TEDMED 2012
Ed Gavagan: A story about knots and surgeons
Ed Gavagan: Một câu chuyện về những nút thắt và bác sĩ phẫu thuật.
Filmed:
Readability: 3.3
1,054,849 views
Một ngày nọ, khi Ed Gavagan đang ngồi trên tàu điện ngầm, quan sát hai sinh viên y khoa đang thực tập thắt nút vết khâu. Rồi một kí ức mãnh liệt tràn về trong ông-- một khoảnh khắc khủng khiếp đã thay đổi cuộc đời Ed Gavagan mãi mãi. Một câu chuyện không thể nào quên về một vụ phạm tội, kĩ năng, và lòng biết ơn.
Ed Gavagan - Designer, Storyteller
Ed Gavagan was walking down the street in downtown Manhattan when he was the victim of a gang assignment to kill a random stranger. He lives to tell the amazing story. Full bio
Ed Gavagan was walking down the street in downtown Manhattan when he was the victim of a gang assignment to kill a random stranger. He lives to tell the amazing story. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:19
You know, we wake up in the morning,
0
3539
3076
Bạn biết đấy,
chúng ta thức dậy vào buổi sáng,
chúng ta thức dậy vào buổi sáng,
00:22
you get dressed, put on your shoes,
1
6615
2520
thay đồ, mang giày vào
00:25
you head out into the world.
2
9135
2512
và khởi đầu một ngày mới.
00:27
You plan on coming back, getting undressed,
3
11647
4251
Bạn dự định vài tiếng nữa lại về nhà,
thay đồ ra,
thay đồ ra,
00:31
going to bed,
4
15898
2225
lên giường đi ngủ,
00:34
waking up, doing it again,
5
18123
1754
rồi thức dậy, rồi lặp lại.
00:35
and that anticipation, that rhythm,
6
19877
3148
Việc biết trước nhịp sống như vậy
00:38
helps give us a structure
7
23025
2270
cho chúng ta một cấu trúc
00:41
to how we organize ourselves and our lives,
8
25295
3588
để lên kế hoạch tổ chức cuộc sống
cho chính bản thân mình,
cho chính bản thân mình,
00:44
and gives it a measure of predictability.
9
28883
3480
và giúp ta có khả năng
dự đoán trước tình huống.
dự đoán trước tình huống.
00:48
Living in New York City, as I do,
10
32363
2388
Sống ở thành phố New York như tôi
00:50
it's almost as if, with so many people doing so many things
11
34751
7239
cuộc sống đôi lúc giống như là,
có quá nhiều người bận làm quá nhiều việc
có quá nhiều người bận làm quá nhiều việc
00:57
at the same time in such close quarters,
12
41990
3350
cùng một lúc
trong cùng một không gian chật hẹp
trong cùng một không gian chật hẹp
01:01
it's almost like life is dealing you extra hands
13
45340
3239
cuộc sống như bắt mỗi người
phải mọc thêm tay
phải mọc thêm tay
01:04
out of that deck.
14
48579
1526
để xoay sở vậy.
01:06
You're never, there's just, juxtapositions are possible
15
50105
4668
Bạn không bao giờ ngờ rằng
có những sự kiện xảy ra liên tiếp
có những sự kiện xảy ra liên tiếp
01:10
that just aren't, you don't think they're going to happen.
16
54773
5003
mà bạn nghĩ là không bao giờ diễn ra.
01:15
And you never think you're going to be the guy
17
59776
2343
Bạn sẽ không bao giờ nghĩ
01:18
who's walking down the street
18
62119
1630
bản thân mình là người đi trên phố
01:19
and, because you choose to go down one side or the other,
19
63749
3422
và chỉ đơn giản vì
bạn chọn đi bên này đường thay vì bên kia
bạn chọn đi bên này đường thay vì bên kia
01:23
the rest of your life is changed forever.
20
67171
3160
mà phần còn lại của cuộc đời bạn
sẽ thay đổi mãi mãi.
sẽ thay đổi mãi mãi.
01:26
And one night, I'm riding the uptown local train.
21
70331
5728
Một đêm nọ, khi tôi đi chuyến tàu
từ địa phương lên phố
từ địa phương lên phố
01:31
I get on. I tend to be a little bit vigilant
22
76059
3496
Tôi lên tàu, và tôi thường
cảnh giác một chút
cảnh giác một chút
01:35
when I get on the subway.
23
79555
2117
khi đang đi tàu điện.
01:37
I'm not one of the people zoning out with headphones
24
81672
3046
Tôi không phải tuýp người
vẩn vơ đeo tai nghe nhạc
vẩn vơ đeo tai nghe nhạc
01:40
or a book.
25
84718
1383
hay đọc sách trên tàu.
01:42
And I get on the car, and I look, and I
26
86101
2806
Và tôi lên tàu, rồi nhìn quanh,
01:44
notice this couple,
27
88907
2584
và để ý thấy một cặp đôi,
01:47
college-aged, student-looking kids,
28
91491
3488
trẻ cỡ tuổi Đại học,
trông giống sinh viên
trông giống sinh viên
01:50
a guy and a girl, and they're sitting next to each other,
29
94979
1797
1 nam 1 nữ đang ngồi cạnh nhau.
01:52
and she's got her leg draped over his knee,
30
96776
2649
Cô gái đang gác chân lên đùi chàng trai
01:55
and they're doing -- they have this little contraption,
31
99425
4160
Họ đang...
họ có trong tay một cái máy nhỏ
họ có trong tay một cái máy nhỏ
01:59
and they're tying these knots,
32
103585
1758
và họ đang thắt nút dây
02:01
and they're doing it with one hand,
33
105343
1837
Họ đang chỉ thắt bằng một bên tay
02:03
they're doing it left-handed and right-handed very quickly,
34
107180
3964
Họ làm bằng tay trái,
rồi làm bằng tay phải rất nhanh,
rồi làm bằng tay phải rất nhanh,
02:07
and then she'll hand the thing to him and he'll do it.
35
111144
2248
và cô ấy đưa qua cho chàng trai
để anh làm thử.
để anh làm thử.
02:09
I've never seen anything like this.
36
113392
1201
Cái cảnh này thiệt là lạ.
02:10
It's almost like they're practicing magic tricks.
37
114593
3384
Trông giống như họ đang
luyện ảo thuật vậy.
luyện ảo thuật vậy.
02:13
And at the next stop, a guy gets on the car,
38
117977
4319
Rồi đến trạm dừng kế tiếp,
một người đàn ông lên tàu
một người đàn ông lên tàu
02:18
and he has this sort of visiting professor look to him.
39
122296
3978
Trông ông ấy có vẻ giống
một Giáo sư thỉnh giảng.
một Giáo sư thỉnh giảng.
02:22
He's got the overstuffed leather satchel
40
126274
2120
Ông ấy có một cái túi đeo da chứa đầy đồ,
02:24
and the rectangular file case and a laptop bag
41
128394
3310
một gói tài liệu hình chữ nhật,
và một túi đựng laptop.
và một túi đựng laptop.
02:27
and the tweed jacket with the leather patches,
42
131704
2512
Ông mặc áo khoác nỉ
có vài chỗ vá bằng da
có vài chỗ vá bằng da
02:30
and — (Laughter) —
43
134216
1977
và — (Tiếng cười) —
02:32
he looks at them, and then
44
136193
2823
Ông ấy nhìn hai người kia
02:34
in a blink of an eye, he kneels down in front of them,
45
139016
3016
rồi đột nhiên ông quỳ xuống trước mắt họ
02:37
and he starts to say,
46
142032
1665
và bắt đầu nói,
02:39
"You know, listen, here's how you can do it. Look,
47
143697
2069
"Hai em ghe này, đây mới là cách làm.
Đây,
Đây,
02:41
if you do this -- " and he takes the laces out of their hand,
48
145766
2619
nếu làm thế này..."
và ông lấy sợi dây ra khỏi tay họ,
và ông lấy sợi dây ra khỏi tay họ,
02:44
and instantly, he starts tying these knots,
49
148385
3311
và lập tức bắt đầu đan những nút thắt.
02:47
and even better than they were doing it, remarkably.
50
151696
4661
Tất nhiên là ông làm giỏi hơn
hai sinh viên kia, rất nhiều.
hai sinh viên kia, rất nhiều.
02:52
And it turns out they are medical students
51
156357
3080
Hóa ra hai người kia là
sinh viên Y khoa
sinh viên Y khoa
02:55
on their way to a lecture about the latest
52
159437
2112
đang đi tới lớp
kĩ thuật khâu vết thương,
kĩ thuật khâu vết thương,
02:57
suturing techniques, and he's the guy giving the lecture.
53
161549
3226
còn ông này là thầy đứng lớp.
(Tiếng cười)
03:00
(Laughter)
54
164775
1608
03:02
So he starts to tell them, and he's like,
55
166383
2414
Vì vậy ông ấy bắt đầu nói với
2 sinh viên
2 sinh viên
03:04
"No, this is very important here. You know,
56
168797
2508
"Không, điều này rất quan trọng.
03:07
when you're needing these knots,
57
171305
2280
Khi mấy em cần buộc những nút thắt,
03:09
it's going to be, you know, everything's
58
173585
1592
mọi động tác
03:11
going to be happening at the same time, it's going to be --
59
175177
3753
phải làm cùng một lúc,
03:14
you're going to have all this information coming at you,
60
178930
3637
em sẽ lường được tất cả những chuyện
sắp diễn ra,
sắp diễn ra,
03:18
there's going to be organs getting in the way,
61
182567
1496
sẽ có lúc những cơ quan khác
cản trở mấy em trong lúc khâu
cản trở mấy em trong lúc khâu
03:19
it's going to be slippery,
62
184063
2035
khiến cho mấy em khâu không vững tay
03:21
and
63
186098
1310
và
03:23
it's just very important that you be able to do these
64
187408
2758
nó rất là quan trọng để các em
làm được việc đó,
làm được việc đó,
03:26
beyond second nature, each hand, left hand, right hand,
65
190166
3370
vượt ra khỏi bản năng tự nhiên,
thuần thục với cả hai bàn tay,
thuần thục với cả hai bàn tay,
03:29
you have to be able to do them without seeing your fingers."
66
193536
2828
các em phải quen đến mức
không cần nhìn đến những ngón tay."
không cần nhìn đến những ngón tay."
03:32
And at that moment, when I heard that,
67
196364
2370
Lúc tôi nghe được những chuyện đó,
03:34
I just got catapulted out of the subway car into a night
68
198734
7072
là lúc tâm trí tôi không còn trên tàu
mà đang hướng về một buổi tối nọ...
mà đang hướng về một buổi tối nọ...
03:41
when I had been getting a ride in an ambulance
69
205806
3134
khi tôi được đưa lên xe cứu thương
03:44
from the sidewalk where I had been stabbed
70
208940
4491
ra khỏi con phố nơi tôi đã bị đâm
03:49
to the trauma room of St. Vincent's Hospital in Manhattan,
71
213431
4319
đến phòng chấn thương
tại bệnh viện Vincent ở Manhattan,
tại bệnh viện Vincent ở Manhattan,
03:53
and what had happened was
72
217750
1989
Chuyện đã xảy ra là:
03:55
a gang had come in from Brooklyn.
73
219739
3209
Có một nhóm người đến từ Brooklyn.
03:58
As part of an initiation for three of their members,
74
222948
2623
Để trở thành ba
thành viên của nhóm,
thành viên của nhóm,
04:01
they had to kill somebody,
75
225571
1704
thì họ phải giết một người.
04:03
and I happened to be the guy walking down Bleecker Street
76
227275
3387
Tình cờ tôi lại là người
đang đi trên con phố Bleecker
đang đi trên con phố Bleecker
04:06
that night,
77
230662
1297
vào đêm đó,
04:07
and they jumped on me without a word.
78
231959
4437
họ đã nhảy xổ vào tôi mà
không nói lời nào.
không nói lời nào.
04:12
One of the very lucky things,
79
236396
2325
Nhưng may mắn thay,
04:14
when I was at Notre Dame, I was on the boxing team,
80
238721
3008
là hồi học ở trường Notre Dame,
tôi từng tham gia đội quyền Anh.
tôi từng tham gia đội quyền Anh.
04:17
so I put my hands up right away, instinctively.
81
241729
4648
Theo bản năng, tôi lập tức đưa tay lên.
04:22
The guy on the right had a knife with a 10-inch blade,
82
246377
3552
Gã bên phải tôi cầm một con dao
có lưỡi 10-inch
có lưỡi 10-inch
04:25
and he went in under my elbow,
83
249929
3293
đâm vào dưới khuỷu tay tôi.
04:29
and it went up and cut my inferior vena cava.
84
253222
4467
Con dao đã cắt trúng tĩnh mạch
chủ của tôi.
chủ của tôi.
Nếu bạn biết bất gì về giải phẫu học,
04:33
If you know anything about anatomy,
85
257689
1720
04:35
that's not a good thing to get cut,
86
259409
1708
thì thật không hay khi bị đâm,
04:37
and everything, of course, on the way up,
87
261117
3158
Và mọi thứ, tất nhiên,
vẫn tiếp tục diễn ra.
vẫn tiếp tục diễn ra.
04:40
and then — I still had my hands up —
88
264275
1890
Tôi vẫn đưa tay lên
04:42
he pulled it out and went for my neck,
89
266165
2489
hắn thì đẩy tay tôi ra
rồi tấn công cổ tôi
rồi tấn công cổ tôi
04:44
and sunk it in up to the hilt in my neck,
90
268654
4205
bằng cách đẩy cán dao vào cổ tôi.
04:48
and I got one straight right punch
91
272859
2724
Tôi liền tung ra một cú đấm thẳng
04:51
and knocked the middle guy out.
92
275583
1771
và hạ gục được gã đứng giữa.
04:53
The other guy was still working on me,
93
277354
2213
Những gã khác vẫn tiếp tục tấn công tôi,
04:55
collapsing my other lung,
94
279567
1865
đánh vào ngay phổi của tôi.
04:57
and I managed to, by hitting that guy, to get a minute.
95
281432
5980
Đánh trả lại hắn, tôi đã giành được một
khoảnh khắc để chạy thoát.
khoảnh khắc để chạy thoát.
05:03
I ran down the street and collapsed,
96
287412
2093
Tôi đã chạy khỏi con phố
và ngã qụy tại đó.
và ngã qụy tại đó.
05:05
and the ambulance guys intubated me on the sidewalk
97
289505
3047
Đội cấp cứu đã luồn ống thở
vào khí quản của tôi ngay tại vỉa hè
vào khí quản của tôi ngay tại vỉa hè
05:08
and let the trauma room know
98
292552
2473
và báo tin cho phòng chấn thương là
05:10
they had an incoming.
99
295025
1618
họ sẽ có một cấp cứu.
05:12
And one of the
100
296643
2999
Và một trong những
05:15
side effects of having major massive blood loss
101
299642
3941
ảnh hưởng phụ của việc
bị mất máu quá nhiều
bị mất máu quá nhiều
05:19
is you get tunnel vision,
102
303583
1847
đó là bị ảo giác.
05:21
so I remember being on the stretcher
103
305430
1813
Tôi còn nhớ lúc nằm trên cáng cứu thương,
05:23
and having a little nickel-sized cone of vision,
104
307243
4005
khi mắt đã khép lại và tầm nhìn
chỉ còn bằng cỡ một đồng xu nhỏ,
chỉ còn bằng cỡ một đồng xu nhỏ,
05:27
and I was moving my head around
105
311248
1549
tôi đã cố gắng cử động đầu.
05:28
and we got to St. Vincent's,
106
312797
1356
Rồi chúng tôi đến Vincent,
khi được đẩy dọc hành lang bệnh viện,
05:30
and we're racing down this hallway,
107
314153
1643
05:31
and I see the lights going,
108
315796
2268
tôi nhìn thấy những ánh sáng lập lòa.
05:33
and it's a peculiar effect of memories like that.
109
318064
6728
Đó là những ảnh hưởng kì lạ của ký ức
kinh hoành như vậy.
kinh hoành như vậy.
05:40
They don't really go to the usual place that memories go.
110
324792
4179
Chúng không thực sự đi qua những nơi
mà kí ức đã trải qua.
mà kí ức đã trải qua.
05:44
They kind of have this vault where they're stored in high-def,
111
328971
5204
Chúng giống như một cái kho chứa
những kí ức sắc nét,
những kí ức sắc nét,
05:50
and George Lucas did all the sound effects. (Laughter)
112
334175
4485
còn Geogre Lucas là người tạo ra
hiệu ứng âm thanh. (Cười)
hiệu ứng âm thanh. (Cười)
05:54
So sometimes, remembering them, it's like,
113
338660
4496
Bởi vậy, thỉnh thoảng khi nhớ lại
những chuyện này,
những chuyện này,
05:59
it's not like any other kind of memories.
114
343156
3724
chúng không giống với
bất kì kí ức nào khác của tôi.
bất kì kí ức nào khác của tôi.
06:02
And I get into the trauma room,
115
346880
2672
Rồi tôi được đưa vào phòng chấn thương,
06:05
and they're waiting for me, and the lights are there,
116
349552
3022
các bác sĩ đang đợi tôi,
những vệt sáng vẫn còn ở đó.
những vệt sáng vẫn còn ở đó.
06:08
and I'd been able to breathe a little more now,
117
352574
5295
Hiện giờ tôi đã có thể thở dễ hơn
06:13
because the blood has left, had been filling up my lungs
118
357869
3479
bởi vẫn còn máu chảy trong huyết quản,
lấp đầy phổi của tôi.
lấp đầy phổi của tôi.
06:17
and I was having a very hard time breathing,
119
361348
1966
lúc đó tôi thở rất khó khăn,
06:19
but now it's kind of gone into the stretcher.
120
363314
3042
nhưng khi tới bệnh viện thì máu
đã chảy thấm vào cáng hết rồi.
đã chảy thấm vào cáng hết rồi.
06:22
And I said, "Is there anything I can do to help?"
121
366356
3304
Tôi đã hỏi
"Tôi có thể giúp được gì không?"
"Tôi có thể giúp được gì không?"
06:25
and — (Laughter) —
122
369660
1772
và -(Cười)-
06:27
the nurse kind of had a hysterical laugh, and
123
371432
3314
cô y tá thì phì cười,
06:30
I'm turning my head trying to see everybody,
124
374746
2248
tôi quay đầu lại cố để nhìn mọi người,
06:32
and I had this weird memory of being in college
125
376994
3816
rồi tôi lại có kí ức kì lạ rằng
mình đang ở trong trường đại học
mình đang ở trong trường đại học
06:36
and raising,
126
380810
2912
và đang
06:39
raising money for the flood victims of Bangladesh,
127
383722
4057
quyên góp tiền cho .các nạn nhân
lũ lụt ở Bangladesh.
lũ lụt ở Bangladesh.
Khi tôi nhìn lại thì thấy
bác sĩ gây mê
bác sĩ gây mê
06:43
and then I look over and my anesthesiologist
128
387779
2457
đang giữ cái mặt nạ thở trên mặt tôi.
Tôi nghĩ:
Tôi nghĩ:
06:46
is clamping the mask on me, and I think,
129
390236
1533
06:47
"He looks Bangladeshi," — (Laughter) —
130
391769
2061
"Anh ta trông giống người Bandladesh"
(Cười)
(Cười)
06:49
and I just have those two facts, and I just think,
131
393830
3485
Trong đầu tôi chỉ có 2 suy nghĩ đó,
và tôi chỉ nghĩ
và tôi chỉ nghĩ
06:53
"This could work somehow." (Laughter)
132
397315
3714
"Việc này là có thể giải quyết được."
(Cười)
(Cười)
06:56
And then I go out, and
133
401029
2278
Sau đó, tôi bất tỉnh.
06:59
they work on me for the rest of the night,
134
403307
1776
Họ đã chữa trị cho tôi suốt đêm đó.
07:00
and I needed about 40 units of blood to keep me there
135
405083
5013
Tôi đã cần khoảng 40 đơn vị máu
để cung cấp
để cung cấp
07:05
while they did their work,
136
410096
3045
trong khi họ mổ cho tôi,
07:09
and the surgeon took out about a third of my intestines,
137
413141
4224
và bác sĩ đã lấy ra khoảng 1/3 ruột,
07:13
my cecum, organs I didn't know that I had,
138
417365
3419
manh tràng và những bộ phận
mà tôi không biết rằng mình có.
mà tôi không biết rằng mình có.
07:16
and he later told me one of the last things he did
139
420784
2371
Sau này, bác sĩ đã kể tôi rằng
việc cuối cùng ông làm
việc cuối cùng ông làm
07:19
while he was in there was to remove my appendix for me,
140
423155
3345
trong phòng mổ
là cắt ruột thừa cho tôi,
là cắt ruột thừa cho tôi,
07:22
which I thought was great, you know,
141
426500
2223
điều mà tôi nghĩ là rất tuyệt
khi được dọn dẹp
khi được dọn dẹp
07:24
just a little tidy thing there at the end. (Laughter)
142
428723
3163
cái thứ nhỏ bé dơ dáy ở phía cuối thôi mà.
(Cười)
(Cười)
07:27
And I came to in the morning.
143
431886
4318
Và tôi tỉnh dậy vào sáng hôm sau.
07:32
Out of anesthetic, he had let them know
144
436204
1816
Lúc đã hết thuốc mê,
bác sĩ cho mọi người biết
bác sĩ cho mọi người biết
07:33
that he wanted to be there, and he had given me
145
438020
3488
ông muốn ở đây,
bởi ông đã nghĩ rằng
bởi ông đã nghĩ rằng
07:37
about a two percent chance of living.
146
441508
3195
tôi chỉ có 2% cơ hội sống.
Thế là ông ấy đã ở trong phòng
lúc tôi tỉnh dậy.
lúc tôi tỉnh dậy.
07:40
So he was there when I woke up,
147
444703
1912
07:42
and it was, waking up was like
148
446615
2161
Cảm giác giống như
bay ra khỏi chảo lửa để
bay ra khỏi chảo lửa để
07:44
breaking through the ice into a frozen lake of pain.
149
448776
6217
rồi bay vào hồ băng
của đau đớn.
của đau đớn.
07:50
It was that enveloping,
150
454993
2103
Chính xác là cảm giác đó đấy.
07:52
and there was only one spot that didn't hurt
151
457096
4172
Chỉ có một chỗ tôi không cảm thấy
07:57
worse than anything I'd ever felt,
152
461268
1473
đau nhiều bằng chỗ khác.
07:58
and it was my instep,
153
462741
1406
Đó là mu bàn chân của tôi.
08:00
and he was holding the arch of my foot
154
464147
3746
Bác sĩ đang giữ lòng bàn chân tôi
08:03
and rubbing the instep with his thumb.
155
467893
3868
rồi xoa bóp mu bàn chân bằng
ngón tay cái của cậu ấy.
ngón tay cái của cậu ấy.
08:07
And I looked up, and he's like,
156
471761
2936
Tôi ngước lên nhìn và cậu ấy nói
08:10
"Good to see you,"
157
474697
1121
"Thật vui được gặp ông"
08:11
and I was trying to remember what had happened
158
475818
3936
Tôi cố gắng nhớ lại những gì đã xảy ra
08:15
and trying to get my head around everything,
159
479754
1718
và cố gắng hiểu thứ
đang diễn ra xung quanh
đang diễn ra xung quanh
08:17
and the pain was just overwhelming, and he said,
160
481472
4057
thì cơn đau lại lấn át. Bác sĩ nói:
08:21
"You know, we didn't cut your hair. I thought
161
485529
3376
"Ông biết không, chúng tôi không
cắt tóc của ông. Tôi nghĩ
cắt tóc của ông. Tôi nghĩ
08:24
you might have gotten strength from your hair like Samson,
162
488905
4372
tóc của ông đã thêm sức mạnh cho anh
giống như Samson
giống như Samson
08:29
and you're going to need all the strength you can get."
163
493277
2783
và ông sẽ cần tất cả sức mạnh
ông có."
ông có."
08:31
And in those days, my hair was down to my waist,
164
496060
3709
Những ngày đó, tóc tôi dài đến ngực.
08:35
I drove a motorcycle, I was unmarried,
165
499769
2872
Tôi lái motor. Tôi chưa lấy vợ.
08:38
I owned a bar, so those were different times. (Laughter)
166
502641
5309
Tôi sở hữu một quán bar.
Nhưng đó là chuyện trước đây rồi. (Cười)
Nhưng đó là chuyện trước đây rồi. (Cười)
08:43
But
167
507950
2260
Tuy nhiên
08:46
I had three days of life support,
168
510210
2972
Tôi đã có 3 ngày chiến đấu với
máy trợ sống.
máy trợ sống.
08:49
and everybody was expecting,
169
513182
3781
Và mọi người đều lại nghĩ rằng,
08:52
due to just the massive amount of what they had had to do
170
516963
4493
bởi họ đã làm hàng tá thứ cần làm rồi,
08:57
that I wasn't going to make it,
171
521456
1828
tôi sẽ không hồi phục lại.
08:59
so it was three days of
172
523284
2045
Vì vậy đó là 3 ngày mà
09:01
everybody was either waiting for me to die or poop,
173
525329
2827
tất cả mọi người chờ tôi chết
hoặc là ra phân.
hoặc là ra phân.
09:04
and — (Laughter) —
174
528156
1596
Và -(cười)-
09:05
when I finally pooped, then that somehow,
175
529752
2959
cuối cùng bằng phép màu nào đó,
tôi đã ra phân.
tôi đã ra phân.
09:08
surgically speaking, that's like you crossed some good line,
176
532711
3407
Đại khái trong y học,
tôi như đã vượt qua cửa tử vậy.
tôi như đã vượt qua cửa tử vậy.
09:12
and, um — (Laughter) —
177
536118
1040
và, ừm -(cười)-
09:13
on that day, the surgeon came in
178
537158
3265
Vào cái ngày mà bác sĩ phẫu thuật
bước vào
bước vào
09:16
and whipped the sheet off of me.
179
540423
3192
và giật tấm chăn ra khỏi người tôi.
Có 3 hay 4 người nữa đi cùng cậu ấy,
09:19
He had three or four friends with him,
180
543615
1661
09:21
and he does that, and they all look,
181
545276
2402
mọi người đều nhìn,
09:23
and there was no infection,
182
547678
1881
và tôi không có nhiễm trùng gì cả.
09:25
and they bend over me and they're poking and prodding,
183
549559
2870
Sau đó họ cuối người xuống,
rồi chọc, rồi chọt lét tôi, rồi nói
rồi chọc, rồi chọt lét tôi, rồi nói
09:28
and they're like, "There's no hematomas, blah blah,
184
552429
2097
"Không có máu tụ, blah blah
09:30
look at the color," and they're talking amongst themselves
185
554526
2870
nhìn vào màu sắc kìa",
họ đang nói với nhau như vậy.
họ đang nói với nhau như vậy.
09:33
and I'm, like, this restored automobile
186
557396
2923
Và tôi giống như kiểu cái xe rách nát
được cứu vớt, khôi phục
được cứu vớt, khôi phục
09:36
that he's just going, "Yeah, I did that." (Laughter)
187
560319
3191
còn ông bác sĩ thì huênh hoang,
"Chính tôi đã làm đấy." (cười)
"Chính tôi đã làm đấy." (cười)
09:39
And it was just,
188
563510
3024
Và dường như,
chuyện tôi sống sót là đáng kinh ngạc
bởi cả 3 người họ đều đập tay nhau
bởi cả 3 người họ đều đập tay nhau
09:42
it was amazing, because these guys are high-fiving him
189
566534
3136
09:45
over how good I turned out, you know? (Laughter)
190
569670
2060
khi thấy tôi đang khỏe lại, bạn thấy đó?
(cười)
(cười)
09:47
And it's my zipper, and I've still got the staples in
191
571730
3521
Đó là chỉ là chuyện ban đầu thôi.
Tôi vẫn còn rất nhiều ấn tượng khác trong
đầu.
đầu.
09:51
and everything.
192
575251
1236
09:52
And
193
576487
2215
Và rồi
09:54
later on, when I got out
194
578702
2611
Sau đó, khi tôi xuất viện
09:57
and the flashbacks and the
195
581313
5612
thì những cảnh hồi tưởng và
10:02
nightmares were giving me a hard time,
196
586925
4505
những cơn ác mộng khiến tôi
phải chịu đựng khổ sở.
phải chịu đựng khổ sở.
10:07
I went back to him
197
591430
1682
Tôi gặp lại bác sĩ
10:09
and I was sort of asking him,
198
593112
3893
và tôi đã hỏi ông ấy,
10:12
you know, what am I gonna do?
199
597005
2181
"Tôi sẽ làm gì tiếp theo?"
10:15
And I think, kind of, as a surgeon, he basically said,
200
599186
4608
Là một bác sĩ giải phẫu, đơn giản
ông đã nói:
ông đã nói:
"Nè, cậu trẻ, tôi đã cứu mạng cậu rồi.
10:19
"Kid, I saved your life.
201
603794
1726
10:21
Like, now you can do whatever you want, like,
202
605520
2650
cậu có thể làm gì cậu muốn,
10:24
you gotta get on with that.
203
608170
1666
cậu phải quen với nó thôi.
10:25
It's like I gave you a new car
204
609836
1832
Kiểu như tôi cho cậu một chiếc xe mới,
10:27
and you're complaining about not finding parking.
205
611668
2292
còn cậu thì phàn nàn về việc
không kiếm được chỗ đậu xe.
không kiếm được chỗ đậu xe.
10:29
Like, just, go out, and, you know, do your best.
206
613960
3601
Bây giờ, cậu nên ra ngoài, dấn thân
và làm thật tốt là được.
và làm thật tốt là được.
10:33
But you're alive. That's what it's about."
207
617561
4806
Cuối cùng là cậu vẫn sống đấy thôi.
Điều đó là quan trọng hơn cả."
Điều đó là quan trọng hơn cả."
10:38
And then I hear, "Bing-bong," and the subway doors
208
622367
5781
Sau đó tôi nghe "Bing-bong",
những cửa xe tàu điện ngầm
những cửa xe tàu điện ngầm
10:44
are closing, and my stop is next, and I look at these kids,
209
628148
6239
đang đóng lại, tôi sẽ xuống trạm kế,
và tôi nhìn những sinh viên trẻ này,
và tôi nhìn những sinh viên trẻ này,
10:50
and I go, I think to myself,
210
634387
1869
tôi đi và tự nghĩ rằng,
10:52
"I'm going to lift my shirt up
211
636256
1562
"Tôi sẽ vén áo lên
10:53
and show them," — (Laughter) —
212
637818
1617
và cho chúng xem những vết sẹo,"
(cười)
(cười)
10:55
and then I think, "No, this is the New York City subway,
213
639435
2229
Rồi tôi lại nghĩ "Không được, đây là
tàu điện ngầm ở New York,
tàu điện ngầm ở New York,
10:57
that's going to lead to other things." (Laughter)
214
641664
3631
làm như vậy sẽ dẫn tới
những chuyện khác." (cười)
những chuyện khác." (cười)
11:01
And so I just think, they got their lecture to go to.
215
645295
4042
Nên tôi chỉ nghĩ rằng
chúng cần phải tới lớp giảng để học.
chúng cần phải tới lớp giảng để học.
11:05
I step off, I'm standing on the platform,
216
649337
3961
Tôi bước xuống tàu, đứng trên mặt đất,
11:09
and I feel my index finger
217
653298
2864
và tôi cảm thấy ngón trỏ của mình
11:12
in
218
656162
2179
đang để ở nơi
11:14
the first scar that I ever got,
219
658341
3703
vết sẹo đầu tiên tôi có trong đời.
11:17
from my umbilical cord,
220
662044
3114
Từ chỗ dây rốn của tôi,
11:21
and then around that, is traced
221
665158
3238
xung quanh thì có vết tích
11:24
the last scar that I got
222
668396
2496
của vết sẹo cuối cùng mà tôi có
11:26
from my surgeon,
223
670892
2377
từ cuộc phẫu thuật.
11:29
and I think that, that chance encounter
224
673269
5314
Tôi nghĩ rằng, cái dịp đối mặt
tình cờ
tình cờ
11:34
with those kids on the street with their knives
225
678583
3889
với những trẻ trâu có dao trên
con phố ấy
con phố ấy
11:38
led me
226
682472
2433
đã đưa tôi tới
11:40
to my surgical team,
227
684905
3125
đội phẫu thuật của tôi.
11:43
and their training
228
688030
4075
Sự huấn luyện,
11:48
and their skill
229
692105
2116
và những kĩ năng của họ
11:50
and, always, a little bit of luck
230
694221
3420
cùng với một chút may mắn
11:53
pushed back against chaos.
231
697641
2971
đã đẫy lùi được tình trạng hỗn loạn.
11:56
Thank you. (Applause)
232
700612
4054
Cám ơn. (Vỗ tay)
12:00
(Applause)
233
704666
8944
(Vỗ tay)
12:09
Thank you. Very lucky to be here. Thank you. (Applause)
234
713610
6420
Cám ơn. Thật may mắn khi tôi được tới đây.
Cám ơn. (vỗ tay)
Cám ơn. (vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Ed Gavagan - Designer, StorytellerEd Gavagan was walking down the street in downtown Manhattan when he was the victim of a gang assignment to kill a random stranger. He lives to tell the amazing story.
Why you should listen
Ed Gavagan is the owner of PraxisNYC, a design firm specializing in boutique residences and aimed at designing for sustainability, habitability, durability and beauty. In 2007 Gavagan told the story “Drowning on Sullivan Street” at the Moth, the series devoted to stories told live without notes, about his near-death experience on the streets of New York as the victim of a gang initiation rite. His stories have been heard on NPR and the Moth podcast, and he has appeared onstage with the Moth in events across the U.S. Gavagan lives in New York City with his wife and daughter.
Ed Gavagan | Speaker | TED.com