TEDGlobal 2012
Robert Neuwirth: The power of the informal economy
Robert Neuwirth: Potęga gospodarki nieformalnej
Filmed:
Readability: 4.5
871,851 views
Chcąc badać niezarejestrowaną, globalną sieć ekonomiczną, Robert Neuwirth spędził cztery lat wśród chaotycznych, ulicznych straganów. Rozmawiał z handlarzami szarej strefy, Systemu D. Choć na całym świecie daje on zatrudnienie 1,8 miliardom ludzi, mało kto zdaje sobie sprawę z jego zasięgu i potęgi.
Robert Neuwirth - Author
Robert Neuwirth’s writings on the street-level reality of the developing world have opened a new dialogue on development and economics. Full bio
Robert Neuwirth’s writings on the street-level reality of the developing world have opened a new dialogue on development and economics. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
In System D, this
0
705
2225
W Systemie D to jest sklep.
00:18
is a store,
1
2930
2047
W Systemie D to jest sklep.
00:20
and what I mean by that is that this is a photograph
2
4977
2327
Zdjęcie zrobiłem w Makoko,
00:23
I took in Makoko, shantytown in Lagos, Nigeria.
3
7304
5315
dzielnicy nędzy w Lagos, w Nigerii.
00:28
It's built over the lagoon, and there are no streets
4
12619
2383
Zbudowano ją na lagunie bez ulic,
00:30
where there can be stores to shop,
5
15002
1816
przy których mogłyby znajdować się sklepy,
00:32
and so the store comes to you.
6
16818
1890
więc sklep musi przyjść do was.
00:34
And in the same community,
7
18708
1785
W tej społeczności,
00:36
this is business synergy.
8
20493
1752
to właśnie synergia biznesu.
00:38
This is the boat that that lady was paddling around in,
9
22245
4106
Oto łódź, którą płynęła ta kobieta,
00:42
and this artisan makes the boat and the paddles
10
26351
2740
i rzemieślnik, który je wytwarza
00:44
and sells directly
11
29091
1305
by je sprzedać
00:46
to the people who need the boat and the paddles.
12
30396
2164
potrzebującym łodzi i wioseł.
00:48
And this is a global business.
13
32560
2182
To jest biznes globalny.
00:50
Ogandiro smokes fish in Makoko in Lagos,
14
34742
4126
Ogandiro wędzi ryby w Makoko w Lagos.
00:54
and I asked her, "Where does the fish come from?"
15
38868
2961
Kiedy spytałem: „Skąd te ryby?”,
00:57
And I thought she'd say, "Oh, you know,
16
41829
2726
myślałem, że powie: „Z okolic, z laguny”,
01:00
up the lagoon somewhere, or maybe across Africa,"
17
44555
2901
albo może "Z Afryki".
01:03
but you'll be happy to know she said
18
47456
1431
Ale powiedziała,
01:04
it came from here, it comes from the North Sea.
19
48887
2057
że są z Morza Północnego.
01:06
It's caught here, frozen, shipped down to Lagos,
20
50944
2326
Tutaj się je łowi, zamraża i ekspediuje do Lagos,
01:09
smoked, and sold for a tiny increment of profit
21
53270
3087
tam się je wędzi, żeby sprzedać z niewielkim zyskiem
01:12
on the streets of Lagos.
22
56357
1522
na ulicach Lagos.
01:13
And this is a business incubator.
23
57879
1851
To jest inkubator biznesu.
01:15
This is Olusosun dump, the largest garbage dump in Lagos,
24
59730
3702
Olusosun, największe wysypisko śmieci w Lagos,
01:19
and 2,000 people work here, and I found this out
25
63432
3071
pracuje na nim 2 tys. osób,
01:22
from this fellow, Andrew Saboru.
26
66503
2418
co uświadomił mi Andrew Saboru.
01:24
Andrew spent 16 years scavenging materials on the dump,
27
68921
4160
Andrew 16 lat zbierał surowce na wysypisku.
01:28
earned enough money to turn himself into a contract scaler,
28
73081
3228
Zarobił dość, by zostać agentem wagowym.
01:32
which meant he carried a scale and went around and
29
76309
2610
To znaczy, nosił ze sobą wagę,
01:34
weighed all the materials that people had scavenged
30
78919
2224
i ważył to, co ludzie wyszperali na wysypisku.
01:37
from the dump. Now he's a scrap dealer.
31
81143
3023
Teraz jest złomiarzem.
01:40
That's his little depot behind him,
32
84166
2401
Magazyn widać za nim, a Andrew zarabia
01:42
and he earns twice the Nigerian minimum wage.
33
86567
4511
2 razy więcej,
niż wynosi minimalna płaca w Nigerii.
niż wynosi minimalna płaca w Nigerii.
01:46
This is a shopping mall.
34
91078
2262
To jest centrum handlowe.
01:49
This is Oshodi Market in Lagos.
35
93340
2175
Oshodi Market w Lagos.
01:51
Jorge Luis Borges had a story called "The Aleph,"
36
95515
2346
Jorge Luis Borges napisał opowiadanie "Alef".
01:53
and the Aleph is a point in the world
37
97861
1823
Alef jest miejscem,
01:55
where absolutely everything exists,
38
99684
2295
w którym istnieje dokładnie wszystko,
01:57
and for me, this image is a point in the world
39
101979
2345
a dla mnie to jest obraz miejsca,
02:00
where absolutely everything exists.
40
104324
2464
gdzie istnieje dokładnie wszystko.
02:02
So, what am I talking about when I talk about System D?
41
106788
2849
Co mam na myśli, mówiąc System D?
02:05
It's traditionally called the informal economy,
42
109637
2299
Tradycyjnie tak nazywa się gospodarkę nieoficjalną,
02:07
the underground economy, the black market.
43
111936
3628
gospodarkę podziemną, czarny rynek.
02:11
I don't conceive of it that way.
44
115564
2293
Ja to widzę inaczej.
02:13
I think it's really important to understand that something like
45
117857
2757
Trzeba zrozumieć, że jest to zjawisko całkiem jawne.
02:16
this is totally open. It's right there for you to find.
46
120614
4480
Nie trzeba go szukać.
02:20
All of this is happening openly, and aboveboard.
47
125094
2727
Wszystko dzieje się jawnie i oficjalnie.
02:23
There's nothing underground about it.
48
127821
2522
Nie ma żadnego schodzenia do podziemia.
02:26
It's our prejudgment that it's underground.
49
130343
3382
My uznaliśmy to za podziemie. Określenie
02:29
I've pirated the term System D from the former French colonies.
50
133725
4505
System D pożyczyłem od byłych kolonii francuskich.
02:34
There's a word in French that is débrouillardise,
51
138230
3096
We francuskim słowo "débrouillardise"
02:37
that means to be self-reliant,
52
141326
2120
oznacza umiejętność radzenia sobie.
02:39
and the former French colonies have turned that into
53
143446
3363
Kolonie francuskie obróciły to w System D,
02:42
System D for the economy of self-reliance,
54
146809
2557
czyli gospodarkę opartą na zaradności,
02:45
or the DIY economy.
55
149366
3258
gospodarkę „zrób to sam”.
02:48
But governments hate the DIY economy,
56
152624
3129
Rządy jej nienawidzą.
02:51
and that's why -- I took this picture in 2007,
57
155753
3244
Mam dowód: to zdjęcie zrobiłem w roku 2007,
02:54
and this is the same market in 2009 --
58
158997
4552
a to ten sam rynek w 2009...
02:59
and I think, when the organizers of this conference
59
163549
2306
Myślę, że organizatorzy tej konferencji,
03:01
were talking about radical openness,
60
165855
1427
mówiąc o radykalnej otwartości,
03:03
they didn't mean that the streets should be open
61
167282
2556
nie chcieli otwartych ulic,
03:05
and the people should be gone.
62
169838
1743
na których nie ma żywej duszy.
03:07
I think what we have is a pickle problem.
63
171581
3943
Sądzę, że mamy tu problem korniszonów.
03:11
I had a friend who worked at a pickle factory,
64
175524
2940
Znajomy pracował w fabryce przetwórstwa warzyw;
03:14
and the cucumbers would come flying down
65
178464
1901
po taśmie przesuwały się ogórki,
03:16
this conveyer belt, and his job was to pick off the ones
66
180365
4003
a on wyłapywał te gorsze,
03:20
that didn't look so good and throw them in the bin
67
184368
2349
i wrzucał do pojemnika z napisem „relisz”,
03:22
labeled "relish" where they'd be crushed and mixed
68
186717
1906
gdzie zmiksowane z octem,
03:24
with vinegar and used for other kinds of profit.
69
188623
3326
stają się nowym źródłem dochodu.
03:27
This is the pickle economy.
70
191949
2311
To jest gospodarka korniszonów.
03:30
We're all focusing on — this is a statistic from
71
194260
2505
Oto dane statystyczne
03:32
earlier this month in the Financial Times —
72
196765
2579
opublikowane w tym miesiącu w Financial Times;
03:35
we're all focusing on the luxury economy.
73
199344
3543
koncentrujemy się na gospodarce luksusowej.
03:38
It's worth 1.5 trillion dollars every year, and that's
74
202887
2743
Warta jest 1,5 biliona dolarów rocznie.
03:41
a vast amount of money, right?
75
205630
1744
Ogromna sumę pieniędzy, prawda?
03:43
That's three times the Gross Domestic Product of Switzerland.
76
207374
3248
Trzykrotnie większa od PKB Szwajcarii.
03:46
So it's vast. But it should come with an asterisk,
77
210622
4798
Jednak powinno się ją oznaczyć gwiazdką,
03:51
and the asterisk is that it excludes two thirds of the workers
78
215420
4193
bo wyklucza dwie trzecie
03:55
of the world.
79
219613
1053
pracujących świata.
03:56
1.8 billion people around the world work
80
220666
3389
1,8 miliarda ludzi na świecie
03:59
in the economy that is unregulated and informal.
81
224055
5536
pracuje w gospodarce nieuregulowanej i nieoficjalnej.
04:05
That's a huge number, and what does that mean?
82
229591
3280
Co oznacza ta olbrzymia liczba?
04:08
Well, it means if it were united in a single political system,
83
232871
4753
Gdyby istniała w systemie politycznym jednego kraju,
04:13
one country, call it
84
237624
4255
nazwijmy go
04:17
"The United Street Sellers Republic," the U.S.S.R.,
85
241879
3001
„Republiką Zjednoczonych Sprzedawców Ulicznych ”,
04:20
or "Bazaaristan,"
86
244880
1833
albo „Bazaristanem”,
04:22
it would be worth 10 trillion dollars every year,
87
246713
4276
jego dochód wynosiłby 10 bilionów dolarów rocznie.
04:26
and that would make it the second largest economy
88
250989
2056
stając się tym samym drugą, po USA, gospodarką świata.
04:28
in the world, after the United States.
89
253045
2481
stając się tym samym drugą, po USA, gospodarką świata.
04:31
And given that projections are that the bulk
90
255526
2840
Zważywszy na prognozy, że wzrost ekonomiczny
04:34
of economic growth over the next 15 years will come
91
258366
3665
w ciągu następnych 15 lat pochodzić będzie głównie
04:37
from emerging economies in the developing world,
92
262031
3372
z wschodzących rynków krajów rozwijających się,
04:41
it could easily overtake the United States
93
265403
2131
mogłaby ona łatwo wyprzedzić USA,
04:43
and become the largest economy in the world.
94
267534
3366
i zostać największą gospodarką świata.
04:46
So the implications of that are vast, because it means
95
270900
3535
Konsekwencje tego są ogromne,
04:50
that this is where employment is — 1.8 billion people —
96
274435
3523
widać gdzie jest zatrudnienie - 1,8 miliarda osób,
04:53
and this is where we can create a more egalitarian world,
97
277958
4622
i gdzie stworzyć można bardziej egalitarny świat,
04:58
because people are actually able to earn money and live
98
282580
3971
ponieważ ludzie są w stanie zarabiać, żyć
05:02
and thrive, as Andrew Saboru did.
99
286551
2995
i prosperować, tak jak Andrew Saboru.
05:05
Big businesses have recognized this,
100
289546
2161
Wielki biznes poznał się na tym.
05:07
and what's fascinating about this slide,
101
291707
1979
Na tym zdjęciu nieistotne jest,
05:09
it's not that the guys can carry boxes on their heads
102
293686
2258
że mężczyźni niosą na głowach kartony,
05:11
and run around without dropping them off.
103
295944
2515
i gdzieś pędzą nie upuszczając ich.
05:14
it's that the Gala sausage roll is a product that's made
104
298459
3095
Paszteciki Gala w tych kartonach,
05:17
by a global company called UAC foods
105
301554
2710
produkowane przez spółkę globalną UAC Foods,
05:20
that's active throughout Africa and the Middle East,
106
304264
2567
działającą w całej Afryce i na Bliskim Wschodzie,
05:22
but the Gala sausage roll is not sold in stores.
107
306831
3689
nie są sprzedawane w sklepach.
05:26
UAC foods has recognized that it won't sell if it's in stores.
108
310520
3337
UCA Foods wie, że w sklepach się nie sprzedadzą.
05:29
It's only sold by a phalanx of street hawkers
109
313857
4105
Jako przekąskę, sprzedają je jedynie
05:33
who run around the streets of Lagos at bus stations
110
317962
2813
zastępy sprzedawców na ulicach,
05:36
and in traffic jams and sell it as a snack,
111
320775
4473
przystankach autobusowych i w korkach ulicznych.
05:41
and it's been sold that way for 40 years.
112
325248
3022
Tak handluje się nimi w Lagos od 40 lat.
05:44
It's a business plan for a corporation.
113
328270
2170
To plan biznesowy dla korporacji.
05:46
And it's not just in Africa.
114
330440
2493
Tak jest nie tylko w Afryce.
05:48
Here's Mr. Clean looking amorously at all the other
115
332933
3113
Oto Mr. Clean spoglądający z uczuciem
05:51
Procter & Gamble products,
116
336046
1920
na inne produkty Procter & Gamble;
05:53
and Procter & Gamble, you know,
117
337966
2448
Wedle statystyk,
05:56
the statistic always cited is that Wal-Mart
118
340414
2577
ich najlepszym klientem jest Wal-Mart,
05:58
is their largest customer, and it's true, as one store,
119
342991
4841
i to prawda, jeśli chodzi o pojedynczą firmę,
06:03
Wal-Mart buys 15 percent, thus 15 percent
120
347847
3187
Wal-Mart kupuje 15%;
06:06
of Procter & Gamble's business is with Wal-Mart,
121
351034
3100
15 % zysku Procter & Gamble pochodzi od Wal-Mart,
06:10
but their largest market segment is something that they call
122
354134
3561
ale największym segmentem ich rynku,
06:13
"high frequency stores," which is all these tiny kiosks
123
357695
2920
są „sklepy częstych zakupów”, małe kioski,
06:16
and the lady in the canoe and all these other businesses
124
360615
3311
kobieta w łódce i wszystkie inne firmy
06:19
that exist in System D, the informal economy,
125
363926
5347
w Systemie D, w gospodarce nieformalnej,
06:25
and Procter & Gamble makes 20 percent of its money
126
369273
3398
20 % zysku Procter & Gamble pochodzi
06:28
from that market segment,
127
372671
2049
z tego właśnie segmentu rynku.
06:30
and it's the only market segment that's growing.
128
374720
3436
Dlatego w Procter & Gamble mówią:
06:34
So Procter & Gamble says, "We don't care whether a store
129
378156
3108
„Nie obchodzi nas, czy sklep jest spółką,
06:37
is incorporated or registered or anything like that.
130
381264
2894
ani czy jest zarejestrowany.
06:40
We want our products in that store."
131
384158
3833
Chcemy, żeby nasze produkty były w tym sklepie”.
06:43
And then there's mobile phones.
132
387991
2172
Weźmy telefony komórkowe.
06:46
This is an ad for MTN,
133
390163
1840
To jest reklama MTN,
06:47
which is a South African multinational
134
392003
2642
międzynarodowej korporacji z RPA,
06:50
active in about 25 countries,
135
394645
2749
działającej w około 25 krajach.
06:53
and when they came into Nigeria —
136
397394
1561
Kiedy weszła do Nigerii...
06:54
Nigeria is the big dog in Africa.
137
398955
1957
Nigeria to najludniejsze państwo Afryki.
06:56
One in seven Africans is a Nigerian,
138
400912
2324
Co siódmy Afrykańczyk pochodzi z Nigerii.
06:59
and so everyone wants in to the mobile phone market
139
403236
2702
Każdy chce udziału w rynku telefonii
07:01
in Nigeria. And when MTN came in, they wanted
140
405938
2034
w Nigerii. Na początku firma MTN
07:03
to sell the mobile service like I get in the United States
141
407972
2960
chciała sprzedawać swoje usługi tak,
07:06
or like people get here in the U.K. or in Europe --
142
410932
3774
jak się to robi w USA, Wlk Brytanii czy w Europie...
07:10
expensive monthly plans, you get a phone,
143
414706
3889
Drogi abonament miesięczny, dostajesz telefon,
07:14
you pay overages,
144
418595
2000
ponosisz dodatkowe koszty,
07:16
you're killed with fees --
145
420595
2128
opłaty cię zabijają...
07:18
and their plan crashed and burned.
146
422723
1804
Plan okazał się kalpą.
07:20
And they went back to the drawing board, and they retooled,
147
424527
2040
Wrócili więc do punktu wyjścia, zreorganizowali się,
07:22
and they came up with another plan:
148
426567
1504
i wrócili z nowym.
07:23
We don't sell you the phone,
149
428071
2186
Nie sprzedajemy wam telefonów,
07:26
we don't sell you the monthly plan.
150
430257
1830
ani abonamentów miesięcznych.
07:27
We only sell you airtime.
151
432087
3136
Sprzedajemy tylko minuty rozmów.
07:31
And where's the airtime sold?
152
435223
1913
Gdzie się sprzedaje minuty rozmów?
07:33
It's sold at umbrella stands all over the streets,
153
437136
4093
Na straganach ulicznych, gdzie się da,
07:37
where people are unregistered, unlicensed,
154
441229
3724
bez zezwoleń i rejestrowania się,
07:40
but MTN makes most of its profits,
155
444953
2705
ale właśnie tak MTN zarabia najwięcej,
07:43
perhaps 90 percent of its profits,
156
447658
2687
może nawet 90% swoich zysków,
07:46
from selling through System D, the informal economy.
157
450345
4662
ze sprzedaży w gospodarce nieformalnej Systemu D.
07:50
And where do the phones come from?
158
455007
1836
Skąd te telefony?
07:52
Well, they come from here. This is in Guangzhou, China,
159
456843
2874
Pochodzą stąd. Z Guangzhou, w Chinach,
07:55
and if you go upstairs in this rather sleepy looking
160
459717
3436
na górze tego sennego sklepu z elektroniką,
07:59
electronics mall, you find the Guangzhou Dashatou
161
463153
4626
trafimy na Guangzhou Dashatou,
08:03
second-hand trade center,
162
467779
2873
centrum handlu towarami z drugiej ręki.
08:06
and if you go in there, you follow the guys with the muscles
163
470652
3184
Trzeba iść za silnymi mężczyznami
08:09
who are carrying the boxes, and where are they going?
164
473836
2662
niosącymi kartony i zobaczyć, gdzie trafią.
08:12
They're going to Eddy in Lagos.
165
476498
2817
Trafią do firmy Eddy w Lagos.
08:15
Now, most of the phones there are not second-hand at all.
166
479315
2704
Większość telefonów wcale nie jest z drugiej ręki.
08:17
The name is a misnomer.
167
482019
1307
Ta nazwa wprowadza w błąd.
08:19
Most of them are pirated. They have the name brand
168
483326
2908
Większość pochodzi z piractwa. Mają nazwę firmową,
08:22
on them, but they're not manufactured by the name brand.
169
486234
3081
ale ich producentem nie jest czołowa marka.
08:25
Now, are there downsides to that?
170
489315
2656
Czy ma to jakieś minusy?
08:27
Well, I guess. You know, China has no —
171
491971
3248
Prawdopodobnie. Chiny nie mają
08:31
(Laughter) — no intellectual property, right?
172
495219
3292
(Śmiech) własności intelektualnej, zgadza się?
08:34
Versace without the vowels.
173
498511
1901
Versace bez samogłosek.
08:36
Zhuomani instead of Armani.
174
500412
2062
Zhuomani zamiast Armani.
08:38
S. Guuuci, and -- (Laughter) (Applause)
175
502474
5007
S. Guuuci (Śmiech) (Brawa)
08:43
All around the world this is how products
176
507481
3129
Tak rozprowadza się towary na całym świecie,
08:46
are being distributed, so, for instance,
177
510610
2520
na przykład,
08:49
in one street market on Rua 25 de Março
178
513130
3159
na targu przy Rua 25 de Março
08:52
in São Paulo, Brazil,
179
516289
1969
w Sao Paulo w Brazylii,
08:54
you can buy fake designer glasses.
180
518258
3296
można kupić podrabiane okulary firmowe,
08:57
You can buy cloned cologne.
181
521554
2063
podrabianą wodę kolońską,
08:59
You can buy pirated DVDs, of course.
182
523617
2775
pirackie płyty DVD,
09:02
You can buy New York Yankees caps
183
526392
2857
czapki New York Yankees
09:05
in all sorts of unauthorized patterns.
184
529249
3206
z niefirmowym logo.
09:08
You can buy cuecas baratas, designer underwear
185
532455
3089
Można kupić bieliznę cuecas baratas,
09:11
that isn't really manufactured by a designer,
186
535544
2297
której nie stworzył znany projektant,
09:13
and even pirated evangelical mixtapes. (Laughter)
187
537841
4374
a nawet pirackie pieśni religijne. (Śmiech)
09:18
Now, businesses tend to complain about this,
188
542215
2754
Firmy się na to skarżą,
09:20
and their, they, I don't want to take away from their
189
544969
3539
nie chcę bagatelizować ich problemów
09:24
entire validity of complaining about it,
190
548508
2038
i zasadności zarzutów,
09:26
but I did ask a major sneaker manufacturer earlier this year
191
550546
4498
ale spytałem producenta obuwia sportowego,
09:30
what they thought about piracy,
192
555044
2897
co myśli o piractwie,
09:33
and they told me, "Well, you can't quote me on this,
193
557941
1347
i usłyszałem: „Nieoficjalnie,
09:35
because if you quote me on this, I have to kill you,"
194
559288
2100
bo jak się na mnie powołasz, będę musiał cię zabić”,
09:37
but they use piracy as market research.
195
561388
5704
ale wykorzystujemy piractwo do badania rynku.
09:42
The sneaker manufacturer told me that if
196
567092
3224
Producent butów sportowych powiedział,
09:46
they find that Pumas are being pirated, or Adidas
197
570316
3687
że jeśli podrabiają Pumy czy Adidasy,
09:49
are being pirated and their sneakers aren't being pirated,
198
574003
3286
a ich butów nie podrabiają,
09:53
they know they've done something wrong. (Laughter)
199
577289
2885
to wiadomo, że zrobili coś nie tak. (Śmiech)
09:56
So it's very important to them to track piracy
200
580174
3077
Dlatego obserwowanie piratów jest takie ważne.
09:59
exactly because of this, and the people who are buying,
201
583251
2364
Zresztą nabywcy podrabianych towarów
10:01
the pirates, are not their customers anyway,
202
585615
2120
nie są ich klientami.
10:03
because their customers want the real deal.
203
587735
2732
Ich klientów interesuje tylko produkt markowy.
10:06
Now, there's another problem.
204
590467
1493
Jest jeszcze jeden problem.
10:07
This is a real street sign in Lagos, Nigeria.
205
591960
3332
Oto tablica drogowa w Lagos, w Nigerii.
10:11
All of System D really doesn't pay taxes, right?
206
595292
3064
Cały System D nie płaci podatków.
10:14
And when I think about that, first of all I think that
207
598356
1805
Władza działa na zasadzie umowy społecznej
10:16
government is a social contract between the people and
208
600161
3714
między narodem a rządem,
10:19
the government, and if the government isn't transparent,
209
603875
2516
i jeśli rząd nie jest przejrzysty,
10:22
then the people aren't going to be transparent either,
210
606391
2221
wtedy i naród nie będzie przejrzysty.
10:24
but also that we're blaming the little guy
211
608612
3048
Potępiamy szarego człowieka za to,
10:27
who doesn't pay his taxes, and we're not recognizing
212
611660
1937
że nie płaci podatków, a nie dostrzegamy,
10:29
that everyone's fudging things all over the world,
213
613597
2773
że na całym świecie wszyscy kombinują,
10:32
including some extremely respected businesses,
214
616370
4033
łącznie z bardzo szacownymi firmami.
10:36
and I'll give you one example.
215
620403
1140
Podam tu jeden przykład.
10:37
There was one company that paid 4,000 bribes
216
621543
4151
Jest firma, która dała 4000 łapówek
10:41
in the first decade of this millennium, and
217
625694
2398
w pierwszej dekadzie tego tysiąclecia,
10:43
a million dollars in bribes every business day, right?
218
628092
4901
to milion dolarów w łapówkach w każdy dzień roboczy, tak?
10:48
All over the world. And that company
219
632993
2295
Na całym świecie. Mowa o firmie Siemens,
10:51
was the big German electronics giant Siemens.
220
635288
2906
wielkim niemieckim gigancie elektronicznym.
10:54
So this goes on in the formal economy
221
638194
3878
Dzieje się tak zarówno w gospodarce oficjalnej,
10:57
as well as the informal economy,
222
642072
2198
jak i nieoficjalnej,
11:00
so it's wrong of us to blame — and I'm not singling out
223
644270
2130
nie chcę tu piętnować Siemensa,
11:02
Siemens, I'm saying everyone does it. Okay?
224
646400
3719
ani nikogo winić, bo wszyscy tak robią.
11:06
I just want to end by saying that if Adam Smith
225
650119
3449
Na koniec powiem tylko, że gdyby Adam Smith
11:09
had framed out a theory of the flea market
226
653568
2840
opracował teorię pchlego targu,
11:12
instead of the free market, what would be some
227
656408
3311
zamiast teorii wolnego rynku,
11:15
of the principles?
228
659719
2009
jakie byłyby jego zasady?
11:17
First, it would be to understand that it could be
229
661728
3760
Po pierwsze, taki rynek można uznać za spółdzielnię,
11:21
considered a cooperative, and this is a thought
230
665488
2191
to myśl brazylijskiego teoretyka prawa,
11:23
from the Brazilian legal scholar Roberto Mangabeira Unger.
231
667679
4585
Roberto Mangabeira Ungera.
11:28
Cooperative development is a way forward.
232
672264
2593
Rozwój spółdzielczości to droga naprzód. Po drugie,
11:30
Secondly, from the [Austrian] anarchist philosopher Paul Feyerabend,
233
674857
4678
za austriackim filozofem anarchistą, Paulem Feyerabendem,
11:35
facts are relative, and what is a massive right
234
679535
4288
fakty są względne. To co nigeryjski biznesmen
11:39
of self-reliance to a Nigerian businessperson
235
683823
2985
uważa za niepodważalne prawo zaradności,
11:42
is considered unauthorized and horrible to other people,
236
686808
4011
gdzie indziej uznają za bezprawie i obrzydliwość.
11:46
and we have to recognize that there are differences
237
690819
2017
Musimy zdać sobie sprawę, że różni ludzie
11:48
in how people define things and what their facts are.
238
692836
2057
uznają różne definicje i różne fakty.
11:50
And third is, and I'm taking this from
239
694893
3100
Po trzecie, to z Allena Ginsberga,
11:53
the great American beat poet Allen Ginsberg,
240
697993
3280
wielkiego amerykańskiego poety bitnika;
11:57
that alternate economies barter and
241
701273
3152
alternatywne typy gospodarki
12:00
different kinds of currency, alternate currencies
242
704425
2751
stosują handel wymienny
12:03
are also very important, and he talked about
243
707176
2842
i nie gardzą walutą zastępczą,
12:05
buying what he needed just with his good looks.
244
710018
2991
sam Ginsberg kupował na piękne oczy.
12:08
And so I just want to leave you there, and say that
245
713009
3631
Na tym kończąc, chciałbym, żebyście widzieli,
12:12
this economy is a tremendous force for global development
246
716640
4216
że ta gospodarka
12:16
and we need to think about it that way.
247
720856
1967
jest potężnym bodźcem globalnego rozwoju.
12:18
Thank you very much. (Applause)
248
722823
3016
Dziękuję bardzo. (Brawa)
12:21
(Applause)
249
725839
3125
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Robert Neuwirth - AuthorRobert Neuwirth’s writings on the street-level reality of the developing world have opened a new dialogue on development and economics.
Why you should listen
For too many people in the world, Robert Neuwirth suggests, the world's globalized economic system has turned out to be a capitalism of decay. Only by embracing true sharing strategies, he argues, can people develop an equitable vision of the future.
Neuwirth is the author of two previous books: Stealth of Nations (2011), on the global growth of the street markets and cross-border smuggling, and Shadow Cities (2005), on the power of squatter communities and shantytowns. His work has appeared in documentary films, on radio and television, and in many publications. In addition to writing, he has taught at Rikers Island, New York City’s jail, and at Columbia University’s Graduate School of Journalism.
Robert Neuwirth | Speaker | TED.com