TEDxPerth
Hamish Jolly: A shark-deterrent wetsuit (and it's not what you think)
Hamish Jolly: Een wetsuit die haaien afschrikt (en het is niet wat je denkt)
Filmed:
Readability: 5.4
2,723,690 views
Hamish Jolly, een oceaanzwemmer uit Australië, zocht een wetsuit die nieuwsgierige haaien moest afschrikken zodat hij niet als potentieel voedsel zou gaan dienen. (Wat statistisch gezien zeldzaam is maar zeker de moeite waard) Samen met een team wetenschappers kwamen hij en zijn vrienden met een nieuwe aanpak -- geen haaienkooi, geen pak van staal, maar een strak pak dat voortkomt uit onze groeiende kennis over het gezichtsvermogen van haaien.
Hamish Jolly - Inventor, ocean swimmer
Hamish Jolly brings his entrepreneurial eye to the rare but viscerally terrifying issue of shark attacks. Full bio
Hamish Jolly brings his entrepreneurial eye to the rare but viscerally terrifying issue of shark attacks. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Een wetenschappelijke doorbraak
00:13
Scientific breakthrough,
0
1202
1509
00:14
the kind that can potentially save lives,
1
2711
2613
van het soort dat levens kan redden,
00:17
can sometimes be lying right out in the open
2
5324
2064
ligt soms zomaar klaar
00:19
for us to discover,
3
7388
1562
om ontdekt te worden.
Bijvoorbeeld in de verzameling
van menselijke anekdotes,
van menselijke anekdotes,
00:20
in the evolved, accumulated body
4
8950
2206
00:23
of human anecdote, for example,
5
11156
2592
of in de geëvolueerde aanpassingen
00:25
or in the time-tested adaptations
6
13748
2026
die we in de natuur rondom ons zien.
00:27
that we observe in the natural world around us.
7
15774
3462
00:31
Science starts with observation,
8
19236
2620
Wetenschap begint met waarnemen.
00:33
but the trick is to identify the patterns and signatures
9
21856
3396
De truc is om de patronen
en handtekeningen te zien
en handtekeningen te zien
00:37
that we might otherwise dismiss
10
25252
1945
die we anders misschien zouden afwijzen
00:39
as myth or coincidence,
11
27197
1867
als mythe of als toeval,
00:41
isolate them, and test them with scientific rigor.
12
29064
3853
en ze te isoleren en grondig te testen
met wetenschappelijke precisie.
met wetenschappelijke precisie.
00:44
And when we do, the results will often surprise.
13
32917
4058
Als we dat doen,
zijn de resultaten vaak verrassend.
zijn de resultaten vaak verrassend.
00:48
Western Australia has had a particular problem
14
36975
1880
West-Australië had een probleem
00:50
with shark attacks over the last three years,
15
38855
3215
met haai-aanvallen
in de laatste drie jaar,
in de laatste drie jaar,
00:54
unfortunately and tragically culminating
16
42070
2181
met als trieste hoogtepunt:
00:56
in five fatal shark attacks in a 10-month period
17
44251
3080
vijf aanvallen gedurende 10 maanden.
00:59
during that time.
18
47331
1760
Maar West-Australië
staat niet op zichzelf.
staat niet op zichzelf.
01:01
But Western Australia is not alone in this.
19
49091
2129
01:03
The incident of shark engagements on humans
20
51220
2905
Ongelukken met ontmoetingen
tussen haaien en mensen
tussen haaien en mensen
01:06
is escalating worldwide.
21
54125
2344
nemen mondiaal toe.
01:08
And so it's not surprising, perhaps,
22
56469
1744
Het is daarom niet verwonderlijk
01:10
that in July of this year,
23
58213
1643
dat in juli van dit jaar,
01:11
Shark Attack Mitigation Systems in collaboration
24
59856
2479
Shark Attack Mitigation Systems,
samen met het Oceaan-instituut van
de Universiteit van West-Australië
de Universiteit van West-Australië
01:14
with the University of Western
Australia Oceans Institute
Australia Oceans Institute
25
62335
3064
01:17
made an announcement which captured the attention
26
65399
2774
een aankondiging deed
die de aandacht kreeg
die de aandacht kreeg
van media en oceaangebruikers
over de hele wereld.
over de hele wereld.
01:20
of the worldwide media and of ocean users
27
68173
2236
01:22
worldwide,
28
70409
1791
Het ging over de ontwikkeling
van een techniek
van een techniek
01:24
and that was around the development of technology
29
72200
1731
01:25
to mitigate or reduce the risk of shark attack
30
73931
2641
om het risico van haai-aanvallen
te verminderen,
te verminderen,
01:28
based on the science of what sharks can see.
31
76572
3148
gebaseerd op het feit
wat haaien kunnen zien.
wat haaien kunnen zien.
01:31
And I have for you today
32
79720
1589
Ik vertel vandaag over die toer
01:33
the story of that journey,
33
81309
1867
maar ook over het begrip
dat wetenschap
dat wetenschap
01:35
but also the notion that science can be
34
83176
2340
01:37
as powerful as a translator
35
85516
2465
even sterk kan zijn
in het vertalen
in het vertalen
01:39
as it can be for invention.
36
87981
3359
als in het uitvinden.
01:43
When we began this process,
37
91340
1706
Toen we dit zoekproces begonnen,
01:45
we were looking, it was about three years ago,
38
93046
3182
was het drie jaar geleden
01:48
and we'd just had the first two fatal shark attacks
39
96228
3422
en we hadden net de eerste twee dodelijke
haai-aanvallen gehad
haai-aanvallen gehad
01:51
in Western Australia,
40
99650
1771
in West-Australië.
01:53
and by chance, in a previous role,
41
101421
2207
Toevallig was ik voor mijn vorige functie
01:55
I happened to be having dinner with Harry Butler.
42
103628
2923
eens uit eten geweest met Harry Butler,
die veel Australiërs kennen
als beroemd natuurliefhebber.
als beroemd natuurliefhebber.
01:58
Now Harry Butler, who most Australians
would know is a famous naturalist,
would know is a famous naturalist,
43
106551
3707
Hij bracht veel tijd door
in een maritieme omgeving.
in een maritieme omgeving.
02:02
had spent a lot of time in the marine environment.
44
110258
2335
02:04
Harry Butler is a precursor, if you like,
45
112593
2106
Hij is de voorloper, als je wilt,
02:06
to the late Steve Irwin.
46
114699
1911
van wijlen Steve Irwin.
02:08
When I asked him about
47
116610
1311
Toen ik hem vroeg
02:09
what the solution to the problem might be,
48
117921
3298
wat de oplossing kon zijn
voor het probleem,
voor het probleem,
02:13
the answer was quite surprising.
49
121219
1512
was zijn antwoord verrasssend.
02:14
He said, "Take a black wetsuit,
50
122731
1875
Hij zei: "Neem een zwarte wetsuit,
02:16
band it in yellow stripes like a bumblebee,
51
124606
2765
zet er gele strepen op
zoals bij een hommel,
zoals bij een hommel,
02:19
and you'll be mimicking the warning systems
52
127371
2288
en je bootst het waarschuwingssysteem na
02:21
of most marine species."
53
129659
2309
van de meeste zeedieren."
02:23
I didn't think about that much at the time,
54
131968
1898
Ik dacht daar toen niet zo over na.
02:25
and it wasn't until the next three
fatal shark attacks happened,
fatal shark attacks happened,
55
133866
3590
Pas na nog eens drie
dodelijke haai-aanvallen
dodelijke haai-aanvallen
02:29
and it caused me to think,
56
137456
1434
bedacht ik dat er misschien
02:30
maybe there's some merit to this idea.
57
138890
2131
toch iets in zijn idee kon zitten.
02:33
And I turned to the web
58
141021
1465
Ik keek op internet of ik
aanknopingspunten kon vinden.
aanknopingspunten kon vinden.
02:34
to see if there might be some clues.
59
142486
2255
02:36
And it turns out the web is awash
60
144741
2277
Het blijkt dat het internet vol zit
02:39
with this sort of evidence that supports
61
147018
2396
met feiten die
deze denkwijze ondersteunen.
deze denkwijze ondersteunen.
02:41
this sort of thinking.
62
149414
1562
Biologisch gezien zijn er veel soorten
02:42
So biologically, there are plenty of species
63
150976
1984
02:44
that display banding or patterns, warning patterns,
64
152960
2596
die strepen hebben
of waarschuwingspatronen,
of waarschuwingspatronen,
02:47
to either be cryptical in the water
65
155556
1702
om verwarring te zaaien in het water
02:49
or warn against being attacked,
66
157258
2584
of om te waarschuwen tegen aanvallen.
02:51
not the least of which is the pilot fish
67
159842
2113
Niet de minste is het loodsmannetje
02:53
which spends a big slab of its life
68
161955
2156
die een groot deel van zijn leven
02:56
around the business end of a shark.
69
164111
2279
in de buurt van een haaienbek vertoeft.
02:58
On the human side, Walter Starck, an oceanographer,
70
166390
3091
Wat mensen betreft,
beschildert Walter Starck, oceanograaf,
beschildert Walter Starck, oceanograaf,
03:01
has been painting his wetsuit since the 1970s,
71
169481
2862
zijn wetsuit sinds de jaren 70.
03:04
and anthropologically,
72
172343
1622
En antropologisch:
03:05
Pacific island tribes painted themselves in bands
73
173965
3630
stammen uit Oceanië
verven zichzelf met strepen
verven zichzelf met strepen
03:09
in a sea snake ceremony
74
177595
1781
tijdens een zeeslangenceremonie
03:11
to ward off the shark god.
75
179376
2594
om de haaiengod af te weren.
03:13
So what's going on here?
76
181970
1442
Wat is er hier aan de hand?
03:15
Is this an idea lying wide out in the open
77
183412
2878
Ligt dit idee zomaar voor ons klaar
03:18
for us to consider and define?
78
186290
3131
om te kunnen gaan bestuderen?
03:21
We know that sharks use a range of sensors
79
189421
4369
We weten dat haaien
een aantal zintuigen gebruiken
een aantal zintuigen gebruiken
03:25
when they engage, particularly for attack,
80
193790
3372
bij interactie, vooral voor de aanval.
03:29
but the sight sensor is the one that they use
81
197162
1960
Maar met hun ogen
identificeren ze hun prooi,
identificeren ze hun prooi,
03:31
to identify the target, and particularly
82
199122
1564
03:32
in the last number of meters before the attack.
83
200686
3734
vooral in de laatste meters
voordat ze aanvallen.
voordat ze aanvallen.
03:36
It makes sense to pay attention
to the biological anecdote
to the biological anecdote
84
204420
2958
Het is zinvol om te kijken
naar dit biologische verhaal,
naar dit biologische verhaal,
03:39
because that's time-tested evolution
85
207378
1852
omdat het evolutionair is bewezen
03:41
over many millennia.
86
209230
2473
gedurende vele duizenden jaren.
03:43
But isn't human anecdote also an evolution of sorts,
87
211703
3477
Maar zijn menselijke anekdotes
niet ook een soort evolutie?
niet ook een soort evolutie?
03:47
the idea that there's a kernel of truth
88
215180
1731
Het idee dat er wat in zit
03:48
thought to be important,
89
216911
1592
dat van belang wordt geacht,
03:50
passed down from generation to generation,
90
218503
3285
doorgegeven van generatie op generatie,
03:53
so that it actually ends up shaping human behavior?
91
221788
3315
zodat het uiteindelijk
het menselijk gedrag vormt?
het menselijk gedrag vormt?
03:57
I wanted to test this idea.
92
225103
1660
Ik wilde dat idee testen.
03:58
I wanted to put some science
93
226763
1218
Ik wilde wetenschap toevoegen
aan dit anekdotische bewijs.
aan dit anekdotische bewijs.
03:59
to this anecdotal evidence,
94
227981
2336
04:02
because if science could support this concept,
95
230317
1956
Als wetenschap het
kon ondersteunen,
kon ondersteunen,
04:04
then we might have at least part of the solution
96
232273
2095
dan hadden we al deels
de oplossing voor haaiaanvallen
04:06
to shark attack right under our very nose.
97
234368
3058
voor onze neus liggen.
04:09
To do that, I needed some experts
98
237426
1795
Om dat te doen had ik experts nodig
04:11
in shark vision and shark neurology,
99
239221
1853
in zicht en neurologie van haaien.
04:13
and a worldwide search, again,
100
241074
1809
Een mondiale zoektocht leidde nogmaals
04:14
led to the University of W.A.
101
242883
1439
naar de Universiteit van West-Australië
en het Oceans Institute.
en het Oceans Institute.
04:16
on the doorstep here, with the Oceans Institute.
102
244322
2403
04:18
And professor Nathan Hart and his team
103
246725
2597
Professor Nathan Hart en zijn team
04:21
had just written a paper which tells us,
104
249322
2660
hadden net in een proefschrift bevestigd
04:23
confirms that predatory sharks see
105
251982
2352
dat jagende haaien zien
04:26
in black and white, or grayscale.
106
254334
2863
in zwart-wit oftewel grijstinten.
04:29
So I called up Nathan,
107
257197
1803
Ik belde toen Nathan
een beetje schaapachtig over het idee,
een beetje schaapachtig over het idee,
04:31
a little bit sheepishly, actually, about this idea
108
259000
1866
dat we wellicht patronen en vormen
konden gebruiken
konden gebruiken
04:32
that maybe we could use these patterns and shapes
109
260866
1881
04:34
to produce a wetsuit to try and
mitigate the risk of shark attack,
mitigate the risk of shark attack,
110
262747
3506
om een wetsuit te maken
om haaiaanvallen te verminderen.
om haaiaanvallen te verminderen.
04:38
and fortunately, he thought that was a good idea.
111
266253
2172
Gelukkig vond hij dat een goed idee.
04:40
So what ensued is a collaborative bit of research
112
268425
2462
Er volgde gezamenlijk onderzoek
04:42
supported by the West Australian State Government.
113
270887
2624
gesteund door de
West-Australische overheid.
West-Australische overheid.
04:45
And we did three key things.
114
273511
2559
We deden drie belangrijke dingen.
04:48
The first is that we mapped the characteristics,
115
276070
2720
Ten eerste legden we
de karakteristieken vast,
de karakteristieken vast,
04:50
the physical characteristics of the eyes
116
278790
2020
de lichamelijke kenmerken van de ogen
04:52
of the three main predatory sharks,
117
280810
1938
van de drie belangrijke jagende haaien:
04:54
so the great white, tiger and bull shark.
118
282748
3718
de witte haai, de tijgerhaai
en de stierhaai.
en de stierhaai.
04:58
We did that genetically
119
286466
1554
Dat deden we zowel genetisch
als anatomisch.
als anatomisch.
05:00
and we did that anatomically.
120
288020
2900
05:02
The next thing we did was to understand,
121
290920
1842
We probeerden vervolgens te begrijpen,
05:04
using complex computer modeling,
122
292762
1435
met complexe computermodellen,
05:06
what that eye can see
123
294197
2054
wat zo'n oog kan zien
05:08
at different depths, distances,
124
296251
1769
op verschillende dieptes, afstanden,
05:10
light conditions, and water clarity in the ocean.
125
298020
4241
lichtomstandigheden,
en helderheid in de oceaan.
en helderheid in de oceaan.
05:14
And from there, we were able to pinpoint
126
302261
1190
En daarmee konden we
twee eigenschappen aanwijzen:
twee eigenschappen aanwijzen:
05:15
two key characteristics:
127
303451
1800
05:17
what patterns and shapes would present the wearer
128
305251
3033
welke patronen of vormen konden de drager
05:20
as hidden or hard to make out in the water, cryptic,
129
308284
3232
bijna of helemaal onzichtbaar maken
in het water
in het water
05:23
and what patterns and shapes might provide
130
311516
1496
en welke patronen en vormen
leveren het grootste contrast,
leveren het grootste contrast,
05:25
the greatest contrast but provide the greatest
131
313012
2921
maar zorgen ook
dat het profiel uiteen valt
dat het profiel uiteen valt
05:27
breakup of profile
132
315933
1457
05:29
so that that person wasn't confused for shark prey
133
317390
3644
zodat de persoon
niet verward wordt
niet verward wordt
met een prooi of voedsel.
05:33
or shark food.
134
321034
2353
05:35
The next thing we needed to do was to convert this
135
323387
2192
Toen brachten we dit over
05:37
into wetsuits that people might actually wear,
136
325579
2749
naar wetsuits die men echt kan dragen,
05:40
and to that end, I invited Ray Smith,
137
328328
2622
en daartoe nodigde ik Ray Smith uit,
05:42
a surfer, industrial designer, wetsuit designer,
138
330950
3230
surfer, industrieel ontwerper,
wetsuitontwerper,
wetsuitontwerper,
05:46
and in fact the guy that designed
the original Quiksilver logo,
the original Quiksilver logo,
139
334180
2362
de man die het
Quiksilver-logo ontwierp,
Quiksilver-logo ontwierp,
05:48
to come over and sit with the science team
140
336542
2285
om zich bij het wetenschapsteam te voegen
05:50
and interpret that science
141
338827
3596
om wetenschap te vertalen
05:54
into aesthetic wetsuits that
people might actually wear.
people might actually wear.
142
342423
3142
in esthetische wetsuits die mensen
konden gaan dragen.
konden gaan dragen.
05:57
And here's an example of one of the first drawings.
143
345565
2456
Dit is een van de eerste schetsen.
06:00
So this is what I call a "don't eat me" wetsuit.
144
348021
3004
Dit noem ik een 'eet-me-niet-op-wetsuit'.
06:03
So this takes that banding idea,
145
351025
4269
Hij heeft dat idee van die strepen
06:07
takes that banding idea, it's highly visible,
146
355294
2586
die heel goed zichtbaar zijn.
06:09
provides a highly disruptive profile,
147
357880
2005
Hij heeft een storend profiel,
06:11
and is intended to prevent the shark
148
359885
1827
en is bedoeld
om haaien te laten denken
om haaien te laten denken
06:13
from considering that you would be ordinary food,
149
361712
2668
dat je niet gewoon voedsel bent,
06:16
and potentially even create confusion for the shark.
150
364380
3346
en het kan de haai zelfs verwarren.
06:19
And this one's configured to go with a surfboard.
151
367726
3775
Hij hoort bij een surfplank.
06:23
You can see that dark, opaque panel on the front,
152
371501
2613
Je ziet dat donkere deel aan de voorkant.
06:26
and it's particularly better for the surface,
153
374114
2727
Het is vooral aan het oppervlak beter,
06:28
where being backlit and providing a silhouette
154
376841
2848
waar tegenlicht het moeilijk maakt
een silhouet te creëren.
een silhouet te creëren.
06:31
is problematic.
155
379689
1612
Het tweede resultaat is
de 'cryptische' wetsuit,
de 'cryptische' wetsuit,
06:33
Second iteration is the cryptic wetsuit,
156
381301
2908
06:36
or the one which attempts to hide the wearer
157
384209
1611
die de drager moet verstoppen
06:37
in the water column.
158
385820
1490
in het water.
06:39
There are three panels on this suit,
159
387310
1690
Hij heeft drie vlakken.
06:41
and in any given conditions,
160
389000
1624
In elke houding
06:42
one or more of those panels
161
390624
1355
passen een of meer vlakken
06:43
will match the reflective spectra of the water
162
391979
2590
bij de reflectie van het water
06:46
so as to disappear fully or partially,
163
394569
2599
zodat het deels of volledig verdwijnt,
06:49
leaving the last panel or panels
164
397168
2192
en de overgebleven vlakken
06:51
to create a disruptive profile in the water column.
165
399360
2887
een vervormd profiel in het water creëren.
06:54
And this one's particularly well-suited
166
402247
2165
Deze is erg geschikt om te duiken,
06:56
to the dive configuration,
167
404412
2447
06:58
so when you're deeper under the water.
168
406859
3068
dus als je dieper in het water bent.
07:01
So we knew that we had
169
409927
1710
We wisten dat we goed bezig waren.
07:03
some really solid science here.
170
411637
1770
07:05
We knew, if you wanted to stand out,
171
413407
1626
We wisten:
als je wilt opvallen,
als je wilt opvallen,
07:07
you needed to look stripy,
172
415033
1172
moet je strepen hebben,
07:08
and we knew if you wanted to be cryptic,
173
416205
1424
en om raadselachtig te zijn,
07:09
you needed to look like this.
174
417629
1552
moest je er zo uitzien.
07:11
But the acid test is always going to be,
175
419181
1826
Maar de lakmoesproef is altijd,
hoe haaien echt reageren
07:13
how would sharks really behave
176
421007
1332
07:14
in the context of these patterns and shapes.
177
422339
2731
op deze patronen en vormen.
07:17
And testing to simulate a person in a wetsuit
178
425070
3311
Testen met iemand in een wetsuit
07:20
in the water with a predatory shark
179
428381
1548
in het water met een roofhaai
07:21
in a natural environment
180
429929
1366
in zijn natuurlijke omgeving
07:23
is actually a lot harder than you might think.
181
431295
1952
is veel moeilijker dan je zou denken.
07:25
(Laughter)
182
433247
3351
(Gelach)
07:28
So we have to bait the rig,
183
436598
2566
We moeten dus een tuig met aas maken,
07:31
because we need to get the statistical number
184
439164
1544
omdat we een statistisch aantal
moeten hebben
moeten hebben
07:32
of samples through to get the scientific evidence,
185
440708
3024
om wetenschappelijk bewijs te krijgen
07:35
and by baiting the rig,
186
443732
789
en door ze te lokken
07:36
we're obviously changing shark behavior.
187
444521
2229
beïnvloeden we het gedrag.
07:38
We can't put humans in the water.
188
446750
1817
Het kan niet met mensen.
07:40
We're ethically precluded from even using
189
448567
2886
Ethisch is het zelfs uitgesloten
om menselijke vormen te gebruiken
om ze te lokken.
om ze te lokken.
07:43
humanoid shapes and baiting them up in the water.
190
451453
2647
07:46
But nevertheless, we started the testing process
191
454100
2272
Niettemin begonnen we het testproces
07:48
in January of this year,
192
456372
1848
in januari van dit jaar,
eerst met tijgerhaaien
07:50
initially with tiger sharks
193
458220
1136
07:51
and subsequently with great white sharks.
194
459356
3339
en vervolgens met witte haaien.
07:54
The way we did that
195
462695
1435
We deden dat
07:56
was to get a perforated drum which is full of bait,
196
464130
4755
door een vat met gaatjes
vol te gooien met aas,
vol te gooien met aas,
08:00
wrap it in a neoprene skin,
197
468885
1896
er een neopreen laag omheen te doen,
08:02
and then run two stereo underwater cameras
198
470781
2563
en het dan op te nemen
met twee stereocamera's
met twee stereocamera's
08:05
to watch how the shark
actually engages with that rig.
actually engages with that rig.
199
473344
3349
om zo te zien hoe de haai
zich bezighoudt met dat tuig.
zich bezighoudt met dat tuig.
08:08
And because we use stereo,
200
476693
1688
Omdat we stereo gebruiken,
08:10
we can capture all the statistics
on how big the shark is,
on how big the shark is,
201
478381
2792
krijgen we alle statistieken
over de maat van de haai,
over de maat van de haai,
08:13
what angle it comes in at, how quickly it leaves,
202
481173
2256
in welke hoek hij komt,
hoe snel hij weggaat,
hoe snel hij weggaat,
08:15
and what its behavior is
203
483429
1856
en wat zijn gedrag is
08:17
in an empirical rather than a subjective way.
204
485285
3206
op een meer empirische
dan subjectieve manier.
dan subjectieve manier.
Om de wetenschappelijke methode
in ere te houden,
in ere te houden,
08:20
Because we needed to
preserve the scientific method,
preserve the scientific method,
205
488491
2488
08:22
we ran a control rig
206
490979
1698
gebruikten we een vergelijkingstuig
08:24
which was a black neoprene rig
207
492677
3712
dat van zwart neopreen was,
net als een normale wetsuit
08:28
just like a normal black wetsuit
208
496389
1809
08:30
against the, what we call,
209
498198
1479
naast het tuig met
de zogenaamde SAMS-technologie.
de zogenaamde SAMS-technologie.
08:31
SAMS technology rig.
210
499677
2128
08:33
And the results were not just exciting,
211
501805
2728
De resultaten waren niet alleen spannend
08:36
but very encouraging,
212
504533
1438
maar zijn ook bemoedigend,
08:37
and today I would like to just give you a snapshot
213
505971
2548
en vandaag wil ik je heel kort
twee van die ontmoetingen laten zien.
08:40
of two of those engagements.
214
508519
3662
Hier hebben we
een tijgerhaai van vier meter,
een tijgerhaai van vier meter,
08:44
So here we've got a four-meter tiger shark
215
512181
2120
08:46
engaging the black control rig,
216
514301
3087
die het zwarte vergelijkingstuig nadert,
die hij ongeveer anderhalve minuut
eerder ontdekt heeft.
eerder ontdekt heeft.
08:49
which it had encountered about
217
517388
1341
08:50
a minute and a half before.
218
518729
3960
09:11
Now that exact same shark had engaged,
219
539780
2430
Diezelfde haai had ook
09:14
or encountered this SAMS rig,
220
542210
1830
het SAMS-tuig gevonden.
09:16
which is the Elude SAMS rig,
221
544040
1612
Dat is het Elude SAMS-tuig.
09:17
about eight minutes before,
222
545652
1179
Acht minuten eerder.
09:18
and spent six minutes circling it, hunting for it,
223
546831
3143
Hij cirkelde er zes minuten omheen,
en joeg op wat hij kon ruiken en voelen,
09:21
looking for what it could
smell and sense but not see,
smell and sense but not see,
224
549974
2805
maar niet kon zien.
09:24
and this was the final engagement.
225
552779
2472
Dit was de laatste benadering.
Witte haaien zijn
zelfverzekerder dan tijgers.
zelfverzekerder dan tijgers.
09:29
Great white sharks are more
confident than the tigers,
confident than the tigers,
226
557734
2953
09:32
and here you see great white shark
227
560687
2048
Hier zie je een witte haai
het vergelijkingstuig naderen,
het vergelijkingstuig naderen,
09:34
engaging a control rig,
228
562735
1407
een zwarte neopreen wetsuit.
09:36
so a black neoprene wetsuit,
229
564142
1833
09:37
and going straight to the bottom,
230
565975
1584
Hij gaat recht naar de bodem,
09:39
coming up
231
567559
2551
komt weer omhoog,
09:42
and engaging.
232
570110
3037
en pakt hem.
09:46
In contrast to the SAMS technology rig,
233
574257
2683
In tegenstelling tot het SAMS-tuig.
09:48
this is the banded one,
234
576940
1469
Dat is de gestreepte.
09:50
where it's more tactile,
235
578409
1941
Hier tast hij meer af,
09:52
it's more investigative,
236
580350
1510
is onderzoekend.
Hij vertrouwt de zaak minder
09:53
it's more apprehensive,
237
581860
1634
09:55
and shows a reluctance to come straight in and go.
238
583494
4005
en gaat er met tegenzin
recht opaf.
recht opaf.
10:08
(Applause)
239
596297
7303
(Applaus)
10:18
So, it's important for us that all
the testing is done independently,
the testing is done independently,
240
606601
4276
Het is voor ons belangrijk dat alle tests
onafhankelijk gebeuren.
onafhankelijk gebeuren.
10:22
and the University of W.A. is doing the testing.
241
610877
2318
De University of W.A. doet de tests.
10:25
It'll be an ongoing process.
242
613195
1752
Het is een voortdurend proces.
10:26
It's subject to peer review and subject to publication.
243
614947
2409
Het wordt collegiaal getoetst
en gepubliceerd.
en gepubliceerd.
10:29
It's so important that this concept
244
617356
2343
Het is erg belangrijk
dat het wetenschappelijk gebeurt.
10:31
is led with the science.
245
619699
1798
Shark Attack Mitigation Systems
is een biotechnologisch licentiebedrijf.
is een biotechnologisch licentiebedrijf.
10:33
From the perspective of Shark
Attack Mitigation Systems,
Attack Mitigation Systems,
246
621497
2244
10:35
we're a biotechnology licensing company,
247
623741
2405
10:38
so we don't make wetsuits ourselves.
248
626146
2287
We maken dus niet zelf wetsuits.
10:40
We'll license others to do that.
249
628433
2280
We geven licenties aan anderen
om dat te doen.
om dat te doen.
10:42
But I thought you might be interested
250
630713
959
Je vindt het vast leuk
10:43
in seeing what SAMS technology looks like
251
631672
2001
om de SAMS-technologie te zien,
10:45
embedded in a wetsuit, and to that end,
252
633673
2999
als het toegepast wordt op een wetsuit.
10:48
for the first time, live, worldwide --
253
636672
3216
Als wereldprimeur --
10:51
(Laughter) —
254
639888
1974
(Gelach) --
10:53
I can show you what biological adaptation,
255
641862
2896
kan ik laten zien
hoe biologische aanpassing,
hoe biologische aanpassing,
10:56
science and design looks like in real life.
256
644758
3527
wetenschap en design
er in het echt uitzien.
er in het echt uitzien.
11:00
So I can welcome Sam, the surfer,
257
648285
1897
Ik verwelkom Sam, de surfer,
11:02
from this side. Where are you, Sam?
258
650182
2708
aan deze kant. Waar ben je, Sam?
11:04
(Applause)
259
652890
1796
(Applaus)
11:06
And Eduardo.
260
654686
1670
En Eduardo.
11:08
(Applause)
261
656356
1816
(Applaus)
11:10
Cheers, mate.
262
658172
2694
Cheers, mate.
11:12
Cheers.
263
660866
2090
Cheers.
11:14
Thanks, gentlemen. (Applause)
264
662956
4964
Bedankt heren. (Applaus)
Wat hebben we gedaan?
11:21
So what have we done here?
265
669656
1287
11:22
Well, to my mind, rather than take a blank sheet
266
670943
3017
In plaats van een wit vel papier te pakken
11:25
and use science as a tool for invention,
267
673960
3320
en de wetenschap als hulpmiddel
te gebruiken voor het uitvinden,
te gebruiken voor het uitvinden,
11:29
we've paid attention to the biological evidence,
268
677280
2856
hebben we onze aandacht gericht
op biologisch bewijs.
op biologisch bewijs.
11:32
we've put importance to the
269
680136
1690
We hebben belang gehecht
aan menselijk bewijs door anekdotes
aan menselijk bewijs door anekdotes
11:33
human anecdotal evidence,
270
681826
1710
11:35
and we've used science as a tool
271
683536
3082
en we hebben wetenschap gebruikt
11:38
for translation,
272
686618
1403
voor de vertaling van iets
wat er al was
wat er al was
11:40
translation of something that was already there
273
688021
2227
naar iets wat we kunnen gebruiken
tot nut van de gemeenschap.
tot nut van de gemeenschap.
11:42
into something that we can
use for the benefit of mankind.
use for the benefit of mankind.
274
690248
3571
11:45
And it strikes me that this idea of science
275
693819
1924
Het valt me op
dat we dit soort wetenschap
dat we dit soort wetenschap
11:47
as a tool for translation rather than invention
276
695743
3056
als middel om te vertalen,
eerder dan uitvinden,
eerder dan uitvinden,
11:50
is one that we can apply much more widely than this
277
698799
2664
veel vaker kunnen toepassen
bij het nastreven van innovatie.
11:53
in the pursuit of innovation.
278
701463
1947
11:55
After all, did the Wright brothers
279
703410
2325
Want: hebben de gebroeders Wright
het vliegen 'ontdekt' ?
het vliegen 'ontdekt' ?
11:57
discover manned flight,
280
705735
2052
11:59
or did they observe the biological fact of flight
281
707787
3189
Of keken ze naar de biologische feiten
van het vliegen
van het vliegen
12:02
and translate that mechanically, replicate it
282
710976
3192
en vertaalden ze die in mechanica,
bootsten ze die na
bootsten ze die na
12:06
in a way that humans could use?
283
714168
2517
zodat mensen het konden gebruiken?
12:08
As for the humble wetsuit,
284
716685
1534
Wat deze simpele wetsuit betreft,
12:10
who knows what oceanwear will look like
285
718219
1941
wie weet hoe zwemkleding eruit zal zien
12:12
in two years' time, in five years' time
286
720160
2951
over twee jaar, over vijf jaar,
12:15
or in 50 years' time, but with this new thinking,
287
723111
3092
of over 50 jaar.
Maar met deze nieuwe denkwijze
12:18
I'm guessing there's a fair chance
288
726203
1266
is de kans groot dat hij
niet meer egaal zwart is.
niet meer egaal zwart is.
12:19
it won't be pure black.
289
727469
1721
12:21
Thank you.
290
729190
2169
Dank je wel.
(Applaus)
12:23
(Applause)
291
731359
3911
ABOUT THE SPEAKER
Hamish Jolly - Inventor, ocean swimmerHamish Jolly brings his entrepreneurial eye to the rare but viscerally terrifying issue of shark attacks.
Why you should listen
Hamish Jolly is an ocean swimmer and kitesurfer who's committed to creating sustainable businesses through innovation management, business development, business management, program management, investment analysis and finance. In 2006, Jolly was listed in Western Australian Business News' 40 Under 40 business leaders.
Formerly Director of Strategy and Ventures at BankWest, Jolly was responsible for group strategy and mergers and acquisitions. He is a qualified Chartered Accountant and fulfils a number of Board positions including Botanic Gardens and Parks Authority Board of Management (Kings Park). He most recently consulted as the Chief Executive Officer of Greening Australia, Australia’s largest environmental not-for-profit organisation and formerly a Director of Ajilon, where he was part of the leadership team for one of the top-3 management and technology consulting firms in Western Australia.
Hamish Jolly | Speaker | TED.com