TEDxBoston 2011
Dyan deNapoli: The great penguin rescue
Dyan deNapoli: Cuộc giải cứu chim cánh cụt vĩ đại
Filmed:
Readability: 4.3
439,231 views
Một câu chuyện cá nhân, một chiến thắng tập thể: Dyan deNapoli kể câu chuyện giải cứu động vật tình nguyện lớn nhất thế giới, đã cứu hơn 40.000 con chim cánh cụt sau một vụ tràn dầu ngoài khơi bờ biển Nam Phi. Làm thế nào để một công việc lớn như vậy có thể hoàn thành được? Từng con từng con từng con chim cánh cụt một...
Dyan deNapoli - Penguin expert
Call her "the Penguin Lady." Dyan deNapoli educates the world about these fascinating birds. Full bio
Call her "the Penguin Lady." Dyan deNapoli educates the world about these fascinating birds. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
For as long as I can remember,
0
0
3000
Từ rất lâu mà tôi có thể nhớ,
00:18
I have felt a very deep connection
1
3000
2000
Tôi đã cảm nhận được một sự kết nối sâu sắc
00:20
to animals and to the ocean.
2
5000
2000
với động vật và với đại dương.
00:22
And at this age,
3
7000
2000
Vào cái tuổi ấy,
00:24
my personal idol
4
9000
2000
thần tượng của cá nhân tôi
00:26
was Flipper the dolphin.
5
11000
2000
là chú cá heo Flipper.
00:28
And when I first learned about endangered species,
6
13000
3000
Và khi lần đầu tiên tôi biết về những loài có nguy cơ tuyệt chủng,
00:31
I was truly distressed to know
7
16000
3000
tôi đã thực sự đau khổ khi biết rằng
00:34
that every day animals were being wiped off the face of this Earth forever.
8
19000
4000
mỗi ngày qua đi, nhiều động vật đã bị xóa sổ khỏi bề mặt trái đất này mãi mãi.
00:38
And I wanted to do something to help,
9
23000
2000
Và tôi muốn làm một điều gì đó để giúp
00:40
but I always wondered,
10
25000
2000
nhưng tôi luôn tự hỏi
00:42
what could one person possibly do to make a difference?
11
27000
3000
một người có thể làm được gì để tạo ra sự khác biệt?
00:45
And it would be 30 years,
12
30000
2000
Và có thể sẽ mất 30 năm,
00:47
but I would eventually get the answer to that question.
13
32000
3000
nhưng cuối cùng tôi đã có lời giải đáp cho câu hỏi đó.
00:51
When these heartbreaking images of oiled birds
14
36000
3000
Khi những hình ảnh đau lòng về những chú chim chìm trong dầu
00:54
finally began to emerge from the Gulf of Mexico last year
15
39000
3000
cuối cùng đã bắt đầu xuất hiện năm ngoái từ Vịnh Mexico
00:57
during the horrific BP oil spill,
16
42000
2000
trong vụ tràn dầu kinh khủng của BP,
00:59
a German biologist by the name of Silvia Gaus
17
44000
2000
một nhà sinh học người Đức tên là Silvia Gaus
01:01
was quoted as saying,
18
46000
2000
đã được trích dẫn nói rằng
01:03
"We should just euthanize all oiled birds
19
48000
3000
"Chúng ta đơn giản nên giết để giải thoát đau đớn cho tất cả những chú chim dính dầu
01:06
because studies have shown
20
51000
2000
bởi vì các nghiên cứu đã chỉ ra rằng
01:08
that fewer than one percent of them
21
53000
2000
có ít hơn một phần trăm trong số chúng
01:10
survive after being released."
22
55000
2000
sống sót sau khi được thoát ra."
01:12
And I could not disagree more.
23
57000
3000
Và tôi hoàn toàn không đồng ý.
01:15
And in addition, I believe that every oiled animal
24
60000
3000
Hơn thế nữa, tôi tin rằng mỗi động vật bị dính dầu
01:18
deserves a second chance at life.
25
63000
2000
xứng đáng có một cơ hội sống thứ hai.
01:20
And I want to tell you
26
65000
2000
Và tôi muốn cho bạn biết
01:22
why I feel so strongly about this.
27
67000
2000
tại sao tôi cảm thấy mạnh mẽ trong việc này.
01:24
On June 23rd, 2000,
28
69000
2000
Vào ngày 23 tháng 6 năm 2000,
01:26
a ship named the Treasure
29
71000
2000
một con thuyền tên là Treasure
01:28
sank off the coast of Cape Town, South Africa,
30
73000
2000
bị chìm ở ngoài khơi bờ biển Capetown, Nam Phi
01:30
spilling 1,300 tons of fuel,
31
75000
2000
tràn 1.300 tấn dầu
01:32
which polluted the habitats
32
77000
2000
đã làm ô nhiễm môi trường sống
01:34
of nearly half the entire world population
33
79000
3000
của gần một nửa số lượng
01:37
of African penguins.
34
82000
3000
chim cánh cụt châu Phi.
01:40
Now the ship sank between Robben Island to the south
35
85000
3000
Bây giờ, con tàu đã chìm giữa đảo Robben về phía nam
01:43
and Dassen Island to the north.
36
88000
2000
và đảo Dassen về phía bắc.
01:45
And these are two of the penguins' main breeding islands.
37
90000
3000
Và đây là hai trong số những hòn đảo sinh sống chính của chim cánh cụt.
01:48
And exactly six years and three days earlier,
38
93000
3000
Và chính xác trước đó sáu năm, ba ngày
01:51
on June 20th, 1994,
39
96000
3000
vào ngày 20 tháng 6 năm 1994,
01:54
a ship named the Apollo Sea sank near Dassen Island,
40
99000
3000
một con thuyền tên là Apollo đã chìm gần đảo Dassen
01:57
oiling 10,000 penguins --
41
102000
2000
phủ dầu 10.000 con chim cánh cụt
01:59
half of which died.
42
104000
3000
một nửa số chúng đã chết.
02:02
Now when the Treasure sank in 2000,
43
107000
2000
Bây giờ, khi tàu Treasure chìm năm 2000,
02:04
it was the height of the best breeding season
44
109000
3000
đây chính là cao điểm của mùa sinh sản tốt nhất
02:07
scientists had ever recorded for the African penguin --
45
112000
3000
mà các nhà khoa học đã ghi nhận được về chim cánh cụt châu Phi--
02:10
which at the time, was listed as a threatened species.
46
115000
3000
một loài vào lúc đó được liệt vào một trong những loài có nguy cơ tuyệt chủng.
02:13
And soon, nearly 20,000 penguins
47
118000
3000
Và chẳng bao lâu, gần 20.000 con chim cánh cụt
02:16
were covered with this toxic oil.
48
121000
3000
đã bị bao phủ bởi thứ dầu độc hại này.
02:19
And the local seabird rescue center, named SANCCOB,
49
124000
3000
Và một trung tâm cứu hộ chim biển địa phương, tên là SANCCOB
02:22
immediately launched a massive rescue operation --
50
127000
3000
ngay lập tức đã triển khai một đợt giải cứu qui mô --
02:25
and this soon would become
51
130000
2000
và cuộc giải cứu này đã trở thành
02:27
the largest animal rescue ever undertaken.
52
132000
3000
cuộc giải cứu động vật lớn nhất đã từng thực hiện.
02:30
Now at the time, I was working down the street.
53
135000
2000
Và khi đó, tôi đang làm việc trên đường phố.
02:32
I was a penguin aquarist at the New England Aquarium.
54
137000
3000
Tôi đã là một người chăm sóc chim cánh cụt tại Vườn sinh vật biển New England.
02:35
And exactly 11 years ago yesterday,
55
140000
4000
Và chính xác cách ngày hôm qua 11 năm,
02:39
the phone rang in the penguin office.
56
144000
2000
chuông điện thoại đã reo ở văn phòng chim cánh cụt.
02:41
And with that call, my life would change forever.
57
146000
3000
Và với cuộc gọi đó, cuộc đời tôi đã thay đổi mãi mãi.
02:44
It was Estelle van der Meer calling from SANCCOB,
58
149000
3000
Đó là Estelle van der Meer gọi từ SANCCOB,
02:47
saying, "Please come help.
59
152000
2000
nói rằng, "Xin hãy đến giúp.
02:49
We have thousands of oiled penguins
60
154000
2000
Chúng tôi có hàng ngàn con chim cánh cụt bị nhiễm dầu
02:51
and thousands of willing,
61
156000
2000
và hàng ngàn tấm lòng của những tình nguyện viên
02:53
but completely inexperienced, volunteers.
62
158000
4000
nhưng họ hoàn toàn không có kinh nghiệm.
02:57
And we need penguin experts to come train and supervise them."
63
162000
3000
Và chúng tôi cần những chuyên gia về chim cánh cụt đến để hướng dẫn và quản lý họ."
03:00
So two days later,
64
165000
2000
Vì vậy, hai ngày sau,
03:02
I was on a plane headed for Cape Town
65
167000
2000
Tôi đã lên máy bay đến Capetown
03:04
with a team of penguin specialists.
66
169000
3000
với một đội ngũ các chuyên gia về chim cánh cụt.
03:07
And the scene inside of this building
67
172000
2000
Và hình ảnh bên trong tòa nhà này
03:09
was devastating and surreal.
68
174000
3000
là kinh khủng và kỳ quái.
03:12
In fact, many people compared it to a war zone.
69
177000
3000
Sự thật, nhiều người đã so sánh nó với một khu vực chiến tranh.
03:15
And last week, a 10 year-old girl asked me,
70
180000
3000
Và tuần trước, một bé gái 10 tuổi đã hỏi tôi,
03:18
"What did it feel like
71
183000
2000
"Cô cảm thấy như thế nào
03:20
when you first walked into that building
72
185000
2000
khi lần đầu tiên bước vào tòa nhà đó
03:22
and saw so many oiled penguins?"
73
187000
4000
và nhìn thấy quá là nhiều những con chim cánh cụt nhiễm dầu?"
03:26
And this is what happened.
74
191000
2000
Và đây là những gì đã xảy ra.
03:28
I was instantly transported
75
193000
2000
Tôi ngay lập tức được đưa
03:30
back to that moment in time.
76
195000
2000
trở lại cái khoảng khắc thời gian đó.
03:32
Penguins are very vocal birds
77
197000
2000
Chim cánh cụt là loài rất hay kêu
03:34
and really, really noisy.
78
199000
2000
và thực sự, thực sự ồn ào.
03:36
And so I expected to walk into this building
79
201000
3000
Và vì vậy, tôi xác định trước để bước vào tòa nhà
03:39
and be met with this cacophony
80
204000
2000
và sẵn sàng cho những âm thanh chói tai
03:41
of honking and braying and squawking,
81
206000
2000
của tiếng còi, tiếng kêu inh tai, tiếng quác quác,
03:43
but instead,
82
208000
2000
nhưng ngược lại,
03:45
when we stepped through those doors and into the building,
83
210000
3000
khi chúng tôi bước qua cánh cửa và vào bên trong tòa nhà,
03:48
it was eerily silent.
84
213000
3000
đó là một sự im lặng đến kỳ lạ.
03:52
So it was very clear
85
217000
2000
Vâng, nó quá rõ ràng
03:54
these were stressed, sick, traumatized birds.
86
219000
3000
đây là những con chim đã bị căng thẳng, bị bệnh và bị tổn thương.
03:57
The other thing that was so striking
87
222000
3000
Điều đáng chú ý khác
04:00
was the sheer number of volunteers.
88
225000
2000
là con số tuyệt đối những tình nguyện viên.
04:02
Up to 1,000 people a day
89
227000
2000
Lên đến 1000 người mỗi ngày
04:04
came to the rescue center,
90
229000
2000
đã đến trung tâm cứu hộ này.
04:06
and eventually, over the course of this rescue,
91
231000
3000
Và cuối cùng, suốt quá trình giải cứu này,
04:09
more than 12 and a half thousand volunteers
92
234000
3000
hơn 12.500 tình nguyện viên
04:12
came from all over the world to Cape Town
93
237000
2000
đã từ khắp mọi nơi trên thế giới đến Capetown
04:14
to help save these birds.
94
239000
2000
để giúp giải cứu những con chim này.
04:16
And the amazing thing
95
241000
2000
Và điều đáng ngạc nhiên
04:18
was that not one of them had to be there --
96
243000
2000
là không một ai trong họ phải có mặt ở đó --
04:20
yet they were.
97
245000
2000
nhưng họ đã ở đó.
04:22
So for the few of us that were there in a professional capacity,
98
247000
3000
Vì vậy, đối với một vài người trong số chúng tôi ở đó với vai trò chuyên môn,
04:25
this extraordinary volunteer response
99
250000
2000
thì phản ứng tình nguyện khác thường này
04:27
to this animal crisis
100
252000
2000
đối với tai họa động vật này
04:29
was profoundly moving and awe-inspiring.
101
254000
3000
là sự cảm động sâu sắc và đầy nhiệt huyết.
04:32
So the day after we arrived,
102
257000
2000
Vì vậy, vào ngày sau khi chúng tôi đến,
04:34
two of us from the aquarium were put in charge of room two,
103
259000
3000
hai trong số chúng tôi đến từ vườn sinh vật biển đã được chuyển đến phòng số 2.
04:37
and room two had more than 4,000 oiled penguins in it.
104
262000
4000
Và phòng số 2 có hơn 4000 chim cánh cụt dính dầu trong đó.
04:41
Now mind you, three days earlier,
105
266000
2000
Bây giờ xin các bạn nhớ cho, ba ngày trước đó,
04:43
we had 60 penguins under our care,
106
268000
2000
chúng tôi có 60 con chim cánh cụt được chăm sóc.
04:45
so we were definitely overwhelmed
107
270000
2000
Nên chúng tôi đã hoàn toàn quá tải
04:47
and just a bit terrified -- at least I was.
108
272000
3000
và một chút lo sợ -- ít nhất là tôi.
04:50
Personally, I really didn't know
109
275000
2000
Cá nhân mà nói, tôi thực sự không biết
04:52
if I was capable of handling
110
277000
2000
rằng tôi có đủ khả năng để thực hiện
04:54
such a monstrous task.
111
279000
2000
cái công việc khổng lồ này không.
04:56
And collectively,
112
281000
2000
Và nói chung,
04:58
we really didn't know if we could pull this off.
113
283000
3000
chúng tôi thực sự không biết là mình có thể hoàn thành việc này hay không.
05:01
Because we all knew
114
286000
2000
Bởi vì tất cả đều biết rằng
05:03
that just six years earlier,
115
288000
2000
chỉ trước đó 6 năm,
05:05
half as many penguins had been oiled and rescued
116
290000
2000
một nửa số chim cánh cụt đã bị dính dầu và được giải cứu
05:07
and only half of them had survived.
117
292000
3000
nhưng chỉ một nửa trong số chúng đã sống sót.
05:10
So would it be humanly possible
118
295000
2000
Vì vậy, với khả năng của con người
05:12
to save this many oiled penguins?
119
297000
2000
có thể cứu được số chim cánh cụt nhiều như thế này không?
05:14
We just did not know.
120
299000
2000
Chúng tôi, đơn giản là đã không biết được.
05:16
But what gave us hope
121
301000
2000
Nhưng điều làm chúng tôi hy vọng
05:18
were these incredibly dedicated and brave volunteers --
122
303000
4000
chính là những tình nguyện viên tận tụy và dũng cảm --
05:22
three of whom here are force-feeding penguins.
123
307000
3000
ba trong số họ ở đây là là lực lượng cho chim cánh cụt ăn.
05:25
And you may notice they're wearing very thick gloves.
124
310000
2000
Và bạn có thế để ý thấy rằng họ mang những găng tay rất dày.
05:27
And what you should know about African penguins
125
312000
3000
Và điều bạn nên biết về chim cánh cụt châu Phi
05:30
is that they have razor-sharp beaks.
126
315000
2000
là chúng có những chiếc mỏ sắc như dao cạo.
05:32
And before long,
127
317000
2000
Và ngay bây giờ,
05:34
our bodies were covered head to toe
128
319000
2000
cơ thể của chúng tôi đã bị phủ đầy từ đầu đến ngón chân
05:36
with these nasty wounds
129
321000
2000
với những vết thương nham nhở
05:38
inflicted by the terrified penguins.
130
323000
2000
được gây ra bởi những chú chim sợ hãi.
05:40
Now the day after we arrived,
131
325000
2000
Bây giờ, vào ngày sau khi chúng tôi đến,
05:42
a new crisis began to unfold.
132
327000
2000
một cuộc khủng hoảng mới bắt đầu.
05:44
The oil slick was now moving north towards Dassen Island,
133
329000
4000
Vết dầu loang bây giờ đã lan rộng về phía bắc đến đảo Dassen,
05:48
and the rescuers despaired,
134
333000
2000
và những nhà cứu hộ tuyệt vọng,
05:50
because they knew if the oil hit,
135
335000
2000
bởi vì họ biết nếu dầu ập đến,
05:52
it would not be possible to rescue any more oiled birds.
136
337000
3000
thì sẽ không thể cứu thêm được bất kỳ con chim dính dầu nào nữa.
05:55
And there really were no good solutions.
137
340000
2000
Và thực sự không có giải pháp nào tốt cả.
05:57
But then finally,
138
342000
2000
Nhưng rồi cuối cùng,
05:59
one of the researchers threw out this crazy idea.
139
344000
2000
một trong những nhà nghiên cứu đã bật ra một ý tưởng điên rồ.
06:01
He said, "Okay, why don't we try and collect
140
346000
3000
Anh ấy nói, " Được rồi, tại sao chúng ta không cố gắng và tập hợp
06:04
the birds at the greatest risk of getting oiled" --
141
349000
2000
những con chim đang chịu sự nguy hiểm về dầu nhất""--
06:06
they collected 20,000 --
142
351000
2000
họ đã gom 20.000 con --
06:08
"and we'll ship them 500 miles up the coast
143
353000
4000
"và chúng ta sẽ đưa chúng đi xa 500 dặm trên bờ biển
06:12
to Port Elizabeth in these open air trucks
144
357000
2000
tới cảng Elizabeth trong những chiếc xe tải thoáng khí
06:14
and release them into the clean waters there
145
359000
2000
và rồi thả chúng xuống vùng nước sạch ở đó
06:16
and let them swim back home."
146
361000
3000
và rồi để chúng tự bơi về nhà."
06:19
(Laughter)
147
364000
4000
(Cười)
06:23
So three of those penguins -- Peter, Pamela and Percy --
148
368000
2000
Do đó, ba trong số những con chim cánh cụt -- Peter, Pamela và Percy --
06:25
wore satellite tags,
149
370000
2000
được mang những chiếc thẻ vệ tinh.
06:27
and the researchers crossed their fingers and hoped
150
372000
2000
Và các nhà nghiên cứu đã làm dấu may mắn và hy vọng rằng
06:29
that by the time they got back home,
151
374000
2000
đúng vào lúc chúng trở về nhà,
06:31
the oil would be cleaned up from their islands.
152
376000
2000
dầu đã được dọn sạch ở hòn đảo của chúng.
06:33
And luckily, the day they arrived,
153
378000
2000
Và may mắn thay, ngày chúng về đến,
06:35
it was.
154
380000
2000
dầu đã được dọn sạch.
06:37
So it had been a huge gamble, but it had paid off.
155
382000
3000
Vâng, đó chính là một vụ cá cược lớn, nhưng nó đã được đền đáp.
06:40
And so they know now
156
385000
2000
Và vì vậy, bây giờ họ đã biết rằng
06:42
that they can use this strategy
157
387000
2000
họ có thể sử dụng chiến lược này
06:44
in future oil spills.
158
389000
2000
cho những vụ tràn dầu trong tương lai.
06:46
So in wildlife rescue, as in life,
159
391000
3000
Vâng, trong cuộc giải cứu cuộc sống hoang dã, cũng như trong đời sống
06:49
we learn from each previous experience,
160
394000
2000
chúng ta học từ những kinh nghiệm trước đó,
06:51
and we learn from both our successes
161
396000
2000
và chúng ta học từ cả những thành công
06:53
and our failures.
162
398000
2000
cũng như thất bại của chúng ta.
06:55
And the main thing learned
163
400000
2000
Và vấn đề chính rút ra được
06:57
during the Apollo Sea rescue in '94
164
402000
3000
từ cuộc giải cứu Apollo Sea và năm 94
07:00
was that most of those penguins had died
165
405000
2000
là phần lớn những con chim cánh cụt đó đã chết
07:02
due to the unwitting use
166
407000
2000
do việc sử dụng vô tình
07:04
of poorly ventilated
167
409000
2000
những chiếc xe tải và những chiếc hộp vận chuyển
07:06
transport boxes and trucks --
168
411000
2000
thông khí kém --
07:08
because they just had not been prepared
169
413000
2000
bởi vì họ đơn giản đã không được chuẩn bị
07:10
to deal with so many oiled penguins at once.
170
415000
2000
để vận chuyển quá nhiều chim cánh cụt dính dầu cùng một lúc.
07:12
So in these six years between these two oil spills,
171
417000
3000
Vì vậy, trong sáu năm giữa hai vụ tràn dầu này,
07:15
they built thousands of these well-ventilated boxes,
172
420000
3000
họ đã sản xuất hàng ngàn chiếc hộp thông khí tốt.
07:18
and as a result, during the Treasure rescue,
173
423000
3000
Và kết quả, trong cuộc giải cứu Treasure,
07:21
just 160 penguins died
174
426000
3000
chỉ có 160 con chim cánh cụt bị chết
07:24
during the transport process,
175
429000
2000
trong quá trình vận chuyển,
07:26
as opposed to 5,000.
176
431000
2000
so với con số 5000.
07:28
So this alone was a huge victory.
177
433000
2000
Vì vậy, chỉ riêng điều này đã là một chiến thắng vĩ đại.
07:30
Something else learned during the Apollo rescue
178
435000
2000
Một số chuyện khác học được từ cuộc giải cứu Apollo
07:32
was how to train the penguins
179
437000
2000
là cách huấn luyện những con chim cánh cụt
07:34
to take fish freely from their hands,
180
439000
3000
để chúng có thể thoải mái lấy cá từ tay,
07:37
using these training boxes.
181
442000
2000
sử dụng những chiếc hộp huấn luyện này.
07:39
And we used this technique again
182
444000
2000
Và chúng tôi đã sử dụng lại những kỹ thuật này
07:41
during the Treasure rescue.
183
446000
2000
trong cuộc giải cứu Treasure.
07:43
But an interesting thing was noted
184
448000
2000
Nhưng có một điều thú vị đáng chú ý
07:45
during the training process.
185
450000
2000
trong quá trình huấn luyện.
07:47
The first penguins
186
452000
2000
Những con chim cánh cụt đầu tiên
07:49
to make that transition to free feeding
187
454000
2000
có thể tự ăn được
07:51
were the ones that had a metal band on their wing
188
456000
3000
là những con có mang một tấm kim loại trên cánh của chúng
07:54
from the Apollo Sea spill six years earlier.
189
459000
3000
từ vụ tràn dầu Apollo Sea sáu năm trước đó.
07:57
So penguins learn
190
462000
2000
Vì vậy, chim cánh cụt cũng học
07:59
from previous experience, too.
191
464000
2000
từ những kinh nghiệm trước đó.
08:01
So all of those penguins
192
466000
2000
Vâng, tất cả những con chim cánh cụt đó
08:03
had to have the oil meticulously cleaned from their bodies.
193
468000
3000
đã phải được làm sạch sẽ dầu trên cơ thể của chúng.
08:06
And it would take two people at least an hour
194
471000
3000
Và cần hai người trong ít nhất một giờ đồng hồ
08:09
just to clean one penguin.
195
474000
2000
chỉ để làm sạch cho 1 con chim cánh cụt.
08:11
And when you clean a penguin,
196
476000
2000
Và khi bạn làm sạch một con chim cánh cụt,
08:13
you first have to spray it with a degreaser.
197
478000
2000
điều đầu tiên là bạn phải xịt nó với một chiếc máy tẩy nhờn.
08:15
And this brings me to my favorite story
198
480000
2000
Và đây là điều đem tôi đến một câu chuyện thú vị
08:17
from the Treasure rescue.
199
482000
2000
từ cuộc giải cứu Treasure.
08:19
About a year prior to this oil spill,
200
484000
2000
Khoảng một năm trước vụ tràn dầu này,
08:21
a 17 year-old student
201
486000
2000
một sinh viên 17 tuổi
08:23
had invented a degreaser.
202
488000
2000
đã phát minh ra một chiếc máy tẩy nhờn.
08:25
And they'd been using it at SANCCOB with great success,
203
490000
3000
Và họ đã sử dụng nó rất thành công ở SANCCOB,
08:28
so they began using it during the Treasure rescue.
204
493000
3000
vì vậy, họ bắt đầu sử dụng nó trong cuộc giải cứu Treasure.
08:31
But part way through, they ran out.
205
496000
3000
Nhưng chưa được bao lâu thì không còn chiếc máy tẩy nhờn nào nữa.
08:34
So in a panic, Estelle from SANCCOB called the student
206
499000
3000
Do đó, trong cơn hốt hoảng, Estelle từ SANCCOB đã gọi điện cho cậu sinh viên
08:37
and said, "Please, you have to make more."
207
502000
2000
và nói, "Xin cậu hãy làm thêm nhiều chiếc máy hơn nữa."
08:39
So he raced to the lab
208
504000
2000
Vâng, cậu ấy đã chạy đến phòng thí nghiệm
08:41
and made enough to clean the rest of the birds.
209
506000
3000
và sản xuất đủ số để làm sạch toàn bộ số chim còn lại.
08:44
So I just think it is the coolest thing
210
509000
2000
Vì vậy, tôi chợt nghĩ thật là một điều tuyệt vời
08:46
that a teenager
211
511000
2000
khi một thiếu niên
08:48
invented a product
212
513000
2000
đã phát minh ra một sản phẩm
08:50
that helped save the lives
213
515000
2000
giúp cho việc giải cứu cuộc sống
08:52
of thousands of animals.
214
517000
2000
của hàng ngàn động vật.
08:54
So what happened to those 20,000 oiled penguins?
215
519000
3000
Vâng, điều gì đã xảy ra với 20.000 con chim cánh cụt bị dính dầu đó?
08:57
And was Silvia Gaus right?
216
522000
2000
Và Silvia Gaus có đúng không?
08:59
Should we routinely euthanize
217
524000
2000
Chúng ta có nên giết để giải thoát đau đớn
09:01
all oiled birds
218
526000
2000
tất cả những con chim bị dính dầu
09:03
because most of them are going to die anyway?
219
528000
2000
vì dù sao phần lớn trong số chúng cũng sẽ chết?
09:05
Well she could not be more wrong.
220
530000
3000
Vâng, cô ấy đã hoàn toàn sai.
09:08
After half a million hours
221
533000
2000
Sau một nửa triệu giờ đồng hồ
09:10
of grueling volunteer labor,
222
535000
3000
lao động tình nguyện vất vả,
09:13
more than 90 percent of those oiled penguins
223
538000
2000
hơn 90% những con chim cánh cụt dính dầu
09:15
were successfully returned to the wild.
224
540000
3000
đã thành công trở về với tự nhiên.
09:18
And we know from follow-up studies
225
543000
2000
Và chúng tôi biết được từ những nghiên cứu tiếp theo
09:20
that they have lived just as long
226
545000
2000
rằng chúng đã sống đủ dài
09:22
as never-oiled penguins,
227
547000
2000
như những con chim cánh cụt chưa bao giờ dính dầu,
09:24
and bred nearly as successfully.
228
549000
3000
và sinh sản hầu như thành công.
09:27
And in addition, about 3,000 penguin chicks
229
552000
3000
Hơn thế nữa, khoảng 3000 con chim cánh cụt non
09:30
were rescued and hand-raised.
230
555000
2000
đã được cứu và nuôi dưỡng.
09:32
And again, we know from long-term monitoring
231
557000
3000
Và lần nữa, chúng tôi biết được từ việc theo dõi dài hạn
09:35
that more of these hand-raised chicks
232
560000
3000
rằng những con chim non được người nuôi dưỡng
09:38
survive to adulthood and breeding age
233
563000
2000
sống đến trưởng thành và tuổi sinh sản
09:40
than do parent-raised chicks.
234
565000
2000
nhiều hơn những con chim non do chính cha me chúng nuôi dưỡng.
09:42
So, armed with this knowledge,
235
567000
2000
Vì vậy, với kiến thức này
09:44
SANCCOB has a chick-bolstering project.
236
569000
2000
SANCCOB có một dự án giúp đỡ chim non.
09:46
And every year they rescue and raise abandoned chicks,
237
571000
3000
Và mỗi năm họ giải cứu và nuôi lớn những chú chim non bị lạc bố mẹ.
09:49
and they have a very impressive
238
574000
2000
Và họ có một tỷ lệ rất ấn tượng
09:51
80 percent success rate.
239
576000
3000
80% thành công
09:54
And this is critically important
240
579000
2000
Và điều này là cực kỳ quan trọng
09:56
because, one year ago,
241
581000
2000
Bởi vì, cách đây một năm,
09:58
the African penguin was declared endangered.
242
583000
3000
chim cánh cụt châu Phi đã được tuyên bố là có nguy cơ tuyệt chủng.
10:01
And they could be extinct
243
586000
2000
Và chúng có thể tuyệt chủng
10:03
in less than 10 years,
244
588000
2000
trong dưới 10 năm,
10:05
if we don't do something now to protect them.
245
590000
3000
nếu chúng ta không làm một điều gì đó ngay từ bây giờ để bảo vệ chúng.
10:08
So what did I learn
246
593000
2000
Vâng, tôi đã học được điều gì
10:10
from this intense and unforgettable experience?
247
595000
3000
từ những kinh nghiệm sâu sắc và không thể quên được này?
10:13
Personally, I learned
248
598000
2000
Một cách cá nhân, tôi đã biết được
10:15
that I am capable of handling so much more than I ever dreamed possible.
249
600000
3000
rằng tôi có khả năng xử lý nhiều hơn những gì tôi mơ ước có thể.
10:18
And I learned that one person
250
603000
2000
Và tôi học được rằng một người
10:20
can make a huge difference.
251
605000
2000
có thể tạo ra một sự khác biệt lớn.
10:22
Just look at that 17 year-old.
252
607000
2000
Hãy nhìn vào cậu thiếu niên 17 tuổi.
10:24
And when we come together
253
609000
2000
Và khi chúng ta đến với nhau
10:26
and work as one,
254
611000
2000
làm việc như một,
10:28
we can achieve extraordinary things.
255
613000
2000
chúng ta có thể đạt được những kỳ tích.
10:30
And truly, to be a part of something
256
615000
2000
Và thực sự, trở thành một phần của những điều
10:32
so much larger than yourself
257
617000
2000
lớn hơn chính bản thân bạn rất nhiều
10:34
is the most rewarding experience
258
619000
2000
là trải nghiệm bổ ích nhất
10:36
you can possibly have.
259
621000
3000
mà bạn có thể có.
10:39
So I'd like to leave you with one final thought
260
624000
2000
Vì vậy, tôi muốn để các bạn tự rút ra kết luận
10:41
and a challenge, if you will.
261
626000
2000
và thách thức, tùy các bạn.
10:43
My mission as the penguin lady
262
628000
2000
Nhiệm vụ của tôi, một người phụ nữ chim cánh cụt
10:45
is to raise awareness and funding
263
630000
2000
là nâng cao nhận thức và kinh phí
10:47
to protect penguins,
264
632000
2000
để bảo vệ chim cánh cụt,
10:49
but why should any of you care about penguins?
265
634000
3000
nhưng tại sao các bạn quan tâm về chim cánh cụt?
10:52
Well, you should care
266
637000
2000
Vâng, bạn nên quan tâm
10:54
because they're an indicator species.
267
639000
2000
bởi vì, chúng là một loài dự báo.
10:56
And simply put, if penguins are dying,
268
641000
2000
và chỉ cần đặt, nếu chim cánh cụt chết,
10:58
it means our oceans are dying,
269
643000
3000
có nghĩa là đại dương của chúng ta đang chết,
11:01
and we ultimately will be affected,
270
646000
2000
và chúng ta cuối cùng cũng sẽ bị ảnh hưởng,
11:03
because, as Sylvia Earle says,
271
648000
2000
bởi vì như Sylvia Earle nói,
11:05
"The oceans are our life-support system."
272
650000
3000
"Các đại dương là hệ thống hỗ trợ cho sự sống của chúng ta"
11:08
And the two main threats to penguins today
273
653000
2000
Và có hai mối nguy hiểm chính đối với chim cánh cụt hiện nay
11:10
are overfishing and global warming.
274
655000
2000
là nạn đánh bắt quá mức và sự nóng lên toàn cầu.
11:12
And these are two things
275
657000
2000
Và đây là hai điều
11:14
that each one of us
276
659000
2000
mà mỗi chúng ta
11:16
actually has the power to do something about.
277
661000
2000
thực sự có sức mạnh để làm điều gì đó.
11:18
So if we each do our part,
278
663000
2000
Vì vậy, nếu mỗi chúng ta làm một phần,
11:20
together, we can make a difference,
279
665000
3000
cùng với nhau, chúng ta có thể tạo ra một sự khác biệt,
11:23
and we can help keep penguins from going extinct.
280
668000
3000
và chúng ta có thể bảo vệ chim cánh cụt thoát khỏi sự tuyệt chủng.
11:26
Humans have always been the greatest threat to penguins,
281
671000
3000
Con người đã luôn là mối đe dọa lớn nhất đối với chim cánh cụt,
11:29
but we are now their only hope.
282
674000
2000
nhưng giờ chúng ta là hy vọng duy nhất của chúng.
11:31
Thank you.
283
676000
2000
Cảm ơn các bạn.
11:33
(Applause)
284
678000
4000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Dyan deNapoli - Penguin expertCall her "the Penguin Lady." Dyan deNapoli educates the world about these fascinating birds.
Why you should listen
While she was the Senior Penguin Aquarist at the New England Aquarium, Dyan deNapoli hand-raised dozens of penguin chicks, presented daily programs about penguins to aquarium visitors, and traveled the globe to work with penguin researchers in the field.
Now, as head of her own educational company, she frequently writes on penguin topics and has served as the onboard penguin expert and guest lecturer on cruise ships visiting the Galapagos Islands and Antarctica. She estimates she has taught about 250,000 people in the US and abroad about penguins.
Dyan deNapoli | Speaker | TED.com