TED2012
Billy Collins: Everyday moments, caught in time
Billy Collins: Zamanda yakalanmış, gündelik kesitler
Filmed:
Readability: 3.6
1,325,026 views
Kuru mizahla sanatsal derinliği birleştirerek Billy Collins, birkaç şiirinin Sundance Channel işbirliğinde, zevkli animasyonlara dönüştürüldüğü bir projeyi paylaşıyor. Bunların beşi bu şaşırtıcı derecede eğlendirici ve duygulu konuşmada yer alıyor -- son derece komik son şiirini de kaçırmayın.
Billy Collins - Poet
A two-term U.S. Poet Laureate, Billy Collins captures readers with his understated wit, profound insight -- and a sense of being "hospitable." Full bio
A two-term U.S. Poet Laureate, Billy Collins captures readers with his understated wit, profound insight -- and a sense of being "hospitable." Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I'm here to give you
0
0
2000
Bugün size
00:17
your recommended dietary allowance
1
2000
2000
günlük almanız gereken
00:19
of poetry.
2
4000
2000
şiir miktarını vermek için buradayım.
00:21
And the way I'm going to do that
3
6000
2000
Bunu, size
00:23
is present to you
4
8000
2000
beş şiirimin
00:25
five animations
5
10000
2000
beş animasyonunu
00:27
of five of my poems.
6
12000
2000
sunarak yapacağım.
00:29
And let me just tell you a little bit of how that came about.
7
14000
2000
İzin verin bu nasıl ortaya çıktı onu anlatayım.
00:31
Because the mixing of those two media
8
16000
2000
Çünkü bu iki medyayı birleştirmek
00:33
is a sort of unnatural or unnecessary act.
9
18000
3000
bir bakıma doğadışı ve gereksiz.
00:36
But when I was United States Poet Laureate --
10
21000
4000
Ama ben Birleşik Devletler Şiir Elçisi'yken --
00:40
and I love saying that.
11
25000
2000
bunu söylemeye bayılıyorum.
00:42
(Laughter)
12
27000
2000
(Gülüşmeler)
00:44
It's a great way to start sentences.
13
29000
3000
Cümleye başlamanın harika bir yolu.
00:47
When I was him back then,
14
32000
3000
Ben o zamanlar o kişiyken,
00:50
I was approached by J. Walter Thompson, the ad company,
15
35000
3000
reklam şirketi J. Walter Thompson benimle iletişime geçti,
00:53
and they were hired
16
38000
2000
Sundance Channel
00:55
sort of by the Sundance Channel.
17
40000
2000
tarafından tutulmuşlardı.
00:57
And the idea was to have me record some of my poems
18
42000
2000
Şöyle bir fikirleri vardı, şiirlerimin bazılarını okurken kayıt edeceklerdi
00:59
and then they would find animators
19
44000
2000
ve animasyon sanatçılarına
01:01
to animate them.
20
46000
2000
animasyonlarını yaptıracaklardı.
01:03
And I was initially resistant,
21
48000
2000
Başlangıçta çekindim,
01:05
because I always think
22
50000
2000
çünkü ben hep şiirin
01:07
poetry can stand alone by itself.
23
52000
2000
kendi başına durabileceğini düşünürüm.
01:09
Attempts to put my poems to music
24
54000
3000
Şiirlerimi müzikle birleştirme
01:12
have had disastrous results,
25
57000
2000
çabaları daha önce
01:14
in all cases.
26
59000
3000
berbat sonuçlanmıştı.
01:17
And the poem, if it's written with the ear,
27
62000
3000
Ve şiir, eğer kulakla yazıldıysa,
01:20
already has been set to its own verbal music
28
65000
3000
zaten yazılırken kendi söz müziğine
01:23
as it was composed.
29
68000
2000
sahiptir.
01:25
And surely, if you're reading a poem
30
70000
2000
Ve tabii ki, bir inekten
01:27
that mentions a cow,
31
72000
2000
bahseden bir şiir okurken
01:29
you don't need on the facing page
32
74000
2000
sayfada size bakan
01:31
a drawing of a cow.
33
76000
2000
bir inek resmine ihtiyacınız yoktur.
01:33
I mean, let's let the reader do a little work.
34
78000
3000
İzin verin okuyucu da biraz çaba göstersin.
01:36
But I relented because it seemed like an interesting possibility,
35
81000
3000
Ama bu işe izin verdim çünkü ilginç şeyler ortaya çıkabilirdi
01:39
and also I'm like a total cartoon junkie
36
84000
3000
ve ben çocukluğumdan beri
01:42
since childhood.
37
87000
3000
bir çizgi roman müptelasıyım.
01:45
I think more influential
38
90000
2000
Bence hayal gücüme
01:47
than Emily Dickinson or Coleridge or Wordsworth
39
92000
3000
Emily Dickinson, Coleridge, ya da Wordsworth'tan çok
01:50
on my imagination
40
95000
2000
Warner Brothers, Merrie Melodies
01:52
were Warner Brothers, Merrie Melodies
41
97000
2000
ve Loony Tunes çizgi filmlerinin
01:54
and Loony Tunes cartoons.
42
99000
3000
katkısı oldu.
01:57
Bugs Bunny is my muse.
43
102000
3000
Bugs Bunny benim ilham perim.
02:01
And this way poetry could find its way onto television of all places.
44
106000
4000
Ve böylece şiir her yerdeki televizyonlarda kendine yer bulabilir.
02:05
And I'm pretty much all for poetry in public places --
45
110000
3000
Ben toplu yerlerde şiirden yanayım --
02:08
poetry on buses, poetry on subways,
46
113000
3000
otobüste şiir, metroda şiir,
02:11
on billboards, on cereal boxes.
47
116000
4000
ilan panolarında, mısır gevreği kutularında.
02:15
When I was Poet Laureate, there I go again --
48
120000
4000
Ben Şiir Elçisi'yken --
02:19
I can't help it, it's true --
49
124000
3000
kendimi tutamıyorum --
02:22
(Laughter)
50
127000
3000
(Gülüşmeler)
02:25
I created a poetry channel on Delta Airlines
51
130000
3000
Delta Havayolları'nda birkaç yıl devam eden
02:28
that lasted for a couple of years.
52
133000
2000
bir şiir kanalı yarattım.
02:30
So you could tune into poetry as you were flying.
53
135000
3000
Yani uçarken şiir dinleyebiliyordunuz.
02:33
And my sense is,
54
138000
2000
Bana kalırsa
02:35
it's a good thing to get poetry off the shelves
55
140000
3000
şiiri raflardan alıp
02:38
and more into public life.
56
143000
2000
hayatın içine sokmak iyi birşey.
02:40
Start a meeting with a poem. That would be an idea you might take with you.
57
145000
3000
Toplantıyı şiirle açın. Bu yanınızda götürebileceğiniz bir fikir olabilir.
02:43
When you get a poem on a billboard or on the radio
58
148000
3000
Bir ilan panosunda, radyoda,
02:46
or on a cereal box or whatever,
59
151000
2000
mısır gevreği kutusunda ya da her neredeyse
02:48
it happens to you so suddenly
60
153000
2000
bir şiirle karşılaşmak o kadar ani olur ki
02:50
that you don't have time
61
155000
2000
lisede yeşleşmiş
02:52
to deploy your anti-poetry deflector shields
62
157000
4000
anti-şiir yansıtıcı kalkanlarınızı
02:56
that were installed in high school.
63
161000
3000
çıkaracak vaktiniz olmaz.
03:01
So let us start with the first one.
64
166000
3000
Şimdi birincisiyle başlayalım.
03:04
It's a little poem called "Budapest,"
65
169000
3000
"Budapeşte" isimli küçük bir şiir,
03:07
and in it I reveal,
66
172000
2000
onunla,
03:09
or pretend to reveal,
67
174000
2000
yaratma sürecini yansıtıyorum
03:11
the secrets of the creative process.
68
176000
4000
veya yansıtmaya çalışıyorum.
03:16
(Video) Narration: "Budapest."
69
181000
2000
(Video) "Budapeşte"
03:18
My pen moves along the page
70
183000
3000
Kalemim sayfada
03:21
like the snout of a strange animal
71
186000
3000
garip bir hayvanın
03:24
shaped like a human arm
72
189000
2000
bir insan kolu şeklindeki
03:26
and dressed in the sleeve
73
191000
2000
ve yeşil bol bir kazak kolu giymiş burnu
03:28
of a loose green sweater.
74
193000
2000
gibi hareket ediyor.
03:30
I watch it sniffing the paper ceaselessly,
75
195000
3000
Durmaksızın kağıdı koklamasını izliyorum,
03:33
intent as any forager
76
198000
3000
niyeti, bir gün daha
03:36
that has nothing on its mind
77
201000
2000
yaşamasına izin verecek
03:38
but the grubs and insects
78
203000
3000
kurtçukları ve böcekleri
03:41
that will allow it to live another day.
79
206000
3000
bulmak.
03:44
It wants only to be here tomorrow,
80
209000
3000
Derdi sadece yarın da burada olmak,
03:47
dressed perhaps
81
212000
2000
belki de bu sefer
03:49
in the sleeve of a plaid shirt,
82
214000
2000
ekoseli bir gömleğin kolunu giyecek,
03:51
nose pressed against the page,
83
216000
2000
burnunu kağıda dayayıp
03:53
writing a few more dutiful lines
84
218000
4000
söz dinleyerek birkaç tane daha dize yazacak,
03:57
while I gaze out the window
85
222000
2000
ben pencereden dışarıya bakıp
03:59
and imagine Budapest
86
224000
2000
Budapeşte'yi
04:01
or some other city
87
226000
2000
ya da daha önce gitmediğim
04:03
where I have never been.
88
228000
3000
başka bir şehri hayal ederken.
04:07
BC: So that makes it seem a little easier.
89
232000
3000
BC: Bu daha kolay gösteriyor.
04:10
(Applause)
90
235000
2000
(Alkış)
04:12
Writing is not actually as easy as that for me.
91
237000
4000
Aslında yazmak benim için o kadar kolay değil.
04:16
But I like to pretend that it comes with ease.
92
241000
5000
Ancak kolaymış gibi göstermeye çalışıyorum.
04:21
One of my students came up after class, an introductory class,
93
246000
3000
Dersten sonra öğrencilerimden biri, şiire giriş dersi,
04:24
and she said, "You know, poetry is harder than writing,"
94
249000
5000
bana gelip "Şiir, yazmaktan daha zor." dedi,
04:29
which I found both erroneous and profound.
95
254000
3000
ben bu gözlemi hem hatalı hem de derin buldum.
04:32
(Laughter)
96
257000
3000
(Gülüşmeler)
04:35
So I like to at least pretend it just flows out.
97
260000
3000
Ben sanki öylesine çıkıyormuş gibi gösteriyorum.
04:38
A friend of mine has a slogan; he's another poet.
98
263000
3000
Bir arkadaşım bir sloganı var, o da bir şair.
04:41
He says that, "If at first you don't succeed,
99
266000
3000
Ona göre "Eğer ilk seferinde başaramazsanız,
04:44
hide all evidence you ever tried."
100
269000
3000
denediğinizin bütün delillerini imha edin."
04:47
(Laughter)
101
272000
2000
(Gülüşmeler)
04:49
The next poem is also rather short.
102
274000
3000
Bir sonraki şiir de oldukça kısa.
04:52
Poetry just says a few things in different ways.
103
277000
3000
Şiir, azıcık şeyi sadece farklı yollarla söyler.
04:55
And I think you could boil this poem down to saying,
104
280000
3000
Sanırım bir sonraki şiiri şu şekilde özetleyebiliriz:
04:58
"Some days you eat the bear, other days the bear eats you."
105
283000
3000
"Bazı günler ayıyı siz yersiniz, diğer günler ayı sizi yer."
05:01
And it uses the imagery
106
286000
2000
Bebek evi eşyalarının
05:03
of dollhouse furniture.
107
288000
2000
görüntülerini kullanıyor.
05:05
(Video) Narration: "Some Days."
108
290000
3000
(Video) "Bazı günler".
05:09
Some days
109
294000
2000
Bazı günler,
05:11
I put the people in their places at the table,
110
296000
3000
insanları masadaki yerlerine oturtuyorum.
05:14
bend their legs at the knees,
111
299000
2000
dizlerini kırıyorum,
05:16
if they come with that feature,
112
301000
2000
eğer bu özelliğe sahiplerse,
05:18
and fix them into the tiny wooden chairs.
113
303000
4000
ve onları ufak tahta sandalyelere yerleştiriyorum.
05:22
All afternoon they face one another,
114
307000
3000
Bütün öğleden sonra birbirlerine bakıyorlar,
05:25
the man in the brown suit,
115
310000
2000
kahverengi takımının içindeki adam,
05:27
the woman in the blue dress --
116
312000
2000
mavi elbisesindeki kadın,
05:29
perfectly motionless, perfectly behaved.
117
314000
4000
tamamen hareketsiz, tamamen uslu.
05:33
But other days I am the one
118
318000
2000
Ama diğer günler,
05:35
who is lifted up by the ribs
119
320000
2000
uzun masada diğerleriyle oturmak için
05:37
then lowered into the dining room of a dollhouse
120
322000
4000
kaburgalarından tutulup kaldırılan
05:41
to sit with the others at the long table.
121
326000
3000
ve bebek evindeki yemek odasına yerleştirilen benim.
05:44
Very funny.
122
329000
2000
Çok komik.
05:46
But how would you like it
123
331000
2000
Ancak eğer
05:48
if you never knew from one day to the next
124
333000
3000
bir günden diğerine hayatınızı
05:51
if you were going to spend it
125
336000
2000
sanki omuzları gökyüzüne degercesine
05:53
striding around like a vivid god,
126
338000
3000
gerçek bir tanrıymış gibi
05:56
your shoulders in the clouds,
127
341000
3000
ya da duvar kağıdına karşı
05:59
or sitting down there
128
344000
2000
oturarak küçük plastik
06:01
amidst the wallpaper
129
346000
2000
yüzünüzü karşıya yönelterek
06:03
staring straight ahead
130
348000
2000
geçireceğinizi bilseydiniz
06:05
with your little plastic face?
131
350000
4000
ne hissederdiniz?
06:11
(Applause)
132
356000
5000
(Alkış)
06:16
BC: There's a horror movie in there somewhere.
133
361000
3000
BC: Bu, biraz korku filmine benziyor.
06:19
The next poem is called forgetfulness,
134
364000
2000
Sonraki şiirin adı "Unutkanlık",
06:21
and it's really just a kind of poetic essay
135
366000
2000
bir bakıma, zihninizdekilen yavaşça kaybolması
06:23
on the subject of mental slippage.
136
368000
4000
üzerine şiirsel bir düzyazı.
06:27
And the poem begins
137
372000
2000
Şiir,
06:29
with a certain species of forgetfulness
138
374000
3000
birisinin edebiyat amnezisi
06:32
that someone called
139
377000
2000
diye tanımladığı,
06:34
literary amnesia,
140
379000
2000
bir çeşit unutkanlıkla başlıyor,
06:36
in other words, forgetting the things that you have read.
141
381000
4000
diğer bir deyişle, okuduğunuz şeyleri unutmanız.
06:43
(Video) Narration: "Forgetfulness."
142
388000
2000
(Video) "Unutkanlık."
06:45
The name of the author is the first to go,
143
390000
3000
Önce yazarın adı uçuyor,
06:48
followed obediently
144
393000
2000
diğerleri de söz dinlercesine onu takip ediyor,
06:50
by the title, the plot,
145
395000
2000
adı, konusu,
06:52
the heartbreaking conclusion,
146
397000
2000
yürek parçalayan sonu,
06:54
the entire novel,
147
399000
2000
romanın tamamı,
06:56
which suddenly becomes one you have never read,
148
401000
3000
birdenbire hiç okumadığınız bir şeye dönüşüyor,
06:59
never even heard of.
149
404000
2000
adını bile duymadığınız.
07:01
It is as if, one by one,
150
406000
2000
Sanki, sahip olduğunuz
07:03
the memories you used to harbor
151
408000
3000
anılar bir bir
07:06
decided to retire to the southern hemisphere of the brain
152
411000
4000
beyninizin güney yarısından emekliliğe ayrılıyorlar,
07:10
to a little fishing village
153
415000
2000
telefonun olmadığı bir balıkçı köyüne
07:12
where there are no phones.
154
417000
2000
taşınmak için.
07:14
Long ago,
155
419000
2000
Uzun zaman önce,
07:16
you kissed the names of the nine muses good-bye
156
421000
3000
dokuz ilham perininizin adlarına hoşçakal dediniz,
07:19
and you watched the quadratic equation
157
424000
2000
ikinci dereceden denklemlerin
07:21
pack its bag.
158
426000
2000
çantalarını toplamalarını izlediniz.
07:23
And even now,
159
428000
2000
Şimdi bile,
07:25
as you memorize the order of the planets,
160
430000
2000
gezegenlerinin sırasını ezberlerken,
07:27
something else is slipping away,
161
432000
2000
başka bir şeyler kayıp gidiyor,
07:29
a state flower perhaps,
162
434000
2000
belki bir çiçeğin adı,
07:31
the address of an uncle,
163
436000
2000
bir amcanızın adresi,
07:33
the capital of Paraguay.
164
438000
2000
Paraguay'in başkenti.
07:35
Whatever it is
165
440000
2000
Her neyse
07:37
you are struggling to remember,
166
442000
2000
hala hatırlamakta güçlük çekiyorsunuz,
07:39
it is not poised on the tip of your tongue,
167
444000
3000
dilinizin ucunda değil,
07:42
not even lurking
168
447000
2000
zihninizin
07:44
in some obscure corner
169
449000
2000
bir köşesinden başını da
07:46
of your spleen.
170
451000
2000
uzatmamış.
07:48
It has floated away
171
453000
2000
Hatırladığınız kadarıyla
07:50
down a dark mythological river
172
455000
3000
adı L ile başlayan
07:53
whose name begins with an L
173
458000
3000
mitolojik bir nehir
07:56
as far as you can recall,
174
461000
2000
almış götürmüş,
07:58
well on your own way to oblivion
175
463000
3000
yüzmeyi
08:01
where you will join those
176
466000
2000
ve nasıl bisiklete binildiğini
08:03
who have forgotten even how to swim
177
468000
2000
hatırlamayanların
08:05
and how to ride a bicycle.
178
470000
3000
arasına katılacağınız yoldasınız.
08:08
No wonder you rise in the middle of the night
179
473000
3000
Gecenin bir yarısında kalkıp
08:11
to look up the date of a famous battle
180
476000
3000
bir tarih kitabından bir savaşın tarihine
08:14
in a book on war.
181
479000
2000
bakmanıza şaşırmamak gerek.
08:16
No wonder the Moon in the window
182
481000
2000
Pencereden görünen Ay'ın
08:18
seems to have drifted out of a love poem
183
483000
3000
ezbere bildiğiniz bir aşk şiirinden çıktığını
08:21
that you used to know by heart.
184
486000
4000
düşünmenize şaşırmamak gerek.
08:27
(Applause)
185
492000
8000
(Alkış)
08:35
BC: The next poem is called "The Country"
186
500000
2000
BC: Bir sonraki şiirin adı "Taşra"
08:37
and it's based on,
187
502000
2000
üniversitede
08:39
when I was in college
188
504000
2000
birisiyle tanıştım,
08:41
I met a classmate who remains to be a friend of mine.
189
506000
3000
hala kendisiyle görüşüyorum.
08:44
He lived, and still does, in rural Vermont.
190
509000
2000
Vermont'un kırsal kesiminde yaşıyordu, hala da orada yaşıyor.
08:46
I lived in New York City.
191
511000
2000
Ben New York'ta yaşıyordum.
08:48
And we would visit each other.
192
513000
2000
Hala birbirimizi ziyaret ediyoruz.
08:50
And when I would go up to the country,
193
515000
2000
Ben taşraya gittiğimde,
08:52
he would teach me things like deer hunting,
194
517000
3000
bana geyik avı gibi şeyler öğretirdi,
08:55
which meant getting lost with a gun basically --
195
520000
3000
geyik avı aslında bir silahla kaybolmak demek --
08:58
(Laughter)
196
523000
2000
(Gülüşmeler)
09:00
and trout fishing and stuff like that.
197
525000
2000
balıkçılık gibi şeyler öğretirdi.
09:02
And then he'd come down to New York City
198
527000
2000
New York'a geldiğinde de
09:04
and I'd teach him what I knew,
199
529000
2000
ben ona bildiklerimi anlatırdım,
09:06
which was largely smoking and drinking.
200
531000
2000
büyük ölçüde sigara ve içki içmek.
09:08
(Laughter)
201
533000
2000
(Gülüşmeler)
09:10
And in that way we traded lore with each other.
202
535000
3000
Bu şekilde birbirimizle bilgilerimizi paylaşırdık.
09:13
The poem that's coming up
203
538000
2000
Şimdiki şiirimde
09:15
is based on him trying to tell me a little something
204
540000
3000
onun, anlamakta
09:18
about a domestic point of etiquette
205
543000
2000
güçlük çektiğim
09:20
in country living
206
545000
2000
taşradaki ev yaşantısını
09:22
that I had a very hard time, at first, processing.
207
547000
2000
bana anlatma çabalarından esinlendim.
09:24
It's called "The Country."
208
549000
2000
Adı "Taşra".
09:26
(Video) Narration: "The Country."
209
551000
3000
(Video) "Taşra"
09:29
I wondered about you
210
554000
2000
Bana bir kutu
09:31
when you told me never to leave
211
556000
2000
her yerde yakılabilen kibriti
09:33
a box of wooden strike-anywhere matches
212
558000
3000
evin bir köşesinde öylesine bırakmamam gerektiğini
09:36
just lying around the house,
213
561000
3000
anlattığında seni düşündüm,
09:39
because the mice might get into them
214
564000
2000
fareler içine girip
09:41
and start a fire.
215
566000
2000
yangın çıkarabilirlerdi.
09:43
But your face was absolutely straight
216
568000
3000
Ama senin yüzün
09:46
when you twisted the lid down
217
571000
2000
kibritleri her zaman sakladığını
09:48
on the round tin
218
573000
2000
söylediğin tenekenin kapağını açarken
09:50
where the matches, you said, are always stowed.
219
575000
3000
tamamen duygusuzdu.
09:53
Who could sleep that night?
220
578000
2000
O gece kim uyuyabilirdi ki?
09:55
Who could whisk away the thought
221
580000
2000
Kim aklından uzaklaştırabilirdi ki
09:57
of the one unlikely mouse
222
582000
3000
alakasız bir farenin
10:00
padding along a cold water pipe
223
585000
3000
çiçekli duvar kağıdının arkasındaki
10:03
behind the floral wallpaper,
224
588000
2000
soğuk su borusunun içinde tırmanıp
10:05
gripping a single wooden match
225
590000
2000
bir tane tahta kibrit çöpünü
10:07
between the needles of his teeth?
226
592000
3000
dişlerinin arasında taşıyabileceği düşüncesini?
10:10
Who could not see him rounding a corner,
227
595000
3000
Kim gözlerinin onude canladırmazdı ki
10:13
the blue tip scratching against rough-hewn beam,
228
598000
3000
o, köşeden dönerken mavi ucun sert duvara
10:16
the sudden flare
229
601000
2000
sürttüğünde oluşan ani alevi
10:18
and the creature, for one bright, shining moment,
230
603000
4000
ve yaratığın bir aydınlık, parlak anda
10:22
suddenly thrust ahead of his time --
231
607000
2000
aniden zamanın ötesine atladığını --
10:24
now a fire-starter,
232
609000
2000
artık bir yangın-çıkarıcısı,
10:26
now a torch-bearer
233
611000
2000
artık bir fener-taşıyıcısı
10:28
in a forgotten ritual,
234
613000
2000
unutulmuş bir ritüelde
10:30
little brown druid
235
615000
2000
kadim bir geceyi aydınlatan
10:32
illuminating some ancient night?
236
617000
2000
küçük kahverengi büyücü?
10:34
And who could fail to notice,
237
619000
3000
Kim fark edemezdi ki
10:37
lit up in the blazing insulation,
238
622000
2000
bir zamanlar taşradaki evinin
10:39
the tiny looks of wonderment
239
624000
2000
bir seferlik sakinleri,
10:41
on the faces of his fellow mice --
240
626000
3000
alevler içindeki
10:44
one-time inhabitants
241
629000
2000
fare arkadaşlarının yüzündeki
10:46
of what once was your house in the country?
242
631000
4000
küçük şaşkınlık ifadesini?
10:50
(Applause)
243
635000
3000
(Alkış)
10:53
BC: Thank you.
244
638000
2000
BC: Teşekkür ederim.
10:55
(Applause)
245
640000
2000
(Alkış)
10:57
Thank you. And the last poem is called "The Dead."
246
642000
3000
Teşekkür ederim. Son şiirin adı "Ölüler".
11:00
I wrote this after a friend's funeral,
247
645000
2000
Bunu bir arkadaşımın cenazesinde yazdım,
11:02
but not so much about the friend as something the eulogist kept saying,
248
647000
2000
ama arkadaşımla ilgili değil de cenazesindeki konuşmacının,
11:04
as all eulogists tend to do,
249
649000
2000
cenazelerde konuşan herkesin yaptığı gibi,
11:06
which is how happy the deceased would be
250
651000
3000
ölen kişinin aşağıya bakıp
11:09
to look down and see all of us assembled.
251
654000
2000
hepimizin toplanmasından ne kadar mutlu olduğu hakkında söyledikleri ile ilgili.
11:11
And that to me was a bad start to the afterlife,
252
656000
3000
Bana kalırsa bu, ölümden sonraki yaşama kötü bir başlangıç,
11:14
having to witness your own funeral and feel gratified.
253
659000
3000
kendi cenazenize tanıklık edip memnun olmak.
11:17
So the little poem is called "The Dead."
254
662000
4000
Bu küçük şiirin adı "Ölüler".
11:21
(Video) Narration: "The Dead."
255
666000
2000
(Video) "Ölüler"
11:23
The dead are always looking down on us,
256
668000
3000
Ölüler hep bize yukarıdan bakar
11:26
they say.
257
671000
2000
derler.
11:28
While we are putting on our shoes or making a sandwich,
258
673000
3000
Biz ayakkabılarımızı giyerken ya da bir sandviç yaparken,
11:31
they are looking down
259
676000
2000
yukarıdan bize bakarlar,
11:33
through the glass-bottom boats of heaven
260
678000
3000
cennetin kayıklarının camdan tabanından
11:36
as they row themselves slowly
261
681000
2000
sonsuzluğa
11:38
through eternity.
262
683000
2000
kürek çekerken.
11:40
They watch the tops of our heads
263
685000
2000
Aşağıdaki Dünya'da
11:42
moving below on Earth.
264
687000
2000
başlarımızın tepesini izlerler.
11:44
And when we lie down
265
689000
2000
Bir yeşillikte ya da kanepede
11:46
in a field or on a couch,
266
691000
2000
belki de sıcak bir öğleüzerinin
11:48
drugged perhaps
267
693000
2000
uğultusundan uyuşmuş
11:50
by the hum of a warm afternoon,
268
695000
3000
uzandığımızda,
11:53
they think we are looking back at them,
269
698000
3000
onlara baktığımızı düşünürler,
11:56
which makes them lift their oars
270
701000
2000
küreklerini kaldırıp
11:58
and fall silent
271
703000
2000
sessiz düşerler
12:00
and wait like parents
272
705000
3000
ve tıpkı anne babamız gibi
12:03
for us to close our eyes.
273
708000
3000
gözlerimizi kapamamızı beklerler.
12:08
(Applause)
274
713000
7000
(Alkış)
12:15
BC: I'm not sure if other poems will be animated.
275
720000
2000
BC: Diğer şiirlerin de animasyonlarını yapacaklar mı bilmiyorum.
12:17
It took a long time --
276
722000
2000
Uzun bir zaman aldı --
12:19
I mean, it's rather uncommon to have this marriage --
277
724000
3000
Demek istediğidim bu, sıradışı bir evlilik --
12:22
a long time to put those two together.
278
727000
2000
ikisini bir araya getirmek uzun zaman aldı.
12:24
But then again, it took us a long time
279
729000
2000
Diğer yandan düşünürseniz
12:26
to put the wheel and the suitcase together.
280
731000
2000
tekerlekle bavulu bir araya getirmek de uzun sürdü.
12:28
(Laughter)
281
733000
3000
(Gülüşmeler)
12:31
I mean, we had the wheel for some time.
282
736000
3000
Bir hayli uzun süredir tekerleğe sahiptik.
12:34
And schlepping is an ancient and honorable art.
283
739000
3000
Sürüklemek de kadim ve onurlu bir sanat.
12:37
(Laughter)
284
742000
3000
(Gülüşmeler)
12:40
I just have time
285
745000
2000
Size daha yeni
12:42
to read a more recent poem to you.
286
747000
3000
bir şiirimi okumak için vaktim var.
12:45
If it has a subject,
287
750000
3000
Eğer bir konusu varsa,
12:48
the subject is adolescence.
288
753000
2000
o da ergenlik.
12:50
And it's addressed to a certain person.
289
755000
2000
Bir kişiye adanmış.
12:52
It's called "To My Favorite 17-Year-Old High School Girl."
290
757000
6000
Adı: "En Sevdiğim 17 Yaşındaki Lise Öğrencisi Kıza".
12:58
"Do you realize that if you had started building the Parthenon
291
763000
3000
Doğduğun günde Partenon'u yapmaya başlasaydın
13:01
on the day you were born,
292
766000
2000
sadece bir yıl içinde
13:03
you would be all done in only one more year?
293
768000
3000
bitirecek olduğunu biliyor muydun?
13:06
Of course, you couldn't have done that all alone.
294
771000
2000
Tabii ki onu bir başına yapamazdın.
13:08
So never mind;
295
773000
2000
O yüzden boşver;
13:10
you're fine just being yourself.
296
775000
2000
olduğun gibi iyisin.
13:12
You're loved for just being you.
297
777000
3000
Sadece sen olduğun için seviliyorsun.
13:15
But did you know that at your age
298
780000
2000
Ancak senin yaşındayken
13:17
Judy Garland was pulling down 150,000 dollars a picture,
299
782000
5000
Judy Garland'ın film başına 150.000 dolar aldığını,
13:22
Joan of Arc was leading the French army to victory
300
787000
4000
Jeanne d'Arc'in Fransız ordusunu zafere yönlendirdiğini
13:26
and Blaise Pascal had cleaned up his room --
301
791000
3000
ve Blaise Pascal'ın odasını topladığını --
13:29
no wait, I mean he had invented the calculator?
302
794000
4000
dur, pardon, hesap makinesini bulduğunu biliyor muydun?
13:33
Of course, there will be time for all that
303
798000
2000
Tabii ki yaşamınında
13:35
later in your life,
304
800000
2000
bütün bunlar için zamanın olacak,
13:37
after you come out of your room
305
802000
2000
odandan çıkıp
13:39
and begin to blossom,
306
804000
2000
çiçek açacaksın,
13:41
or at least pick up all your socks.
307
806000
4000
ya da en azından çoraplarını toplayacaksın.
13:45
For some reason I keep remembering
308
810000
2000
Neden bilmem, Leydi Jane Grey'in
13:47
that Lady Jane Grey was queen of England
309
812000
2000
15 yaşındayken İngiltere kraliçesi olduğu
13:49
when she was only 15.
310
814000
3000
aklıma geliyor.
13:52
But then she was beheaded, so never mind her as a role model.
311
817000
3000
Ama onun kafasını kestiler, neyse boşver, onu rol modeli olarak alma.
13:55
(Laughter)
312
820000
3000
(Gülüşmeler)
13:58
A few centuries later,
313
823000
2000
Birkaç yüzyıl sonra,
14:00
when he was your age,
314
825000
2000
senin yaşındayken,
14:02
Franz Schubert was doing the dishes for his family,
315
827000
4000
Franz Schubert bulaşıkları yıkıyordu ailesi için,
14:06
but that did not keep him
316
831000
2000
ancak bu, onun
14:08
from composing two symphonies, four operas
317
833000
3000
iki senfoni, dört opera, iki missa
14:11
and two complete masses as a youngster.
318
836000
3000
tamamlamasına engel olmadı.
14:14
(Laughter)
319
839000
2000
(Gülüşmeler)
14:16
But of course, that was in Austria
320
841000
2000
Ama bu tabii ki Avusturya'daydı,
14:18
at the height of Romantic lyricism,
321
843000
3000
Romantik lirizmin doruğunda,
14:21
not here in the suburbs of Cleveland.
322
846000
2000
Cleveland'ın banliyösunda değil.
14:23
(Laughter)
323
848000
2000
(Gülüşmeler)
14:25
Frankly, who cares
324
850000
2000
Açıkçası kimin umrunda
14:27
if Annie Oakley was a crack shot at 15
325
852000
3000
Annie Oakley 15 yaşında keskin bir nişancı olduysa
14:30
or if Maria Callas debuted as Tosca at 17?
326
855000
4000
ya da Maria Callas 17 yaşında Tosca olarak ilk kez sahne almışsa?
14:34
We think you're special just being you --
327
859000
3000
Bizce sen, sadece yemeğiyle oynayan ve boşluğa gözünü diken
14:37
playing with your food and staring into space.
328
862000
3000
sen olduğun için özelsin.
14:40
(Laughter)
329
865000
3000
(Gülüşmeler)
14:43
By the way,
330
868000
2000
Bu arada,
14:45
I lied about Schubert doing the dishes,
331
870000
3000
Schubert bulaşıkları yıkıyordu dediğimde yalan söyledim,
14:48
but that doesn't mean he never helped out around the house."
332
873000
3000
ama bu, ev işlerine hiç yardımcı olmadığı anlamına gelmiyor."
14:51
(Laughter)
333
876000
2000
(Gülüşmeler)
14:53
(Applause)
334
878000
2000
(Alkış)
14:55
Thank you. Thank you.
335
880000
3000
Teşekkür ederim. Teşekkür ederim.
14:58
(Applause)
336
883000
5000
(Alkış)
15:03
Thanks.
337
888000
2000
Teşekkürler.
15:05
(Applause)
338
890000
2000
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Billy Collins - PoetA two-term U.S. Poet Laureate, Billy Collins captures readers with his understated wit, profound insight -- and a sense of being "hospitable."
Why you should listen
Accessibility is not a word often associated with great poetry. Yet Billy Collins has managed to create a legacy from what he calls being poetically “hospitable.” Preferring lyrical simplicity to abstruse intellectualism, Collins combines humility and depth of perception, undercutting light and digestible topics with dark and at times biting humor.
While Collins approaches his work with a healthy sense of self-deprecation, calling his poems “domestic” and “middle class,” John Taylor has said of Collins: “Rarely has anyone written poems that appear so transparent on the surface yet become so ambiguous, thought-provoking, or simply wise once the reader has peered into the depths.”
In 2001 he was named U.S. Poet Laureate, a title he kept until 2003. Collins lives in Somers, New York, and is an English professor at City University of New York, where he has taught for more than 40 years.
Credits for the animations in this talk:
"Budapest," "Forgetfulness" and "Some Days" -- animation by Julian Grey/Head Gear
"The Country" -- animation by Brady Baltezor/Radium
"The Dead" -- animation by Juan Delcan/Spontaneous
Billy Collins | Speaker | TED.com