TEDxGeorgetown
Bobby Ghosh: Why global jihad is losing
Bobby Ghosh: Küresel Cihad Neden Kaybediyor?
Filmed:
Readability: 4.7
725,096 views
Bobby Ghosh, İslam tarihi boyunca cihadın hep iki tarafı olduğunu anlatıyor; daha doğru ve iyi bir insan olmak için içsel bir mücadele ve dışsal bir mücadele. Küçük bir azınlık (son örneklerinden birisi Usame Bin Ladin) ikincisini sahiplenmeyi tercih etti ve bunu Batı’ya karşı ölümcül bir şiddetin gerekçesi olarak kullandı. Ghosh, Bin Ladin’in dünyaya yayılmış olan örgütlenmesinin parçalandığını, artık cihad kelimesinin geri kazanılmasını öneriyor.
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I'm going to talk about the power of a word:
0
891
3214
Şimdi sizlere bir kelimenin gücünden bahsedeceğim:
00:20
jihad.
1
4105
3056
"Cihad"
00:23
To the vast majority of practicing Muslims,
2
7161
4356
Müslümanların büyük çoğunluğu için
00:27
jihad is an internal struggle for the faith.
3
11517
4024
cihad, inanç için içsel bir mücadeledir.
00:31
It is a struggle within, a struggle against vice, sin,
4
15541
4686
Bu mücadele; ahlâksızlığa, günaha,
00:36
temptation, lust, greed.
5
20227
2290
cazibeye, şehvet ve aç gözlülüğe karşı bir mücadeledir.
00:38
It is a struggle to try and live a life
6
22517
3629
Bu mücadele,
00:42
that is set by the moral codes written in the Koran.
7
26146
6698
kişinin, hayatını Kur'an'da yazılı bulunan ahlâk yasalarına göre yaşamasının mücadelesidir.
00:48
In that original idea, the concept of jihad is as important
8
32844
5470
Bu kendine özgü düşüncesi ile cihad kavramı
00:54
to Muslims as the idea of grace is to Christians.
9
38314
5858
Hıristiyanların fazilet kavramı kadar önemli bir yere sahiptir.
01:00
It's a very powerful word, jihad, if you look at it in that respect,
10
44172
3746
Bu noktadan bakarsanız, cihad gerçekten çok güçlü bir kelime
01:03
and there's a certain almost mystical resonance to it.
11
47918
4982
ve bunun yanında kendi içinde neredeyse gizemli bir yankılaşımdır.
01:08
And that's the reason why, for hundreds of years,
12
52900
2386
İşte bu yüzden, yüzlerce yıldan beri
01:11
Muslims everywhere have named their children Jihad,
13
55286
2819
Müslümanlar her yerde erkek çocukları için olduğu gibi
01:14
their daughters as much as their sons, in the same way
14
58105
2522
kız çocukları için de "Cihad" ismini kullanırlar.
01:16
that, say, Christians name their daughters Grace,
15
60627
3822
Tıpkı, Hıristiyanların kız çocukları için "Grace" (Fazilet) ismini kullanmaları gibi.
01:20
and Hindus, my people, name our daughters Bhakti,
16
64449
3968
Tıpkı Hinduların, benim halkımın, kız çocuklarımız için,
01:24
which means, in Sanskrit, spiritual worship.
17
68417
5472
Sanskritçe de ruhani bir ibadet anlamını taşıyan "Bhakti" ismini kullanmamız gibi.
01:29
But there have always been, in Islam, a small group,
18
73889
2765
Ancak İslam'ın içinde her zaman
01:32
a minority, who believe that jihad
19
76654
2469
cihadın sadece içsel bir mücadele değil,
01:35
is not only an internal struggle but also an external struggle
20
79123
2974
aynı zamanda inancı tehdit eden güçlere karşı
01:37
against forces that would threaten the faith, or the faithul.
21
82097
6376
harici bir mücadele olduğuna inanan azınlık gruplar oldu.
01:44
And some of these people believe that in that struggle,
22
88473
3121
Bu tür gruptaki insanlar
01:47
it is sometimes okay to take up arms.
23
91594
3599
bu mücadele içinde bazen silahlanmanın gerektiğine inandı
01:51
And so the thousands of young Muslim men
24
95193
2707
ve binlerce Müslüman genç
01:53
who flocked to Afghanistan in the 1980s
25
97900
2917
cihad fikirlerini pratiğe dökmek için
01:56
to fight against the Soviet occupation of a Muslim country,
26
100817
3728
1980'de Afganistan'da Sovyet işgaline karşı savaşmak için
02:00
in their minds they were fighting a jihad,
27
104545
2728
ülkeye akın etti.
02:03
they were doing jihad,
28
107273
2416
Bu onların fikrine göre bir cihaddı
02:05
and they named themselves the Mujahideen,
29
109689
2792
ve kendilerini "cihad" kelimesi ile aynı kökten gelen
02:08
which is a word that comes from the same root as jihad.
30
112481
4784
"Mücahidler" kelimesi ile isimlendirdiler.
02:13
And we forget this now, but back then
31
117265
2840
Sonra biz bunu unuttuk, ancak bir süre sonra
02:16
the Mujahideen were celebrated in this country, in America.
32
120105
3958
Mücahitler bu ülkede, yani Amerika'da ünlendiler.
02:19
We thought of them as holy warriors who were taking
33
124063
2498
Biz onları günahkâr komünistlere karşı savaşan
02:22
the good fight to the ungodly communists.
34
126561
3756
kutsal savaşçılar olarak düşündük.
02:26
America gave them weapons, gave them money,
35
130317
2045
Amerika, onlara silah ve para verdi,
02:28
gave them support, encouragement.
36
132362
2999
destek ve cesaret verdi.
02:31
But within that group, a tiny, smaller group,
37
135361
2326
Ancak bu grup, küçük, çok güçsüz bir grup,
02:33
a minority within a minority within a minority,
38
137687
3882
azınlık içinde bile bir azınlık iken
02:37
were coming up with a new and dangerous
39
141569
2985
bir anda yepyeni ve tehlikeli bir
02:40
conception of jihad,
40
144554
2819
cihad konsepti ile karşımıza çıktılar
02:43
and in time this group would come to be led by Osama bin Laden,
41
147373
5309
ve bu defa, bu grup Usame Bin Ladin tarafından yönetilmeye başladı.
02:48
and he refined the idea.
42
152682
1500
O da, cihad düşüncesini değiştirmeye başladı.
02:50
His idea of jihad was a global war of terror,
43
154182
4638
Ladin'in cihad anlayışı, küresel bir savaşa dönen bir terörden ibaretti.
02:54
primarily targeted at the far enemy,
44
158820
2510
İlk olarak uzak düşmanları hedef alan, batıdaki Haçlı güçlerinden
02:57
at the crusaders from the West, against America.
45
161330
4399
Amerika'ya karşı bir savaş
03:01
And the things he did in the pursuit of this jihad
46
165729
2839
ve bu cihad anlayışı içinde pratiğe döktüğü şeyler
03:04
were so horrendous, so monstrous,
47
168568
2680
dehşet verici, çok korkunç
03:07
and had such great impact,
48
171248
1975
ve büyük bir darbe idi.
03:09
that his definition was the one that stuck,
49
173223
4204
Onun cihad ile ilgili bu yeni tanımlaması
03:13
not just here in the West.
50
177427
1279
sadece Batı'ya saplanmadı.
03:14
We didn't know any better. We didn't pause to ask.
51
178706
3859
Biz işin doğrusunu bilmiyorduk ve hiç sorgulamadık.
03:18
We just assumed that if this insane man and his psychopathic followers
52
182565
4570
Biz sadece bu akıl hastası adamın
03:23
were calling what they did jihad, then that's what jihad must mean.
53
187135
5210
ve O'nun ruh hastası takipçilerinin yaptıkları şeyin adının cihad olduğunu
03:28
But it wasn't just us. Even in the Muslim world,
54
192345
3257
ve cihadın da bu anlama gelmesi gerektiğini düşündük.
03:31
his definition of jihad began to gain acceptance.
55
195602
4671
Ancak bu durumda olanlar sadece bizler değildik. Müslüman Dünyası'nda bile onun cihad anlayışı kabul görmeye başladı.
03:36
A year ago I was in Tunis, and I met the imam
56
200273
3352
Geçtiğimiz sene Tunus'taydım.
03:39
of a very small mosque, an old man.
57
203625
1940
Orada çok küçük bir caminin ihtiyar imamı ile tanıştım.
03:41
Fifteen years ago, he named his granddaughter Jihad,
58
205565
3965
15 yıl önce torunun ismini gerçek anlamı ile Cihad koyduğunu
03:45
after the old meaning. He hoped that a name like that
59
209530
2967
ve bu ismin gerçek anlamı ile
03:48
would inspire her to live a spiritual life.
60
212497
4432
onun ruhani dünyasına ilham vermesini umduğunu söyledi.
03:52
But he told me that after 9/11,
61
216929
2680
Ancak 11 Eylül saldırısından sonra
03:55
he began to have second thoughts.
62
219609
2680
farklı bir düşünceye sahip olmaya başladığını söyledi.
03:58
He worried that if he called her by that name,
63
222289
1946
Eğer torununu dışarıda ve insanların içinde
04:00
especially outdoors, outside in public,
64
224235
2525
bu isimle çağırırsa
04:02
he might be seen as endorsing bin Laden's idea of jihad.
65
226760
5918
Ladin'in cihad anlayışını destekleyen birisi olarak görüneceğinden endişe duyuyordu.
04:08
On Fridays in his mosque, he gave sermons
66
232678
2463
Cuma günleri camide cihad kelimesinin
04:11
trying to reclaim the meaning of the word,
67
235141
4417
gerçek anlamını insanlara anlatmaya çalışıyordu,
04:15
but his congregants, the people who came to his mosque,
68
239558
3739
ancak camiye gelen diğer cemaatı müslimin
04:19
they had seen the videos. They had seen pictures
69
243297
2228
uçakların kuleye çarptığı ve kulenin yıkıldığına dair
04:21
of the planes going into the towers, the towers coming down.
70
245525
5742
fotoğraf ve videoları görmüştü.
04:27
They had heard bin Laden say that that was jihad,
71
251267
3026
Ladin'in bunun bir cihad olduğunu söylediğini
04:30
and claimed victory for it. And so the old imam worried
72
254293
2961
ve bunun bir zafer olduğunu iddia ettiğini duymuşlardı.
04:33
that his words were falling on deaf ears. No one was paying attention.
73
257254
4296
Tabi ki imam söylediklerini kimsenin dikkate almadığından dolayı endişe duymuştu.
04:37
He was wrong. Some people were paying attention,
74
261550
3272
Yanlış düşünüyordu, bazı insanlar dikkate alıyordu,
04:40
but for the wrong reasons.
75
264822
1906
ancak farklı sebeplerden ötürü.
04:42
The United States, at this point, was putting pressure
76
266728
2774
Amerika Birleşik Devletleri, bu noktada Tunus da dahil olmak üzere
04:45
on all its Arab allies, including Tunisia,
77
269502
2439
bütün Arap müttefiklerine toplumlarındaki tüm radikallerin
04:47
to stamp out extremism in their societies,
78
271941
4337
başını ezmeleri için baskı yapıyordu
04:52
and this imam found himself suddenly in the crosshairs
79
276278
3467
ve bu imam da bir anda Tunus İstihbarat Servisi'nin
04:55
of the Tunisian intelligence service.
80
279745
2871
ilgi odağı haline geldi.
04:58
They had never paid him any attention before --
81
282616
1456
Daha önce kimse kendisine bu şekilde aldırış etmemişti.
04:59
old man, small mosque --
82
284072
3225
En nihayetinde; yaşlı bir adam ve küçük bir cami.
05:03
but now they began to pay visits,
83
287297
2210
Ancak şimdi dikkate alınmaya başlanıyordu
05:05
and sometimes they would drag him in for questions,
84
289507
1662
ve bazen kendisini soruların içine sürüklüyorlardı.
05:07
and always the same question:
85
291169
1348
Her seferinde aynı sorular ile karşılaşıyordu:
05:08
"Why did you name your granddaughter Jihad?
86
292517
4211
"Neden torununun ismini Cihad koydun?"
05:12
Why do you keep using the word jihad in your Friday sermons?
87
296728
4599
"Neden Cuma vaazlarinde cihad kelimesini kullanıyordun?"
05:17
Do you hate Americans?
88
301327
2065
"Amerikalılardan nefret ediyor musun?"
05:19
What is your connection to Osama bin Laden?"
89
303392
4120
"Usame Bin Ladin ile bağlantın nedir?"
05:23
So to the Tunisian intelligence agency,
90
307512
2015
Tunus İstihbarat Servisi
05:25
and organizations like it all over the Arab world,
91
309527
2833
ve bunun gibi Arap Dünyası'ndaki tüm teşkilatlar için
05:28
jihad equaled extremism,
92
312360
4464
cihad radikalizm ile aynı anlama geliyordu.
05:32
Bin Laden's definition had become institutionalized.
93
316824
3934
Bin Ladin'in cihad tanımlaması artık kurumsallaşmış bir hale gelmişti.
05:36
That was the power of that word that he was able to do.
94
320758
3789
Bu, kendisinin bir kelimeye yüklediği bir güçtü
05:40
And it filled this old imam, it filled him with great sadness.
95
324547
5722
ve bu güç bu yaşlı imamı üzüntüye boğmuştu.
05:46
He told me that, of bin Laden's many crimes, this was,
96
330269
2915
İhtiyar imam bana Ladin'in bir çok suçunun yanında
05:49
in his mind, one that didn't get enough attention,
97
333184
3072
aslında yeterli derecede dikkate alınmayan bir suçu olduğunu söyledi.
05:52
that he took this word, this beautiful idea.
98
336256
3798
Ladin, bu kelimeyi aldı, bu güzel kavramı aldı
05:55
He didn't so much appropriate it as kidnapped it
99
340054
4466
ve alıkoyarcasına sahiplendi,
06:00
and debased it and corrupted it
100
344520
2880
itibarını düşürdü ve yozlaştırdı.
06:03
and turned it into something it was never meant to be,
101
347400
3360
Bu kelimeyi asla olmayan bir kavrama çevirdi
06:06
and then persuaded all of us that it always was
102
350760
5677
ve herkesi bunun anlamının her zaman
06:12
a global jihad.
103
356437
2642
küresel bir cihad olduğuna inandırdı.
06:14
But the good news is
104
359079
3543
Ama iyi haber şu ki
06:18
that the global jihad is almost over, as bin Laden defined it.
105
362622
5779
Bin Ladin'in tanımladığı manada küresel cihad neredeyse bitti.
06:24
It was dying well before he did,
106
368401
2558
Kendisi ölmedi ama kavramı can çekişiyor.
06:26
and now it's on its last legs.
107
370959
2309
Bu ara son demlerini yaşıyor.
06:29
Opinion polls from all over the Muslim world show
108
373268
2339
Müslüman Dünyası'ndaki kamuoyu yoklamaları gösteriyor ki
06:31
that there is very little interest among Muslims
109
375607
4552
Müslümanlar arasında Batı'ya ve uzak düşmanlara karşı
06:36
in a global holy war against the West,
110
380159
2510
kutsal anlamda bir küresel savaş düşüncesi
06:38
against the far enemy.
111
382669
3314
yok denecek kadar azalmış durumda.
06:41
The supply of young men willing to fight and die for this cause is dwindling.
112
385983
4210
Bu uğurda savaşacak ve hayatını verecek gençlerin sayısı azalıyor.
06:46
The supply of money — just as important, more important perhaps —
113
390193
2695
Gençlerin sayısı kadar bu savaş için gereken paranın tedariki de
06:48
the supply of money to this activity is also dwindling.
114
392888
2663
aynı şekilde güçleşiyor.
06:51
The wealthy fanatics who were previously
115
395551
2808
Bu tür faaliyetlerin bir önceki varlıklı fanatikleri
06:54
sponsoring this kind of activity are now less generous.
116
398359
6616
artık sponsor olmak için eskisi kadar cömert değiller.
07:00
What does that mean for us in the West?
117
404975
1433
Peki Batı için bu ne anlama geliyor?
07:02
Does it mean we can break out the champagne,
118
406408
3719
Artık bir şampanya patlatıp
07:06
wash our hands of it, disengage, sleep easy at night?
119
410127
5228
ellerimizi bununla yıkadıktan sonra tüm bağlantıları kesip, geceleri rahatça uyuyabilir miyiz?
07:11
No. Disengagement is not an option,
120
415355
5084
Hayır! Bağlantıyı kesmek bir seçenek değil.
07:16
because if you let local jihad survive,
121
420439
6496
Çünkü eğer yerel cihad olaylarına izin verirseniz
07:22
it becomes international jihad.
122
426935
2784
bu bir süre sonra uluslararası bir cihada dönüşecektir
07:25
And so there's now a lot of different
123
429719
2681
ve ikisi arasında da çok büyük farklar bulunmuyor.
07:28
violent jihads all over the world.
124
432400
2536
Şiddetli cihad düşüncesi dünyanın her yerinde bulunuyor:
07:30
In Somalia, in Mali, in Nigeria,
125
434936
2287
Somali, Mali, Nijerya,
07:33
in Iraq, in Afghanistan, Pakistan, there are groups that claim
126
437223
5151
Irak, Afganistan, Pakistan
07:38
to be the inheritors of the legacy of Osama bin Laden.
127
442374
5398
Kendilerini Usame Bin Ladin'in mirasının varisleri olarak gören gruplar bulunuyor
07:43
They use his rhetoric.
128
447772
1516
ve bu gruplar Ladin'in hitabetlerini
07:45
They even use the brand name he created for his jihad.
129
449288
5167
ve hatta kendisinin cihad "markası"nı kullanıyorlar.
07:50
So there is now an al Qaeda in the Islamic Maghreb,
130
454455
4158
Şimdi İslam Mağribi'nde yeni bir El-Kaide canlanıyor,
07:54
there's an al Qaeda in the Arabian Peninsula,
131
458613
1629
Arap Yarımadası'nda bir El-Kaide,
07:56
there is an al Qaeda in Mesopotamia.
132
460242
2650
Mezopotamya'da bir El-Kaide.
07:58
There are other groups -- in Nigeria, Boko Haram,
133
462892
2087
Tabi farklı yerel gruplar da yer alıyor: Nijerya'da Boko Haram,
08:00
in Somalia, al Shabaab -- and they all pay homage to Osama bin Laden.
134
464979
6113
Somali'de Al-Shabaab... Hepsi Usame Bin Ladin'e hürmetlerini sunuyorlar.
08:06
But if you look closely,
135
471092
1934
Ancak yakından bakarsanız
08:08
they're not fighting a global jihad.
136
473026
2801
bunlar küresel cihad adına değil,
08:11
They're fighting battles over much narrower issues.
137
475827
4086
daha dar alandaki meseleler için savaşıyorlar.
08:15
Usually it has to do with ethnicity or race or sectarianism,
138
479913
4369
Bu genellikle bir etnik köken ile, bir ırk ile yahut bir mezhep ile
08:20
or it's a power struggle.
139
484282
1192
bir güç savaşı şeklinde uygulanıyor.
08:21
More often than not, it's a power struggle
140
485474
1840
Çoğunlukla da bir ülke içinde,
08:23
in one country, or even a small region within one country.
141
487314
3596
hatta bir ülkenin küçük bir bölgesi içinde gerçekleşen bir güç savaşı.
08:26
Occasionally they will go across a border,
142
490910
2964
Bazen Irak'tan Suriye'ye, Mali'den Cezayir'e
08:29
from Iraq to Syria, from Mali to Algeria,
143
493874
6279
Somali'den Kenya'ya sınırları aşıyorlar,
08:36
from Somalia to Kenya, but they're not fighting
144
500153
1880
ancak uzak düşmanlar için küresel bir cihad
08:37
a global jihad against some far enemy.
145
502033
5041
ideali ile yola çıkmıyorlar.
08:42
But that doesn't mean
146
507074
3087
Ancak bu rahatlayalım
08:46
that we can relax.
147
510161
2327
anlamına gelmiyor.
08:48
I was in Yemen recently, where -- it's the home
148
512488
2251
Yakın zamanda El-Kaide'nin son ev sahipliğini yapan ve
08:50
of the last al Qaeda franchise
149
514739
3311
halen Amerika'ya ve Batı'ya hücum etme arzusunu taşıyan
08:53
that still aspires to attack America, attack the West.
150
518050
4112
Yemen'de bulundum.
08:58
It's old school al Qaeda.
151
522162
2223
El-Kaide'nin eski okulu, Yemen.
09:00
You may remember these guys.
152
524385
1187
İç çamaşırlarında bomba taşıyan
09:01
They are the ones who tried to send the underwear bomber here,
153
525572
2681
gençleri hatırlarsınız belki.
09:04
and they were using the Internet to try and instigate
154
528253
2949
Amerikalı Müslümanları ayaklanmaya ve şiddete
09:07
violence among American Muslims.
155
531202
2840
teşvik ediyorlardı,
09:09
But they have been distracted recently.
156
534042
1340
ancak son zamanlarda ilgilerini başka yerlere çevirdiler.
09:11
Last year, they took control over a portion of southern Yemen,
157
535382
2707
Geçtiğimiz sene Güney Yemen'in bir kısmını kontrol altına aldılar
09:13
and ran it, Taliban-style.
158
538089
2757
ve Taliban anlayışı ile yönettiler.
09:16
And then the Yemeni military got its act together,
159
540846
2799
Sonra Yemen'in askeri güçleri beraber hareket ettiler
09:19
and ordinary people rose up against these guys
160
543645
3317
ve sıradan halk bu topluluğa karşı ayağa kalktı
09:22
and drove them out, and since then, most of their activities,
161
546962
3286
ve kendilerini istifaya zorladılar.
09:26
most of their attacks have been directed at Yemenis.
162
550248
4201
Gerçekleştirdikleri faaliyetlerin ve yaptıkları hücumların çoğunluğu doğrudan Yemenlilere yönelikti.
09:30
So I think we've come to a point now where we can say
163
554449
4041
Sanırım şimdi asıl gelmemiz gereken noktaya gelebiliriz:
09:34
that, just like all politics, all jihad is local.
164
558490
3496
Tıpkı tüm siyasi faaliyetler gibi tüm cihadlar da yereldir.
09:37
But that's still not reason for us to disengage,
165
561986
4472
Ancak bu, bizim bunlarla ilişkimizi kesebileceğimiz anlamına gelmiyor.
09:42
because we've seen that movie before, in Afghanistan.
166
566458
3745
Çünkü hepimiz Afganistan'da mücahitlerin Sovyet Ordusu'nu
09:46
When those Mujahideen defeated the Soviet Union,
167
570203
3799
bozguna uğrattığı filmi gördük
09:49
we disengaged.
168
574002
2696
ve boş verdik.
09:52
And even before the fizz had gone out of our celebratory champagne,
169
576698
7089
Öfkemiz kutlama şampanyamız ile birlikte patladığı sırada
09:59
the Taliban had taken over in Kabul,
170
583787
2780
Taliban Kabil'i ele geçirmişti
10:02
and we said, "Local jihad, not our problem."
171
586567
3914
ve biz "Yerel cihad bizim sorunumuz değildir" dedik.
10:06
And then the Taliban gave the keys of Kandahar
172
590481
2726
Sonra da Taliban Kandahar'ın anahtarını Usame Bin Ladin'e verdi.
10:09
to Osama bin Laden. He made it our problem.
173
593207
2536
Ladin de bunu bizim problemimiz haline getirdi.
10:11
Local jihad, if you ignore it, becomes global jihad again.
174
595743
6281
Görmezden gelirseniz eğer yerel cihad, küresel bir cihad haline gelir.
10:17
The good news is that it doesn't have to be.
175
602024
3607
İyi haber şu ki, bu böyle olmak zorunda değil.
10:21
We know how to fight it now.
176
605631
2173
Biz şu an bununla nasıl mücadele edeceğimizi biliyoruz.
10:23
We have the tools. We have the knowhow,
177
607804
2771
Araçlarımız ve bilgimiz var.
10:26
and we can take the lessons we've learned
178
610575
1587
Küresel cihad ile mücadeleden ve küresel cihada karşı kazanılan zaferlerden...
10:28
from the fight against global jihad, the victory against global jihad,
179
612162
3901
çıkardığımız dersleri kullanabilir
10:31
and apply those to local jihad.
180
616063
3480
ve bunları yerel cihadlarda kullanabiliriz.
10:35
What are those lessons? We know who killed bin Laden:
181
619543
4792
Nelerdi bu dersler? Biz Usame Bin Ladin'i kimin öldürdüğünü biliyoruz:
10:40
SEAL Team Six.
182
624335
1935
Seal Team 6
10:42
Do we know, do we understand, who killed bin Ladenism?
183
626270
4462
Peki Bin Ladinizm'i kimin neden öldürdüğünü biliyor ve anlıyor muyuz?
10:46
Who ended the global jihad?
184
630732
3363
Küresel cihadı kim bitirdi?
10:49
There lie the answers to the solution to local jihad.
185
634095
3371
Bütün çözümlerin cevapları yerel cihadların arasında yatıyor.
10:53
Who killed bin Ladenism? Let's start with bin Laden himself.
186
637466
4278
Bin Ladinizm'i kim öldürdü? Bin Ladin'in kendisi ile başlayalım.
10:57
He probably thought 9/11 was his greatest achievement.
187
641744
2391
Büyük ihtimalle 11 Eylül saldırısı kendisi için muazzam bir başarıydı.
11:00
In reality, it was the beginning of the end for him.
188
644135
4152
Gerçekte ise, kendi sonunun başlangıcıydı.
11:04
He killed 3,000 innocent people, and that filled
189
648287
2872
Ladin, 3.000 masum insanı öldürdü
11:07
the Muslim world with horror and revulsion,
190
651159
4184
ve bu Müslüman Dünyası'nda bile korku ve tiksinti ile karşılandı.
11:11
and what that meant was that his idea of jihad
191
655343
3193
Bu da gösteriyor ki kendisinin cihad anlayışı
11:14
could never become mainstream.
192
658536
1579
asla yaygın hale gelemez.
11:16
He condemned himself to operating on the lunatic fringes
193
660115
3879
Kendi kendisini aklını kaçırmış yandaşlarını yönetmeye
11:19
of his own community.
194
663994
4061
mahkûm etti.
11:23
9/11 didn't empower him; it doomed him.
195
668055
5108
11 Eylül saldırısı gücüne güç katmadı, aksine sonunu getirdi.
11:29
Who killed bin Ladenism? Abu Musab al-Zarqawi killed it.
196
673163
4818
Bin Ladinizm'i kim öldürdü? Abu Musab Al-Zarqawi öldürdü.
11:33
He was the especially sadistic head of al Qaeda in Iraq
197
677981
3193
Aslında o da yüzlerce intihar bombacısını Amerikalıların da değil, Iraklıların,
11:37
who sent hundreds of suicide bombers to attack
198
681174
3321
Sünni ve Şii Müslümanların üzerine hücum ettiren,
11:40
not Americans but Iraqis. Muslims. Sunni as well as Shiites.
199
684495
6472
El-Kaide'nin Irak'taki sadist elebaşıydı.
11:46
Any claim that al Qaeda had to being protectors of Islam
200
690967
3968
El-Kaide'nin, Batılı haçlılara karşı
11:50
against the Western crusaders
201
694935
2843
İslam'ın koruyucusu olduğu iddiaları
11:53
was drowned in the blood of Iraqi Muslims.
202
697778
5674
Iraklı Müslümanların kanlarına gömüldü.
11:59
Who killed Osama bin Laden? The SEAL Team Six.
203
703452
3403
Peki Usame Bin Ladin'i kim öldürdü? "The Seal Team 6"
12:02
Who killed bin Ladenism? Al Jazeera did,
204
706855
2708
Peki Bin Ladinizm'i kim öldürdü? Al-Jazeera öldürdü.
12:05
Al Jazeera and half a dozen other satellite news stations in Arabic,
205
709563
5060
Al Jazeera ve diğer yarım düzine Arapça uydu haber istasyonu.
12:10
because they circumvented the old, state-owned
206
714623
3017
Çünkü bunlar bir çok ülkedeki devlet merkezli,
12:13
television stations in a lot of these countries
207
717640
3495
toplumlarından tüm gerçekleri saklamak üzere dizayn edilmiş
12:17
which were designed to keep information from people.
208
721135
2992
eski televizyon istasyonlarının etrafını sarmışlardı.
12:20
Al Jazeera brought information to them, showed them
209
724127
3448
Al Jazeera, dinleri adına söylenen ve yapılan
12:23
what was being said and done in the name of their religion,
210
727575
3397
şeyleri getirip gösterdi onlara.
12:26
exposed the hypocrisy of Osama bin Laden and al Qaeda,
211
730972
5273
Usame Bin Ladin'in ve El-Kaide'nin iki yüzlülüğünü gösterdi
12:32
and allowed them, gave them the information
212
736245
1906
ve onlara gerekli bilgileri verdi ve kendi sonuçlarına
12:34
that allowed them to come to their own conclusions.
213
738151
4493
ulaşmalarına imkan tanıdı.
12:38
Who killed bin Ladenism? The Arab Spring did,
214
742644
3336
Bin Ladinizm'i kim öldürdü? Arap Baharı öldürdü.
12:41
because it showed a way for young Muslims
215
745980
3464
Çünkü bu, genç Müslümanlara değişimi getirmek için
12:45
to bring about change
216
749444
3848
bir anlamda,
12:49
in a manner that Osama bin Laden, with his
217
753292
1785
Bin Ladin'in hayallerinin asla tasavvur
12:50
limited imagination, could never have conceived.
218
755077
3663
edilemeyeceğini gösterdi.
12:54
Who defeated the global jihad? The American military did,
219
758740
3398
Peki kim küresel cihadı mağlup etti? Amerikan Ordusu yaptı bunu.
12:58
the American soldiers did, with their allies,
220
762138
2482
Amerikan askeri, müttefikleri ile birlikte, uzaklardaki savaş alanlarında
13:00
fighting in faraway battlefields.
221
764620
5016
yaptı bunu.
13:05
And perhaps, a time will come when they get the rightful credit for it.
222
769636
5176
Belki zamanı geldiğinde onlar da hak ettikleri itibarı görürler.
13:10
So all these factors, and many more besides,
223
774812
3057
Tüm bu faktörler ve fazlası göz önüne alındığında
13:13
we don't even fully understand some of them yet,
224
777869
3167
biz halen bazılarını tam manası ile anlamadık.
13:16
these came together
225
781036
2833
Bin Ladinizm kadar büyük bir canavarlığı ve küresel cihadı
13:19
to defeat a monstrosity as big as bin Ladenism,
226
783869
3791
mağlup etmek için bir araya gelindiğinde,
13:23
the global jihad, you needed this group effort.
227
787660
3848
grup çabasına ihtiyaç duyulur.
13:27
Now, not all of these things will work in local jihad.
228
791508
2080
Şimdi, bu tür şeyler yerel cihadlar üzerinde işe yaramıyor.
13:29
The American military is not going to march into Nigeria
229
793588
2922
Amerikan ordusu Boko Haram'la savaşmak için
13:32
to take on Boko Haram,
230
796510
2609
Nijerya'ya girmeyecek
13:35
and it's unlikely that SEAL Team Six will rappel
231
799119
1937
veya düşünülenin aksine Seal Team 6 göreve çıkarak
13:36
into the homes of al Shabaab's leaders and take them out.
232
801056
4534
Şebab'ların liderlerini ele geçirmeyecek.
13:41
But many of these other factors that were in play
233
805590
3554
Ancak bu anlatılan oyunların içindeki tüm faktörler
13:45
are now even stronger than before. Half the work is already done.
234
809144
5874
artık eskisinden daha güçlüler. İşin yarısı zaten bitti.
13:50
We don't have to reinvent the wheel.
235
815018
3021
Tekerleği tekrar icat etmemize gerek yok.
13:53
The notion of violent jihad in which more Muslims are killed
236
818039
3471
Daha fazla Müslümanın öleceği bir cihad düşüncesi
13:57
than any other kind of people is already thoroughly discredited.
237
821510
3576
bir çok toplum tarafından zaten gözden çıkarıldı.
14:00
We don't have to go back to that.
238
825086
3616
Biz buna geri dönmek zorunda değiliz.
14:04
Satellite television and the Internet are informing
239
828702
4034
Uydu televizyonları ve internet
14:08
and empowering young Muslims in exciting new ways.
240
832736
4387
Müslüman genç nesli heyecan verici şekilde güçlendiriyor.
14:13
And the Arab Spring has produced governments,
241
837123
2625
Arap Baharı yeni hükümetler ortaya çıkardı,
14:15
many of them Islamist governments,
242
839748
3104
bir çoğu İslamcı hükümetler.
14:18
who know that, for their own self-preservation,
243
842852
2965
Ama kim bilir, belki de kendilerini koruma için olabilir
14:21
they need to take on the extremists in their midsts.
244
845817
5910
kendi içlerinde kendi radikallerini bulundurmaya ihtiyaçları olabilir.
14:27
We don't need to persuade them, but we do need to help them,
245
851727
2855
Onları ikna etmemiz gerekmiyor ancak onlara yardım etmemiz gerekiyor.
14:30
because they haven't really come to this place before.
246
854582
5246
Çünkü onlar daha önce buraya hiç gelmediler.
14:35
The good news, again, is that a lot of the things they need
247
859828
3754
Yine iyi bir haber, ihtiyaçları olan bir çok şeye biz sahibiz
14:39
we already have, and we are very good at giving:
248
863582
2799
ve biz verme konusunda gayet iyiyiz.
14:42
economic assistance, not just money, but expertise,
249
866381
3923
Ekonomik destek, sadece para değil, aynı zamanda uzmanlık,
14:46
technology, knowhow,
250
870304
2637
teknoloji, bilgi,
14:48
private investment, fair terms of trade,
251
872941
4038
kişisel yatırım, adil ticari imkanlar,
14:52
medicine, education, technical support for training
252
876979
4210
ilaç, eğitim, eğitim için gereken teknik destek,
14:57
for their police forces to become more effective,
253
881189
3091
polis güçlerinin daha etkili olması için gereken destek,
15:00
for their anti-terror forces to become more efficient.
254
884280
4867
terör karşıtı güçlerinin daha etkili olması için gereken destek
15:05
We've got plenty of these things.
255
889147
1414
Biz bu tür şeylerin hepsine sahibiz.
15:06
Some of the other things that they need
256
890561
2293
Onların ihtiyacı olan bazı şeylere ise
15:08
we're not very good at giving. Maybe nobody is.
257
892854
3455
ne yazık ki sahip değiliz, belki de kimse sahip değildir.
15:12
Time, patience, subtlety, understanding --
258
896309
5197
Zaman, sabır, anlayış.
15:17
these are harder to give.
259
901506
2042
Bunlar vermesi zor olan şeyler.
15:19
I live in New York now. Just this week,
260
903548
2377
Ben şu an New York'ta yaşıyorum.
15:21
posters have gone up in subway stations in New York
261
905925
2538
Daha bu hafta, metro istasyonunda cihadı barbarlık olarak
15:24
that describe jihad as savage.
262
908463
5726
tanımlayan posterler asılmıştı.
15:30
But in all the many years that I have covered the Middle East,
263
914189
4353
Ama Ortadoğu üzerine yoğunlaştığım bunca yıl içinde
15:34
I have never been as optimistic as I am today
264
918542
3232
bugün olduğum kadar iyimser olmamıştım.
15:37
that the gap between the Muslim world and the West
265
921774
3663
Müslüman Dünyası ile Batı arasındaki açık
15:41
is narrowing fast,
266
925437
2624
hızlı bir şekilde kapanıyor.
15:43
and one of the many reasons for my optimism
267
928061
1673
İyimser olmama sebep olan bir çok sebebimden bir tanesi de
15:45
is that, because I know there are millions,
268
929734
3312
orada milyonların olduğunu biliyor olmam.
15:48
hundreds of millions of people, Muslims like that old imam
269
933046
3823
Yüz milyonlarca insan
15:52
in Tunis, who are reclaiming this word
270
936869
6742
Tunus'ta cihad kelimesinin gerçek anlamını inşa eden
15:59
and restoring to its original, beautiful purpose.
271
943611
5348
...ve bu kutsal amacına geri kazandırmaya çalışan yaşlı imam gibi Müslümanlar var.
16:04
Bin Laden is dead. Bin Ladenism has been defeated.
272
948959
2616
Bin Ladin öldü. Bin Ladinizim ise mağlup edildi.
16:07
His definition of jihad can now be expunged.
273
951575
4381
Cihad'a yüklediği anlam ise silindi.
16:11
To that jihad we can say, "Goodbye. Good riddance."
274
955956
4541
Bu cihad için "Güle güle, kurtulduk!" diyebiliriz.
16:16
To the real jihad we can say, "Welcome back. Good luck."
275
960497
6534
Gerçek cihad için ise "Tekrar hoşgeldin, iyi şanslar" diyebiliriz.
16:22
Thank you. (Applause)
276
967031
3632
Teşekkürler...
ABOUT THE SPEAKER
Bobby Ghosh - EditorBobby Ghosh is the Managing Editor at Quartz.
Why you should listen
Bobby Ghosh was the longest serving print journalist in Iraq until he left in 2007 to become Time's World Editor. Formerly an editor-at-large for Time, his work encompasses his broad interests, from restaurant reviews to an extended interview with Egyptian president Mohammad Morsi for his latest cover story. He recently went on patrol in Yemen to view what many hope is the end of the transnational al-Qaeda movement. Ghosh is now the Managing Editor of Quartz.
To explore more of the ideas in Ghosh's talk, read his recent essay for Time Worldwide: "11 Years After 9/11, the Holy World War Is Over and All Jihad is Local" >>
Bobby Ghosh | Speaker | TED.com