်လာခဲ့ပါတယ်-
အသုံးဝင်နိုင်ပါကလား။
အသုံးဝင်တတ်မှန်း မသိခဲ့ပါ။
considered worthless.
ဘာတန်ဖိုးမှ မရှိဘူးလို့ ယူဆခံကြရတယ်။
keep the house clean
အိမ်ကို သန့်စင်ထားဖို့နဲ့
of my conservative Indian family,
ထဲမှာ ဒုတိယ သမီးဖြစ်တာမို့၊
ဘာတစ်ခုကိုမှ
ကတည်းက သိပြီးသားပါ။
the three identities that defined me --
လက္ခဏာ သုံးရပ်က-
of no voice and no choice.
ကျွန်မ နေထိုင်ရမယ်လို့ ဆိုလိုပါတယ်။
ကျွန်မ အတင်းအကြပ် စဉ်းစားလာစေတာက
as I rolled bidis alongside my mother,
မိခင်နှင့်အတူ bidi ကို လိပ်နေခဲ့ရင်း၊
with a lot of anxiety,
မိခင်အား ခဏခဏ မေးကြည့်ခဲ့တယ်။
be different from yours?
မေမေဘဝနဲ့ ခြားနားမလား။
အခွင့်အလမ်း ရမလား။
ပြီးအောင် ကြိုးစားပါ။ "
did not mean to discourage me.
လုပ်လိုခဲ့တာ မဟုတ်တာ သေချာပါတယ်။
ရွာထဲက ကလေးမလေး အတွက်
for a girl in my village.
သူမက ကျွန်မကို သတိပေးခဲ့ချင်တာပါ။
အတ္ထုပ္ပတ္တိကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
the autobiography of Helen Keller.
လှုံ့ဆော်ပေးသူ ဖြစ်လာတယ်။
စိတ်ဓာတ်ကို ချီးကျူးမိတယ်။
a college degree like her,
ကို ရယူလိုခဲ့တယ်။
and my relatives to be sent to college,
ဖခင်၊ ဆွေမျိုးတွေနှင့် တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ရတယ်၊
of my undergraduate degree,
နောက်ဆုံး နှစ်မှာ၊
from being forced into marriage,
ရှောင်ရှားဖို့ အားထုတ်နေခဲ့တယ်၊
a fellowship program in Delhi,
လျှောက်ခဲ့တယ်၊
away from my village.
I could fill out the application
လျှောက်လွှာကို ရေးဖြည့်နိုင်ခဲ့တာက
အတွင်းမှာပါ။
မသုံးနိုင်ခဲ့ပါ။
a college junior's cell phone.
တစ်ယောက်ထံမှ ဆဲလ်ဖုန်းကို ယူသုံးခဲ့ရတယ်။
be seen with a cell phone,
ဆဲလ်ဖုန်းနှင့် အတွေ့ခံမရခဲ့ဘူး။
his phone under my shawl
ကျွန်မပုဝါရဲ့ အောက်မှာ ဝှက်သုံးရတယ်။
စာလုံးတွေကို ရိုက်ယူရတယ်။
ဖြတ်ကျော်ခဲ့ရတဲ့ နောက်မှာ
with a full scholarship.
ပညာသင်ဆုကို ရနိုင်ခဲ့တယ်။
my mother was worried --
အမေကျတော့ စိတ်ပူနေခဲ့တယ်--
my mother was worried,
အမေကျတော့ စိတ်ပူနေခဲ့တယ်။
စိတ်ထဲမှာ လိပ်ပြာတွေ ပျံဝဲနေသလိုပါပဲ။
to step out of my village
ထွက်ခွာရမှာမို့လို့ပါ၊
ကျောင်းသား ၉၇ ဦးထဲမှာ
ကျေးလက်ကောလိပ်ဘွဲ့ရပါ။
ကျွန်မလို ပြောဆိုခဲ့သူ ဘယ်သူမှ မရှိခဲ့ပါ။
who looked like me or spoke like me.
and judged by many.
ခြိမ်းခြောက် ရှုတ်ချသလို ခံစားရတယ်။
"အုန်းပင် မိန်းကလေး" လို့ ခေါ်ခဲ့တယ်။
a lot of coconut oil to my hair.
အသုံးပြုခဲ့လို့ပါ။
I had learned to speak English,
သင်ယူခဲ့တာလဲ မေးသူ ရှိခဲ့တယ်၊
to have me on their assignment teams
ထဲ ကျွန်မကို အထည့် မခံလိုချင်ခဲ့ကြပါ၊
to contribute to their discussion.
ပါဝင်နိုင်မှ ာမဟုတ်ဘူးလို့ ထင်ခဲ့ကြတယ်။
believed that a person from rural India
အိန္ဒိယ ကျေးလက်ဒေသမှ လာသူဟာ
ခံစားရပါတယ်။
population today is rural.
အများစုက ကျေးလက်ဒေသမှာပါ။
were considered to be an exception
အများက မျှေလင့်ထားတာမျိုး မဟုတ်ကြောင်း
into a reality that we blindly accept
အရှိတရားထဲမှာ မျက်စိမှိတ် မွေးလာကြရတယ်၊
and a new world opens up.
ကမ္ဘာကြီးအသစ်ကို ဖွင့်မပေးတဲ့ အချိန်ထိပါ။
on her bidi-rolling wage book,
bidi လိပ်ရေး မှတ်တမ်းမှာ တွေ့ရှိခဲ့စဉ်
Delhi air against my face
ကျွန်မမျက်နှာ ရိုက်ခတ်ချိန်မှာ၊
ကြိုက်နေနိုင်ပြီလို့ ခံစားရချိန်မှာ၊
and let myself be,
တစေ့တစောင်း မြင်တွေ့လိုက်ရတယ်၊
of that new world I longed for,
is no longer a liability or a burden
မဟုတ်တော့ဘဲ
ဖြစ်လာတဲ့ ကမ္ဘာပါ။
my life had changed.
ကျွန်မရဲ့ ဘဝဟာ ပြောင်းလဲသွားပါပြီ။
ခြေရာခံနိုင်ခဲ့သလို
to make myself useful.
ဖြစ်အောင် ရွေးချယ်နိုင်ခဲ့တယ်။
to set up the Bodhi Tree Foundation,
ထူထောင်ရန် ကိုယ့်ရွာကို ပြန်လာခဲ့တယ်။
အခွင့်အလမ်းများကို
life skills and opportunities.
လူငယ်များရဲ့ ဘဝကို
and to benefit our communities.
အကျိုးအတွက် လက်တွဲ လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြတယ်။
ကျွန်မ ဘယ်လို သိရှိနိုင်လဲ။
လက်တွဲပါဝင်လာသူ အသစ်ရှိခဲ့ပါတယ်။
in a local college in Tirunelveli
သတိထားမိတာက Tirunelveli ကောလိပ် တစ်ခုမှာ
which you can never forget.
မေ့မရနိုင်တဲ့ အပြုံးကို သူမပိုင်ဆိုင်သူပါ။
to study at Ashoka University, Delhi.
Ashoka University မှာ ပညာသင်ခွင့် ရခဲ့တယ်။
she is now back at Bodhi Tree as a trainer
ဗောဓိပင်အဖွဲ့မှာ သင်တန်းဆရာ ဖြစ်နေပြီ။
in the lives of others like her.
လဲပစ်ရန် စိတ်ပိုင်းဖြတ် အားထုတ်နေသူပါ။
to feel like an exception.
ခြွင်းချက်သဖွယ် မခံစားလိုပါ။
to others in this world.
အတွက် အသုံးဝင်သူ ဖြစ်လိုပါတယ်။
ဝေးလံတဲ့ ကျေးလက်ဒေသမှ လာသူ
from a remote, rural village,
နေထိုင်ခဲ့ရပြီး
in a prestigious undergraduate program
တက္ကသိုလ် တစ်ခုမှာ စကောလားရှစ် အပြည့်
with a full scholarship.
ဝယ်တဲ့ နေရာပို့ရေးကို တွန့်ဆုတ်နေချိန်မှာ၊
were reluctant to send her that far,
administration officials
အာဏာပိုင်များအား
မေတ္တာရပ်ခံခဲ့ကြရာ၊
ကောလိပ် တက်ခဲ့ကြသူပါ။
to attend graduation.
ဘွဲ့ရထားသူ တဦးတည်းပါ။
လက်တွဲလုပ်လာခဲ့ပြီး
to go to graduate school.
ကျွန်မ မေးကြည့်ခဲ့တယ်။
ဘယ်လို အချိန်မှာမှ သူမဟာ
a liability or a burden to anyone
မဖြစ်စေရကြောင်း
ဆိုပြီး ရှင်းပြခဲ့တယ်။
မိသားစုများနဲ့ အသိုင်းအဝိုင်းများထဲမှာ
families and communities
my usefulness in this world
ဖြစ်ကြောင်း ရှာနိုင်ခဲ့တဲ့ လမ်းကြောင်းဟာ
their usefulness to this world.
ဖြစ်အောင် ရှာကြံရန် ကူပေးခဲ့တယ်။
ဖြစ်မလာနိုင်တာကို ကျွန်မ သိပါတယ်။
does not happen overnight.
with families and communities
မိသားစုများနဲ့ ရပ်ကွက်ပြည်သူတို့နဲ့
လူတိုင်းအတွက် ဘာဖြစ်လို့ အရေးပါတာကို
why getting an education
နည်းလမ်းက လုပ်ပြရန်ပါပဲ။
to convince them is by doing.
getting a real education,
ပညာရေးကို တကယ့် ရနေပါလား၊
မြင်ရတဲ့ အခါမှာ သူတို့ဟာ ပြောင်းလဲလာကြတယ်။
is what happened at my home.
ကျွန်မ အိမ်ရဲ့ အဖြစ်ပါပဲ။
in recognition of my social work
ပြုတဲ့ အနေနဲ့ ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ်က
to be on television.
that morning, including my parents.
အပါအဝင် တီဗီကို စောင့်ကြည့်နေခဲ့ကြတယ်။
that seeing her daughter on television
ကျွန်မရဲ့ မိခင်ကိုပါ
ခံစားစေခဲ့မှာ သေချာပါတယ်။
နေတာ ရပ်တန့်သွားမယ်လို့ မျှော်လင့်ချင်တယ်။
pressuring me to get married now.
to break free from the identities
ခြင်းက လူ့အဖွဲ့အစည်းက ကျွန်မအား မြင်ခဲ့တဲ့
ပြောင်းပစ်ခဲ့တယ်။
to break free from being boxed,
ခြင်းက အဖက်ဖက်မှ လှောင်ပိတ်ခံနေခဲ့ရမှုမှ
လုပ်နိုင်ခြင်းက ကိုယ့်အသံကို ရှာနိုင်ရန်၊
to find my voice,
လွတ်လပ်သူ အဖြစ် ခံစားလာစေပါတယ်။
ထားရစ်ခဲ့ချင်ပါတယ်-
အသုံးဝင်ကြောင်း ဘယ်မှာ ခံစားကြရပါသလဲ။
your voice and your freedom.
ရှင်တို့ လွတ်လပ်တဲ့ နေရာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ABOUT THE SPEAKER
Ashweetha Shetty - Rural social workerThrough her nonprofit, Bodhi Tree Foundation, Ashweetha Shetty supports first-generation college students in rural India to explore their potential through education, life skills and opportunities.
Why you should listen
As a girl in a poor orthodox community in a south Indian village, Ashweetha Shetty was constantly told that her birth was not celebrated and that she would be a liability to her family. The social norms prescribed for her identity silenced her dreams, thoughts and aspirations. But through the power of education, she became a first-generation college graduate and had a chance to rewrite the possibilities for her life. As she says: "I always wanted to add my bit to their inspiring journey."
Ashweetha Shetty | Speaker | TED.com