TED2007
Lakshmi Pratury: The lost art of letter-writing
Lakshmi Pratury: ပျောက်ဆုံးသွားပြီဖြစ်တဲ့ စာရေးခြင်း အနုပညာ။
Filmed:
Readability: 3.8
715,735 views
Lakshmi Pratury ဟာ စာရေးသားခြင်း ဆိုတဲ့ အခုပျောက်ဆုံးသွားပြီဖြစ်တဲ့ အနုပညာကို မှတ်မိနေကာ သူမရဲ့ ဖခင်မဆုံးမီက ရေးသားပေးပို့ခဲ့တဲ့ မှတ်စုအတွဲကို မျှဝေထားပါတယ်။ တိုတောင်းပေမဲ့ အူလှိုက်သည်းလှိုက်ရှိတဲ့ သူမရဲ့ ဟောပြောချက်ဟာ သင်တို့ကိုပါ စာရွက်ကိုယူပြီး စာရေးဖို့များ လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်လိမ့်မလားပဲ။
Lakshmi Pratury - Connector
Lakshmi Pratury is the host of The INK Conference and was the co-host of TEDIndia 2009. Full bio
Lakshmi Pratury is the host of The INK Conference and was the co-host of TEDIndia 2009. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So I thought, "I will talk about death."
0
0
2000
" သေခြင်းတရားအကြောင်းပြောမယ်"လို့တွေးမိတယ်
00:14
Seemed to be the passion today.
1
2000
2000
ဒီနေ့ စိတ်ထက်သန်နေပုံ ပေါက်ခဲ့တာပေါ့။
00:16
Actually, it's not about death.
2
4000
2000
တကယ်က သေခြင်းတရား အကြောင်း မဟုတ်ဘူး။
00:18
It's inevitable, terrible, but really what I want to talk about is,
3
6000
3000
ဒါဟာ ရှောင်မရ၊ ဆိုးလှပေမဲ့
ကျွန်မ ပြောချင်တဲ့အကြောင်းပါ၊
ကျွန်မ ပြောချင်တဲ့အကြောင်းပါ၊
00:21
I'm just fascinated by the legacy people leave when they die.
4
9000
3000
လူတွေ သေတဲ့အခါ ချန်ထားတဲ့ အမွေအနှစ်ကို
ကျွန်မ စိတ်ဝင်စားမိတယ်။
ကျွန်မ စိတ်ဝင်စားမိတယ်။
00:24
That's what I want to talk about.
5
12000
2000
ကျွန်မပြောချင်တာက ဒီအကြောင်းပါ။
00:26
So Art Buchwald left his legacy of humor with a video
6
14000
4000
ဒါနဲ့ Art Buchwald ဟာ သူ့ရဲ့ ဟာသအမွေကို
သူသေပြီး မကြာခင်မှ ထွက်ခဲ့တဲ့
သူသေပြီး မကြာခင်မှ ထွက်ခဲ့တဲ့
00:30
that appeared soon after he died, saying,
7
18000
2000
ဗီဒီယို တစ်ခုနဲ့ ချန်ခဲ့တယ်၊ ပြောတာက
00:32
"Hi! I'm Art Buchwald, and I just died."
8
20000
4000
ဟေး၊ ကျွန်တော်က Art Buchwald ပါ၊
အခုပဲသေသွားတာပါ။
အခုပဲသေသွားတာပါ။
00:36
And Mike, who I met at Galapagos, a trip which I won at TED,
9
24000
5000
TED မှာ ကျွန်မ ဆုရခဲ့တဲ့ ခရီး Galapagos
မှာဆုံခဲ့တဲ့ Mike ဆိုတဲ့သူကတော့
မှာဆုံခဲ့တဲ့ Mike ဆိုတဲ့သူကတော့
00:41
is leaving notes on cyberspace where he is chronicling
10
29000
4000
ကင်ဆာကို ဖြတ်သန်းနေတဲ့
သူ့ခရီးစဉ်ကို မှတ်တမ်းတင်တဲ့
သူ့ခရီးစဉ်ကို မှတ်တမ်းတင်တဲ့
00:45
his journey through cancer.
11
33000
3000
ဆိုင်ဘာမှာ မှတ်စုတွေ ရေးချန်နေတယ်။
00:48
And my father left me a legacy of his handwriting
12
36000
4000
ကျွန်မအဖေကတော့ စာတွေ၊
မှတ်စုတွေကနေ သူရဲ့လက်ရေး အမွေကို
မှတ်စုတွေကနေ သူရဲ့လက်ရေး အမွေကို
00:52
through letters and a notebook.
13
40000
2000
ကျွန်မအတွက် ချန်ထားခဲ့ပါတယ်။
00:54
In the last two years of his life, when he was sick,
14
42000
4000
သူ့ဘဝရဲ့ နောက်ဆုံး ၂ နှစ်မှာ
သူနေမကောင်းဖြစ်တော့
သူနေမကောင်းဖြစ်တော့
00:58
he filled a notebook with his thoughts about me.
15
46000
4000
သူဟာ ကျွန်မအကြောင်း သူ့အတွေးတွေနဲ့
မှတ်စုတစ်ခုကို ဖြည့်ခဲ့တယ်။
မှတ်စုတစ်ခုကို ဖြည့်ခဲ့တယ်။
01:02
He wrote about my strengths, weaknesses,
16
50000
3000
ကျန်မရဲ့ အားသာချက်တွေ၊ အားနည်းချက်တွေနဲ့
01:05
and gentle suggestions for improvement,
17
53000
4000
တိုးတက်ရေးအတွက် သိမ်မွေ့တဲ့
အကြံပေးချက်တွေကို တိကျတဲ့
အကြံပေးချက်တွေကို တိကျတဲ့
01:09
quoting specific incidents, and held a mirror to my life.
18
57000
6000
ဖြစ်ရပ်တွေကို ကိုးကားပြီး ရေးခဲ့တယ်။
ကျွန်မဘဝကို ပုံရိပ်ထင်စေတာပေါ့။
ကျွန်မဘဝကို ပုံရိပ်ထင်စေတာပေါ့။
01:15
After he died, I realized that no one writes to me anymore.
19
63000
5000
အဖေဆုံးပြီး နားလည်လိုက်တာက ဘယ်သူမှ
ကျွန်မဆီ စာမရေးတော့ဘူး ဆိုတာပါ။
ကျွန်မဆီ စာမရေးတော့ဘူး ဆိုတာပါ။
01:20
Handwriting is a disappearing art.
20
68000
3000
စာကိုလက်နဲ့ရေးမှုဟာ
ကွယ်ပျောက်နေတဲ့ အတတ်ပညာပါ။
ကွယ်ပျောက်နေတဲ့ အတတ်ပညာပါ။
01:23
I'm all for email and thinking while typing,
21
71000
3000
အီးမေးလ်ကို လုံးဝသဘောတူပေမဲ့
စာရိုက်တုန်း တွေးမိတာက ဘာလို့
စာရိုက်တုန်း တွေးမိတာက ဘာလို့
01:26
but why give up old habits for new?
22
74000
3000
အကျင့်သစ်တွေအတွက် အဟောင်းတွေကို
စွန့်လွှတ်ပစ်လိုက်ကြတာလဲ။
စွန့်လွှတ်ပစ်လိုက်ကြတာလဲ။
01:29
Why can't we have letter writing and email exchange in our lives?
23
77000
4000
ကျွန်မတို့ ဘဝတွေမှာ စာကိုနေရင်းနဲ့
အီးမေးလ် ဖလှယ်လို့ မရနိုင်တာလဲ။
အီးမေးလ် ဖလှယ်လို့ မရနိုင်တာလဲ။
01:33
There are times when I want to trade all those years
24
81000
6000
အဖေနဲ့ ထိုင်ပြီး စကားစမြည်ပြောလို့
မရအောင်ကို အလုပ်များနေတဲ့
မရအောင်ကို အလုပ်များနေတဲ့
01:39
that I was too busy to sit with my dad and chat with him,
25
87000
4000
နှစ်တွေအားလုံးကို လဲပစ်လိုက်ချင်တဲ့
ကာလတွေ ကျွန်မှာရှိခဲ့တယ်၊
ကာလတွေ ကျွန်မှာရှိခဲ့တယ်၊
01:43
and trade all those years for one hug.
26
91000
6000
ဒီနှစ်တွေ အားလုံးကို ပွေ့ဖက်ခြင်းတစ်ခုနဲ့
လဲပစ်ချင်တာပါ။
လဲပစ်ချင်တာပါ။
01:49
But too late.
27
97000
2000
ဒါပေမဲ့ သိပ်နောက်ကျသွားပါပြီ။
01:51
But that's when I take out his letters and I read them,
28
99000
6000
ဒါပေမဲ့ အဖေ့စာတွေကို ထုတ်ပြီး ဖတ်တော့
01:57
and the paper that touched his hand is in mine,
29
105000
3000
သူ့လက်နဲ့ထိခဲ့တဲ့ စာရွက်တွေက
ကျွန်မလက်ထဲမှာဆိုတော့
ကျွန်မလက်ထဲမှာဆိုတော့
02:00
and I feel connected to him.
30
108000
3000
သူနဲ့ ဆက်မိသွားသလို ခံစားရပါတယ်။
02:03
So maybe we all need to leave our children
31
111000
4000
ဒီတော့ ဖြစ်နိုင်တာက ကျွန်မတို့ရဲ့
ကလေးတွေကို ငွေကြေးဆိုင်ရာ
ကလေးတွေကို ငွေကြေးဆိုင်ရာ
02:07
with a value legacy, and not a financial one.
32
115000
3000
အမွေထက် တန်ဖိုးရှိတဲ့ အမွေအနှစ်
တစ်ခု ချန်ထားခဲ့ဖို့လိုပါတယ်။
တစ်ခု ချန်ထားခဲ့ဖို့လိုပါတယ်။
02:10
A value for things with a personal touch --
33
118000
3000
လူကိုယ်တိုင် ထိတွေ့ထားတဲ့
ပစ္စည်းတွေအတွက် တန်ဖိုးတစ်ခု၊
ပစ္စည်းတွေအတွက် တန်ဖိုးတစ်ခု၊
02:13
an autograph book, a soul-searching letter.
34
121000
4000
လက်မှတ်ထိုးတာတစ်ခု၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို
ဝေဖန်တဲ့ စာတစ်စောင်ပေါ့။
ဝေဖန်တဲ့ စာတစ်စောင်ပေါ့။
02:17
If a fraction of this powerful TED audience
35
125000
3000
ဒီဩဇာကြီးတဲ့ TED ပရိတ်သတ်ရဲ့
တစ်ပုံလောက်ကို စာရွက်လှလှလေး
တစ်ပုံလောက်ကို စာရွက်လှလှလေး
02:20
could be inspired to buy a beautiful paper --
36
128000
2000
တစ်ရွက် ဝယ်ဖို့ လှုံ့ဆော်နိုင်မယ်ဆိုရင်ပေါ့
02:22
John, it'll be a recycled one -- and write a beautiful letter
37
130000
5000
John ရေ၊ ပြန်သုံးလို့ရတာပါ၊ သူတို့ချစ်တဲ့
သူတစ်ယောက်ယောက်ကို လှပတဲ့စာ တစ်စောင်
သူတစ်ယောက်ယောက်ကို လှပတဲ့စာ တစ်စောင်
02:27
to someone they love, we actually may start a revolution
38
135000
3000
ရေးလိုက်ပါတော့၊ ကျွန်မတို့ကလေးတွေ
လက်ရေးလှသင်တန်းတက်ဖို့
လက်ရေးလှသင်တန်းတက်ဖို့
02:30
where our children may go to penmanship classes.
39
138000
3000
သွားလောက်တဲ့ အပြောင်းအလဲကြီး
တစ်ခု စနိုင်တာပေါ့ရှင်။
တစ်ခု စနိုင်တာပေါ့ရှင်။
02:33
So what do I plan to leave for my son?
40
141000
4000
ဒီတော့ ကျွန်မသားကို ဘာချန်ထားခဲ့ဖို့
ကျွန်မ စီစဉ်လဲ။
ကျွန်မ စီစဉ်လဲ။
02:37
I collect autograph books, and those of you authors
41
145000
2000
လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ စာအုပ်တွေ၊
ပရိတ်သတ်ထဲက
ပရိတ်သတ်ထဲက
02:39
in the audience know I hound you for them --
42
147000
3000
စာရေးဆရာတွေ ကျွန်မ
တကောက်ကောက်လိုက်နေတာ သိပါတယ်။
တကောက်ကောက်လိုက်နေတာ သိပါတယ်။
02:42
and CDs too, Tracy.
43
150000
2000
CD တွေ၊ Tracy ရေ၊
02:44
I plan to publish my own notebook.
44
152000
4000
ကျွန်မကိုယ်ပိုင် မှတ်စုစာအုပ်
ထုတ်ဖို့ စီစဉ်နေတယ်။
ထုတ်ဖို့ စီစဉ်နေတယ်။
02:48
As I witnessed my father's body being swallowed by fire,
45
156000
4000
ကျွန်အဖေရဲ့ ကိုယ်ခန္ဓာကို မီးက
ဝါးမြိုသွားတာ မျက်မြင်ဒိဋ္ဌတွေ့ရင်း
ဝါးမြိုသွားတာ မျက်မြင်ဒိဋ္ဌတွေ့ရင်း
02:52
I sat by his funeral pyre and wrote.
46
160000
4000
မီးရှို့စင်နားမှာ ထိုင်ပြီး ရေးခဲ့တာပါ။
02:56
I have no idea how I'm going to do it,
47
164000
1000
ဒါကို ဘယ်လိုလုပ်မလဲ
02:57
but I am committed to compiling his thoughts and mine
48
165000
3000
ဆိုတာ မသိပေမဲ့ သူ့အတွေးတွေနဲ့
ကျွန်မအတွေးကို စာအုပ်တစ်အုပ်
ကျွန်မအတွေးကို စာအုပ်တစ်အုပ်
03:00
into a book, and leave that published book for my son.
49
168000
4000
အဖြစ်ပေါင်း၊ ပုံနှိပ်ထားတာကို
သားကို ချန်ထားဖို့ ရည်စူးထားပါတယ်။
သားကို ချန်ထားဖို့ ရည်စူးထားပါတယ်။
03:04
I'd like to end with a few verses of what I wrote
50
172000
2000
အဖေရဲ့ ဈာပနမှာ ရေးထားတဲ့
03:06
at my father's cremation.
51
174000
2000
လင်္ကာတစ်ချို့နဲ့ နိဂုံးချုပ်ချင်ပါတယ်။
03:08
And those linguists, please pardon the grammar,
52
176000
3000
ဘာသာဗေဒ ပညာရှင်တွေ အနေနဲ့
သဒ္ဒါကို ခွင့်လွှတ်ပေးကြပြပါ ရှင်။
သဒ္ဒါကို ခွင့်လွှတ်ပေးကြပြပါ ရှင်။
03:11
because I've not looked at it in the last 10 years.
53
179000
2000
ကျွန်မ မကြည့်ဖြစ်တာ ၁၀ နှစ်ကြာနေပြီး
03:13
I took it out for the first time to come here.
54
181000
3000
ဒီကိုလာဖို့ ပထမဆုံး ထုတ်ယူခဲ့တာပါ။
03:16
"Picture in a frame, ashes in a bottle,
55
184000
4000
"ဘောင်ကွပ်ထားတဲ့ ရုပ်ပုံတစ်ပုံ၊
ပုလင်းထဲက ပြာစများ၊
ပုလင်းထဲက ပြာစများ၊
03:20
boundless energy confined in the bottle,
56
188000
3000
အကန့်အသတ်မဲ့တဲ့ စွမ်းအား
ပုလင်းထဲမှာ ပိတ်လှောင်ထား၊
ပုလင်းထဲမှာ ပိတ်လှောင်ထား၊
03:23
forcing me to deal with reality,
57
191000
3000
လက်တွေ့ဘဝနဲ့ ဆက်ဆဆံဖို့ တွန်းအားပေးနေ
03:26
forcing me to deal with being grown up.
58
194000
3000
အရွယ်ရောက်တာနဲ့ ပတ်သက်ဖို့ တွန်းအားပေးနေ၊
03:29
I hear you and I know that you would want me to be strong,
59
197000
4000
ကြားနေရတယ်၊ ကျွန်မကို ကြံခိုင်သူ
ဖြစ်စေချင်မယ် ဆိုတာ သိပါတယ်။
ဖြစ်စေချင်မယ် ဆိုတာ သိပါတယ်။
03:33
but right now, I am being sucked down, surrounded
60
201000
4000
ဒါပေမဲ့ အခုတော့
စုပ်မြိုချခံနေရပြီး ပြင်းထန်တဲ့
စုပ်မြိုချခံနေရပြီး ပြင်းထန်တဲ့
03:37
and suffocated by these raging emotional waters,
61
205000
3000
ခံစားမှု ရေထုရဲ့ ဝန်းရုံ၊ မွန်းကျပ်နေပါတယ်
03:40
craving to cleanse my soul, trying to emerge
62
208000
3000
စိတ်ကို သန့်စင်ဖို့ တောင့်တရင်း၊
နောက်တစ်ကြိမ် ခိုင်ခိုင်မာမာ
နောက်တစ်ကြိမ် ခိုင်ခိုင်မာမာ
03:43
on a firm footing one more time, to keep on fighting and flourishing
63
211000
6000
ခြေချ ရပ်တည်နိုင်အောင် ကြိုးစားရင်း
ဆက်လက် တိုက်ခိုက်ရင်း၊ ရှင်သန်ရှင်း
ဆက်လက် တိုက်ခိုက်ရင်း၊ ရှင်သန်ရှင်း
03:49
just as you taught me.
64
217000
2000
အဖေ သင်ပေးခဲ့သလိုလေ။
03:51
Your encouraging whispers in my whirlpool of despair,
65
219000
4000
ကျွန်မရဲ့ ကြေကွဲတဲ့ ဝဲဂယက်ထဲမှာ အဖေဟာ
တိုးတိုးလေး အားပေးနေတယ်၊
တိုးတိုးလေး အားပေးနေတယ်၊
03:55
holding me and heaving me to shores of sanity,
66
223000
5000
ဆင်ခြင်တုံတရားရဲ့ ကမ်းစပ်တွေဆီ
ကျွန်မကို ဆုပ်ကိုင်ရင်း ပင့်မရင်း ၊
ကျွန်မကို ဆုပ်ကိုင်ရင်း ပင့်မရင်း ၊
04:00
to live again and to love again."
67
228000
2000
ပြန်ရှင်သန်ဖို့နဲ့ ပြန်ချစ်တတ်ဖို့ပါ။
04:02
Thank you.
68
230000
1000
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
ABOUT THE SPEAKER
Lakshmi Pratury - ConnectorLakshmi Pratury is the host of The INK Conference and was the co-host of TEDIndia 2009.
Why you should listen
After two decades in marketing, venture capitalism and social entreprenuership, Lakshmi Pratury turned her focus toward linking her home country of India more tightly with the American community. Her firm, Ixoraa Media, runs meetings and events to spark dialogue and make connections. In 2009, she co-hosted TEDIndia and saw such a warm response to the conference that she founded The INK Conference, in partnership with TED, that would pick up where TEDIndia left off. Watch the INKTalks channel to see some of the brilliant ideas shared at the INK Conference. Pratury blogs at Lakshmi's Lounge.
She worked at Intel for 12 years as a marketer and evangelist, then moved to a VC firm, Global Capitalist Partners. At GCP, she focused on connecting India's legendary software-development community with US tech. She began to focus more strictly on relationship-building with her move to the America India Foundation, where she founded the AIF's Digital Equalizer program, offering technology education to some 80,000 children and 2,000 teachers in India. She also launched the AIF Summit for social entrepreneurs from India.
Lakshmi Pratury | Speaker | TED.com