TED Talks India: Nayi Baat
Deepa Narayan: 7 beliefs that can silence women -- and how to unlearn them
दीपा नारायण: मुलींचा आवाज दाबणाऱ्या सात सवयी नष्ट कशा कराव्यात.
Filmed:
Readability: 3.6
270,639 views
समाजशास्त्रज्ञ दीपा नारायण म्हणतात, भारतात आणि इतर अनेक देशांत आजही नम्रतेच्या आणि मर्यादांच्या पारंपरिक नियमांखाली मुली आणि स्त्रियांचा आवाज दाबून टाकला जातो. या सडेतोड व्याख्यानात त्यांनी समाजात खोलवर रुजलेल्या, असमानता वाढवणाऱ्या सात सवयी सांगितल्या आहेत, आणि बदल घडवून आणण्यात पुरुषांनी पुढाकार घ्यावा असं आवाहन केलं आहे.
Deepa Narayan - Social psychologist
Deepa Narayan is an international advisor on poverty, gender and development with more than 25 years of experience working at the World Bank, the UN and NGOs. Full bio
Deepa Narayan is an international advisor on poverty, gender and development with more than 25 years of experience working at the World Bank, the UN and NGOs. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Shah Rukh Khan: "A girl
should be seen, not heard."
should be seen, not heard."
0
1417
2476
शाह रुख खान:
मुलींनी छान दिसावं. बोलू नये.
मुलींनी छान दिसावं. बोलू नये.
00:15
"Be quiet," or, "chup."
1
3917
1726
गप्प बसा. चूप.
00:17
These words are often used
to silence girls right from childhood,
to silence girls right from childhood,
2
5667
3684
हे शब्द वापरून मुलींना गप्प केलं जातं.
अगदी बालपणापासून,
अगदी बालपणापासून,
00:21
well into adulthood
3
9375
1309
प्रौढपणी, आणि
00:22
and deep into old age.
4
10708
1726
थेट म्हातारपणापर्यंत.
00:24
I'm proud to introduce our next speaker,
a true champion of the female voice,
a true champion of the female voice,
5
12458
3643
यापुढील वक्त्यांची ओळख:
स्त्रीशक्तीच्या खऱ्याखुऱ्या पुरस्कर्त्या.
स्त्रीशक्तीच्या खऱ्याखुऱ्या पुरस्कर्त्या.
00:28
an advisor on poverty,
6
16125
1643
जागतिक बँक, युनो
आणि देशविदेशांतील
आणि देशविदेशांतील
00:29
gender and development for the World Bank,
7
17792
2142
अनेक एनजीओ संस्थांच्या
00:31
United Nations and several NGOs
in India and the world over.
in India and the world over.
8
19958
4310
गरिबी, लैंगिकता आणि विकास
या विषयांबद्दलच्या सल्लागार.
या विषयांबद्दलच्या सल्लागार.
00:36
She calls herself a cultural detective.
9
24292
3517
त्या स्वतःला
सांस्कृतिक गुप्तहेर म्हणवतात.
सांस्कृतिक गुप्तहेर म्हणवतात.
00:39
Let's raise our voices to welcome
renowned social scientist and author
renowned social scientist and author
10
27833
4643
या सुप्रसिद्ध समाजशास्त्रज्ञ आणि लेखिकेचं
जोरदार स्वागत करू.
जोरदार स्वागत करू.
00:44
Deepa Narayan.
11
32500
1601
दीपा नारायण.
00:46
(Music)
12
34125
2226
(संगीत)
00:48
(Applause)
13
36375
3917
(टाळ्या)
00:56
Deepa Narayan: The goal
of every loving parent
of every loving parent
14
44708
2185
सर्व प्रेमळ पालकांना
वाटतं, की
वाटतं, की
00:58
is to raise good girls,
15
46917
1851
मुलींचं चांगल्या रीतीने
संगोपन करावं.
संगोपन करावं.
01:00
but what parents actually do
16
48792
1809
पण प्रत्यक्षात मात्र ते
01:02
is to constrain, confine
and crush their girls.
and crush their girls.
17
50625
4518
मुलींवर बंधनं घालून
त्यांना चिरडून टाकतात.
त्यांना चिरडून टाकतात.
01:07
So as they crush their girls,
18
55167
1851
त्यांची मनं चिरडून टाकून
01:09
they prepare them for abuse.
19
57042
1916
त्यांना छळ सोसायला तयार करतात.
01:11
This would be so devastating
20
59875
2184
खरं तर हे इतकं भयानक आहे, की
01:14
that no parent would be able to bear it,
21
62083
2560
पालकांना ते सहन होत नाही. म्हणून,
01:16
so it's disguised.
22
64667
1267
त्याचं रूप बदललं जातं.
01:17
In India, we call this "adjusting."
23
65958
3268
भारतात आम्ही त्याला "तडजोड" असं म्हणतो.
01:21
I'm sure you've heard the word.
24
69250
1542
हा शब्द तुम्ही नक्कीच ऐकला असेल.
01:23
"Darling, just adjust a bit.
25
71625
2059
"डार्लिंग, जरा जुळवून घे ना थोडंसं.
01:25
Just adjust.
26
73708
1268
फक्त थोडंसं जुळवून घे.
01:27
No matter what happens, just adjust."
27
75000
2976
काहीही घडलं, तरी जरा तडजोड कर. "
01:30
"Adjust" trains girls to be powerless,
28
78000
3809
"तडजोड" मुलींना शिकवते, शक्तिहीन बना.
01:33
not to exist, not to be seen,
29
81833
2560
जगू नका. अदृश्य रहा.
01:36
not to have a self,
30
84417
1684
स्वत्व विसरा.
01:38
and it trains boys to claim power
and authority over the world.
and authority over the world.
31
86125
6393
आणि ती मुलांना शिकवते,
जगावर सत्ता गाजवा. ताकद दाखवा.
जगावर सत्ता गाजवा. ताकद दाखवा.
01:44
And in the meantime we keep talking about
gender equality and women's empowerment.
gender equality and women's empowerment.
32
92542
5476
हे सगळं घडत असतानाच आपण लिंगसमभाव
आणि महिलांचं सक्षमीकरण याबद्दल बोलत असतो.
आणि महिलांचं सक्षमीकरण याबद्दल बोलत असतो.
01:50
After 2012, after the gang rape
in a moving bus in Delhi,
in a moving bus in Delhi,
33
98042
5601
२०१२ मध्ये दिल्लीत चालत्या बसमध्ये
घडलेल्या सामूहिक बलात्कारानंतर
घडलेल्या सामूहिक बलात्कारानंतर
01:55
I really wanted to understand
the roots of abuse.
the roots of abuse.
34
103667
5017
मला छळामागची कारणं जाणून घेण्याची
गरज वाटू लागली.
गरज वाटू लागली.
02:00
So I started asking
a very simple question:
a very simple question:
35
108708
3435
म्हणून मी एक साधा प्रश्न विचारू लागले.
02:04
what does it mean to you
to be a good woman or a good man today?
to be a good woman or a good man today?
36
112167
5291
आजच्या युगात, एक चांगली स्त्री किंवा
चांगला पुरुष असणं, म्हणजे काय?
चांगला पुरुष असणं, म्हणजे काय?
02:10
And I was so surprised by what I heard,
37
118333
2893
यावर आलेल्या उत्तरांचं, खास करून
तरुण पिढीच्या उत्तरांचं,
तरुण पिढीच्या उत्तरांचं,
02:13
the answers particularly
that young people gave,
that young people gave,
38
121250
3351
मला इतकं आश्चर्य वाटलं, की
02:16
that the project became a research project
and it took over my life.
and it took over my life.
39
124625
5559
हा माझ्या संशोधनाचा प्रकल्प बनला आणि
त्याने माझं आयुष्य व्यापून टाकलं.
त्याने माझं आयुष्य व्यापून टाकलं.
02:22
For three years, I listened
to over 600 women, men and children,
to over 600 women, men and children,
40
130208
5435
तीन वर्षांत मी ६०० स्त्रिया, पुरुष
आणि मुलांशी बोलले.
आणि मुलांशी बोलले.
02:27
educated, middle class,
41
135667
1809
हे सर्व सुशिक्षित, मध्यमवर्गीय होते.
02:29
and it led to 1,800 hours of listening
42
137500
4059
मी एकूण १८०० तास त्यांचं बोलणं ऐकलं,
02:33
and 8,000 pages of notes,
43
141583
2310
आणि त्याबद्दल ८००० पानं भरून टिपणं लिहिली.
02:35
and it took another year
to make sense of it.
to make sense of it.
44
143917
2434
त्यांचा अर्थ लावायला मला
आणखी एक वर्ष लागलं.
आणखी एक वर्ष लागलं.
02:38
Nowadays, we see well-dressed, educated
women like many of you in this room,
women like many of you in this room,
45
146375
6059
आजकाल सर्वत्र आपण सुशिक्षित,
सुरेख पोषाखातल्या स्त्रिया पाहतो.
सुरेख पोषाखातल्या स्त्रिया पाहतो.
02:44
all of you in this room, and myself,
46
152458
2810
आज इथे जमलेल्या स्त्रिया किंवा
मीही दिसते, तशाच.
मीही दिसते, तशाच.
02:47
and we think the world has changed,
47
155292
2559
त्यामुळे आपल्याला वाटतं, की जग बदललं आहे.
02:49
but these external changes
are extremely misleading,
are extremely misleading,
48
157875
3809
पण हे बाह्य बदल पूर्णपणे
दिशाभूल करणारे आहेत.
दिशाभूल करणारे आहेत.
02:53
because on the inside,
we have not changed.
we have not changed.
49
161708
2959
कारण आपल्यामध्ये अंतर्गत बदल
झालेलेच नाहीत.
झालेलेच नाहीत.
02:58
So today, I'm not going
to talk about poor people.
to talk about poor people.
50
166375
2434
म्हणून, आज इथे मी
गरिबांविषयी बोलणार नाही.
गरिबांविषयी बोलणार नाही.
03:00
I'm going to talk only about
the middle and upper classes,
the middle and upper classes,
51
168833
2935
आज मी मध्यमवर्ग आणि उच्चवर्गाविषयी
बोलणार आहे.
बोलणार आहे.
03:03
because we are the ones most in denial.
52
171792
3101
कारण हाच वर्ग या सत्याकडे सर्वात जास्त
डोळेझाक करतो.
डोळेझाक करतो.
03:06
We are the ones who have said
over and over again
over and over again
53
174917
4101
आपण फक्त पुन्हा पुन्हा म्हणत राहतो, की
03:11
that when women are educated,
54
179042
2142
स्त्रियांना शिक्षण मिळालं,
03:13
when they're employed
55
181208
1351
नोकऱ्या मिळाल्या,
03:14
and they earn incomes,
56
182583
2310
त्या कमावत्या झाल्या, की
03:16
they will be equal, empowered and free.
57
184917
2708
त्यांना समान हक्क मिळतील,
त्या सक्षम होतील, मुक्त होतील.
त्या सक्षम होतील, मुक्त होतील.
03:20
They're not.
58
188667
1392
तसं झालेलं नाही.
03:22
Why?
59
190083
1268
का?
03:23
From my research, I identify seven habits
60
191375
3643
माझ्या संशोधनातून मला
सात सवयी सापडल्या आहेत.
सात सवयी सापडल्या आहेत.
03:27
that delete women,
61
195042
1559
त्या स्त्रियांना मिटवून टाकतात.
03:28
that make women disappear,
62
196625
2184
त्यांना पार अदृश्य करून टाकतात.
03:30
but these habits persist
63
198833
2601
पण या सवयी समाजात टिकून राहिल्या आहेत,
03:33
because they're so familiar to us
64
201458
2393
कारण त्या आपल्या ओळखीच्या आहेत.
03:35
and we've made them good and moral.
65
203875
2083
त्यांना आपण चांगल्या, सोज्वळ सवयी मानतो.
03:38
Why would you change or drop
anything that's good and moral?
anything that's good and moral?
66
206792
3583
अर्थात, चांगल्या, सोज्वळ गोष्टी कोणी
कशाला बदलेल, किंवा सोडून देईल?
कशाला बदलेल, किंवा सोडून देईल?
03:43
So, on the one hand, we love our children,
67
211500
2059
एकीकडे आपण आपल्या अपत्यांवर प्रेम करतो.
03:45
we love our daughters,
68
213583
1310
मुलींवर प्रेम करतो.
03:46
and on the other hand, we crush them.
69
214917
2375
आणि दुसरीकडे त्यांना चिरडून टाकतो.
03:50
Habit one: You don't have a body.
70
218875
2750
पहिली सवय: मुलींना शरीर नसतं.
03:55
The first step to make a girl a ghost
is to make her body disappear,
is to make her body disappear,
71
223250
5268
मुलीला नाहीसं करण्याची पहिली पायरी
म्हणजे तिचं शरीर नाहीसं करणं.
म्हणजे तिचं शरीर नाहीसं करणं.
04:00
to pretend that she doesn't have a body.
72
228542
2226
तिला शरीर नाही अशी बतावणी करणं.
04:02
Akangsha, who is 23, said,
73
230792
2851
२३ वर्षे वयाची आकांक्षा म्हणते,
04:05
"In my family, we never
spoke about the body, never."
spoke about the body, never."
74
233667
4351
"आमच्या घरी आम्ही कधीच शरीराबद्दल
बोलत नाही. कधीच नाही."
बोलत नाही. कधीच नाही."
04:10
And it is in this silence
75
238042
1601
आणि याच अबोल शांततेमुळे
04:11
that millions and millions of girls
get sexually molested,
get sexually molested,
76
239667
3892
करोडो मुलींवर लैंगिक अत्याचार होतात,
04:15
and they don't even tell their mothers.
77
243583
3167
पण त्या आपल्या आईलासुद्धा
त्याबद्दल सांगत नाहीत.
त्याबद्दल सांगत नाहीत.
04:19
And it's the negative comments from others
78
247625
2476
इतरांच्या नकारात्मक टिपण्या ऐकून
04:22
that leads to 90 percent of women
saying that they dislike their bodies.
saying that they dislike their bodies.
79
250125
4708
९० टक्के मुलींना स्वतःचंच शरीर
आवडेनासं होतं.
आवडेनासं होतं.
04:27
When a girl rejects her body,
80
255458
2268
एखाद्या मुलीने स्वतःचं शरीर नाकारणं म्हणजे
04:29
she rejects her only house
81
257750
2059
स्वतःचं हक्काचं एकमेव घर नाकारणं.
04:31
and invisibility and insecurity
82
259833
2893
मग अदृष्यपणा आणि असुरक्षित भावना
04:34
become her very shaky foundation.
83
262750
2643
हा तिच्या आयुष्याचा डळमळीत पाया ठरतो.
04:37
Habit two: Be quiet. Chup.
84
265417
3583
दुसरी सवय: गप्प राहा. चूप.
04:41
If you're not supposed to exist
85
269583
1976
तुला अस्तित्वच नाही,
04:43
and you don't have a body,
86
271583
1601
शरीरही नाही.
04:45
how can you have a voice?
87
273208
2143
मग तुला आवाज तरी कसा असेल?
04:47
So just about every woman said,
88
275375
1893
अगदी सर्वच स्त्रियांनी मला सांगितलं,
04:49
"When I was little,
my mother used to scold me and say,
my mother used to scold me and say,
89
277292
4142
"लहानपणी आई ओरडायची.
04:53
'Don't speak, be quiet, be chup,
90
281458
2976
म्हणायची, बोलू नकोस. गप्प बस. चूप.
04:56
speak softly, don't argue
and never answer back.
and never answer back.
91
284458
3518
हळू बोल. वाद घालू नकोस.
उलट उत्तरं देऊ नकोस.
उलट उत्तरं देऊ नकोस.
05:00
Jawab nahi Dena.'"
92
288000
1309
उलटून बोलू नकोस."
05:01
I'm sure you've all heard that.
93
289333
1542
तुम्ही सर्वांनीही हे ऐकलं असेल.
05:03
And so girls become afraid,
and they withdraw.
and they withdraw.
94
291750
2476
यामुळे मुली घाबरतात, आणि मिटून जातात.
05:06
And they become quiet and they say,
95
294250
3393
त्या गप्प होतात, आणि म्हणतात,
05:09
"Let it go. Jaane do.
96
297667
1809
"सोडून देऊ. जाऊ दे.
05:11
What's the point? Nobody listens."
97
299500
1833
काय उपयोग? कोणी ऐकणार नाही."
05:14
Educated women said
98
302375
1809
सुशिक्षित स्त्रिया म्हणाल्या,
05:16
that their number one problem
99
304208
1560
आमची सर्वात मोठी समस्या म्हणजे
05:17
was their inability to speak up,
100
305792
3267
धीटपणे बोलता न येणं.
05:21
as if there was a foot on their throat
101
309083
2893
जणु आम्ही बोललो तर
कोणी गळ्यावर टाच लावून
कोणी गळ्यावर टाच लावून
05:24
ready to choke them.
102
312000
1250
गळाच दाबणार आहे.
05:26
Silence slices off women.
103
314250
2958
बोलता न आल्यामुळे स्त्रियांच्या
व्यक्तिमत्त्वाचे तुकडे पडतात.
व्यक्तिमत्त्वाचे तुकडे पडतात.
05:31
Habit three: Be a people pleaser.
104
319375
2893
तिसरी सवय: लोकांना खूष करा.
05:34
Please others.
105
322292
1267
इतरांना खूष करा.
05:35
Everyone likes a nice woman
who always smiles,
who always smiles,
106
323583
3143
सतत हसणारी, कशालाच नकार न देणारी,
05:38
who never says no, who is never angry,
107
326750
2434
कोणी शोषण केलं तरीही न रागावणारी
05:41
even when she's being exploited.
108
329208
2060
अशी छानशी स्त्री सर्वांनाच आवडते.
05:43
Amisha, who is 18, said,
109
331292
2726
१८ वर्षे वयाची अमिषा म्हणाली,
05:46
"My father said,
110
334042
2267
"माझे वडील म्हणत,
05:48
'If I don't see you smiling,
I don't feel good.'"
I don't feel good.'"
111
336333
3000
तू हसताना दिसली नाहीस तर
मला काही बरं वाटत नाही."
मला काही बरं वाटत नाही."
05:52
So she smiles.
112
340167
1309
म्हणून ती हसते.
05:53
So her father is teaching her,
113
341500
2559
म्हणजे तिच्या वडिलांनी तिला शिकवलं, की
05:56
my happiness is more important
than your happiness.
than your happiness.
114
344083
3935
तुझ्या आनंदापेक्षा
माझा आनंद जास्त महत्त्वाचा आहे.
माझा आनंद जास्त महत्त्वाचा आहे.
06:00
And in this business of trying
to make everyone happy all the time,
to make everyone happy all the time,
115
348042
4226
सतत सर्वांना खूष ठेवण्याचा
प्रयत्न करत राहिल्यामुळे
प्रयत्न करत राहिल्यामुळे
06:04
girls become afraid to make decisions.
116
352292
2875
मुली निर्णय घ्यायला घाबरतात.
06:08
And when you ask them, they say,
117
356042
2601
त्यांना काही विचारलं, की म्हणतात,
06:10
"Anything, whatever! Kuch bhi!
118
358667
2375
"काही चालेल. कुछ भी.
06:13
Everything goes. Chalta hai."
119
361917
1791
मला सगळं चालतं. चलता है."
06:17
Darsha, who is 25,
120
365083
2018
२५ वर्षे वयाची दर्शा
06:19
said with great pride,
121
367125
1893
मोठ्या अभिमानाने सांगते,
06:21
"I'm highly elastic.
122
369042
2476
"मी अगदी लवचिक आहे.
06:23
I become whatever others want me to be."
123
371542
3250
इतरांना जशी हवी तशी मी होऊ शकते."
06:27
Such girls give up their dreams,
124
375500
2726
अशा मुली आपली स्वप्नं विसरून जातात.
06:30
their desires,
125
378250
1309
इच्छा विसरून जातात.
06:31
and nobody even notices,
126
379583
1935
आणि कोणाला त्याची दखल नसते.
06:33
except for depression.
127
381542
1934
एक नैराश्य सोडून.
06:35
It moves in.
128
383500
1250
ते त्यांना ग्रासतं.
06:37
Another slice of a girl is taken off.
129
385583
3417
त्यांच्या व्यक्तिमत्वाचा
आणखी एक तुकडा निखळून पडतो.
आणखी एक तुकडा निखळून पडतो.
06:43
Habit four: You have no sexuality.
130
391042
2708
चौथी सवय: तुम्हांला लैंगिकता नाही.
06:47
I think you'd all agree that
with a population of over 1.3 billion,
with a population of over 1.3 billion,
131
395000
4101
१.३ अब्ज लोकसंख्येच्या आपल्या देशात
06:51
sex is not new to India.
132
399125
1875
लैंगिकता ही काही नवी गोष्ट नव्हे.
06:54
What is new is that
more people now acknowledge
more people now acknowledge
133
402208
4726
नवी गोष्ट ही, की
स्त्रीला लैंगिक इच्छा असण्याचा हक्क आहे,
स्त्रीला लैंगिक इच्छा असण्याचा हक्क आहे,
06:58
that women, too,
have a right to sexual desire.
have a right to sexual desire.
134
406958
3042
हे आता मान्य होऊ लागलं आहे.
07:03
But how can a woman who has not
been allowed to own her body,
been allowed to own her body,
135
411042
3476
पण ज्या स्त्रीला स्वतःचं शरीर
स्वतःच्या मालकीचं असण्याची मुभा नाही,
स्वतःच्या मालकीचं असण्याची मुभा नाही,
07:06
who hasn't been educated about her body,
136
414542
2434
जिला स्वतःच्या शरीराबद्दल
शिक्षण दिलं जात नाही,
शिक्षण दिलं जात नाही,
07:09
who may have been sexually molested,
137
417000
2476
जिच्यावर कदाचित लैंगिक अत्याचार
झाले असतील,
झाले असतील,
07:11
who cannot say no
138
419500
1476
जिला नाही म्हणता येत नाही,
07:13
and who has been filled with shame,
139
421000
2184
आणि जिला स्वतःची शरम वाटत असेल,
07:15
how can she claim her sexual desire?
140
423208
2375
ती स्वतःची लैंगिक इच्छापूर्ती कशी करणार?
07:18
A woman's sexuality is suppressed.
141
426417
2625
स्त्रीची लैंगिकता दडपली गेली आहे.
07:22
Habit five: Don't trust women.
142
430625
3292
पाचवी सवय: स्त्रियांवर विश्वास ठेवू नका.
07:27
Imagine how the world would change
143
435083
2351
कल्पना करा, सर्व स्त्रियांची एकजूट झाली,
07:29
if women came together in solidarity,
144
437458
2476
तर जग किती बदलेल.
07:31
but as to make sure
that this doesn't happen,
that this doesn't happen,
145
439958
2810
आणि नेमकं हेच होऊ नये, म्हणून
07:34
our culture places high moral value
146
442792
3476
आमची संस्कृती पुरुषांशी इमान राखणे,
कुटुंबातल्या गोष्टी गुप्त ठेवणे
कुटुंबातल्या गोष्टी गुप्त ठेवणे
07:38
on loyalty to men and family secrecy.
147
446292
3291
अशा गोष्टींना मोठं नैतिक महत्त्व देते.
07:42
Woman after woman said,
148
450125
1643
एकामागून एक स्त्रियांनी सांगितलं,
07:43
"I know only one trustworthy woman,
149
451792
2601
"माझा फक्त एकाच स्त्रीवर विश्वास आहे.
07:46
and that's me."
150
454417
1601
आणि ती स्त्री म्हणजे मी स्वतः."
07:48
Even Ruchi, who is 30
151
456042
1517
३० वर्षे वयाची रुचि
07:49
and who works on women's empowerment
at Delhi University, said,
at Delhi University, said,
152
457583
3893
दिल्ली विद्यापीठात स्त्रियांच्या
सबलीकरणावर काम करते. तीदेखील म्हणाली,
सबलीकरणावर काम करते. तीदेखील म्हणाली,
07:53
"I don't trust women.
They're jealous and they backbite."
They're jealous and they backbite."
153
461500
3893
"माझा स्त्रियांवर विश्वास नाही.
त्या मत्सरी असतात, पाठीत खंजीर खुपसतात."
त्या मत्सरी असतात, पाठीत खंजीर खुपसतात."
07:57
Obviously, then, in cities,
154
465417
1767
साहजिकच, शहरांमधून
07:59
women don't join women's groups,
155
467208
1851
स्त्रिया महिला गटांत सामील होत नाहीत.
08:01
and when you ask them why, they say,
"We don't have time for gossip."
"We don't have time for gossip."
156
469083
3250
यामागचं कारण विचारल्यावर सांगतात,
"मला कुचाळक्या करायला वेळ नाही."
"मला कुचाळक्या करायला वेळ नाही."
08:05
It's much easier
to demolish a woman who is alone.
to demolish a woman who is alone.
157
473208
3917
एकट्या स्त्रीला नेस्तनाबूत करणं
जास्त सोपं असतं.
जास्त सोपं असतं.
08:10
Habit six: Duty over desire.
158
478375
3542
सहावी सवय: आपल्या इच्छेपेक्षा
कर्तव्य महान.
कर्तव्य महान.
08:14
Muskan gave a very long definition
of a good girl, and she's only 15.
of a good girl, and she's only 15.
159
482833
4310
चांगल्या मुलीची ही लांबलचक व्याख्या
सांगणारी मुस्कान फक्त १५ वर्षांची आहे.
सांगणारी मुस्कान फक्त १५ वर्षांची आहे.
08:19
"She is kind, gentle, polite, loving,
160
487167
2601
"दयाळू, मृदु स्वभावाची, नम्र, प्रेमळ,
काळजी घेणारी,
काळजी घेणारी,
08:21
caring, truthful, obedient,
respects elders,
respects elders,
161
489792
2434
सत्यवचनी, आज्ञाधारक, मोठ्यांचा आदर करणारी,
08:24
helps everyone unconditionally,
and is good to others and fulfills duty."
and is good to others and fulfills duty."
162
492250
3667
विनाअट मदत करणारी, चांगुलपणाने वागणारी,
आणि आपली कर्तव्ये पार पाडणारी."
आणि आपली कर्तव्ये पार पाडणारी."
08:29
Tiring, isn't it.
163
497667
1892
बाप रे!
08:31
By the time you fulfill duty,
164
499583
2935
कर्तव्य पार पाडून होईपर्यंत
08:34
whatever little desire
is left is also lost.
is left is also lost.
165
502542
3434
उरलीसुरली इच्छा नाहीशी होणारच.
08:38
And when sacrificing mothers
have nothing left to say
have nothing left to say
166
506000
3518
मग जेव्हा त्यागमूर्ती आईजवळ
08:41
except talk about food --
167
509542
1684
जेवणाखेरीज दुसरा विषय उरत नाही,
08:43
"Have you eaten? Khana kha liya?
What will you eat?" --
What will you eat?" --
168
511250
3934
फक्त "जेवलास का? जेवायला काय करू?"
08:47
men like Saurabh, who is 24,
call them "boring."
call them "boring."
169
515208
4084
तेव्हा २४ वर्षीय सौरभ सारखे पुरुष
त्यांना "कंटाळवाणी आई" म्हणतात.
त्यांना "कंटाळवाणी आई" म्हणतात.
08:52
A woman becomes a residue.
170
520417
2559
स्त्री केवळ अवशेषमात्र उरते.
08:55
Habit seven: Be totally dependent.
171
523000
4184
सातवी सवय: पूर्णपणे परावलंबी व्हा.
08:59
So all these habits
collectively crush women,
collectively crush women,
172
527208
3101
या सर्व सवयी स्त्रीला चिरडून टाकतात.
09:02
fill her with fear
173
530333
1518
तिचं मन भीतीने भरून टाकतात.
09:03
and make her totally dependent
on men for her survival,
on men for her survival,
174
531875
3601
आणि आपल्या चरितार्थासाठी पूर्णपणे
पुरुषांवर अवलंबून राहायला भाग पाडतात.
पुरुषांवर अवलंबून राहायला भाग पाडतात.
09:07
and this allows the system
of male power to continue.
of male power to continue.
175
535500
3667
यामुळे पुरुषी वर्चस्व कायम राहतं.
09:12
So all these seven habits
that we thought were good and moral
that we thought were good and moral
176
540083
4518
म्हणजे, चांगल्या आणि नैतिक
समजल्या गेलेल्या या सात सवयी
समजल्या गेलेल्या या सात सवयी
09:16
snatch life away from girls
177
544625
2893
मुलींचं आयुष्य ओरबाडून घेतात,
09:19
and position men to abuse.
178
547542
2416
आणि पुरुषांना छळ करू देतात.
09:23
We must change.
179
551125
1851
आपण बदललं पाहिजे.
09:25
How do we change?
180
553000
1250
बदलायचं कसं?
09:27
A habit is just a habit.
181
555083
1834
एक सवय म्हणजे फक्त एक सवय, इतकंच.
09:29
Every habit is a learned habit,
182
557708
2393
प्रत्येक सवय आपण लावून घेतलेली असते.
09:32
so we can unlearn them
183
560125
1559
तशीच ती आपण मोडूही शकतो.
09:33
and this personal change
is extremely important.
is extremely important.
184
561708
2685
स्वतःमधला हा बदल अत्यंत महत्त्वाचा आहे.
09:36
I had to change too.
185
564417
2101
मला सुद्धा बदलावं लागलं होतं.
09:38
But this doesn't change the system
186
566542
2559
पण यामुळे करोडो स्त्रियांना
09:41
that crushes millions of other women.
187
569125
2292
चिरडून टाकणारा समाज बदलणार नाही.
09:44
So we have to go to the roots.
188
572292
2101
म्हणून आपल्याला पार मुळापर्यंत जायला हवं.
09:46
We must change what it means
to be a good woman and a good man,
to be a good woman and a good man,
189
574417
4392
चांगली स्त्री किंवा चांगला पुरुष असणं
या शब्दांचे अर्थ बदलायला हवेत.
या शब्दांचे अर्थ बदलायला हवेत.
09:50
because this a foundation
of every society.
of every society.
190
578833
2750
कारण प्रत्येक समाजाचा हा पाया आहे.
09:54
We don't need elastic women,
we need elastic definitions,
we need elastic definitions,
191
582292
4392
आपल्याला लवचिक स्त्रिया नकोत,
लवचिक व्याख्या हव्यात.
लवचिक व्याख्या हव्यात.
09:58
for men too,
192
586708
1560
पुरुषांसाठी सुद्धा.
10:00
and this big societal change
cannot happen without men's involvement.
cannot happen without men's involvement.
193
588292
5226
हा मोठा सामाजिक बदल पुरुषांच्या
सहभागाशिवाय घडून येणार नाही.
सहभागाशिवाय घडून येणार नाही.
10:05
We need you.
194
593542
1267
आम्हांला तुमची गरज आहे.
10:06
We need men to become champions of change,
195
594833
3018
बदलाला पाठिंबा देणाऱ्या पुरुषांची गरज आहे,
10:09
to develop strong change muscles.
196
597875
3184
जोरदार बदल घडवून आणण्यासाठी.
10:13
Otherwise, it will be two more centuries
197
601083
2518
नाहीतर आपल्या मुलींचं आणि मुलांचं
10:15
before our girls, and our boys,
198
603625
2351
आयुष्य सुरक्षित आणि मुक्त व्हायला
10:18
are safe and free.
199
606000
1250
दोन शतकं लागतील.
10:20
Imagine half a billion women
coming together, with the support of men,
coming together, with the support of men,
200
608292
6267
कल्पना करा, अर्धा अब्ज स्त्रिया
एकत्र येऊन, पुरुषांच्या पाठिंब्यासहित
एकत्र येऊन, पुरुषांच्या पाठिंब्यासहित
10:26
to talk to one another
for conversation, for change,
for conversation, for change,
201
614583
3101
एकमेकांशी वैयक्तिक आणि राजकीय पातळीवर
10:29
both personal and political,
202
617708
1893
बदल घडवण्यासंबंधी संवाद साधताहेत.
10:31
and imagine men in their own circles,
203
619625
2351
पुरुष आपल्या वर्तुळांत हाच संवाद करताहेत.
10:34
and imagine women and men coming together
to just listen to each other
to just listen to each other
204
622000
4268
स्त्रिया आणि पुरुष एकत्र येऊन
एकमेकांचं बोलणं ऐकून घेताहेत.
एकमेकांचं बोलणं ऐकून घेताहेत.
10:38
without judgment, without blame,
205
626292
2392
कोणाला दोषी न ठरवता.
10:40
without accusations and without shame.
206
628708
2810
आरोप न ठेवता, शरम न बाळगता,
10:43
Imagine how much we would change.
207
631542
2059
कल्पना करा, आपण किती बदलून जाऊ.
10:45
We can do this together.
208
633625
1893
आपण सगळे मिळून हे करू शकतो.
10:47
Women, don't adjust.
209
635542
2416
स्त्रियांनो, जुळवून घेऊ नका.
10:51
Men, adjust.
210
639167
1916
पुरुषांनो, तडजोड करा.
10:53
It's time.
211
641958
1768
ती वेळ आता आली आहे.
10:55
Thank you.
212
643750
1351
धन्यवाद.
10:57
(Applause)
213
645125
3833
(टाळ्या)
11:01
SRK: How well said, how wonderful.
214
649542
1633
फार चांगलं व्याख्यान. सुरेख.
11:03
Everyone, Deepa, please.
215
651175
1762
सर्वांतर्फे अभिवादन, दीपा.
11:05
Listening to her, I realized
216
653000
1809
त्यांचं व्याख्यान ऐकताना
मला जाणवलं, की
मला जाणवलं, की
11:06
that even in the simplest conversations
that we have with women,
that we have with women,
217
654833
3560
स्त्रियांसोबतचं आपलं साधं बोलणंसुद्धा
11:10
we're actually being aggressive.
218
658417
1559
किती आक्रमक असतं.
11:12
For example, I do tell
my daughter sometimes,
my daughter sometimes,
219
660000
2893
उदाहरणार्थ, माझ्या मुलीला
मी कधीकधी म्हणतो,
मी कधीकधी म्हणतो,
11:14
"Yaar Tu hasti hai to mujhe
accha lagta hai varna bura lagta hai".
accha lagta hai varna bura lagta hai".
220
662917
3142
"तू हसलीस की मला बरं वाटतं,
नाहीतर वाईट वाटतं."
नाहीतर वाईट वाटतं."
11:18
So sorry, I would never do that.
221
666083
1601
मी पुन्हा असं कधीच म्हणणार नाही.
11:19
Aaj Se main meri beti ko yahi bolunga.
222
667708
2060
आजपासून मी माझ्या मुलीला सांगेन,
11:21
Whatever you're doing,
223
669792
1309
तू जे करशील ते मला आवडेल.
11:23
mujhe accha hi lagta hai,
aur accha nahi bhi lagta hai
aur accha nahi bhi lagta hai
224
671125
2601
आणि मला नाही आवडलं,
तर माझ्याकडे दुर्लक्ष कर.
तर माझ्याकडे दुर्लक्ष कर.
11:25
Toh mera kya, tum wohi karo jo
tumhare ko lagta hai, right?
tumhare ko lagta hai, right?
225
673750
2851
तुला जे आवडेल, तेच तू कर. बरोबर?
11:28
(Applause)
226
676625
2893
हो. (टाळ्या)
11:31
How did you feel,
227
679542
1476
अपुऱ्या कहाण्या, इच्छा,
11:33
first listening to so many
unfulfilled stories, desires,
unfulfilled stories, desires,
228
681042
5934
न मिळालेलं स्वातंत्र्य
याबद्दल प्रथम ऐकताना
याबद्दल प्रथम ऐकताना
11:39
lack of independence,
229
687000
1309
तुम्हांला काय वाटलं?
11:40
of girls that you normally would assume
we think these girls are better off?
we think these girls are better off?
230
688333
4518
तेही सुस्थितीत असाव्यात,
असं वाटणाऱ्या मुलींकडून.
असं वाटणाऱ्या मुलींकडून.
11:44
DN: Very depressed.
231
692875
1506
फार निराश वाटलं.
11:46
It was shocking for me,
and that's why I couldn't stop,
and that's why I couldn't stop,
232
694381
2887
मला धक्का बसला.
म्हणूनच मी तिथे थांबू शकले नाही.
म्हणूनच मी तिथे थांबू शकले नाही.
11:49
because I had no plans to do a study
and no plans to write a book.
and no plans to write a book.
233
697292
3976
त्याआधी असं काही संशोधन करून
पुस्तक लिहिण्याचा माझा बेत नव्हता.
पुस्तक लिहिण्याचा माझा बेत नव्हता.
11:53
I'd written 17 books before,
and I thought, "I'm done,"
and I thought, "I'm done,"
234
701292
3809
यापूर्वी मी १७ पुस्तकं लिहिली आहेत.
आणि मला वाटलं होतं, की माझं कार्य संपलं.
आणि मला वाटलं होतं, की माझं कार्य संपलं.
11:57
but when I went to St. Stephen's College
235
705125
2143
मी दिल्लीमधल्या सेंट स्टीफन्स कॉलेजसारख्या
11:59
and I heard, at most elite colleges
you well know from Delhi,
you well know from Delhi,
236
707292
5101
अनेक उच्चभ्रू कॉलेजांत गेले.
12:04
and the young women and the men,
237
712417
2059
एक स्त्री किंवा एक पुरुष असणं म्हणजे काय
12:06
what they said about what it meant
to them to be a woman and man
to them to be a woman and man
238
714500
3851
याविषयीची तिथल्या तरुण मुलामुलींची
मतं ऐकली.
मतं ऐकली.
12:10
sounded not like me
but like my mother's generation.
but like my mother's generation.
239
718375
3268
ती मतं मला माझ्या नव्हे, तर
माझ्या आईच्या पिढीतली वाटली.
माझ्या आईच्या पिढीतली वाटली.
12:13
So then I went to another college
and another college.
and another college.
240
721667
3101
मग मी आणखी निरनिराळ्या कॉलेजांमध्ये गेले.
12:16
The thing that was striking to me
241
724792
1684
मला सर्वात प्रकर्षाने जाणवलं, की
12:18
is that each woman felt she was alone,
242
726500
3434
प्रत्येक स्त्रीला एकटेपणा वाटतो,
12:21
that she hides her fear
and hides her behavior,
and hides her behavior,
243
729958
3393
ती आपली भीती आणि आपली वागणूक दडवते,
12:25
because she thinks it's a personal fault.
244
733375
2000
कारण तिला तो आपला स्वतःचा दोष वाटतो.
12:28
It's not a personal fault, it's training,
245
736125
2934
हा आपला दोष नव्हे, तर
आपल्याला मिळालेली शिकवणूक.
आपल्याला मिळालेली शिकवणूक.
12:31
and I think that's the biggest revelation
246
739083
2310
याबद्दल लक्षात आलेली
सर्वात मोठी गोष्ट अशी,
सर्वात मोठी गोष्ट अशी,
12:33
is that, if we stop pretending,
247
741417
3434
की आपण हे ढोंग बंद केलं,
12:36
then the world changes.
248
744875
1726
की जग बदलतं.
12:38
SRK: Do you girls all agree
with what Deepa is saying?
with what Deepa is saying?
249
746625
2684
मुलींनो, दीपा यांचं म्हणणं
पटतं आहे का तुम्हांला?
पटतं आहे का तुम्हांला?
12:41
(Applause)
250
749333
2851
(टाळ्या)
12:44
Already see that young girl saying,
251
752208
1726
ती पहा, ती मुलगी म्हणते आहे,
12:45
"Heard, heard what she said?
You say this to me."
You say this to me."
252
753958
2601
"त्या काय म्हणाल्या ते ऐकलंस?
तू मला हेच सांगतोस."
तू मला हेच सांगतोस."
12:48
Yeah, that's the way it should be.
253
756583
1685
हो. असंच असायला हवं.
12:50
You, boy, you adjust.
We are not adjusting anymore, OK?
We are not adjusting anymore, OK?
254
758292
2726
तू, मुला, तू तडजोड कर.
यापुढे आम्ही तडजोड करणार नाही.
यापुढे आम्ही तडजोड करणार नाही.
12:53
(Applause)
255
761042
1559
(टाळ्या)
12:54
Thank you so much.
Have a good evening. Thank you.
Have a good evening. Thank you.
256
762625
2351
आभारी आहे.
12:57
(Applause)
257
765000
1150
(टाळ्या)
ABOUT THE SPEAKER
Deepa Narayan - Social psychologistDeepa Narayan is an international advisor on poverty, gender and development with more than 25 years of experience working at the World Bank, the UN and NGOs.
Why you should listen
Deepa Narayan is a social scientist and author of Chup: Breaking the Silence About India’s Women. Until 2008, she served as Senior Advisor in the vice president's office of the Poverty Reduction Group of the World Bank.
While at the World Bank, Narayan advanced program development and evaluation and conducted two studies that resulted in key policy changes: "The Voices of the Poor," which examined the experiences of 60,000 women and men from 60 countries around the world; and "Moving Out of Poverty: Understanding Freedom, Democracy and Growth from the Bottom Up," which studied people from 15 countries to understand how some people climb out of poverty while others remain stuck. Both studies highlight how policy mindsets and unexamined assumptions about impoverished people distort policy decisions.
Narayan's current interests include shared and sustainable living, reducing inequality, making corporate social responsibility a reality, ethical development and economic policies that create wealth for poor people. She holds a PhD in psychology and anthropology and has authored or coauthored more than 15 books.
Deepa Narayan | Speaker | TED.com