TED2012
Brian Greene: Is our universe the only universe?
برایان گرین: آیا جهان ما تنها جهان موجود است؟
Filmed:
Readability: 4.8
6,486,379 views
آیا بیشتر از یک جهان وجود دارد؟ در این سخنرانی پر از تصویر و حرکت، برایان گرین نشان می‌دهد چطور پرسش‌های بی‌پاسخ فیزیک (که با یک پرسش بزرگ آغاز می‌شود: چه چیزی باعث شد مِهبانگ اتفاق بیفتد؟) ما را به سمت نظریه‌ای سوق داده است که در آن٬ جهانِ ما تنها یکی از جهان‌های موجود در "چندجهانه" است.
Brian Greene - Physicist
Brian Greene is perhaps the best-known proponent of superstring theory, the idea that minuscule strands of energy vibrating in a higher dimensional space-time create every particle and force in the universe. Full bio
Brian Greene is perhaps the best-known proponent of superstring theory, the idea that minuscule strands of energy vibrating in a higher dimensional space-time create every particle and force in the universe. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
A few months ago
0
0
2000
چند ماه پیش جایزه‌ی نوبل فیزیک به دو گروه ستاره‌شناسی داده شد
00:17
the Nobel Prize in physics
1
2000
2000
چند ماه پیش جایزه‌ی نوبل فیزیک به دو گروه ستاره‌شناسی داده شد
00:19
was awarded to two teams of astronomers
2
4000
2000
چند ماه پیش جایزه‌ی نوبل فیزیک به دو گروه ستاره‌شناسی داده شد
00:21
for a discovery that has been hailed
3
6000
3000
برای کشفی که به عنوان یکی از مهمترین
00:24
as one of the most important
4
9000
2000
مشاهدات ستاره‌شناسی تاکنون از آن یاد می شود.
00:26
astronomical observations ever.
5
11000
2000
مشاهدات ستاره‌شناسی تاکنون از آن یاد می شود.
00:28
And today, after briefly describing what they found,
6
13000
2000
و امروز، پس از اینکه به اختصار برای شما توضیح دادم که یافته‌های آنها چه بود،
00:30
I'm going to tell you about a highly controversial framework
7
15000
3000
به شما درمورد چارچوب بسیار بحث برانگیزی برای توضیح این کشف خواهم گفت،
00:33
for explaining their discovery,
8
18000
3000
به شما درمورد چارچوب بسیار بحث برانگیزی برای توضیح این کشف خواهم گفت،
00:36
namely the possibility
9
21000
2000
یعنی امکان اینکه بسیار دورتر از زمین،
00:38
that way beyond the Earth,
10
23000
2000
یعنی امکان اینکه بسیار دورتر از زمین،
00:40
the Milky Way and other distant galaxies,
11
25000
3000
کهکشان راه شیری و دیگر کهکشان‌های دوردست،
00:43
we may find that our universe
12
28000
2000
ما ممکنه بفهمیم که جهان هستی ما، تنها جهان هستی موجود نیست،
00:45
is not the only universe,
13
30000
2000
ما ممکنه بفهمیم که جهان هستی ما، تنها جهان هستی موجود نیست،
00:47
but is instead
14
32000
2000
بلکه بخشی از یک گروه وسیع از جهان‌هاست، که ما چندجهانه می‌نامیم.
00:49
part of a vast complex of universes
15
34000
2000
بلکه بخشی از یک گروه وسیع از جهان‌هاست، که ما چندجهانه می‌نامیم.
00:51
that we call the multiverse.
16
36000
2000
بلکه بخشی از یک گروه وسیع از جهان‌هاست، که ما چندجهانه می‌نامیم.
00:53
Now the idea of a multiverse is a strange one.
17
38000
3000
ایده‌ی چندجهانه، ایده‌ی عجیبی ست.
00:56
I mean, most of us were raised to believe
18
41000
2000
منظورم اینه که بیشتر ما با این باور بزرگ شدیم که عبارت "جهان هستی" یعنی همه چیز.
00:58
that the word "universe" means everything.
19
43000
3000
منظورم اینه که بیشتر ما با این باور بزرگ شدیم که عبارت "جهان هستی" یعنی همه چیز.
01:01
And I say most of us with forethought,
20
46000
3000
و من با احتیاط می‌گم بیشتر ما،
01:04
as my four-year-old daughter has heard me speak of these ideas since she was born.
21
49000
3000
چون دختر چهار ساله‌ی من از وقتی به دنیا اومده این ایده‌ها را شنیده.
01:07
And last year I was holding her
22
52000
2000
و پارسال من او را بغل کردم
01:09
and I said, "Sophia,
23
54000
2000
و گفتم، "سوفیا،
01:11
I love you more than anything in the universe."
24
56000
3000
من تو رو بیشتر از هر چیز در جهان هستی دوست دارم."
01:14
And she turned to me and said, "Daddy,
25
59000
2000
و او رو به من کرد و گفت، "بابا،
01:16
universe or multiverse?"
26
61000
2000
جهان یا چندجهانه؟"
01:18
(Laughter)
27
63000
3000
(خنده‌ی حاضران)
01:21
But barring such an anomalous upbringing,
28
66000
3000
جدا از چنین تربیت غیرعادی‌ای،
01:24
it is strange to imagine
29
69000
2000
تصور چنین قلمروهایی جدا از قلمروِ ما٬
01:26
other realms separate from ours,
30
71000
2000
تصور چنین قلمروهایی جدا از قلمروِ ما٬
01:28
most with fundamentally different features,
31
73000
2000
که ویژگی‌های بنیادی بیشترشان آنقدر متفاوت است،
01:30
that would rightly be called universes of their own.
32
75000
3000
که می‌تونیم به درستی آنها را جهان‌های مربوط به خودشان بنامیم٬ کار عجیبی است.
01:33
And yet,
33
78000
2000
و با این حال،
01:35
speculative though the idea surely is,
34
80000
2000
هرچند این ایده مطمئناً در حد گمانه‌زنی است،
01:37
I aim to convince you
35
82000
2000
هدف من اینه که شما را قانع کنم
01:39
that there's reason for taking it seriously,
36
84000
2000
که دلایلی وجود داره تا ما اون رو جدی بگیریم، چون ممکنه درست باشه.
01:41
as it just might be right.
37
86000
2000
که دلایلی وجود داره تا ما اون رو جدی بگیریم، چون ممکنه درست باشه.
01:43
I'm going to tell the story of the multiverse in three parts.
38
88000
3000
من داستان چندجهانه را در سه بخش برای شما خواهم گفت.
01:46
In part one,
39
91000
2000
در بخش اول،
01:48
I'm going to describe those Nobel Prize-winning results
40
93000
2000
من نتایجی را که برنده‌ی جایزه‌ی نوبل شدند براتون توصیف می‌کنم
01:50
and to highlight a profound mystery
41
95000
2000
و برای شما معمای عمیقی را پررنگ می‌کنم که این نتایج، برملا کردند.
01:52
which those results revealed.
42
97000
2000
و برای شما معمای عمیقی را پررنگ می‌کنم که این نتایج، برملا کردند.
01:54
In part two,
43
99000
2000
در بخش دوم،
01:56
I'll offer a solution to that mystery.
44
101000
2000
من برای اون معما راه‌حلی پیشنهاد می‌کنم.
01:58
It's based on an approach called string theory,
45
103000
2000
که براساس رویکردی به نام نظریه‌ی ریسمان است،
02:00
and that's where the idea of the multiverse
46
105000
2000
و ایده‌ی چندجهانه از اینجا به داستان وارد میشه.
02:02
will come into the story.
47
107000
2000
و ایده‌ی چندجهانه از اینجا به داستان وارد میشه.
02:04
Finally, in part three,
48
109000
2000
در آخر، در بخش سه،
02:06
I'm going to describe a cosmological theory
49
111000
2000
من یک نظریه‌ی کیهانشناسی را توصیف می‌کنم به نام تورم،
02:08
called inflation,
50
113000
2000
من یک نظریه‌ی کیهانشناسی را توصیف می‌کنم به نام تورم،
02:10
which will pull all the pieces of the story together.
51
115000
3000
که تمام تکه‌های داستان را در کنار هم می‌گذارد.
02:13
Okay, part one starts back in 1929
52
118000
4000
خوب، بخش یک در سال ۱۹۲۹ شروع میشه
02:17
when the great astronomer Edwin Hubble
53
122000
2000
وقتی که ستاره‌شناس بزرگ "ادوین هابل" فهمید که کهکشان‌های دور، همه با سرعت از ما دور می‌شن،
02:19
realized that the distant galaxies
54
124000
3000
وقتی که ستاره‌شناس بزرگ "ادوین هابل" فهمید که کهکشان‌های دور، همه با سرعت از ما دور می‌شن،
02:22
were all rushing away from us,
55
127000
2000
وقتی که ستاره‌شناس بزرگ "ادوین هابل" فهمید که کهکشان‌های دور، همه با سرعت از ما دور می‌شن،
02:24
establishing that space itself is stretching,
56
129000
2000
که نشان می‌داد فضا خود در حال کش آمدن است،
02:26
it's expanding.
57
131000
2000
در حال انبساط است.
02:28
Now this was revolutionary.
58
133000
3000
این کشف انقلابی بود.
02:31
The prevailing wisdom was that on the largest of scales
59
136000
3000
دانش غالب این بود که جهان هستی در بزرگترین مقیاس‌ها ایستا است.
02:34
the universe was static.
60
139000
2000
دانش غالب این بود که جهان هستی در بزرگترین مقیاس‌ها ایستا است.
02:36
But even so,
61
141000
2000
اما با این حال، همه در مورد یک چیز مطمئن بودند:
02:38
there was one thing that everyone was certain of:
62
143000
3000
اما با این حال، همه در مورد یک چیز مطمئن بودند:
02:41
The expansion must be slowing down.
63
146000
3000
سرعت انبساط باید در حال کاهش باشد.
02:44
That, much as the gravitational pull of the Earth
64
149000
3000
همون طور که کشش گرانشی زمین
02:47
slows the ascent of an apple tossed upward,
65
152000
3000
شتاب دور شدن سیبی را که به بالا پرتاب شده کاهش می‌دهد،
02:50
the gravitational pull
66
155000
2000
کشش گرانشی هر کهکشان روی دیگر کهکشانها
02:52
of each galaxy on every other
67
157000
2000
کشش گرانشی هر کهکشان روی دیگر کهکشانها
02:54
must be slowing
68
159000
2000
باید سرعت انبساط فضا را کاهش دهد.
02:56
the expansion of space.
69
161000
2000
باید سرعت انبساط فضا را کاهش دهد.
02:58
Now let's fast-forward to the 1990s
70
163000
3000
حالا بیایید تا دهه‌ی ۹۰ میلادی جلو بریم
03:01
when those two teams of astronomers
71
166000
2000
وقتی آن دو گروه ستاره‌شناسی که من در آغاز از آنها نام بردم
03:03
I mentioned at the outset
72
168000
2000
وقتی آن دو گروه ستاره‌شناسی که من در آغاز از آنها نام بردم
03:05
were inspired by this reasoning
73
170000
2000
از این استدلال الهام گرفتند
03:07
to measure the rate
74
172000
2000
تا نرخ کاهش سرعت انبساط را اندازه‌گیری کنند.
03:09
at which the expansion has been slowing.
75
174000
2000
تا نرخ کاهش سرعت انبساط را اندازه‌گیری کنند.
03:11
And they did this
76
176000
2000
و آنها با مشاهد‌ه‌ی طاقت‌فرسای بسیاری از کهکشان‌های دوردست
03:13
by painstaking observations
77
178000
2000
و آنها با مشاهد‌ه‌ی طاقت‌فرسای بسیاری از کهکشان‌های دوردست
03:15
of numerous distant galaxies,
78
180000
2000
و آنها با مشاهد‌ه‌ی طاقت‌فرسای بسیاری از کهکشان‌های دوردست
03:17
allowing them to chart
79
182000
2000
توانستند نموداری رسم کنند که نشان دهد
03:19
how the expansion rate has changed over time.
80
184000
3000
سرعت انبساط چطور درطی زمان تغییر کرده است.
03:22
Here's the surprise:
81
187000
3000
این هم بخش غافلگیر کننده‌اش:
03:25
They found that the expansion is not slowing down.
82
190000
3000
آنها فهمیدند که سرعت انبساط در حال کاهش نیست.
03:28
Instead they found that it's speeding up,
83
193000
2000
در عوض فهمیدند که در حال افزایش است، انبساط سریعتر و سریعتر می‌شود.
03:30
going faster and faster.
84
195000
2000
در عوض فهمیدند که در حال افزایش است، انبساط سریعتر و سریعتر می‌شود.
03:32
That's like tossing an apple upward
85
197000
2000
مثل اینه که یک سیب را به بالا پرت کنید و اون سریعتر و سریعتر بالا بره.
03:34
and it goes up faster and faster.
86
199000
2000
مثل اینه که یک سیب را به بالا پرت کنید و اون سریعتر و سریعتر بالا بره.
03:36
Now if you saw an apple do that,
87
201000
2000
حالا اگر سیبی دیدید که این کار را می‌کند،
03:38
you'd want to know why.
88
203000
2000
می‌خواهید بدانید چرا.
03:40
What's pushing on it?
89
205000
2000
چه چیزی سیب را هل می‌دهد؟
03:42
Similarly, the astronomers' results
90
207000
2000
به طور مشابه، مطمئنناً نتایج ستاره‌شناسان لیاقت جایزه‌ی نوبل را داشت،
03:44
are surely well-deserving of the Nobel Prize,
91
209000
3000
به طور مشابه، مطمئنناً نتایج ستاره‌شناسان لیاقت جایزه‌ی نوبل را داشت،
03:47
but they raised an analogous question.
92
212000
4000
اما پرسش مشابهی هم ایجاد کرد.
03:51
What force is driving all galaxies
93
216000
2000
چه نیرویی تمام کهکشانها را وادار می‌کند با سرعت فزاینده‌ای از یکدیگر دور شوند؟
03:53
to rush away from every other
94
218000
3000
چه نیرویی تمام کهکشانها را وادار می‌کند با سرعت فزاینده‌ای از یکدیگر دور شوند؟
03:56
at an ever-quickening speed?
95
221000
3000
چه نیرویی تمام کهکشانها را وادار می‌کند با سرعت فزاینده‌ای از یکدیگر دور شوند؟
03:59
Well the most promising answer
96
224000
2000
خوب محتمل‌ترین پاسخ از یکی از ایده‌های قدیمی اینشتین میاد.
04:01
comes from an old idea of Einstein's.
97
226000
3000
خوب محتمل‌ترین پاسخ از یکی از ایده‌های قدیمی اینشتین میاد.
04:04
You see, we are all used to gravity
98
229000
2000
می‌دونید، همه‌ی ما به گرانش به عنوان نیرویی که یک کار را انجام میده عادت داریم٬
04:06
being a force that does one thing,
99
231000
3000
می‌دونید، همه‌ی ما به گرانش به عنوان نیرویی که یک کار را انجام میده عادت داریم٬
04:09
pulls objects together.
100
234000
2000
اجسام را به سمت هم می‌کشه.
04:11
But in Einstein's theory of gravity,
101
236000
2000
اما در نظریه‌ی گرانش اینشتین، نظریه‌ی نسبیت عام‌اش،
04:13
his general theory of relativity,
102
238000
2000
اما در نظریه‌ی گرانش اینشتین، نظریه‌ی نسبیت عام‌اش،
04:15
gravity can also push things apart.
103
240000
3000
گرانش همچنین می‌تونه اجسام را از هم دور کنه.
04:18
How? Well according to Einstein's math,
104
243000
3000
چطور؟ خوب با توجه به ریاضیات اینشتین،
04:21
if space is uniformly filled
105
246000
2000
اگر فضا به طور همسان با انرژی نامرئی پر شده،
04:23
with an invisible energy,
106
248000
2000
اگر فضا به طور همسان با انرژی نامرئی پر شده،
04:25
sort of like a uniform, invisible mist,
107
250000
3000
یه جورایی شبیه یک مه همسان و نامرئی،
04:28
then the gravity generated by that mist
108
253000
3000
پس گرانشی که با آن مه ایجاد میشه دافعه خواهد داشت،
04:31
would be repulsive,
109
256000
2000
پس گرانشی که با آن مه ایجاد میشه دافعه خواهد داشت،
04:33
repulsive gravity,
110
258000
2000
گرانشِ دافع،
04:35
which is just what we need to explain the observations.
111
260000
3000
که دقیقاً چیزی است که ما لازم داریم تا بتونیم این مشاهدات را توضیح دهیم.
04:38
Because the repulsive gravity
112
263000
2000
چون گرانشِ دافعِ یک نیروی نامرئی در فضا-
04:40
of an invisible energy in space --
113
265000
2000
چون گرانشِ دافعِ یک نیروی نامرئی در فضا-
04:42
we now call it dark energy,
114
267000
2000
ما امروزه آن را نیروی تاریک می‌نامیم،
04:44
but I've made it smokey white here so you can see it --
115
269000
3000
اما من اینجا آن را به شکل دود سفیدی نشان دادم تا شما بتونید آن را ببینید -
04:47
its repulsive gravity
116
272000
2000
گرانشِ دافع آن، باعث میشه که هر کهکشان به دیگری فشار بیاره،
04:49
would cause each galaxy to push against every other,
117
274000
2000
گرانشِ دافع آن، باعث میشه که هر کهکشان به دیگری فشار بیاره،
04:51
driving expansion to speed up,
118
276000
2000
و باعث بشه که سرعت انبساط افزایش پیدا کنه، و کاهش پیدا نکنه.
04:53
not slow down.
119
278000
2000
و باعث بشه که سرعت انبساط افزایش پیدا کنه، و کاهش پیدا نکنه.
04:55
And this explanation
120
280000
2000
و این توضیح نماینده‌ی پیشرفت بزرگی‌ست.
04:57
represents great progress.
121
282000
2000
و این توضیح نماینده‌ی پیشرفت بزرگی‌ست.
04:59
But I promised you a mystery
122
284000
3000
اما من به شما قولِ یک معما را در بخش یک دادم.
05:02
here in part one.
123
287000
2000
اما من به شما قولِ یک معما را در بخش یک دادم.
05:04
Here it is.
124
289000
2000
معما اینه.
05:06
When the astronomers worked out
125
291000
2000
وقتی ستاره‌شناسان فهمیدند چقدر از این انرژی تاریک
05:08
how much of this dark energy
126
293000
3000
وقتی ستاره‌شناسان فهمیدند چقدر از این انرژی تاریک
05:11
must be infusing space
127
296000
2000
باید فضا را پر کند تا باعث افزایش سرعت کیهانی شود،
05:13
to account for the cosmic speed up,
128
298000
2000
باید فضا را پر کند تا باعث افزایش سرعت کیهانی شود،
05:15
look at what they found.
129
300000
2000
ببینید چی پیدا کردند.
05:24
This number is small.
130
309000
2000
این عدد کوچکی‌ست.
05:26
Expressed in the relevant unit,
131
311000
2000
که در واحد مناسبش بیان شده،
05:28
it is spectacularly small.
132
313000
2000
و بسیار کوچک است.
05:30
And the mystery is to explain this peculiar number.
133
315000
3000
و معما اینه که این رقم عجیب را توضیح بدیم.
05:33
We want this number
134
318000
2000
ما می‌خواهیم این رقم از قوانین فیزیک به دست بیاد،
05:35
to emerge from the laws of physics,
135
320000
2000
ما می‌خواهیم این رقم از قوانین فیزیک به دست بیاد،
05:37
but so far no one has found a way to do that.
136
322000
3000
اما تاکنون کسی راهی برای انجام آن نیافته.
05:40
Now you might wonder,
137
325000
3000
حالا ممکنه شما فکر کنید، چه اهمیتی برای شما داره؟
05:43
should you care?
138
328000
2000
حالا ممکنه شما فکر کنید، چه اهمیتی برای شما داره؟
05:45
Maybe explaining this number
139
330000
2000
شاید توضیح دادن این رقم، فقط یک مشکل فنی باشه،
05:47
is just a technical issue,
140
332000
2000
شاید توضیح دادن این رقم، فقط یک مشکل فنی باشه،
05:49
a technical detail of interest to experts,
141
334000
3000
یکی از جزئیات فنیِ مورد علاقه‌ی متخصصان است٬
05:52
but of no relevance to anybody else.
142
337000
2000
اما به هیچ‌کس دیگه ارتباطی نداره.
05:54
Well it surely is a technical detail,
143
339000
3000
خوب البته یکی از جرئیات فنی ست، اما برخی از جزئیات واقعاً مهمند.
05:57
but some details really matter.
144
342000
2000
خوب البته یکی از جرئیات فنی ست، اما برخی از جزئیات واقعاً مهمند.
05:59
Some details provide
145
344000
2000
برخی از جزئیات پنجره‌هایی به سوی قلمروهای ترسیم نشده‌ی حقیقت، درست می‌کنند،
06:01
windows into uncharted realms of reality,
146
346000
2000
برخی از جزئیات پنجره‌هایی به سوی قلمروهای ترسیم نشده‌ی حقیقت، درست می‌کنند،
06:03
and this peculiar number may be doing just that,
147
348000
3000
و این رقم عجیب شاید درست همین کار را انجام دهد،
06:06
as the only approach that's so far made headway to explain it
148
351000
3000
چون تنها رویکردی که تاکنون در توضیح آن پیشرفتی داشته
06:09
invokes the possibility of other universes --
149
354000
3000
امکان وجود جهان‌های دیگری را پیش می‌آورد -
06:12
an idea that naturally emerges from string theory,
150
357000
3000
ایده‌ای که به طور طبیعی از نظریه‌ی ریسمان بیرون می‌آید،
06:15
which takes me to part two: string theory.
151
360000
3000
که من را به بخش دو می‌بره: نظریه‌ی ریسمان.
06:18
So hold the mystery of the dark energy
152
363000
4000
پس حالا معمای انرژی تاریک را در پس ذهنتون داشته باشید
06:22
in the back of your mind
153
367000
2000
پس حالا معمای انرژی تاریک را در پس ذهنتون داشته باشید
06:24
as I now go on to tell you
154
369000
2000
چون حالا می‌خوام در ادامه٬ سه مورد کلیدی درباره‌ی نظریه‌ی ریسمان بگم.
06:26
three key things about string theory.
155
371000
3000
چون حالا می‌خوام در ادامه٬ سه مورد کلیدی درباره‌ی نظریه‌ی ریسمان بگم.
06:29
First off, what is it?
156
374000
2000
اول از همه، چی هست؟
06:31
Well it's an approach to realize Einstein's dream
157
376000
3000
خوب، این نظریه رویکردی است که با آن رؤیای اینشتین
06:34
of a unified theory of physics,
158
379000
3000
درباره‌ی یک نظریه‌ی متحد فیزیک تحقق می‌یابد،
06:37
a single overarching framework
159
382000
2000
یک چهارچوب فراگیر که بتونه تمام نیروهای جهان هستی را توصیف کنه.
06:39
that would be able to describe
160
384000
2000
یک چهارچوب فراگیر که بتونه تمام نیروهای جهان هستی را توصیف کنه.
06:41
all the forces at work in the universe.
161
386000
2000
یک چهارچوب فراگیر که بتونه تمام نیروهای جهان هستی را توصیف کنه.
06:43
And the central idea of string theory
162
388000
2000
و ایده‌ی مرکزی نظریه‌ی ریسمان کاملاً سر راسته.
06:45
is quite straightforward.
163
390000
2000
و ایده‌ی مرکزی نظریه‌ی ریسمان کاملاً سر راسته.
06:47
It says that if you examine
164
392000
2000
این نظریه می‌گوید اگر شما
06:49
any piece of matter ever more finely,
165
394000
2000
هر تکه‌ای از ماده را هر چه دقیق‌تر بررسی کنید،
06:51
at first you'll find molecules
166
396000
2000
اول مولکول‌ها را می‌یابید
06:53
and then you'll find atoms and subatomic particles.
167
398000
3000
و بعد اتم‌ها و ذرات زیر اتمی.
06:56
But the theory says that if you could probe smaller,
168
401000
2000
اما این نظریه می‌گوید اگر شما بتوانید ذرات ریزتر را بررسی کنید،
06:58
much smaller than we can with existing technology,
169
403000
3000
خیلی کوچکتر از آنچه با تکنولوژی امروزی می‌توانیم،
07:01
you'd find something else inside these particles --
170
406000
3000
شما درون این ذرات چیز دیگری می‌یابید -
07:04
a little tiny vibrating filament of energy,
171
409000
3000
یک رشته‌ی کوچک از انرژی در حال لرزش
07:07
a little tiny vibrating string.
172
412000
3000
یک ریسمان خیلی کوچک در حال لرزش.
07:10
And just like the strings on a violin,
173
415000
2000
و درست مثل ریسمان‌های روی یک ویولون،
07:12
they can vibrate in different patterns
174
417000
2000
اونا می‌تونند به شکل‌های مختلف بلرزند
07:14
producing different musical notes.
175
419000
2000
و نت‌های موسیقی مختلف بسازند.
07:16
These little fundamental strings,
176
421000
2000
این ریسمان‌های پایه‌ای کوچک،
07:18
when they vibrate in different patterns,
177
423000
2000
وقتی به شکل‌های مختلفی می‌لرزند،
07:20
they produce different kinds of particles --
178
425000
2000
ذرات متفاوتی تولید می‌کنند -
07:22
so electrons, quarks, neutrinos, photons,
179
427000
2000
پس الکترون‌ها، کوارک‌ها، نوترینوها، فوتون‌ها،
07:24
all other particles
180
429000
2000
تمام ذرات دیگه
07:26
would be united into a single framework,
181
431000
2000
در یک چهارچوب واحد متحد می‌شوند،
07:28
as they would all arise from vibrating strings.
182
433000
3000
چون همه از ریسمان‌های در حال لرزش درست شده‌اند.
07:31
It's a compelling picture,
183
436000
3000
این تصویر، قانع کننده ست،
07:34
a kind of cosmic symphony,
184
439000
2000
یک جور سمفونی کیهانی،
07:36
where all the richness
185
441000
2000
که تمام غنایی که ما در جهان اطرافمان می‌بینیم
07:38
that we see in the world around us
186
443000
2000
که تمام غنایی که ما در جهان اطرافمان می‌بینیم
07:40
emerges from the music
187
445000
2000
از این موسیقی که این ریسمان‌های کوچک می‌توانند بنوازند، سرچشمه می‌گیرد.
07:42
that these little, tiny strings can play.
188
447000
3000
از این موسیقی که این ریسمان‌های کوچک می‌توانند بنوازند، سرچشمه می‌گیرد.
07:45
But there's a cost
189
450000
2000
اما این اتحاد باشکوه هزینه‌ای هم دارد،
07:47
to this elegant unification,
190
452000
2000
اما این اتحاد باشکوه هزینه‌ای هم دارد،
07:49
because years of research
191
454000
2000
چون سالها پژوهش نشان داده که ریاضیاتِ نظریه‌ی ریسمان درست کار نمی‌کند.
07:51
have shown that the math of string theory doesn't quite work.
192
456000
3000
چون سالها پژوهش نشان داده که ریاضیاتِ نظریه‌ی ریسمان درست کار نمی‌کند.
07:54
It has internal inconsistencies,
193
459000
2000
این نظریه ناهمگونی درونی دارد،
07:56
unless we allow
194
461000
2000
مگر آنکه به چیزی کاملاً نامأنوس اجازه‌ی ظهور دهیم-
07:58
for something wholly unfamiliar --
195
463000
3000
مگر آنکه به چیزی کاملاً نامأنوس اجازه‌ی ظهور دهیم-
08:01
extra dimensions of space.
196
466000
3000
بُعدهای بیشتر فضا.
08:04
That is, we all know about the usual three dimensions of space.
197
469000
3000
این یعنی، همه‌ی ما سه بعد معمولی فضا را می‌شناسیم.
08:07
And you can think about those
198
472000
2000
و شما می‌تونید به آنها به عنوان طول، عرض و ارتفاع فکر کنید.
08:09
as height, width and depth.
199
474000
3000
و شما می‌تونید به آنها به عنوان طول، عرض و ارتفاع فکر کنید.
08:12
But string theory says that, on fantastically small scales,
200
477000
3000
اما نظریه‌ی ریسمان می‌گوید در مقیاس‌های بسیار کوچک،
08:15
there are additional dimensions
201
480000
2000
ابعاد اضافه‌ای هست که در اندازه‌هایی آنقدر کوچک مچاله شده‌اند که ما نمی‌توانیم آنها را ببینیم.
08:17
crumpled to a tiny size so small
202
482000
2000
ابعاد اضافه‌ای هست که در اندازه‌هایی آنقدر کوچک مچاله شده‌اند که ما نمی‌توانیم آنها را ببینیم.
08:19
that we have not detected them.
203
484000
2000
ابعاد اضافه‌ای هست که در اندازه‌هایی آنقدر کوچک مچاله شده‌اند که ما نمی‌توانیم آنها را ببینیم.
08:21
But even though the dimensions are hidden,
204
486000
2000
اما با اینکه این ابعاد پنهان هستند،
08:23
they would have an impact on things that we can observe
205
488000
3000
آنها بر روی چیزهایی که ما می‌توانیم مشاهده کنیم اثر می‌گذارند
08:26
because the shape of the extra dimensions
206
491000
3000
چون شکل ابعاد بالاتر نحوه‌ی لرزش ریسمان‌ها را محدود می‌کند.
08:29
constrains how the strings can vibrate.
207
494000
3000
چون شکل ابعاد بالاتر نحوه‌ی لرزش ریسمان‌ها را محدود می‌کند.
08:32
And in string theory,
208
497000
2000
و در نظریه‌ی ریسمان، لرزش همه چیز را تعیین می‌کند.
08:34
vibration determines everything.
209
499000
3000
و در نظریه‌ی ریسمان، لرزش همه چیز را تعیین می‌کند.
08:37
So particle masses, the strengths of forces,
210
502000
2000
پس جِرم ذره‌ها، قدرت نیروها،
08:39
and most importantly, the amount of dark energy
211
504000
3000
و مهمتر از همه، میزان انرژی تاریک
08:42
would be determined
212
507000
2000
به وسیله‌ی شکل این ابعاد بالاتر تعیین می‌شود.
08:44
by the shape of the extra dimensions.
213
509000
2000
به وسیله‌ی شکل این ابعاد بالاتر تعیین می‌شود.
08:46
So if we knew the shape of the extra dimensions,
214
511000
3000
اگر ما شکل ابعاد بالاتر را می‌دانستیم،
08:49
we should be able to calculate these features,
215
514000
3000
می‌توانستیم این ویژگی‌ها را محاسبه کنیم،
08:52
calculate the amount of dark energy.
216
517000
3000
مقدار انرژی تاریک را محاسبه کنیم.
08:55
The challenge
217
520000
2000
چالش ما این است که
08:57
is we don't know
218
522000
2000
چالش ما این است که
08:59
the shape of the extra dimensions.
219
524000
3000
شکل ابعاد بالاتر را نمی‌دانیم.
09:02
All we have
220
527000
2000
همه‌ی چیزی که ما داریم یک فهرست از شکل‌های کاندید است
09:04
is a list of candidate shapes
221
529000
2000
همه‌ی چیزی که ما داریم یک فهرست از شکل‌های کاندید است
09:06
allowed by the math.
222
531000
3000
که ریاضیات اجازه می‌دهد.
09:09
Now when these ideas were first developed,
223
534000
2000
حالا وقتی این نظریه تازه ایجاد شده بود،
09:11
there were only about five different candidate shapes,
224
536000
2000
تنها حدود پنج شکل کاندید مختلف وجود داشت،
09:13
so you can imagine
225
538000
2000
پس شما می‌تونید تصور کنید
09:15
analyzing them one-by-one
226
540000
2000
که آنها را یک به یک بررسی کنیم
09:17
to determine if any yield
227
542000
2000
تا ببینیم کدام ویژگی‌های فیزیکی که مشاهده می‌کنیم را ایجاد می‌کند.
09:19
the physical features we observe.
228
544000
2000
تا ببینیم کدام ویژگی‌های فیزیکی که مشاهده می‌کنیم را ایجاد می‌کند.
09:21
But over time the list grew
229
546000
2000
اما در طول زمان این فهرست رشد کرد
09:23
as researchers found other candidate shapes.
230
548000
2000
چون پژوهشگران شکل‌های کاندید دیگری پیدا کردند.
09:25
From five, the number grew into the hundreds and then the thousands --
231
550000
3000
از پنج، این رقم به صدها و بعد هزارها رسید -
09:28
A large, but still manageable, collection to analyze,
232
553000
3000
یک کلکسیون وسیع، اما همچنان قابل کنترل برای بررسی،
09:31
since after all,
233
556000
2000
چون بالاخره دانشجوهای دکترا باید یه کاری انجام بدن.
09:33
graduate students need something to do.
234
558000
3000
چون بالاخره دانشجوهای دکترا باید یه کاری انجام بدن.
09:36
But then the list continued to grow
235
561000
2000
اما بعد این فهرست همچنان رشد کرد
09:38
into the millions and the billions, until today.
236
563000
3000
تا امروزه به میلیون‌ها و میلیاردها رسید.
09:41
The list of candidate shapes
237
566000
2000
فهرست شکل‌های کاندید به حدود ۱۰ به توان ۵۰۰ افزایش پیدا کرده.
09:43
has soared to about 10 to the 500.
238
568000
5000
فهرست شکل‌های کاندید به حدود ۱۰ به توان ۵۰۰ افزایش پیدا کرده.
09:48
So, what to do?
239
573000
3000
پس چه کار کنیم؟
09:51
Well some researchers lost heart,
240
576000
3000
خوب، برخی از پژوهشگرها امیدشان را از دست دادند،
09:54
concluding that was so many candidate shapes for the extra dimensions,
241
579000
3000
و به این نتیجه رسیدند که شکل‌های کاندیدِ بسیار زیادی برای ابعاد بالاتر وجود دارد،
09:57
each giving rise to different physical features,
242
582000
3000
و هر یک ویژگی‌های فیزیکی متفاوتی ایجاد می‌کنند،
10:00
string theory would never make
243
585000
2000
نظریه‌ی ریسمان هرگز نخواهد توانست پیش‌بینی‌های نهاییِ قابل آزمایشی درست کند.
10:02
definitive, testable predictions.
244
587000
2000
نظریه‌ی ریسمان هرگز نخواهد توانست پیش‌بینی‌های نهاییِ قابل آزمایشی درست کند.
10:04
But others turned this issue on its head,
245
589000
4000
اما دیگران این مشکل را وارونه کردند،
10:08
taking us to the possibility of a multiverse.
246
593000
2000
و ما را به امکان وجود چند جهانه بردند.
10:10
Here's the idea.
247
595000
2000
ایده اینه.
10:12
Maybe each of these shapes is on an equal footing with every other.
248
597000
3000
شاید این اشکال با یکدیگر برابرند.
10:15
Each is as real as every other,
249
600000
2000
هر یک به اندازه‌ی دیگری حقیقت دارند،
10:17
in the sense
250
602000
2000
به این معنی که جهان‌های بسیاری وجود دارند،
10:19
that there are many universes,
251
604000
2000
به این معنی که جهان‌های بسیاری وجود دارند،
10:21
each with a different shape, for the extra dimensions.
252
606000
3000
هر یک با شکلی متفاوت، برای بعد‌های بالاتر.
10:24
And this radical proposal
253
609000
2000
این پیشنهاد افراطی بر روی این معما تأثیری اساسی دارد:
10:26
has a profound impact on this mystery:
254
611000
3000
این پیشنهاد افراطی بر روی این معما تأثیری اساسی دارد:
10:29
the amount of dark energy revealed by the Nobel Prize-winning results.
255
614000
3000
مقدار انرژی تاریکی که به وسیله‌ی نتایج برنده‌ی نوبل معلوم شد.
10:32
Because you see,
256
617000
2000
چون می‌دونید٬
10:34
if there are other universes,
257
619000
3000
اگر جهان‌های دیگری وجود داشته باشند،
10:37
and if those universes
258
622000
2000
و اگر آن جهان‌ها، هر کدام، مثلاً،
10:39
each have, say, a different shape for the extra dimensions,
259
624000
4000
یک شکل متفاوت برای بعد‌های بالاتر داشته باشند،
10:43
then the physical features of each universe will be different,
260
628000
2000
پس ویژگی‌های فیزیکی هر جهان متفاوت خواهند بود،
10:45
and in particular,
261
630000
2000
و به خصوص،
10:47
the amount of dark energy in each universe
262
632000
2000
مقدار انرژی تاریک در هر جهان متفاوت خواهد بود.
10:49
will be different.
263
634000
2000
مقدار انرژی تاریک در هر جهان متفاوت خواهد بود.
10:51
Which means that the mystery
264
636000
2000
این یعنی حل کردن معمای مقدار انرژی تاریکی که ما اکنون اندازه‌گیری کرده‌ایم
10:53
of explaining the amount of dark energy we've now measured
265
638000
2000
این یعنی حل کردن معمای مقدار انرژی تاریکی که ما اکنون اندازه‌گیری کرده‌ایم
10:55
would take on a wholly different character.
266
640000
3000
صورت کاملاً جدیدی به خودش می‌گیرد.
10:58
In this context,
267
643000
2000
در اینجا یعنی،
11:00
the laws of physics can't explain one number for the dark energy
268
645000
3000
قوانین فیزیک نمی‌توانند یک رقم برای انرژی تاریک را توضیح دهند
11:03
because there isn't just one number,
269
648000
3000
چون فقط یک رقم نیست،
11:06
there are many numbers.
270
651000
2000
رقم‌های بسیاری هستند.
11:08
Which means
271
653000
2000
که یعنی
11:10
we have been asking the wrong question.
272
655000
3000
ما سئوال اشتباهی می‌پرسیدیم.
11:13
It's that the right question to ask is,
273
658000
2000
پرسش درست این است که،
11:15
why do we humans find ourselves in a universe
274
660000
3000
چرا ما انسان‌ها خودمان را در جهانی پیدا می‌کنیم
11:18
with a particular amount of dark energy we've measured
275
663000
3000
با یک مقدار خاص از انرژی تاریک که اندازه گرفته‌ایم
11:21
instead of any of the other possibilities
276
666000
3000
به جای احتمالات دیگری که وجود دارند؟
11:24
that are out there?
277
669000
2000
به جای احتمالات دیگری که وجود دارند؟
11:26
And that's a question on which we can make headway.
278
671000
3000
و این پرسشی است که از طریق آن می‌توانیم پیشرفت کنیم.
11:29
Because those universes
279
674000
2000
چون آن جهان‌هایی که انرژی تاریکی بسیار بیشتر از ما دارند،
11:31
that have much more dark energy than ours,
280
676000
2000
چون آن جهان‌هایی که انرژی تاریکی بسیار بیشتر از ما دارند،
11:33
whenever matter tries to clump into galaxies,
281
678000
3000
هرگاه ماده سعی می‌کند به هم بچسبد تا کهکشانها تشکیل شوند،
11:36
the repulsive push of the dark energy is so strong
282
681000
3000
دافعه‌ی انرژی تاریک آنقدر قوی است
11:39
that it blows the clump apart
283
684000
2000
که این کپه را از هم می‌پاشد و کهکشانها تشکیل نمی‌شوند.
11:41
and galaxies don't form.
284
686000
2000
که این کپه را از هم می‌پاشد و کهکشانها تشکیل نمی‌شوند.
11:43
And in those universes that have much less dark energy,
285
688000
3000
و در آن جهان‌هایی که انرژی تاریک بسیار کمتری دارند،
11:46
well they collapse back on themselves so quickly
286
691000
2000
خوب، آنقدر سریع بر روی خودشان فرو می‌پاشند
11:48
that, again, galaxies don't form.
287
693000
3000
که باز هم کهکشانها تشکیل نمی‌شوند.
11:51
And without galaxies, there are no stars, no planets
288
696000
3000
و بدون کهکشانها، ستاره‌ای نیست، سیاره‌ای نیست
11:54
and no chance
289
699000
2000
و شانسی برای اینکه حیات از نوع ما در جهان‌های دیگر وجود داشته باشد، نیست.
11:56
for our form of life
290
701000
2000
و شانسی برای اینکه حیات از نوع ما در جهان‌های دیگر وجود داشته باشد، نیست.
11:58
to exist in those other universes.
291
703000
2000
و شانسی برای اینکه حیات از نوع ما در جهان‌های دیگر وجود داشته باشد، نیست.
12:00
So we find ourselves in a universe
292
705000
2000
پس ما خود را در جهانی با مقدار خاصی از انرژی تاریک که اندازه‌گیری کردیم، می‌یابیم
12:02
with the particular amount of dark energy we've measured
293
707000
3000
پس ما خود را در جهانی با مقدار خاصی از انرژی تاریک که اندازه‌گیری کردیم، می‌یابیم
12:05
simply because our universe has conditions
294
710000
3000
به سادگی به خاطر اینکه جهان ما شرایط مناسبی برای جاندارانی از نوع ما داره.
12:08
hospitable to our form of life.
295
713000
4000
به سادگی به خاطر اینکه جهان ما شرایط مناسبی برای جاندارانی از نوع ما داره.
12:12
And that would be that.
296
717000
2000
همه‌ش همینه.
12:14
Mystery solved,
297
719000
2000
معما حل شد،
12:16
multiverse found.
298
721000
2000
چندجهانه پیدا شد.
12:18
Now some find this explanation unsatisfying.
299
723000
5000
حالا برای بعضی‌ها این توضیح راضی کننده نیست.
12:23
We're used to physics
300
728000
2000
ما به فیزیکی عادت داریم
12:25
giving us definitive explanations for the features we observe.
301
730000
3000
که توضیحات قطعی برای پدیده‌هایی که مشاهده می‌کنیم می‌دهد.
12:28
But the point is,
302
733000
2000
اما نکته اینجاست که اگر پدیده‌ای که مشاهده می‌کنید
12:30
if the feature you're observing
303
735000
3000
اما نکته اینجاست که اگر پدیده‌ای که مشاهده می‌کنید
12:33
can and does take on
304
738000
2000
می‌تونه در طول چشم‌انداز وسیع‌تری از حقیقت
12:35
a wide variety of different values
305
740000
2000
تعداد زیادی ارقام مختلف به خودش اختصاص بده
12:37
across the wider landscape of reality,
306
742000
3000
تعداد زیادی ارقام مختلف به خودش اختصاص بده
12:40
then thinking one explanation
307
745000
2000
پس فکر کردن به یک توضیح برای یک رقم خاص
12:42
for a particular value
308
747000
2000
پس فکر کردن به یک توضیح برای یک رقم خاص
12:44
is simply misguided.
309
749000
3000
به سادگی گمراه کننده‌ست.
12:47
An early example
310
752000
2000
یک مثال قدیمی، ستاره‌شناس بزرگ یوهان کپلر است
12:49
comes from the great astronomer Johannes Kepler
311
754000
3000
یک مثال قدیمی، ستاره‌شناس بزرگ یوهان کپلر است
12:52
who was obsessed with understanding
312
757000
2000
که برای فهمیدن یک رقم دیگه درگیر بود-
12:54
a different number --
313
759000
2000
که برای فهمیدن یک رقم دیگه درگیر بود-
12:56
why the Sun is 93 million miles away from the Earth.
314
761000
4000
چرا خورشید ۹۳ میلیون مایل (۱۵۰میلیون کیلومتر) از زمین فاصله داره.
13:00
And he worked for decades trying to explain this number,
315
765000
3000
و او برای دهه‌ها سعی می‌کرد این رقم را توضیح بده،
13:03
but he never succeeded, and we know why.
316
768000
3000
اما هرگز موفق نشد، و ما می‌دونیم چرا.
13:06
Kepler was asking
317
771000
2000
کپلر سئوال اشتباه را می‌پرسید.
13:08
the wrong question.
318
773000
2000
کپلر سئوال اشتباه را می‌پرسید.
13:10
We now know that there are many planets
319
775000
3000
حالا ما می‌دونیم که بسیاری سیارات دیگه هستند
13:13
at a wide variety of different distances from their host stars.
320
778000
3000
که در فاصله‌های مختلفی از ستاره‌ی میزبانشان قرار دارند.
13:16
So hoping that the laws of physics
321
781000
3000
پس امید به اینکه قوانین فیزیک بتونه یک رقم خاص، ۹۳ میلیون مایل، را توضیح بده،
13:19
will explain one particular number, 93 million miles,
322
784000
3000
پس امید به اینکه قوانین فیزیک بتونه یک رقم خاص، ۹۳ میلیون مایل، را توضیح بده،
13:22
well that is simply wrongheaded.
323
787000
3000
خوب، این فقط سرسختی در اشتباه است.
13:25
Instead the right question to ask is,
324
790000
2000
در عوض سئوال درست که باید پرسید اینه که
13:27
why do we humans find ourselves on a planet
325
792000
3000
چرا ما انسان‌ها خودمان را روی این سیاره می‌یابیم که در این فاصله‌ی خاص قرار گرفته،
13:30
at this particular distance,
326
795000
2000
چرا ما انسان‌ها خودمان را روی این سیاره می‌یابیم که در این فاصله‌ی خاص قرار گرفته،
13:32
instead of any of the other possibilities?
327
797000
3000
به جای احتمالات دیگه؟
13:35
And again, that's a question we can answer.
328
800000
3000
و باز، این پرسشی است که ما می‌تونیم پاسخ بدیم.
13:38
Those planets which are much closer to a star like the Sun
329
803000
3000
آن سیاره‌هایی که به یک ستاره مثل خورشید بسیار نزدیک هستند، آنقدر داغ خواهند بود
13:41
would be so hot
330
806000
2000
آن سیاره‌هایی که به یک ستاره مثل خورشید بسیار نزدیک هستند، آنقدر داغ خواهند بود
13:43
that our form of life wouldn't exist.
331
808000
2000
که جاندارانی از نوع ما نمی‌توانند در آن وجود داشته باشند.
13:45
And those planets that are much farther away from the star,
332
810000
3000
و آن سیاره‌هایی که خیلی از ستاره دورترند،
13:48
well they're so cold
333
813000
2000
خوب خیلی سردند
13:50
that, again, our form of life would not take hold.
334
815000
2000
که باز، جانداران نوع ما نمی‌توانند به وجود بیایند.
13:52
So we find ourselves
335
817000
2000
پس ما خودمان را روی سیاره‌ای می‌یابیم که در این فاصله‌ی خاص قرار گرفته
13:54
on a planet at this particular distance
336
819000
2000
پس ما خودمان را روی سیاره‌ای می‌یابیم که در این فاصله‌ی خاص قرار گرفته
13:56
simply because it yields conditions
337
821000
2000
به سادگی چون شرایطی دارد که برای جانداران نوع ما حیاتی است.
13:58
vital to our form of life.
338
823000
3000
به سادگی چون شرایطی دارد که برای جانداران نوع ما حیاتی است.
14:01
And when it comes to planets and their distances,
339
826000
3000
وقتی موضوع سیاره‌ها و فاصله‌شان مطرح است،
14:04
this clearly is the right kind of reasoning.
340
829000
4000
روشن است که این نوع استدلال درست است.
14:08
The point is,
341
833000
2000
نکته اینجاست،
14:10
when it comes to universes and the dark energy that they contain,
342
835000
3000
که وقتی موضوع جهان‌ها و مقدار انرژی تاریک آنها مطرح است،
14:13
it may also be the right kind of reasoning.
343
838000
4000
همین شیوه‌ی استدلال ممکن است درست باشد.
14:17
One key difference, of course,
344
842000
3000
البته، یک تفاوت کلیدی اینه که ما می‌دونیم سیاره‌های دیگه‌ای وجود دارند،
14:20
is we know that there are other planets out there,
345
845000
2000
البته، یک تفاوت کلیدی اینه که ما می‌دونیم سیاره‌های دیگه‌ای وجود دارند،
14:22
but so far I've only speculated on the possibility
346
847000
3000
اما تاکنون ایده‌ی وجود جهان‌های دیگر در حد گمانه‌زنی است.
14:25
that there might be other universes.
347
850000
2000
اما تاکنون ایده‌ی وجود جهان‌های دیگر در حد گمانه‌زنی است.
14:27
So to pull it all together,
348
852000
2000
پس برای اینکه همه‌ی اینها را کنار هم بگذاریم،
14:29
we need a mechanism
349
854000
2000
به سازوکاری نیاز داریم که واقعاً بتونه جهان‌های دیگری درست کنه.
14:31
that can actually generate other universes.
350
856000
3000
به سازوکاری نیاز داریم که واقعاً بتونه جهان‌های دیگری درست کنه.
14:34
And that takes me to my final part, part three.
351
859000
3000
که من را به قسمت آخر صحبتم میاره، قسمت سه.
14:37
Because such a mechanism has been found
352
862000
3000
چون چنین سازوکاری به وسیله‌ی کیهان‌شناسانی که سعی می‌کردند مِهبانگ را بفهمند، پیدا شده
14:40
by cosmologists trying to understand the Big Bang.
353
865000
3000
چون چنین سازوکاری به وسیله‌ی کیهان‌شناسانی که سعی می‌کردند مِهبانگ را بفهمند، پیدا شده
14:43
You see, when we speak of the Big Bang,
354
868000
2000
ببینید، وقتی ما راجع به مهبانگ صحبت می‌کنیم،
14:45
we often have an image
355
870000
2000
معمولاً تصویری از یک انفجار کیهانی داریم
14:47
of a kind of cosmic explosion
356
872000
2000
معمولاً تصویری از یک انفجار کیهانی داریم
14:49
that created our universe
357
874000
2000
که جهان ما را ایجاد کرد و باعث شد فضا با سرعت رو به بیرون بره.
14:51
and set space rushing outward.
358
876000
3000
که جهان ما را ایجاد کرد و باعث شد فضا با سرعت رو به بیرون بره.
14:54
But there's a little secret.
359
879000
2000
اما یک راز کوچک هست.
14:56
The Big Bang leaves out something pretty important,
360
881000
3000
مهبانگ چیز مهمی را جا می‌گذاره،
14:59
the Bang.
361
884000
2000
انفجار را.
15:01
It tells us how the universe evolved after the Bang,
362
886000
3000
به ما می‌گه که جهان چطور بعد از انفجار تکامل پیدا کرد،
15:04
but gives us no insight
363
889000
2000
اما راجع به اینکه چه چییز ممکنه نیروی خود انفجار را فراهم کرده باشه، چیزی نمی‌گه.
15:06
into what would have powered the Bang itself.
364
891000
4000
اما راجع به اینکه چه چییز ممکنه نیروی خود انفجار را فراهم کرده باشه، چیزی نمی‌گه.
15:10
And this gap was finally filled
365
895000
2000
و این شکاف بالاخره به وسیله‌ی یک نسخه‌ی اصلاح شده‌ی نظریه‌ی مهبانگ پر شد.
15:12
by an enhanced version of the Big Bang theory.
366
897000
2000
و این شکاف بالاخره به وسیله‌ی یک نسخه‌ی اصلاح شده‌ی نظریه‌ی مهبانگ پر شد.
15:14
It's called inflationary cosmology,
367
899000
3000
این نظریه، تورم کیهانی نام دارد،
15:17
which identified a particular kind of fuel
368
902000
4000
که نوع خاصی از سوخت را شناسایی کرد که به طور طبیعی شتاب رو به بیرون فضا را تولید می‌کند.
15:21
that would naturally generate
369
906000
2000
که نوع خاصی از سوخت را شناسایی کرد که به طور طبیعی شتاب رو به بیرون فضا را تولید می‌کند.
15:23
an outward rush of space.
370
908000
2000
که نوع خاصی از سوخت را شناسایی کرد که به طور طبیعی شتاب رو به بیرون فضا را تولید می‌کند.
15:25
The fuel is based on something called a quantum field,
371
910000
3000
این سوخت بر اساس چیزی به نام میدان کوانتمی بنا شده،
15:28
but the only detail that matters for us
372
913000
3000
اما تنها جزئیاتی که برای ما مهمه اینه که ثابت شده این سوخت آنقدر کارایی بالایی داره
15:31
is that this fuel proves to be so efficient
373
916000
3000
اما تنها جزئیاتی که برای ما مهمه اینه که ثابت شده این سوخت آنقدر کارایی بالایی داره
15:34
that it's virtually impossible
374
919000
2000
که به طور بالقوه غیر ممکنه بتوان تمام آن را استفاده کرد
15:36
to use it all up,
375
921000
2000
که به طور بالقوه غیر ممکنه بتوان تمام آن را استفاده کرد
15:38
which means in the inflationary theory,
376
923000
2000
که یعنی در نظریه‌ی تورم، مهبانگی که جهان ما را ایجاد کرد
15:40
the Big Bang giving rise to our universe
377
925000
3000
که یعنی در نظریه‌ی تورم، مهبانگی که جهان ما را ایجاد کرد
15:43
is likely not a one-time event.
378
928000
3000
احتمال داره فقط یک بار اتفاق نیفتاده باشه.
15:46
Instead the fuel not only generated our Big Bang,
379
931000
3000
در عوض این سوخت نه تنها مهبانگ ما را ایجاد کرد،
15:49
but it would also generate countless other Big Bangs,
380
934000
6000
بلکه ممکنه تعداد بیشماری مهبانگ‌های دیگه ایجاد کرده باشه،
15:55
each giving rise to its own separate universe
381
940000
3000
که هرکدام جهان جداگانه‌ی خودشان را درست کردند
15:58
with our universe becoming but one bubble
382
943000
2000
و جهان ما فقط یک حباب باشه در یک حمام پر از حباب جهان‌ها.
16:00
in a grand cosmic bubble bath of universes.
383
945000
3000
و جهان ما فقط یک حباب باشه در یک حمام پر از حباب جهان‌ها.
16:03
And now, when we meld this with string theory,
384
948000
2000
و حالا، وقتی ما این را با نظریه‌ی ریسمان ترکیب می‌کنیم،
16:05
here's the picture we're led to.
385
950000
2000
این تصویریه که به آن می‌رسیم.
16:07
Each of these universes has extra dimensions.
386
952000
2000
هر یک از این جهان‌ها ابعاد بالاتری دارند.
16:09
The extra dimensions take on a wide variety of different shapes.
387
954000
3000
ابعاد بالاتر شکل‌های مختلفی به خود می‌گیرند.
16:12
The different shapes yield different physical features.
388
957000
3000
شکل‌های متفاوت ویژگی‌های فیزیکی مختلفی ایجاد می‌کنند.
16:15
And we find ourselves in one universe instead of another
389
960000
3000
و ما خودمان را در این جهان به جای جهان‌های دیگه پیدا می‌کنیم
16:18
simply because it's only in our universe
390
963000
3000
به سادگی چون فقط در جهان ماست
16:21
that the physical features, like the amount of dark energy,
391
966000
3000
که ویژگی‌های فیزیکی مثل مقدار انرژی تاریک برای به وجود آمدن جانداران نوع ما مناسب است.
16:24
are right for our form of life to take hold.
392
969000
4000
که ویژگی‌های فیزیکی مثل مقدار انرژی تاریک برای به وجود آمدن جانداران نوع ما مناسب است.
16:28
And this is the compelling but highly controversial picture
393
973000
3000
و این تصویر قانع‌کننده اما بسیار بحث برانگیزی از کیهانی وسیع‌تر است
16:31
of the wider cosmos
394
976000
2000
و این تصویر قانع‌کننده اما بسیار بحث برانگیزی از کیهانی وسیع‌تر است
16:33
that cutting-edge observation and theory
395
978000
2000
که نظریه‌ها و مشاهدات جدید باعث شدند آن را جداً در نظر بگیریم.
16:35
have now led us to seriously consider.
396
980000
4000
که نظریه‌ها و مشاهدات جدید باعث شدند آن را جداً در نظر بگیریم.
16:39
One big remaining question, of course, is,
397
984000
4000
البته یک پرسش بزرگ که باقی می‌ماند این است که،
16:43
could we ever confirm
398
988000
3000
آیا ما هرگز می‌توانیم وجود جهان‌های دیگر را تأیید کنیم؟
16:46
the existence of other universes?
399
991000
3000
آیا ما هرگز می‌توانیم وجود جهان‌های دیگر را تأیید کنیم؟
16:49
Well let me describe
400
994000
2000
خوب بگذارید یک راه را براتون توصیف کنم که ممکنه روزی اتفاق بیافته.
16:51
one way that might one day happen.
401
996000
3000
خوب بگذارید یک راه را براتون توصیف کنم که ممکنه روزی اتفاق بیافته.
16:54
The inflationary theory
402
999000
2000
نظریه‌ی تورم هم اکنون به وسیله‌ی مشاهدات محکمی پشتیبانی می‌شود.
16:56
already has strong observational support.
403
1001000
2000
نظریه‌ی تورم هم اکنون به وسیله‌ی مشاهدات محکمی پشتیبانی می‌شود.
16:58
Because the theory predicts
404
1003000
2000
چون این نظریه پیش‌بینی می‌کند که مهبانگ آنقدر شدید بوده که همچنان که فضا به سرعت گسترش می‌یافته،
17:00
that the Big Bang would have been so intense
405
1005000
2000
چون این نظریه پیش‌بینی می‌کند که مهبانگ آنقدر شدید بوده که همچنان که فضا به سرعت گسترش می‌یافته،
17:02
that as space rapidly expanded,
406
1007000
3000
چون این نظریه پیش‌بینی می‌کند که مهبانگ آنقدر شدید بوده که همچنان که فضا به سرعت گسترش می‌یافته،
17:05
tiny quantum jitters from the micro world
407
1010000
2000
بی‌نظمی‌های کوانتمی کوچکی از دنیای میکرو ممکنه به دنیای ماکرو گسترش یافته باشه،
17:07
would have been stretched out to the macro world,
408
1012000
3000
بی‌نظمی‌های کوانتمی کوچکی از دنیای میکرو ممکنه به دنیای ماکرو گسترش یافته باشه،
17:10
yielding a distinctive fingerprint,
409
1015000
3000
که یک اثر انگشت مشخص از خودش به جا می‌گذاره،
17:13
a pattern of slightly hotter spots and slightly colder spots,
410
1018000
2000
الگویی در طول فضا از نقاطی که کمی داغترند و نقاطی که کمی سردترند،
17:15
across space,
411
1020000
2000
الگویی در طول فضا از نقاطی که کمی داغترند و نقاطی که کمی سردترند،
17:17
which powerful telescopes have now observed.
412
1022000
3000
که تلسکوپ‌ها امروزه مشاهده کرده‌اند.
17:20
Going further, if there are other universes,
413
1025000
3000
جلوتر که بریم اگر جهان‌های دیگه‌ای وجود داشته باشند،
17:23
the theory predicts that every so often
414
1028000
2000
این نظریه پیش‌بینی می‌کنه که این جهان‌ها ممکنه به هم برخورد کنند.
17:25
those universes can collide.
415
1030000
2000
این نظریه پیش‌بینی می‌کنه که این جهان‌ها ممکنه به هم برخورد کنند.
17:27
And if our universe got hit by another,
416
1032000
2000
و اگر جهان ما به یک جهان دیگه بخوره، این برخورد
17:29
that collision
417
1034000
2000
و اگر جهان ما به یک جهان دیگه بخوره، این برخورد
17:31
would generate an additional subtle pattern
418
1036000
2000
الگوی ظریف دیگری از تفاوت‌های دمایی در طول فضا ایجاد می‌کنه
17:33
of temperature variations across space
419
1038000
2000
الگوی ظریف دیگری از تفاوت‌های دمایی در طول فضا ایجاد می‌کنه
17:35
that we might one day
420
1040000
2000
که ممکنه روزی ما بتونیم آن را شناسایی کنیم.
17:37
be able to detect.
421
1042000
2000
که ممکنه روزی ما بتونیم آن را شناسایی کنیم.
17:39
And so exotic as this picture is,
422
1044000
3000
و با اینکه این تصویر اینقدر عجیب است، ممکنه روزی با مشاهده بتوان آن را نشان داد،
17:42
it may one day be grounded
423
1047000
2000
و با اینکه این تصویر اینقدر عجیب است، ممکنه روزی با مشاهده بتوان آن را نشان داد،
17:44
in observations,
424
1049000
2000
و با اینکه این تصویر اینقدر عجیب است، ممکنه روزی با مشاهده بتوان آن را نشان داد،
17:46
establishing the existence of other universes.
425
1051000
3000
و وجود جهان‌های دیگر را ثابت کرد.
17:49
I'll conclude
426
1054000
2000
من با استنباطی تکان‌دهنده از همه‌ی این ایده‌ها برای آینده‌ی بسیار دور، صحبتم را بپایان می‌برم.
17:51
with a striking implication
427
1056000
3000
من با استنباطی تکان‌دهنده از همه‌ی این ایده‌ها برای آینده‌ی بسیار دور، صحبتم را بپایان می‌برم.
17:54
of all these ideas
428
1059000
2000
من با استنباطی تکان‌دهنده از همه‌ی این ایده‌ها برای آینده‌ی بسیار دور، صحبتم را بپایان می‌برم.
17:56
for the very far future.
429
1061000
2000
من با استنباطی تکان‌دهنده از همه‌ی این ایده‌ها برای آینده‌ی بسیار دور، صحبتم را بپایان می‌برم.
17:58
You see, we learned
430
1063000
2000
می‌دونید، ما فهمیدیم که جهانمان ایستا نیست،
18:00
that our universe is not static,
431
1065000
2000
می‌دونید، ما فهمیدیم که جهانمان ایستا نیست،
18:02
that space is expanding,
432
1067000
2000
که فضا در حال گسترش است، که سرعت گسترش فضا در حال افزایش است
18:04
that that expansion is speeding up
433
1069000
2000
که فضا در حال گسترش است، که سرعت گسترش فضا در حال افزایش است
18:06
and that there might be other universes
434
1071000
2000
و ممکنه جهان‌های دیگه‌ای وجود داشته باشند
18:08
all by carefully examining
435
1073000
2000
همه‌ی اینها را با بررسی دقیق نور ضعیف ستاره‌ها که از کهکشان‌های دوردست به ما می‌رسند فهمیدیم.
18:10
faint pinpoints of starlight
436
1075000
2000
همه‌ی اینها را با بررسی دقیق نور ضعیف ستاره‌ها که از کهکشان‌های دوردست به ما می‌رسند فهمیدیم.
18:12
coming to us from distant galaxies.
437
1077000
3000
همه‌ی اینها را با بررسی دقیق نور ضعیف ستاره‌ها که از کهکشان‌های دوردست به ما می‌رسند فهمیدیم.
18:15
But because the expansion is speeding up,
438
1080000
3000
اما چون سرعت این گسترش در حال افزایش است،
18:18
in the very far future,
439
1083000
2000
در آینده‌ی خیلی دور،
18:20
those galaxies will rush away so far and so fast
440
1085000
3000
آن کهکشانها آنقدر سریع از ما دور می‌شوند که ما نخواهیم توانست آنها را ببینیم-
18:23
that we won't be able to see them --
441
1088000
3000
آن کهکشانها آنقدر سریع از ما دور می‌شوند که ما نخواهیم توانست آنها را ببینیم-
18:26
not because of technological limitations,
442
1091000
2000
نه به خاطر محدودیت‌های فنی، بلکه به خاطر قوانین فیزیک.
18:28
but because of the laws of physics.
443
1093000
2000
نه به خاطر محدودیت‌های فنی، بلکه به خاطر قوانین فیزیک.
18:30
The light those galaxies emit,
444
1095000
2000
نوری که آن کهکشانها ساطع می‌کنند،
18:32
even traveling at the fastest speed, the speed of light,
445
1097000
3000
حتی با اینکه با بالاترین سرعت، سرعت نور، حرکت می‌کند،
18:35
will not be able to overcome
446
1100000
2000
نمی‌تواند شکاف همیشه در حال گسترش بین ما را طی کند.
18:37
the ever-widening gulf between us.
447
1102000
3000
نمی‌تواند شکاف همیشه در حال گسترش بین ما را طی کند.
18:40
So astronomers in the far future
448
1105000
2000
پس ستاره‌شناسان در آینده‌ی بسیار دور وقتی به اعماق فضا نگاه می‌کنند
18:42
looking out into deep space
449
1107000
2000
پس ستاره‌شناسان در آینده‌ی بسیار دور وقتی به اعماق فضا نگاه می‌کنند
18:44
will see nothing but an endless stretch
450
1109000
3000
چیزی جز یک گستره‌ی بی‌نهایت ایستا به سیاهی جوهر نمی‌بینند.
18:47
of static, inky, black stillness.
451
1112000
4000
چیزی جز یک گستره‌ی بی‌نهایت ایستا به سیاهی جوهر نمی‌بینند.
18:51
And they will conclude
452
1116000
2000
و به این نتیجه می‌رسند که جهان ایستا و نامتغیر است
18:53
that the universe is static and unchanging
453
1118000
2000
و به این نتیجه می‌رسند که جهان ایستا و نامتغیر است
18:55
and populated by a single central oasis of matter
454
1120000
3000
و در آن با یک واحه‌ی مرکزی از ماده هست که آنها در آن زندگی می‌کنند-
18:58
that they inhabit --
455
1123000
2000
و در آن یک واحه‌ی مرکزی از ماده هست که آنها در آن زندگی می‌کنند-
19:00
a picture of the cosmos
456
1125000
2000
تصویری از کیهان که ما قطعاً می‌دونیم اشتباهه.
19:02
that we definitively know to be wrong.
457
1127000
3000
تصویری از کیهان که ما قطعاً می‌دونیم اشتباهه.
19:05
Now maybe those future astronomers will have records
458
1130000
3000
حالا شاید این ستاره‌شناسان آینده مدارکی از دوره‌های قبلی، مثل ما، داشته باشند،
19:08
handed down from an earlier era,
459
1133000
2000
حالا شاید این ستاره‌شناسان آینده مدارکی از دوره‌های قبلی، مثل ما، داشته باشند،
19:10
like ours,
460
1135000
2000
حالا شاید این ستاره‌شناسان آینده مدارکی از دوره‌های قبلی، مثل ما، داشته باشند،
19:12
attesting to an expanding cosmos
461
1137000
2000
که به آنها راجع به یک کیهان در حال گسترش گواهی می‌دهد که پر از کهکشان است.
19:14
teeming with galaxies.
462
1139000
2000
که به آنها راجع به یک کیهان در حال گسترش گواهی می‌دهد که پر از کهکشان است.
19:16
But would those future astronomers
463
1141000
2000
اما آیا آن ستاره‌شناسان آینده چنین دانش باستانی‌ای را باور می‌کنند؟
19:18
believe such ancient knowledge?
464
1143000
3000
اما آیا آن ستاره‌شناسان آینده چنین دانش باستانی‌ای را باور می‌کنند؟
19:21
Or would they believe
465
1146000
2000
یا جهان خالی، ایستا و سیاهی که می‌بینند را باور می‌کنند
19:23
in the black, static empty universe
466
1148000
3000
یا جهان خالی، ایستا و سیاهی که می‌بینند را باور می‌کنند
19:26
that their own state-of-the-art observations reveal?
467
1151000
4000
که مشاهدات پیشرفته‌ی خودشان نشان می‌دهد؟
19:30
I suspect the latter.
468
1155000
2000
من گمان می‌کنم دومی درسته.
19:32
Which means that we are living
469
1157000
2000
که یعنی ما در دورانی زندگی با مزیت‌های چشمگیر زندگی می‌کنیم
19:34
through a remarkably privileged era
470
1159000
3000
که یعنی ما در دورانی زندگی با مزیت‌های چشمگیر زندگی می‌کنیم
19:37
when certain deep truths about the cosmos
471
1162000
2000
که حقیقت‌های عمیقی در مورد کیهان هنوز در دسترس روح کاوشگر انسان هستند.
19:39
are still within reach
472
1164000
2000
که حقیقت‌های عمیقی در مورد کیهان هنوز در دسترس روح کاوشگر انسان هستند.
19:41
of the human spirit of exploration.
473
1166000
2000
که حقیقت‌های عمیقی در مورد کیهان هنوز در دسترس روح کاوشگر انسان هستند.
19:43
It appears that it may not always be that way.
474
1168000
5000
به نظر می‌رسه که ممکنه همیشه اینطور نباشه.
19:48
Because today's astronomers,
475
1173000
2000
چون ستاره‌شناسان امروز، با چرخاندن تلسکوپ‌های قوی‌شان به آسمان،
19:50
by turning powerful telescopes to the sky,
476
1175000
3000
چون ستاره‌شناسان امروز، با چرخاندن تلسکوپ‌های قوی‌شان به آسمان،
19:53
have captured a handful of starkly informative photons --
477
1178000
3000
یک مشت فوتون گرفته‌اند که بسیار آموزنده هستند-
19:56
a kind of cosmic telegram
478
1181000
3000
نوعی تلگرام کیهانی که میلیاردها سال در گذر بوده.
19:59
billions of years in transit.
479
1184000
2000
نوعی تلگرام کیهانی که میلیاردها سال در گذر بوده.
20:01
and the message echoing across the ages is clear.
480
1186000
4000
و پیامی که در طول دوران‌ها طنین‌انداز است، روشن است.
20:05
Sometimes nature guards her secrets
481
1190000
3000
گاهی اوقات طبیعت از رازهاش در مشتی غیرقابل شکستن از قوانین فیزیک محافظت می‌کند.
20:08
with the unbreakable grip
482
1193000
2000
گاهی اوقات طبیعت از رازهاش در مشتی غیرقابل شکستن از قوانین فیزیک محافظت می‌کند.
20:10
of physical law.
483
1195000
2000
گاهی اوقات طبیعت از رازهاش در مشتی غیرقابل شکستن از قوانین فیزیک محافظت می‌کند.
20:12
Sometimes the true nature of reality beckons
484
1197000
4000
گاهی اوقات ذات واقعی حقیقت درست از بیرون افق صدا می‌زند.
20:16
from just beyond the horizon.
485
1201000
3000
گاهی اوقات ذات واقعی حقیقت درست از بیرون افق صدا می‌زند.
20:19
Thank you very much.
486
1204000
2000
خیلی ممنونم.
20:21
(Applause)
487
1206000
4000
(تشویق حاضران)
20:25
Chris Anderson: Brian, thank you.
488
1210000
2000
کریس اندرسون: برایان، ممنونم.
20:27
The range of ideas you've just spoken about
489
1212000
2000
گستره‌ی ایده‌هایی که الان راجع به اونا صحبت کردی، گیج کننده، هیجان آور و باور نکردنی‌اند.
20:29
are dizzying, exhilarating, incredible.
490
1214000
3000
گستره‌ی ایده‌هایی که الان راجع به اونا صحبت کردی، گیج کننده، هیجان آور و باور نکردنی‌اند.
20:32
How do you think
491
1217000
2000
به نوعی از لحاظ تاریخی، فکر می‌کنی کیهانشناسی الان در کجاست؟
20:34
of where cosmology is now,
492
1219000
2000
به نوعی از لحاظ تاریخی، فکر می‌کنی کیهانشناسی الان در کجاست؟
20:36
in a sort of historical side?
493
1221000
2000
به نوعی از لحاظ تاریخی، فکر می‌کنی کیهانشناسی الان در کجاست؟
20:38
Are we in the middle of something unusual historically in your opinion?
494
1223000
3000
آیا به نظر تو ما از لحاظ تاریخی در میان چیزی نامعمول هستیم؟
20:41
BG: Well it's hard to say.
495
1226000
2000
برایان: خوب سخت میشه گفت.
20:43
When we learn that astronomers of the far future
496
1228000
3000
وقتی می‌فهمیم که ستاره‌شناسان آینده‌ی دور ممکنه اطلاعات کافی نداشته باشند تا اینها را بفهمند،
20:46
may not have enough information to figure things out,
497
1231000
3000
وقتی می‌فهمیم که ستاره‌شناسان آینده‌ی دور ممکنه اطلاعات کافی نداشته باشند تا اینها را بفهمند،
20:49
the natural question is, maybe we're already in that position
498
1234000
3000
پرسش طبیعی اینه که شاید ما اکنون در آن موقعیت هستیم
20:52
and certain deep, critical features of the universe
499
1237000
3000
و برخی ویژگی‌های عمیق و حساس جهان همین الان هم از توانایی ما برای فهمیدن فرار کرده
20:55
already have escaped our ability to understand
500
1240000
3000
و برخی ویژگی‌های عمیق و حساس جهان همین الان هم از توانایی ما برای فهمیدن فرار کرده
20:58
because of how cosmology evolves.
501
1243000
2000
به خاطر شیوه ای که کیهانشناسی تکامل پیدا می‌کنه.
21:00
So from that perspective,
502
1245000
2000
پس، از آن زاویه دید، شاید ما همیشه سئوالاتی را بپرسیم و هرگز نتونیم کاملاً آنها را پاسخ بدیم.
21:02
maybe we will always be asking questions
503
1247000
2000
پس، از آن زاویه دید، شاید ما همیشه سئوالاتی را بپرسیم و هرگز نتونیم کاملاً آنها را پاسخ بدیم.
21:04
and never be able to fully answer them.
504
1249000
2000
پس، از آن زاویه دید، شاید ما همیشه سئوالاتی را بپرسیم و هرگز نتونیم کاملاً آنها را پاسخ بدیم.
21:06
On the other hand, we now can understand
505
1251000
2000
از طرف دیگه، حالا ما می‌تونیم بفهمیم که جهان چقدر سن داره.
21:08
how old the universe is.
506
1253000
2000
از طرف دیگه، حالا ما می‌تونیم بفهمیم که جهان چقدر سن داره.
21:10
We can understand
507
1255000
2000
ما می‌تونیم بفهمیم که چطور داده‌های تابش زمینه‌ی کیهانی را که از ۱۳/۷۲ میلیارد سال پیش می‌آیند، را بفهمیم.
21:12
how to understand the data from the microwave background radiation
508
1257000
3000
ما می‌تونیم بفهمیم که چطور داده‌های تابش زمینه‌ی کیهانی را که از ۱۳/۷۲ میلیارد سال پیش می‌آیند، را بفهمیم.
21:15
that was set down 13.72 billion years ago --
509
1260000
3000
ما می‌تونیم بفهمیم که چطور داده‌های تابش زمینه‌ی کیهانی را که از ۱۳/۷۲ میلیارد سال پیش می‌آیند، را بفهمیم.
21:18
and yet, we can do calculations today to predict how it will look
510
1263000
2000
و با این حال، می‌تونیم برای پیش‌بینی اینکه این چه شکلی خواهد داشت و ایا با هم هم‌خوانی دارند، محاسباتی را انجام دهیم
21:20
and it matches.
511
1265000
2000
و با این حال، می‌ةونیم برای پیش‌بینی اینکه این چه شکلی خواهد داشت و ایا با هم هم‌خوانی دارند، محاسباتی را انجام دهیم
21:22
Holy cow! That's just amazing.
512
1267000
2000
خدایا! خیلی شگفت‌انگیزه.
21:24
So on the one hand, it's just incredible where we've gotten,
513
1269000
3000
پس از یک طرف، واقعاً باورنکردنیه که به کجا رسیدیم،
21:27
but who knows what sort of blocks we may find in the future.
514
1272000
4000
اما کی می‌دونه در آینده با چه موانعی ممکنه برخورد کنیم.
21:31
CA: You're going to be around for the next few days.
515
1276000
3000
کریس: چند روز آینده همین‌جاها هستی.
21:34
Maybe some of these conversations can continue.
516
1279000
2000
شاید بعضی از این گفتگوها ادامه پیدا کنند.
21:36
Thank you. Thank you, Brian. (BG: My pleasure.)
517
1281000
2000
ممنونم. ازت ممنونم برایان. (برایان: مایه‌ی خوشحالی من بود.)
21:38
(Applause)
518
1283000
3000
(تشویق حاضران)
ABOUT THE SPEAKER
Brian Greene - PhysicistBrian Greene is perhaps the best-known proponent of superstring theory, the idea that minuscule strands of energy vibrating in a higher dimensional space-time create every particle and force in the universe.
Why you should listen
Greene, a professor of physics and mathematics at Columbia University, has focused on unified theories for more than 25 years, and has written several best-selling and non-technical books on the subject including The Elegant Universe, a Pulitzer finalist, and The Fabric of the Cosmos — each of which has been adapted into a NOVA mini-series. His latest book, The Hidden Reality, explores the possibility that our universe is not the only universe.
Greene believes science must be brought to general audiences in new and compelling ways, such as his live stage odyssey, Icarus at the Edge of Time, with original orchestral score by Philip Glass, and the annual World Science Festival, which he co-founded in 2008 with journalist Tracy Day.
Brian Greene | Speaker | TED.com