TED2009
Bonnie Bassler: How bacteria "talk"
Bonnie Bassler: जीवाणू कसे "बोलतात"
Filmed:
Readability: 4
2,683,171 views
बॉनी बॅसलर ह्यांनी शोधून काढलं की जीवाणू एकमेकांशी रासायनिक भाषा वापरून बोलतात, ज्याच्या सहाय्याने त्यांना बाचाव आणि आघात साधता येतात. ह्या शोधाचे आश्चर्यकारक परिणाम अभिप्रेत आहेत, वैद्यकीय क्षेत्रात, उद्योगात -- आणि स्वतःला जाणून घेण्यात.
Bonnie Bassler - Molecular biologist
Bonnie Bassler studies how bacteria can communicate with one another, through chemical signals, to act as a unit. Her work could pave the way for new, more potent medicine. Full bio
Bonnie Bassler studies how bacteria can communicate with one another, through chemical signals, to act as a unit. Her work could pave the way for new, more potent medicine. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
Bacteria are the oldest living organisms on the earth.
0
0
3000
जीवाणू हे पृथ्वीवरती राहणारे पुरातन जीव आहेत.
00:21
They've been here for billions of years,
1
3000
2000
ते इथे अनेक अब्ज वर्षे आहेत,
00:23
and what they are are single-celled microscopic organisms.
2
5000
4000
आणि ते आहेत काय - तर एका पेशीत जगणारे सूक्ष्म जीव.
00:27
So they are one cell and they have this special property
3
9000
3000
ते एक-पेशी असतात आणि त्यांचा विशेष गुणधर्म म्हणजे
00:30
that they only have one piece of DNA.
4
12000
2000
त्यांना एकच डी एन ए असतो.
00:32
They have very few genes,
5
14000
2000
त्यांचे खूपच थोडे जनुक आहेत,
00:34
and genetic information to encode all of the traits that they carry out.
6
16000
4000
ज्यामध्ये त्यांच्या गुणधर्माबद्दलच्या जीवात्मक माहितीचे सांकेतिक भाषांतर आहे.
00:38
And the way bacteria make a living
7
20000
2000
आणि हे जीवाणू जगतात कसे,
00:40
is that they consume nutrients from the environment,
8
22000
3000
तर ते पर्यावरणातले पोषण वापरतात,
00:43
they grow to twice their size, they cut themselves down in the middle,
9
25000
3000
आपल्या आकाराच्या दुप्पट होतात, मग स्वतःला मध्य भागी दुभागून,
00:46
and one cell becomes two, and so on and so on.
10
28000
3000
एका पेशीच्या दोन पेशी होतात, आणि असं चालू राहतं.
00:49
They just grow and divide, and grow and divide -- so a kind of boring life,
11
31000
4000
ते वाढतात आणि विभाजन करतात, वाढतात आणि विभाजन करतात -- काय कंटाळवाणं आयुष्य नाही,
00:53
except that what I would argue is that you have
12
35000
2000
फक्त मला असं वाटतं की
00:55
an amazing interaction with these critters.
13
37000
3000
ह्या जीवांबरोबर तुम्ही अफलातून संवाद साधू शकता.
00:58
I know you guys think of yourself as humans, and this is sort of how I think of you.
14
40000
3000
मला माहिती आहे की तुम्ही स्वतःला मानवजातीत समजता आणि माझा देखिल तुमच्या बद्दल असाच समज आहे.
01:01
This man is supposed to represent
15
43000
2000
मनुष्य हा मानव प्रजातीचे
01:03
a generic human being,
16
45000
2000
प्रतिनिधित्व करतो,
01:05
and all of the circles in that man are all of the cells that make up your body.
17
47000
4000
आणि मनुष्यात असलेली सगळी वर्तुळं म्हणजे त्याला घडवणाऱ्या पेशी.
01:09
There is about a trillion human cells that make each one of us
18
51000
3000
साधारण एक सह्स्त्राब्ज मानवी पेशीं आपल्यापैकी प्रत्येकामध्ये आहेत
01:12
who we are and able to do all the things that we do,
19
54000
3000
जे दैनंदिन व्यवहार करू शकतात,
01:15
but you have 10 trillion bacterial cells
20
57000
3000
पण आता ह्या क्षणाला तुमच्या मध्ये किंवा तुमच्या वरती
01:18
in you or on you at any moment in your life.
21
60000
2000
१० अब्ज हून जास्ती जीवाणूंच्या पेशी आहेत.
01:20
So, 10 times more bacterial cells
22
62000
2000
एका मनुष्यावर मानवी
01:22
than human cells on a human being.
23
64000
3000
पेशीपेक्षा १० पट जास्ती जीवाणू.
01:25
And of course it's the DNA that counts,
24
67000
2000
आणि अर्थात डी एन ए ला महत्व आहे,
01:27
so here's all the A, T, Gs and Cs
25
69000
2000
त्यामुळे हे ते ए, टी, जी आणि सी
01:29
that make up your genetic code, and give you all your charming characteristics.
26
71000
3000
ज्यातून तुमची अनुवांशिक संहिता बनली आहे, त्यातून तुमचे सगळे आकर्षक गुणधर्म बनले आहेत.
01:32
You have about 30,000 genes.
27
74000
2000
तुमच्यात साधारण ३०,००० जनुके आहेत.
01:34
Well it turns out you have 100 times more bacterial genes
28
76000
3000
आणि असं दिसून आलं आहे की तुमच्या आयुष्यात
01:37
playing a role in you or on you all of your life.
29
79000
4000
महत्वाची भूमिका बजावणारे जीवाणूंचे जनुक हे १०० पट जास्ती आहेत.
01:41
At the best, you're 10 percent human,
30
83000
3000
फार तर फार तुम्ही १० टक्के मानवी आहात,
01:44
but more likely about one percent human,
31
86000
2000
पण संभाव्यतः एक टक्केच,
01:46
depending on which of these metrics you like.
32
88000
2000
तुम्हाला कुठली प्रमाण व्यवस्था आवडते त्याप्रमाणे.
01:48
I know you think of yourself as human beings,
33
90000
2000
मला माहिती आहे की तुम्ही स्वतःला मानवजातीत मोजता,
01:50
but I think of you as 90 or 99 percent bacterial.
34
92000
4000
पण मी तुम्हाला ९० किंवा ९९ टक्के जीवाणू मानते.
01:54
(Laughter)
35
96000
1000
(हशा)
01:55
These bacteria are not passive riders,
36
97000
3000
हे जीवाणू निष्क्रीय नसतात,
01:58
these are incredibly important, they keep us alive.
37
100000
3000
ते खरंच महत्त्वाचे असतात, ते आपल्याला जीवंत ठेवतात.
02:01
They cover us in an invisible body armor
38
103000
3000
ते आपल्या शरीराभोवती एक अदृष्य कवच निर्माण करतात
02:04
that keeps environmental insults out
39
106000
2000
जे पर्यावरणातून होणाऱ्या मानहानी पासून आपले रक्षण करते
02:06
so that we stay healthy.
40
108000
2000
आणि आपल्याला निरोगी ठेवते.
02:08
They digest our food, they make our vitamins,
41
110000
2000
ते आपलं अन्न पचवतात, जीवनसत्व बनवतात,
02:10
they actually educate your immune system
42
112000
2000
ते आपली रोग-प्रतिकारक शक्ती बळकट करतात आणि
02:12
to keep bad microbes out.
43
114000
2000
प्रतिकारक पेशींना हानिकारक जीवाणूंशी लढण्यासाठी सज्ज करतात.
02:14
So they do all these amazing things
44
116000
2000
तर ते ह्या सगळ्या अफलातून गोष्टी करतात
02:16
that help us and are vital for keeping us alive,
45
118000
4000
ज्या आपल्याला जगण्यासाठी आवश्यक आहेत,
02:20
and they never get any press for that.
46
122000
2000
आणि त्यासाठी त्यांना कुठलीही प्रसिद्धी मिळत नाही.
02:22
But they get a lot of press because they do a lot of
47
124000
2000
पण ते अनेकदा ऐकीवात येतात कारण
02:24
terrible things as well.
48
126000
2000
ते बऱ्याच भयंकर गोष्टी करतात.
02:26
So, there's all kinds of bacteria on the Earth
49
128000
3000
तर, पृथ्वीवर सगळ्या प्रकारचे जीवाणू आहेत
02:29
that have no business being in you or on you at any time,
50
131000
3000
ज्यांना तुमच्या शरीरात किंवा त्यावरती असण्यात काही रस नाही,
02:32
and if they are, they make you incredibly sick.
51
134000
4000
आणि जर असलाच तर त्यामुळे तुम्ही गंभीर रित्या आजारी पडाल.
02:36
And so, the question for my lab is whether you want to think about all the
52
138000
3000
आणि म्हणून माझ्या प्रयोगशाळेसाठी हा प्रश्न आहे की,
02:39
good things that bacteria do, or all the bad things that bacteria do.
53
141000
4000
त्यांच्याबद्दलच्या चांगल्या गोष्टींकडे बघायचे का वाईट गोष्टींकडे.
02:43
The question we had is how could they do anything at all?
54
145000
2000
पण आम्हाला प्रश्न पडला की हे सगळं ते करतात तरी कसं ?
02:45
I mean they're incredibly small,
55
147000
2000
म्हणजे, ते खूपच सूक्ष्म असतात,
02:47
you have to have a microscope to see one.
56
149000
2000
त्यांना बघण्यासाठी तुमच्याकडे सूक्ष्मदर्शकयंत्र असलं पाहिजे.
02:49
They live this sort of boring life where they grow and divide,
57
151000
3000
वाढणे आणि दुभाजीत होणे असलं कंटाळवाणं आयुष्य ते जगतात,
02:52
and they've always been considered to be these asocial reclusive organisms.
58
154000
5000
आणि ते कायमच एकांतवासी जीव मानले गेले आहेत.
02:57
And so it seemed to us that they are just too small to have an impact
59
159000
3000
आणि त्यामुळे आम्हाला वाटलं की एकट्याने
03:00
on the environment
60
162000
2000
पर्यावरणावर काही परिणाम घडवण्यासाठी
03:02
if they simply act as individuals.
61
164000
2000
ते खूपच लहान आहेत.
03:04
And so we wanted to think if there couldn't be a different
62
166000
2000
म्हणून आम्हाला एका वेगळ्या पद्धतीचा विचार करायचा होता
03:06
way that bacteria live.
63
168000
2000
ज्याला अनुसरून जीवाणू जगत असतील.
03:08
The clue to this came from another marine bacterium,
64
170000
4000
ह्या गोष्टीचा सुगावा एका सागरी जीवाणूपासून लागला,
03:12
and it's a bacterium called Vibrio fischeri.
65
174000
3000
आणि त्या जीवाणूचं नाव आहे व्हिब्रियो फिशरी.
03:15
What you're looking at on this slide is just a person from my lab
66
177000
3000
तुम्ही आता बघत आहात माझ्या प्रयोग शाळेतील एक व्यक्ती,
03:18
holding a flask of a liquid culture of a bacterium,
67
180000
3000
जिने जीवाणू वाढत असलेल्या द्रव्याचा एक फ्लास्क पकडला आहे,
03:21
a harmless beautiful bacterium that comes from the ocean,
68
183000
3000
एका निरुपद्रवी सुंदर सागरी जीवाणूचे,
03:24
named Vibrio fischeri.
69
186000
2000
ज्याचे नाव आहे व्हिब्रियो फिशरी.
03:26
This bacterium has the special property that it makes light,
70
188000
3000
ह्या जीवाणूचा विशेष गुणधर्म म्हणजे
03:29
so it makes bioluminescence,
71
191000
2000
तो काजव्याप्रमाणे जीवदीप्ती
03:31
like fireflies make light.
72
193000
2000
निर्माण करू शकतो.
03:33
We're not doing anything to the cells here.
73
195000
2000
आम्ही पेशींना हात पण लावलेला नाही आहे.
03:35
We just took the picture by turning the lights off in the room,
74
197000
2000
फक्त खोलीतले दिवे बंद करून आम्ही एक छायाचित्र घेतलं,
03:37
and this is what we see.
75
199000
2000
आणि ते असं दिसतं.
03:39
What was actually interesting to us
76
201000
2000
आमच्यासाठी ही गोष्ट मनोवेधक
03:41
was not that the bacteria made light,
77
203000
2000
नव्हती की ते जीवाणू प्रकाश निर्माण करू शकतात,
03:43
but when the bacteria made light.
78
205000
2000
तर ही होती की ते हा प्रकाश कधी निर्माण करतात.
03:45
What we noticed is when the bacteria were alone,
79
207000
3000
आमच्या लक्षात आलं की जेव्हा जीवाणूंची संख्या कमी होते,
03:48
so when they were in dilute suspension, they made no light.
80
210000
3000
म्हणजेच ते वाढत असलेल्या द्रव्याची तीव्रता कमी होते, ते प्रकाश निर्माण करू शकत नाहीत.
03:51
But when they grew to a certain cell number
81
213000
2000
पण जेव्हा त्यांची संख्या वाढून एका ठराविक आकड्याला पोहोचायची
03:53
all the bacteria turned on light simultaneously.
82
215000
4000
तेव्हा ते सगळे जीवाणू एकत्र प्रकाशित होत असे.
03:57
The question that we had is how can bacteria, these primitive organisms,
83
219000
4000
तर प्रश्न हा होता की हे जीवाणू, इतके आद्य जीव,
04:01
tell the difference from times when they're alone,
84
223000
2000
कसं काय फरक करू शकतात ते एकटे आहेत
04:03
and times when they're in a community,
85
225000
2000
का समूहात आहेत,
04:05
and then all do something together.
86
227000
3000
आणि एखादी सामूहिक क्रिया कशी करू शकतात.
04:08
What we've figured out is that the way that they do that is that they talk to each other,
87
230000
4000
आमच्या असे लक्षात आले आहे की ते एकमेकांशी बोलून हे साध्य करतात
04:12
and they talk with a chemical language.
88
234000
2000
आणि ते एक रासायनिक भाषा बोलतात.
04:14
This is now supposed to be my bacterial cell.
89
236000
3000
आता समजा की ही माझी जीवाणू पेशी आहे.
04:17
When it's alone it doesn't make any light.
90
239000
3000
एकटी असताना ती प्रकाश निर्माण करत नाही.
04:20
But what it does do is to make and secrete small molecules
91
242000
4000
पण ही काय करते की, काही लहान रेणू बनवते आणि सोडते,
04:24
that you can think of like hormones,
92
246000
2000
अगदी मानवी ग्रंथीरासासारखे,
04:26
and these are the red triangles, and when the bacteria is alone
93
248000
3000
आणि हे ते लाल त्रिकोण आहेत, आणि जेव्हा हे जीवाणू एकटे असतात
04:29
the molecules just float away and so no light.
94
251000
3000
तेव्हा ते नुसते तरंगतात आणि त्यामुळे प्रकाशित होत नाहीत.
04:32
But when the bacteria grow and double
95
254000
2000
पण जेव्हा जीवाणू वाढतात आणि दुभागले जातात
04:34
and they're all participating in making these molecules,
96
256000
3000
आणि जेव्हा ते सगळे नवीन रेणू बनवण्यात भाग घेतात,
04:37
the molecule -- the extracellular amount of that molecule
97
259000
4000
तेव्हा तो रेणू -- पेशीबाहेरील त्या रेणूंची संख्या
04:41
increases in proportion to cell number.
98
263000
3000
पेशीगणनेच्या तुलनेत वाढते.
04:44
And when the molecule hits a certain amount
99
266000
2000
आणि मग जेव्हा त्यांची एक ठराविक संख्या बनते,
04:46
that tells the bacteria how many neighbors there are,
100
268000
3000
तेव्हा त्या जीवाणूला कळतं की आपले शेजारी किती आहेत,
04:49
they recognize that molecule
101
271000
2000
ते त्या रेणूंना ओळखतात
04:51
and all of the bacteria turn on light in synchrony.
102
273000
3000
आणि सगळे जीवाणू एकाच वेळेस प्रकाशमान होतात.
04:54
That's how bioluminescence works --
103
276000
2000
तर जीवदीप्ती अशी चालते --
04:56
they're talking with these chemical words.
104
278000
2000
ते ह्या रासायनिक भाषेतून बोलत असतात.
04:58
The reason that Vibrio fischeri is doing that comes from the biology.
105
280000
4000
व्हिब्रियो फिशरी हे का करू शकतो ह्या मागचे कारण जीवशास्त्रात आहे.
05:02
Again, another plug for the animals in the ocean,
106
284000
3000
सागरी जीवांसाठी पूरक असलेल्या एका जागी,
05:05
Vibrio fischeri lives in this squid.
107
287000
3000
व्हिब्रियो फिशरी एका स्क्विडमध्ये राहतो.
05:08
What you are looking at is the Hawaiian Bobtail Squid,
108
290000
2000
तुम्ही आता एका हवाईयन बॉबटेल स्क्विड कडे बघत आहात,
05:10
and it's been turned on its back,
109
292000
2000
आणि तो त्याच्या पाठीवर वळालेला आहे,
05:12
and what I hope you can see are these two glowing lobes
110
294000
3000
आणि बहुधा तुम्हाला दिसून आले असतील दोन प्रकाशमान खंड,
05:15
and these house the Vibrio fischeri cells,
111
297000
3000
जे ह्या व्हिब्रियो फिशरीचे घर आहेत,
05:18
they live in there, at high cell number
112
300000
2000
ते तिथे राहतात, पेशींच्या बहुसंख्येत
05:20
that molecule is there, and they're making light.
113
302000
2000
तो रेणू तिथे असतो, आणि ते प्रकाश निर्माण करतात.
05:22
The reason the squid is willing to put up with these shenanigans
114
304000
3000
हा स्क्विड ह्या जीवाणूंशी पटवून घेतो
05:25
is because it wants that light.
115
307000
2000
कारण त्याला तो प्रकाश हवा असतो.
05:27
The way that this symbiosis works
116
309000
2000
हे सहजीवन चालतं कारण
05:29
is that this little squid lives just off the coast of Hawaii,
117
311000
4000
हा स्क्विड हवाईच्या किनाऱ्यापासून अगदी जवळ
05:33
just in sort of shallow knee-deep water.
118
315000
2000
गुडघ्याएवढया खोल पाण्यात राहतो.
05:35
The squid is nocturnal, so during the day
119
317000
3000
हा स्क्विड निशाचर असल्यामुळे,
05:38
it buries itself in the sand and sleeps,
120
320000
2000
तो दिवसा स्वतःला वाळूत पुरून घेतो आणि झोपी जातो,
05:40
but then at night it has to come out to hunt.
121
322000
3000
पण मग रात्री त्याला शिकारीसाठी बाहेर पडावं लागतं.
05:43
On bright nights when there is lots of starlight or moonlight
122
325000
2000
चांदण्या रात्री भरपूर चंद्रप्रकाश असताना,
05:45
that light can penetrate the depth of the water
123
327000
3000
तो प्रकाश इतक्या खोलवर पोहोचू शकतो
05:48
the squid lives in, since it's just in those couple feet of water.
124
330000
3000
जिथे हा स्क्विड राहतो, कारण तो फक्त उथळ पाण्यात सापडतो.
05:51
What the squid has developed is a shutter
125
333000
3000
ह्या स्क्विडने बनवला आहे एक पडदा,
05:54
that can open and close over this specialized light organ housing the bacteria.
126
336000
4000
जो ह्या खास अवयवावर उघड-बंद होऊ शकतो, जिथे हे जीवाणू राहतात.
05:58
Then it has detectors on its back
127
340000
2000
आता त्याच्या पाठीवर प्रकाशसूचक यंत्रणा असते
06:00
so it can sense how much starlight or moonlight is hitting its back.
128
342000
4000
ज्याच्या सहाय्याने त्याला अंदाज लावता येतो की आपल्या पाठीवर किती चंद्र प्रकाश पडतो आहे.
06:04
And it opens and closes the shutter
129
346000
2000
आणि तो हा पडदा उघड-बंद करतो
06:06
so the amount of light coming out of the bottom --
130
348000
2000
ज्यामुळे तळाशी असलेल्या जीवाणूने निर्माण केलेल्या प्रकाशाचे प्रमाण
06:08
which is made by the bacterium --
131
350000
2000
पाठीवर पडणाऱ्या प्रकाशाला --
06:10
exactly matches how much light hits the squid's back,
132
352000
2000
समसमान असते,
06:12
so the squid doesn't make a shadow.
133
354000
2000
जेणेकरून स्क्विडची सावली पडत नाही.
06:14
It actually uses the light from the bacteria
134
356000
3000
तो जीवाणूने निर्माण केलेला प्रकाश
06:17
to counter-illuminate itself in an anti-predation device
135
359000
3000
स्वतःला प्रतिप्रकाशित करण्यास वापरतो
06:20
so predators can't see its shadow,
136
362000
2000
ज्यामुळे इतर परभक्षकांना त्याची सावली दिसत नाही,
06:22
calculate its trajectory, and eat it.
137
364000
2000
त्याचा गतीमार्ग कळत नाही आणि ते त्याची शिकार करू शकत नाही.
06:24
This is like the stealth bomber of the ocean.
138
366000
3000
हे एका सागरी स्टेल्थ बॉम्बर सारखे आहे.
06:27
(Laughter)
139
369000
1000
(हशा)
06:28
But then if you think about it, the squid has this terrible problem
140
370000
3000
फेरविचार केला तर लक्षात येईल की, ही स्क्विडसाठी एक भीतिदायक समस्या आहे
06:31
because it's got this dying, thick culture of bacteria
141
373000
3000
कारण त्याच्यावरती असलेल्या मरणोन्मुख जीवाणूंचा समूह
06:34
and it can't sustain that.
142
376000
2000
तो बाळगू शकत नाही.
06:36
And so what happens is every morning when the sun comes up
143
378000
2000
त्यामुळे होतं काय की, दर सकाळी जेव्हा सूर्य उगवतो,
06:38
the squid goes back to sleep, it buries itself in the sand,
144
380000
3000
तेव्हा स्क्विड झोपी जातो, स्वतःला वाळूत गुरफटून घेतो,
06:41
and it's got a pump that's attached to its circadian rhythm,
145
383000
3000
आणि त्याच्या जैवचक्रात असलेला एक पंप वापरून
06:44
and when the sun comes up it pumps out like 95 percent of the bacteria.
146
386000
5000
सूर्योदय झालं की तो ९५ टक्के जीवाणू बाहेर फेकतो.
06:49
Now the bacteria are dilute, that little hormone molecule is gone,
147
391000
3000
आता हे जीवाणू विरळ आहेत, तो लहान संप्रेरक रेणू नाहीसा झाला आहे,
06:52
so they're not making light --
148
394000
2000
म्हणून ते प्रकाश निर्माण करू शकत नाहीत --
06:54
but of course the squid doesn't care. It's asleep in the sand.
149
396000
2000
पण अर्थात स्क्विड ला त्याची मुळीच काळजी नसते. तो वाळूत झोपी गेला आहे.
06:56
And as the day goes by the bacteria double,
150
398000
2000
जसा दिवस पुढे जातो, जीवाणू द्विगुणीत होत जातात,
06:58
they release the molecule, and then light comes on
151
400000
3000
रेणू सोडतात, आणि रात्री प्रकाश निर्माण होतो,
07:01
at night, exactly when the squid wants it.
152
403000
3000
बरोबर त्या वेळेस जेव्हा स्क्विडला त्याची गरज असते.
07:04
First we figured out how this bacterium does this,
153
406000
3000
सर्वप्रथम हा जीवाणू हे कसं करतो हे आम्ही शोधून काढलं,
07:07
but then we brought the tools of molecular biology to this
154
409000
3000
मग रेणुजीव शास्त्रातील तंत्रज्ञान वापरून त्या मागील
07:10
to figure out really what's the mechanism.
155
412000
2000
प्रक्रिया जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला.
07:12
And what we found -- so this is now supposed to be, again, my bacterial cell --
156
414000
4000
आणि आमच्या असे लक्षात आले -- तर पुन्हा एकदा समजा की ही माझी जीवाणू पेशी आहे --
07:16
is that Vibrio fischeri has a protein --
157
418000
2000
की व्हिब्रियो फिशरी कडे एक प्रथिन असते --
07:18
that's the red box -- it's an enzyme that makes
158
420000
3000
म्हणजे तो लाल चौकोन -- तो एक असतो ज्याला
07:21
that little hormone molecule, the red triangle.
159
423000
3000
संप्रेरकाचे रेणू बनवता येतात, ते लाल त्रिकोण.
07:24
And then as the cells grow, they're all releasing that molecule
160
426000
2000
आणि मग जश्या पेशी वाढत जातात, त्या सगळ्या बाजूच्या परिसरात, तो लहान रेणू सोडतात,
07:26
into the environment, so there's lots of molecule there.
161
428000
3000
ज्यामुळे तिथे अनेक रेणू साठतात.
07:29
And the bacteria also have a receptor on their cell surface
162
431000
4000
आणि जीवाणूंकडे एक ग्राहक यंत्रणा असते
07:33
that fits like a lock and key with that molecule.
163
435000
3000
जे त्या रेणू बरोबर कुलूप किल्ली सारखे बसते.
07:36
These are just like the receptors on the surfaces of your cells.
164
438000
3000
अगदी तुमच्या मोबाईल वर असलेल्या ग्राहक यंत्राणेसारखे.
07:39
When the molecule increases to a certain amount --
165
441000
3000
पुरेसे रेणू जमले की --
07:42
which says something about the number of cells --
166
444000
2000
जे त्यांच्या संख्येबद्दल काहीतारी सांगते --
07:44
it locks down into that receptor
167
446000
2000
ते त्या ग्राहक यंत्रणेला
07:46
and information comes into the cells
168
448000
2000
सक्रिय करतात आणि
07:48
that tells the cells to turn on
169
450000
2000
पेशींमध्ये माहिती पसरते
07:50
this collective behavior of making light.
170
452000
3000
ज्यामुळे ते सामुहिक रित्या प्रकाशमान होण्याचे चलन सुरु करतात.
07:53
Why this is interesting is because in the past decade
171
455000
3000
हे इतकं कुतुहलात्मक असण्याचं कारण म्हणजे गेल्या दशकात
07:56
we have found that this is not just some anomaly
172
458000
2000
आपण बघितले आहे की, ही कुठल्या तरी
07:58
of this ridiculous, glow-in-the-dark bacterium that lives in the ocean --
173
460000
3000
रात्री चमकणाऱ्या जीवाणूंमधली हास्यास्पद असंगती नसून --
08:01
all bacteria have systems like this.
174
463000
3000
सर्व जीवाणून्मध्ये अशी यंत्रणा असते.
08:04
So now what we understand is that all bacteria can talk to each other.
175
466000
3000
तर आता आपल्या लक्षात आले आहे की जीवाणू एकमेकांशी बोलू शकतात.
08:07
They make chemical words, they recognize those words,
176
469000
3000
ते रासायनिक शब्द बनवतात, ते शब्द ओळखतात,
08:10
and they turn on group behaviors
177
472000
2000
आणि सामूहिक कृती सुरू करतात
08:12
that are only successful when all of the cells participate in unison.
178
474000
5000
जी फक्त सगळे सहभागी होणार असतील तरच शक्य असते.
08:17
We have a fancy name for this: we call it quorum sensing.
179
479000
3000
आम्ही ह्यासाठी एक भारी नाव शोधलं आहे : आम्ही त्याला कोरम सेन्सिंग म्हणतो.
08:20
They vote with these chemical votes,
180
482000
2000
ते असे रासायनिक मत नोंदवतात,
08:22
the vote gets counted, and then everybody responds to the vote.
181
484000
4000
ते मत मोजले जाते आणि नंतर सगळे त्या मताला प्रतिसाद देतात.
08:26
What's important for today's talk
182
488000
2000
आजच्या चर्चेसाठी हे जाणून घेणं महत्वाचे आहे की
08:28
is that we know that there are hundreds of behaviors
183
490000
2000
जीवाणू अशी शेकडो कार्य
08:30
that bacteria carry out in these collective fashions.
184
492000
3000
सामूहिक पद्धतीने पार पाडत असतात.
08:33
But the one that's probably the most important to you is virulence.
185
495000
3000
पण त्यात तुमच्यासाठी सर्वात महत्वाचं कुठलं कार्य असेल तर ते म्हणजे रोग पसरवणे.
08:36
It's not like a couple bacteria get in you
186
498000
3000
असं मुळीच होत नाही की काही जीवाणू तुमच्या जवळ येतात
08:39
and they start secreting some toxins --
187
501000
2000
आणि जंतूविष सोडू लागतात --
08:41
you're enormous, that would have no effect on you. You're huge.
188
503000
3000
कारण तुम्ही प्रचंड मोठे आहात, त्याचा तुमच्यावर काहीच परिणाम होणार नाही. तुम्ही प्रचंड आहात.
08:44
What they do, we now understand,
189
506000
3000
आमच्या सध्याच्या समजुतीनुसार, ते काय करतात,
08:47
is they get in you, they wait, they start growing,
190
509000
3000
की ते तुमच्यात शिरतात, थांबतात, त्यांची संख्या वाढू लागते,
08:50
they count themselves with these little molecules,
191
512000
2000
ते ह्या लहान रेणूंच्या सहाय्याने ही संख्या मोजतात,
08:52
and they recognize when they have the right cell number
192
514000
2000
आणि मग पुरेशी जीवाणू संख्या झाली की
08:54
that if all of the bacteria launch their virulence attack together,
193
516000
4000
त्यांच्या लक्षात येतं की एकजुटीने हल्ला केला तर
08:58
they are going to be successful at overcoming an enormous host.
194
520000
4000
पोशिता मोठा असला तरी त्याचा प्रतिकार करू शकणार नाही.
09:02
Bacteria always control pathogenicity with quorum sensing.
195
524000
4000
जीवाणू कोरम सेन्सिंग द्वारेच रोगाचा प्रसार आणि नियंत्रण घडवून आणतात.
09:06
That's how it works.
196
528000
2000
ते असं चालतं.
09:08
We also then went to look at what are these molecules --
197
530000
3000
नंतर आम्ही ह्या रेणूंचा पण अभ्यास केला --
09:11
these were the red triangles on my slides before.
198
533000
3000
ते लाल त्रिकोण जे पूर्वी दाखवले गेले.
09:14
This is the Vibrio fischeri molecule.
199
536000
2000
हा व्हिब्रियो फिशरी चा रेणू.
09:16
This is the word that it talks with.
200
538000
2000
हा शब्द वापरून तो बोलतो.
09:18
So then we started to look at other bacteria,
201
540000
2000
म्हणून मग आम्ही इतर जीवाणूंचा अभ्यास करू लागलो
09:20
and these are just a smattering of the molecules that we've discovered.
202
542000
3000
आणि लक्षात आलं की ह्या रेणूंचा शोध अगदी वरवरचा आहे.
09:23
What I hope you can see
203
545000
2000
मी आशा करते की तुमच्या लक्षात आलं असेल
09:25
is that the molecules are related.
204
547000
2000
की हे रेणू एकमेकांशी संबंधित आहेत.
09:27
The left-hand part of the molecule is identical
205
549000
2000
रेणूची डावी बाजू ही
09:29
in every single species of bacteria.
206
551000
3000
सगळ्या जीवाणूंच्या जातींमध्ये एकसारखी असते.
09:32
But the right-hand part of the molecule is a little bit different in every single species.
207
554000
4000
पण रेणूची उजवी बाजू ही प्रत्येक जातीमध्ये थोडी वेगळी असते.
09:36
What that does is to confer
208
558000
2000
ह्यामुळे प्रत्येक जातीला
09:38
exquisite species specificities to these languages.
209
560000
4000
सूक्ष्म वैशिष्ट्य असलेली भाषा मिळते.
09:42
Each molecule fits into its partner receptor and no other.
210
564000
4000
प्रत्येक रेणू जोडीच्या ग्राहक यंत्रणेतच बसतो.
09:46
So these are private, secret conversations.
211
568000
3000
त्यामुळे ही खासगी, गुपित संभाषणं असतात.
09:49
These conversations are for intraspecies communication.
212
571000
4000
ही संभाषणं जाती अंतर्गत संपर्कासाठी असतात.
09:53
Each bacteria uses a particular molecule that's its language
213
575000
4000
प्रत्येक जीवाणू एक विशिष्ठ रेणू वापरतो आणि ती त्याची भाषा असते
09:57
that allows it to count its own siblings.
214
579000
4000
ज्याच्या सहाय्याने त्याला आपल्या भावंडांची संख्या मोजता येते.
10:01
Once we got that far we thought
215
583000
2000
इथपर्यंत पोहोचल्यावर आमच्या लक्षात आले
10:03
we were starting to understand that bacteria have these social behaviors.
216
585000
3000
की जीवाणूंचे सामाजिक असे चलन देखील असते.
10:06
But what we were really thinking about is that most of the time
217
588000
3000
पण आम्ही खरच ज्या गोष्टीचा विचार करत होतो ती म्हणजे,
10:09
bacteria don't live by themselves, they live in incredible mixtures,
218
591000
3000
बहुतांशी जीवाणू हे एकटे राहत नसून अविश्वसनीय अश्या मिश्र घोळक्यात राहतात,
10:12
with hundreds or thousands of other species of bacteria.
219
594000
4000
इतर शेकडो किंवा हजारो जातीच्या जीवाणूंबरोबर.
10:16
And that's depicted on this slide. This is your skin.
220
598000
3000
हे इथे दाखवलं आहे. ही तुमची त्वचा.
10:19
So this is just a picture -- a micrograph of your skin.
221
601000
3000
हे फक्त एक चित्र आहे - तुमच्या त्वचेचा सूक्ष्म पातळी वरचा फोटो.
10:22
Anywhere on your body, it looks pretty much like this,
222
604000
2000
तुमच्या शरीरावर कुठेही, जवळपास असाच दिसतो,
10:24
and what I hope you can see is that there's all kinds of bacteria there.
223
606000
4000
आणि बहुधा तुम्हाला दिसून आलं असेल की इथे सर्व प्रकारचे जीवाणू आहेत.
10:28
And so we started to think if this really is about communication in bacteria,
224
610000
4000
आणि म्हणून आम्ही विचार करू लागलो की हे खरच जीवाणूंमधल्या संपर्काबद्दल आहे का,
10:32
and it's about counting your neighbors,
225
614000
2000
आणि आपल्या शेजाऱ्यांची संख्या मोजण्याबद्दल आहे का,
10:34
it's not enough to be able to only talk within your species.
226
616000
3000
जाती अंतर्गत बोलणे पुरेसं नसावं.
10:37
There has to be a way to take a census
227
619000
2000
इतर जीवाणूंची संख्या मोजण्यासाठी
10:39
of the rest of the bacteria in the population.
228
621000
3000
काहीतरी मार्ग असलाच पाहिजे.
10:42
So we went back to molecular biology
229
624000
2000
म्हणून मग आम्ही रेणूजीवशास्त्र वापरून
10:44
and started studying different bacteria,
230
626000
2000
वेगवेगळ्या जीवाणूंचा अभ्यास करू लागलो
10:46
and what we've found now is that
231
628000
2000
आणि आमचा असा शोध लागला आहे की
10:48
in fact, bacteria are multilingual.
232
630000
2000
जीवाणू बहुभाषिक असतात.
10:50
They all have a species-specific system --
233
632000
3000
प्रत्येकामध्ये एक जाती-विशिष्ट-यंत्रणा असते --
10:53
they have a molecule that says "me."
234
635000
2000
त्यांच्यात एक रेणू असतो जो म्हणतो "मी".
10:55
But then, running in parallel to that is a second system
235
637000
3000
पण समांतरच चालते एक दुसरी यंत्रणा
10:58
that we've discovered, that's generic.
236
640000
2000
जी आम्ही शोधलेली आहे, जी जातिसामान्य आहे.
11:00
So, they have a second enzyme that makes a second signal
237
642000
3000
म्हणून त्यांच्यात एक दुसरा एन्झाइम असतो जो दुसरा संकेत दर्शावतो
11:03
and it has its own receptor,
238
645000
2000
आणि त्याची स्वतःची ग्राहक यंत्रणा देखील असते,
11:05
and this molecule is the trade language of bacteria.
239
647000
3000
आणि हाच रेणू त्या जीवाणूची विशिष्ट भाषा बनतो.
11:08
It's used by all different bacteria
240
650000
2000
सगळे जीवाणू हा रेणू आणि त्याची भाषा
11:10
and it's the language of interspecies communication.
241
652000
4000
आंतरजातीय संपर्कासाठी वापरतात.
11:14
What happens is that bacteria are able to count
242
656000
3000
ह्याचा अर्थ असा की जीवाणू दुसऱ्या जातीत
11:17
how many of me and how many of you.
243
659000
3000
किती आणि आपल्यात किती हे मोजू शकतात.
11:20
They take that information inside,
244
662000
2000
ते ह्या माहितीचं ग्रहण करतात,
11:22
and they decide what tasks to carry out
245
664000
2000
आणि ठरवतात कुठली क्रिया करायची
11:24
depending on who's in the minority and who's in the majority
246
666000
4000
हे बघून की कोणाची अल्पसंख्या आहे
11:28
of any given population.
247
670000
2000
आणि कोण बहुसंख्येत आहे.
11:30
Then again we turn to chemistry,
248
672000
2000
मग रसायनशास्त्राकडे वळून
11:32
and we figured out what this generic molecule is --
249
674000
3000
आम्ही हा जातिसामान्य रेणू काय आहे हे शोधून काढलं --
11:35
that was the pink ovals on my last slide, this is it.
250
677000
3000
म्हणजे मी या पूर्वी दाखवलेल्या गुलाबी अंडाकृती, एवढंच.
11:38
It's a very small, five-carbon molecule.
251
680000
2000
तो एक खूपच लहान असा पाच कार्बनचा रेणू असतो.
11:40
What the important thing is that we learned
252
682000
3000
ह्यातून शिकलेली सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे
11:43
is that every bacterium has exactly the same enzyme
253
685000
3000
प्रत्येक जीवाणू हुबेहूब तोच एनझाइम बनवतो
11:46
and makes exactly the same molecule.
254
688000
2000
आणि तोच रेणू बनवतो.
11:48
So they're all using this molecule
255
690000
2000
आणि म्हणून ते हा रेणू
11:50
for interspecies communication.
256
692000
2000
आंतरजातीय संपर्कासाठी वापरू शकतात.
11:52
This is the bacterial Esperanto.
257
694000
3000
ह्यालाच बॅक्टेरियल एस्परांटो म्हणतात.
11:55
(Laughter)
258
697000
1000
(हशा)
11:56
Once we got that far, we started to learn
259
698000
2000
इथपर्यंत पोहोचल्यावर आमच्या हे लक्षात येऊ लागलं की
11:58
that bacteria can talk to each other with this chemical language.
260
700000
3000
जीवाणू एकमेकांशी ह्या रासायनिक भाषेतून बोलतात.
12:01
But what we started to think is that maybe there is something
261
703000
2000
पण मग आम्हाला असं वाटू लागलं की कदाचित
12:03
practical that we can do here as well.
262
705000
2000
ह्यात प्रयोगजन्य देखील काहीतरी करता येईल.
12:05
I've told you that bacteria do have all these social behaviors,
263
707000
3000
मी तुम्हाला सांगितलंच आहे की जीवाणू काही सामूहिक वागणूक दाखवतात,
12:08
they communicate with these molecules.
264
710000
3000
आणि ह्या रेणूंद्वारे संपर्क साधतात.
12:11
Of course, I've also told you that one of the important things they do
265
713000
3000
अर्थात, मी तुम्हाला हे देखील सांगितलं की
12:14
is to initiate pathogenicity using quorum sensing.
266
716000
3000
कोरम सेन्सिंग चा वापर करून रोगाचा प्रसार करतात.
12:17
We thought, what if we made these bacteria
267
719000
2000
आम्ही विचार केला, समजा हे जीवाणू
12:19
so they can't talk or they can't hear?
268
721000
3000
ऐकू किंवा बोलू शकले नाहीत असं काहीतरी केलं तर?
12:22
Couldn't these be new kinds of antibiotics?
269
724000
3000
ही नवीन प्रकारची प्रतिजैविके नसू शकतील का ?
12:25
Of course, you've just heard and you already know
270
727000
2000
नक्कीच तुम्ही ऐकलं असेल आणि तुम्ही जाणता
12:27
that we're running out of antibiotics.
271
729000
2000
की आपल्याकडे प्रतिजैविकांचा अभाव आहे.
12:29
Bacteria are incredibly multi-drug-resistant right now,
272
731000
3000
आपण प्रतिजैविके वापरतो पण त्यामुळे
12:32
and that's because all of the antibiotics that we use kill bacteria.
273
734000
4000
अविश्वसनीय वाटेल इतक्या औषधांना जीवाणू प्रतिरोधक होत आहेत.
12:36
They either pop the bacterial membrane,
274
738000
2000
ते जीवाणूंचे पेशी पातळ फोडतात किंवा,
12:38
they make the bacterium so it can't replicate its DNA.
275
740000
3000
असे जीवाणू बनवतात ज्यामुळे त्यांच्या डी. एन. ए. ची प्रतिकृती तयार होऊ शकत नाही.
12:41
We kill bacteria with traditional antibiotics
276
743000
3000
प्रतिजैविका वापरून आपण जीवाणू मारतो
12:44
and that selects for resistant mutants.
277
746000
2000
ज्यामुळे त्याच जीवाणूचे प्रतीजैविक प्रतिरोधक त्यार होतात.
12:46
And so now of course we have this global problem
278
748000
3000
आणि आता अर्थातच हा संसर्गजन्य रोगाचा
12:49
in infectious diseases.
279
751000
2000
जागतिक प्रश्न आपल्यासमोर आहे.
12:51
We thought, well what if we could sort of do behavior modifications,
280
753000
3000
आम्ही विचार केला, समजा ह्यांच्या चलनात थोडे बदल केले तर,
12:54
just make these bacteria so they can't talk, they can't count,
281
756000
3000
असं केलं की ह्या जीवाणूंना एकमेकांशी बोलताच येणार नाही, त्यांना मोजता येणार नाही
12:57
and they don't know to launch virulence.
282
759000
3000
आणि त्यांना हल्ला कधी करायचा हेच कळणार नाही.
13:00
And so that's exactly what we've done, and we've sort of taken two strategies.
283
762000
3000
आणि आम्ही अगदी हेच केलं, आणि यासाठी दोन योजना आखल्या.
13:03
The first one is we've targeted
284
765000
2000
पाहिल्याम्ध्ये आम्ही लक्ष्य केंद्रित केलं
13:05
the intraspecies communication system.
285
767000
3000
ते आंतरजातीय संपर्कावर.
13:08
So we made molecules that look kind of like the real molecules --
286
770000
3000
आम्ही असे रेणू बनवले, जे त्या खऱ्या रेणूंसारखे दिसतात --
13:11
which you saw -- but they're a little bit different.
287
773000
2000
जे तुम्ही बघितले -- पण थोडे वेगळे आहेत.
13:13
And so they lock into those receptors,
288
775000
2000
आणि त्यामुळे ते ग्राहक यंत्रणेत बसतात
13:15
and they jam recognition of the real thing.
289
777000
3000
आणि खऱ्या रेणूंची ओळख होऊ देत नाहीत.
13:18
By targeting the red system,
290
780000
2000
लाल गोष्टींवर लक्ष्य केंद्रित केल्यामुळे
13:20
what we are able to do is to make
291
782000
2000
आम्हाला जाती-विशिष्ट,
13:22
species-specific, or disease-specific, anti-quorum sensing molecules.
292
784000
5000
किंवा आजार-विशिष्ट,कोरम सेन्सिंग विरोधी रेणू बनवता येतात.
13:27
We've also done the same thing with the pink system.
293
789000
3000
आम्ही गुलाबी गोष्टींसाठी देखिल हेच केले.
13:30
We've taken that universal molecule and turned it around a little bit
294
792000
3000
आम्ही तो सार्वत्रिक रेणू घेतला आणि त्यात थोडे बदल केले
13:33
so that we've made antagonists
295
795000
2000
ज्यामुळे आम्ही आंतरजातीय संपर्क
13:35
of the interspecies communication system.
296
797000
2000
यंत्रणेचे प्रतिरोधक बनवले.
13:37
The hope is that these will be used as broad-spectrum antibiotics
297
799000
5000
आशा आहे की ह्याचा वापर विस्तीर्ण प्रकारच्या प्रतिजैविका
13:42
that work against all bacteria.
298
804000
2000
म्हणून होऊ शकेल जे सर्व प्रकारच्या जीवाणूंचा सामना करू शकतील.
13:44
To finish I'll just show you the strategy.
299
806000
3000
अखेरीस मी तुम्हाला आमची योजना दाखवते.
13:47
In this one I'm just using the interspecies molecule,
300
809000
2000
ह्यात मी फक्त अंतरजातीय रेणू वापरत आहे,
13:49
but the logic is exactly the same.
301
811000
2000
पण युक्तीवाद तोच आहे.
13:51
What you know is that when that bacterium gets into the animal,
302
813000
3000
तुम्हाला हे माहिती आहे की जीवाणू प्राण्याच्या शरीरात जातो,
13:54
in this case, a mouse,
303
816000
2000
जो इथे एक उंदीर आहे,
13:56
it doesn't initiate virulence right away.
304
818000
2000
आणि तो लगेच प्रसार सुरु करत नाही.
13:58
It gets in, it starts growing, it starts secreting
305
820000
3000
तो आत शिरतो, वाढतो, तो त्याचे
14:01
its quorum sensing molecules.
306
823000
2000
कोरम सेन्सिंगचे रेणू सोडू लागतो.
14:03
It recognizes when it has enough bacteria
307
825000
2000
पुरेसे जीवाणू असले की त्याच्या लक्षात येते की
14:05
that now they're going to launch their attack,
308
827000
2000
आता हल्ला करायचा आहे
14:07
and the animal dies.
309
829000
2000
आणि मग तो प्राणी मारतो.
14:09
What we've been able to do is to give these virulent infections,
310
831000
3000
आम्ही काय करू शकलो, तर आम्ही हे रोगाची लागण करणारे जीवाणू देतो,
14:12
but we give them in conjunction with our anti-quorum sensing molecules --
311
834000
4000
पण त्याच बरोबर आम्ही त्यांना आमचे कोरम सेन्सिंग प्रतिरोधक रेणू सुद्धा देतो --
14:16
so these are molecules that look kind of like the real thing,
312
838000
2000
त्यामुळे हे रेणू खऱ्या रेणूंसारखे असतात,
14:18
but they're a little bit different which I've depicted on this slide.
313
840000
3000
पण थोडे वेगळे असतात जे मी इथे दाखवण्याचा प्रयत्न केला आहे.
14:21
What we now know is that if we treat the animal
314
843000
3000
आम्हाला आता हे माहिती आहे की जर एखाद्या प्राण्याला
14:24
with a pathogenic bacterium -- a multi-drug-resistant pathogenic bacterium --
315
846000
4000
रोगकारी जीवाणू दिला --अनेक-औषधी-प्रतरोधक रोगकारी जीवाणू --
14:28
in the same time we give our anti-quorum sensing molecule,
316
850000
4000
आणि त्याच वेळी आमचे कोरम सेन्सिंग प्रतिरोधक रेणू सुद्धा दिले,
14:32
in fact, the animal lives.
317
854000
2000
तर खरोखर, तो प्राणी जगतो.
14:34
We think that this is the next generation of antibiotics
318
856000
4000
आमच्या मते ही प्रतिजैविकांची पुढची पिढी आहे
14:38
and it's going to get us around, at least initially,
319
860000
2000
आणि ह्याने आपल्याला हा प्रतीरोधाचा प्रश्न चुकविता येईल,
14:40
this big problem of resistance.
320
862000
2000
सुरुवातीला तरी.
14:42
What I hope you think, is that bacteria can talk to each other,
321
864000
3000
मी आशा करते की तुम्हाला आता हे लक्षात आलं आहे की, जीवाणू एकमेकांशी बोलू शकतात,
14:45
they use chemicals as their words,
322
867000
3000
हे करण्यासाठी ते रासायनिक शब्द वापरतात,
14:48
they have an incredibly complicated chemical lexicon
323
870000
3000
त्यांचा शब्दकोश हा प्रचंड किचकट आहे
14:51
that we're just now starting to learn about.
324
873000
2000
आणि आम्ही आता कुठे तो समजू लागलो आहे.
14:53
Of course what that allows bacteria to do
325
875000
3000
अर्थात त्यामुळे होतं काय की जीवाणू
14:56
is to be multicellular.
326
878000
2000
“बहुपेशी” बनू शकतात.
14:58
So in the spirit of TED they're doing things together
327
880000
3000
त्यामुळे टेडच्या वृत्ती प्रमाणे ते गोष्टी समूहात करतात
15:01
because it makes a difference.
328
883000
2000
कारण त्यामुळे परिवर्तन घडतं.
15:03
What happens is that bacteria have these collective behaviors,
329
885000
4000
होतं काय, की जिवाणूंमध्ये हा सामूहिक स्वभाव असतो,
15:07
and they can carry out tasks
330
889000
2000
ज्यामुळे ते काही गोष्टी करू शकतात
15:09
that they could never accomplish
331
891000
2000
ज्या ते कधीच करू शकले नसते
15:11
if they simply acted as individuals.
332
893000
2000
जर त्यांनी त्या एकट्याने केल्या असत्या.
15:13
What I would hope that I could further argue to you
333
895000
3000
माझी इच्छा आहे की ह्यापुढे मी तुम्हाला हे पटवून देऊ शकेन
15:16
is that this is the invention of multicellularity.
334
898000
3000
की हा बहुपेशींचा शोध आहे.
15:19
Bacteria have been on the Earth for billions of years;
335
901000
4000
जीवाणू अनेक अब्ज वर्ष पृथ्वीवर आहेत;
15:23
humans, couple hundred thousand.
336
905000
2000
मनुष्य काही हजार वर्ष.
15:25
We think bacteria made the rules
337
907000
2000
आमचं म्हणणं आहे की जीवाणूंनी
15:27
for how multicellular organization works.
338
909000
3000
बहुपेशीय संघटना कसे चालतात ह्याचे नियम बनवले.
15:30
We think, by studying bacteria,
339
912000
3000
आमच्या मते, जीवाणूंचा अभ्यास करून
15:33
we're going to be able to have insight about multicellularity in the human body.
340
915000
4000
आपली मानवी शरीरातील बहुपेशींबद्दल मर्मदृष्टी निर्माण होईल.
15:37
We know that the principles and the rules,
341
919000
2000
आम्हाला माहिती आहे की ही तत्व आणि हे नियम,
15:39
if we can figure them out in these sort of primitive organisms,
342
921000
2000
अश्या पूर्वकालीन जीवांबद्दल जर आम्हाला समजले,
15:41
the hope is that they will be applied
343
923000
2000
तर आशा आहे की ते
15:43
to other human diseases and human behaviors as well.
344
925000
4000
मानवी रोगांबद्दल आणि चलनाबद्दल लागू होतील.
15:47
I hope that what you've learned
345
929000
2000
मी आशा करते की तुम्ही आता हे जाणता
15:49
is that bacteria can distinguish self from other.
346
931000
3000
की जीवाणू एकमेकांमध्ये फरक करू शकतात.
15:52
By using these two molecules they can say "me" and they can say "you."
347
934000
3000
हे दोन रेणू वापरून ते "मी" म्हणू शकतात आणि "तुम्ही" म्हणू शकतात.
15:55
Again of course that's what we do,
348
937000
2000
अर्थात आपण सुद्धा हेच करतो,
15:57
both in a molecular way,
349
939000
2000
रेणूंच्या दृष्टीनी
15:59
and also in an outward way,
350
941000
2000
आणि बाह्यदृष्टीनी देखील,
16:01
but I think about the molecular stuff.
351
943000
2000
पण मी रेणूंचा विचार करते.
16:03
This is exactly what happens in your body.
352
945000
2000
आपल्या शरीरात बरोबर हेच घडतं.
16:05
It's not like your heart cells and your kidney cells get all mixed up every day,
353
947000
3000
तुमच्या हृदयातल्या पेशी आणि मूत्रपिंडीतल्या पेशी रोज एकत्र होत नाहीत,
16:08
and that's because there's all of this chemistry going on,
354
950000
3000
आणि त्याचं कारण म्हणजे त्या मागे हे सगळं रसायनशास्त्र चालू असतं,
16:11
these molecules that say who each of these groups of cells is,
355
953000
3000
हे रेणू एकमेकांना सांगतात हा पेशींचा समूह कोण आहे,
16:14
and what their tasks should be.
356
956000
2000
आणि त्यांची कार्य कोणती आहेत.
16:16
Again, we think that bacteria invented that,
357
958000
3000
परत, आपण विचार करतो की जिवाणूंनी ह्याचा शोध लावला,
16:19
and you've just evolved a few more bells and whistles,
358
961000
3000
आणि तुम्ही ह्याचे सुशोभीत आणि विकसित रूप आहात,
16:22
but all of the ideas are in these simple systems that we can study.
359
964000
4000
पण ह्या सगळ्या कल्पना अशा साध्या समूहात असतात ज्याचा आपण अभ्यास करू शकतो.
16:26
The final thing is, again just to reiterate that there's this practical part,
360
968000
4000
आणि शेवटी, परत नमूद करते की हा सगळा प्रात्यक्षिकाचा भाग आहे,
16:30
and so we've made these anti-quorum sensing molecules
361
972000
3000
आणि म्हणून आम्ही हे कोरम-सेन्सिंग प्रतिरोधक रेणू बनवले आहेत
16:33
that are being developed as new kinds of therapeutics.
362
975000
3000
जे नवीन उपचार म्हणून विकसित होत आहेत.
16:36
But then, to finish with a plug for all the good and miraculous bacteria
363
978000
3000
पण मग शेवटी ह्या पृथ्वीवर जगणाऱ्या
16:39
that live on the Earth,
364
981000
2000
चांगल्या आणि अदभूत जीवाणूंना,
16:41
we've also made pro-quorum sensing molecules.
365
983000
2000
प्रोत्साहन म्हणून आम्ही कोरम सेन्सिंग उत्तेजक रेणू बनवले.
16:43
So, we've targeted those systems to make the molecules work better.
366
985000
3000
तर अश्या यंत्रणा अधिक चांगल्या कश्या चालतील ह्याकडे आमचं लक्ष्य आहे.
16:46
Remember you have these 10 times or more bacterial cells
367
988000
4000
लक्षात असू देत की तुमच्यात ह्याच्या १० पट किंवा त्याहून जास्त जीवाणू
16:50
in you or on you, keeping you healthy.
368
992000
2000
असतात तुम्हाला निरोगी ठेवण्यासाठी.
16:52
What we're also trying to do is to beef up the conversation
369
994000
3000
आम्ही असा पण प्रयत्न करत आहोत की ज्यामुळे तुमच्या
16:55
of the bacteria that live as mutualists with you,
370
997000
3000
शरीराच्या आणि सह्जीवी जीवाणूंच्या संभाषणाला प्रोत्साहन मिळेल,
16:58
in the hopes of making you more healthy,
371
1000000
2000
ह्या आशेनी की तुम्ही अधिक निरोगी बनाल,
17:00
making those conversations better,
372
1002000
2000
ते संभाषण खुलवून,
17:02
so bacteria can do things that we want them to do
373
1004000
3000
ज्यामुळे जीवाणू त्या गोष्टी अधिक चांगल्या करतील
17:05
better than they would be on their own.
374
1007000
3000
ज्या आम्हाला त्यांनी करायला हव्या आहेत एकट्यानी करण्यापेक्षा.
17:08
Finally, I wanted to show you
375
1010000
2000
अखेरीस, मला तुम्हाला दाखवायचा आहे
17:10
this is my gang at Princeton, New Jersey.
376
1012000
2000
तो म्हणजे माझा प्रिन्सटन, न्यू जर्सीची गट.
17:12
Everything I told you about was discovered by someone in that picture.
377
1014000
4000
मी तुम्हाला सांगितलेल्या प्रत्येक गोष्टीचा शोध ह्या चित्रातल्या कोणीतरी लावलेला आहे.
17:16
I hope when you learn things,
378
1018000
2000
मी आशा करते की जेव्हा तुम्ही गोष्टी शिकाल,
17:18
like about how the natural world works --
379
1020000
2000
की निसर्ग कसा चालतो --
17:20
I just want to say that whenever you read something in the newspaper
380
1022000
3000
मला फक्त एवढच म्हणायचं आहे की जेव्हा कधीही तुम्ही वर्तमानपत्रात काही वाचाल
17:23
or you get to hear some talk about something ridiculous in the natural world
381
1025000
3000
किंवा कोणालाही बोलताना ऐकाल निसर्गातील एखाद्या विलक्षण गोष्टीबद्दल,
17:26
it was done by a child.
382
1028000
2000
ते एका मुलानी केलेलं असतं.
17:28
Science is done by that demographic.
383
1030000
2000
शास्त्र हीच लोकं घडवतात.
17:30
All of those people are between 20 and 30 years old,
384
1032000
4000
ही सगळी मंडळी, वयवर्ष २० आणि ३० च्या मधली आहेत,
17:34
and they are the engine that drives scientific discovery in this country.
385
1036000
4000
ते इंजिन आहेत जे ह्या देशाचा शास्त्रीय आविष्कार चालवतात.
17:38
It's a really lucky demographic to work with.
386
1040000
3000
खरंच खूप सुदैव असतं अश्या लोकांबरोबर काम करणं.
17:41
I keep getting older and older and they're always the same age,
387
1043000
3000
मी वयाने मोठी होत राहते पण ते कायम त्याच वयाचे असतात,
17:44
and it's just a crazy delightful job.
388
1046000
3000
आणि हे खूपच आनंददायक काम आहे.
17:47
I want to thank you for inviting me here.
389
1049000
2000
मला इथे बोलावल्याबद्दल मला तुमचे आभार मानायचे आहेत.
17:49
It's a big treat for me to get to come to this conference.
390
1051000
3000
ह्या कॉनफरन्ससाठी यायला मिळणं माझ्यासाठी एक खूप मोठी मेजवानी आहे.
17:52
(Applause)
391
1054000
5000
(टाळ्या)
17:57
Thanks.
392
1059000
1000
(धन्यवाद)
17:58
(Applause)
393
1060000
14000
(टाळ्या)
ABOUT THE SPEAKER
Bonnie Bassler - Molecular biologistBonnie Bassler studies how bacteria can communicate with one another, through chemical signals, to act as a unit. Her work could pave the way for new, more potent medicine.
Why you should listen
In 2002, bearing her microscope on a microbe that lives in the gut of fish, Bonnie Bassler isolated an elusive molecule called AI-2, and uncovered the mechanism behind mysterious behavior called quorum sensing -- or bacterial communication. She showed that bacterial chatter is hardly exceptional or anomolous behavior, as was once thought -- and in fact, most bacteria do it, and most do it all the time. (She calls the signaling molecules "bacterial Esperanto.")
The discovery shows how cell populations use chemical powwows to stage attacks, evade immune systems and forge slimy defenses called biofilms. For that, she's won a MacArthur "genius" grant -- and is giving new hope to frustrated pharmacos seeking new weapons against drug-resistant superbugs.
Bassler teaches molecular biology at Princeton, where she continues her years-long study of V. harveyi, one such social microbe that is mainly responsible for glow-in-the-dark sushi. She also teaches aerobics at the YMCA.
Bonnie Bassler | Speaker | TED.com