TED2005
Kevin Kelly: How technology evolves
Kevin Kelly: Jak ewoluuje technika
Filmed:
Readability: 3.7
2,037,387 views
Entuzjasta nowych techniki, Kevin Kelly zadaje pytanie "Czego technika chce" i odkrywa, że zmierza ona do wszechobecności i złożoności - całkiem podobnie jak ewolucja życia.
Kevin Kelly - Digital visionary
There may be no one better to contemplate the meaning of cultural change than Kevin Kelly, whose life story reads like a treatise on the value and impacts of technology. Full bio
There may be no one better to contemplate the meaning of cultural change than Kevin Kelly, whose life story reads like a treatise on the value and impacts of technology. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
I don't know about you, but I haven't quite figured out
0
0
4000
Nie wiem jak wy,
ale niezupełnie mogę zrozumieć,
ale niezupełnie mogę zrozumieć,
00:29
exactly what technology means in my life.
1
4000
3000
co technika oznacza w moim życiu.
00:32
I've spent the past year thinking about what it really should be about.
2
7000
7000
Cały zeszły rok rozmyślałem,
czym powinna być.
czym powinna być.
00:39
Should I be pro-technology? Should I embrace it full arms?
3
14000
3000
Czy powinienem ją przyjąć
z otwartymi ramionami?
z otwartymi ramionami?
00:42
Should I be wary? Like you, I'm very tempted by the latest thing.
4
17000
5000
Czy mieć się na baczności?
Ku temu się skłaniam.
Ku temu się skłaniam.
00:47
But at the other hand, a couple of years ago
5
22000
2000
Jednak z drugiej strony, parę lat temu
00:49
I gave up all of my possessions,
6
24000
3000
porzuciłem cały swój dobytek,
00:52
sold all my technology -- except for a bicycle --
7
27000
2000
sprzedałem całą technikę,
oprócz roweru,
oprócz roweru,
00:54
and rode across 3,000 miles on the U.S. back roads under the power of my one body,
8
29000
6000
i pokonałem prawie 5 tys. km
podrzędnych dróg USA,
podrzędnych dróg USA,
01:00
fuelled mostly by Twinkies and junk food.
9
35000
3000
napędzany ciasteczkami i niezdrową żywnością.
01:03
(Laughter)
10
38000
1000
(Śmiech)
01:04
And I've since then tried to keep technology
11
39000
2000
Usiłuję trzymać technikę na dystans,
01:06
at arm's length in many ways, so it doesn't master my life.
12
41000
4000
żeby nie zdominowała mi życia.
01:10
At the same time, I run a website on cool tools,
13
45000
4000
Ale prowadzę też stronę
o fajnych narzędziach,
o fajnych narzędziach,
01:14
where I issue a daily obsession of the latest things in technology.
14
49000
4000
dając co dzień ujście obsesji
na temat nowinek technicznych.
na temat nowinek technicznych.
01:18
So I'm still perplexed about what the true meaning of technology is
15
53000
6000
Nadal konsternuje mnie
prawdziwe znaczenie techniki
prawdziwe znaczenie techniki
01:24
as it relates to humanity, as it relates to nature,
16
59000
4000
w odniesieniu do ludzkości, do natury
01:28
as it relates to the spiritual.
17
63000
3000
i do sfery duchowej.
01:31
And I'm not even sure we know what technology is.
18
66000
4000
Chyba nie do końca wiemy, czym jest technika.
01:35
And one definition of technology is that which is first recorded.
19
70000
6000
Jedną z definicji techniki jest ta,
którą napisano jako pierwszą.
którą napisano jako pierwszą.
01:41
This is the first example of the modern use of technology that I can find.
20
76000
5000
To najstarszy znany mi przykład
współczesnego zastosowania techniki.
współczesnego zastosowania techniki.
01:46
It was the suggested syllabus for dealing with
21
81000
4000
To propozycja programu
studiów Sztuk Stosowanych
studiów Sztuk Stosowanych
01:50
the Applied Arts and Science at Cambridge University in 1829.
22
85000
6000
i Nauk Ścisłych
Uniwersytetu Cambridge w 1829 r.
Uniwersytetu Cambridge w 1829 r.
01:56
Before that, obviously, technology didn't exist. But obviously it did.
23
91000
5000
Przedtem najwyraźniej technika nie istniała.
Ale przecież istniała.
Ale przecież istniała.
02:01
I like one of the definitions that Alan Kay has for technology.
24
96000
4000
Lubię jedną z definicji techniki
Alana Kaya:
Alana Kaya:
02:05
He says technology is anything that was invented after you were born.
25
100000
4000
technika to wszystko,
co wynaleziono po naszym urodzeniu.
co wynaleziono po naszym urodzeniu.
02:09
(Laughter)
26
104000
1000
(Śmiech)
02:10
So it sums up a lot of what we're talking about.
27
105000
4000
To podsumowuje wiele z tego,
o czym mówimy.
o czym mówimy.
02:14
Danny Hillis actually has an update on that --
28
109000
2000
Danny Hills podaje pewne uaktualnienie:
02:16
he says technology is anything that doesn't quite work yet.
29
111000
4000
technika to wszystko,
co jeszcze całkiem nie działa.
co jeszcze całkiem nie działa.
02:20
(Laughter)
30
115000
1000
(Śmiech)
02:21
Which also, I think, gets into a little bit of our current idea.
31
116000
5000
Co też odnosi się do naszego tematu.
02:26
But I was interested in another definition of technology.
32
121000
3000
Interesowała mnie inna definicja techniki.
02:29
Something, again, that went back to something more fundamental.
33
124000
4000
Nawiązanie do czegoś
bardziej fundamentalnego.
bardziej fundamentalnego.
02:33
Something that was deeper. And as I struggled to understand that,
34
128000
6000
Czegoś głębszego. Usiłując to zrozumieć,
02:39
I came up with a way of framing the question
35
134000
3000
doszedłem do sposobu sformułowania pytania,
02:42
that seemed to work for me in my investigations.
36
137000
2000
które pasuje do mojego dochodzenia.
02:44
And I'm, this morning, going to talk about this for the first time.
37
139000
3000
Dziś zamierzam mówić o tym po raz pierwszy.
02:47
So this is a very rough attempt to think out loud.
38
142000
5000
To bardzo pobieżna próba myślenia na głos.
02:52
The question that I came up with was this question:
39
147000
4000
Otóż doszedłem do pytania:
02:56
what does technology want? And by that, I don't mean,
40
151000
3000
czego technika chce? Nie chodzi mi o to,
02:59
does it want chocolate or vanilla? By what it wants, I mean,
41
154000
5000
czy chce czekolady, czy wanilii, lecz o to,
03:04
what are its inherent trends and biases?
42
159000
2000
jakie są jej wrodzone trendy i uprzedzenia,
03:06
What are its tendencies over time? One way to think about this is
43
161000
5000
i tendencje w czasie. Można to przyrównać
03:11
thinking about biological organisms, which we've heard a lot about.
44
166000
4000
do biologicznych organizmów,
o których tyle słyszeliśmy.
o których tyle słyszeliśmy.
03:15
And the trick that Richard Dawkins does, which is to say,
45
170000
3000
Ten trik stosuje Richard Dawkins,
03:18
to look at them as simply as genes, as vehicles for genes.
46
173000
4000
postrzegając organizmy jako nośniki genów.
03:22
So he's saying, what do genes want? The selfish gene.
47
177000
3000
Pyta: "Czego chcą geny?" Samolubny gen.
03:25
And I'm applying a similar trick to say,
48
180000
3000
Stosuję tutaj podobny trik proponując,
03:28
what if we looked at the universe in our culture
49
183000
3000
byśmy spojrzeli na wszechświat
w naszej kulturze
w naszej kulturze
03:31
through the eyes of technology? What does technology want?
50
186000
5000
oczami techniki. Czego technika chce?
03:36
Obviously, this in an incomplete question,
51
191000
2000
Oczywiście, jest to niepełne pytanie,
03:38
just as looking at an organism as only a gene
52
193000
2000
tak samo jak traktowanie organizmu
03:40
is an incomplete way of looking at it.
53
195000
2000
jako genu jest niekompletne.
03:42
But it's still very, very productive. So I'm attempting to say,
54
197000
4000
Niemniej to bardzo produktywne pytanie.
03:46
if we take technology's view of the world, what does it want?
55
201000
4000
Czego chce technika
w swoim postrzeganiu świata?
w swoim postrzeganiu świata?
03:50
And I think once we ask that question
56
205000
3000
Zadając to pytanie musimy wrócić
03:53
we have to go back, actually, to life. Because obviously,
57
208000
5000
do samego życia. Ponieważ, oczywiście,
03:58
if we keep extending the origins of technology far back,
58
213000
3000
cofając się do początków techniki,
04:01
I think we come back to life at some point.
59
216000
2000
dochodzimy do życia.
04:03
So that's where I want to begin my little exploration, is in life.
60
218000
3000
Chcę zacząć to małe dociekanie
właśnie od życia.
właśnie od życia.
04:06
And like you heard from the previous speakers,
61
221000
3000
Jak słyszeliście od poprzednich mówców,
04:09
we don't really know what life there is on Earth right now.
62
224000
3000
tak naprawdę nie znamy życia na Ziemi.
04:12
We have really no idea.
63
227000
2000
Zupełnie nie mamy pojęcia.
04:14
Craig Venter's tremendous and brilliant attempt
64
229000
4000
Craig Venter porywa się
04:18
to DNA sequence things in the ocean is great.
65
233000
3000
na sekwencjonowanie DNA stworzeń morskich.
04:21
Brian Farrell's work is all part of this agenda to try
66
236000
3000
Praca Briana Farrella jest częścią planu,
04:24
and actually discover all the species on Earth.
67
239000
2000
by odkryć wszystkie gatunki na Ziemi.
04:26
And one of the things that we should do is just make a grid of the globe
68
241000
3000
Warto by zrobić
siatkę kartograficzną globu
siatkę kartograficzną globu
04:29
and randomly go and inspect all the places that the grid intersects,
69
244000
5000
i losowo posprawdzać miejsca
na przecięciu linii,
na przecięciu linii,
04:34
just to see what's on life. And if we did that
70
249000
2000
żeby zobaczyć, co tam żyje.
Posługując się w tym celu
Posługując się w tym celu
04:36
with our little Martian probe, which we have not done on Earth,
71
251000
3000
naszą małą marsjańską sondą,
czego nie zrobiliśmy na Ziemi,
czego nie zrobiliśmy na Ziemi,
04:39
we would begin to see some incredible species.
72
254000
4000
zaczęlibyśmy dostrzegać niesamowite gatunki.
04:43
This is not on another planet. These are things
73
258000
2000
To nie jest inna planeta.
To są stworzenia,
To są stworzenia,
04:45
that are hidden away on our planet.
74
260000
2000
ukryte w zakamarkach naszej planety.
04:47
This is an ant that stores its colleagues' honey in its abdomen.
75
262000
5000
Oto mrówka, która przechowuje miód
od koleżanek we własnym odwłoku.
od koleżanek we własnym odwłoku.
04:52
Each one of these organisms that we've described -- that you've seen
76
267000
3000
Każdy z tych organizmów, które opisuję,
04:55
from Jamie and others, these magnificent things --
77
270000
3000
które pokazywał Jamie i inni,
04:58
what they're doing, each one of them,
78
273000
2000
te wspaniałe stworzenia
05:00
is they're hacking the rules of life.
79
275000
3000
łamią zasady życia.
05:03
I can't think of a single general principle of biology
80
278000
5000
Nie znam ani jednej ogólnej zasada biologii,
05:08
that does not have an exception somewhere by some organism.
81
283000
4000
dla której jakiś organizm
nie stanowi wyjątku.
nie stanowi wyjątku.
05:12
Every single thing that we can think of --
82
287000
2000
Każde stworzenie, jakie przychodzi na myśl,
05:14
and if you heard Olivia's talk about the sexual habits,
83
289000
3000
i jeśli słyszeliście wykład Oliwii
o zwyczajach seksualnych,
o zwyczajach seksualnych,
05:17
you'll realize that there isn't anything we can say that's true for all life,
84
292000
3000
wiecie już, że nie ma prawd
dotyczących wszystkich form życia,
dotyczących wszystkich form życia,
05:20
because every single one of them is hacking something about it.
85
295000
4000
gdyż każdy organizm
stanowi jakiś wyjątek.
stanowi jakiś wyjątek.
05:24
This is a solar-powered sea slug. It's a nudibranch
86
299000
4000
Oto napędzany słońcem
nagoskrzelny ślimak morski.
nagoskrzelny ślimak morski.
05:28
that has incorporated chloroplast inside it to drive its energy.
87
303000
6000
W środku ma zintegrowany chloroplast
i napędza się jego energią.
i napędza się jego energią.
05:34
This is another version of that. This is a sea dragon,
88
309000
3000
A to inna wersja:
wieloszczet z rodziny Syllidae.
wieloszczet z rodziny Syllidae.
05:37
and the one on the bottom, the blue one, is a juvenile that has not yet
89
312000
6000
Ten niebieski poniżej to młody osobnik,
05:43
swallowed the acid, has not yet taken in
90
318000
2000
który jeszcze nie połknął kwasu,
05:45
the brown-green algae pond scum into its body to give it energy.
91
320000
7000
nie wchłonął brązowo-zielonych alg,
dających energię.
dających energię.
05:52
These are hacks, and if we looked at the general shape
92
327000
5000
To droga na skróty.
05:57
of the approaches to hacking life there are, current consensus,
93
332000
4000
Obecnie przyjmuje się istnienie
sześciu królestw zwierząt.
sześciu królestw zwierząt.
06:01
six kingdoms. Six different broad approaches: the plants,
94
336000
4000
Sześć różnych podejść: rośliny,
06:05
the animals, the fungi, the protests -- the little things -- the bacteria
95
340000
3000
zwierzęta, grzyby,
małe organizmy, tzw. protisty,
małe organizmy, tzw. protisty,
06:08
and the Archaea bacteria. The Archaeas.
96
343000
3000
bakterie i archeobakterie. Archeony.
06:11
Those are the general approaches to life. That's one way to look at life on Earth today.
97
346000
6000
To sposób klasyfikacji
dzisiejszego życia na Ziemi.
dzisiejszego życia na Ziemi.
06:17
But a more interesting way,
98
352000
2000
Ale bardziej interesującym sposobem
06:19
the current way to take the long view,
99
354000
3000
jest długofalowa perspektywa,
06:22
is to look at it in an evolutionary perspective.
100
357000
3000
czyli spojrzenie z perspektywy ewolucji.
06:25
And here we have a view of evolution where rather than having evolution
101
360000
6000
W tym schemacie,
zamiast rozwijać się wzdłuż linii czasu,
zamiast rozwijać się wzdłuż linii czasu,
06:31
go over the linear time, we have it coming out from the center.
102
366000
3000
ewolucja rozchodzi się od centrum.
06:34
So in the center is the most primitive, and this is a genealogical chart
103
369000
4000
Centrum jest najbardziej prymitywne.
To wykres genealogiczny
To wykres genealogiczny
06:38
of all life on earth. This is all the same six kingdoms.
104
373000
4000
wszelkiego życia na Ziemi.
Te same sześć królestw.
Te same sześć królestw.
06:42
You see 4,000 representative species, and you can see where we are.
105
377000
4000
4 tys. reprezentatywnych gatunków,
a ludzie tutaj.
a ludzie tutaj.
06:46
But what I like about this is it shows that
106
381000
1000
Lubię ten schemat, bo pokazuje,
06:47
every living organism on Earth today is equally evolved.
107
382000
6000
że wszystkie współczesne organizmy
wyewoluowały równomiernie.
wyewoluowały równomiernie.
06:53
Those fungi and bacteria are as highly evolved as humans.
108
388000
4000
Grzyby i bakterie
są równie rozwinięte jak ludzie.
są równie rozwinięte jak ludzie.
06:57
They've been around just as long and gone through
109
392000
2000
Istnieją równie długo
i przeszły przez takie same
i przeszły przez takie same
06:59
just the same kind of trial and error to get here.
110
394000
4000
próby i błędy, aby być tutaj.
07:03
But we see that each one of these is actually hacking,
111
398000
5000
Każdy z nich używa skrótów
07:08
and has a different way of finding out how to do life.
112
403000
2000
i inaczej odkrywa, jak żyć.
07:10
And if we take the long-term trends of life, if we begin to say,
113
405000
4000
Biorąc pod uwagę
długoterminowe trendy życia,
długoterminowe trendy życia,
07:14
what does evolution want? There's several things that we see.
114
409000
3000
czego ewolucja chce? Oto kilka rzeczy.
07:17
One of the things about evolution is that nowhere on Earth
115
412000
6000
Otóż nigdzie na Ziemi
07:23
have we ever been where we don't find life.
116
418000
4000
nie ma miejsca pozbawionego życia.
07:27
We find life at the bottom of every long-term,
117
422000
4000
Znajdujemy życie na spodzie
każdego odwiertu,
każdego odwiertu,
07:31
long-distance drilling core into the center of rock
118
426000
3000
głęboko w rdzeniu skały.
07:34
that we bring up -- and there's bacteria in the pores of that rock.
119
429000
4000
W porach skały
zawsze znajdujemy bakterie.
zawsze znajdujemy bakterie.
07:38
And wherever life is, it never retreats. It's ubiquitous and it wants to be more.
120
433000
4000
Raz powstałe życie nie zanika. Jest wszędzie.
07:42
More and more of the inert matter of the globe
121
437000
3000
Coraz więcej bezwładnej materii
naszego globu
naszego globu
07:45
is being touched and animated by life.
122
440000
3000
ma kontakt z życiem.
07:48
The second thing is is we see diversity. We also see specialization.
123
443000
4000
Widzimy różnorodność i specjalizację.
07:52
We see the movement from a general-purpose cell
124
447000
3000
Komórki z ogólnych
07:55
to the more specific and specialized.
125
450000
4000
stają się bardziej wyspecjalizowane.
07:59
And we see a drift towards complexity that's very intuitive.
126
454000
4000
Zmiany idą w stronę złożoności.
08:03
And actually, we have current data that does show
127
458000
2000
Bieżące dane pokazują
08:05
that there is an actual drift towards complexity over time.
128
460000
4000
przesunięcie w kierunku złożoności w czasie.
08:09
And the last thing, I bring back this nudibranch.
129
464000
2000
Wracając do ślimaka nagoskrzelnego.
08:11
One of the things we see about life is that it moves
130
466000
3000
Życie przesuwa się od ograniczonej
08:14
from the inner to increasing sociability. And by that it means
131
469000
4000
do narastającej wspólnotowości. To oznacza,
08:18
that there is more and more of life whose entire environment is other life.
132
473000
4000
że istnieje coraz więcej form życia
wewnątrz innych organizmów.
wewnątrz innych organizmów.
08:22
Like those chloroplast cells --
133
477000
2000
Na przykład chloroplasty
08:24
they're completely surrounded by other life.
134
479000
1000
są całkowicie otoczone
przez inne formy życia.
przez inne formy życia.
08:25
They never touch the inner matter. There is more and more co-evolution.
135
480000
6000
Nie mają kontaktu z materią nieożywioną.
Jest coraz więcej koewolucji.
Jest coraz więcej koewolucji.
08:31
And so the general, long-term trends of evolution
136
486000
3000
Ogólnych, długoterminowych
trendów ewolucji jest pięć:
trendów ewolucji jest pięć:
08:34
are roughly these five: ubiquity, diversity, specialization,
137
489000
4000
wszechobecność, różnorodność, specjalizacja,
08:38
complexity and socialization. Now, I took that and said,
138
493000
5000
kompleksowość i socjalizacja.
08:43
OK, what are the long-term trends in technology?
139
498000
5000
Jakie są długoterminowe trendy w technice?
08:48
And again, my question is, what does technology want?
140
503000
4000
Czego chce technika?
08:52
And so, remarkably, I discovered
141
507000
3000
Odkryłem, co jest godne uwagi,
08:55
that there's also a drift toward specialization.
142
510000
3000
że istnieje dążenie w kierunku specjalizacji.
08:58
That we see there's a general hammer,
143
513000
3000
Zaczynamy od młotka ogólnego użytku
09:01
and hammers become more and more specific over time.
144
516000
3000
a z czasem młotki się specjalizują.
09:04
There's obviously diversity. Huge numbers of things.
145
519000
5000
Różnorodność jest oczywista.
09:09
This is all the contents of a Japanese home.
146
524000
2000
Oto cała zawartość japońskiego domu.
09:11
I actually had my daughter -- gave her a tally counter,
147
526000
3000
Dałem córce licznik
09:14
and I gave her an assignment last summer to go around
148
529000
2000
i kazałem policzyć
09:16
and count the number of species of technology in our household.
149
531000
4000
gatunki techniki w naszym domu.
09:20
And it came up with 6,000 different species of products.
150
535000
3000
Odkryła 6 tys. gatunków produktów.
09:23
I did some research and found out that the King of England, Henry VIII,
151
538000
3000
Znalazłem informację, że król Anglii Henryk VIII
09:26
had only about 7,000 items in his household.
152
541000
3000
miał na swoim dworze
tylko 7 tysięcy przedmiotów.
tylko 7 tysięcy przedmiotów.
09:29
And he was the King of England,
153
544000
1000
A przecież był królem Anglii.
09:30
and that was the entire wealth of England at the time.
154
545000
2000
W tym czasie było to bogactwo całej Anglii.
09:32
So we're seeing huge numbers of diversity in the kinds of things.
155
547000
5000
Mamy wielką różnorodność przedmiotów.
09:37
This is a scene from Star Wars where the 3PO comes out
156
552000
4000
W Gwiezdnych Wojnach 3PO patrzy ze zgrozą
09:41
and he sees machines making machines. How depraved!
157
556000
3000
na maszyny produkujące maszyny.
09:44
Well, this is actually what we're headed towards: world machines.
158
559000
4000
Ale właśnie do świata maszyn zdążamy.
09:48
And the technology is only being thrown out by other technologies.
159
563000
3000
Jedną technikę zastępujemy drugą.
09:51
Most machines will only ever be in contact with other technology
160
566000
3000
Większości maszyn będzie stykać się
wyłącznie z inną techniką,
wyłącznie z inną techniką,
09:54
and not non-technology, or even life.
161
569000
3000
a nie z nie-techniką, i nawet nie z życiem.
09:57
And thirdly, the idea that machines are becoming biological and complex
162
572000
3000
Idea, że maszyny
stają się biologiczne i kompleksowe
stają się biologiczne i kompleksowe
10:00
is at this point a cliche. And I'm happy to say,
163
575000
4000
to pusty frazes. Z przyjemnością przyznaję,
10:04
I was partly responsible for that cliche
164
579000
2000
że ponoszę za to częściową odpowiedzialność.
10:06
that machines are becoming biological, but that's pretty evident.
165
581000
3000
co jest to całkiem oczywiste.
10:09
So the major trends in technology evolution actually
166
584000
6000
Główne trendy w ewolucji technicznej,
10:15
are the same as in biological evolution. The same drives that we see
167
590000
5000
podobnie jak w ewolucji biologicznej, kierują się
10:20
towards ubiquity, towards diversity, towards socialization,
168
595000
3000
ku wszechobecności, różnorodności, socjalizacji,
10:23
towards complexity. That is maybe not a big surprise
169
598000
4000
kompleksowości. To nic dziwnego.
10:27
because if we map out, say, the evolution of armor,
170
602000
5000
Gdy rozrysowujemy ewolucję np. zbroi,
10:32
you can actually follow a sort of an evolutionary-type cladistic tree.
171
607000
4000
to wynikiem jest ewolucyjne,
kladystyczne drzewo.
kladystyczne drzewo.
10:36
I suggest that, in fact, technology is the seventh kingdom of life.
172
611000
5000
Sugeruję, że technika to 7 królestwo b.
10:41
That its operations and how it works is so similar
173
616000
4000
Działa tak podobnie,
10:45
that we can think of it as the seventh kingdom.
174
620000
4000
że można uznać ją za 7 królestwo.
10:49
And so it would be sort of approximately up there,
175
624000
3000
Byłoby ono gdzieś tutaj,
10:52
coming out of the animal kingdom. And if we were to do that,
176
627000
6000
wychodząc z królestwa zwierząt.
10:58
we would find out -- we could actually approach technology in this way.
177
633000
3000
Tak można podchodzić do techniki.
11:01
This is Niles Eldredge. He was the co-developer with Stephen Jay Gould
178
636000
5000
Niles Eldredge wraz z Stephenem Jay Gouldem
11:06
of the theory of punctuated equilibrium.
179
641000
2000
stworzył teorię przerywanej równowagi.
11:08
But as a sideline, he happens to collect cornets.
180
643000
3000
Kolekcjonuje dla przyjemności klarnety.
11:11
He has one of the world's largest collections -- about 500 of them.
181
646000
4000
Ma unikalną kolekcję ok. 500 klarnetów.
11:15
And he has decided to treat them as if they were trilobites, or snails,
182
650000
3000
Potraktował je jak trylobity albo ślimaki,
11:18
and to do a morphological analysis,
183
653000
2000
i dokonał analizy morfologicznej,
11:20
and try to derive their genealogical history over time.
184
655000
4000
sporządzając historię genealogiczną klarnetów,
11:24
This is his chart, which is not quite published yet.
185
659000
2000
która jeszcze nie została opublikowana.
11:26
But the most interesting aspect about this
186
661000
3000
Interesującym aspektem,
11:29
is that if you look at those red lines at the bottom,
187
664000
3000
jeśli spojrzeć na czerwone linie,
11:32
those indicate basically a parentage of a type of cornet
188
667000
7000
jest pochodzenie od klarnetów,
które wyszły z użytku.
które wyszły z użytku.
11:39
that was no longer made. That does not happen in biology.
189
674000
4000
W biologii tak się nie zdarza.
11:43
When something is extinct, you can't have it as your parent.
190
678000
3000
Wymarły gatunek nie może mieć potomstwa.
11:46
But that does happen in technology. And it turns out
191
681000
3000
Natomiast w technice
11:49
that that's so distinctive that you can actually look at this tree,
192
684000
4000
jest to charakterystyczne.
11:53
and you can actually use it to determine
193
688000
3000
Patrząc na wykres można ustalić,
11:56
that this is a technological system versus a biological system.
194
691000
4000
czy jest to system techniczny,
czy też biologiczny.
czy też biologiczny.
12:00
In fact, this idea of resurrecting the whole idea is so important
195
695000
4000
Idea ożywiania jest na tyle ważna,
12:04
that I began to think about what happens with old technology.
196
699000
4000
że zastanowiło mnie,
co się dzieje ze starą techniką.
co się dzieje ze starą techniką.
12:08
And it turns out that, in fact, technologies don't die.
197
703000
5000
Okazuje się, że techniki nie wymierają.
12:13
So I suggested this to an historian of science, and he said,
198
708000
2000
Pewien historyk zapytał mnie:
12:15
"Well, what about, you know, come on, what about steam cars?
199
710000
5000
"A co z pojazdami parowymi? Już nie istnieją".
12:20
They're not around anymore." Well actually, they are.
200
715000
4000
Okazuje się jednak, że istnieją.
12:24
In fact, they're so around that you can buy new parts for a Stanley steam automobile.
201
719000
7000
Można kupić nowe części
do parowego automobilu Stanleya.
do parowego automobilu Stanleya.
12:31
And this is a website of a guy who's selling brand new parts
202
726000
3000
Oto strona internetowa, gdzie można nabyć
12:34
for the Stanley automobile. And the thing that I liked
203
729000
4000
nowiuteńkie części do automobilu Stanleya.
12:38
is sort of this one-click, add-to-your-cart button --
204
733000
3000
Tak jak lubię:
"Klik", dodaj do koszyka...
"Klik", dodaj do koszyka...
12:41
(Laughter) --
205
736000
1000
(Śmiech)
12:42
for buying steam valves. I mean, it was just -- it was really there.
206
737000
5000
...np. parowe zawory.
12:47
And so, I began to think about, well, maybe that's just a random sample.
207
742000
5000
Pomyślałem jednak: a może to przypadek?
12:52
Maybe I should do this sort of in a more conservative way.
208
747000
3000
Może trzeba to zbadać
bardziej tradycyjnie?
bardziej tradycyjnie?
12:55
So I took the great big 1895 Montgomery Ward's catalog
209
750000
5000
W katalogu
Montgomery'ego Warda z 1895 r.
Montgomery'ego Warda z 1895 r.
13:00
and I randomly went through it. And I took a page -- not quite a random page --
210
755000
3000
celowo wybrałem stronę trudniejszą
niż pozostałe.
niż pozostałe.
13:03
I took a page that was actually more difficult than others
211
758000
3000
Ponieważ wiele stron zawierało
13:06
because lots of the pages are filled with things
212
761000
2000
przedmioty w powszechnej produkcji.
13:08
that are still being made. But I took this page
213
763000
3000
Wybrałem stronę i zadałem pytanie,
13:11
and I said, how many of these things are still being made?
214
766000
4000
które rzeczy nadal się produkuje.
13:15
And not antiques. I want to know how many of these things are still in production.
215
770000
5000
Nie jako antyki.
Które są wciąż produkowane?
Które są wciąż produkowane?
13:20
And the answer is: all of them.
216
775000
3000
Okazało się, że wszystkie.
13:23
All of them are still being produced. So you've got corn shellers.
217
778000
7000
Wszystkie są wciąż produkowane;
łuszczarki do ziarna,
łuszczarki do ziarna,
13:30
I don't know who needs a corn sheller.
218
785000
2000
na co komu łuszczarka do ziarna?
13:32
Be it corn shellers -- you've got ploughs; you've got fan mills;
219
787000
4000
Łuszczarki, pługi, młyny wiatrakowe,
13:36
all these things -- and these are not, again, antiques. These are --
220
791000
3000
nie jako antyki,
ale jako przedmioty użytkowe,
ale jako przedmioty użytkowe,
13:39
you can order these. You can go to the web and you can buy them now,
221
794000
3000
które można zamówić
przez Internet, nowiuteńkie.
przez Internet, nowiuteńkie.
13:42
brand-new made. So in a certain sense, technologies don't die.
222
797000
5000
Zatem techniki nie umierają.
13:47
In fact, you can buy, for 50 bucks, a stone-age knife
223
802000
7000
Można kupić nóż
z epoki kamienia za 50 dolarów,
z epoki kamienia za 50 dolarów,
13:54
made exactly the same way that they were made 10,000 years ago.
224
809000
4000
wykonany tak samo
jak 10 tysięcy lat temu.
jak 10 tysięcy lat temu.
13:58
It's short, bone handle, 50 bucks. And in fact,
225
813000
4000
Krótki nóż, kościany trzonek,
50 dolarów.
50 dolarów.
14:02
what's important is that this information actually never died out.
226
817000
3000
Co istotne, ta informacja
nigdy nie wymarła.
nigdy nie wymarła.
14:05
It's not just that it was resurrected. It's continued all along.
227
820000
2000
Ta technika nigdy nie zaginęła.
14:07
And in Papua New Guinea, they were making stone axes
228
822000
3000
Kamienne topory
wytwarzano w Papui Nowej Gwinei
wytwarzano w Papui Nowej Gwinei
14:10
until two decades ago, just as a course of practical matters.
229
825000
7000
jeszcze 20 lat temu.
14:17
Even when we try to get rid of a technology, it's actually very hard.
230
832000
4000
Techniki trudno się pozbyć.
14:21
So we've all heard about the Amish giving up cars.
231
836000
4000
Amisze nie używający samochodów.
14:25
We've heard about the Japanese giving up guns.
232
840000
2000
Japończycy rezygnujący z broni palnej.
14:27
We've heard about this and that. But I actually went back and
233
842000
2000
O tym wszyscy słyszeliśmy.
14:29
took what I could find, the examples in history
234
844000
3000
Wyszukałem historyczne przykłady
14:32
where there have been prohibitions against technology,
235
847000
3000
prohibicji rozmaitych technik,,
14:35
and then I tried to find out when they came back in,
236
850000
3000
oraz kiedy dany zakaz upadł,
14:38
because they always came back in. And it turns out that the time,
237
853000
3000
gdyż technika zawsze powraca.
Okazało się,
Okazało się,
14:41
the duration of when they were outlawed and prohibited,
238
856000
2000
że okresy prohibicji i wyjęcia spod prawa
14:43
is decreasing over time. And that basically, you can delay technology,
239
858000
5000
z czasem są coraz krótsze.
14:48
but you can't kill it. So this makes sense, because in a certain sense
240
863000
3000
Czyli technikę można opóźnić,
ale nie można unicestwić.
ale nie można unicestwić.
14:51
what culture is, is the accumulation of ideas.
241
866000
5000
Co ma sens,
gdyż kultura jest akumulacją idei.
gdyż kultura jest akumulacją idei.
14:56
That's what it's for. It's so that ideas don't die out.
242
871000
3000
I dlatego idee nie wymierają.
14:59
And when we take that, we take this idea of what culture is doing
243
874000
6000
Biorąc kulturę i to, jak działa
15:05
and add it to what the long-term trajectory -- again, in life's evolution --
244
880000
6000
w kontekście długoterminowej ewolucji życia,
15:11
we find that each case -- each of the major transitions in life --
245
886000
3000
okazuje się, że w każdym przypadku
15:14
what they're really about is accelerating and changing
246
889000
3000
chodzi o przyśpieszenie i zmiany metody
15:17
the way in which evolution happens.
247
892000
3000
zachodzenia ewolucji.
15:20
They're actually changing the way in which ideas are generated.
248
895000
3000
Kultura zmienia sposób powstawania idei.
15:23
So all these steps in evolution are increasing, basically,
249
898000
4000
Kolejne kroki w ewolucji przyśpieszają
15:27
the evolution of evolvability.
250
902000
2000
ewolucję ewoluowalności.
15:29
So what's happening over time in life is
251
904000
2000
Czyli z czasem szybkość generowania
15:31
that the ways in which you generate these new ideas, these new hacks,
252
906000
3000
nowych idei i metod
15:34
are increasing. And the real tricks are ways
253
909000
4000
narasta.
15:38
in which you kind of explore the way of exploring.
254
913000
3000
Wynajdujemy nowe sposoby eksploracji.
15:41
And then what we see in the singularity,
255
916000
2000
Rozpatrując techniczną osobliwość
15:43
that prophesized by Kurzweil and others --
256
918000
3000
przepowiedzianą przez Kurzweila i innych,
15:46
his idea that technology is accelerating evolution.
257
921000
4000
widać, że technika
to przyśpieszająca ewolucja,
to przyśpieszająca ewolucja,
15:50
It's accelerating the way in which we search for ideas.
258
925000
3000
akceleracja sposobu, w jaki szukamy idei.
15:53
So if you have life hacking --
259
928000
3000
Rozszyfrowując tajniki życia,
15:56
life means hacking, the game of survival --
260
931000
2000
a życie oznacza grę przetrwania,
15:58
then evolution is a way to extend the game by changing the rules of the game.
261
933000
4000
ewolucja przedłuża grę
przez zmianę jej zasad.
przez zmianę jej zasad.
16:02
And what technology is really about is better ways to evolve.
262
937000
4000
Technika to coraz lepsze sposoby ewoluowania.
16:06
That is what we call an "infinite game."
263
941000
3000
Nazywamy to "grą nieskończoną".
16:09
That's the definition of "infinite game." A finite game is play to win,
264
944000
3000
Gra skończona kończy się wygraną.
16:12
and an infinite game is played to keep playing.
265
947000
3000
W grze nieskończonej celem jest kontynuacja gry.
16:15
And I believe that technology is actually a cosmic force.
266
950000
5000
Sądzę, że technika jest kosmiczną siłą.
16:20
The origins of technology was not in 1829,
267
955000
3000
Początek techniki to nie 1829 r.
16:23
but was actually at the beginning of the Big Bang,
268
958000
3000
ale początek Wielkiego Wybuchu,
16:26
and at that moment the entire huge billions of stars in the universe
269
961000
4000
kiedy wszystkie gwiazdy i wszechświat
16:30
were compressed. The entire universe was compressed into a little quantum dot,
270
965000
4000
były skompresowane w kwantowym punkcie,
16:34
and it was so tight in there, there was no room for any difference at all.
271
969000
3000
tak małym, że nie było miejsca
na zróżnicowanie.
na zróżnicowanie.
16:37
That's the definition. There was no temperature.
272
972000
2000
To definicja. Brak temperatury.
16:39
There was no difference whatsoever. And at the Big Bang,
273
974000
3000
Brak różnicy.
To właśnie potencjał zróżnicowania
To właśnie potencjał zróżnicowania
16:42
what it expanded was the potential for difference.
274
977000
3000
pojawił się podczas Wielkiego Wybuchu.
16:45
So as it expands and as things expand what we have
275
980000
3000
Wraz z ekspansją czasoprzestrzeni
16:48
is the potential for differences, diversity, options, choices,
276
983000
5000
pojawił się potencjał dla różnic,
różnorodności, opcji, wyborów,
różnorodności, opcji, wyborów,
16:53
opportunities, possibilities and freedoms.
277
988000
2000
sposobności, możliwości i wolności.
16:55
Those are all basically the same thing.
278
990000
2000
To jedno i to samo.
16:57
And those are the things that technology brings us.
279
992000
4000
Technika niesie ze sobą
17:01
That's what technology is bringing us: choices, possibilities, freedoms.
280
996000
4000
wybory, możliwości, wolność.
17:05
That's what it's about. It's this expansion of room to make differences.
281
1000000
4000
Oto ekspansja niosąca możliwość zmian.
17:09
And so a hammer, when we grab a hammer, that's what we're grabbing.
282
1004000
4000
Gdy potrzebujemy użyć młotka, chwytamy młotek.
17:13
And that's why we continue to grab technology --
283
1008000
3000
Wciąż uciekamy się do techniki,
17:16
because we want those things. Those things are good.
284
1011000
2000
bo potrzebujemy użytecznych rzeczy.
17:18
Differences, freedom, choices, possibilities.
285
1013000
4000
Różnice, wolności, wybory, możliwości.
17:22
And each time we make a new opportunity place,
286
1017000
2000
Realizując jakąś sposobność
17:24
we're allowing a platform to make new ones.
287
1019000
4000
otwieramy drogę do następnych.
17:28
And I think it's really important. Because if you can imagine
288
1023000
3000
Co istotniejsze, wyobraźcie sobie
17:31
Mozart before the technology of the piano was invented --
289
1026000
3000
Mozarta przed wynalezieniem fortepianu.
17:34
what a loss to society there would be.
290
1029000
2000
Cóż to by była za strata.
17:36
Imagine Van Gogh being born
291
1031000
2000
Wyobraźcie sobie Van Gogha
17:38
before the technologies of cheap oil paints.
292
1033000
3000
przed powstaniem tanich, olejnych farb.
17:41
Imagine Hitchcock before the technologies of film.
293
1036000
4000
Hitchcocka przed techniką filmową.
17:45
Somewhere, today, there are millions of young children being born
294
1040000
5000
Codziennie rodzą się miliony dzieci
17:50
whose technology of self-expression has not yet been invented.
295
1045000
5000
bez możliwości wyrażania się
z braku odpowiedniej techniki.
z braku odpowiedniej techniki.
17:55
We have a moral obligation to invent technology
296
1050000
3000
Tworzenie nowych technik
jest moralnym obowiązkiem.
jest moralnym obowiązkiem.
17:58
so that every person on the globe has the potential
297
1053000
2000
Każdy powinien mieć możliwość
18:00
to realize their true difference.
298
1055000
3000
do realizacji swego potencjału.
18:03
We want a trillion zillion species of one individuals.
299
1058000
3000
Biliony indywidualnych gatunków,
18:06
That's what technology really wants.
300
1061000
3000
oto czego technika chce.
18:09
I'm going to skip through some of the objections
301
1064000
2000
Pominę niektóre obiekcje.
18:11
because I don't have answers to why there's deforestation.
302
1066000
4000
Nie mam odpowiedzi
na problem deforestacji.
na problem deforestacji.
18:15
I don't have an answer to the fact that there seem to be
303
1070000
3000
Nie wiem, czemu Istnieją złe techniki.
18:18
bad technologies. I don't have an answer to
304
1073000
2000
Nie wiem, w jaki sposób
18:20
how this impacts on our dignity, other than to suggest that
305
1075000
4000
wpływają na naszą godność.
18:24
maybe the seventh kingdom, because it's so close to what life is about,
306
1079000
6000
Być może 7 królestwo
będące tak blisko życia,
będące tak blisko życia,
18:30
maybe we can bring it back and have it help us monitor life.
307
1085000
3000
pozwoli temu zapobiegać
i monitorować życie.
i monitorować życie.
18:33
Maybe in some ways
308
1088000
2000
Być może pod pewnymi względami
18:35
the fact that what we're trying to do with technology is find a good home for it.
309
1090000
5000
usiłujemy znaleźć
właściwe zastosowanie dla techniki.
właściwe zastosowanie dla techniki.
18:40
It's a terrible thing to spray DDT on cotton fields,
310
1095000
3000
To okropne spryskiwać pole bawełny DDT,
18:43
but it's a really good thing to use
311
1098000
2000
ale świetnie nadaje się
18:45
to eliminate millions of cases of death due to malaria in a small village.
312
1100000
4000
do eliminacji zgonów z powodu malarii
w małych wioskach.
w małych wioskach.
18:49
Our humanity is actually defined by technology.
313
1104000
3000
Nasze człowieczeństwo
jest definiowane przez technikę.
jest definiowane przez technikę.
18:52
All the things that we think that we really like about humanity
314
1107000
3000
Wszystko, co myślimy i co lubimy,
18:55
is being driven by technology. This is the infinite game.
315
1110000
5000
jest napędzane przez technikę.
To nieskończona gra.
To nieskończona gra.
19:00
That's what we're talking about.
316
1115000
2000
O tym właśnie mowa.
19:02
You see, technology is a way to evolve the evolution.
317
1117000
4000
Technika to sposób
ewoluowania ewolucji.
ewoluowania ewolucji.
19:06
It's a way to explore possibilities and opportunities and create more.
318
1121000
6000
To sposób eksploracji możliwości i szans,
i kreowania nowych.
i kreowania nowych.
19:12
And it's actually a way of playing the game, of playing all the games.
319
1127000
5000
To sposób grania w grę,
grania we wszystkie gry.
grania we wszystkie gry.
19:17
That's what technology wants.
320
1132000
2000
Tego właśnie technika chce.
19:19
And so when I think about what technology wants,
321
1134000
3000
Myśląc o tym, czego technika chce,
19:22
I think that it has to do with the fact that every person here -- and I really believe this --
322
1137000
5000
wierzę, że każdy
ma zadanie do wykonania.
ma zadanie do wykonania.
19:27
every person here has an assignment. And your assignment is
323
1142000
5000
A tym zadaniem jest spędzić życie
19:32
to spend your life discovering what your assignment is.
324
1147000
3000
odkrywając, na czym polega to zadanie.
19:35
That recursive nature is the infinite game.
325
1150000
3000
To odnosząca się do samej siebie,
rekursywna natura nieskończonej gry.
rekursywna natura nieskończonej gry.
19:38
And if you play that well, you'll have other people involved,
326
1153000
3000
Grając dobrze
angażujemy innych ludzi
angażujemy innych ludzi
19:41
so even that game extends and continues even when you're gone.
327
1156000
4000
i gra jest kontynuowana
nawet po naszym odejściu.
nawet po naszym odejściu.
19:45
That is the infinite game. And what technology is
328
1160000
3000
To nieskończona gra. Technika jest środkiem,
19:48
is the medium in which we play that infinite game.
329
1163000
3000
dzięki któremu możemy kontynuować grę.
19:51
And so I think that we should embrace technology
330
1166000
3000
A zatem przyjmijmy technikę
z otwartymi ramionami
z otwartymi ramionami
19:54
because it is an essential part of our journey
331
1169000
3000
bo jest niezbędną częścią naszej podróży
19:57
in finding out who we are.
332
1172000
2000
do odnalezienia samych siebie.
19:59
Thank you.
333
1174000
2000
Dziękuję.
20:01
(Applause)
334
1176000
1000
(Oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
Kevin Kelly - Digital visionaryThere may be no one better to contemplate the meaning of cultural change than Kevin Kelly, whose life story reads like a treatise on the value and impacts of technology.
Why you should listen
Kelly has been publisher of the Whole Earth Review, executive editor at Wired magazine (which he co-founded, and where he now holds the title of Senior Maverick), founder of visionary nonprofits and writer on biology, business and “cool tools.” He’s renounced all material things save his bicycle (which he then rode 3,000 miles), founded an organization (the All-Species Foundation) to catalog all life on Earth, championed projects that look 10,000 years into the future (at the Long Now Foundation), and more. He’s admired for his acute perspectives on technology and its relevance to history, biology and society. His new book, The Inevitable, just published, explores 12 technological forces that will shape our future.
Kevin Kelly | Speaker | TED.com