TED2013
Liu Bolin: The invisible man
Người vô hình
Filmed:
Readability: 4.5
1,366,036 views
Người ta có thể trở nên tàng hình? Đây là câu hỏi được đặt ra trong những tác phẩm lạ của Liu Bolin. Là một hoạ sỹ Bắc Kinh được biết đến với biệt danh Người Vô Hình, mục đích của ông khi sắp đặt cho mình biến mất vào trong nền cảnh vật là lột tả các vấn đề chính trị xã hội.
Liu Bolin - Artist
Beijing-based artist Liu Bolin silently comments on modern sociopolitical conditions by disappearing into his art. Full bio
Beijing-based artist Liu Bolin silently comments on modern sociopolitical conditions by disappearing into his art. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:14
Liu Bolin: By making myself invisible,
0
2383
3895
Liu Bolin: Bằng cách làm cho chính tôi trở nên vô hình,
00:18
I try to question the inter-canceling relationship
1
6278
2945
tôi cố gắng đặt câu hỏi về mối quan hệ tương hủy
00:21
between our civilization and its development.
2
9223
3879
giữa nền văn minh của chúng ta và sự phát triển của nó.
00:25
Interpreter: By making myself invisible, I try to explore and question
3
13102
2176
Phiên dịch: Bằng cách khiến tôi trở nên vô hình, tôi cố gắng khám phá và đặt câu hỏi
00:27
the contradictory and often inter-canceling relationship
4
15278
3992
về tính trái ngược và tương hủy của mối quan hệ
00:31
between our civilization and its development.
5
19270
5352
giữa nền văn minh của chúng ta và sự phát triển của nó.
00:36
LB: This is my first work, created in November 2005.
6
24622
5206
LB: Đây là tác phẩm đầu tay được tôi sáng tác vào tháng 10 năm 2005.
00:41
And this is Beijing International Art Camp where I worked
7
29828
3137
Và đây là Trại Nghệ thuật Quốc tế Bắc Kinh, nơi tôi làm việc
00:44
before the government forcibly demolished it.I used this work to express my objection.
8
32965
3535
trước khi chính phủ dùng vũ lực phá bỏ. Tôi dùng tác phẩm này để bày tỏ sự phản đối của mình.
00:48
I also want to use this work to let more people
9
36500
2837
Tôi cũng muốn dùng tác phẩm này để nhiều người
00:53
pay attention to the living condition of artists and the condition of their creative freedom.
10
41689
2340
chú ý đến điều kiện sống của những nghệ sĩ và điều kiện tự do sáng tạo của họ
00:56
In the meantime, from the beginning, this series has a
11
44029
2688
Trong khi đó, ngay từ đầu, loạt tác phẩm này chứa tinh thần
00:58
protesting, reflective
12
46717
4624
phản kháng, suy tư
01:03
and uncompromising spirit.
13
51341
1820
và không thỏa hiệp.
01:05
When applying makeup, I borrow a sniper's method
14
53161
4648
Khi tiến hành hóa trang, tôi sử dụng phương pháp của người bắn tỉa
01:09
to better protect myself
15
57809
2356
để bảo vệ mình tốt hơn
01:12
and to detect the enemy, as he did. (Laughter)
16
60165
3924
và để phát hiện ra kẻ thù, như người bắn tỉa từng làm. (Cười)
01:16
After finishing this series of protests,
17
64089
4468
Sau khi hoàn thành loạt tác phẩm phản đối này,
01:20
I started questioning why my fate was like this,
18
68557
4080
tôi bắt đầu tự hỏi tại sao số phận mình lại như thế này,
01:24
and I realized that it's not just me --
19
72637
2734
và tôi nhận ra rằng không chỉ riêng tôi--
01:27
all Chinese are as confused as I am.
20
75371
3828
mà tất cả người Trung Quốc đều hoang mang như tôi.
01:31
As you can see, these works
21
79199
2726
Như các bạn có thể thấy, những tác phẩm này
01:33
are about family planning, election in accordance with the law
22
81925
6365
miêu tả kế hoạch hóa gia đình và bầu cử theo luật
01:40
and propaganda of the institution of the People's Congress.
23
88290
4283
và hoạt động tuyên truyền của cơ quan Quốc hội.
01:44
This work is called Xia Gang ("leaving post").
24
92573
2248
Tác phẩm này gọi là Xia Gang ("rời vị trí").
01:46
"Xia Gang" is a Chinese euphemism for "laid off".
25
94821
3425
"Xia Gang" là một từ nói giảm trong tiếng Trung Quốc, nghĩa là "cắt xén nhân lực".
01:50
It refers to those people who lost their jobs during China's transition from a planned economy to a market economy.
26
98246
7567
Nó ám chỉ những người bị mất việc làm trong giai đoạn chuyển giao từ nền kinh tế kế hoạch sang kinh tế thị trường ở Trung Quốc.
01:57
From 1998 to 2000,
27
105813
1872
Từ năm 1998 đến 2000,
01:59
21.37 million people
28
107685
3256
có 21,37 triệu người
02:02
lost their jobs in China.
29
110941
2777
bị mất việc tại Trung Quốc.
02:05
The six people in the photo
30
113718
2924
6 người trong bức ảnh này
02:08
are Xia Gang workers.
31
116642
1923
là những công nhân Xia Gang.
02:10
I made them invisible in the deserted shop wherethey had lived and worked all their lives.
32
118565
4858
Tôi để họ vô hình trong cửa hàng vắng vẻ nơi mà họ từng sống và làm việc suốt đời.
02:15
On the wall behind them is the slogan of the Cultural Revolution:
33
123423
2166
Trên bức tường phía sau họ là khẩu hiểu của Cuộc Cách mạng Văn Hóa:
02:17
"The core force leading our cause forward is the Chinese Communist Party."
34
125589
4161
"Lực lượng nòng cốt dẫn dắt chúng ta đi tới là Đảng Cộng sản Trung Quốc."
02:21
For half a month
35
129750
1663
Trong nửa tháng
02:23
I looked for these 6 people to participate in my work.
36
131413
2312
tôi đã tìm 6 người này để tham gia vào tác phẩm của mình.
02:25
We can only see six men in this picture,but in fact, those who are hidden here
37
133725
4912
Chúng ta có thể chỉ thấy 6 người đàn ông trong bức tranh này, nhưng thực sự, những người bị giấu ở đây
02:30
are all people who were laid off. They have just been made invisible.
38
138637
5361
là tất cả những người bị cho nghỉ việc. Họ chỉ bị làm cho tàng hình.
02:35
This piece is called The Studio.
39
143998
2144
Tác phẩm này gọi là The Studio.
02:38
This spring,
40
146142
1255
Mùa xuân này,
02:39
I happened to have an opportunity during my solo exhibition in Paris
41
147397
2425
tôi tình cờ có cơ hội thực hiện một tác phẩm tại studio tin tức của France 3
02:41
to shoot a work in the news studio of France 3 --
42
149822
5262
khi đang tiến hành một buổi triển lãm riêng tại Paris--
02:47
I picked the news photos of the day.
43
155084
2833
Tôi chọn những tấm ảnh thời sự.
02:49
One is about the war in the Middle East,
44
157917
2312
Một tấm về cuộc chiến ở Trung Đông,
02:52
and another one is about a public demonstration in France.
45
160229
4088
và một tấm khác là về biểu tình ở Pháp.
02:56
I found that any culture has its irreconcilable contradictions.
46
164317
4744
Tôi nhận thấy rằng bất kỳ nền văn hóa nào cũng có những mâu thuẫn không thể hòa hợp được.
03:01
This is a joint effort between me and French artist JR.
47
169061
2981
Đây là nỗ lực chung giữa tôi và họa sĩ Pháp JR.
03:04
Interpreter: This is a joint effort between me and French artist JR.
48
172056
5129
Phiên dịch: Đây là nỗ lực chung giữa tôi và họa sĩ Pháp JR.
03:09
(Applause)
49
177185
3853
(Vỗ tay)
03:13
LB: I tried to disappear into JR's eye,
50
181038
2991
LB: Tôi đã cố biến mất trong mắt của JR,
03:16
but the problem is JR only uses models with big eyes.
51
184029
4050
nhưng vấn đề là JR chỉ sử dụng những người mẫu với đôi mắt to.
03:20
So I tried to make my eyes bigger with my fingers.
52
188079
3631
Vì vậy tôi đã cố gắng làm đôi mắt tôi to hơn bằng các ngón tay của mình.
03:23
But still they are not big enough for JR, unfortunately.
53
191710
1434
Nhưng không may thay, chúng vẫn chưa đủ to đối với JR.
03:25
Interpreter: So I tried to disappear into JR's eye,
54
193144
3569
Phiên dịch: Vì vậy tôi đã cố biến mất trong mắt JR,
03:28
but the problem is JR uses only models with big eyes.
55
196713
3124
nhưng vấn đề là JR chỉ sử dụng người mẫu với đôi mắt to.
03:31
So I tried to make my eyes bigger with this gesture.
56
199837
2953
Vì vậy tôi đã cố gắng làm đôi mắt mình to hơn với cử chỉ này.
03:34
But it doesn't work, my eyes are still small.
57
202790
4811
Nhưng điều này không có tác dụng, mắt tôi vẫn nhỏ.
03:39
LB: This one is about 9/11 memories.
58
207601
3167
LB: Tác phẩm này là về những ký ức vụ khủng bố 9/11.
03:47
This is an aircraft carrier moored alongside the Hudson River.
59
215275
5338
Đây là một tàu sân bay neo dọc con Sông Hudson.
03:52
Kenny Scharf's graffiti.
60
220613
4072
Hình vẽ của Kenny Scharf.
03:56
(Laughter)
61
224685
4032
(Cười)
04:00
This is Venice, Italy.
62
228717
4227
Đây là Venice, Italy.
04:04
Because global temperatures rise,
63
232944
2001
Vì nhiệt độ toàn cầu tăng lên,
04:06
the sea level rises, and it is said thatVenice will disappear in the coming decades.
64
234945
9044
mực nước biển tăng cao, và người ta nói rằng Venice sẽ biến mất trong vài thập kỷ tới.
04:15
This is the ancient city of Pompeii.
65
243989
2564
Đây là thành phố cổ Pompeii.
04:18
Interpreter: This is the ancient city of Pompeii.
66
246568
11077
Phiên dịch: Đây là thành phố cổ Pompeii.
04:29
LB: This is the Borghese Gallery
67
257645
1738
LB: Đây là phòng triển lãm Borghese
04:31
in Rome.
68
259383
3401
ở Rome.
04:34
When I work on a new piece, I pay more attention to the expression of ideas.
69
262784
4285
Khi tôi thực hiện một tác phẩm mới, tôi chú ý hơn đến cách biểu đạt ý tưởng.
04:39
For instance, why would I make myself invisible?
70
267069
2736
Ví dụ như, tại sao tôi làm mình tàng hình?
04:41
What will making myself invisible here cause people to think?
71
269805
7576
Điều gì mà làm tôi tàng hình ở đây lại khiến mọi người suy nghĩ?
05:03
This one is called Instant Noodles.
72
291645
2296
Tác phẩm này gọi là Mì Ăn Liền.
05:05
Interpreter: This one is called Instant Noodles. (Laughter)
73
293941
3704
Phiên dịch: Tác phẩm này gọi là Mì Ăn Liền. (Tiếng cười).
05:10
LB: Since August 2012,
74
298491
4042
LB: Từ tháng 8 năm 2012,
05:14
harmful phosphors have been found
75
302533
4796
người ta phát hiện ra chất phốt-pho độc hại
05:19
in the instant noodle package cups from every famous brand sold in China's supermarkets.
76
307344
2259
trong các cốc mì ăn liền của mọi nhãn hàng nổi tiếng được bán trong các siêu thị ở Trung Quốc.
05:21
These phosphors can even cause cancer.
77
309603
2552
Chất phốt-pho này thậm chí có thể gây ung thư.
05:24
To create this artwork,
78
312155
1857
Để thực hiện tác phẩm nghệ thuật này,
05:26
I bought a lot of packaged instant noodle cups
79
314012
2088
tôi đã mua nhiều cốc mì ăn liền đã được đóng gói
05:28
and put them in my studio, making it look like a supermarket.
80
316100
2902
và đặt chúng trong studio của tôi và sắp xếp như một siêu thị.
05:31
And my task is to stand there, trying to be still,
81
319033
2948
Nhiệm vụ của tôi là đứng đó, cố gắng đứng im,
05:33
setting up the camera position and coordinating with my assistant
82
321981
4456
căn chỉnh vị trí máy ảnh và hợp tác với trợ lý của tôi
05:38
and drawing the colors and shapes that are behind my body
83
326437
3208
và vẽ các màu và hình dạng phía sau
05:41
on the front of my body. If the background is simple,
84
329645
4145
cũng như phía trước cơ thể tôi. Nếu bối cảnh đơn giản,
05:45
I usually have to stand for three to four hours.
85
333790
2504
tôi thường phải đứng từ 3-4 tiếng đồng hồ.
05:48
The background of this piece is more complex,
86
336294
2617
Bối cảnh của tác phẩm này phức tạp hơn,
05:50
so I need three to four days in advance for preparation.
87
338911
4578
vì vậy tôi cần chuẩn bị trước từ 3-4 ngày.
05:55
This is the suit I wore when I did the supermarket shoot.
88
343489
3140
Đây là trang phục tôi mặc khi tôi thực hiện bức ảnh siêu thị.
05:58
There is no Photoshop involved.
89
346629
2278
Không dùng photoshop đâu nhé
06:00
Interpreter: This is the suit I [was] wearing when I did the supermarket shoot.
90
348907
5227
Phiên dịch: Đây là trang phục mà tôi mặc khi thực hiện bộ ảnh siêu thị.
06:06
There is no Photoshop involved. (Laughter)
91
354134
6007
Không có photoshop trong đó đâu nhé. (Cười)
06:12
LB: These works are on China's cultural memories.
92
360141
12848
LB: Những tác phẩm này là về những kỷ niệm văn hóa Trung Quốc.
06:24
And this one,
93
372989
1338
Và cái này,
06:26
this is about food safety in China.
94
374327
2662
đây là về an toàn thực phẩm tại Trung Quốc.
06:28
Unsafe food can harm people's health,
95
376989
5856
Thực phẩm không an toàn có thể gây hại cho sức khỏe con người,
06:34
and a deluge of magazines can confuse people's minds. (Laughter)
96
382845
4008
và một chồng tạp chí có thể khiến trí óc con người trở nên lẫn lộn. (Cười)
06:38
The next pieces of work show how I made myself invisible in magazines of different languages,
97
386853
2736
Những mảnh ghép tiếp theo của tác phẩm cho thấy tôi đã tự tàng hình trong các tạp chí của các ngôn ngữ khác nhau,
06:41
in different countries and at different times.
98
389589
4785
tại những nước khác nhau và ở những thời điểm khác nhau như thế nào.
06:46
I think that in art, an artist's attitude is the most important element.
99
394374
4869
Tôi cho rằng, trong nghệ thuật thì quan điểm của người nghệ sĩ là yếu tố quan trọng nhất.
06:51
If an artwork is to touch someone,
100
399243
4122
Nếu ai đó có thể cảm nhận được một tác phẩm nghệ thuật,
06:55
it must be the result of not only technique, but also the artist's thinking and struggle in life.
101
403365
3664
thì nó chính là kết quả của kỹ thuật, suy nghĩ của nghệ sĩ và sự đấu tranh trong cuộc sống.
06:59
And the repeated struggles in life create artwork,
102
407029
4376
Và những cuộc đấu tranh liên tục trong cuộc sống tạo ra tác phẩm nghệ thuật,
07:03
no matter in what form.
103
411405
5624
dưới bất kỳ hình thức nào.
07:09
(Music)
104
417029
21480
(Nhạc)
07:30
That's all I want to say.
105
438509
1248
Đó là tất cả những gì tôi muốn nói.
07:31
Thank you. (Applause)
106
439757
4000
Cám ơn. (Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Liu Bolin - ArtistBeijing-based artist Liu Bolin silently comments on modern sociopolitical conditions by disappearing into his art.
Why you should listen
Artist Liu Bolin began his "Hiding in the City" series in 2005, after Chinese police destroyed Suo Jia Cun, the Beijing artists' village in which he'd been working, because the government did not want artists working and living together. With the help of assistants, he painstakingly painted his clothes, face, and hair to blend into the background of a demolished studio.
Since then, the so-called "Invisible Man" has photographed himself fading into a variety of backgrounds all over Beijing. Spot him embedded in a Cultural Revolution slogan painted on a wall, or spy him within tiers of supermarket shelves stocked with soft drinks. Just as with Bolin himself, the contradictions and confusing narratives of China's post-Cultural Revolution society are often hiding in plain sight.
Liu Bolin | Speaker | TED.com