TEDxSummit
William Noel: Revealing the lost codex of Archimedes
Γουίλιαμ Νόελ: Αποκαλύπτοντας τον χαμένο κώδικα του Αρχιμήδη
Filmed:
Readability: 3.8
1,033,767 views
Με ποιόν τρόπο διαβάζεται ένα χειρόγραφο δυο χιλιάδων ετών που έχει σβηστεί, έχει κομματιαστεί, έχουν γράψει και έχουν ζωγραφίσει επάνω του; Με τη χρήση ενός δυνατού σωματιδιακού επιταχυντή, ασφαλώς! Ο έφορος αρχαίων βιβλίων Γουίλιαμ Νόελ, διηγείται τη συναρπαστική ιστορία πίσω από το παλίμψηστο του Αρχιμήδη, ένα Βυζαντινό προσευχητάρι που περιείχε άγνωστα μέχρι τότε, πρωτότυπα γραπτά του αρχαίου Έλληνα μαθηματικού Αρχιμήδη και άλλων.
William Noel - Curator, rare book scholar
William Noel is a curator who believes museums should make their collections free and available on the Internet. Full bio
William Noel is a curator who believes museums should make their collections free and available on the Internet. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
The great texts of the ancient world
0
471
2484
Τα σπουδαία κείμενα της αρχαιότητας
00:18
don't survive to us in their original form.
1
2955
3315
δε φτάνουν σ' εμάς στην πρωτότυπη μορφή τους.
00:22
They survive because medieval scribes copied them
2
6270
3519
Φτάνουν επειδή τα αντέγραψαν ξανά και ξανά
00:25
and copied them and copied them.
3
9789
1999
αντιγραφείς στο Μεσαίωνα.
00:27
And so it is with Archimedes,
4
11788
2650
Έτσι συμβαίνει και με τον Αρχιμήδη,
00:30
the great Greek mathematician.
5
14438
1766
τον σπουδαίο ΄Ελληνα μαθηματικό.
00:32
Everything we know about Archimedes as a mathematician
6
16204
3002
Οι γνώσεις μας σχετικά με τον Αρχιμήδη ως μαθηματικό
00:35
we know about because of just three books,
7
19206
2698
προέρχονται από τρία και μόνο βιβλία,
00:37
and they're called A, B and C.
8
21904
1916
που ονομάζονται Α, Β και Γ.
00:39
And A was lost by an Italian humanist in 1564.
9
23820
4833
Το Α χάθηκε από έναν Ιταλό ουμανιστή το 1564.
00:44
And B was last heard of in the Pope's Library
10
28653
2803
Το Β εμφανίστηκε για τελευταία φορά στην Παπική βιβλιοθήκη
00:47
about a hundred miles north of Rome in Viterbo in 1311.
11
31456
5832
γύρω στα εκατό μίλια βόρεια της Ρώμης, στο Βιτέρμπο το 1311.
00:53
Now Codex C was only discovered in 1906,
12
37288
4297
Ο Κώδικας Γ ανακαλύφθηκε μόλις το 1906,
00:57
and it landed on my desk in Baltimore
13
41585
2549
και έφτασε στο γραφείο μου στη Βαλτιμόρη
01:00
on the 19th of January, 1999.
14
44134
4126
στις 19 Ιανουαρίου 1999.
01:04
And this is Codex C here.
15
48260
2418
Αυτό που βλέπετε είναι ο Κώδικας Γ.
01:06
Now Codex C is actually buried in this book.
16
50678
5169
Στην πραγματικότητα ο Κώδικας Γ είναι θαμμένος σ' αυτό το βιβλίο.
01:11
It's buried treasure.
17
55847
1450
Είναι θαμμένος θησαυρός.
01:13
Because this book is actually a prayer book.
18
57297
2335
Διότι αυτό το βιβλίο είναι στην πραγματικότητα ένα προσευχητάρι.
01:15
It was finished by a guy called Johannes Myrones
19
59632
2964
Το ολοκλήρωσε ένας τύπος με το όνομα Ιωάννης Μύρωνας
01:18
on the 14th of April, 1229.
20
62596
3617
στις 14 Απριλίου 1229.
01:22
And to make his prayer book he used parchment.
21
66213
2485
Για να κάνει το προσευχητάρι του χρησιμοποίησε περγαμηνή.
01:24
But he didn't use new parchment,
22
68698
2415
Δε χρησιμοποίησε όμως καινούργια περγαμηνή,
01:27
he used parchment recycled from earlier manuscripts,
23
71113
3314
αλλά περγαμηνή ανακυκλωμένη από προηγούμενα χειρόγραφα,
01:30
and there were seven of them.
24
74427
1737
που ήταν επτά στον αριθμό.
01:32
And Archimedes Codex C was just one of those seven.
25
76164
3483
Ο Κώδικας Γ του Αρχιμήδη ήταν ένα από αυτά τα επτά.
01:35
He took apart the Archimedes manuscript and the other seven manuscripts.
26
79647
5467
Αποσυναρμολόγησε το χειρόγραφο του Αρχιμήδη και τα άλλα επτά χειρόγραφα.
01:41
He erased all of their texts,
27
85114
3383
Έσβησε όλα τους τα κείμενα,
01:44
and then he cut the sheets down in the middle,
28
88497
2418
μετά έκοψε τα φύλλα στο μέσον,
01:46
he shuffled them up,
29
90915
2244
τα ανακάτεψε,
01:49
and he rotated them 90 degrees,
30
93159
1918
τα γύρισε σε στροφή 90 μοιρών,
01:50
and he wrote prayers on top of these books.
31
95077
2052
και έγραψε προσευχές πάνω σ' αυτά τα βιβλία.
01:53
And essentially these seven manuscripts
32
97129
1697
Στην πραγματικότητα αυτά τα επτά χειρόγραφα
01:54
disappeared for 700 years, and we have a prayer book.
33
98826
4348
εξαφανίστηκαν για 700 χρόνια, με αποτέλεσμα να έχουμε ένα προσευχητάρι.
01:59
The prayer book was discovered by this guy,
34
103174
3249
Το προσευχητάρι το ανακάλυψε αυτός ο τύπος,
02:02
Johan Ludvig Heiberg, in 1906.
35
106423
2727
ο Γιόχαν Λούντβιχ Χάιμπεργκ το 1906.
02:05
And with just a magnifying glass,
36
109150
1441
Χρησιμοποιώντας απλώς έναν μεγεθυντικό φακό,
02:06
he transcribed as much of the text as he could.
37
110591
2884
κατέγραψε όσο μεγαλύτερο μέρος του κειμένου μπορούσε.
02:09
And the thing is that he found two texts in this manuscript
38
113475
3182
Βρήκε δυο κείμενα σ' αυτό το χειρόγραφο
02:12
that were unique texts.
39
116657
1768
που ήταν μοναδικά.
02:14
They weren't in A and B at all;
40
118425
1600
Δεν ανήκαν ούτε στο Α ούτε στο Β,
02:15
they were completely new texts by Archimedes,
41
120025
1698
ήταν νέα κείμενα του Αρχιμήδη,
02:17
and they were called "The Method" and "The Stomachion."
42
121723
3235
και τιτλοφορούνταν «Η Μέθοδος» και «Το Στομάχιον».
02:20
And it became a world famous manuscript.
43
124958
2269
Αυτό αποτέλεσε ένα παγκοσμίως γνωστό χειρόγραφο.
02:23
Now it should be clear by now
44
127227
1815
Είναι βέβαια σαφές
02:24
that this book is in bad condition.
45
129042
2714
ότι αυτό το βιβλίο είναι σε άσχημη κατάσταση.
02:27
It got in worse condition in the 20th century
46
131756
3470
Κακοποιήθηκε ακόμη πιο πολύ τον 20ο αιώνα
02:31
after Heiberg saw it.
47
135226
1732
αφού το είχε δει ο Χάιμπεργκ.
02:32
Forgeries were painted over it,
48
136958
1517
Πλαστογράφησαν επάνω του,
02:34
and it suffered very badly from mold.
49
138475
3083
και υπέστη φθορά από μούχλα.
02:37
This book is the definition of a write-off.
50
141558
3750
Αυτό το βιβλίο είναι ο ορισμός της υποβάθμισης.
02:41
It's the sort of book
51
145308
1734
Είναι το είδος του βιβλίου
02:42
that you thought would be in an institution.
52
147042
2665
που θα νόμιζε κανείς ότι βρίσκεται σε κάποιο ίδρυμα.
02:45
But it's not in an institution,
53
149707
2186
Αλλά δεν είναι σε κάποιο ίδρυμα,
02:47
it was bought by a private owner in 1998.
54
151893
4632
αγοράστηκε από ιδιώτη το 1998.
02:52
Why did he buy this book?
55
156525
1750
Γιατί αγόρασε αυτό το βιβλίο;
02:54
Because he wanted to make that which was fragile safe.
56
158275
3537
Επειδή ήθελε να κάνει ασφαλές αυτό που ήταν εύθραυστο.
02:57
He wanted to make that which was unique ubiquitous.
57
161812
3246
Να κάνει ευρέως διαδεδομένο αυτό που ήταν μοναδικό.
03:00
He wanted to make that which was expensive free.
58
165058
4666
Να κάνει δωρεάν αυτό που ήταν ακριβό.
03:05
And he wanted to do this as a matter of principle.
59
169724
3135
Και τα έκανε όλα αυτά για λόγους αρχής.
03:08
Because not many people are really going to read Archimedes in ancient Greek,
60
172859
4532
Επειδή λίγοι άνθρωποι πρόκειται να διαβάσουν τον Αρχιμήδη στα Αρχαία Ελληνικά,
03:13
but they should have the chance to do it.
61
177391
2684
αλλά έπρεπε να έχουν την ευκαιρία να το κάνουν.
03:15
So he gathered around himself the friends of Archimedes,
62
180075
3299
Συγκέντρωσε λοιπόν τους φίλους του Αρχιμήδη,
03:19
and he promised to pay for all the work.
63
183374
2136
και υποσχέθηκε να αναλάβει τα έξοδα για το έργο που θα γινόταν.
03:21
And it was an expensive job,
64
185510
1698
Και ήταν ένα ακριβό έργο,
03:23
but actually it wouldn't be as much as you think
65
187208
3470
αλλά μη φανταστείτε και πολύ ακριβό,
03:26
because these people, they didn't come from money,
66
190678
2165
διότι αυτοί οι άνθρωποι δεν ήρθαν για τα λεφτά,
03:28
they came from Archimedes.
67
192843
1819
ήρθαν για τον Αρχιμήδη,
03:30
And they came from all sorts of different backgrounds.
68
194662
1716
και είχαν διαφορετικά υπόβαθρα.
03:32
They came from particle physics,
69
196378
2183
Κάποιοι προέρχονταν από την σωματιδιακή φυσική,
03:34
they came from classical philology,
70
198561
1566
άλλοι από την κλασική φιλολογία,
03:36
they came from book conservation,
71
200127
1968
άλλοι από τη συντήρηση βιβλίων,
03:37
they came from ancient mathematics,
72
202095
2582
άλλοι από τα αρχαία μαθηματικά,
03:40
they came from data management,
73
204677
1917
άλλοι από τη διαχείριση δεδομένων,
03:42
they came from scientific imaging and program management.
74
206594
2917
άλλοι από την επιστημονική απεικόνιση και διαχείριση προγραμμάτων.
03:45
And they got together to work on this manuscript.
75
209511
3556
Ενώθηκαν με σκοπό να εργαστούν πάνω σ΄αυτό το χειρόγραφο.
03:48
The first problem was a conservation problem.
76
213067
3811
Το πρώτο πρόβλημα ήταν πρόβλημα συντήρησης.
03:52
And this is the sort of thing that we had to deal with:
77
216878
2433
Του είδους που είχε να κάνει με το εξής:
03:55
There was glue on the spine of the book.
78
219311
2200
Υπήρχε κόλλα στη ράχη του βιβλίου.
03:57
And if you look at this photograph carefully,
79
221511
2201
Αν δείτε προσεκτικά αυτή τη φωτογραφία,
03:59
the bottom half of this is rather brown.
80
223712
2048
το μισό κάτω μέρος του είναι καφέ.
04:01
And that glue is hide glue.
81
225760
1368
Και αυτή η κόλλα είναι δερματόκολλα.
04:03
Now if you're a conservator,
82
227128
1385
Ένας συντηρητής,
04:04
you can take off this glue reasonably easily.
83
228513
2132
την αφαιρεί σχετικά εύκολα.
04:06
The top half is Elmer's wood glue.
84
230645
3365
Το μισό πάνω μέρος είναι κόλλα Έλμερ για ξύλα .
04:09
It's polyvinyl acetate emulsion
85
234010
2117
Είναι γαλάκτωμα οξικού πολυβινυλίου
04:12
that doesn't dissolve in water once it's dry.
86
236127
2667
που δεν διαλύεται στο νερό όταν στεγνώσει.
04:14
And it's much tougher than the parchment that it was written on.
87
238794
3166
Είναι πολύ πιο σκληρή από την περγαμηνή πάνω στην οποία γράφτηκε.
04:17
And so before we could start imaging Archimedes,
88
241960
3351
Προτού επομένως αρχίσουμε να απεικονίζουμε το κείμενο του Αρχιμήδη,
04:21
we had to take this book apart.
89
245311
1449
έπρεπε να διαλύσουμε το βιβλίο.
04:22
So it took four years to take apart.
90
246760
2851
Μας πήρε τέσσερα χρόνια για να το κάνουμε.
04:25
And this is a rare action shot, ladies and gentlemen.
91
249611
3533
Και πρόκειται για μια σπάνια επιτυχία, κυρίες και κύριοι.
04:29
(Laughter)
92
253144
2771
(Γέλια)
04:31
Another thing is that we had to get rid of all the wax,
93
255915
4266
Το επόμενο που είχαμε να κάνουμε ήταν να καθαρίσουμε το κερί,
04:36
because this was used in the liturgical services
94
260181
2235
διότι το βιβλίο χρησιμοποιούνταν σε εκκλησιαστικές λειτουργίες
04:38
of the Greek Orthodox Church
95
262416
1741
της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας
04:40
and they'd used candle wax.
96
264157
1311
και χρησιμοποιούσαν κερί.
04:41
And the candle wax was dirty,
97
265468
1863
Το κερί ήταν βρώμικο και δε μπορούσαμε να διαβάσουμε τα σημεία που ήταν καλυμμένα.
04:43
and we couldn't image through the wax.
98
267331
1233
Το κερί ήταν βρώμικο και δε μπορούσαμε να διαβάσουμε τα σημεία που ήταν καλυμμένα.
04:44
So very carefully we had to mechanically scrape off all the wax.
99
268564
3335
Έπρεπε πολύ προσεκτικά να το καθαρίσουμε με μηχανικά μέσα.
04:47
It's hard to tell you exactly
100
271899
1902
Δεν είναι εύκολο να σας περιγράψω με ακρίβεια
04:49
how bad this condition of this book is,
101
273801
2714
σε πόσο κακή κατάσταση ήταν αυτό το βιβλίο,
04:52
but it came out in little bits very often.
102
276515
2766
αλλά πολλές φορές διαλυόταν σε μικρά κομμάτια.
04:55
And normally in a book, you wouldn't worry about the little bits,
103
279281
2350
Φυσιολογικά δεν μας απασχολούν τα μικρά κομματάκια σ' ένα βιβλίο,
04:57
but these little bits might contain unique Archimedes text.
104
281631
3000
όμως τα συγκεκριμένα υπήρχε πιθανότητα να περιέχουν κείμενο του Αρχιμήδη.
05:00
So, tiny fragments
105
284631
2299
Έτσι, πολύ μικρά θραύσματα
05:02
we actually managed to put back in the right place.
106
286930
4741
καταφέραμε να τα βάλουμε πίσω στη σωστή θέση.
05:07
Then, having done that, we started to image the manuscript.
107
291671
3710
Αφού είχε ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, ξεκινήσαμε την απεικόνιση του χειρογράφου.
05:11
And we imaged the manuscript
108
295381
1500
Απεικονίσαμε το χειρόγραφο
05:12
in 14 different wavebands of light.
109
296881
2028
σε 14 διαφορετικά χρωματικά φάσματα.
05:14
Because if you look at something in different wavebands of light,
110
298909
3906
Διότι αν κοιτάξεις κάτι σε διαφορετικά χρωματικά φάσματα,
05:18
you see different things.
111
302815
1216
βλέπεις διαφορετικά πράγματα.
05:19
And here is an image of a page
112
304031
1567
Τούτη εδώ είναι ή εικόνα μιας σελίδας
05:21
imaged in 14 different wavebands of light.
113
305598
2517
αποτυπωμένης σε 14 χρωματικά φάσματα.
05:24
But none of them worked.
114
308115
2133
Όμως δε λειτούργησε κανένα από αυτά.
05:26
So what we did was we processed the images together,
115
310248
4417
Έτσι, επεξεργαστήκαμε τις εικόνες μαζί,
05:30
and we put two images into one blank screen.
116
314665
3300
και βάλαμε δυο εικόνες σε μια άδεια οθόνη.
05:33
And here are two different images of the Archimedes manuscript.
117
317965
2833
Ορίστε δυο διαφορετικές εικόνες του χειρόγραφου του Αρχιμήδη.
05:36
And the image on the left
118
320798
1816
Η αριστερή
05:38
is the normal red image.
119
322614
1351
είναι η φυσιολογική κόκκινη εικόνα.
05:39
And the image on the right is an ultraviolet image.
120
323965
1912
Και η δεξιά είναι η υπεριώδης.
05:41
And in the image on the right
121
325877
1140
Στη δεξιά
05:42
you might be able to see some of the Archimedes writing.
122
327017
2448
μπορεί να δείτε κάτι από τη γραφή του Αρχιμήδη.
05:45
If you merge them together into one digital canvas,
123
329465
2982
Εάν τις συγχωνεύσουμε σε ένα ψηφιακό υπόβαθρο,
05:48
the parchment is bright in both images
124
332447
2818
η περγαμηνή είναι φωτεινή και στις δυο εικόνες
05:51
and it comes out bright.
125
335265
1875
και βγαίνει φωτεινή.
05:53
The prayer book is dark in both images
126
337140
3016
Το προσευχητάρι είναι σκοτεινό και στις δυο εικόνες
05:56
and it comes out dark.
127
340156
1697
και βγαίνει σκούρο.
05:57
The Archimedes text is dark in one image and bright in another.
128
341853
3351
Το κείμενο του Αρχιμήδη είναι σκούρο στη μία εικόνα και φωτεινό στην άλλη.
06:01
And it'll come out dark but red,
129
345204
2400
Και βγαίνει σκούρο αλλά κόκκινο,
06:03
and then you can start to read it rather clearly.
130
347604
2267
και στη συνέχεια γίνεται πιο καθαρό στην ανάγνωση.
06:05
And that's what it looks like.
131
349871
2842
Αυτή είναι η εμφάνιση του.
06:08
Now that's a before and after image,
132
352713
3342
Εδώ είναι μια εικόνα πριν και μετά,
06:11
but you don't read the image on the screen like that.
133
356055
2982
αλλά δεν μπορείς να τη διαβάσεις έτσι.
06:14
You zoom in and you zoom in
134
359037
2619
Παίρνεις κοντινό πλάνο
06:17
and you zoom in and you zoom in,
135
361656
3548
μεγεθύνεις πάλι και πάλι,
06:21
and you can just read it now.
136
365204
2068
και τώρα μπορεί κανείς να το διαβάσει.
06:23
(Applause)
137
367272
6348
(Χειροκρότημα)
06:29
If you process the same two images in a different way,
138
373620
3580
Αν επεξεργαστεί κανείς τις ίδιες εικόνες με διαφορετικό τρόπο,
06:33
you can actually get rid of the prayer book text.
139
377200
2570
μπορεί να απαλείψει το κείμενο του προσευχητάριου.
06:35
And this is terribly important,
140
379770
1018
Αυτό είναι πολύ σημαντικό,
06:36
because the diagrams in the manuscript
141
380788
2983
γιατί τα διαγράμματα στο χειρόγραφο
06:39
are the unique source for the diagrams
142
383771
2467
αποτελούν τη μοναδική πηγή για τα διαγράμματα
06:42
that Archimedes drew in the sand in the fourth century B.C.
143
386238
2817
που ο Αρχιμήδης σχεδίασε στην άμμο τον τέταρτο αιώνα π.Χ.
06:44
And there we are, I can give them to you.
144
389055
3039
Ορίστε λοιπόν, είναι στη διάθεσή σας.
06:47
With this kind of imaging --
145
392094
2344
Με αυτή την απεικόνιση--
06:50
this kind of infrared, ultraviolet, invisible light imaging --
146
394438
2666
την υπέρυθρη, υπεριώδη, αόρατη απεικόνιση του φωτός--
06:53
we were never going to image through the gold ground forgeries.
147
397104
2600
δε θα μπορούσαμε ποτέ να διαπεράσουμε τις χρυσοποίκιλτες πλαστογραφήσεις.
06:55
How were we going to do that?
148
399704
1853
Με ποιο τρόπο θα το καταφέρναμε;
06:57
Well we took the manuscript,
149
401557
1963
Πήραμε το χειρόγραφο,
06:59
and we decided to image it in X-ray fluorescence imaging.
150
403520
4287
και αποφασίσαμε να το απεικονίσουμε σε φθορίζουσες ακτίνες Χ.
07:03
So an X-ray comes in in the diagram on the left
151
407807
3014
Μία ακτίνα Χ εισέρχεται στο αριστερό διάγραμμα
07:06
and it knocks out an electron from the inner shell of an atom.
152
410821
3852
και χτυπά ένα ηλεκτρόνιο του εσωτερικού φλοιού ενός ατόμου.
07:10
And that electron disappears.
153
414673
1998
Αυτό το ηλεκτρόνιο εξαφανίζεται.
07:12
And as it disappears, an electron from a shell farther out
154
416671
3635
Και καθώς εξαφανίζεται, ένα ηλεκτρόνιο από ένα πιο μακρινό φλοιό
07:16
jumps in and takes its place.
155
420306
2482
εισέρχεται στη θέση του.
07:18
And when it takes its place,
156
422788
1433
Όταν παίρνει τη θέση του,
07:20
it sheds electromagnetic radiation.
157
424221
2834
εκπέμπει ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία.
07:22
It sheds an X-ray.
158
427055
1432
Εκπέμπει μία ακτίνα Χ.
07:24
And this X-ray is specific in its wavelength
159
428487
2651
Αυτή η ακτίνα Χ έχει συγκεκριμένο μήκος κύματος
07:27
to the atom that it hits.
160
431138
1882
ως προς το άτομο στο οποίο προσπίπτει.
07:28
And what we wanted to get
161
433020
2168
Αυτό που θέλαμε να πάρουμε
07:31
was the iron.
162
435188
1733
ήταν ο σίδηρος.
07:32
Because the ink was written in iron.
163
436921
1867
Διότι η μελάνη ήταν γραμμένη με σίδηρο.
07:34
And if we can map
164
438788
1683
Αν καταφέρουμε να αντιστοιχήσουμε
07:36
where this X-ray that comes out, where it comes from,
165
440471
2584
από πού βγαίνει και από πού έρχεται η ακτίνα Χ,
07:38
we can map all the iron on the page,
166
443055
2066
μπορούμε να χαρτογραφήσουμε το σίδηρο στη σελίδα,
07:41
then theoretically we can read the image.
167
445121
2599
και θεωρητικά μπορούμε να διαβάσουμε την εικόνα.
07:43
The thing is that you need a very powerful light source to do this.
168
447720
4335
Το θέμα είναι ότι χρειαζόμαστε μια πολύ ισχυρή πηγή φωτός για να το καταφέρουμε.
07:47
So we took it to the Stanford Synchrotron Radiation Laboratory
169
452055
3374
Το πήγαμε λοιπόν στο Εργαστήριο ακτινοβολίας σύγχροτρων του Στάνφορντ
07:51
in California,
170
455429
1442
στην Καλιφόρνια,
07:52
which is a particle accelerator.
171
456871
1568
που είναι σωματιδιακός επιταχυντής.
07:54
Electrons go around one way,
172
458439
1732
Τα ηλεκτρόνια περιστρέφονται προς μια κατεύθυνση,
07:56
positrons go around the other.
173
460171
1617
τα ποζιτρόνια προς την άλλη.
07:57
They meet in the middle,
174
461788
1316
Συναντώνται στο μέσον,
07:59
and they create subatomic particles
175
463104
2436
και δημιουργούν υποατομικά σωματίδια
08:01
like the charm quark and the tau lepton.
176
465540
2230
όπως τα γ-κουάρκ και τα τ-λεπτόνια.
08:03
Now we weren't actually going to put Archimedes in that beam.
177
467770
3022
Βέβαια δε θα βάζαμε το κείμενο του Αρχιμήδη σ' εκείνη την ακτίνα.
08:06
But as the electrons go round at the speed of light,
178
470792
3548
Αλλά καθώς τα ηλεκτρόνια περιστρέφονται με την ταχύτητα του φωτός,
08:10
they shed X-rays.
179
474340
1267
εκπέμπουν ακτίνες Χ.
08:11
And this is the most powerful light source in the solar system.
180
475607
2650
Αυτό αποτελεί την ισχυρότερη πηγή φωτός στο ηλιακό σύστημα.
08:14
This is called synchrotron radiation,
181
478257
1949
Ονομάζεται ακτινοβολία συγχροτρονίου,
08:16
and it's normally used to look at things
182
480206
1818
και χρησιμοποιείται συνήθως για να βλέπουμε
08:17
like proteins and that sort of thing.
183
482024
1667
πρωτεΐνες και παρόμοια πράγματα.
08:19
But we wanted it to look at atoms, at iron atoms,
184
483691
3997
Εμείς όμως θέλαμε να δούμε τα άτομα του σιδήρου,
08:23
so that we could read the page from before and after.
185
487688
2869
για να μπορέσουμε να διαβάσουμε τη σελίδα πριν και μετά.
08:26
And lo and behold, we found that we could do it.
186
490557
2298
Και ω του θαύματος, είδαμε ότι μπορούσαμε να το κάνουμε.
08:28
It took about 17 minutes to do a single page.
187
492855
3448
Χρειάστηκαν 17 λεπτά για μια σελίδα.
08:32
So what did we discover?
188
496303
2655
Τι ανακαλύψαμε λοιπόν;
08:34
Well one of the unique texts in Archimedes
189
498958
2182
Ένα από τα μοναδικά κείμενα του Αρχιμήδη
08:37
is called "The Stomachion."
190
501140
1803
που ονομάζεται «Το Στομάχιον».
08:38
And this didn't exist in Codices A and B.
191
502943
2414
Αυτό δεν περιλαμβανόταν στους Κώδικες Α και Β.
08:41
And we knew that it involved this square.
192
505357
2419
Και ξέραμε ότι περιλάμβανε αυτό το τετράγωνο.
08:43
And this is a perfect square,
193
507776
1793
Είναι ένα τέλειο τετράγωνο,
08:45
and it's divided into 14 bits.
194
509569
2021
που διαιρείται σε 14 κομμάτια.
08:47
But no one knew what Archimedes was doing with these 14 bits.
195
511590
2783
Ωστόσο κανείς δε γνώριζε σε τι χρησίμευαν αυτά τα 14 κομμάτια στον Αρχιμήδη.
08:50
And now we think we know.
196
514373
2184
Τώρα νομίζουμε ότι γνωρίζουμε.
08:52
He was trying to work out
197
516557
1767
Προσπαθούσε να υπολογίσει
08:54
how many ways you can recombine those 14 bits
198
518324
2533
με πόσους τρόπους μπορεί κανείς να επαναδιατάξει τα 14 κομμάτια
08:56
and still make a perfect square.
199
520857
2327
και να εξακολουθεί να έχει ένα τέλειο τετράγωνο.
08:59
Anyone want to guess the answer?
200
523184
3502
Ποια είναι η απάντηση;
09:02
It's 17,152 divided into 536 families.
201
526686
5362
Είναι 17.156 διαιρεμένα σε 536 ενότητες.
09:07
And the important point about this
202
532048
2367
Αυτό που έχει σημασία
09:10
is that it's the earliest study in combinatorics in mathematics.
203
534415
3714
είναι ότι αποτελεί τη πιο παλιά μελέτη της συνδυαστικής στα μαθηματικά.
09:14
And combinatorics is a wonderful and interesting branch of mathematics.
204
538129
3764
Η συνδυαστική είναι ένας υπέροχος και ενδιαφέρον κλάδος των μαθηματικών.
09:17
The really astonishing thing though about this manuscript
205
541893
3235
Το εκπληκτικό βέβαια σχετικά μ' αυτό το χειρόγραφο
09:21
is that we looked at the other manuscripts
206
545128
2369
είναι ότι κοιτάξαμε τα άλλα χειρόγραφα
09:23
that the palimpsester had made,
207
547497
1418
που έφτιαξε ο συγγραφέας του παλίμψηστου,
09:24
the scribe had made his book out of,
208
548915
2566
από τα οποία ο αντιγραφέας έκανε το βιβλίο του,
09:27
and one of them was a manuscript containing text by Hyperides.
209
551481
2932
και ένα από αυτά περιείχε ένα κείμενο του Υπερείδη.
09:30
Now Hyperides was an Athenian orator from the fourth century B.C.
210
554413
4368
Ο Υπερείδης υπήρξε ένας Αθηναίος ρήτορας του τέταρτου αιώνα π.Χ.
09:34
He was an exact contemporary of Demosthenes.
211
558781
2417
Ήταν σύγχρονος του Δημοσθένη.
09:37
And in 338 B.C. he and Demosthenes together
212
561198
4399
Και το 338 π.Χ ο ίδιος και ο Δημοσθένης
09:41
decided that they wanted to stand up
213
565597
1684
αποφάσισαν να αντισταθούν
09:43
to the military might of Philip of Macedon.
214
567281
2000
στην στρατιωτική εξουσία του Φίλιππου του Μακεδόνα.
09:45
So Athens and Thebes went out to fight Philip of Macedon.
215
569281
3649
Η Αθήνα λοιπόν και η Θήβα ξεκίνησαν μάχη εναντίον του.
09:48
This was a bad idea,
216
572930
1268
Ήταν κακή ιδέα,
09:50
because Philip of Macedon had a son called Alexander the Great,
217
574198
3433
διότι ο Φίλιππος της Μακεδονίας είχε ένα γιο, το Μέγα Αλέξανδρο,
09:53
and they lost the battle of Chaeronea.
218
577631
2283
και έχασαν τη μάχη της Χαιρώνειας.
09:55
Alexander the Great went on to conquer the known world;
219
579914
2718
Ο Μέγας Αλέξανδρος συνέχισε προς κατάκτηση του γνωστού κόσμου.
09:58
Hyperides found himself on trial for treason.
220
582632
2750
Ο Υπερείδης δικάστηκε για προδοσία.
10:01
And this is the speech that he gave when he was on trial --
221
585382
3600
Και το κείμενο αυτό είναι ο λόγος που εκφώνησε στη δίκη--
10:04
and it's a great speech:
222
588982
1148
και είναι ένας σπουδαίος λόγος:
10:06
"Best of all," he says, "is to win.
223
590130
2268
«Το καλύτερο» λέει «είναι να νικήσεις».
10:08
But if you can't win,
224
592398
1734
«Αν όμως δε μπορείς,
10:10
then you should fight for a noble cause,
225
594132
2041
τότε πρέπει να δώσεις μάχη για έναν ευγενή σκοπό,
10:12
because then you'll be remembered.
226
596173
1575
γιατί έτσι θα σε θυμούνται.
10:13
Consider the Spartans.
227
597748
1598
Σκεφτείτε τους Σπαρτιάτες.
10:15
They won enumerable victories,
228
599346
1868
Κέρδισαν άπειρες νίκες,
10:17
but no one remembers what they are
229
601214
1832
αλλά κανείς δε θυμάται ποιες είναι
10:18
because they were all fought for selfish ends.
230
603046
2135
γιατί μάχονταν για ιδιοτελείς σκοπούς.
10:21
The one battle that the Spartans fought that everybody remembers
231
605181
3566
Η μόνη μάχη των Σπαρτιατών που θυμούνται όλοι
10:24
is the the battle of Thermopylae
232
608747
1716
είναι η μάχη των Θερμοπυλών
10:26
where they were butchered to a man,
233
610463
2003
όπου σφαγιάστηκαν μέχρι τον τελευταίο,
10:28
but fought for the freedom of Greece."
234
612466
1932
αλλά πολέμησαν για την ελευθερία της Ελλάδας».
10:30
It was such a great speech
235
614398
2265
Τόσο σπουδαίος λόγος ήταν
10:32
that the Athenian law courts let him off.
236
616663
3735
που το Αθηναϊκό δικαστήριο τον αθώωσε.
10:36
He lived for another 10 years,
237
620398
2066
Έζησε ακόμη 10 χρόνια,
10:38
then the Macedonian faction caught up with him.
238
622464
2651
μέχρι που τον συνέλαβε η Μακεδονική φατρία.
10:41
They cut out his tongue in mockery of his oratory,
239
625115
2584
Του κόψανε τη γλώσσα για να γελοιοποιήσουν την ρητορική του δεινότητα,
10:43
and no one knows what they did with his body.
240
627699
3431
όσο για το σώμα του, κανείς δεν ξέρει τι απέγινε.
10:47
So this is the discovery of a lost voice from antiquity,
241
631130
3151
Αυτό λοιπόν αποτελεί την ανακάλυψη μιας χαμένης φωνής της αρχαιότητας
10:50
speaking to us, not from the grave,
242
634281
1982
που μας μιλά, όχι από τον τάφο,
10:52
because his grave doesn't exist,
243
636263
1478
διότι ο τάφος του δεν υπάρχει,
10:53
but from the Athenian law courts.
244
637741
1773
αλλά από το Αθηναϊκό δικαστήριο.
10:55
Now I should say at this point
245
639514
1649
Σ' αυτό το σημείο θα πρέπει να πω
10:57
that normally when you're looking
246
641163
2767
ότι φυσιολογικά όταν ψάχνει κανείς
10:59
at medieval manuscripts that have been scraped off,
247
643930
1996
μεσαιωνικά χειρόγραφα που σβήστηκαν,
11:01
you don't find unique texts.
248
645926
1486
δε βρίσκει μοναδικά κείμενα.
11:03
And to find two in one manuscript is really something.
249
647412
3102
Η ανακάλυψη δύο χειρογράφων σε ένα, είναι στα αλήθεια κάτι.
11:06
To find three is completely weird.
250
650514
3217
Η ανακάλυψη τριών είναι τρέλα.
11:09
And we found three.
251
653731
1681
Εμείς βρήκαμε τρία.
11:11
Aristotle's "Categories"
252
655412
1266
«Οι Κατηγορίες» του Αριστοτέλη
11:12
is one of the foundational texts of Western philosophy.
253
656678
2453
περιλαμβάνεται στα θεμελιώδη κείμενα της Δυτικής Φιλοσοφίας.
11:15
And we found a third century A.D. commentary on it,
254
659131
4416
Βρήκαμε ένα σχολιαστικό κείμενο του τρίτου π.Χ αιώνα πάνω σε αυτό,
11:19
possibly by Galen and probably by Porphyry.
255
663547
3184
πιθανόν του Γαλένιου και μάλλον του Πορφύριου.
11:22
Now all this data that we collected,
256
666731
2198
Όλα αυτά τα δεδομένα που συλλέξαμε,
11:24
all the images, all the raw images,
257
668929
2535
όλες οι απεικονίσεις, όλες οι ανεπεξέργαστες απεικονίσεις,
11:27
all the transcriptions that we made and that sort of thing
258
671464
2350
όλες οι μεταγραφές και τα σχετικά που κάναμε,
11:29
have been put online under a Creative Commons license
259
673814
3486
έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο υπό μία άδεια του Creative Commons
11:33
for anyone to use for any commercial purpose.
260
677300
2914
και μπορούν να χρησιμοποιηθούν από όλους και για κάθε εμπορικό σκοπό.
11:36
(Applause)
261
680214
6533
(Χειροκρότημα)
11:42
Why did the owner of the manuscript do this?
262
686747
3304
Γιατί το έκανε αυτό ο ιδιοκτήτης του χειρόγραφου;
11:45
He did this because he understands data as well as books.
263
690051
3746
Το έκανε επειδή καταλαβαίνει τα δεδομένα όπως και τα βιβλία.
11:49
Now the thing to do with books,
264
693797
1335
Όσο αφορά τα βιβλία,
11:51
if you want to ensure their long-term utility,
265
695132
2131
αν επιθυμείς να εξασφαλίσεις μακροχρόνια αξιοποίηση
11:53
is to hide them away in closets
266
697263
2216
τα κρύβεις σε ντουλάπια
11:55
and let very few people look at them.
267
699479
1800
και επιτρέπεις σε λίγους ανθρώπους να τα δουν.
11:57
The thing to do with data, if you want it to survive,
268
701279
2419
Όσο αφορά τα δεδομένα, αν επιθυμείς να επιβιώσουν,
11:59
is to let it out and have everybody have it
269
703698
3301
τα βγάζεις και ο καθένας μπορεί να έχει πρόσβαση
12:02
with as little control on that data as possible.
270
706999
3099
με όσο το δυνατόν περιορισμένο έλεγχο επάνω τους.
12:05
And that's what he did.
271
710098
1164
Και αυτό έπραξε.
12:07
And institutions can learn from this.
272
711262
3428
Τα ιδρύματα μπορούν να διδαχτούν από αυτή την πρακτική.
12:10
Because institutions at the moment
273
714690
2552
Διότι τα ιδρύματα προς το παρόν
12:13
confine their data with copyright restrictions and that sort of thing.
274
717242
3057
κρατούν τα δεδομένα τους με περιοριστικούς όρους.
12:16
And if you want to look at medieval manuscripts on the Web,
275
720299
2192
Όποιος θέλει να δει μεσαιωνικά χειρόγραφα στο Διαδίκτυο,
12:18
at the moment you have to go to the National Library of Y's site
276
722491
3471
προς το παρόν πρέπει να πάει στην Εθνική Βιβλιοθήκη του τάδε ιστότοπου,
12:21
or the University Library of X's site,
277
725962
2668
ή στην Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του δείνα ιστότοπου,
12:24
which is about the most boring way
278
728630
1899
που αποτελεί και τον πιο ανιαρό τρόπο
12:26
in which you can deal with digital data.
279
730529
1777
ενασχόλησης με ψηφιακά δεδομένα.
12:28
What you want to do is to aggregate it all together.
280
732306
2993
Αυτό που θέλει κανείς είναι να τα συγκεντρώσει όλα μαζί.
12:31
Because the Web of the ancient manuscripts of the future
281
735299
3097
Διότι το δίκτυο των αρχαίων χειρογράφων του μέλλοντος
12:34
isn't going to be built by institutions.
282
738396
2286
δεν πρόκειται να διαμορφωθεί από τα ιδρύματα.
12:36
It's going to be built by users,
283
740682
3108
Πρόκειται να διαμορφωθεί από τους χρήστες,
12:39
by people who get this data together,
284
743790
1774
από ανθρώπους που συγκεντρώνουν όλα τα δεδομένα,
12:41
by people who want to aggregate all sorts of maps
285
745564
3535
από ανθρώπους που επιθυμούν να συγκεντρώσουν όλων των ειδών τους χάρτες
12:44
from wherever they come from,
286
749099
1632
απ' όπου και αν προέρχονται,
12:46
all sorts of medieval romances
287
750731
1800
όλα τα είδη των μεσαιωνικών ρομάντζων
12:48
from wherever they come from,
288
752531
1549
απ' όπου και αν προέρχονται,
12:49
people who just want to curate their own glorious selection
289
754080
3783
άνθρωποι που απλώς επιθυμούν να επιμεληθούν τις προσωπικές τους υπέροχες συλλογές
12:53
of beautiful things.
290
757863
1517
από ωραία πράγματα.
12:55
And that is the future of the Web.
291
759380
1617
Αυτό είναι το μέλλον του Διαδικτύου.
12:56
And it's an attractive and beautiful future,
292
760997
3183
Είναι ένα γοητευτικό και όμορφο μέλλον,
13:00
if only we can make it happen.
293
764180
1602
δεν έχουμε παρά να το πραγματοποιήσουμε.
13:01
Now we at the Walters Art Museum have followed this example,
294
765782
3181
Στο Μουσείο Τέχνης Ουόλτερς ακολουθήσαμε αυτό το παράδειγμα,
13:04
and we have put up all our manuscripts on the Web
295
768963
3350
και βάλαμε όλα τα χειρόγραφά μας στο Διαδίκτυο
13:08
for people to enjoy --
296
772313
1683
για να τα απολαύσει ο κόσμος--
13:09
all the raw data, all the descriptions, all the metadata.
297
773996
2584
όλα τα ανεπεξέργαστα δεδομένα,όλες τις περιγραφές, όλα τα μεταδεδομένα.
13:12
under a Creative Commons license.
298
776580
2883
υπό μία άδεια του Creative Commons.
13:15
Now the Walters Art Museum is a small museum
299
779463
1518
Το Μουσείο Τέχνης Ουόλτερς είναι ένα μικρό μουσείο
13:16
and it has beautiful manuscripts,
300
780981
1548
και έχει όμορφα χειρόγραφα,
13:18
but the data is fantastic.
301
782529
2018
αλλά και τα δεδομένα είναι φανταστικά.
13:20
And the result of this
302
784547
1783
Το αποτέλεσμα όλων αυτών
13:22
is that if you do a Google search on images right now
303
786330
3018
είναι ότι αν κάνετε μια αναζήτηση εικόνων στο Google αυτή τη στιγμή
13:25
and you type in "Illuminated manuscript Koran" for example,
304
789348
3332
και πληκτρολογήσετε: «Φωτισμένα χειρόγραφα του Κορανίου» για παράδειγμα,
13:28
24 of the 28 images you'll find come from my institution.
305
792680
4417
οι 24 από τις 28 εικόνες που θα βρείτε προέρχονται από το δικό μου ίδρυμα.
13:32
(Applause)
306
797097
5550
(Χειροκρότημα)
13:38
Now, let's think about this for a minute.
307
802647
5033
Ας το σκεφτούμε λίγο.
13:43
What's in it for the institution?
308
807680
1983
Γιατί να κάνει κάτι τέτοιο το ίδρυμα;
13:45
There are all sorts of things that are in it for the institution.
309
809663
2596
Για πολλούς λόγους.
13:48
You can talk about the Humanities and that sort of thing,
310
812259
2123
Μπορείς να μιλήσεις για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες και τα σχετικά,
13:50
but let's talk about selfish things.
311
814382
1881
αλλά ας μιλήσουμε για ιδιοτελή πράγματα.
13:52
Because what's really in it for the institution is this:
312
816263
3868
Διότι να τι θέλει το ίδρυμα:
13:56
Now why do people go to the Louvre?
313
820131
3056
Γιατί οι άνθρωποι επισκέπτονται το Λούβρο;
13:59
They go to see the Mona Lisa.
314
823187
2984
Για να δούνε τη Μόνα Λίζα.
14:02
Why do they go to see the Mona Lisa?
315
826171
3059
Γιατί θέλουν να δουν τη Μόνα Λίζα;
14:05
Because they already know what she looks like.
316
829230
2382
Διότι ξέρουν από πριν πώς είναι.
14:07
And they know what she looks like
317
831612
2334
Και ξέρουν από πριν πώς είναι
14:09
because they've seen pictures of her absolutely everywhere.
318
833946
4702
επειδή έχουν δει φωτογραφίες της παντού.
14:14
Now, there is no need
319
838648
4449
Επομένως,
14:18
for these restrictions at all.
320
843097
2279
δε χρειάζονται αυτοί οι περιορισμοί.
14:21
And I think that institutions should stand up
321
845376
2087
Νομίζω ότι τα ιδρύματα θα έπρεπε να αντισταθούν
14:23
and release all their data under unrestricted licenses,
322
847463
3134
και να αποδεσμεύσουν όλα τους τα δεδομένα χωρίς περιοριστικές άδειες,
14:26
and it would be a great benefit to everybody.
323
850597
2216
για το καλό όλων.
14:28
Why don't we just let everybody have access to this data
324
852813
3166
Γιατί να μην επιτρέψουμε στον καθένα να έχει πρόσβαση σ' αυτά τα δεδομένα
14:31
and curate their own collection
325
855979
2336
και να δημιουργεί τις δικές του συλλογές
14:34
of ancient knowledge and wonderful and beautiful things
326
858315
2165
αρχαίας γνώσης και υπέροχων και όμορφων πραγμάτων
14:36
and increase the beauty and the cultural significance
327
860480
3088
και να αυξήσουμε την ομορφιά και την πολιτιστική σημασία
14:39
of the Internet.
328
863568
1228
του Διαδικτύου.
14:40
Thank you very much indeed.
329
864796
1517
Σας ευχαριστώ πολύ.
14:42
(Applause)
330
866313
4433
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
William Noel - Curator, rare book scholarWilliam Noel is a curator who believes museums should make their collections free and available on the Internet.
Why you should listen
William Noel is the Curator of Manuscripts and Rare Books at the Walters Art Museum. But for someone who spends the majority of his time analyzing ancient and medieval artifacts, he also embraces social media and stresses its value even for the oldest, most established academic and cultural institutions. Noel believes passionately that institutions should free their digital data.
Since 1999 Noel has spearheaded the conservation of a manuscript known as the Archimedes Palimpsest. The palimpsest is a unique Byzantine prayer book made up of parchments which contain hidden writings from three original previously-unknown texts: treatises written by Archimedes; works by the 4th-century B.C. Attic Orator Hyperides; and 3rd-century commentary on Aristotle’s Categories, by an unknown author. Using a powerful particle accelerator Noel and his team were able to uncover the hidden texts and publish all their images and findings on the Internet, available to anyone for free under a Creative Commons license.
Noel currently lives in Baltimore, Maryland, where he curates at the Walters, working to ensure that the public has free digital access to his collection.
William Noel | Speaker | TED.com