TEDGlobal 2012
Jonathan Trent: Energy from floating algae pods
Jonathan Trent: Energji nga grupe të algave lundruese
Filmed:
Readability: 4.9
1,037,057 views
Quaje "Karburant pa fosile"; Jonathan Trent është duke punuar drejt një plani për zhvillimin e biokarburantëve të rinj përmes rritjes së mikroalgave në grupe lunduese në det të hapur të cilat ushqehen me ujëra të zeza. Dëgjojeni vizionin e guximshëm të ekipit të tij për projektin OMEGA (Vende membranoze të mbyllura në det të hapur për Rritjen e Algave) dhe potencialin e tyre për të ndriquar të ardhmen.
Jonathan Trent - Scientist and biofuel guru
Not only does Jonathan Trent grow algae for biofuel, he wants to do so by cleansing wastewater and trapping carbon dioxide in the process. And it’s all solar-powered. Full bio
Not only does Jonathan Trent grow algae for biofuel, he wants to do so by cleansing wastewater and trapping carbon dioxide in the process. And it’s all solar-powered. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Some years ago, I set out to try to understand
0
657
2502
Para shumë vitesh, iu dhashë punës për tu munduar të kuptoj
00:19
if there was a possibility to develop biofuels
1
3159
2728
nëse ekzistonte mundësia për të krijuar biokarburante
00:21
on a scale that would actually compete with fossil fuels
2
5887
4702
në sasi të mjaftueshme për tu bërë konkurrencë karburanteve fosile
00:26
but not compete with agriculture for water,
3
10589
3684
mirëpo që nuk do i bënin konkurrencë bujqësisë për nga përdorimi i ujit,
00:30
fertilizer or land.
4
14273
2438
plehrave ose tokës.
00:32
So here's what I came up with.
5
16711
1530
Dhe përfundimi i kësaj përpjekjeje ishte ky.
00:34
Imagine that we build an enclosure where we put it
6
18241
1608
Imagjinoni sikur të ndërtojmë një objekt të mbyllur dhe e
00:35
just underwater, and we fill it with wastewater
7
19849
2278
zhysim nën ujë, e mbushim me ujëra të zeza
00:38
and some form of microalgae that produces oil,
8
22127
3128
dhe ndonjë lloj mikroalge që prodhon naftë,
00:41
and we make it out of some kind of flexible material
9
25255
2160
dhe këtë e ndërtojmë me një lloj materiali elastik
00:43
that moves with waves underwater,
10
27415
2072
që lëviz së bashku me valët nën ujë,
00:45
and the system that we're going to build, of course,
11
29487
2040
dhe sigurisht ky system që do ndërtojmë
00:47
will use solar energy to grow the algae,
12
31527
2320
shfrytëzon energjinë diellore për të kultivuar algat,
00:49
and they use CO2, which is good,
13
33847
2211
dhe algat konsumojnë dioksidin e karbonit, një gjë shumë e mirë kjo,
00:51
and they produce oxygen as they grow.
14
36058
2365
dhe këto alga prodhojnë oksigjen përderisa rriten.
00:54
The algae that grow are in a container that
15
38423
3664
Algat rriten në një enë që
00:57
distributes the heat to the surrounding water,
16
42087
2792
shprëndan energjine tek uji përreth,
01:00
and you can harvest them and make biofuels
17
44879
2264
dhe këto mund ti korrësh dhe të prodhosh biokarbutante
01:03
and cosmetics and fertilizer and animal feed,
18
47143
2680
artikuj kozmetike, plehra dhe ushqim për kafshë,
01:05
and of course you'd have to make a large area of this,
19
49823
2840
dhe natyrisht që duhet të ndertojmë një zonë të madhe me këto alga
01:08
so you'd have to worry about other stakeholders
20
52663
2552
dhe kjo sjell me vete edhe brengosjen rreth palëve tjera të interesuara
01:11
like fishermen and ships and such things, but hey,
21
55215
4192
si peshkatarët dhe anijet dhe gjërat tjera,
01:15
we're talking about biofuels,
22
59407
2263
por pas së gjithash po flasim për biokarburante,
01:17
and we know the importance of potentially getting
23
61670
2202
dhe e dimë rëndësinë e gjetjes së një
01:19
an alternative liquid fuel.
24
63872
2479
lloji alternativë të naftës së lëngshme.
01:22
Why are we talking about microalgae?
25
66351
2681
Por përse po flasim për mikroalgat?
01:24
Here you see a graph showing you the different types
26
69032
3687
Këtu kemi një graf që paraqet llojet e ndryshme të
01:28
of crops that are being considered for making biofuels,
27
72719
3852
të lashtave që janë duke u marrë në konsiderim për prodhimin e biokarburanteve,
01:32
so you can see some things like soybean,
28
76571
2563
mes të cilave mund të shihni sojën,
01:35
which makes 50 gallons per acre per year,
29
79134
2317
që prodhon rreth 50 gallon për vit për një akër tokë,
01:37
or sunflower or canola or jatropha or palm, and that
30
81451
5057
ose luledielli ose kanole ose jatrofe ose palme, dhe
01:42
tall graph there shows what microalgae can contribute.
31
86508
4494
ky grafi i gjatë aty tregon kontributin që algat mund të ofrojnë,
01:46
That is to say, microalgae contributes between 2,000
32
91002
2531
Kjo do të thotë që mikroalgat kontribojnë mes 2,000
01:49
and 5,000 gallons per acre per year,
33
93533
2792
dhe 5,000 gallons për akër në vit,
01:52
compared to the 50 gallons per acre per year from soy.
34
96325
3352
krahasuar me kontributin e sojës prej 50 gallonësh për akër në vit
01:55
So what are microalgae? Microalgae are micro --
35
99677
3264
Por cfarë janë mikroalgat në të vërtetë? Mikroalgat janë mikro -
01:58
that is, they're extremely small, as you can see here
36
102941
2448
që do të thotë se janë jashtëzakonisht të vogla, sic mund ta shihni
02:01
a picture of those single-celled organisms
37
105389
2968
në këtë foto ku është e krahasuar me
02:04
compared to a human hair.
38
108357
2310
një fije floku të njeriut.
02:06
Those small organisms have been around
39
110667
2826
Këta organizma të vegjël janë të pranishëm në tokë
02:09
for millions of years and there's thousands
40
113493
2040
prej miliona vitesh dhe ka mijëra lloje
02:11
of different species of microalgae in the world,
41
115533
2224
të ndryshme algash në botë,
02:13
some of which are the fastest-growing plants on the planet,
42
117757
3024
disa prej të cilave janë bimët që rriten më së shpejti në planet,
02:16
and produce, as I just showed you, lots and lots of oil.
43
120781
3192
dhe prodhojnë, sic ju tregova më parë, sasi të mëdha nafte.
02:19
Now, why do we want to do this offshore?
44
123973
3288
Por ku qëndron arsyeja përse duam të kryejmë këtë proces në det të hapur?
02:23
Well, the reason we're doing this offshore is because
45
127261
2848
Arsyeja përse duam të bëjmë këtë në det të hapur është
02:26
if you look at our coastal cities, there isn't a choice,
46
130109
4596
sepse po tu hedhësh një sy qyteteve bregdetare vëren se nuk ka zgjidhje tjetër,
02:30
because we're going to use waste water, as I suggested,
47
134705
2799
meqenëse duhet të përdorim ujërat e zeza, sic sugjerova më herët,
02:33
and if you look at where most of the waste water
48
137504
1911
dhe shumica e fabrikave për trajtimin e ujërave të zeza
02:35
treatment plants are, they're embedded in the cities.
49
139415
3569
gjenden në qytete.
02:38
This is the city of San Francisco, which has 900 miles
50
142984
3683
Ky është qyteti i San Franciskos, nën të cilin tashmë
02:42
of sewer pipes under the city already,
51
146667
2655
ndodhen 900 milje tube kanalizimi,
02:45
and it releases its waste water offshore.
52
149322
3976
të cilat lirojnë ujërat e zeza në det të hapur.
02:49
So different cities around the world treat their waste water
53
153298
3912
Secili qytet në botë trajton ujërat e zeza në mënyrën e tyre.
02:53
differently. Some cities process it.
54
157210
2368
Disa qytete e përpunojnë.
02:55
Some cities just release the water.
55
159578
1646
Disa thjeshtë e lirojnë pa përpunuar.
02:57
But in all cases, the water that's released is
56
161224
2658
Por në të gjitha rastes, ujërat që lirohen
02:59
perfectly adequate for growing microalgae.
57
163882
2960
janë të përshtatshëm për rritjen e mikroalgave.
03:02
So let's envision what the system might look like.
58
166842
1665
Le të përfytyrojmë se si mund të duket një sistem i tillë.
03:04
We call it OMEGA, which is an acronym for
59
168507
2102
Le ta quajmë OMEGA, një akronim që qëndron për
03:06
Offshore Membrane Enclosures for Growing Algae.
60
170609
4431
Vende Membranoze të rrethuara në det të hapur për rritjen e algave.
03:10
At NASA, you have to have good acronyms.
61
175040
2552
Në NASA, duhet patjetër të përdorësh akronime të duhura.
03:13
So how does it work? I sort of showed you how it works already.
62
177592
2843
Por si funksionon kjo? Tashmë ju tregova deri diku se si funksionon.
03:16
We put waste water and some source of CO2
63
180435
3720
Grumbullojmë ujërat e zeza dhe një lloj burimi të dioksidit të karbonit
03:20
into our floating structure,
64
184155
3047
në strukturën lundruese,
03:23
and the waste water provides nutrients for the algae to grow,
65
187202
3641
dhe ujërat e zeza sigurojnë lëndët ushqyese për algat në mënyrë që ato të rriten,
03:26
and they sequester CO2 that would otherwise go off
66
190843
2718
dhe ato izolojnë dioksidin e karbonit i cili përndryshe do të lirohej në
03:29
into the atmosphere as a greenhouse gas.
67
193561
2610
atmosferë si gaz serë.
03:32
They of course use solar energy to grow,
68
196171
2328
Këto alga përdorim energji diellore për tu rritur
03:34
and the wave energy on the surface provides energy
69
198499
2551
dhe energjia e valëve në sipërfaqe siguron energjinë
03:36
for mixing the algae, and the temperature
70
201050
2304
për përzierjen e algave, përderisa temperatura
03:39
is controlled by the surrounding water temperature.
71
203354
2560
rregullohet nga temperatura e ujit përreth.
03:41
The algae that grow produce oxygen, as I've mentioned,
72
205914
3354
Algat që rriten prodhojnë oksigjen, sic e ceka më parë,
03:45
and they also produce biofuels and fertilizer and food and
73
209268
3288
dhe gjithashtu prodhojnë biokarburante, plehra, ushqim dhe
03:48
other bi-algal products of interest.
74
212556
3441
dhe produkte tjera të leverdisshme algash.
03:51
And the system is contained. What do I mean by that?
75
215997
3417
Ky sistem është i kontrolluar. Cfarë dua të them me këtë?
03:55
It's modular. Let's say something happens that's
76
219414
2126
Eshtë modular. Le të themi që ndodh dicka
03:57
totally unexpected to one of the modules.
77
221540
2194
e papritur në njërin prej moduleve.
03:59
It leaks. It's struck by lightning.
78
223734
2199
Le të themi që rrjedh. Goditet nga vetëtima.
04:01
The waste water that leaks out is water that already now
79
225933
2609
Ujërat e zeza që rrjedhin nga aty janë ujëra që
04:04
goes into that coastal environment, and
80
228542
2388
lirohen në hapësirën bregdetare, dhe
04:06
the algae that leak out are biodegradable,
81
230930
2248
algat që rrjedhin janë të biodegradueshme,
04:09
and because they're living in waste water,
82
233178
1086
dhe pasi jetojnë në ujëra të zeza,
04:10
they're fresh water algae, which means they can't
83
234264
3069
janë alga të ujërave të freskëta, që do të thotë se
04:13
live in salt water, so they die.
84
237333
1797
nuk mund të jetojnë në ujë të njelmët, prandaj vdesin.
04:15
The plastic we'll build it out of is some kind of
85
239130
2160
Këtë sistem do ndërtojmë duke përdorur një lëndë plastike
04:17
well-known plastic that we have good experience with, and
86
241290
2632
të mirënjohur me të cilën kemi përvojë të mirë, dhe
04:19
we'll rebuild our modules to be able to reuse them again.
87
243922
4851
do rindërtojmë modulet në atë mënyrë që të mund ti përdorim sërish.
04:24
So we may be able to go beyond that when thinking about
88
248773
3572
Andaj ka mundësi të depërtojmë përtej kësaj nëse mendojmë
04:28
this system that I'm showing you, and that is to say
89
252345
2477
për këtë sistem që cilin iu kam paraqitur këtu, por duhet
04:30
we need to think in terms of the water, the fresh water,
90
254822
2834
të mendojmë nga aspekti i ujit, ujit të frekët,
04:33
which is also going to be an issue in the future,
91
257656
2366
që do të jetë një cështje problematike në të ardhmen,
04:35
and we're working on methods now
92
260022
1837
dhe ne po provojmë mënyra të ndryshme
04:37
for recovering the waste water.
93
261859
2522
për të ripërtërirë ujërat e zeza.
04:40
The other thing to consider is the structure itself.
94
264381
2792
Poashtu duhet marrë në konsideratë strukturën.
04:43
It provides a surface for things in the ocean,
95
267173
3051
Kjo ofron një sipërfaqe për gjëra të ndryshme në oqean
04:46
and this surface, which is covered by seaweeds
96
270224
3243
dhe kjo sipërfaqe, e mbuluar me alga deti
04:49
and other organisms in the ocean,
97
273467
2494
dhe organizma të tjerë në oqean,
04:51
will become enhanced marine habitat
98
275961
3987
do të shëndërrohet në një mjedis detar të zgjeruar
04:55
so it increases biodiversity.
99
279948
1663
gjë që rrit biodiversitetin.
04:57
And finally, because it's an offshore structure,
100
281611
2000
Së fundmi, meqenëse është një strukturë në det të hapur,
04:59
we can think in terms of how it might contribute
101
283611
2902
mund ta shikojmë nga aspekti se si mund ti kontriboj
05:02
to an aquaculture activity offshore.
102
286513
3754
aktiviteteve të akuakulturës në det të hapur.
05:06
So you're probably thinking, "Gee, this sounds
103
290267
1589
Me siguri tani po mendoni: `Tingëllon si ide e mirë.
05:07
like a good idea. What can we do to try to see if it's real?"
104
291856
4571
Si mund ta vërtetojmë që është e mundshme?"
05:12
Well, I set up laboratories in Santa Cruz
105
296427
3815
Për këtë themelova laboratore në Santa Kruz
05:16
at the California Fish and Game facility,
106
300242
3162
pranë ndërtesës së Peshqve and Kafshëve të Gjahut në Kaliforni,
05:19
and that facility allowed us to have big seawater tanks
107
303404
3049
dhe ajo ndërtesë na mundësoi të kemi rezervuar të mëdhenj me ujë deti
05:22
to test some of these ideas.
108
306453
1723
për ti analizuar këto ide.
05:24
We also set up experiments in San Francisco
109
308176
2622
Gjithashtu bëmë eksperimente në San Fransisko
05:26
at one of the three waste water treatment plants,
110
310798
2831
në njërën prej tri fabrikave për trajtimin e ujërave të zeza,
05:29
again a facility to test ideas.
111
313629
2496
poashtu njësi për testimin e ideve.
05:32
And finally, we wanted to see where we could look at
112
316125
3304
Më në fund, donim të gjenim se ku duhej të fokusoheshim për të
05:35
what the impact of this structure would be
113
319429
2704
parë ndikim e kësaj strukture në
05:38
in the marine environment, and we set up a field site
114
322133
3657
mjedisin detar, andaj themeluam një zonë
05:41
at a place called Moss Landing Marine Lab
115
325790
2463
në një vend të quajtur Laboratori Detar i Moss Landing
05:44
in Monterey Bay, where we worked in a harbor
116
328253
2360
në Monterey Bay, ku punuam në një port
05:46
to see what impact this would have on marine organisms.
117
330613
4846
për të testuar efektin e kësaj në organizmat detarë.
05:51
The laboratory that we set up in Santa Cruz was our skunkworks.
118
335459
3090
Laboratori që themeluam në Santa Kruz ishte vendi ynë i bashkëpunimit.
05:54
It was a place where we were growing algae
119
338549
2898
Aty rrisnim alga
05:57
and welding plastic and building tools
120
341447
2665
saldonim plastika, ndërtonim paisje
06:00
and making a lot of mistakes,
121
344112
1523
dhe gjatë gjithë kësaj bënim edhe shumë gabime,
06:01
or, as Edison said, we were
122
345635
1931
ose sic thoshte Edisoni, po përpiqeshim të gjenim
06:03
finding the 10,000 ways that the system wouldn't work.
123
347566
3450
10 000 mënyrat që nuk funksionojnë.
06:06
Now, we grew algae in waste water, and we built tools
124
351016
4246
Rrisnim alga në ujëra të zeza, dhe ndërtonim paisje
06:11
that allowed us to get into the lives of algae
125
355262
3432
që na mundësonin të futeshim në jetën e algave
06:14
so that we could monitor the way they grow,
126
358694
1722
në mënyrë që të vëzhgonim mënyrën se si ato rriten,
06:16
what makes them happy, how do we make sure that
127
360416
2702
cfarë i bën të lumtura, si të sigurohemi që
06:19
we're going to have a culture that will survive and thrive.
128
363118
3902
do prodhojmë një koloni që do mbijetojë dhe zhvillohet.
06:22
So the most important feature that we needed to develop were these
129
367020
3089
Andaj gjëja më e rëndësishme që na duhej të krijonim ishin
06:26
so-called photobioreactors, or PBRs.
130
370109
2728
të ashtuquajturit fotobioreaktorë ose PBR.
06:28
These were the structures that would be floating at the
131
372837
1343
Këto janë njësitë që lundrojnë në sipërfaqe të
06:30
surface made out of some inexpensive plastic material
132
374180
3425
përbërë nga materiale të lira plastike
06:33
that'll allow the algae to grow, and we had built lots and lots
133
377605
2657
që lejon algat të rriten, dhe ne kishin bërë shumë
06:36
of designs, most of which were horrible failures,
134
380262
3129
dizajne, shumica prej të cilave ishin plotësisht të dështuara,
06:39
and when we finally got to a design that worked,
135
383391
2335
dhe kur më në fund krijuam një dizajn funksional,
06:41
at about 30 gallons, we scaled it up
136
385726
2287
rreth 30 gallon, rritëm madhësinë proporcionalisht në
06:43
to 450 gallons in San Francisco.
137
388013
3616
450 gallon në San Fransisko.
06:47
So let me show you how the system works.
138
391629
2194
Më lejoni të ju tregoj se si funksionon ky sistem.
06:49
We basically take waste water with algae of our choice in it,
139
393823
3712
Në parim mbledhim ujëra të zeza me alga sipas zgjedhjes sonë,
06:53
and we circulate it through this floating structure,
140
397535
2706
dhe i qarkullojmë përmes kësaj strukture lundruese,
06:56
this tubular, flexible plastic structure,
141
400241
2732
kësaj strukture cilindrike të përbërë nga plastika elastike,
06:58
and it circulates through this thing,
142
402973
1493
dhe qarkullon përmes kësaj,
07:00
and there's sunlight of course, it's at the surface,
143
404466
2712
natyrisht në prezencën e diellit, meqenëse është në sipërfaqe,
07:03
and the algae grow on the nutrients.
144
407178
2405
dhe algat rriten duke u ushqyer në lëndë ushqyese.
07:05
But this is a bit like putting your head in a plastic bag.
145
409583
2422
Por kjo është si të vësh një qese plastike mbi kokë.
07:07
The algae are not going to suffocate because of CO2,
146
412005
3242
Algave nuk u merret fryma për shkak të Dioksidit të Karbonit,
07:11
as we would.
147
415262
839
sic do ndodhte me njerëzit.
07:12
They suffocate because they produce oxygen, and they
148
416101
2659
Algave u merret fryma sepse prodhojnë oksigjen,
07:14
don't really suffocate, but the oxygen that they produce
149
418760
2176
dhe në të vërtetë nuk u merret fryma, por oksigjeni që prodhojnë
07:16
is problematic, and they use up all the CO2.
150
420936
3104
është problematik, sepse ato përdorin tërë dioksidin e karbonit.
07:19
So the next thing we had to figure out was how we could
151
424040
2432
Gjëja e rradhës që na duhej të kuptonim ishte se si të
07:22
remove the oxygen, which we did by building this column
152
426472
3229
mënjanojmë oksigjenin, gjë që arritëm gë bënim duke ndërtuar këtë kolonë
07:25
which circulated some of the water,
153
429701
1477
që lëviz një pjesë të ujit,
07:27
and put back CO2, which we did by bubbling the system
154
431178
3370
dhe të shtojmë dioksidin e karbonit, duke gurgulluar tërë sistemin
07:30
before we recirculated the water.
155
434548
2452
para se të riqarkullonim ujin.
07:32
And what you see here is the prototype,
156
437000
1704
Ky është prototipi,
07:34
which was the first attempt at building this type of column.
157
438704
3798
përpjekja e parë për të ndërtuar këtë lloj kolone.
07:38
The larger column that we then installed in San Francisco
158
442502
2440
Më pas kolonën më të madhe e ndërtuam në
07:40
in the installed system.
159
444942
1628
San Fransisko në sistemin e instaluar.
07:42
So the column actually had another very nice feature,
160
446570
3398
Kolona kishte një tjetër tipar të mirë,
07:45
and that is the algae settle in the column,
161
449968
3117
meqenëse algat qëndrojnë në kolonë,
07:48
and this allowed us to accumulate the algal biomass
162
453085
3574
dhe kjo na mundësoi të mblidhnim biomasën algore
07:52
in a context where we could easily harvest it.
163
456659
2967
në kuadër të së cilës mund të mblidhnim prodhimet.
07:55
So we would remove the algaes that concentrated
164
459626
2775
Algat e koncentruara që ndodhen në fund të kësaj kolone do
07:58
in the bottom of this column, and then we could
165
462401
2568
hiqeshin, dhe ne mund të mblidhnim
08:00
harvest that by a procedure where you float the algae
166
464969
3823
prodhimet bazuar në një procedure ku duhen pluskuar algat
08:04
to the surface and can skim it off with a net.
167
468792
3896
në sipërfaqe dhe më pastaj ti heqim përmes një rrjete.
08:08
So we wanted to also investigate what would be the impact
168
472688
3637
Poashtu donim të hulumtonim ndikimin e
08:12
of this system in the marine environment,
169
476325
2931
këtij sistemi në mjedisin detar,
08:15
and I mentioned we set up this experiment at a field site
170
479256
3480
dhe sic e ceka më parë ne ngritëm këtë eksperiment në një vend
08:18
in Moss Landing Marine Lab.
171
482736
2240
në Laboratorin Detar të Moss Landing.
08:20
Well, we found of course that this material became
172
484976
2840
Sic e kishim parashikuar ky material u mbulua përplot
08:23
overgrown with algae, and we needed then to develop
173
487816
2912
me alga, andaj na u desht të krijonim
08:26
a cleaning procedure, and we also looked at how
174
490728
2408
një procedurë pastrimi, dhe poashtu hulumtuam se si
08:29
seabirds and marine mammals interacted, and in fact you
175
493136
2937
bashkëvepronin shpendët dhe gjitarët detarë , dhe në fakt
08:31
see here a sea otter that found this incredibly interesting,
176
496073
3023
këtu mund të shihni një vidër deti së cilës i tërhoqi vëmendjen e tërë kjo që po bënim,
08:34
and would periodically work its way across this little
177
499096
3104
dhe kohë pas kohë kalonte përmes
08:38
floating water bed, and we wanted to hire this guy
178
502200
2888
këtij dysheku të vogël me ujë, dhe ne me të vërtetë dëshironim të punësonim këtë vidër
08:40
or train him to be able to clean the surface
179
505088
2089
ose ta trajnonim se si të pastronte këto
08:43
of these things, but that's for the future.
180
507177
2407
sipërfaqe, por ndoshta do arrijmë këtë në të ardhmen.
08:45
Now really what we were doing,
181
509584
1321
Duke u kthyer tek tema, ajo që po bënim
08:46
we were working in four areas.
182
510905
1772
ishte e ndarë në katër zona.
08:48
Our research covered the biology of the system,
183
512677
2883
Hulumtimi ynë përfshinte biologjinë e sistemit,
08:51
which included studying the way algae grew,
184
515560
2168
si studimin e mënyrës se si rriten algat,
08:53
but also what eats the algae, and what kills the algae.
185
517728
3649
por gjithashtu se cfarë ushqehet me alga, dhe cfarë mbyt algat.
08:57
We did engineering to understand what we would need
186
521377
2179
Aplikuam teknika inxhinierie për të kuptuar se cfarë na duhej
08:59
to be able to do to build this structure,
187
523556
2293
për të ndërtuar këtë njësit,
09:01
not only on the small scale, but how we would build it
188
525849
2703
jo vetëm me përmasa të vogla, por se di mund ta ndërtonim
09:04
on this enormous scale that will ultimately be required.
189
528552
3316
me përmasa të mëdha të cilat ishin të nevojshme.
09:07
I mentioned we looked at birds and marine mammals
190
531868
3200
E ceka më parë që vështruam zogjtë dhe gjitarët e detit
09:10
and looked at basically the environmental impact
191
535068
2529
dhe gjithashtu në ndikimin mjedisor
09:13
of the system, and finally we looked at the economics,
192
537597
3151
të sistemir, dhe mv në fund i kushtuam vëmendje anës ekonomike,
09:16
and what I mean by economics is,
193
540748
1647
dhe me këtë nënkuptojë sasinë
09:18
what is the energy required to run the system?
194
542395
3105
e energjisë që është e domosdodhme për të drejtuar këtë sistem?
09:21
Do you get more energy out of the system
195
545500
1422
A nxjerr më shumë energji nga sistemi
09:22
than you have to put into the system
196
546922
1581
në krahasim me atë që duhet futur në të
09:24
to be able to make the system run?
197
548503
2013
në mënyrë që të drejtohet ku sistem?
09:26
And what about operating costs?
198
550516
1746
Po kostoja operative?
09:28
And what about capital costs?
199
552262
2058
Po shpenzimet e investimeve?
09:30
And what about, just, the whole economic structure?
200
554320
4158
Po e tërë struktura ekonomike?
09:34
So let me tell you that it's not going to be easy,
201
558478
2718
Më duhet t'ju them se kjo nuk do jetë dicka e lehtë,
09:37
and there's lots more work to do in all four
202
561196
2560
dhe ka akoma shumë punë për të bërë në
09:39
of those areas to be able to really make the system work.
203
563756
3592
të katër zonat në mënyrë që ky sistem të funksionojë.
09:43
But we don't have a lot of time, and I'd like to show you
204
567348
2920
Mirëpo nuk na ka mbetur shumë kohë, dhe dua t'ju tregoj
09:46
the artist's conception of how this system might look
205
570268
3502
planin e artistit se si mund të duket ky sistem
09:49
if we find ourselves in a protected bay
206
573770
2680
nëse ndodhemi në një liman të mbrojtur
09:52
somewhere in the world, and we have in the background
207
576450
3184
diku në botë, dhe në prapavijë të kësaj figure
09:55
in this image, the waste water treatment plant
208
579634
2768
kemi fabrikën për përpunimin e ujërave të zeza
09:58
and a source of flue gas for the CO2,
209
582402
2873
dhe një burim të gripit të gazit për dioksidin e karbonit,
10:01
but when you do the economics of this system,
210
585275
2735
por kur të llogaritësh anën ekonomike të këtij sistemi,
10:03
you find that in fact it will be difficult to make it work.
211
588010
3072
del që në fakt është shumë e vështirë që e tërë kjo të funksionojë.
10:06
Unless you look at the system as a way to treat waste water,
212
591082
4570
Përveq nëse e trajton këtë sistem si mënyrë për trajtimin e ujërave të zeza
10:11
sequester carbon, and potentially for photovoltaic panels
213
595652
3728
për të izoluar karbonin, dhe mundësisht për panele fotovoltaike
10:15
or wave energy or even wind energy,
214
599380
3480
ose energji të valëve apo energji të erës,
10:18
and if you start thinking in terms of
215
602860
1271
dhe nëse fillon të mendosh nga aspekti
10:20
integrating all of these different activities,
216
604131
3041
i njësimit të të gjitha këtyre aktivitete të ndryshme,
10:23
you could also include in such a facility aquaculture.
217
607172
4647
poashtu mund të përfshish një objekt të akuakulturës.
10:27
So we would have under this system a shellfish aquaculture
218
611819
2928
Nën këtë sistem do përfshihej një akuakulturë butakësh
10:30
where we're growing mussels or scallops.
219
614747
2094
ku do rrisnim midhje ose goca deti.
10:32
We'd be growing oysters and things
220
616841
2992
Do rrisnim goca deti dhe gjëra tjera që
10:35
that would be producing high value products and food,
221
619833
2838
do prodhonim produkte dhe ushqim me vlerë të lartë
10:38
and this would be a market driver as we build the system
222
622671
2770
dhe kjo do shërbente si nxitës tregu përderisa ne ndërtojmë sistemin
10:41
to larger and larger scales so that it becomes, ultimately,
223
625441
3314
me përmasa më të mëdha deri sa më në fund
10:44
competitive with the idea of doing it for fuels.
224
628755
5801
të jetë konkurrues me idenë për përdorimin e tij për lëndë djegëse.
10:50
So there's always a big question that comes up,
225
634556
2697
Andaj gjithmonë hasim në një pytje të rëndësishme,
10:53
because plastic in the ocean has got a really bad reputation
226
637253
3344
sepse plastika ka reputacion të keq në oqean
10:56
right now, and so we've been thinking cradle to cradle.
227
640597
2989
andaj tani për tani jemi duke menduar për metoda të ndryshme efektive dhe pa mbeturina.
10:59
What are we going to do with all this plastic that we're
228
643586
2717
Cfarë do bëjmë me gjithë këtë sasi plastike
11:02
going to need to use in our marine environment?
229
646303
2741
që do na duhet ta përdorim në mjedisin detar?
11:04
Well, I don't know if you know about this,
230
649044
1518
Nuk e di nëse jeni në dijeni për këtë,
11:06
but in California, there's a huge amount of plastic
231
650562
2762
por në Kaliforni, ka sasi të mëdha plastike
11:09
that's used in fields right now as plastic mulch,
232
653324
3345
që përdoret në fusha si shtresë plastike,
11:12
and this is plastic that's making these tiny little greenhouses
233
656669
3224
dhe kjo plastikë përbën këto serra të vogla
11:15
right along the surface of the soil, and this provides
234
659893
2751
përgjatë sipërfaqes së tokës, dhe kjo ngroh
11:18
warming the soil to increase the growing season,
235
662644
3258
tokën për të përzgjatur sezonin e rritjeve,
11:21
it allows us to control weeds,
236
665902
2543
mundëson kontrollimin e barërave të këqija,
11:24
and, of course, it makes the watering much more efficient.
237
668445
3592
dhe sigurisht rrit ekifasitetin e ujitjes.
11:27
So the OMEGA system will be part
238
672037
2313
Sistemi OMEGA do jetë pjesë e
11:30
of this type of an outcome, and that when we're finished
239
674350
3079
këtij lloj rezultati, dhe kur të kemi përfunduar
11:33
using it in the marine environment, we'll be using it,
240
677429
2689
së përdoruri atë në mjedisin detar, do e përdorim
11:36
hopefully, on fields.
241
680118
2553
në fusha.
11:38
Where are we going to put this,
242
682671
1320
Ku do vëmë këtë
11:39
and what will it look like offshore?
243
683991
2511
dhe si do duket në det të hapur?
11:42
Here's an image of what we could do in San Francisco Bay.
244
686502
2991
Kjo është një figurë se si mund të duket në Limanin e San Fransiskos.
11:45
San Francisco produces 65 million gallons a day
245
689493
2680
San fransisko prodhon 65 million gallon ujëra të zeza
11:48
of waste water. If we imagine a five-day retention time
246
692173
2760
në ditë. Nëse paramendojmë një kohë 5 ditore të ruajtjes
11:50
for this system, we'd need 325 million gallons
247
694933
2369
për këtë sistem, do na duheshin 325 milion gallonë
11:53
to accomodate, and that would be about 1,280 acres
248
697302
4026
për t'iu përshtatur, dhe kjo nënkupton rreth 1280 akra
11:57
of these OMEGA modules floating in San Francisco Bay.
249
701328
3619
modulesh OMEGA që lundrojnë në Limanin e San Fransiskos.
12:00
Well, that's less than one percent
250
704947
1794
Kjo është më pas se 1%
12:02
of the surface area of the bay.
251
706741
1751
e sipërfaqes së limanit.
12:04
It would produce, at 2,000 gallons per acre per year,
252
708492
3742
nëse marrim për bazë 2 000 gallon për akër në vit,
12:08
it would produce over 2 million gallons of fuel,
253
712234
2996
Kjo do prodhonte mbi 2 milion gallon
12:11
which is about 20 percent of the biodiesel,
254
715230
2200
që është rreth 20% e bionaftës,
12:13
or of the diesel that would be required in San Francisco,
255
717430
3008
ose e naftës që do nevoitej në San Fransisko,
12:16
and that's without doing anything about efficiency.
256
720438
3190
dhe tërë kjo duke mos marrur parasysh efektshmërinë.
12:19
Where else could we potentially put this system?
257
723628
2970
C'vend tjetër mund të jetë i përshtatshëm për të ndërtuar një sistem të tillë?
12:22
There's lots of possibilities.
258
726598
2900
Ka shumë mundësi.
12:25
There's, of course, San Francisco Bay, as I mentioned.
259
729498
2052
Sic e ceka, në këtë grup është Limani i San Fransiskos.
12:27
San Diego Bay is another example,
260
731550
1816
Një tjetër shembull është Limani i San Diegos,
12:29
Mobile Bay or Chesapeake Bay, but the reality is,
261
733366
2913
Limani i Mobile ose Limani i Chesapeake, por e vërteta është se
12:32
as sea level rises, there's going to be lots and lots
262
736279
2092
me rritjen e nivelit bregdetar , do të kemi edhe më shumë
12:34
of new opportunities to consider. (Laughter)
263
738371
3907
mundësi. (Qeshje)
12:38
So what I'm telling you about is a system
264
742278
3568
Kjo për të cilën po ju flas është një sistem
12:41
of integrated activities.
265
745846
3632
i aktiviteteve të integruara.
12:45
Biofuels production is integrated with alternative energy
266
749478
2610
Prodhimi i lëndëve djegëse biologjike është i integruar me energjinë alternative dhe kjo e funit është
12:47
is integrated with aquaculture.
267
752088
2802
e integruar me akuakulturën.
12:50
I set out to find a pathway
268
754890
3924
Iu dhashë punës për të gjetur një shteg
12:54
to innovative production of sustainable biofuels,
269
758814
5646
drejt mënyrave të reja të prodhimit të biokarburanteve të qëndrueshme,
13:00
and en route I discovered that what's really required
270
764460
3248
dhe gjatë rrugës zbulova që gjëja më e nevojshme
13:03
for sustainability is integration more than innovation.
271
767708
7277
për qëndrueshmëri është integrimi e jo risia.
13:10
Long term, I have great faith
272
774985
3430
Për të ardhmen, kam besim të madh
13:14
in our collective and connected ingenuity.
273
778415
5145
në zgjuarsinë tonë të ndërlidhur dhe të përbashkët.
13:19
I think there is almost no limit to what we can accomplish
274
783560
4316
Besoj se ajo që mund të përmbushim nuk ka kufinj
13:23
if we are radically open
275
787876
2202
nëse jemi plotësisht të hapur
13:25
and we don't care who gets the credit.
276
790078
3730
dhe nuk i vëmë rëndësi se kush atributohet për punën e bërë.
13:29
Sustainable solutions for our future problems
277
793808
4216
Zgjidhjet e qëndrueshme për problemet tona në të ardhmen
13:33
are going to be diverse
278
798024
2400
do të jenë të shumëllojshme
13:36
and are going to be many.
279
800424
2465
dhe të shumta.
13:38
I think we need to consider everything,
280
802889
2791
Besoj që duhet marrur parasysh cdo gjë,
13:41
everything from alpha to OMEGA.
281
805680
3032
cdo gjë nga alfa deri tek OMEGA.
13:44
Thank you. (Applause)
282
808712
2880
Faleminderit. (Duartrokitje)
13:47
(Applause)
283
811592
5350
(Duartrokitje)
13:53
Chris Anderson: Just a quick question for you, Jonathan.
284
817347
3212
Chris Anderson: Vetëm një pyetje të shkurtër, Jonathan.
13:56
Can this project continue to move forward within
285
820559
2208
A është e mundur që ky projekt të vazhdojë më tutje brenda NASA-s
13:58
NASA or do you need some very ambitious
286
822767
3965
apo ju duhet një fond ambicioz për energjinë e gjelbër
14:02
green energy fund to come and take it by the throat?
287
826732
4076
për ta marrur këtë projekt përsipër?
14:06
Jonathan Trent: So it's really gotten to a stage now
288
830808
1303
Jonathan Trent: Në NASA kjo ka arritur në një pikë ku
14:08
in NASA where they would like to spin it out into something
289
832111
3014
atyre do u pëlqente shumë ta shndërrojnë në një projekt
14:11
which would go offshore, and there are a lot of issues
290
835125
2391
që do që do zinte vend në det të hapur, dhe ka shumë probleme
14:13
with doing it in the United States because of limited
291
837516
2227
për të bërë një gjë të tillë në SHBA për shkak të
14:15
permitting issues and the time required to get permits
292
839743
2494
cështjes së lejeve të kufizuara dhe kohës së duhur për marrjen e lejeve
14:18
to do things offshore.
293
842237
1514
për të bërë dicka në det të hapur.
14:19
It really requires, at this point, people on the outside,
294
843751
2798
Në këtë pikë, duhen njerëz nga jashtë NASA-s
14:22
and we're being radically open with this technology
295
846549
2304
dhe ne po mundohemi të jemi tejet të hapur rreth kësaj teknologjie
14:24
in which we're going to launch it out there
296
848853
1712
dhe po e vëmë në të hapur për këdo
14:26
for anybody and everybody who's interested
297
850565
2276
që është i interesuar
14:28
to take it on and try to make it real.
298
852841
1840
për ta marrë përsipër dhe të tentojë ta verë në funksion.
14:30
CA: So that's interesting. You're not patenting it.
299
854681
2477
CA: Kjo është mjaft interesante meqë ju nuk po e patentoni.
14:33
You're publishing it.
300
857158
1675
Por po e publikoni.
14:34
JT: Absolutely.
301
858833
763
JT: Patjetër.
14:35
CA: All right. Thank you so much.
302
859596
1891
CA. Në rregull, shume faleminderit.
14:37
JT: Thank you. (Applause)
303
861487
3575
JT. Faleminderit. (Duartrokitje)
ABOUT THE SPEAKER
Jonathan Trent - Scientist and biofuel guruNot only does Jonathan Trent grow algae for biofuel, he wants to do so by cleansing wastewater and trapping carbon dioxide in the process. And it’s all solar-powered.
Why you should listen
Jonathan Trent works at NASA’s nanotechnology department, where he builds microscopic devices out of proteins from extremophiles -- bacteria that live in the world’s harshest environments. It isn’t the logical place to start a biofuel project. But in 2008, after watching enzymes chomp through plant cells, Trent started thinking about biofuels. And, because he has a background in marine biology, he started thinking about algae and the oceans.
Thus was born OMEGA, or the Offshore Membrane Enclosure for Growing Algae. This technology aims at re-using the wastewater of coastal cities that is currently piped out and disposed into the seas. Fueled by the sun and carbon dioxide from the atmosphere, the algae eat the waste and produce oils that can be converted to fuel. Unlike growing corn for ethanol, OMEGA doesn’t threaten the world’s food supply.
Jonathan Trent | Speaker | TED.com