EG 2007
Ian Dunbar: Dog-friendly dog training
Ian Dunbar köpek dostu köpek eğitim üzerine konuşuyor
Filmed:
Readability: 2.9
1,216,837 views
2007'deki EG konferansında, köpek eğitmeni Ian Dunbar bizlerden dünyaya sevgili köpeklerimizin gözlerinden bakmamızı istedi. Evcil hayvanımızın bakış açısını bilince, onların sevgilerini ve güvenlerini kazanabiliriz. Bu hayvanlar aleminin çok ötesine yankılanan bir mesajdır.
Ian Dunbar - Animal behaviorist
Veterinarian, dog trainer and animal behaviorist Ian Dunbar understands our pets' point of view. By training dog owners in proper conduct (as much as he trains the dogs themselves), he hopes to encourage better relationships with dogs -- not to mention their friends and children, too. Full bio
Veterinarian, dog trainer and animal behaviorist Ian Dunbar understands our pets' point of view. By training dog owners in proper conduct (as much as he trains the dogs themselves), he hopes to encourage better relationships with dogs -- not to mention their friends and children, too. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Dogs have interests.
0
0
2000
Köpeklerin ilgi alanları vardır.
00:18
They have interest sniffing each other, chasing squirrels.
1
2000
6000
Birbirlerini koklamak, sincapları kovalamak gibi ilgi alanları vardır.
00:24
And if we don't make that a reward in training, that will be a distraction.
2
8000
5000
Ve bizler eğer eğitim sırasında ödüllendirme yapmazsak, bu ilginin dağılmasına neden olacaktır.
00:29
It's always sort of struck me as really a scary thought
3
13000
5000
Şu korkutucu bir düşünce olarak beni her zaman rahatsız etmiştir:
00:34
that if you see a dog in a park, and the owner is calling it,
4
18000
4000
Parkta bir köpek görürsünüz ve sahibi onu çağırır,
00:38
and the owner says, you know, "Puppy, come here, come here,"
5
22000
3000
ve şöyle der, bilirsiniz, “oğlum/kızım buraya gel, buraya gel”
00:41
and the dog thinks, "Hmm, interesting.
6
25000
3000
ve köpek şöyle düşünür, “hımm, ilginç.”
00:44
I'm sniffing this other dog's rear end, the owner's calling."
7
28000
4000
Şimdi, şu köpeğin poposunu kokluyorum, sahibimde çağırıyor,
00:48
It's a difficult choice, right?
8
32000
2000
çok zor karar.” Değil mi?
00:50
Rear end, owner. Rear end wins.
9
34000
2000
Popo, sahip – popo kazanır.
00:52
I mean, you lose.
10
36000
2000
Demek istediğim siz kaybedersiniz.
00:54
You cannot compete with the environment,
11
38000
3000
Eğer ergen bir köpeğin beynine sahipseniz,
00:57
if you have an adolescent dog's brain.
12
41000
2000
doğaya karşı gelemezsiniz.
00:59
So, when we train, we're always trying to take into account
13
43000
4000
Bu yüzden, eğitirken her zaman köpeklerin
01:03
the dog's point of view.
14
47000
2000
bakış açısını hesaba katmaya çalışmalıyız.
01:05
Now, I'm here largely because
15
49000
2000
Şimdi, benim burada olmama en büyük neden
01:07
there's kind of a rift in dog training at the moment
16
51000
3000
şu anda köpek eğitiminde bir tarafta bir sorun var.
01:10
that -- on one side, we have people who think that you train a dog,
17
54000
4000
Köpek eğitirken ilk başta insanlar kuralları koyarak
01:14
number one, by making up rules, human rules.
18
58000
4000
köpek eğitildiğini düşünen insanlarımız var.
01:18
We don't take the dog's point of view into account.
19
62000
2000
Köpeğin bakış açısını hesaba katmıyoruz.
01:20
So the human says, "You're going to act this way, damn it.
20
64000
3000
Bu yüzden insan diyor ki, "Bu şekilde davranacaksın, kahrolası.
01:23
We're going to force you to act against your will, to bend to our will."
21
67000
4000
İsteğin dışında, bizim isteklerimize itaat etmen için seni zorlayacağız.
01:27
Then, number two, we keep these rules a secret from the dog.
22
71000
3000
Sonrada, ikinci olarak bu kuralları köpekten gizli tutacağız.
01:30
And then number three, now we can punish the dog
23
74000
3000
Ve sonra üçüncü olarak varolduğunu bile bilmediği
01:33
for breaking rules he didn't even know existed.
24
77000
3000
kuralları çiğnediği için köpeği cezalandırabileceğiz.
01:36
So you get a little puppy, he comes. His only crime is he grew.
25
80000
4000
Bu yüzden, küçük yavru köpeğimizin tek suçu büyük oluyor.
01:40
When he was a little puppy, he puts his paws on your leg --
26
84000
3000
Küçük bir yavru iken, patilerini ayağınıza vurur --
01:43
you know, isn't that nice?
27
87000
2000
güzel birşey değil mi?
01:45
And you go, "Oh, there's a good boy."
28
89000
2000
Ve siz de, "Uv, afferim oğlum."
01:47
You bend down, you pat him -- you reward him for jumping up.
29
91000
4000
Eğilir ve onu okşarsınız -- onu atladığı için ödüllendirirsiniz.
01:51
His one mistake is he's a Tibetan mastiff, and a few months later,
30
95000
4000
Köpeğin bir hatası, o bir Tibet mastifi olması, bir kaç sonra
01:55
he weighs, you know, 80 pounds.
31
99000
3000
biliyorsunuz ağırlığı, 35 kilo olur.
01:58
Every time he jumps up, he gets all sorts of abuse.
32
102000
3000
Her üzerinize atladığında, bütün kötü davranışları görür.
02:01
I mean, it is really very, very scary the abuse that dogs get.
33
105000
5000
Demek istediğim, gerçekten çok, çok kötü davranışlardır bunlar.
02:06
So, this whole dominance issue -- number one,
34
110000
4000
Bu yüzden, tüm üstünlük meselesi-- birinci olarak,
02:10
what we get in dog training is this Mickey-Mouse interpretation
35
114000
3000
köpek eğitiminde yaptığımız çok karmaşık
02:13
of a very complicated social system.
36
117000
3000
bir sosyal sistemin Mickey-Mouse yorumlamasıdır.
02:16
And they take this stuff seriously.
37
120000
2000
ve köpekler tüm bunları ciddiye alır.
02:18
Male dogs are very serious about a hierarchy,
38
122000
2000
Çünkü erkek köpekler hiyerarşi konusunda çok ciddidirler,
02:20
because it prevents physical fights.
39
124000
3000
çünkü fiziksel kavgayı engeller bu.
02:23
Of course, female dogs, bitches, on the other hand,
40
127000
3000
Tabiki, dışı köpekler --cadılar -- diğer taraftan,
02:26
have several bitch amendments to male hierarchical rule.
41
130000
3000
erkek hiyerarşisinde bir kaç cadoloz düzeltmeler yapar.
02:29
The number one is, "I have it, you don't."
42
133000
2000
birincisi, "benim var, senin yok."
02:31
And what you will find is a very, very low-ranking bitch
43
135000
4000
Ve göreceğiniz şu ki, çok düşük rütbedeki cadaloz
02:35
will quite easily keep a bone away from a high-ranking male.
44
139000
4000
kolaylıkla kemiğini yüksek rütbeli bir erkekten koruyabilir.
02:39
So, we get in dog training this notion of dominances,
45
143000
3000
Bu yüzden, köpek eğitiminde bu üstünlük fikrini
02:42
or of the alpha dog. I'm sure that you've heard this.
46
146000
3000
ya da alfa köpek fikrini kullanırız -- eminim duymuşsunuzdur.
02:45
Dogs get so abused.
47
149000
2000
Köpekler öyle suistimal edilir ki.
02:47
Dogs, horses and humans --
48
151000
2000
Köpekler, atlar ve insanlar --
02:49
these are the three species which are so abused in life.
49
153000
3000
bunlar hayatta öyle çok suistimal edilen üç türdür.
02:52
And the reason is built into their behavior --
50
156000
2000
Ve nedeni, onların davranışları üzerine kurulu olan
02:54
is to always come back and apologize.
51
158000
3000
her zaman geri dönmek ve özür dilemek.
02:57
Like, "Oh, I'm sorry you had to beat me. I'm really sorry, yes, it's my fault."
52
161000
3000
"Of, bana vurmak zorunda olduğun için özür dilerim, gerçekten üzgünüm, benim hatam."
03:00
They are just so beatable,
53
164000
2000
Onlar sadece öyle vurulabilir.
03:02
and that's why they get beaten.
54
166000
2000
Ve bu yüzden onlara vurulur.
03:04
The poor puppy jumps up, you open the dog book, what does it say?
55
168000
5000
Zavallı yavrucuk atlar üzerinize, köpek kitabını açarsınız, ne söyler?
03:09
"Hold his front paws, squeeze his front paws,
56
173000
2000
Ön patileri tutun ve ön patilerini sıkıştırın,
03:11
stamp on his hind feet, squirt him in the face with lemon juice,
57
175000
4000
ayaklarına sertçe vurun, yüzüne limon suyu sıkın,
03:15
hit him on the head with a rolled-up newspaper,
58
179000
2000
Gazeteyi yuvarlayıp kafasına vurun,
03:17
knee him in the chest, flip him over backwards."
59
181000
2000
dizinizle göğsüne bastını, geriye doğru ters çevirin."
03:19
Because he grew?
60
183000
2000
Büyüdüğü için mi?
03:21
And because he's performing a behavior you've trained him to do?
61
185000
3000
Yoksa sen onu nasıl eğitmişsen öyle davranıyor olduğu için mi?
03:24
This is insanity.
62
188000
3000
Bu delilik.
03:27
I ask owners, "Well, how would you like the dog to greet you?"
63
191000
3000
Köpek sahiplerine soruyorum. "Köpeğinizin sizi nasıl selamlamasını istesiniz?"
03:30
And people say, "Well, I don't know, to sit, I guess."
64
194000
3000
Diyorlar ki, "Aslında bilmiyorum, oturarak olabilir."
03:33
I said, "Let's teach him to sit."
65
197000
2000
Diyorum ki, "Hadi ona oturmayı öğretelim."
03:35
And then we give him a reason for sitting.
66
199000
3000
ve ona oturması için bir neden veriyoruz.
03:39
Because the first stage
67
203000
3000
Çünkü ilk safha
03:42
is basically teaching a dog ESL.
68
206000
3000
temel olarak köpeğe insan dilini öğretmek.
03:45
I could speak to you and say, "Laytay-chai, paisey, paisey."
69
209000
4000
Size şöyle diyebilirim, "Laytay-chai, paisey, paisey"
03:50
Go on, something should happen now.
70
214000
2000
Hadi, şimdi birşey olması gerek.
03:52
Why aren't you responding? Oh, you don't speak Swahili.
71
216000
3000
Neden tepki vermiyorsunuz? Ah unuttum, Swahili dilini bilmiyorsunuz.
03:55
Well, I've got news for you.
72
219000
2000
Tamam, Sizin için haberlerim var.
03:57
The dog doesn't speak English, or American, or Spanish, or French.
73
221000
5000
Köpekler İngilizce, Amerikanca, İspanyolca ya da Fransızca bilmezler.
04:02
So the first stage in training is to teach the dog ESL,
74
226000
3000
Bu yüzden eğitimin ilk aşaması köpeğe ESL yi
04:05
English as a second language.
75
229000
2000
yani ikinci dil olarak İngilizceyi öğretmek gerek.
04:07
And that's how we use the food lure in the hand,
76
231000
2000
Ve bu yüzden ödül yemeği kullanıyoruz.
04:09
and we use food because we're dealing with owners.
77
233000
3000
/
04:12
My wife doesn't need food -- she's a great trainer,
78
236000
2000
Karımın yemeğe ihtiyacı yok -- harika bir eğitmendir,
04:14
much better than I am.
79
238000
1000
benden çok daha iyi.
04:15
I don't need food, but the average owner says,
80
239000
3000
Benim yemeğe ihtiyacım yok, fakat sıradan köpek sahipleri der ki,
04:18
"Puppy, sit."
81
242000
2000
"Oğlum / kızım, otur. "
04:20
Or they go, "Sit, sit, sit."
82
244000
2000
Yada şöyle yaparlar, "Otur, otur, otur."
04:22
They're making a hand signal in front of the dog's rectum for some reason,
83
246000
3000
Her ne hikmetse el işaretini köpeğin poposunun önünde yaparlar,
04:25
like the dog has a third eye there -- it's insane.
84
249000
3000
sanki köpeğin üçüncü gözü var da -- bi delilik.
04:28
You know, "Sit, sit."
85
252000
2000
Bildiğiniz gibi, "Otur, otur."
04:30
No, we go, "Puppy, sit" -- boom, it's got it in six to 10 trials.
86
254000
4000
Hayır, biz "Oğlum, otur" diyoruz -- bum, 6 ya da 10 denemede oluyor.
04:34
Then we phase out the food as a lure,
87
258000
2000
Sonrasında ödül olarak yiyecek verme safhasına geçiyoruz.
04:36
and now the dog knows that "sit" means sit,
88
260000
2000
Köpek "otur" un otur olduğunu bilmiş oluyor,
04:38
and you can actually communicate to a dog
89
262000
2000
ve aslında köpekle mükemmel yapılandırılmış İngilizce
04:40
in a perfectly constructed English sentence.
90
264000
2000
cümleler ile iletişim kuruyorsunuz.
04:42
"Phoenix, come here, take this, and go to Jamie, please."
91
266000
4000
"Phoenix, buraya gel, bunu al ve Jamie'ye git, lütfen."
04:46
And I've taught her "Phoenix," "come here," "take this," "go to"
92
270000
3000
ona "Phoenix", "buraya gel", "al bunu", "git",
04:49
and the name of my son, "Jamie."
93
273000
2000
ve oğlumun adı, "Jamie"yi öğrettim.
04:51
And the dog can take a note,
94
275000
2000
ve bunun sonucunda köpek not alabiliyor,
04:53
and I've got my own little search-and-rescue dog.
95
277000
2000
Küçük arama-kurtarma köpeğim var.
04:55
He'll find Jamie wherever he is, you know,
96
279000
2000
Jamie neredeyse, çocuklar neredeyse, akıntı ya da
04:57
wherever kids are, crushing rocks by a stream or something,
97
281000
2000
başka birşeyle kayalara çarpmış olsa da arayıp bulacak.
04:59
and take him a little message that says,
98
283000
2000
ve ona "Hey, yemek hazır, yemeğe gel"
05:01
"Hey, dinner's ready. Come in for dinner."
99
285000
3000
mesajını iletecektir.
05:04
So, at this point, the dog knows what we want it to do.
100
288000
3000
Bu noktada, köpekler onun ne yapmasını istediğimizi bilir.
05:07
Will it do it?
101
291000
2000
Yapacak mıdır?
05:09
Not necessarily, no.
102
293000
2000
Zorunlu değil, hayır.
05:11
As I said, if he's in the park and there's a rear end to sniff,
103
295000
3000
Söylediğim gibi, parktaysa ve bir popo kokluyorsa,
05:14
why come to the owner?
104
298000
2000
neden sahibine gelsin?
05:16
The dog lives with you, the dog can get you any time.
105
300000
3000
Köpek seninle yaşıyor, yanına her zaman gelebilir,
05:19
The dog can sniff your butt, if you like, when he wants to.
106
303000
3000
köpek poponuzu koklar eğer isterseniz ama onun istediği zaman.
05:22
At the moment, he's in the park, and you are competing
107
306000
2000
O anda, parkta, kokularla, diğer köpeklerle ve
05:24
with smells, and other dogs, and squirrels.
108
308000
3000
sincaplarla rekabet halindesin.
05:27
So the second stage in training is to teach the dog to want to do
109
311000
4000
Bu yüzden eğitimdeki ikinci safha köpeğe yapmasını istediğimiz şeyi
05:31
what we want him to do, and this is very easy.
110
315000
3000
yapmayı istediğini öğretmektir ve bu da çok kolay.
05:34
We use the Premack principle.
111
318000
2000
Biz Premack ilkesini kullanıyoruz.
05:36
Basically, we follow a low-frequency behavior --
112
320000
2000
Temelde, köpeğin yapmak istemediği düşük frekansta
05:38
one the dog doesn't want to do --
113
322000
2000
bir davranışı yüksek frekansta "davranış problemi" ya da
05:40
by a high-frequency behavior, commonly known as a behavior problem,
114
324000
4000
köpek hobisi olarak bilinen köpeklerin
05:44
or a dog hobby -- something the dog does like to do.
115
328000
4000
yapmayı istediği şeylerle takip ediyoruz.
05:48
That will then become a reward for the lower-frequency behavior.
116
332000
3000
Bu düşük frekansta davranış için ödül oluyor.
05:51
So we go, "sit," on the couch; "sit," tummy-rub; "sit,"
117
335000
4000
Bu yüzden kanepeye "otur", yere "otur",
05:55
look, I throw a tennis ball; "sit," say hello to that other dog.
118
339000
4000
bak, tenis topu attım, "otur", diğer köpeklere merhaba de.
05:59
Yes, we put "sniff butt" on queue.
119
343000
2000
Evet, sıraya "popo kokla"yı koyarız.
06:01
"Sit," sniff butt.
120
345000
2000
"Otur," popo kokla.
06:03
So now all of these distractions that worked against training
121
347000
4000
Bu yüzden bu eğitime engel olan bütün dikkat dağıtıcı şeyler
06:07
now become rewards that work for training.
122
351000
3000
eğitim için bir ödül haline dönüşür.
06:10
And what we're doing, in essence, is we're teaching the dog, kind of like --
123
354000
5000
Ve yaptığımız şey en temelde bir çeşit köpeğe onun bizi eğittiğini düşünmesini
06:15
we're letting the dog think that the dog is training us.
124
359000
3000
izin vermek ve köpeği böyle eğitmek.
06:18
And I can imagine this dog, you know,
125
362000
2000
Bir köpeği hayal edebiliyorum, parmaklıkların arkasından
06:20
speaking through the fence to, say, an Akita,
126
364000
2000
şöyle diyor,
06:22
saying, "Wow, my owners, they are so incredibly easy to train.
127
366000
4000
"Vavv, sahiplerim, o kadar basitki bunları eğitmek.
06:26
They're like Golden Retrievers.
128
370000
2000
Golden Retrievers gibiler.
06:28
All I have to do is sit, and they do everything.
129
372000
2000
Tek yapmam gereken şey oturmak ve onlar herşeyi yapıyorlar.
06:30
They open doors, they drive my car, they massage me,
130
374000
4000
Bana kapıyı açıyorlar, arabamı sürüyorlar, masaj yapıyorlar bana,
06:34
they will throw tennis balls,
131
378000
2000
tenis topunu atıyorlar,
06:36
they will cook for me and serve the food.
132
380000
2000
yemeğimi pişiriyorlar ve bana sunuyorlar.
06:38
It's like, if I just sit, that's my command.
133
382000
3000
Sanki, eğer oturursam, bu benim komutum.
06:41
Then I have my own personal doorman,
134
385000
2000
Ardından şahsi kapıcım,
06:43
chauffeur, masseuse, chef and waiter."
135
387000
4000
şoförüm, masözüm, şefim, garsonum oluyor.
06:47
And now the dog's really happy.
136
391000
2000
ve böylece köpek gerçekten mutlu oluyor.
06:49
And this, to me, is always what training is.
137
393000
2000
Bu bana göre her zaman eğitim dediğimiz şeydir.
06:51
So we really motivate the dog to want to do it,
138
395000
3000
Bu yüzden gerçekten köpeği yapmak iistediği şeyi yapmaya teşvik ederiz,
06:54
such that the need for punishment seldom comes up.
139
398000
5000
öyle ki cezalandırma nadiren gerçekleşir.
06:59
Now we move to phase three, when now --
140
403000
3000
Ve şimdi üçüncü safha,bazan babanın en iyisini bildiği
07:02
there's times, you know, when daddy knows best.
141
406000
2000
zamanlar olur bilirsiniz
07:04
And I have a little sign on my fridge, and it says,
142
408000
3000
Ve buzdolabımın üzerinde bir not:
07:07
"Because I'm the daddy, that's why."
143
411000
2000
Çünkü ben babayım, işte bu yüzden
07:09
Sorry, no more explanation. "I'm the daddy, you're not. Sit."
144
413000
4000
Üzgünüm, başka açıklama yok -- "Ben babayım, sen değilsin, otur."
07:13
And there's times, for example,
145
417000
2000
Ve bazı zamanlar olur -- örneğin,
07:15
if my son's friends leave the door open,
146
419000
3000
oğlumun arkadaşı kapıyı açık bırakır,
07:18
the dogs have to know you don't step across this line.
147
422000
4000
köpekler bu çizgiyi öte geçemeyeceklerini bilmelidirler.
07:22
This is a life-or-death thing.
148
426000
2000
Bu ölüm kalım meselesidir.
07:24
You leave this, the sanctity of your house,
149
428000
3000
Bunu, evinin kutsallığını terkediyorsun,
07:27
and you could be hit on the street.
150
431000
2000
ve caddede araba çarpabilir.
07:29
So some things we have to let the dog know,
151
433000
2000
Bu yüzden köpeklerin bilmesine izin verdiğiniz bazı şeyler vardır
07:31
"You mustn't do this."
152
435000
2000
"Bunu yapamazsın."
07:33
And so we have to enforce, but without force.
153
437000
5000
Ve zorlamak zorundayız, zor kullanmadan.
07:38
People here get very confused about what a punishment is.
154
442000
4000
Buradakiler cezalandırmanın ne olduğu konusunda biraz şaşırmış durumdalar.
07:42
They think a punishment is something nasty.
155
446000
2000
Cezalandırmanın pis bişey olduğunu düşünüyorlar.
07:44
I bet a lot of you do, right?
156
448000
2000
İddia ediyorum çoğunuz böyle, değil mi?
07:46
You think it's something painful, or scary, or nasty.
157
450000
3000
Acı verici, korkunç ve çirkin birşey olduğunu düşünüyorsunuz.
07:49
It doesn't have to be.
158
453000
2000
Öyle olmak zorunda değil.
07:51
There's several definitions of what a punishment is,
159
455000
3000
Cezanın ne olduğu konusunda farklı tanımlar var.
07:54
but one definition, the most popular, is:
160
458000
2000
fakat bir tanım, en meşhuru, --
07:56
a punishment is a stimulus that reduces the immediately preceding behavior,
161
460000
5000
Ceza aniden ortaya çıkan davranışları azaltan bir uyarıcıdır,
08:01
such that it's less likely to occur in the future.
162
465000
4000
öyleki, bu davranışın gelecekte olması ihtimali azalır.
08:05
It does not have to be nasty, scary or painful.
163
469000
5000
Çirkin, korkunç, ya da acı olmak zorunda değil.
08:10
And I would say, if it doesn't have to be, then maybe it shouldn't be.
164
474000
5000
lışı
08:15
I was working with a very dangerous dog about a year ago.
165
479000
3000
Bir yıl önce çok tehlikeli bir köpekle çalışıyordum --
08:18
And this was a dog that put both his owners in hospital,
166
482000
3000
bu köpek iki sahibini de hastanelik etmiş,
08:21
plus the brother-in-law, plus the child.
167
485000
2000
ve kayınbiraderini artı çocuğu.
08:23
And I only agreed to work with it if they promised it would stay in their house,
168
487000
3000
Ben sadece eğer evlerinde kalmasına söz verirlerse çalışmaya razı oldum.
08:26
and they never took it outside.
169
490000
2000
ve asla evlerinden dışarı koymadılar.
08:28
The dog is actually euthanized now,
170
492000
2000
Köpek aslında ötenazide şimdi,
08:30
but this was a dog I worked with for a while.
171
494000
2000
fakat üzerinde bir süre çalıştığım bu köpekti.
08:32
A lot of the aggression happened around the kitchen,
172
496000
3000
Mutfağın çevresinde çok hücum oldu,
08:35
so while I was there -- this was on the fourth visit --
173
499000
3000
Bu yüzden ben oradayken -- dördüncü ziyaretti --
08:38
we did a four and a half hour down-stay, with the dog on his mat.
174
502000
3000
onunla hasırında dört büçük saat geçirdik.
08:41
And he was kept there by the owner's calm insistence.
175
505000
5000
ve sahibinin sakinleştirme ısrarlarıyla orada kaldı.
08:46
When the dog would try to leave the mat,
176
510000
2000
Hasırından ayrılacağı zaman,
08:48
she would say, "Rover, on the mat, on the mat, on the mat."
177
512000
4000
"Hasırın üstüne, hasırın üstüne, hasırın üstüne" diyecekti.
08:52
The dog broke his down-stay 22 times in four and a half hours, while she cooked dinner,
178
516000
5000
Sahibi yemek pişiriyorken köpek, yerini dört buçuk saatte 22 kez terketti.
08:57
because we had a lot of aggression related towards food.
179
521000
4000
çünkü yemeğe doğru çok fazla hücum vardı.
09:01
The breaks got fewer and fewer.
180
525000
2000
İhlal giderek azaldı.
09:03
You see, the punishment was working.
181
527000
3000
Görüyorsunuz, cezalandırma işledi.
09:06
The behavior problem was going away.
182
530000
2000
Davranış problemi azalıyordu.
09:08
She never raised her voice.
183
532000
2000
Sahibi asla sesini yükseltmedi.
09:10
If she did, she would have got bitten.
184
534000
3000
Eğer artırsaydı ısırılacaktı.
09:13
It's not a good dog you shout at.
185
537000
2000
Bağırmak için uygun bir köpek değildi.
09:15
And a lot of my friends train really neat animals,
186
539000
3000
Bir çok arkadaşım gerçekten çok temiz hayvanları eğittiler --
09:18
grizzly bears -- if you've ever seen a grizzly bear
187
542000
2000
bozayı, eğer televizyonda ya da filmde bir bozayı gördüyseniz
09:20
on the telly or in film, then it's a friend of mine who's trained it --
188
544000
3000
onu benim arkadaşlarımdan biri eğitmiştir.
09:23
killer whales. I love it because it wires you up.
189
547000
3000
Katil balinalar -- Bayılırım onlara çünkü sizin kendilerine bağlarlar.
09:26
How are you going to reprimand a grizzly bear?
190
550000
2000
Peki bir bozayıyı nasıl azarlarsınız?
09:28
"Bad bear, bad bear!" Voom!
191
552000
2000
"Kötü ayı, kötü ayı!" Boom!
09:30
Your head now is 100 yards away, sailing through the air, OK?
192
554000
5000
Kafanız 100 metre öteye gider, havada uçar, değil mi?
09:35
This is crazy.
193
559000
2000
Çılgınca.
09:37
So, where do we go from here?
194
561000
2000
Buraya nerden geldik?
09:39
We want a better way.
195
563000
2000
Daha iyi bir yöntem istiyoruz.
09:41
Dogs deserve better.
196
565000
2000
Köpekler daha iyisini hakederler.
09:43
But for me, the reason for this actually has to do with dogs.
197
567000
4000
Fakat benim için, bunun nedeni aslında köpeklerle ilgili,
09:47
It has to do with watching people train puppies,
198
571000
3000
yavru köpekleri eğiten insanları izlemekle ilgili,
09:50
and realizing they have horrendous interaction skills,
199
574000
5000
ve anlıyorum ki korkunç etkileşim yetenekleri var,
09:55
horrendous relationship skills.
200
579000
2000
korkunç ilişki kurma becerileri.
09:57
Not just with their puppy, but with the rest of the family at class.
201
581000
4000
Sadece yavru ile değil, bu durumdaki herkesle.
10:01
I mean, my all-time classic is another "come here" one.
202
585000
3000
Kastettiğim, tüm zamanların klasiği başka bir "buraya gel"
10:04
You see someone in the park -- and I'll cover my mic when I say this,
203
588000
3000
Parkta birini görürsünüz -- bunu söylerken mikrofonumu gizleyeceğim,
10:07
because I don't want to wake you up -- and there's the owner in the park,
204
591000
3000
çünkü sizi uyandırmak istemiyorum -- parkta sahip ve köpeğiyle birlikte,
10:10
and their dog's over here, and they say, "Rover, come here.
205
594000
2000
ve sahibi "Rover, buraya gel
10:12
Rover, come here. Rover, come here, you son of a bitch."
206
596000
3000
Rover, buraya gel. Rover, buraya gel, eşoğlu eşek."
10:16
The dog says, "I don't think so."
207
600000
2000
Köpek de "hiç zannetmiyorum."
10:18
(Laughter)
208
602000
1000
(Kahkahalar)
10:19
I mean, who in their right mind
209
603000
3000
Yani, aklı çalışan kim
10:22
would think that a dog would want to approach them
210
606000
3000
köpeğin kendisine öyle bağırıldığı zaman
10:25
when they're screaming like that?
211
609000
2000
kendisine yaklaşacağını düşünür?
10:27
Instead, the dog says, "I know that tone. I know that tone.
212
611000
3000
Onun yerine, köpek derki, "Bu tonu biliyorum, bu tonu biliyorum.
10:30
Previously, when I've approached, I've gotten punished there."
213
614000
3000
Daha önceden gittiğim zaman beni cezalandırılmıştım orada."
10:33
I was walking onto a plane --
214
617000
2000
Bir düzlüğe çıkıyordum --
10:35
this, for me, was a pivotal moment in my career,
215
619000
3000
bu benim için kariyerimdeki esaslı bir andı,
10:38
and it really cemented what I wanted to do
216
622000
2000
tüm köpek yetiştirme işinde yapmak istediğim
10:40
with this whole puppy-training thing,
217
624000
2000
her şeyi pekiştirdi -- köpek dostu bir yöntemle yavru köpeklere
10:42
the notion of how to teach puppies in a dog-friendly way
218
626000
4000
bizim yapmasını istediklerimizi yapmasını istemesi konusunda
10:46
to want to do what we want to do, so we don't have to force them.
219
630000
3000
nasıl eğitilebileceğimiz fikri. Böylece onlara zor kullanmak zorunda kalmayacaktık.
10:49
You know, I puppy-train my child.
220
633000
3000
Biliyor musunuz, çocuğumu da bu yöntemle eğitiyorum.
10:52
And the seminal moment was, I was getting on a plane in Dallas,
221
636000
3000
Ve önemli anlardan biri, Dallas uçağındayken,
10:55
and in row two was a father, I presume, and a young boy about five,
222
639000
4000
bir sırada 2 kişi biri baba, tahminim, ve bir ufaklık beş yaşlarında,
10:59
kicking the back of the chair.
223
643000
2000
koltuğunun arkasını vuruyordu.
11:01
"Johnny, don't do that."
224
645000
2000
"Johnny, öyle yapma."
11:03
Kick, kick, kick.
225
647000
1000
Vur, vur, vur.
11:04
"Johnny, don't do that." Kick, kick, kick.
226
648000
2000
"Johnny, yapma şunu." Vur, vur, vur.
11:06
I'm standing right here with my bag.
227
650000
2000
Ben çantamla burada oturuyorum.
11:08
The father leans over, grabs him like this and gives him ugly face.
228
652000
4000
Baba üzerine eğildi, böyle yakaladı ve yüzünü çirkin bir hal verdi.
11:12
And ugly face is this --
229
656000
2000
Çirkin yüz şu demektri --
11:14
when you go face-to-face with a puppy or a child,
230
658000
3000
Bir köpek ya da çocukla yüzyüze kaldığın zaman,
11:17
you say, "What are you doing! Now stop it, stop it, stop it!"
231
661000
3000
Dersin ki, "Ne yapıyorsun! Şimdi dur, dur, dur!"
11:20
And I went, "Oh my God, do I do something?"
232
664000
3000
Ve ben kendime, "Aman tanrım, bişeyler yamalıyım!"
11:23
That child has lost everything --
233
667000
3000
O çocuk herşeyini kaybetti --
11:26
that one of the two people he can trust in this world
234
670000
3000
dünyada güvenebileceği iki insandan biri
11:29
has absolutely pulled the rug from under his feet.
235
673000
3000
kesinlikle ayaklarının altından iskemleyi çekti.
11:32
And I thought, "Do I tell this jerk to quit it?"
236
676000
2000
Ve düşündüm, "Bu herife vazgeçmesini söyleyeyim mi?"
11:34
I thought, "Ian, stay out of it, stay out of it, you know, walk on."
237
678000
3000
Dedim ki "Ian, karışma, karışma, yoluna git."
11:37
I walked to the back of the plane,
238
681000
2000
Uçağın arkasına geçtim
11:39
I sat down, and a thought came to me.
239
683000
3000
Oturdum, ve bir fikir geldi aklıma.
11:42
If that had been a dog, I would have laid him out.
240
686000
2000
Eğer o bir köpek olsaydı, onu yere yatırırdım.
11:44
(Laughter)
241
688000
1000
(Gülüşmeler)
11:45
If he had kicked a dog, I would have punched him out.
242
689000
4000
Eğer köpeğe tekme atsaydı, bi yumruk atardım.
11:49
He kicked a child, grabs the child like this and I let it go.
243
693000
5000
Bir çocuğa vurdu, çocuğu böyle yakaladı ve ben olmasına izin verdim.
11:54
And this is what it's all about.
244
698000
3000
işte bu olan biten.
11:57
These relationship skills are so easy.
245
701000
2000
Bu ilişki beceleri o kadar kolaydır ki.
11:59
I mean, we as humans, our shallowness when we choose a life-mate
246
703000
5000
Yani, insan olarak, bir hayat arkadaşı seçtiğimizdeki yüzeyselliğimiz
12:04
based on the three Cs -- coat color, conformation, cuteness.
247
708000
4000
üç şeye dayanıyor, kıyafet rengi, şekil ve tatlılık.
12:08
You know, kind of like a little robot.
248
712000
2000
Bilirsiniz, küçük bir robot gibi.
12:10
This is how we go into a relationship, and it's hunky-dory for a year.
249
714000
3000
Bu bizim ilişkiye nasıl başladığımızla ilgilidir. ve bu bir yıllığına harika gider.
12:13
And then, a little behavior problem comes up.
250
717000
2000
Ve sonra küçük bir davranış problemi oluşur.
12:15
No different from the dog barking.
251
719000
2000
Köpek havlamasından farklı değildir.
12:17
The husband won't clear up his clothes,
252
721000
2000
Koca eşyaları toplamaz,
12:19
or the wife's always late for meetings, whatever it is, OK?
253
723000
4000
ya da kadın her zaman toplantılara geç gelir, her neyse, tamam mı?
12:23
And it then starts, and we get into this thing,
254
727000
4000
Ve bu başladığında, biz bu şeyin içine gireriz,
12:27
and our personal feedback -- there's two things about it.
255
731000
2000
ve bizim şahsi görüşümüz -- bununla ilgili iki şey önemlidir.
12:29
When you watch people interacting with animals or other people,
256
733000
3000
İnsanları hayvanlarla ve diğer insanlarla etkileşim halinde gözlemlediğinizde,
12:32
there is very little feedback, it's too infrequent.
257
736000
4000
çok az bir geri besleme vardır, çok nadirdir.
12:36
And when it happens, it's bad, it's nasty.
258
740000
3000
ve olduğu zaman, kötüdür bu, iğrençtir.
12:39
You see it's especially in families, especially with spouses,
259
743000
5000
Görüyorsunuz, özellikle ailelerde, özellikle eşlerle,
12:44
especially with children, especially with parents.
260
748000
3000
özellikle çocuklarla, özellikle çiftlerle.
12:47
You see it especially in the workplace,
261
751000
2000
Özellikle çalışma ortamında görürsünüz,
12:49
especially from boss to employee.
262
753000
2000
özellikle patrondan işçiye.
12:51
It's as if there's some schadenfreude there,
263
755000
3000
Sanki ortada bir sadizm vardır --
12:54
that we actually take delight in people getting things wrong,
264
758000
3000
işleri kötü giden insanlardan keyif duyarız,
12:57
so that we can then moan and groan and bitch at them.
265
761000
5000
bu yüzden ahlarız vahlarız ve onları şikayet ederiz
13:02
And this, I would say, is the biggest human foible that we have.
266
766000
4000
ve bu ,söyleyeceğim şu ki ,bu sahip olduğumuz en büyük insani zaaf
13:06
It really is.
267
770000
2000
gerçekten öyle
13:08
We take the good for granted, and we moan and groan at the bad.
268
772000
3000
iyi şeylere şükran duymayız ve kötü hakkında sızlanırız.
13:11
And I think this whole notion of these skills should be taught.
269
775000
3000
ve tüm bu yeteneklerin bilgisi öğretilmeli--
13:14
You know, calculus is wonderful.
270
778000
2000
bilirsiniz matematik harikadır.
13:16
When I was a kid, I was a calculus whiz.
271
780000
2000
çocukken matematik dehasıydım.
13:18
I don't understand a thing about it now, but I could do it as a kid.
272
782000
3000
şimdi tek bir şey bile anlamıyorum ama çocukken yapabiliyordum
13:22
Geometry, fantastic. You know, quantum mechanics --
273
786000
3000
Geometri, fantastic, bilirsiniz, kuantum mekaniği --
13:25
these are cool things.
274
789000
2000
bunlar güzel şeyler.
13:27
But they don't save marriages and they don't raise children.
275
791000
4000
Onlar evlilik kurtaramazlar ve çocuk büyütemezler.
13:31
And my look to the future is,
276
795000
2000
Ve benim geleceğe bakışım,
13:33
and what I want to do with this doggy stuff, is to teach people
277
797000
3000
ve bu köpekle ilgili meselelerle ilgili yapmak istediğim insanları eğitmek
13:36
that you know, your husband's just as easy to train.
278
800000
3000
ki bilirsiniz,kocanızın bile eğitilmasi kolaydır.
13:39
Probably easier -- if you got a Rottie -- much easier to train.
279
803000
5000
büyük ihtimalle daha kolay eğer bir Rotty e sahipseniz onu eğitmek çok daha kolaydır.
13:44
Your kids are easy to train.
280
808000
2000
çocuklarınız kolay eğitilebilir.
13:46
All you've got to do is to watch them,
281
810000
2000
Tüm yapmanız gereken onları izlemek,
13:48
to time-sample the behavior, and say, every five minutes,
282
812000
2000
davranışı gözlemleyin,ve söyleyin,her beş dakika
13:50
you ask the question, "Is it good, or is it bad?"
283
814000
3000
soruyu sorun,"bu iyi mi yoksa kötü mü?"
13:53
If it's good, say, "That was really neat, thank you."
284
817000
3000
eğer iyiyse,"Bu gerçekten harikaydı,teşekkürler."
13:56
That is such a powerful training technique.
285
820000
2000
Bu oldukça güçlü bir eğitim tekniğidir.
13:58
This should be taught in schools.
286
822000
2000
Bu okullarda öğretilmeli.
14:00
Relationships -- how do you negotiate?
287
824000
2000
İlişkiler--nasıl üstesinden geliyorsunuz
14:02
How you do negotiate with your friend who wants your toy?
288
826000
3000
oyuncağınızı isteyen arkadaşınızla nasıl anlaşma yapıyorsunuz
14:05
You know, how to prepare you for your first relationship?
289
829000
3000
Bilirsiniz,sizi ilk ilişkinize nasıl hazırlayacağını
14:08
How on earth about raising children?
290
832000
2000
Nasıl oluyor da çocuk yetiştiriyoruz?
14:10
We think how we do it -- one night in bed, we're pregnant,
291
834000
2000
naıl yaptığımız düşünelim bir gece yatakta,hamileyiz,
14:12
and then we're raising the most important thing in life, a child.
292
836000
3000
ve sonra hayattaki en önemli şeyi yetiştiriyoruz--bir çocuk
14:15
No, this is what should be taught -- the good living, the good habits,
293
839000
5000
hayır öğretilmesi gereken-- iyi yaşam,iyi alışkanlıklar
14:20
which are just as hard to break as bad habits.
294
844000
4000
ki bu kötü alışkanlıkları bırakmak kadar zor .
14:24
So, that would be my wish to the future.
295
848000
2000
Gelecekte isteğim budur.
14:26
Ah, damn, I wanted to end exactly on time,
296
850000
2000
Ah, hay aksi, tam zamanında bitirmek istedim,
14:28
but I got eight, seven, six, five, four, three, two --
297
852000
6000
evet, sekiz, yedi, altı, beş, dört, üç, iki --
14:34
so thank you very much. That's my talk, thank you.
298
858000
2000
evet teşekkür ederim, konuşmam bu kadardı, teşekkürler.
14:36
(Applause)
299
860000
1000
Alkış
ABOUT THE SPEAKER
Ian Dunbar - Animal behavioristVeterinarian, dog trainer and animal behaviorist Ian Dunbar understands our pets' point of view. By training dog owners in proper conduct (as much as he trains the dogs themselves), he hopes to encourage better relationships with dogs -- not to mention their friends and children, too.
Why you should listen
We may call dogs man's best friend, but according to Dr. Ian Dunbar, humans often fail to reciprocate. Dunbar's decades of research on hierarchical social behavior and aggression in domestic animals truly give him a dog's-eye view of human beings' incomprehensible and spontaneous -- if involuntary -- cruelties.
Dunbar says we might break our unseemly, unflattering habits and usher in an "era of dog-friendly dog training" by coming to understand why dogs do what they do -- Is Fido misbehaving, or just being a dog? -- and the repercussions of our actions toward them. (We might foster better relationships with our fellow humans, too.) His Sirius Dog Training company focuses on training puppies to be playful, yet well-behaved. His second organization, Animalin, promotes games for dogs and puppies at an international level.
Dunbar has written numerous books, including How to Teach a New Dog Old Tricks and The Good Little Dog Book. He has also hosted several award-winning videotapes on puppy and dog training.
Ian Dunbar | Speaker | TED.com