TEDxWomen 2012
Sue Austin: Deep sea diving ... in a wheelchair
Sue Austin: Tekerlekli sandalyede … açık deniz dalışı
Filmed:
Readability: 4.5
2,295,460 views
Sue Austin 16 yıl önce bir akülü tekerlekli sandalyesi olduğunda muazzam bir özgürlük hissi yaşadı -- ne var ki diğer insanlar ona bir şey kaybetmiş gibi davrandılar. Sanatında dünyayı tekerlekli sandalye ile gezerken ki hissettiği mucizeyi ifade etmeyi amaçlıyor. Okyanus tabanını keşfetmesine imkan veren denizaltı tekerlekli sandalyesiyle balık sürülerinin bir ucundan diğerine sürüklendiği, tamamen özgürce, 360 derece hareket kabiliyetiyle yüzerken çekilmiş heyecanlandırcı bir film de içeriyor.
(TEDxWomen'de filme çekildi)
Sue Austin - Performance artist
In repurposing her wheelchair to create fantastical art, Sue Austin reshapes how we think about disability. Full bio
In repurposing her wheelchair to create fantastical art, Sue Austin reshapes how we think about disability. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
It's wonderful to be here
0
554
2231
Burada olmak,
yolculuğum hakkında konuşmak,
yolculuğum hakkında konuşmak,
00:18
to talk about my journey,
1
2785
2086
tekerlikli sandalyem hakkında konuşabilmek,
00:20
to talk about the wheelchair
2
4871
1734
ve onun bana getirdiği özgürlük
hakkında konuşabilmek
hakkında konuşabilmek
00:22
and the freedom it has bought me.
3
6605
2640
muhteşem.
00:25
I started using a wheelchair 16 years ago
4
9245
2637
Sürekli ilerleyen bir hastalık neticesinde
00:27
when an extended illness
5
11882
2134
16 yıl önce
tekerlekli sandalye kullanmaya başladım.
tekerlekli sandalye kullanmaya başladım.
00:29
changed the way I could access the world.
6
14016
3586
Bu durum benim dünyaya olan erişimimi
tamamen değiştirdi.
tamamen değiştirdi.
00:33
When I started using the wheelchair,
7
17602
2377
Tekerlekli sandalye kullanmaya başlamak,
00:35
it was a tremendous new freedom.
8
19979
2585
yeni muazzam bir özgürlüktü.
00:38
I'd seen my life slip away and become restricted.
9
22564
3086
Hayatımın sınırlandığını ve
ellerimden kaydığını düşünürdüm.
ellerimden kaydığını düşünürdüm.
00:41
It was like having an enormous new toy.
10
25650
2570
Devasa bir oyuncağa sahip olmuş
gibiydim.
gibiydim.
00:44
I could whiz around and feel the wind in my face again.
11
28220
4030
Tekerleklerin "vınnnn" sesini duyar,
rüzgarı yüzümde hissederdim.
rüzgarı yüzümde hissederdim.
00:48
Just being out on the street was exhilarating.
12
32250
3508
Sokağın dışına çıkmak bile
başlı başına neşelendiriciydi.
başlı başına neşelendiriciydi.
00:51
But even though I had this newfound joy and freedom,
13
35758
4402
Bu yeni oyuncağımı ve
özgürlüğümü bulmama rağmen,
özgürlüğümü bulmama rağmen,
00:56
people's reaction completely changed towards me.
14
40160
3552
insanların bana davranışları
tamamen değişmişti.
tamamen değişmişti.
00:59
It was as if they couldn't see me anymore,
15
43712
2480
İnsanlarla aramıza
görünmez bir perde inmişti ve
görünmez bir perde inmişti ve
01:02
as if an invisibility cloak had descended.
16
46192
3999
beni artık görmüyor gibi davranıyorlardı.
01:06
They seemed to see me in terms of their assumptions
17
50191
3221
Beni kendi varsayımlarıyla algılayıp,
tekerlekli sandalyede
onlar ne görmek istiyorsa
tekerlekli sandalyede
onlar ne görmek istiyorsa
01:09
of what it must be like to be in a wheelchair.
18
53412
4228
öyle olmam gerektiği yönünde
davranıyor gibiydiler.
davranıyor gibiydiler.
01:13
When I asked people their associations with the wheelchair,
19
57640
4912
İnsanlara soruyordum:
"Tekerlekli sandalye sana ne çağrıştırıyor?"
"Tekerlekli sandalye sana ne çağrıştırıyor?"
01:18
they used words like "limitation," "fear,"
20
62552
3554
Cevaplar genelde şöyleydi: "Sınırlama",
01:22
"pity" and "restriction."
21
66106
3025
"Korku", "Acıma", "Kısıtılanma".
01:25
I realized I'd internalized these responses
22
69131
4769
Anladım ki, bu cevapları içselleştirmiştim
ve
ve
01:29
and it had changed who I was on a core level.
23
73900
3537
bu, esas beni ben yapan şeyi değiştirmişti.
01:33
A part of me had become alienated from myself.
24
77437
4190
Bedenimin bir parçası bana yabancılaşmıştı.
01:37
I was seeing myself not from my perspective,
25
81627
3585
Artık kendimi, kendi gözlerimden değil,
01:41
but vividly and continuously from the perspective
26
85212
4162
giderek artan bir şekilde başkalarının
bana bakış açıları ve
bana bakış açıları ve
01:45
of other people's responses to me.
27
89374
2897
verdiği tepkilerin ışığında görüyordum.
01:48
As a result, I knew I needed to make my own stories
28
92271
5125
Sonuçta ise şunu öğrendim:
"Kimliğimi yeniden oluşturmaya ve
kendi hikayemi yaratmaya
"Kimliğimi yeniden oluşturmaya ve
kendi hikayemi yaratmaya
01:53
about this experience,
29
97396
2239
ihtiyacım vardı.
01:55
new narratives to reclaim my identity.
30
99635
2776
["Özgürlüğü Bulmak: Kendi hikayelerimizi oluşturmak ve yaşamlarımızda yeni metinler oluşturmak,
01:58
["Finding Freedom: 'By creating our own stories we learn to take the texts of our lives as seriously as we do 'official' narratives.' — Davis 2009, TEDx Women"]
31
102411
3104
resmi anlatılar oluşturmak kadar ciddi bir iştir." - Davis 2009, TEDx Kadınlar]
02:01
I started making work
32
105515
2078
Dünyayla yeniden iletişime geçebilmek için
02:03
that aimed to communicate something
33
107593
2816
tekerlekli sandalye - güç sandalyesi-
kullanırken hissettiğim
kullanırken hissettiğim
02:06
of the joy and freedom I felt when using a wheelchair --
34
110409
5118
özgürlük ve eğlence duygusunu
harmanlayarak aktarmayı
harmanlayarak aktarmayı
02:11
a power chair -- to negotiate the world.
35
115527
4614
amaçladığım çalışmalara başladım.
02:16
I was working to transform these internalized responses,
36
120141
6585
Başkalarının vermiş olduğu benim de içselleştirdiğim cevapları dönüştürmeye çalışıyordum.
02:22
to transform the preconceptions that had so shaped
37
126726
3795
Tekerlekli sandalye
kullanmaya başladığımdan beri
kullanmaya başladığımdan beri
02:26
my identity when I started using a wheelchair,
38
130521
3181
kimliğimi şekillendiren kalıpları
02:29
by creating unexpected images.
39
133702
3764
umulmayan görüntüler yaratarak
dönüştürmeye çalışıyordum.
dönüştürmeye çalışıyordum.
02:33
The wheelchair became an object to paint and play with.
40
137466
6221
Tekerlekli sandalye benim için
resim yapma ve oyun oynama
aracı haline gelmişti.
resim yapma ve oyun oynama
aracı haline gelmişti.
02:39
When I literally started leaving
41
143687
2041
Özgürlüğümün ve eğlencemin,
02:41
traces of my joy and freedom,
42
145728
3566
izlerini, kelimenin tam anlamıyla,
yavaş yavaş bırakmaya başlayınca,
yavaş yavaş bırakmaya başlayınca,
02:45
it was exciting to see
43
149294
1948
insanların şaşırmış ve alakadar tepkilerini görmek
02:47
the interested and surprised responses from people.
44
151242
4502
oldukça heyecan vericiydi.
02:51
It seemed to open up new perspectives,
45
155744
2889
Önlerinde yeni pencereler açılıyordu.
02:54
and therein lay the paradigm shift.
46
158633
2895
Diyebilirim ki, bir paradigma değişikliğine
şahit oluyordum.
şahit oluyordum.
02:57
It showed that an arts practice
47
161528
2074
Sanatsal bir eylem birisine
yeni bir kimlik verebiliyordu
yeni bir kimlik verebiliyordu
02:59
can remake one's identity
48
163602
2343
ve daha önce size çok tanıdık gelen şeylerin
03:01
and transform preconceptions by revisioning the familiar.
49
165945
4784
yeniden gözden geçirilmesini sağlayarak
önyargılar ve kalıpları dönüştürmeye başlıyordu.
önyargılar ve kalıpları dönüştürmeye başlıyordu.
03:06
So when I began to dive, in 2005,
50
170729
3913
Böylece 2005 yılında dalmaya başladığımda.
03:10
I realized scuba gear extends your range of activity
51
174642
3526
Anladım ki,
scuba vitesleri sizin hareket alanınızı aynı
scuba vitesleri sizin hareket alanınızı aynı
03:14
in just the same way as a wheelchair does,
52
178168
2659
tekerlekli sandalyeler gibi artırıyordu.
03:16
but the associations attached to scuba gear
53
180827
2592
Fakat scuba vitesiyle yaptığım faaliyetlerdeki heyecan ve maceraya
03:19
are ones of excitement and adventure,
54
183419
2600
insanların tepkileri, tekerlekli sandalyeyle yaptıklarımdan
03:21
completely different to people's responses to the wheelchair.
55
186019
3824
tamamen farklıydı.
03:25
So I thought, "I wonder what'll happen
56
189843
3144
Sonrasında düşündüm ki,
"Tekerlekli sandalyeyle scuba
"Tekerlekli sandalyeyle scuba
03:28
if I put the two together?" (Laughter) (Applause)
57
192987
4312
dalışını biraraya getirirsem ne olur?"
(Alkışlar ve Kahkahalar)
(Alkışlar ve Kahkahalar)
03:33
And the underwater wheelchair that has resulted
58
197299
4192
Ve bunun sonucunda ortaya çıkan
denizaltı tekerlekli sandalyesi
denizaltı tekerlekli sandalyesi
03:37
has taken me on the most amazing journey
59
201491
2707
beni son 7 yılda
03:40
over the last seven years.
60
204198
2269
hayatımda yaptığım
en eğlenceli yolculuğa çıkardı.
en eğlenceli yolculuğa çıkardı.
03:42
So to give you an idea of what that's like,
61
206467
3488
Sizlere bir fikir versin diye neye benzediğini anlatmama izin verin.
03:45
I'd like to share with you one of the outcomes
62
209955
2886
Bu harika aletin sonuçlarından birini sizlerle
03:48
from creating this spectacle,
63
212841
2096
paylaşmak ve yapmış olduğum
03:50
and show you what an amazing journey it's taken me on.
64
214937
3801
harika bir yolculuğu göstermek istiyorum.
03:54
(Music)
65
218738
8840
(Müzik)
07:24
(Applause)
66
428435
6801
(Alkışlar)
07:31
It is the most amazing experience,
67
435236
2979
Hayatımda tecrübe ettiğim
birçok hayret verici anın yanında,
birçok hayret verici anın yanında,
07:34
beyond most other things I've experienced in life.
68
438215
3641
bu gördüğünüz en şaşırtıcısıydı.
07:37
I literally have the freedom to move
69
441856
3097
Boşlukta 360 derece hareket etme özgürlüğü
içinde
içinde
07:40
in 360 degrees of space
70
444953
2639
beni kendimden geçirinceye kadar
07:43
and an ecstatic experience of joy and freedom.
71
447592
3760
eğlence ve özgürlüğe doyuran bir tecrübe bu.
07:47
And the incredibly unexpected thing
72
451352
2617
Ve inanılmayacak derecede
beklenmeyen bir şey de,
beklenmeyen bir şey de,
07:49
is that other people seem to see and feel that too.
73
453969
4190
diğer insanlar da bu şekilde hissediyor ve görüyor.
07:54
Their eyes literally light up,
74
458159
2378
İnsanların kelimenin tam anlamıyla gözleri parlıyor ve
07:56
and they say things like, "I want one of those,"
75
460537
3254
aynen şöyle diyorlar:
"Ben de bunlardan bir tane istiyorum."
"Ben de bunlardan bir tane istiyorum."
07:59
or, "If you can do that, I can do anything."
76
463791
3682
ya da "Sen bunu yapabiliyorsan,
ben her şeyi yapabilirim."
ben her şeyi yapabilirim."
08:03
And I'm thinking, it's because in that moment
77
467473
3622
Ve düşünüyorum, işte bu anda,
bu insanların
bu insanların
08:06
of them seeing an object
78
471095
2553
beni tekerlekli sandalye ile
bunları yapabilirken gördüğü anda,
bunları yapabilirken gördüğü anda,
08:09
they have no frame of reference for,
79
473648
1911
artık tekerlekli sandalyeye ilişkin
08:11
or so transcends the frames of reference
80
475559
2800
önceki yargıları kalmıyor veya
08:14
they have with the wheelchair,
81
478359
1745
daha önce oluşmuş tüm yargıları aşılıyor.
08:16
they have to think in a completely new way.
82
480104
3032
Artık tamamen farklı bir bakış açısıyla
düşünüyorlar.
düşünüyorlar.
08:19
And I think that moment of completely new thought
83
483136
4344
İşte o bütünüyle yeni düşünce anının,
08:23
perhaps creates a freedom
84
487480
2498
belki diğer insanların
hayatlarının geri kalanına da yayılacak
hayatlarının geri kalanına da yayılacak
08:25
that spreads to the rest of other people's lives.
85
489978
4026
bir özgürlük alanı açtığını düşünüyorum.
08:29
For me, this means that they're seeing
86
494004
3192
Benim için bu,
diğer insanların farklılıkların değerini,
diğer insanların farklılıkların değerini,
08:33
the value of difference,
87
497196
2350
getirdiği eğlenceyi,
08:35
the joy it brings
88
499546
1920
görmelerini sağlamak,
08:37
when instead of focusing on loss or limitation,
89
501466
3820
insanların, fiziksel kayıplarına ve sınırlamalarına odaklanmak yerine,
08:41
we see and discover the power and joy
90
505286
4404
dünyayı yepyeni heyecanlandırıcı bakış açılarıyla keşfetmenin getirdiği
08:45
of seeing the world from exciting new perspectives.
91
509690
4407
gücü ve neşeyi göreceğimiz anlamına geliyor
08:49
For me, the wheelchair becomes
92
514097
1699
Benim için tekerlekli sandalye
08:51
a vehicle for transformation.
93
515796
2345
dönüşümün bir aracı.
08:54
In fact, I now call the underwater wheelchair "Portal,"
94
518141
3780
Hatta artık tekerlekli sandalyeye ben "PORTAL" diyorum çünkü
08:57
because it's literally pushed me through
95
521921
2204
tekerlekli sandalye
09:00
into a new way of being,
96
524125
1878
beni yepyeni bir varoluşa,
09:01
into new dimensions and into a new level of consciousness.
97
526003
3734
yepyeni alanlara,
yepyeni bir bilince taşıyor
yepyeni bir bilince taşıyor
09:05
And the other thing is,
98
529737
1545
Diğer bir nokta da,
kimsenin daha önce sualtı tekerlekli
kimsenin daha önce sualtı tekerlekli
09:07
that because nobody's seen or heard
99
531282
2472
sandalyeyi duymamış veya
görmemiş olması,
görmemiş olması,
09:09
of an underwater wheelchair before,
100
533754
2495
yepyeni bakış açıları,
09:12
and creating this spectacle is about creating
101
536249
2843
varoluşlar,
09:14
new ways of seeing, being and knowing,
102
539092
2837
bilişler yaratıyor.
09:17
now you have this concept in your mind.
103
541929
2948
Artık hepinizin aklında bu kavram var.
09:20
You're all part of the artwork too.
104
544877
3799
Siz de artık bu sanatsal işlerin
bir parçasısınız.
bir parçasısınız.
09:24
(Applause)
105
548676
7522
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Sue Austin - Performance artistIn repurposing her wheelchair to create fantastical art, Sue Austin reshapes how we think about disability.
Why you should listen
Multimedia, performance and installation artist Sue Austin keeps a fascinating mission at the center her work: to challenge the idea of disabled as “other” and represent her experience as a wheelchair user in a brighter light. She does this by creating quirky, unexpected juxtapositions -- bringing a sense of whimsy and empowerment to the discussion of disability.
Austin is the founder and artistic director of Freewheeling, an initiative aiming to further the genre of Disability Arts. In 2012, she was asked to be a part of the Cultural Olympiad in Britain, a celebration of the arts leading up to the Olympic and Paralympic Games. The work she created for the event, called “Creating the Spectacle!,” is a groundbreaking series of live art and video works of an underwater wheelchair.
Sue Austin | Speaker | TED.com