ABOUT THE SPEAKER

Angélica Dass - Artist and photographer
By cataloging every conceivable human skin tone, Angélica Dass illustrates that skin color and race are more complex than they might appear at first glance.

Why you should listen

As a member of a multiracial family, Brazilian artist Angélica Dass is acutely aware of how small differences in skin tone can swell into large misconceptions and stereotypes about race.

In her ongoing project Humanæ, Dass pairs thousands of portraits of people from diverse parts of the world with their Pantone codes, revealing that our racially charged skin color labels -- red, white, brown -- as not only inaccurate but also absurd. Instead, she shows us that "these colors make us see each other as different, even though we are equal."

More profile about the speaker
Angélica Dass | Speaker | TED.com

TED2016

Angélica Dass: The beauty of human skin in every color

Angélica Dass: လူ့အသားအရေ အရောင်တိုင်းရဲ့ အလှတရား။

Filmed: 2016-02-18

Readability: 3.9

2,472,894 views

Angélica Dass ရဲ့ ဓာတ်ပုံပညာက အသားအရောင်နဲ့ လူမျိုးစုဆိုင်ရာ ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျွန်တော်တို့ရဲ့ တွေးခေါ်ပုံကို စိန်ခေါ်လိုက်ပါတယ်။ ဒီပုဂ္ဂိုလ်ရေး ဟောပြောချက်ထဲမှာ Humanæ ဆိုတဲ့ သူမရဲ့ ပုံတူပရောဂျက် နောက်ကွယ်က လှုံ့ဆော် အားပေးမှုနဲ့ လူမျိုးနွယ်နဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ မစစ်မှန်တဲ့ အဖြူ၊ အနီ၊ အနက်နဲ့ အဝါဆိုတာထက် လူသဘောသဘဝရဲ့ စစ်မှန်တဲ့အရာင်တွေ ရှာဖွေမှုကို မှတ်တမ်းပြုဖို့ သူရဲ့ အားထုတ်မှုကို ကြားနာလိုက်ပါ။

Angélica Dass - Artist and photographer
By cataloging every conceivable human skin tone, Angélica Dass illustrates that skin color and race are more complex than they might appear at first glance. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12

It has been 128 years

0

760

4056

ကမ္ဘာပေါ်က နောက်ဆုံးနိုင်ငံ ကျွန်စနစ်

00:16

since the last country
in the world abolished slavery

1

4840

3560

ဖျက်သိမ်းကတည်းကဆိုရင် ၁၂၈ နှစ်တိုင်တိုင်
ကြာသွားလို့ Martin Luther King က

00:21

and 53 years

2

9240

2416

သူရဲ့ "I Hace A Dream" မိန့်ခွန်းကို

00:23

since Martin Luther King pronounced
his "I Have A Dream" speech.

3

11680

5080

ရွတ်ဆိုခဲ့တာလည်း ၅၃ နှစ်တိုင်ပြီပေါ့။

00:29

But we still live in a world

4

17800

2176

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့တွေဟာ

00:32

where the color of our skin
not only gives a first impression,

5

20000

5200

ကိုယ့် အသားအရောင်က ပထမဆုံး ခံစားချက်ကို
ပေးရုံသာမက ထာဝရ ကျန်ရှိနေမှာ

00:37

but a lasting one that remains.

6

25880

2880

ဖြစ်တဲ့ ကမ္ဘာကြီးထဲမှာ နေထိုင်နေကြတာပါ။

00:43

I was born in a family full of colors.

7

31120

4256

ကျွန်မက အရောင်တွေပြည့်စုံနေတဲ့
မိသားစုတစ်ခုမှာ မွေးဖွားခဲ့တာပါ။

00:47

My father is the son of a maid

8

35400

3016

အဖေက အိမ်ဖော်ရဲ့သား၊

00:50

from whom he inherited
an intense dark chocolate tone.

9

38440

5080

အဲဒီကနေ ညိုနက်တဲ့ ချောကလက်
အသားအရောင် အမွေရခဲ့တယ်။

00:56

He was adopted by those
who I know as my grandparents.

10

44280

4696

သူ့ကို အဖိုးအဖွားလို့ ကျွန်မသိတဲ့
သူတွေက မွေးစားခဲ့တယ်။

01:01

The matriarch, my grandma,

11

49000

2256

အမျိုးသမီး အိမ်ဦးစီး အဖွားက

01:03

has a porcelain skin and cotton-like hair.

12

51280

3600

ကြွေနှစ်ရောင် အသားအရေ၊
ဝါဂွမ်းလို ဆံပင်နဲ့ပါ။

01:07

My grandpa was somewhere between
a vanilla and strawberry yogurt tone,

13

55560

5736

အဖိုးက ဗင်နီလာနဲ့ စတော်ဘယ်ရီ
ဒိန်ချဉ်ကြားက အသားအရောင်ပါ။

01:13

like my uncle and my cousin.

14

61320

2640

ကျွန်မဦးလေးနဲ့ ဝမ်းကွဲလိုပေါ့။

01:16

My mother is a cinnamon-skin
daughter of a native Brazilian,

15

64680

6856

အမေက သစ်ကြံပိုးခေါက် အသားအရေနဲ့ပါ၊
ဟေဇယ်နဲ့ ပျားရည်ရောင်

01:23

with a pinch of hazel and honey,

16

71560

2680

သမ်းတဲ့ ဘရာဇီးသူနဲ့
ကော်ဖီနဲ နို့ရောင်ရောပေမဲ့

01:26

and a man [who is]
a mix of coffee with milk,

17

74920

2936

ကော်ဖီရောင်များတဲ့ အမျိုးသား

01:29

but with a lot of coffee.

18

77880

1720

တစ်ယောက်ရဲ့ သမီးပါ။

01:32

She has two sisters.

19

80400

2256

သူမှာ ညီအစ်မ နှစ်ယောက်ရှိပါတယ်။

01:34

One in a toasted-peanut skin

20

82680

2896

တစ်ယောက်က မီးကင်ထားတဲ့ မြေပဲရောင် အသားအရေ၊

01:37

and the other,

21

85600

1416

နောက်တစ်ယောက်ကလည်း

01:39

also adopted,

22

87040

1536

မွေးစားထားတာဖြစ်ပြီး

01:40

more on the beige side,

23

88600

1896

မုန့်အိုးကင်းလို

01:42

like a pancake.

24

90520

1296

ဝါညက်ညက်ပိုဆန်ပါတယ်။

01:43

(Laughter)

25

91840

1376

(ရယ်သံများ)

01:45

Growing up in this family,

26

93240

2856

ဒီမိသားစုထဲမှာ ကြီးပြင်းလာတော့

01:48

color was never important for me.

27

96120

2600

အရောင်ဆိုတာ ဘယ်တုန်းကမှ အရေးမပါခဲ့ဘူး။

01:51

Outside home, however,
things were different soon.

28

99600

4440

ဒါပေမဲ့ အိမ်အပြင်ကျတော့ မကြာခင်ပဲ
အခြေအနေတွေကေ မတူတော့ဘူးလေ။

01:57

Color had many other meanings.

29

105560

3320

အရောင်တွေမှာ အခြားအဓိပ္ပါယ်
အများကြီး ရှိခဲ့တယ်။

02:02

I remember my first
drawing lessons in school

30

110160

3776

ကျောင်းက ပထမဆုံး ပုံဆွဲသင်ခန်းစာ
တွေကို ဝိရောဓိ ခံစားချက်

02:05

as a bunch of contradictory feelings.

31

113960

2936

တစ်ပြုံကြီးနဲ့ မှတ်မိနေတယ်။

02:08

It was exciting and creative

32

116920

2936

စိတ်လှုပ်ရှားစရာကောင်းပြီး
ဖန်တီးနိုင်စွမ်းရှိတယ်ဆိုပေမဲ့

02:11

but I never understood
the unique flesh-colored pencil.

33

119880

4800

ထူးခြားပြီး အသားထူတဲ့ ရောင်စုံခဲတံတွေကို
တစ်ခါမှကို နားမလည်ခဲ့ဘူး။

02:17

I was made of flesh but I wasn't pink.

34

125360

3375

ကျွန်မက အသားကနေလုပ်ထားပေမဲ့
ပန်းရောင်မဟုတ်ဘူး။

02:20

My skin was brown,
and people said I was black.

35

128759

3777

ကျွန်မအသားက ညိုတယ်၊ လူတွေက ကျွန်မကို
မည်းတယ် လို့ပြောကြတယ်။

02:24

I was seven years old
with a mess of colors in my head.

36

132560

4160

အသက် ခုနှစ်မှာ ခေါင်းမှာ
အရောင်တွေ ရှုပ်ပွနေခဲ့တယ်။

02:29

Later,

37

137960

1200

နောက်ပိုင်း

02:31

when I took my cousin to school,

38

139880

2496

ဝမ်းကွဲကို ကျောင်းကို ခေါ်သွားတော့

02:34

I was usually taken for the nanny.

39

142400

2400

အမြဲတမ်း ကျွန်မကို ကလေးထိန်းလို့မှတ်ကြတယ်။

02:37

By helping in the kitchen
at a friend's party,

40

145320

3656

သူငယ်ချင်းရဲ့ ပါတီမှာ
မီးဖိုချောင်မှာ ဝင်ကူတာနဲ့

02:41

people thought I was the maid.

41

149000

2120

လူတွေက ကျွန်မကို အိမ်ဖော်လို့ ထင်ကြတယ်။

02:43

I was even treated like a prostitute

42

151680

3016

ပြည့်တန်ဆာ တစ်ယောက်လိုတောင်
ဆက်ဆံခံရတယ်၊

02:46

just because I was walking alone
on the beach with European friends.

43

154720

4520

ဥရောပ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ကမ်းခြေမှာ
တစ်ယောက်တည်း လမ်းလျှောက်နေလို့တဲ့လေ။

02:51

And many times,

44

159760

1496

အကြိမ်များစွာပဲ

02:53

visiting my grandma or friends
in upper class buildings,

45

161280

4576

အထက်တန်းစား အဆောက်အဦတွေက
အဖိုးအဖွား၊၊ မိတ်ဆွေတွေကို သွားလည်တိုင်း

02:57

I was invited not to use
the main elevator.

46

165880

4936

ပင်မ ဓာတ်လှေခါးကို မသုံးဖို့ ပြောခံရတယ်။

03:02

Because in the end,

47

170840

2376

အကြောင်းက အဆုံးမှာတော့

03:05

with this color and this hair,

48

173240

2696

ဒီအရောင်၊ ဒီဆံပင်နဲ့ဆို

03:07

I cannot belong to some places.

49

175960

2920

အချို့နေရာတွဟော ကျွန်မနဲ့
မသက်ဆိုင်လို့တဲ့လေ။

03:12

In some way,

50

180400

1216

တစ်နည်းနည်းနဲ့

03:13

I get to used to it and accept part of it.

51

181640

3536

ဒါကို ကျင့်သားရပြီး အစိတ်အပိုင်း
တစ်ရပ်အဖြစ် လက်ခံခဲ့ပါတယ်။

03:17

However, something inside of me
keeps revolving and struggling.

52

185200

4800

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မကိုယ်တွင်းက တစ်ခုခုကတော့
တော်လှန်၊ ရုန်းကန်နေတယ်။

03:23

Years later I married a Spaniard.

53

191200

3680

နှစ်တွေကြာတော့ စပိန်သားတစ်ယောက်နဲ့
လက်ထပ်လိုက်တယ်။

03:27

But not any Spaniard.

54

195440

2176

ဒါပေမဲ့ စပိန် မဟုတ်ပါဘူး။

03:29

I chose one with the skin color
of a lobster when sunburnt.

55

197640

3896

ကျွန်မ ရွေးတဲ့လူက နေလောင်တဲ့အခါ
ပုဇွန်ထုပ်ရောင် အသားအရေနဲ့ပါ။

03:33

(Laughter)

56

201560

2016

(ရယ်သံများ)

03:35

Since then, a new question
started to chase me.

57

203600

4336

အဲဒီကတည်းက မေးခွန်းသစ်တစ်ခုက
ကျွန်မကို စလိုက်လာတယ်။

03:39

What will be the color of your children?

58

207960

2360

ကိုယ့်ကခလးတွေရဲ့ အသားအရောင်
ဘာဖြစ်လိမ့်မလဲပေါ့။

03:43

As you can understand,
this is my last concern.

59

211040

2640

အားလုံး နားလည်နိုင်သလို
ဒါ ကျွန်မရဲ့ နောက်ဆုံး သောကပါ။

03:46

But thinking about it,

60

214280

2696

ဒါပေမဲ့ တွေးကြည့်လိုက်ဆော့

03:49

with my previous background,

61

217000

1936

အရင်က ဘဝနောက်ခံနဲ့ဆို

03:50

my story led me to make
my personal exercise as a photographer.

62

218960

6096

ကျွန်မဇာတ်လမ်းက ဓာတ်ပုံသမားအဖြစ်
တစ်ကိုယ်ရေ စွမ်းဆောင်မှုကို ဖြစ်စေခဲ့တယ်။

03:57

And that is how Humanae was born.

63

225080

2840

ဒါနဲ့ပဲ ဒါက Humanae ပေါက်ဖွားလာပုံပါ။

04:00

Humanae is a pursuit
to highlight our true colors,

64

228640

4936

Humanæ ဟာ အစစ်အမှန်မဟုတ်တဲ့
လူမျိုးစုနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့

04:05

rather than the untrue

65

233600

1656

အဖြူ၊ အနီ၊ အနက်၊ အဝါဆိုတာထက်

04:07

white, red, black or yellow
associated with race.

66

235280

5416

ကျွန်မတို့ရဲ့ အရောင်အစစ်တွေကို
မီးမောင်းထိုးပေးတဲ့ ရှာဖွေမှုပါ။

04:12

It's a kind of game to question our codes.

67

240720

4336

ကျွန်တို့ရဲ့ ကုဒ်တွေကို မေးခွန်းထုတ်တဲ့
ကစားနည်းဆန်ပါတယ်။

04:17

It's a work in progress
from a personal story to a global history.

68

245080

5056

ကိုယ်ပိုင်ဇာတ်လမ်းကနေ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ
သမိုင်းထိ ဆက်ဖြစ်နေတဲ့ အလုပ်တစ်ခုပါ။

04:22

I portray the subjects
in a white background.

69

250160

4720

ပုဂ္ဂိုလ်တွေကို အဖြူရောင်နောက်ခံမှာ
သရုပ်ဖော်ပါတယ်။

04:27

Then I choose an 11-pixel
square from the nose,

70

255880

4896

ဒီနောက် နှာခေါင်းကနေ ၁၁ ပစ်ဇယ်ရှိတဲ့
စတုရန်းကို ရွေးပါတယ်၊

04:32

paint the background,

71

260800

1640

နောက်ခံကို ဆေးခြယ်ပြီး

04:35

and look for the corresponding color
in the industrial palette, Pantone.

72

263200

4120

Pantone လုပ်ငန်းသုံး ဆေးစပ်ပြားထဲမှာ
သင့်တော်ရာ အရောင်ရှာပါတယ်။

04:40

I started with my family and friends,

73

268480

2976

မိသားစုတွေ၊ မိတ်ဆွေတွေနဲ့ စတင်ခဲ့ပြီး

04:43

then more and more people
joined the adventure,

74

271480

3896

နောက်တော့ စွန့်စားမှုမှာ
လူတွေ ပိုပိုပြီး ပါဝင်လာတယ်။

04:47

thanks to public calls
coming through the social media.

75

275400

3760

လူမှုရေး မီဒီယာတွေကနေလာတဲ့ အများ
ပြည်သူ ခေါ်ဆိုမှုတွေရဲ့ ကျေးဇူးကြောင့်ပါ။

04:52

I thought that the main space
to show my work was the Internet

76

280440

4576

ကျွန်မလက်ရာကို ပြသဖို့ အဓိကနေရာက
အင်တာနက်လို့ တွေးမိတဲ့ အကြောင်းက

04:57

because I want an open concept
that invites everybody

77

285040

4536

ကွန်ပြူတာနဲ့ သူတို့ရဲ့ ဦးနှောက်
နှစ်ခုလုံးမှာ share ခလုတ်ကို တွန်းဖို့

05:01

to push the share button
in both the computer and their brain.

78

289600

4280

လူတိုင်းကို ဖိတ်ကြားတဲ့ ပွင့်လင်းတဲ့
စိတ်ကူးတစ်ခု လိုချင်လို့ပါ။

05:08

The snowball started to roll.

79

296280

2840

နှင်းဘောလုံးက စလိမ့်သွားတယ်။

05:11

The project had a great welcome --

80

299880

3120

ပရောဂျက်ကို တစ်ခဲနက် ကြိုဆိုခဲ့ကြတယ်။

05:15

invitations, exhibitions,

81

303760

3456

ဖိတ်ကြားချက်တွေ၊ ပြပွဲတွေ၊

05:19

physical formats,

82

307240

1736

ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပုံစံတွေ၊

05:21

galleries and museums ...

83

309000

2000

ပန်းချီပြခန်းတွေ၊ ပြတိုက်တွေ

05:23

just happened.

84

311800

1736

ဖြစ်သွားခဲ့တော့တာပေါ့။

05:25

And among them, my favorite:

85

313560

2560

ဒါတွေအနက် ကျွန်မ အကြိုက်ဆုံးက

05:29

when Humanae occupies public spaces

86

317240

3080

Humanæ ဟာ အများပြည်သူ
နေရာတွေမှာ နေရာယူပြီး

05:33

and appears in the street,

87

321280

2200

လမ်းတွေမှာ ပေါ်လာတဲ့အခါ

05:36

it fosters a popular debate

88

324440

2600

ဒါက အများကြိုက် စကားချေတင်ပွဲ
တစ်ခုကို မြှင့်တင်ပေးပြီး

05:39

and creates a feeling of community.

89

327840

3440

အုပ်စုစိတ်ဓာတ်မျိုးကို ဖန်တီးပေးတာပါ။

05:46

I have portrayed more than 3,000 people

90

334800

4096

နိုင်ငံမျိုးစုံ ၁၃ ခု၊ ကမ္ဘာတစ်ခွင်က
အမျိုးမျိုးသော မြို့ကြီး ၁၃ ခုက

05:50

in 13 different countries,

91

338920

2616

လူပေါင်း ၃၀၀၀ ကျော်ကို

05:53

19 different cities around the world.

92

341560

3056

ချယ်သဖော်ခဲ့ထားပါတယ်။

05:56

Just to mention some of them --

93

344640

2536

ဒါတောင် တစ်ချို့ပဲ ပြောတာပါ၊

05:59

from someone included in the Forbes list,

94

347200

2536

Forbes စာရင်းမှာပါတဲ့ လူတစ်ယောက်ကနေ

06:01

to refugees who crossed
the Mediterranean by boat.

95

349760

3456

မြေထဲပင်လယ်ကို လှေနဲ့ကူးဖြတ်တဲ့
ဒုက္ခသည်တွေထိပါ။

06:05

In Paris, from the UNESCO
Headquarters to a shelter.

96

353240

4416

ပါရီမှာ UNESCO ရုံးချုပ်ကနေ
ဒုက္ခသည်စခန်းတစ်ခုထိပါ။

06:09

And students both in Switzerland
and favelas in Rio de Janeiro.

97

357680

4920

Switzerland နဲ့ Rio de Janeiro မြို့စွန်း
ရပ်ကွက်တွေ နှစ်ခုလုံးက ကျောင်းသားတွေ။

06:15

All kinds of beliefs,

98

363360

1976

ယုံကြည်မှုမျိုးစုံ၊

06:17

gender identities

99

365360

1536

ကျား၊ မ ထပ်တူကျမှုတွေ၊

06:18

or physical impairments,

100

366920

1600

(သို့) ရုပ်ပိုင်း အဟန့်အတားတွေ၊

06:21

a newborn or terminally ill.

101

369160

2976

မွေးကင်းစ (သို့) ရောဂါကျွမ်းနေသူတွေပါ။

06:24

We all together build Humanae.

102

372160

2840

Humanæ ကို အားလုံး အတူတကွ တည်ဆောက်ပါတယ်။

06:29

Those portraits make us rethink
how we see each other.

103

377040

4600

ဒီပုံတူတွေက ကျွန်မတို့အချင်းချင်း
ဘယ်လို မြင်ကြပုံကို ပြန်တွေးမိစေပါတယ်။

06:34

When modern science
is questioning the race concept,

104

382120

3856

ခေတ်သစ် သိပ္ပံက လူမျိုးရေး အမြင်ကို
မေးခွန်းထုတ်နေတဲ့အခါ

06:38

what does it mean for us
to be black, white, yellow, red?

105

386000

5880

မည်းဖို့၊ ဖြူဖို့၊ ဝါဖို့၊ နီဖို့က
ကျွန်မတို့ အတွက် ဘာအဓိပ္ပါယ်ဆောင်နေလဲ။

06:44

Is it the eye, the nose,
the mouth, the hair?

106

392560

4520

မျက်လုံးလား၊ နှာခေါင်းလား၊
ပါးစပ်လား၊ ဆံပင်လားရှင်။

06:49

Or does it have to do with our origin,

107

397720

3336

ဒါမှမဟုတ် ကျွန်မတို့ရဲ့
ဇာစ်မြစ်၊ နိုင်ငံသား၊

06:53

nationality

108

401080

1256

ဘဏ်စာရင်းနဲ့

06:54

or bank account?

109

402360

1360

ဘာမှ မဆိုင်ဘူးလား။

06:58

This personal exercise
turned out to be a discovery.

110

406880

4360

ဒီတစ်ကိုယ်ရေ စွမ်းဆောင်မှုဟာ
ရှာဖွေတွေ့ရှိမှု တစ်ခုဖြစ်သွားတယ်။

07:03

Suddenly I realized that Humanae
was useful for many people.

111

411640

6216

ရုတ်တရက် Humanæ ဟာ လူအများအတွက်
အသုံးဝင်တာကို သဘောပေါက်လိုက်တယ်။

07:09

It represents a sort of mirror

112

417880

2256

ဒါက သူတို့ကိုသူတို့ ဘယ်တံဆိပ်မှာမှ

07:12

for those who cannot find
themselves reflected in any label.

113

420160

4560

ရောင်ပြန်ဟပ်တာ မတွေ့နိုင်သူတွေအတွက်
မှန်တစ်ချပ်လိုမျိုး ကိုယ်စားပြုပါတယ်။

07:17

It was amazing

114

425320

1296

အံ့ဩစရာကောင်းတာက လူတွေက

07:18

that people started to share
their thoughts about the work with me.

115

426640

3360

လက်ရာ အကြောင်း သူတို့ အတွေး
အမြင်တွေကို ကျွန်မနဲ့ မျှဝေကြတာပါ။

07:23

I have hundreds of that,

116

431080

1976

ဒါတွေ ရာနဲ့ချီပြီး ကျွန်မမှာ ရှိပါတယ်။

07:25

I will share with you, too.

117

433080

1800

ရှင်တို့နဲ့လည်း မျှဝေပါ့မယ်။

07:27

A mother of 11 years --

118

435880

2000

၁၁ နှစ်ကလေးရဲ့ မိခင်တစ်ဦး..

07:30

A mother of an 11-year-old girl wrote me,

119

438760

3640

၁၁ နှစ် သမီးလေးရဲ့ မိခင်တစ်ယောက်က
ကျွန်မဆီ ရေးတာက

07:35

"Very good for me as a tool
to work on her confidence,

120

443080

3776

"သူမရဲ့ ယုံကြည်မှု ဖော်ဆောင်ဖို့ ကိရိယာ
တစ်ခုအနေနဲ့ အရမ်းကို ကောင်းပါတယ်။

07:38

as this past weekend

121

446880

2056

ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်က သူမရဲ့

07:40

one of her girlfriends argued with her
that she does not belong

122

448960

4936

မိန်းကလေး သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်က
သူမဟာ Norway နဲ့မဆိုင်ဘူး၊

07:45

and should not be allowed
to live in Norway.

123

453920

3240

နေထိုင်ခွင့် မပြုသင့်ဘူးလို့
သူမနဲ့ ငြင်းခုံခဲ့တာကြောင့်ပါ။

07:50

So your work has
a very special place in my heart

124

458000

3936

ဒီတော့ ရှင့်လက်ရာ ကျွန်မနှလုံးသားထဲမှာ
အရမ်း အထူးနေရာမှာ ရှိနေပြီး

07:53

and it's very important for me."

125

461960

1800

ကျွန်မအတွက် အရမ်း အရေးကြီးပါတယ်"တဲ့။

07:58

A woman shared her portrait
on Facebook and wrote,

126

466880

3680

အမျိုးသမီးတစ်ဦးက သူမရဲ့ ပုံတူကို
facebook မှာ မျှဝေပြီး ရေးထားတာက

08:03

"All my life,

127

471640

1216

" ကျွန်မ ဘဝတစ်ခုလုံး

08:04

people from across the globe
had difficulties to place me in a group,

128

472880

5096

ကမ္ဘာတစ်လွှားက လူတွေဟာ ကျွန်မကို
အုပ်စုတစ်ခု၊ သမားရိုးကျ ပုံစံတစ်ခု၊

08:10

a stereotype,

129

478000

1456

ဘူးတစ်ဘူးထဲမှာ နေရာချဖို့

08:11

a box.

130

479480

1296

အခက်အခဲတွေ ရှိခဲ့တယ်၊

08:12

Perhaps we should stop.

131

480800

2176

ဖြစ်နိုင်တာက ကျွန်မတို့ ရပ်သင့်တယ်လေ။

08:15

Instead of framing, ask the individual,

132

483000

3136

ဘောင်ခတ်မယ်အစား တစ်ဦးစီကို မေးပါ၊

08:18

'How would you label yourself?'

133

486160

2296

"ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဘယ်တံဆိပ်ကပ်မလဲ။"

08:20

Then I would say,

134

488480

1816

ဒါဆို ကျွန်မပြောမှာက

08:22

'Hi. I'm Massiel.

135

490320

2016

" ဟိုင်း၊ ကျွန်မက Massiel ပါ၊

08:24

I'm a Dominican-Dutch,

136

492360

1536

ဒိုမေနီကန် ဒတ်ခ်ျ တစ်ယောက်ပါ၊

08:25

I grew up in a mixed family

137

493920

2016

ရောထွေးတဲ့ မိသားစုမှာ ကြီးပြင်းခဲ့ပြီး

08:27

and I'm a bisexual woman.' "

138

495960

1880

နှစ်ဖက်ချွန် မိန်းမတစ်ယောက်ပါ။"တဲ့။

08:31

Besides these unexpected
and touching reactions,

139

499880

4096

ဒီ မျှော်လင့်မထားတဲ့၊ အသည်းခိုက်တဲ့
တုံ့ပြန်မှုတွေအပြင်

08:36

Humanae finds a new life
in a different variety of fields.

140

504000

4656

Humanæ ဟာ မတူညီတဲ့ နယ်ပယ်စုံမှာ
ဘဝသစ်တစ်ခုကို ရှာတွေ့ပါတယ်။

08:40

Just to show you some examples,

141

508680

2160

နမူနာတစ်ချို့ကို ရှင်တို့ကို ပြရုံပါ။

08:43

illustrators and art students

142

511680

2215

သရုပ်ဖော်သမားတွေ၊ ပန်ချီကျောင်းသားတွေ

08:45

using it as a reference
for their sketches and their studies.

143

513919

4096

သူတို့ရဲ့ ပုံကြမ်းတွေ၊ လေ့လာမှုတွေအတွက်
အကိုအကားအနေနဲ့ ဒါကို သုံးလိုက်ခြင်းပါ။

08:50

It's a collection of faces.

144

518039

2041

ဒါက မျက်နှာပေါင်းချုပ်တစ်ခုပါ။

08:52

Researchers in the fields of anthropology,

145

520840

3936

မနုဿဗေဒ၊ ရူပဗေဒနဲ့ အာရုံကြောသိပ္ပံ
နယ်ပယ်တွေက

08:56

physics and neuroscience

146

524800

2296

သုသေသီတွေဟာ

08:59

use Humanae with different
scientific approaches

147

527120

4136

Humanæ ကို အမျိုးမျိုးသော
နည်းလမ်းတွေနဲ့ အသုံးပြုပြီး

09:03

related to human ethnicity,

148

531280

2616

လူသား လူမျိုးစုပေါင်းစည်းမှု

09:05

optophysiology,

149

533920

1736

optophysiology

09:07

face recognition

150

535680

1736

မျက်နှာကိုမှတ်မိခြင်း နဲ့ ဆက်စပ်တယ်၊

09:09

or Alzheimer's.

151

537440

1200

ဒါမှမဟုတ် Alzheimer's ပါ။

09:12

One of the most important
impacts of the project

152

540000

3416

ဒီပရောဂျက်ရဲ့ အရေးပါဆုံး အရာထင်မှုတစ်ခုက

09:15

is that Humanae was chosen
to be the cover of Foreign Affairs,

153

543440

4656

Humanae ကို Foreign Affairs ရဲ့
အဖုံးအဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရတာပါ။

09:20

one of the most relevant
political publications.

154

548120

4080

သက်ဆိုင်မှုအရှိဆုံး နိုင်ငံရေး
စာစောင် တစ်စောင်ပါ။

09:24

And talking about foreign affairs,

155

552760

3496

နိုင်ငံခြားရေးရာဆိုလို့

09:28

I found the perfect
ambassadors for my project ...

156

556280

3720

ကျွန်မရဲ့ ပရောဂျက်အတွက်
အကောင်းဆုံး သံတမန်ကို တွေ့ပါတယ်၊

09:32

teachers.

157

560680

1216

ဆရာတွေပါ။

09:33

They are the ones that use Humanae
as a tool for educational purposes.

158

561920

5960

သူတို့ဟာ Humanae ကို ပညာရေးဆိုင်ရာ
ရည်ရွယ်ချက်တွေရဲ့ ကိရိယာအဖြစ် သုံးသူတွေပါ။

09:40

Their passion encourages me
to go back to drawing classes,

159

568880

5456

သူတို့ရဲ့ ထက်သန်မှုက ပုံဆွဲသင်တန်း
တွေဆီ ပြန်သွားဖို့ ကျွန်မကိုအားပေးပါတယ်။

09:46

but this time as a teacher myself.

160

574360

2840

ဒါပေမဲ့ ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့
ကိုယ်တိုင် ဆရာမအဖြစ်နဲ့ပါ။

09:50

My students,

161

578200

1456

ကျွန်မရဲ့ ကျောင်းသားတွေ

09:51

both adults and kids,

162

579680

2256

လူကြီးတွေရော ကလေးတွေပါ

09:53

paint their self-portraits,

163

581960

2776

သူတို့ရဲ့ ကိုယ်တိုင်ရေးပုံတူတွေကို

09:56

trying to discover
their own unique color.

164

584760

4480

သူတို့ကိုယ်ပိုင်အရောင်ကို ရှာဖွေဖို့
ကြိုးစား ရေးဆွဲကြပါတယ်။

10:08

As a photographer,

165

596720

2016

ဓာတ်ပုံသမားတစ်ယောက်အနေနဲ့

10:10

I realize that I can be a channel
for others to communicate.

166

598760

5600

အခြားသူတွေကို ဆက်သွယ်ဖို့ လမ်းကြောင်း
ဖြစ်နိုင်တာကို သဘောပေါက်မိတယ်။

10:17

As an individual,

167

605040

1816

တသီးပုဂ္ဂလ အနေနဲ့

10:18

as Angélica,

168

606880

1280

Angélica အနေနဲ့

10:21

every time I take a picture,

169

609080

3176

ဓါတ်ပုံတစ်ပုံ ရိုက်လိုက်တိုင်း

10:24

I feel that I am sitting
in front of a therapist.

170

612280

4200

ကျွန်မဟာ ကုထုံးဆရာရှေ့မှာ
ထိုင်နေတယ်လို့ ခံစားရပါတယ်။

10:29

All the frustration, fear and loneliness

171

617480

4936

မချင့်မရဲဖြစ်မှု၊ ကြောက်စိတ်နဲ့
အထီကျန်မှု အားလုံးကို

10:34

that I once felt ...

172

622440

1440

ကျွန်မ ခံစားလိုက်ရတာနဲ့

10:36

becomes love.

173

624360

1240

မေတ္တာစိတ်ပေါက်ဖွားလာတယ်။

10:41

The last country --

174

629400

1400

နောက်ဆုံးနိုင်ငံ

10:44

the last country in the world
who abolished slavery

175

632000

5016

ကမ္ဘာမှာ ကျွန်စနစ်ဖျက်သိမ်းခဲ့တဲ့ နိုင်ငံက

10:49

is the country where I was born,

176

637040

2320

ကျွန်မမွေးတဲ့ နိုင်ငံ

10:51

Brazil.

177

639920

1200

Brazil ပါ။

10:54

We still have to work hard
to abolish discrimination.

178

642440

4760

ခွဲခြားဆက်ဆံမှုကို ပယ်ဖျက်ဖို့
ပြင်းပြင်းထန်ထန် အားထုတ်ဖို့လိုပါသေးတယ်။

11:00

That remains a common practice worldwide,

179

648080

3976

ဒါဟာ ကမ္ဘာအနှံ့မှာ မြင်နေကျ
အစဉ်အလာတစ်ခုအဖြစ် ကျန်နေပြီး

11:04

and that will not disappear by itself.

180

652080

3600

၎င်းဘာသာ ပျောက်ကွယ်သွားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

11:08

Thank you.

181

656480

1256

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

11:09

(Applause)

182

657760

14070

(လက်ခုပ်သံများ)

11:23

Thank you.

183

671880

1200

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

Translated by sann tint
Reviewed by Myo Aung

ABOUT THE SPEAKER

Angélica Dass - Artist and photographer
By cataloging every conceivable human skin tone, Angélica Dass illustrates that skin color and race are more complex than they might appear at first glance.

Why you should listen

As a member of a multiracial family, Brazilian artist Angélica Dass is acutely aware of how small differences in skin tone can swell into large misconceptions and stereotypes about race.

In her ongoing project Humanæ, Dass pairs thousands of portraits of people from diverse parts of the world with their Pantone codes, revealing that our racially charged skin color labels -- red, white, brown -- as not only inaccurate but also absurd. Instead, she shows us that "these colors make us see each other as different, even though we are equal."

More profile about the speaker
Angélica Dass | Speaker | TED.com

THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM

Angélica Dass: လူ့အသားအရေ အရောင်တိုင်းရဲ့ အလှတရား။ | TED Talk | TED.com