TEDIndia 2009
Devdutt Pattanaik: East vs. West -- the myths that mystify
देवदत्त पट्टनाईक: पूर्व वि. पश्चिम -- पुराणकथांचे रहस्य.
Filmed:
Readability: 4
2,207,034 views
देवदत्त पट्टनाईक आपल्याला घेऊन जात आहेत भारतीय आणि पाश्चात्त्य पुराणकथांच्या जगात. ते आपल्याला सांगतात की या दोन पुराणकथांमधील देव, मृत्यू आणि स्वर्ग या कल्पनांमध्ये मूलभूत फरक आहेत, जे या दोन प्रांतांतील लोकांमध्ये अनेकदा गैरसमज निर्माण करण्यास कसे कारणीभूत असतात.
Devdutt Pattanaik - Mythologist
Devdutt Pattanaik looks at business and modern life through the lens of mythology. Full bio
Devdutt Pattanaik looks at business and modern life through the lens of mythology. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:17
To understand the business of mythology
0
2000
3000
पुराणकथांची भानगड जर खरंच समजावून घ्यायची असेल
00:20
and what a Chief Belief Officer is supposed to do,
1
5000
4000
आणि ’श्रद्धा-प्रमुखा’ला काय करायचं असतं हे जाणून घ्यायचं असेल
00:24
you have to hear a story
2
9000
2000
तर तुम्ही एक गोष्ट ऐकली पाहिजे
00:26
of Ganesha,
3
11000
2000
गणपतीची,
00:28
the elephant-headed god
4
13000
2000
त्या गजमुख देवतेची जो
00:30
who is the scribe of storytellers,
5
15000
3000
लेखकांचा लेखक आहे
00:33
and his brother,
6
18000
1000
आणि त्याच्या भावाची,
00:34
the athletic warlord of the gods,
7
19000
2000
देवतांचा शूर योद्धा,
00:36
Kartikeya.
8
21000
2000
कार्तिकेयाची.
00:38
The two brothers one day decided to go on a race,
9
23000
3000
एके दिवशी या दोन भावांनी शर्यत लावली,
00:41
three times around the world.
10
26000
3000
पृथ्वीभोवती तीन वेळा प्रदक्षिणा पूर्ण करण्याची.
00:44
Kartikeya leapt on his peacock
11
29000
3000
भगवान कार्तिकेय आपले वाहन - मोरावर बसले
00:47
and flew around the continents
12
32000
3000
आणि त्यांनी अनेक प्रदेशांवरून,
00:50
and the mountains and the oceans.
13
35000
5000
पर्वातांवरून व महासागरांवरून उड्डाण केले.
00:55
He went around once,
14
40000
2000
त्यांची एक प्रदक्षिणा पूर्ण झाली,
00:57
he went around twice,
15
42000
2000
दुसरी पूर्ण झाली
00:59
he went around thrice.
16
44000
3000
आणि तिसरीपण पूर्ण झाली.
01:02
But his brother, Ganesha,
17
47000
3000
परंतु, त्यांच्या बंधूंनी म्हणजेच गणरायांनी
01:05
simply walked around his parents
18
50000
3000
केवळ आपल्या आई-वडिलांभोवती
01:08
once, twice, thrice,
19
53000
2000
पहिली, दुसरी आणि तिसरी प्रदक्षिणा पूर्ण केली
01:10
and said, "I won."
20
55000
3000
व ते म्हणाले "मी जिंकलो."
01:13
"How come?" said Kartikeya.
21
58000
2000
"ते कसे?" कार्तिकेयाने विचारले.
01:15
And Ganesha said,
22
60000
1000
त्यावर गणराय म्हणाले,
01:16
"You went around 'the world.'
23
61000
3000
"तुम्ही 'जगाभोवती' प्रदक्षिणा पूर्ण केल्या;
01:19
I went around 'my world.'"
24
64000
3000
मी 'माझ्या जगाभोवती' प्रदक्षिणा पूर्ण केल्या."
01:22
What matters more?
25
67000
3000
कशाला जास्ती महत्त्व आहे ?
01:25
If you understand the difference between 'the world' and 'my world,'
26
70000
3000
जर तुम्हाला 'जग' आणि 'माझं जग' यांच्यातील फरक समजला
01:28
you understand the difference between logos and mythos.
27
73000
4000
तर तुम्हाला लोगॉस आणि मिथॉस मधील फरक पण समजेल.
01:32
'The world' is objective,
28
77000
2000
'जग' हे वस्तुनिष्ठ,
01:34
logical, universal, factual,
29
79000
3000
तर्कशुद्ध, सार्वत्रिक, सत्यस्थितीला धरून,
01:37
scientific.
30
82000
2000
शास्त्रोक्त असतं.
01:39
'My world' is subjective.
31
84000
3000
'माझं जग' हे व्यक्तिनिष्ठ असतं.
01:42
It's emotional. It's personal.
32
87000
3000
ते हळवं असतं. ते वैयक्तिक असतं.
01:45
It's perceptions, thoughts, feelings, dreams.
33
90000
3000
त्यात जाणिवा, विचार, भावना आणि स्वप्नं असतात.
01:48
It is the belief system that we carry.
34
93000
3000
ती आपल्याबरोबर असलेली एक श्रद्धेची यंत्रणा असते.
01:51
It's the myth that we live in.
35
96000
3000
आपण जिच्यात जगत असतो अशी ती एक अशी पुराणकथा असते.
01:54
'The world' tells us how the world functions,
36
99000
3000
'जग' आपल्याला सांगतं पृथ्वी कशी चालते,
01:57
how the sun rises,
37
102000
3000
सूर्य कसा उगवतो,
02:00
how we are born.
38
105000
3000
आपण कसे जन्माला आलो.
02:03
'My world' tells us why the sun rises,
39
108000
3000
'माझं जग' आपल्याला सांगतं सूर्य का उगवतो,
02:06
why we were born.
40
111000
4000
आपण जन्माला का आलो.
02:10
Every culture is trying to understand itself:
41
115000
4000
प्रत्येक संस्कृती स्वतःला समजून घेण्याचा प्रयत्न करत असते,
02:14
"Why do we exist?"
42
119000
2000
"आपल्या अस्तित्वाचं कारण काय आहे?"
02:16
And every culture comes up with its own understanding of life,
43
121000
3000
आणि प्रत्येक संस्कृतीची जीवनाबद्दलच्या समजुतीविषयी
02:19
its own customized version of mythology.
44
124000
5000
स्वत:ची एक वेगळी दंतकथा आहे.
02:24
Culture is a reaction to nature,
45
129000
3000
संस्कृती म्हणजे निसर्गावरची आपली प्रतिक्रिया असते,
02:27
and this understanding of our ancestors
46
132000
2000
आणि आपल्या पूर्वजांचा हा अर्थबोध
02:29
is transmitted generation from generation
47
134000
3000
पिढ्यान्‌पिढ्यांमार्फत आपल्यापर्यंत पोहोचतो
02:32
in the form of stories, symbols and rituals,
48
137000
3000
तो कथा, चिन्हे आणि रीतिरिवाजांच्या रूपात
02:35
which are always indifferent to rationality.
49
140000
6000
ज्यांमध्ये कधीच तर्कचिकित्सेला महत्त्व नसतं.
02:41
And so, when you study it, you realize
50
146000
2000
म्हणूनच, याचा अभ्यास केल्यावर असं लक्षात येतं
02:43
that different people of the world
51
148000
2000
की जगातील निरनिराळ्या भागातील लोकांची
02:45
have a different understanding of the world.
52
150000
3000
जगाविषयी वेगवेगळी समजूत आहे.
02:48
Different people see things differently --
53
153000
2000
भिन्न लोकांचे निरनिराळ्या गोष्टींकडे बघण्याचे
02:50
different viewpoints.
54
155000
2000
वेगवेगळे दृष्टिकोन असतात.
02:52
There is my world and there is your world,
55
157000
2000
एकीकडे ’तुमचं जग' असतं आणि दुसरीकडे 'माझं जग' असतं,
02:54
and my world is always better than your world,
56
159000
3000
आणि 'माझं जग' कायमच तुमच्या जगापेक्षा श्रेष्ठ असतं.
02:57
because my world, you see, is rational
57
162000
3000
कारण माझ्या जगात तर्कसंगत विचार असतो
03:00
and yours is superstition.
58
165000
2000
आणि तुमच्यात अंधश्रद्धा असते,
03:02
Yours is faith.
59
167000
2000
भाबडा भरवसा असतो,
03:04
Yours is illogical.
60
169000
3000
तर्कशून्यपणा असतो.
03:07
This is the root of the clash of civilizations.
61
172000
3000
हेच मूळ कारण आहे समाजांमध्ये असलेल्या संघर्षाचं.
03:10
It took place, once, in 326 B.C.
62
175000
4000
एकदा हे ख्रिस्तपूर्व ३२६ व्या वर्षी घडलं
03:14
on the banks of a river called the Indus,
63
179000
3000
सिंधू नदीच्या किनार्‍यावर,
03:17
now in Pakistan.
64
182000
2000
जी आता पाकिस्तानात आहे.
03:19
This river lends itself to India's name.
65
184000
3000
या नदीवरून भारत देशाला अजून एक नाव मिळालं:
03:22
India. Indus.
66
187000
2000
हिदुस्थान. सिंधू.
03:27
Alexander, a young Macedonian,
67
192000
3000
अॅलेक्झांडर नावाचा मॅसिडोनिया राज्यातला एक युवक,
03:30
met there what he called a "gymnosophist,"
68
195000
4000
एका "जिम्नॉसॉफ़िस्ट" ला भेटला
03:34
which means "the naked, wise man."
69
199000
3000
म्हणजेच एका "नग्न, ज्ञानी पुरुषाला" ला भेटला.
03:37
We don't know who he was.
70
202000
2000
तो कोण होता कोणास ठाऊक.
03:39
Perhaps he was a Jain monk,
71
204000
2000
कदाचित, एक जैन ऋषी होता
03:41
like Bahubali over here,
72
206000
2000
इथल्या बाहुबली सारखा,
03:43
the Gomateshwara Bahubali
73
208000
1000
गोमतेश्वर बाहुबली
03:44
whose image is not far from Mysore.
74
209000
2000
ज्यांची मूर्ती मैसूरपासून फार लांब नाहीये.
03:46
Or perhaps he was just a yogi
75
211000
2000
किंवा कदाचित, तो एक योगी होता,
03:48
who was sitting on a rock, staring at the sky
76
213000
2000
जो एका खडकावर बसून, आकाशाकडे,
03:50
and the sun and the moon.
77
215000
2000
सूर्य आणि चंद्राकडे एकटक बघत होता.
03:52
Alexander asked, "What are you doing?"
78
217000
3000
अॅलेक्झांडरने विचारले, "तू काय करतोयस?"
03:55
and the gymnosophist answered,
79
220000
2000
आणि जिम्नॉसॉफ़िस्टने उत्तर दिले
03:57
"I'm experiencing nothingness."
80
222000
3000
"मी शून्यता अनुभवतोय."
04:00
Then the gymnosophist asked,
81
225000
3000
मग जिम्नॉसॉफ़िस्टने विचारले,
04:03
"What are you doing?"
82
228000
2000
"तू काय करतोयस?"
04:05
and Alexander said, "I am conquering the world."
83
230000
3000
आणि अॅलेक्झांडर म्हणाला "मी जग जिंकतोय."
04:08
And they both laughed.
84
233000
3000
आणि दोघं हसू लागले.
04:11
Each one thought that the other was a fool.
85
236000
4000
प्रत्येकाला वाटत होतं, दुसरा मूर्ख आहे.
04:15
The gymnosophist said, "Why is he conquering the world?
86
240000
4000
जिम्नॉसॉफ़िस्टने विचार केला "ह्याला जग का जिंकायचं आहे?
04:19
It's pointless."
87
244000
3000
निरर्थकपणा आहे."
04:22
And Alexander thought,
88
247000
2000
आणि अॅलेक्झांडरला वाटले,
04:24
"Why is he sitting around, doing nothing?
89
249000
2000
"हा इथे असा का बसला आहे, आणि काहीच का करत नाहीये?
04:26
What a waste of a life."
90
251000
2000
आयुष्य वाया घालवतोय."
04:28
To understand this difference in viewpoints,
91
253000
4000
या दोन दृष्टिकोनांमधला फरक समजून घेण्यासाठी
04:32
we have to understand
92
257000
3000
आपण हे समजावून घेतलं पाहिजे
04:35
the subjective truth of Alexander --
93
260000
3000
की अॅलेक्झांडरचं व्यक्तिनिष्ठ सत्य काय होतं:
04:38
his myth, and the mythology that constructed it.
94
263000
5000
त्याला माहिती असलेली मिथकं आणि त्यामागच्या पुराणकथा काय होत्या.
04:43
Alexander's mother, his parents, his teacher Aristotle
95
268000
3000
अॅलेक्झांडरच्या आईनं, त्याच्या वडिलांनी , त्याचे गुरू ऍरिस्टॉटलनी
04:46
told him the story of Homer's "Iliad."
96
271000
3000
त्याला होमरच्या "इलियड" मधली गोष्ट सांगितली होती.
04:49
They told him of a great hero called Achilles,
97
274000
3000
त्यांनी अॅलेक्झांडरला सांगितलं की, अकिलीस नावाचा एक असा थोर नायक होता,
04:52
who, when he participated in battle, victory was assured,
98
277000
3000
ज्याचे युद्धात आगमन होताच यश निश्चित होत असे,
04:55
but when he withdrew from the battle,
99
280000
3000
आणि त्याने युद्धातून माघार घेताच
04:58
defeat was inevitable.
100
283000
3000
पराभव अटळ असे.
05:01
"Achilles was a man who could shape history,
101
286000
3000
"अकिलीस इतिहास घडवणारा होता,
05:04
a man of destiny,
102
289000
3000
नियती घडवणारा होता,
05:07
and this is what you should be, Alexander."
103
292000
3000
आणि तू असा झाला पाहिजेस, अॅलेक्झांडर."
05:10
That's what he heard.
104
295000
2000
त्याने हेच ऐकले होते.
05:12
"What should you not be?
105
297000
3000
"तू कसा नसला पाहिजेस?"
05:15
You should not be Sisyphus,
106
300000
3000
तू सिसिफस बनू नकोस,
05:18
who rolls a rock up a mountain all day
107
303000
2000
जो दिवसभर एक धोंडा पर्वतावर ढकलत न्यायचा
05:20
only to find the boulder rolled down at night.
108
305000
5000
आणि रात्री तो गडगडत खाली आलेला बघायचा.
05:25
Don't live a life which is monotonous,
109
310000
3000
असं आयुष्य अजिबात जगू नकोस जे निरस आहे,
05:28
mediocre, meaningless.
110
313000
2000
सामान्य आहे, अर्थशून्य आहे.
05:30
Be spectacular! --
111
315000
3000
तू नेत्रदीपक हो! --
05:33
like the Greek heroes,
112
318000
2000
ग्रीक नायकांसारखा,
05:35
like Jason, who went across the sea
113
320000
2000
जेसन सारखा, ज्याने समुद्र ओलांडला
05:37
with the Argonauts and fetched the Golden Fleece.
114
322000
4000
आर्गोनोट्सबरोबर आणि सोन्याची लोकर मिळवली.
05:41
Be spectacular like Theseus,
115
326000
3000
तू नेत्रदीपक हो, थिसयुस सारखा,
05:44
who entered the labyrinth and killed the bull-headed Minotaur.
116
329000
6000
जो चक्रव्यूहात शिरला आणि ज्याने बैलमुखी मिनॉटॉरला मारले.
05:50
When you play in a race, win! --
117
335000
4000
तू शर्यत लावलीस, तर यशस्वी हो! --
05:54
because when you win, the exhilaration of victory
118
339000
3000
कारण जेव्हा तू जिंकतोस, त्यावेळच्या यशाचा आनंद
05:57
is the closest you will come to the ambrosia of the gods."
119
342000
5000
हा तुला दैवी आनंदाच्या सर्वात निकट नेतो."
06:02
Because, you see, the Greeks believed
120
347000
3000
याचं कारण असं की, ग्रीक लोकांची अशी श्रद्धा आहे की
06:05
you live only once,
121
350000
2000
मनुष्य एकदाच जगतो
06:07
and when you die, you have to cross the River Styx.
122
352000
4000
आणि मृत्यूच्या पश्चात, स्टाईक्स नदी पार करतो.
06:11
And if you have lived an extraordinary life,
123
356000
3000
आणि जर तुम्ही अलौकिक आयुष्य जगला असाल,
06:14
you will be welcomed to Elysium,
124
359000
3000
तर स्वर्गात स्वागत होईल,
06:17
or what the French call "Champs-Élysées" --
125
362000
4000
किंवा ज्याला फ्रेंच लोक "शॉंज़े लीसे" असं म्हणतात --
06:21
(Laughter) --
126
366000
1000
(हशा) --
06:22
the heaven of the heroes.
127
367000
3000
वीरांच्या स्वर्गात.
06:28
But these are not the stories that the gymnosophist heard.
128
373000
4000
पण जिम्नॉसॉफ़िस्टने अशा कथा ऐकल्या नव्हत्या.
06:32
He heard a very different story.
129
377000
3000
त्याने खूप वेगळी कथा ऐकली होती.
06:35
He heard of a man called Bharat,
130
380000
3000
त्याने ऐकली होती गोष्ट भरताची,
06:38
after whom India is called Bhārata.
131
383000
3000
ज्याच्या नावामुळे इंडियाला भारत हे नाव आहे.
06:41
Bharat also conquered the world.
132
386000
3000
भरतानेदेखील जग जिंकलं होतं.
06:44
And then he went to the top-most peak
133
389000
3000
आणि मग तो जगाच्या मध्यभागी असलेल्या
06:47
of the greatest mountain of the center of the world
134
392000
3000
सर्वात उंच, मेरू पर्वताच्या
06:50
called Meru.
135
395000
1000
शिखरावर गेला.
06:51
And he wanted to hoist his flag to say,
136
396000
3000
त्याला तिथे जाऊन झेंडा गाडायाचा होता आणि म्हणायचं होतं,
06:54
"I was here first."
137
399000
3000
"मी इथे पहिल्यांदा पोहोचलो"
06:57
But when he reached the mountain peak,
138
402000
2000
पण जेव्हा तो शिखरावर पोहोचला,
06:59
he found the peak covered with countless flags
139
404000
5000
तेव्हा त्याला सर्वत्र असंख्य झेंडे दिसले,
07:04
of world-conquerors before him,
140
409000
3000
त्याच्या आधी आलेल्या जगज्जेत्यांचे,
07:07
each one claiming "'I was here first' ...
141
412000
4000
प्रत्येक झेंडा ठासून सांगत होता "'मी इथे पहिल्यांदा पोहोचलो' ...
07:11
that's what I thought until I came here."
142
416000
4000
..असं मला इथे येईपर्यंत वाटत होतं."
07:15
And suddenly, in this canvas of infinity,
143
420000
3000
आणि अचानक, या अमर्यादपणाच्या सागरात,
07:18
Bharat felt insignificant.
144
423000
4000
भरताला आपण तुच्छ असल्यासारखे वाटले.
07:22
This was the mythology of the gymnosophist.
145
427000
4000
जिम्नॉसॉफ़िस्टच्या पुराणकथांच्या मागे असे विचार होते.
07:26
You see, he had heroes, like Ram -- Raghupati Ram
146
431000
5000
त्याच्यासाठी नायक होते ते, राम -- रघुपती राम
07:31
and Krishna, Govinda Hari.
147
436000
2000
आणि कृष्ण, गोविंद हरी.
07:33
But they were not two characters on two different adventures.
148
438000
4000
पण ते दोन वेगळ्या प्रवासातील दोन वेगळी पात्रं नव्हते.
07:37
They were two lifetimes of the same hero.
149
442000
4000
ते एकाच नायकाचे दोन अवतार होते.
07:41
When the Ramayana ends the Mahabharata begins.
150
446000
4000
रामायण संपले की महाभारत सुरू होते.
07:45
When Ram dies, Krishna is born.
151
450000
2000
रामाचा मृत्यू झाला, की कृष्णजन्म होतो.
07:47
When Krishna dies, eventually he will be back as Ram.
152
452000
3000
कृष्णाचा मृत्यू झाला, की तो कधीतरी पुन्हा राम म्हणून परत येईल.
07:50
You see, the Indians also had a river
153
455000
3000
भारतीयांमध्ये पण एक नदी होती,
07:53
that separates the land of the living from the land of the dead.
154
458000
3000
जिवंत आणि मृतांच्या जमिनींना विभागणारी.
07:56
But you don't cross it once.
155
461000
2000
पण तुम्ही ती एकदाच पार करायची नसते.
07:58
You go to and fro endlessly.
156
463000
3000
तुम्ही तिच्यात निरंतर इकडून तिकडे ये-जा करत राहता.
08:01
It was called the Vaitarani.
157
466000
3000
त्या नदीचे नाव वैतरणी होते.
08:04
You go again and again and again.
158
469000
3000
तुम्ही हा प्रवास पुन्हा पुन्हा करत राहता.
08:07
Because, you see,
159
472000
1000
याचं कारण असं की
08:08
nothing lasts forever in India, not even death.
160
473000
3000
भारतात कुठलीच गोष्ट शाश्वत नसते, अगदी मृत्यूसुद्धा.
08:11
And so, you have these grand rituals
161
476000
3000
आणि म्हणून असे मोठे सण असतात
08:14
where great images of mother goddesses are built
162
479000
3000
ज्या मध्ये देवीच्या मोठ्या मूर्ती घडवल्या जातात
08:17
and worshiped for 10 days ...
163
482000
2000
आणि त्यांची दहा दिवस पूजा केली जाते ...
08:19
And what do you do at the end of 10 days?
164
484000
2000
आणि दहा दिवसांनंतर त्यांचं काय केलं जातं?
08:21
You dunk it in the river.
165
486000
3000
नदीत विसर्जन.
08:24
Because it has to end.
166
489000
2000
कारण या समारंभाचा अंत झाला पाहिजे.
08:26
And next year, she will come back.
167
491000
3000
आणि पुढच्या वर्षी देवी परत येईलच.
08:29
What goes around always comes around,
168
494000
2000
ज्याची सुरुवात होते, त्याचा अंत झालाच पाहिजे
08:31
and this rule applies not just to man,
169
496000
3000
आणि हा नियम सगळ्यांना लागू असतो, फक्त मनुष्यालाच नव्हे,
08:34
but also the gods.
170
499000
2000
तर देवतांना सुद्धा.
08:36
You see, the gods
171
501000
3000
देवतांनी
08:39
have to come back again and again and again
172
504000
2000
परत यायचं असतं पुन्हा, पुन्हा,
08:41
as Ram, as Krishna.
173
506000
2000
राम बनून, कृष्ण बनून.
08:43
Not only do they live infinite lives,
174
508000
3000
त्यांना फक्त अमर्याद आयुष्यंच नसतात,
08:46
but the same life is lived infinite times
175
511000
3000
तर ते प्रत्येक आयुष्य अमर्याद वेळा जगतात
08:49
till you get to the point of it all.
176
514000
5000
जोपर्यंत त्यामधून बोध होत नाही तोपर्यंत.
08:54
"Groundhog Day."
177
519000
2000
"ग्राउंडहॉग डे."
08:56
(Laughter)
178
521000
3000
(हशा)
09:01
Two different mythologies.
179
526000
3000
दोन वेगळ्या संस्कृती, वेगळ्या पुराणकथा.
09:04
Which is right?
180
529000
2000
कोणती बरोबर आहे?
09:06
Two different mythologies, two different ways of looking at the world.
181
531000
3000
दोन वेगळ्या दंतकथा, जगाकडे बघण्याचे दोन वेगळे दृष्टिकोन.
09:09
One linear, one cyclical.
182
534000
2000
एक सरळ रेषेसारखे आणि एक चक्रीय.
09:11
One believes this is the one and only life.
183
536000
2000
एकाची श्रद्धा आहे की हे आयुष्य म्हणजे एकमेव आयुष्य आहे.
09:13
The other believes this is one of many lives.
184
538000
5000
तर दुसऱ्याची श्रद्धा आहे की हे अनेक आयुष्यांपैकी एक आहे.
09:18
And so, the denominator of Alexander's life was one.
185
543000
4000
आणि म्हणूनच अॅलेक्झांडरच्या आयुष्याचा विभाजक एक होता.
09:22
So, the value of his life was the sum total
186
547000
3000
त्यामुळे, त्याच्या आयुष्याची किंमत त्याच्या
09:25
of his achievements.
187
550000
2000
पराक्रमांची बेरीज होती.
09:27
The denominator of the gymnosophist's life was infinity.
188
552000
4000
जिम्नॉसॉफ़िस्टच्या आयुष्याचा विभाजक अनंत होता.
09:31
So, no matter what he did,
189
556000
3000
त्यामुळे त्याने काहीही केलं तरी
09:34
it was always zero.
190
559000
2000
त्याची किंमत शून्यच होती.
09:36
And I believe it is this mythological paradigm
191
561000
3000
आणि मला असं वाटतं की या पुराणकथांतूनच
09:39
that inspired Indian mathematicians
192
564000
3000
प्रेरणा घेऊन भारतीय गणितज्ञांनी
09:42
to discover the number zero.
193
567000
2000
’शून्य’ या संख्येचा शोध लावला असावा.
09:44
Who knows?
194
569000
2000
कोणाला ठाऊक?
09:46
And that brings us to the mythology of business.
195
571000
3000
आणि आता आपण बघूयात, ही पुराणकथांची भानगड काय आहे.
09:49
If Alexander's belief influenced his behavior,
196
574000
3000
जर अॅलेक्झांडरची वागणूक त्याच्या श्रद्धेशी निगडित असेल,
09:52
if the gymnosophist's belief influences his behavior,
197
577000
4000
आणि जिम्नॉसॉफ़िस्टची श्रद्धा त्याची वागणूक स्पष्ट करत असेल,
09:56
then it was bound to influence the business they were in.
198
581000
5000
तर त्याचा प्रभाव त्यांच्या व्यवसायावर असणं खूपच स्वाभाविक आहे.
10:01
You see, what is business
199
586000
2000
व्यापार म्हणजे तरी काय,
10:03
but the result of how the market behaves
200
588000
2000
बाजार कसा वागतो
10:05
and how the organization behaves?
201
590000
3000
आणि एक व्यावसायिक संघटना कशी वागते हेच ना?
10:08
And if you look at cultures around the world,
202
593000
3000
जर तुम्हाला जगातील संस्कृती समजावून घ्यायच्या असतील,
10:11
all you have to do is understand the mythology
203
596000
2000
तर केवळ त्यांच्या पुराणकथांमागचे विचार समजावून घ्या.
10:13
and you will see how they behave and how they do business.
204
598000
3000
मग तुमच्या लक्षात येईल, त्या कशा वागतात आणि कशा चालतात.
10:16
Take a look.
205
601000
4000
बारकाईनं बघा.
10:20
If you live only once, in one-life cultures around the world,
206
605000
3000
तुम्ही जर एकदाच जगणार असाल, एकेरी-आयुष्य संस्कृतीतल्यासारखे,
10:23
you will see an obsession with binary logic,
207
608000
2000
तर तिथे तुम्हाला या गोष्टींचा ध्यास दिसेल: दुहेरी तर्कशास्त्र,
10:25
absolute truth, standardization,
208
610000
3000
संपूर्ण सत्य, प्रमाणीकरण,
10:28
absoluteness, linear patterns in design.
209
613000
3000
विशुद्धपणा, एका रेषेत आखलेल्या योजना.
10:31
But if you look at cultures which have cyclical
210
616000
3000
पण चक्रीय विचारसरणीच्या संस्कृतीत,
10:34
and based on infinite lives, you will see a comfort with fuzzy logic,
211
619000
5000
जी अगणित आयुष्यांवर आधारित आहेत, तिथे तुम्हाला या गोष्टी सवयीच्या दिसतील: अंदाजाचे तर्कशास्त्र,
10:39
with opinion,
212
624000
2000
वैयक्तिक मते,
10:41
with contextual thinking,
213
626000
2000
संदर्भाला धरून विचार,
10:43
with everything is relative, sort of --
214
628000
3000
आणि ’सगळंच परिस्थितीवर अवलंबून असतं’ हा विचार, साधारणपणे --
10:46
(Laughter)
215
631000
1000
(हशा)
10:47
mostly.
216
632000
2000
बहुधा.
10:49
(Laughter)
217
634000
1000
(हशा)
10:50
You look at art. Look at the ballerina,
218
635000
3000
आता कलेबद्दलच घ्या. एखाद्या बॅलेरीनाला निरखा.
10:53
how linear she is in her performance.
219
638000
2000
तिचं नृत्य कसं सरळ रेषेसारखं असतं.
10:55
And then look at the Indian classical dancer,
220
640000
2000
आणि हेच हिंदुस्तानी शास्त्रीय नर्तिकेकडे बघा,
10:57
the Kuchipudi dancer, the Bharatanatyam dancer,
221
642000
2000
कुचीपुडी किंवा भरतनाट्यम नर्तिकेकडे
10:59
curvaceous.
222
644000
2000
रेखीव.
11:01
(Laughter)
223
646000
3000
(हशा)
11:04
And then look at business.
224
649000
2000
आणि मग व्यापाराकडे बघा.
11:06
Standard business model:
225
651000
2000
सामान्य व्यापारशास्त्राची सूत्रं:
11:08
vision, mission, values, processes.
226
653000
4000
दूरदृष्टीने नियोजन, उद्दिष्ट, मूल्ये आणि प्रक्रिया.
11:12
Sounds very much like the journey through
227
657000
2000
हे ऐकायला त्या प्रवासासारखे वाटते,
11:14
the wilderness to the promised land,
228
659000
2000
रानावनातून देवाने कबूल केलेल्या जमिनीकडे चाललेला प्रवास,
11:16
with the commandments held by the leader.
229
661000
2000
जिथे नेत्याच्या हातात ईश्वरी आज्ञा असतात,
11:18
And if you comply, you will go to heaven.
230
663000
5000
आणि जर या आज्ञांचे पालन कराल तर स्वर्गात नक्की जाल.
11:23
But in India there is no "the" promised land.
231
668000
2000
पण भारतात स्वर्गाची अशी एक व्याख्या नाही आहे.
11:25
There are many promised lands,
232
670000
3000
अनेक आहेत.
11:28
depending on your station in society,
233
673000
3000
समाजातील हुद्द्यानुसार,
11:31
depending on your stage of life.
234
676000
2000
जीवनातील टप्प्यानुसार.
11:33
You see, businesses are not run as institutions,
235
678000
4000
इथले व्यवसाय एखाद्या संस्थेसारखे
11:37
by the idiosyncrasies of individuals.
236
682000
3000
कुण्या एकाच्या लहरी विचारांवर चालवले जात नाहीत.
11:40
It's always about taste.
237
685000
3000
सगळं कायम आवडीप्रमाणे असतं.
11:43
It's always about my taste.
238
688000
4000
माझ्या आवडीप्रमाणे.
11:47
You see, Indian music, for example,
239
692000
2000
उदाहरणार्थ हिंदुस्तानी शास्त्रीय संगीतात
11:49
does not have the concept of harmony.
240
694000
2000
’हार्मनी’ (शिस्तबद्ध एकत्र वादन) ही संकल्पना नाही आहे.
11:51
There is no orchestra conductor.
241
696000
4000
वाद्यवृंदाचा मार्गदर्शक असा कोणीच नसतो.
11:55
There is one performer standing there, and everybody follows.
242
700000
3000
तिथे एक मुख्य कलाकार असतो आणि त्याला अनुसरून इतर लोक वाजवतात.
11:58
And you can never replicate that performance twice.
243
703000
4000
एक प्रयोग त्याच प्रकारे पुन्हा कधीच सादर होत नाही.
12:02
It is not about documentation and contract.
244
707000
2000
त्यात कुठलीच कागदपत्रे किंवा करार नसतो.
12:04
It's about conversation and faith.
245
709000
4000
सगळं संवादावर आणि विश्वासावर चालतं.
12:08
It's not about compliance. It's about setting,
246
713000
4000
त्यात कशाचं पालन नसतं. त्यात असतो माहोल.
12:12
getting the job done, by bending or breaking the rules --
247
717000
4000
काम फत्ते करण्याला महत्त्व असतं, येन केन प्रकारेण --
12:16
just look at your Indian people around here,
248
721000
2000
तुमच्या आजूबाजूला बसलेल्या भारतीयांकडे पहा,
12:18
you'll see them smile; they know what it is.
249
723000
2000
ते हसताना दिसतील; त्यांना माहीत आहे मी कशाबद्दल बोलत आहे.
12:20
(Laughter)
250
725000
1000
(हशा)
12:21
And then look at people who have done business in India,
251
726000
2000
आणि मग त्या लोकांकडे बघा ज्यांनी भारतात धंदा केला आहे,
12:23
you'll see the exasperation on their faces.
252
728000
2000
तुम्हाला त्यांच्या चेहऱ्यावर हताश संताप दिसेल.
12:25
(Laughter)
253
730000
1000
(हशा)
12:26
(Applause)
254
731000
4000
(टाळ्या)
12:30
You see, this is what India is today. The ground reality
255
735000
2000
आज भारत देश असा आहे. सत्य
12:32
is based on a cyclical world view.
256
737000
2000
हे चक्रीय दृष्टिकोनावर आधारलेलं आहे.
12:34
So, it's rapidly changing, highly diverse,
257
739000
3000
त्यामुळे ते वेगाने बदलणारं, विविधतापूर्ण,
12:37
chaotic, ambiguous, unpredictable.
258
742000
3000
गोंधळलेलं, अनेकार्थी, अंदाज लावता न येणारं असं आहे.
12:40
And people are okay with it.
259
745000
3000
आणि लोकांना हे चालतं.
12:43
And then globalization is taking place.
260
748000
2000
आता जागतिकीकरण होतंय.
12:45
The demands of modern institutional thinking is coming in.
261
750000
4000
संस्थांवर आधारलेल्या आधुनिक विचारसरणीची गरज भासू लागलीय,
12:49
Which is rooted in one-life culture.
262
754000
4000
जिची मुळं एकेरी-आयुष्य संस्कृतीत दडलेली आहेत.
12:53
And a clash is going to take place,
263
758000
2000
आणि संघर्ष होणार आहे,
12:55
like on the banks of the Indus.
264
760000
3000
जसा सिंधू नदीच्या किनारी झाला होता.
12:58
It is bound to happen.
265
763000
3000
हे होणारच आहे.
13:01
I have personally experienced it. I'm trained as a medical doctor.
266
766000
3000
मी हे स्वतः अनुभवलं आहे. मी एक मेडिकल डॉक्टर आहे.
13:04
I did not want to study surgery. Don't ask me why.
267
769000
3000
मला शस्त्रक्रिया करायला शिकायचं नव्हतं. का ते विचारू नका.
13:07
I love mythology too much.
268
772000
2000
मला पौराणिक कथांचा अभ्यास करायला जरा जास्तच आवडतो.
13:09
I wanted to learn mythology. But there is nowhere you can study.
269
774000
2000
मला पौराणिक कथांच्या मागचा विचार शिकायचा होता. पण त्याचा अभ्यास कुठेच शिकवला जात नाही.
13:11
So, I had to teach it to myself.
270
776000
2000
त्यामुळे मलाच स्वतःला शिकवायला लागलं.
13:13
And mythology does not pay, well, until now.
271
778000
3000
आणि पौराणिक कथांचा अभ्यास करून पोट भरत नाही, अं..आजवर भरत नव्हतं.
13:16
(Laughter)
272
781000
4000
(हशा)
13:20
So, I had to take up a job. And I worked in the pharma industry.
273
785000
3000
त्यामुळे मला नोकरी करावी लागली. आणि मी औषधनिर्मिती क्षेत्रात नोकरी केली.
13:23
And I worked in the healthcare industry.
274
788000
2000
मी आरोग्यसेवा-क्षेत्रात पण काम केलं.
13:25
And I worked as a marketing guy, and a sales guy,
275
790000
2000
आणि विक्रेता म्हणून, जाणकार म्हणून,
13:27
and a knowledge guy, and a content guy, and a training guy.
276
792000
3000
माहितगार आणि शिक्षक म्हणून काम केले.
13:30
I even was a business consultant, doing strategies and tactics.
277
795000
3000
मी एक व्यावसायिक सल्लागार म्हणून पण काम केले. त्यात मी व्यावसायिक नीती आणि उपाय सुचवत असे.
13:33
And I would see the exasperation
278
798000
2000
आणि मला हतबल संताप दिसत असे.
13:35
between my American and European colleagues,
279
800000
3000
माझ्या अमेरिकन आणि युरोपियन मित्रांच्या चेहऱ्यावरती,
13:38
when they were dealing with India.
280
803000
2000
जे भारताबरोबर व्यवसाय करत होते.
13:40
Example: Please tell us the process
281
805000
3000
उदाहरणार्थ: कृपया मला
13:43
to invoice hospitals.
282
808000
3000
रुग्णालयांना यादी कशा प्रकारे द्यावी हे सांगा.
13:46
Step A. Step B. Step C. Mostly.
283
811000
4000
कृती अ ,कृती ब, कृती क. बहुतेकदा.
13:50
(Laughter)
284
815000
2000
(हशा)
13:52
How do you parameterize "mostly"?
285
817000
2000
या "बहुतेकदा" चा अर्थ काय असतो?
13:54
How do you put it in a nice little software? You can't.
286
819000
4000
त्याला एका छानशा सॉफ्टवेअर मध्ये कसे घालतात? ते शक्य नाहीये.
13:58
I would give my viewpoints to people.
287
823000
2000
मी माझं मत लोकांना सांगायचो.
14:00
But nobody was interested in listening to it,
288
825000
2000
पण कोणाला त्यात रस नव्हता.
14:02
you see, until I met Kishore Biyani of the Future group.
289
827000
4000
शेवटी मी ’फ्यूचर ग्रुप’च्या किशोर बियाणी यांना भेटलो.
14:06
You see, he has established the largest retail chain, called Big Bazaar.
290
831000
5000
त्यांनी बिग बझार नावाची सर्वात मोठी किराणामाल दुकानांची साखळी स्थापन केली आहे.
14:11
And there are more than 200 formats,
291
836000
2000
आणि या दुकानांचे २०० हून जास्ती प्रकार आहेत
14:13
across 50 cities and towns of India.
292
838000
2000
जे भारतातल्या ५० शहरांमध्ये पसरले आहेत.
14:15
And he was dealing with diverse and dynamic markets.
293
840000
4000
ते वैविध्यपूर्ण आणि गतिमान बाजारात काम करत होते.
14:19
And he knew very intuitively,
294
844000
2000
त्यांना आतून हे कळत होतं की
14:21
that best practices,
295
846000
2000
ज्या व्यापारातील युक्त्या
14:23
developed in Japan and China and Europe and America
296
848000
3000
जपान, चायना, युरोप आणि अमेरिकेत चालल्या
14:26
will not work in India.
297
851000
3000
त्या भारतात चालल्या नसत्या.
14:29
He knew that institutional thinking doesn't work in India. Individual thinking does.
298
854000
4000
त्यांना हे समजलं होतं की भारतात संस्थात्मक विचारसरणी न चालता , वैयक्तिक विचारसरणी चालते.
14:33
He had an intuitive understanding of the mythic structure of India.
299
858000
4000
त्यांना आतूनच भारतातील पौराणिक रचनेची समज होती.
14:37
So, he had asked me to be the Chief Belief Officer, and said,
300
862000
2000
त्यामुळे त्यांनी मला प्रमुख श्रद्धा अधिकारी बनायला सांगितलं, आणि म्हणाले,
14:39
"All I want to do is align belief."
301
864000
3000
"मला तू लोकांची श्रद्धा एकमुख करायला हवी आहेस"
14:42
Sounds so simple.
302
867000
2000
ऐकायला किती सोपं वाटतं.
14:44
But belief is not measurable.
303
869000
2000
पण श्रद्धा मापता येत नाही.
14:46
You can't measure it. You can't manage it.
304
871000
2000
ती मोजता येत नाही. तिचं व्यवस्थापन करता येत नाही.
14:48
So, how do you construct belief?
305
873000
2000
मग श्रद्धा निर्माण कशी करतात ?
14:50
How do you enhance the sensitivity of people to Indian-ness.
306
875000
4000
लोकांची भारतीयपणाबद्दल संवेदनशीलता, कशी वाढवता येईल.
14:54
Even if you are Indian, it is not very explicit, it is not very obvious.
307
879000
4000
जरी तुम्ही भारतीय असाल तरी ते इतकं उघड नाही आहे, स्पष्ट नाही आहे.
14:58
So, I tried to work on the standard model of culture,
308
883000
4000
म्हणून मी एक आदर्श सांस्कृतिक साचा निर्माण करण्याचा प्रयत्न केला,
15:02
which is, develop stories, symbols and rituals.
309
887000
2000
म्हणजेच कथा, चिन्हं आणि विधी बनवले.
15:04
And I will share one of the rituals with you.
310
889000
3000
आणि मी त्यातल्या एका विधीबद्दल तुम्हाला सांगणार आहे.
15:07
You see it is based on the Hindu ritual of Darshan.
311
892000
3000
हा, ’दर्शन’ या हिंदू विधीवर आधारित आहे.
15:10
Hindus don't have the concept of commandments.
312
895000
2000
हिंदूंमध्ये ईश्वरी आज्ञांची संकल्पना नाही.
15:12
So, there is nothing right or wrong in what you do in life.
313
897000
2000
त्यामुळे, आपण आयुष्यात जे काही करतो त्यात बरोबर किंवा चूक असं काही नसतं.
15:14
So, you're not really sure how you stand in front of God.
314
899000
3000
त्यामुळे तुम्हाला खात्री नसते की तुम्ही देवासमोर कसे उभे राहता आहात.
15:17
So, when you go to the temple, all you seek is an audience with God.
315
902000
3000
जेव्हा तुम्ही देवळात जाता तेव्हा तुम्हाला, देव एक श्रोता म्हणून हवा असतो.
15:20
You want to see God.
316
905000
2000
तुम्हाला देवाला बघायचं असतं.
15:22
And you want God to see you, and hence the gods have very large eyes,
317
907000
4000
आणि देवानी तुम्हाला बघावं असं वाटत असतं आणि म्हणूनच देवाला मोठे डोळे असतात,
15:26
large unblinking eyes,
318
911000
2000
मोठे टक लावून बघणारे डोळे,
15:28
sometimes made of silver,
319
913000
3000
कधी चांदीचे,
15:31
so they look at you.
320
916000
2000
जे तुमच्याकडे बघतात.
15:33
Because you don't know whether you're right or wrong, and so all you seek
321
918000
2000
कारण तुम्हाला माहीत नसतं की तुम्ही बरोबर आहात की चूक, आणि त्यामुळे तुम्हांला हवी असते
15:35
is divine empathy.
322
920000
4000
फक्त देवाची सहवेदना. त्यानं तुम्हांला समजून घेतलंय ही जाणीव.
15:39
"Just know where I came from, why I did the Jugaad."
323
924000
3000
"समजून घे मी कुठून आलो आहे, मी जुगाड का केले."
15:42
(Laughter)
324
927000
1000
(हशा)
15:43
"Why did I do the setting,
325
928000
2000
"का मी सेटिंग लावले,
15:45
why I don't care for the processes. Just understand me, please."
326
930000
5000
का मी प्रक्रिया पाळली नाही, कृपा करून, मला फक्त समजून घे."
15:50
And based on this, we created a ritual for leaders.
327
935000
3000
आणि यावर आधारित एक विधी आम्ही प्रमुख अधिकाऱ्यांसाठी निर्माण केला.
15:53
After a leader completes his training and is about to take over the store,
328
938000
4000
या अधिकाऱ्याचे प्रशिक्षण होऊन तो एका दुकानाचा कारभार हाती घ्यायला तयार झाला की,
15:57
we blindfold him, we surround him with the stakeholders,
329
942000
4000
आम्ही त्याचे डोळे झाकायचो, त्याच्याभोवती
16:01
the customer, his family, his team, his boss.
330
946000
4000
ग्राहक, त्याचे कुटुंबीय, त्याचे सहकारी, त्याचे वरिष्ठ जमत.
16:05
You read out his KRA, his KPI, you give him the keys,
331
950000
3000
त्याचा के. आर. ए. , के. पी. आय. (त्याच्या जबाबदार्‍या, त्याच्या कामाचं मूल्यांकन) सर्वांसमोर वाचून,
16:08
and then you remove the blindfold.
332
953000
2000
त्याला किल्ल्या दिल्या जात आणि मग त्याचे डोळे उघडले जायचे.
16:10
And invariably, you see a tear,
333
955000
3000
आणि न चुकता तुम्हाला त्याच्या डोळ्यात अश्रू दिसत असे,
16:13
because the penny has dropped.
334
958000
2000
कारण त्याला आतून एक जाणीव होत असे.
16:15
He realizes that to succeed,
335
960000
4000
त्याच्या लक्षात येत असे की, यशस्वी होण्यासाठी
16:19
he does not have to be a "professional,"
336
964000
3000
त्याला औपचारिक होण्याची गरज नव्हती,
16:22
he does not have to cut out his emotions,
337
967000
3000
त्याला त्याच्या भावना सीमित ठेवायची गरज नव्हती.
16:25
he has to include all these people
338
970000
3000
त्याच्या जगातील या सगळ्यांना, त्याने बरोबर घेतलं पाहिजे,
16:28
in his world to succeed, to make them happy,
339
973000
4000
ज्यामुळे ते समाधानी राहतील,
16:32
to make the boss happy, to make everyone happy.
340
977000
2000
त्याचे वरिष्ठ खूष राहतील, सगळेच समाधानी राहतील.
16:34
The customer is happy, because the customer is God.
341
979000
3000
ग्राहक खूष राहील कारण, ग्राहक हा देव असतो.
16:37
That sensitivity is what we need. Once this belief enters,
342
982000
3000
आपल्याला संवेदनशीलतेची गरज असते. एकदा ही भावना मनात भिनली,
16:40
behavior will happen, business will happen.
343
985000
3000
की वागणूक बदलते, व्यवसाय आपोआप होतो.
16:43
And it has.
344
988000
3000
आणि असं घडलंय.
16:46
So, then we come back to Alexander
345
991000
3000
आणि आता आपण परत अॅलेक्झांडर कडे येऊ,
16:49
and to the gymnosophist.
346
994000
2000
आणि जिम्नॉसॉफ़िस्टकडे.
16:51
And everybody asks me, "Which is the better way, this way or that way?"
347
996000
4000
सगळे मला विचारतात, "हे बरोबर का ते?"
16:55
And it's a very dangerous question,
348
1000000
2000
आणि हा खूप भयंकर प्रश्न आहे.
16:57
because it leads you to the path of fundamentalism and violence.
349
1002000
4000
कारण यामुळे काही मूलभूत वादांना आणि हिंसेला वाचा फुटू शकते.
17:01
So, I will not answer the question.
350
1006000
2000
त्यामुळे मी या प्रश्नाचे उत्तर देणार नाही.
17:03
What I will give you is an Indian answer,
351
1008000
2000
मी तुम्हाला देणार आहे एक भारतीय उत्तर.
17:05
the Indian head-shake.
352
1010000
2000
भारतीयांची खासियत, मान डोलावणे.
17:07
(Laughter)
353
1012000
2000
(हशा)
17:09
(Applause)
354
1014000
4000
(टाळ्या)
17:13
Depending on the context,
355
1018000
2000
संदर्भ लक्षात घेऊन,
17:15
depending on the outcome,
356
1020000
2000
परिणाम लक्षात घेऊन,
17:17
choose your paradigm.
357
1022000
3000
तुमचा मार्ग निवडा.
17:20
You see, because both the paradigms are human constructions.
358
1025000
3000
कारण दोन्ही मार्ग शेवटी मनुष्यानेच बनवले आहेत.
17:23
They are cultural creations,
359
1028000
3000
त्या सांस्कृतिक निर्मिती आहेत,
17:26
not natural phenomena.
360
1031000
3000
नैसर्गिक रचना नाहीत.
17:29
And so the next time you meet someone, a stranger,
361
1034000
3000
आणि म्हणूनच यापुढे जेव्हा एखाद्या अनोळखी व्यक्तीला भेटाल,
17:32
one request:
362
1037000
2000
तेव्हा एक विनंती आहे:
17:34
Understand that you live in the subjective truth,
363
1039000
3000
हे समजून घ्या की तुम्ही व्यक्तिनिष्ठ सत्यात जगता,
17:37
and so does he.
364
1042000
2000
आणि ती पण.
17:39
Understand it.
365
1044000
2000
समजून घ्या.
17:41
And when you understand it you will discover something spectacular.
366
1046000
5000
हे जाणून घेतल्यावर तुमच्या लक्षात येईल, काहीतरी अद्वितीय.
17:46
You will discover that within infinite myths
367
1051000
2000
तुमच्या लक्षात येईल की अगणित पुराणकथांमध्ये
17:48
lies the eternal truth.
368
1053000
2000
दडलेलं आहे, ते परमसत्य.
17:50
Who sees it all?
369
1055000
2000
हे सगळं कुणाला दिसतं?
17:52
Varuna has but a thousand eyes.
370
1057000
2000
वरुणाला सहस्त्र नेत्र आहेत.
17:54
Indra, a hundred.
371
1059000
3000
इंद्राला शंभर.
17:57
You and I, only two.
372
1062000
2000
तुम्हाला आणि मला फक्त दोन.
17:59
Thank you. Namaste.
373
1064000
3000
धन्यवाद.
18:02
(Applause)
374
1067000
18000
(हशा)
ABOUT THE SPEAKER
Devdutt Pattanaik - MythologistDevdutt Pattanaik looks at business and modern life through the lens of mythology.
Why you should listen
We all search for meaning in our work and lives. Devdutt Pattanaik suggests we try a tactic of our ancestors -- finding life lessons in myth, ritual and shared stories. When he was Chief Belief Officer at Future Group in Mumbai, he helped managers harness the power of myth to understand their employees, their companies and their customers. He's working to create a Retail Religion, to build deep, lasting ties between customers and brands.
Pattanaik is a self-taught mythologist, and the author (and often illustrator) of several works on aspects of myth, including the primer Myth = Mithya: A Handbook of Hindu Mythology and his most recent book, 7 Secrets from Hindu Calendar Art. He writes a column called "Management Mythos" for Economic Times that juxtaposes myth onto modern leadership challenges. His newest area of inquiry: How is traditional management, as expressed in old Indian cultural narratives, different from modern scientific management techniques?"
Devdutt Pattanaik | Speaker | TED.com