ABOUT THE SPEAKER
Toby Shapshak - Technology writer
The publisher and editor of Stuff magazine, Toby Shapshak is a South African writer focusing on innovation — and the role it plays in Africa.

Why you should listen

Casual readers of Stuff magazine, with its smart and provocative gadget reviews, might not know the glossy comes from not London or New York but offices in South Africa. Toby Shapshak leads the magazine and news site; he's been called "the most high-profile technology journalist in the country" by GQ South Africa. Formerly a senior newspaper reporter covering everything from crime to politics, Shapshak shadowed Nelson Mandela when he was president, and covered the work of the Truth and Reconciliation Commission after the abolition of apartheid.  

He's been writing about innovation, telecommunications and the Internet — and the impact they have on people's lives — for more than 15 years. He's now working on a book about a passionately held belief: that in Africa, necessity is the mother of innovation. 

More profile about the speaker
Toby Shapshak | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2013

Toby Shapshak: You don't need an app for that

Toby Shapshak: Bạn không cần một ứng dụng cho điều đó

Filmed:
1,529,135 views

Liệu chiếc điện thoại đơn giản nhất là thông minh nhất? Trong khi cả thế giới đang cập nhật trạng thái và chơi các trò chơi trên điện thoại thông minh, Châu Phi đang phát triển những giải pháp hữu ích trên nền tảng SMS nhằm đáp ứng nhu cầu hiện tại, theo phát biểu của nhà báo Toby Shapshak . Trong buổi đối thoại mở này, Shapshak tìm hiểu về những trở ngại của việc cải tiến điện thoại ở Châu Phi, đồng thời đặt vấn đề cho chúng ta để tâm tới những định kiến về sự tiến bộ.
- Technology writer
The publisher and editor of Stuff magazine, Toby Shapshak is a South African writer focusing on innovation — and the role it plays in Africa. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Let me startkhởi đầu by askinghỏi you a
questioncâu hỏi, just with a showchỉ of handstay:
0
152
2949
Chúng ta hãy bắt đầu với một câu hỏi
mọi người hãy đưa tay trả lời nhé:
00:15
Who has an iPhoneiPhone?
1
3101
2135
Ở đây ai có dùng iPhone không?
00:17
Who has an AndroidAndroid phoneđiện thoại?
2
5236
3090
Ai có dùng điện thoại Android không?
00:20
Who has a BlackberryBlackBerry?
3
8326
2068
Ai có dùng điện thoại Blackberry không?
00:22
Who will admitthừa nhận in publiccông cộng to havingđang có a BlackberryBlackBerry?
4
10394
2374
Ai sẽ can đảm thú nhận
mình có một chiếc điện thoại Blackberry?
00:24
(LaughterTiếng cười)
5
12768
2583
(Khán giả cười)
00:27
And let me guessphỏng đoán, how manynhiều of you,
6
15351
2088
Tôi sẽ đoán nhé, có bao nhiêu người ở đây,
00:29
when you arrivedđã đến here, like me, wentđã đi and boughtđã mua
7
17439
2008
khi các bạn đến đây, cũng giống như tôi,
00:31
a pay-as-you-gothanh SIMSIM cardThẻ? Yeah?
8
19447
3790
đã mua một cái SIM card trả trước? Yeah?
00:35
I'll betcá cược you didn't even know
9
23237
1400
Tôi cá là các bạn không biết rằng
00:36
you're usingsử dụng AfricanChâu Phi technologyCông nghệ.
10
24637
1978
các bạn đang sử dụng
một công nghệ của châu Phi.
00:38
Pay-as-you-goThanh was a technologyCông nghệ, or an ideaý kiến,
11
26615
2283
Dịch vụ trả trước là công nghệ hay là ý tưởng
00:40
pioneeredđi tiên phong in AfricaAfrica by a companyCông ty calledgọi là VodacomVodacom
12
28898
3070
được tiên phong phát minh bởi một
công ty ở châu Phi tên là Vodacom
00:43
a good 15 yearsnăm agotrước,
13
31968
2403
vào 15 năm trước,
00:46
and now, like franchisingnhượng quyền thương mại,
14
34371
2545
và giờ đây, giống với nhượng quyền thương mại,
00:48
pay-as-you-gothanh is one of the mostphần lớn dominantcó ưu thế forceslực lượng
15
36916
2283
dịch vụ trả trước
là một trong những nguồn lực chủ yếu
00:51
of economicthuộc kinh tế activityHoạt động in the worldthế giới.
16
39199
2577
của hoạt động kinh tế toàn cầu.
00:53
So I'm going to talk about innovationđổi mới in AfricaAfrica,
17
41776
1892
Tôi sẽ trình bày về quá trình cải tiến ở châu Phi,
00:55
which I think is the puresttinh khiết nhất formhình thức,
18
43668
2070
theo tôi, nó là loại sáng tạo thuần khiết nhất,
00:57
innovationđổi mới out of necessitysự cần thiết.
19
45738
2008
một cải tiến từ nhu cầu của xã hội.
00:59
But first, I'm going to askhỏi you some other questionscâu hỏi.
20
47746
2462
Nhưng đầu tiên, tôi xin hỏi thêm một vài câu hỏi.
01:02
You don't have to put your handstay up.
21
50208
1635
Các bạn không cần phải giơ tay.
01:03
These are rhetoricalrhetorical.
22
51843
2632
Đây là những câu hỏi ẩn dụ.
01:06
Why did NikolaNikola TeslaTesla have to inventphát minh
23
54475
2270
Vì sao Nokla Tesla
lại phải phát minh ra
01:08
the alternatingxen kẽ currenthiện hành that powersquyền lực the lightsđèn
24
56745
2001
dòng điện xoay chiều
cung cấp năng lượng cho bóng đèn
01:10
in this buildingTòa nhà or the citythành phố that we're in?
25
58746
2531
trong toà nhà hay thành phố
mà chúng ta đang ở này?
01:13
Why did HenryHenry FordFord have to
inventphát minh the productionsản xuất linehàng
26
61277
2688
Tại sao Henry Ford lại phải
phát minh ra dây chuyền sản xuất
01:15
to producesản xuất these FordsFords that cameđã đến in anything
27
63965
2617
để sản xuất những chiếc Ford
mà luôn luôn được chào đón
01:18
as long as they were blackđen?
28
66582
1461
miễn là nó có màu đen?
01:20
And why did EricEric MerrifieldMerrifield
have to inventphát minh the dolosdolos?
29
68043
4779
Và vì sao mà Eric Merrifield
lại phải phát minh ra đá chắn sóng?
01:24
BlankTrống staresnhìn. That is what a dolosdolos looksnhìn like,
30
72822
2598
Những cái nhìn bối rối.
Đây là hình dạng của một cục đá chắn sóng,
01:27
and in the backgroundlý lịch, you can see RobbenRobben IslandĐảo.
31
75420
2821
và xa xa kia, các bạn có thể thấy đảo Robben.
01:30
This is a smallnhỏ bé dolosdolos, and EricEric MerrifieldMerrifield
32
78241
4049
Đây là một cục đá chắn sóng nhỏ,
và Eric Merrifield
01:34
is the mostphần lớn famousnổi danh inventorngười phát minh you've never heardnghe of.
33
82290
2763
là nhà phát minh nổi tiếng nhất
mà chúng ta từng biết.
01:37
In 1963, a stormbão táp rippedbị rách up the harborHải cảng
34
85053
4220
Váo năm 1963, một cơn bão
đã tàn phá bến cảng
01:41
in a smallnhỏ bé SouthNam AfricanChâu Phi townthị trấn calledgọi là EastĐông LondonLondon,
35
89273
2372
ở một hòn đảo nhỏ của châu Phi
tên là East London,
01:43
and while he was watchingxem his kidstrẻ em playingđang chơi
36
91645
3043
và khi ông ta xem những đứa con của mình
vui chơi
01:46
with toysđồ chơi madethực hiện from oxen bonesxương calledgọi là dolossedolosse,
37
94688
2546
với những đồ chơi được làm từ xương bò
thứ mà người ta gọi là "dolossee",
01:49
he had the ideaý kiến for this.
38
97234
1622
ông ta lấy nó làm ý tưởng cho cái này.
01:50
It's a bitbit like a hugekhổng lồ jumpingnhảy jackjack,
39
98856
2217
Nó giống như một con choi choi khổng lồ,
01:53
and they have used this in everymỗi harborHải cảng in the worldthế giới
40
101073
3442
và người ta đã sử dụng nó
tại tất cả các bến cảng trên toàn Thế giới
01:56
as a breakwaterđê chắn sóng.
41
104515
1620
để chắn sóng.
01:58
The globaltoàn cầu shippingĐang chuyển hàng economynên kinh tê would not be possiblekhả thi
42
106135
3189
Nền kinh tế vận chuyển tàu bè toàn cầu
sẽ không thể phát triển
02:01
withoutkhông có AfricanChâu Phi technologyCông nghệ like this.
43
109324
2900
nếu thiếu đi công nghệ đến từ Châu phi này.
02:04
So wheneverbất cứ khi nào you talk about AfricaAfrica,
44
112224
3749
Thế nên khi nào các bạn nhắc tới châu Phi,
02:07
you have to put up this picturehình ảnh
of the worldthế giới from spacekhông gian,
45
115973
2927
các bạn sẽ phải chấp nhận hình ảnh
từ góc độ phương xa,
02:10
and people go, "Look, it's the DarkTối ContinentLục địa."
46
118900
3827
và mọi người sẽ nói: "Nhìn kìa, Lục Địa Đen đấy."
02:14
ActuallyTrên thực tế, it isn't.
47
122727
1659
Thật ra thì nó không phải như thế.
02:16
What it is is a mapbản đồ of innovationđổi mới.
48
124386
2029
Nó chính xác là một bản đồ của sự tiến bộ.
02:18
And it's really easydễ dàng to see
where innovation'scủa cải tiến going on.
49
126415
3485
Và chúng ta rất dễ nhận ra
rằng sự sáng tạo đang xảy ra tại nơi nào .
02:21
All the placesnơi with lots of electricityđiện, it isn't.
50
129900
4060
Nó không diễn ra
ở tất cả những nơi đang có điện bao phủ.
02:25
(LaughterTiếng cười)
51
133960
3027
(Khán giả cười)
02:28
(ApplauseVỗ tay)
52
136987
4533
(Khán giả vỗ tay)
02:33
And the reasonlý do it isn't is because everybody'smọi người
53
141520
2450
Và không phải vì mọi người
02:35
watchingxem televisiontivi or playingđang chơi AngryTức giận BirdsChim.
54
143970
3185
đang mải mê xem ti vi
hay chơi Angry Birds.
02:39
(LaughterTiếng cười) (ApplauseVỗ tay)
55
147155
3469
(Khán giả cười) (Vỗ tay)
02:42
So where it's happeningxảy ra is in AfricaAfrica.
56
150624
3204
Vậy thì sự sáng tạo này đang diễn ra ở đâu?
02:45
Now, this is realthực innovationđổi mới,
57
153828
1818
Đây nè, đây mới chính là sự sáng tạo thực sự,
02:47
not the way people have expropriatedCastro the wordtừ
58
155646
3155
không phải như việc người ta chiếm đoạt Thế giới
02:50
to talk about launchingtung ra newMới productscác sản phẩm.
59
158801
2193
và nói về việc đưa ra sản phẩm mới.
02:52
This is realthực innovationđổi mới, and I
defineđịnh nghĩa it as problem-solvinggiải quyết vấn đề.
60
160994
3757
Đây chính là sự sáng tạo thật sự,
và tôi định nghĩa nó là giải pháp.
02:56
People are solvinggiải quyết realthực problemscác vấn đề in AfricaAfrica.
61
164751
2564
Mọi người đang đưa ra những giải pháp
cho những vấn đề thực tế tại châu Phi.
02:59
Why? Because we have to.
62
167315
2266
Vì sao? Bởi vì ta phải xử lý nó.
03:01
Because we have realthực problemscác vấn đề.
63
169581
1733
Vì đó là những vấn đề nghiêm trọng.
03:03
And when we solvegiải quyết realthực problemscác vấn đề for people,
64
171314
2596
Và khi ta giải quyết được
các thực trạng cho người khác,
03:05
we solvegiải quyết them for the restnghỉ ngơi of the worldthế giới
65
173910
2397
chúng ta cùng lúc
sẽ giải quyết được thực trạng đó
03:08
at the sametương tự time.
66
176307
2104
cho cả Thế giới.
03:10
So in CaliforniaCalifornia, everybody'smọi người really excitedbị kích thích
67
178411
3335
Giờ tại California, mọi người đang rất hào hứng
03:13
about a little squareQuảng trường of plasticnhựa
that you plugphích cắm into a phoneđiện thoại
68
181746
3006
về một mẫu nhựa hình vuông nho nhỏ
mà ta có thể gắn nó vào điện thoại
03:16
and you can swipeswipe your credittín dụng cardThẻ,
69
184752
1691
và ta có thể quét thẻ tín dụng,
03:18
and people say, "We'veChúng tôi đã liberatedgiải phóng the credittín dụng cardThẻ
70
186443
2879
và mọi người nó rằngi:
"Chúng ta đã giải thoát thẻ tín dụng
03:21
from the pointđiểm of salebán terminalthiết bị đầu cuối."
71
189322
2674
khỏi thiết bị đầu cuối của bên bán hàng."
03:23
FantasticTuyệt vời. Why do you even need a credittín dụng cardThẻ?
72
191996
3414
Quá đã. Sao ta lại cần thẻ tín dụng cơ chứ?
03:27
In AfricaAfrica, we'vechúng tôi đã been doing that for yearsnăm,
73
195410
3348
Chúng tôi đã sử dụng dịch vụ đó
nhiều năm rồi,
03:30
and we'vechúng tôi đã been doing it on phonesđiện thoại like this.
74
198758
2002
và chúng tôi đã dùng nó
với những chiếc di động như thế này.
03:32
This is a picturehình ảnh I tooklấy at a placeđịa điểm calledgọi là KitengelaKitengela,
75
200760
2534
Đây là một bức ảnh
được chụp tại một nơi tên là Kitengela,
03:35
about an hourgiờ southmiền Nam of NairobiNairobi,
76
203294
1949
khoảng 1 giờ chạy xe
nằm phía Nam của Nairobi,
03:37
and the thing that's so remarkableđáng chú ý
about the paymentthanh toán systemhệ thống
77
205243
2880
Và điều đáng chú ý ở đây là
hệ thống thanh toán
03:40
that's been pioneeredđi tiên phong in AfricaAfrica calledgọi là M-PesaM-Pesa
78
208123
2202
đã được tiên phong phát triển tại châu Phi
có tên gọi M-Pesa
03:42
is that it workscông trinh on phonesđiện thoại like this.
79
210325
2744
hoạt động trên một chiếc điện thoại
như thế này.
03:45
It workscông trinh on everymỗi singleĐộc thân phoneđiện thoại possiblekhả thi,
80
213069
3766
Nó hoạt động
trên tất cả các loại điện thoại di động,
03:48
because it usessử dụng SMSTIN NHẮN SMS.
81
216835
1818
bởi vì nó sử dụng dịch vụ SMS.
03:50
You can paytrả billshóa đơn with it,
you can buymua your groceriescửa hàng tạp hóa,
82
218653
2898
Bạn có thể trả hóa đơn
bạn có thể mua rau quả,
03:53
you can paytrả your kids'dành cho trẻ em schooltrường học feeslệ phí,
83
221551
1998
bạn có thể trả tiền học phí cho con mình,
03:55
and I'm told you can even bribehối lộ customsHải quan officialsquan chức.
84
223549
4033
và có người còn mách rằng
ta còn có thể dùng nó
03:59
(LaughterTiếng cười)
85
227582
1481
để hối lộ quan chức hải quan.
(Khán giả cười)
04:01
Something like 25 milliontriệu dollarsUSD a day
86
229063
2992
Lượng tiền khoảng 25 triệu đô la Mỹ mỗi ngày
04:04
is transactedtransacted throughxuyên qua M-PesaM-Pesa.
87
232055
2171
được chuyển khoản qua hệ thống M-Pesa.
04:06
FortyBốn mươi percentphần trăm of Kenya'sKenya GDPGDP
88
234226
2311
40% GDP của Kenya
04:08
movesdi chuyển throughxuyên qua M-PesaM-Pesa usingsử dụng phonesđiện thoại like this.
89
236537
3201
được chuyển qua M-Pesa
với một chiếc điện thoại như thế.
04:11
And you think this is just a featuređặc tính phoneđiện thoại.
90
239738
2090
Và bạn nghĩ đó chỉ là một chức năng
của điện thoại di động bình thường.
04:13
ActuallyTrên thực tế it's the smartphoneđiện thoại thông minh of AfricaAfrica.
91
241828
3072
Thực ra, nó là một chiếc smartphone
ở châu Phi đấy.
04:16
It's alsocũng thế a radioradio, and it's alsocũng thế a torchđuốc,
92
244900
2459
Nó còn là thiết bị thu radio, là đèn pin,
04:19
and more than anything elsekhác,
93
247359
1412
và hơn tất cả những chức năng khác,
04:20
it has really superbTuyệt hảo batteryắc quy life.
94
248771
2768
nó có một cục pin siêu bền.
04:23
Why? Because that's what we need.
95
251539
2102
Vì sao? Bởi vì đó là tất cả những gì chúng tôi cần.
04:25
We have really severenghiêm trọng energynăng lượng problemscác vấn đề in AfricaAfrica.
96
253641
3413
Năng lượng là một vấn đề
hết sức trầm trọng tại châu Phi.
04:29
By the way, you can updatecập nhật FacebookFacebook
97
257054
1545
Nhân tiện tôi thông báo luôn là
chúng ta cũng có thể cập nhật Facebook
04:30
and sendgửi GmailGmail from a phoneđiện thoại like this.
98
258599
3673
và gởi Gmail từ một chiếc điện thoại
như thể này.
04:34
So we have foundtìm a way to use
99
262272
2580
Chúng tôi đã tìm ra phương pháp
04:36
the availablecó sẵn technologyCông nghệ to sendgửi moneytiền bạc viathông qua M-PesaM-Pesa,
100
264852
2893
sử dụng các công nghệ có được
để gởi tiền qua M-Pesa,
04:39
which is a bitbit like a checkkiểm tra systemhệ thống
101
267745
2021
một hệ thống khá giống với séc
04:41
for the mobiledi động agetuổi tác.
102
269766
2242
trong thời đại của thiết bị di động.
04:44
I come from JohannesburgJôhannexbơc, which is a miningkhai thác mỏ townthị trấn.
103
272008
2622
Tôi đến từ một thị trấn nhỏ
tên là Johannesburg,
04:46
It's builtđược xây dựng on goldvàng.
104
274630
1464
Nó được xây dựng trên vàng.
04:48
This is a picturehình ảnh I InstagrammedInstagrammed earliersớm hơn.
105
276094
2289
Đây là một bức ảnh
tôi vừa mới đăng trên Instagram,
04:50
And the differenceSự khác biệt todayhôm nay is that
the goldvàng of todayhôm nay is mobiledi động.
106
278383
5365
Và giờ đây sự khác biệt chính là
thiết bị di động là vàng.
04:55
If you think about the railroadđường sắt systemhệ thống
in NorthBắc AmericaAmerica and how that workedđã làm việc,
107
283748
4243
Nếu các bạn nghĩ về hệ thống đường ray tàu hỏa
ở Bắc Phi và sự hoạt động của hệ thống này,
04:59
first cameđã đến the infrastructurecơ sở hạ tầng,
108
287991
1882
đầu tiên là cơ sở hạ tầng,
05:01
then cameđã đến the industryngành công nghiệp around it, the brothelsnhà Thổ --
109
289873
3280
rồi dần dần xuất hiện
ngành công nghiệp quanh nó, nhà thổ --
05:05
it's a bitbit like the InternetInternet todayhôm nay, right? —
110
293153
1992
cũng giống như Internet của ngày hôm này,
phải không nào? —
05:07
and everything elsekhác that workedđã làm việc with it:
111
295145
2468
và tất cả mọi thứ khác
có thể hoạt động cùng với nó:
05:09
barsthanh, saloonssaloons, etcvv.
112
297613
2067
bars, saloon, vân vân.
05:11
The goldvàng of todayhôm nay is mobiledi động,
113
299680
2218
Di động chính là vàng của ngày hôm nay,
05:13
and mobiledi động is the enablerenabler
that makeslàm cho all of this possiblekhả thi.
114
301898
3021
và chính di động là nhân tố
có thể biến cái "không thể" thành "có thể".
05:16
So what are some of the
things that you can do with it?
115
304919
2026
Vậy chúng ta có thể làm những gì với nó?
05:18
Well, this is by a guy calledgọi là
BrightSáng sủa SimonsSimons from GhanaGhana,
116
306945
3586
Người đàn ông này
tên là Right Simons từ Ghana,
05:22
and what you do is you take medicationthuốc men,
117
310531
2414
và bạn phải mua thuốc,
05:24
something that some people mightcó thể
spendtiêu theirhọ entiretoàn bộ month'stháng salarytiền lương on,
118
312945
3238
thường thì người ta mất cả tháng tiền lương
vào thuốc men,
05:28
and you scratchvết trầy off the code,
119
316183
2765
và bạn cào thẻ để lấy mã số,
05:30
and you sendgửi that to an SMSTIN NHẮN SMS numbercon số,
120
318948
1942
rồi gởi nó đến một số điện thoại khác,
05:32
and it tellsnói you if that is legitimatehợp pháp
121
320890
1995
và nó sẽ báo cho ta biết
liệu mã số có còn hiệu lực
05:34
or if it's expiredhết hạn.
122
322885
1790
hay không.
05:36
Really simpleđơn giản, really effectivecó hiệu lực, really life-savingcứu sinh.
123
324675
3569
Rất đơn giản, rất hiệu quả
và nó thật sự là sự cứu sinh.
05:40
In KenyaKenya, there's a servicedịch vụ calledgọi là iCowiCow,
124
328244
2189
Ở Kenya, có một dịch vụ được gọi là iCow,
05:42
which just sendsgửi you really importantquan trọng informationthông tin
125
330433
2939
cung cấp cho chúng ta
thông tin rất quan trọng
05:45
about how to look after your dairychăn nuôi bò sữa.
126
333372
1878
về quá trình bảo quản sữa.
05:47
The dairychăn nuôi bò sữa businesskinh doanh in KenyaKenya
127
335250
1541
Ngành kinh doanh sữa ở Kenya
05:48
is a $463 milliontriệu businesskinh doanh,
128
336791
2806
có giá trị đến 463 triệu đô la Mỹ,
05:51
and the differenceSự khác biệt betweengiữa a subsistencesinh hoạt phí farmernông phu
129
339597
2617
và sự khác biệt
giữa một người nông dân tự cung tự cấp
05:54
and an abundancesự phong phú farmernông phu
130
342214
1697
và một người nông dân giàu có
05:55
is only a couplevợ chồng of literslít of milkSữa a day.
131
343911
2374
chỉ là vài lít sữa mỗi ngày.
05:58
And if you can do that,
you can risetăng lên out of povertynghèo nàn.
132
346285
3020
Và nếu có thể làm được nó
bạn có thể vượt lên sự nghèo đói.
06:01
Really simpleđơn giản, usingsử dụng a basiccăn bản phoneđiện thoại.
133
349305
3971
Đơn giản lắm,
chỉ cần dùng một chiếc điện thoại cơ bản.
06:05
If you don't have electricityđiện, no problemvấn đề!
134
353276
2785
Nếu ta không có điện,
chả có vấn đề gì!
06:08
We'llChúng tôi sẽ just make it out of old bicycleXe đạp partscác bộ phận
135
356061
1961
Chúng ta sẽ tạo ra nó
từ các bộ phận cũ của chiếc xe đạp
06:10
usingsử dụng a windmillcối xay gió, as WilliamWilliam KamkwambaKamkwamba did.
136
358022
2484
sử dụng một cối xay gió
như William Kamkwaba đã làm.
06:12
There's anotherkhác great AfricanChâu Phi that you've heardnghe
137
360506
2080
Còn có một người châu Phi rất tài năng
mà các bạn đã từng nghe nói đến
06:14
that's busybận disruptinggây ảnh hưởng the
automobileôtô industryngành công nghiệp in the worldthế giới.
138
362586
3732
việc anh ta đang bận rộn
phá vỡ ngành công nghiệp xe hơi của thế giới.
06:18
He's alsocũng thế findingPhát hiện a way to reinventtái solarhệ mặt trời powerquyền lực
139
366318
2759
Anh ta cũng đang tìm ra cách
tái tạo năng lượng mặt trời
06:21
and the electricityđiện industryngành công nghiệp in NorthBắc AmericaAmerica,
140
369077
2771
và ngành công nghiệp năng lượng điện
ở Bắc Mỹ,
06:23
and if he's luckymay mắn, he'llĐịa ngục get us to MarsSao Hỏa,
141
371848
3083
và nếu may mắn,
anh ta sẽ đưa chúng ta lên sao Hỏa,
06:26
hopefullyhy vọng in my lifetimecả đời.
142
374931
1865
hy vọng khi đó tôi vẫn còn sống.
06:28
He comesđến from PretoriaPretoria, the capitalthủ đô of [SouthNam AfricaAfrica],
143
376796
3083
Đây là Pretoria, thủ đô (của Nam Phi),
06:31
about 50 kilometerskm from where I livetrực tiếp.
144
379879
2936
cách nhà tôi khoảng 50 Km.
06:34
So back to JoburgJoburg, which is sometimesđôi khi calledgọi là EgoliEGoli,
145
382815
3582
Trở lại Joburg,
thành phố đôi khi còn được gọi là Egoli,
06:38
which meanscó nghĩa CityThành phố of GoldVàng.
146
386397
2149
nghĩa là thành phố vàng.
06:40
And not only is mobiledi động the goldvàng of todayhôm nay,
147
388546
4011
Di động không chỉ là vàng của hiện tại,
06:44
I don't believe that the goldvàng is underDưới the groundđất.
148
392557
2370
tôi không tin rằng
vàng đang nằm dưới đất.
06:46
I believe we are the goldvàng.
149
394927
1732
Tôi tin rằng chúng ta là vàng.
06:48
Like you've heardnghe the other economistsnhà kinh tế học say,
150
396659
2344
Giống như có lần,
một nhà kinh tế học đã phát biểu,
06:51
we are at the pointđiểm where ChinaTrung Quốc was
151
399003
2032
chúng ta đang ở trong giai đoạn
giống như Trung Quốc khi xưa
06:53
when its boomsự bùng nổ yearsnăm beganbắt đầu,
152
401035
2433
bắt đầu bùng nổ,
06:55
and that's where we're going.
153
403468
1370
và đó chính là con đường
mà chúng ta đang đi.
06:56
So, you hearNghe the WestWest talk
about innovationđổi mới at the edgecạnh.
154
404838
4988
Các bạn đã nghe phương Tây
nói về việc sự đổi mới đang ở trên bờ vực.
07:01
Well, of coursekhóa học it's happeningxảy ra at the edgecạnh,
155
409826
1909
Ừ thì đương nhiên
nó đang xảy ra tại bờ vực,
07:03
because in the middleở giữa,
everybody'smọi người updatingcập nhật FacebookFacebook,
156
411735
2997
bởi vì ở đoạn giữa,
mọi người đang bận cập nhật Facebook,
07:06
or worsetệ hơn still, they're tryingcố gắng to understandhiểu không
157
414732
1999
hoặc là tệ hơn nữa,
họ đang cố nghiên cứu tìm hiểu
07:08
Facebook'sCủa Facebook privacysự riêng tư settingscài đặt.
158
416731
2127
để thiết lập quyền riêng tư của Facebook.
07:10
(LaughterTiếng cười)
159
418858
1904
(Khán giả cười)
07:12
This is not that catchyhấp dẫn catchphrasekhẩu hiệu.
160
420762
2546
Đây không phải là việc
viết ra khẩu hiệu dễ nhớ.
07:15
This is innovationđổi mới over the edgecạnh.
161
423308
3902
Đây là quá trình đổi mới trên bờ vực.
07:19
So, people like to call AfricaAfrica a mobile-firstđiện thoại di động đầu tiên continentlục địa,
162
427210
4966
Thế nên người ta gọi châu Phi
là lục địa đầu tiên của thiết bị di động,
07:24
but actuallythực ra it's mobile-onlychỉ có điện thoại di động,
163
432176
2674
nhưng thực chất
nó chỉ có thiết bị di động mà thôi,
07:26
so while everybodymọi người elsekhác is doing all of those things,
164
434850
3645
khi những người khác
đang bận việc này việc kia,
07:30
we're solvinggiải quyết the world'scủa thế giới problemscác vấn đề.
165
438495
1340
chúng tôi lại đang đưa ra
các giải pháp cho toàn thế giới.
07:31
So there's only one thing left to say.
166
439835
2323
Thế nên, tôi chỉ còn một điều để chia sẻ.
07:34
["You're welcomechào mừng"] (LaughterTiếng cười)
167
442158
2480
["Không có chi"] (Khán giả cười)
07:36
(ApplauseVỗ tay)
168
444638
6523
(Khán giả vỗ tay)
Translated by An Huynh Thien
Reviewed by Thu Ha Nguyen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Toby Shapshak - Technology writer
The publisher and editor of Stuff magazine, Toby Shapshak is a South African writer focusing on innovation — and the role it plays in Africa.

Why you should listen

Casual readers of Stuff magazine, with its smart and provocative gadget reviews, might not know the glossy comes from not London or New York but offices in South Africa. Toby Shapshak leads the magazine and news site; he's been called "the most high-profile technology journalist in the country" by GQ South Africa. Formerly a senior newspaper reporter covering everything from crime to politics, Shapshak shadowed Nelson Mandela when he was president, and covered the work of the Truth and Reconciliation Commission after the abolition of apartheid.  

He's been writing about innovation, telecommunications and the Internet — and the impact they have on people's lives — for more than 15 years. He's now working on a book about a passionately held belief: that in Africa, necessity is the mother of innovation. 

More profile about the speaker
Toby Shapshak | Speaker | TED.com