Gregory Heyworth: How I'm discovering the secrets of ancient texts
Gregory Heyworth: Tôi đã khám phá ra bí mật của các văn tự cổ ra sao?
Gregory Heyworth uses spectral imaging technology to uncover lost classics that could rewrite history. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
entered the ancient city of Timbuktu
thành phố cổ của Timbuktu
of 30,000 manuscripts
thời trung cổ chứa 30.000 bản ghi chép
and several African languages
và một vài ngôn ngữ châu Phi,
to geography, history to medicine,
tới địa lí, lịch sử tới y học.
for male erectile dysfunction.
cho chứng rối loạn cương dương ở nam.
of an entire continent,
của cả một châu lục,
châu Phi bị cho rằng chưa hề có tiếng nói.
was thought not to have a voice at all.
người chứng kiến sự kiện,
who witnessed the event,
di sản văn hóa thế giới".
for the fact that he was also lying.
thực ra ông ấy cũng đã nói dối.
a random assortment of old books
các cuốn sách cổ
for the terrorists to burn.
lies hidden in Bamako,
tại Bamako,
corners of the world,
của thế giới,
hay thậm chí là chủ yếu
or even the main places
the history of world culture
lịch sử văn hóa thế giới
a survey of European research libraries
về các thư viện nghiên cứu ở châu Âu
at the barest minimum,
ở chừng mực khiêm tốn nhất,
because of water damage,
vì bị nước xâm hại,
and modern manuscripts
các bản ghi thời hiện đại
objects such as maps.
như bản đồ.
these lost and unknown works?
những tác phẩm đã mất và vô danh?
how a trove of hundreds of thousands
một kho báu hàng trăm nghìn
our knowledge of the past.
kiến thức của chúng ta về quá khứ.
we would discover
chưa từng biết tới được chúng ta khám phá
of literature, history,
của văn học, lịch sử,
rewrite our cultural identities,
viết lại bản sắc văn hóa của chúng ta
between people and culture.
giữa con người và văn hóa.
that transformed me
đã chuyển biến tôi
a reader of texts,
một kẻ đọc chữ
nghe không đáng hài lòng cho lắm.
images of passivity,
hình ảnh của sự thụ động,
a participant in the past,
ta là một người tham gia vào quá khứ,
chưa từng được khám phá,
tôi chỉ là một người đọc đơn thuần.
những tác phẩm kinh điển giống như
and teaching for hundreds of years --
that I published
mà tôi đã xuất bản
in ever-diminishing slivers of insight.
chút nhận định ngày càng mai một.
but I wanted it for my students as well.
mà cho cả sinh viên của tôi nữa.
I changed the direction of my career.
chuyển hướng nghề nghiệp
on "The Chess of Love,"
"Ván cờ tình yêu"
of the European Middle Ages
thời Trung cổ châu Âu
it existed in only one manuscript
nó chỉ tồn tại trong một bản ghi
during the firebombing of Dresden
khi Dresden bị đánh bom
had pronounced it lost.
đã tuyên bố nó bị mất.
with an ultraviolet lamp
đèn tia cực tím
as technology at the time
giúp tôi làm được chừng nào
to recover two lost treatises
để khôi phục 2 luận thuyết đã mất
mathematician Archimedes
Archimedes
which has been erased and overwritten.
được xóa đi và ghi đè lên nhiều lần.
to the lead imaging scientist
nhà khoa học hình ảnh hàng đầu
he actually wrote back.
Giáo sư đã hồi âm.
to win a grant from the US government
một học bổng từ Chính phủ Mỹ
multispectral imaging lab,
đa quang phổ có thể di chuyển,
what was a charred and faded mess
một mớ đen thui và mờ mịt
thời trung cổ.
imaging actually work?
đã hoạt động như thế nào?
behind multispectral imaging
with infrared night vision goggles
kính hồng ngoại nhìn ban đêm
trong vùng ánh sáng nhìn thấy
in the visible spectrum of light
of what's actually there.
của những gì tồn tại.
viết mực vô hình.
ánh sáng 12 bước sóng
onto the manuscript from above
the individual leaves of the manuscript.
per leaf are imaged this way
trên mỗi trang được chụp lại cách này,
equipped with a lens
có cả ống kính
of these in the world.
statistical algorithms
các thuật toán thống kê
designed for satellite images
thiết kế cho các hình ảnh vệ tinh.
like geospatial scientists
các nhà khoa học không gian địa lí.
of what's been done
điều chúng tôi làm
to read even the darkest corners
đọc những góc tối nhất
that are in jeopardy.
cũng đang lâm nguy như thế.
is a leaf from a manuscript
một trang từ bản ghi chép
Christian Bible in the world.
quí giá nhất trên đời này.
translation of the Gospels into Latin,
cổ nhất của kinh Phúc âm sang tiếng Latin,
of the fourth century.
của thế kỉ 4.
chúng ta có thể
of the foundation of Christendom
khai sinh ra Cơ đốc giáo
Hội đồng Giám mục Nicaea,
of the Council of Nicaea,
was being agreed upon.
tín điều cơ bản của Cơ đốc giáo.
has been very badly damaged,
đã bị hư hại rất nghiêm trọng,
that you see in the upper left hand corner
ở góc trên bên trái
to make the first transcription
làm được bản sao đầu tiên
trong vòng 250 năm qua.
to collections where it's needed, however,
những bộ sưu tập cần đến nó, dù sao
processing skills are esoteric.
vẫn còn là bí kíp nghề nghiệp.
and all but the wealthiest institutions.
và chỉ thuộc về các tổ chức giàu có nhất.
to individual researchers
tới cá nhân các nhà nghiên cứu
at little or no cost whatsoever.
với chi phí hầu như không đáng kể.
scholars and students
các học giả và sinh viên
most valuable damaged manuscripts,
bị hư hai quý giá nhất thế giới,
vốn là cuốn sách tiếng Anh cổ nhất,
which is the oldest book of English,
cuốn sách cổ nhất của xứ Wales,
the oldest book of Welsh,
earliest Gospels
vô cùng quí giá.
the former Soviet Georgia.
nước Georgia thuộc khối Xô Viết cũ.
can recover lost texts.
có thể khôi phục những văn tự đã mất.
a second story behind every object,
câu chuyện thứ hai đằng sau mỗi vật thể,
and by whom a text was created,
như thế nào, bao giờ và do ai,
was thinking at the time he wrote.
nghĩ tới tại thời điểm viết ra tác phẩm.
of the Declaration of Independence
Tuyên ngôn Độc lập
Thomas Jefferson,
imaged a few years ago
vài năm trước đây
that one word throughout
có một chữ trong đó
what the word underneath was.
từ gì ghi ở dưới.
is American democracy
là nền dân chủ Hoa Kì
of Thomas Jefferson.
của Thomas Jefferson.
tại Thư viện Beinecke Đại học Yale.
at Yale's Beinecke Library.
that Columbus likely consulted
đã tham khảo
of what Asia looked like
châu Á trông như thế nào
is that its inks and pigments
mực và chất nhuộm
một sa mạc khổng lồ.
detailed idea, that is,
biết chi tiết về những gì
was entirely illegible under normal light.
không đọc nổi dưới ánh sáng thông thường.
with ears so long
con quái vật có tai dài đến nỗi
the creature's entire body.
cơ thể của quái vật.
who could cause the ground to smoke.
mặt đất bốc khói.
có thể truyền tải hình ảnh
looked in the distant past,
to the first stuttering moments
trở lại những thời khắc bối rối
the mistakes, the changes of mind,
những sai sót, những sự đổi ý,
chưa bị kiểm duyệt,
trí tưởng tượng của con người
and their authors
và tác giả của chúng
with the skills to rescue it
để cứu lấy những vật thể này
this new hybrid discipline
môn học lai mới này,
của học giả văn chương --
of a literary scholar --
and old handwriting,
và các bản chép tay cổ,
và tuổi đời văn tự --
to place and date them --
khoa học chẩn đoán hình ảnh,
character recognition.
at a famous library in Rome.
một thư viện nổi tiếng ở Rome.
began to appear from behind the text.
nhỏ li ti dần hiện ra sau các văn tự.
từ tác phẩm đã mất
Hy Lạp Menander.
in well over a thousand years
một nghìn năm qua
had been pronounced aloud.
đã trở thành học giả.
that is the future of the past.
đó chính là tương lai của quá khứ.
ABOUT THE SPEAKER
Gregory Heyworth - Textual scientistGregory Heyworth uses spectral imaging technology to uncover lost classics that could rewrite history.
Why you should listen
Gregory Heyworth is associate professor of English at the University of Mississippi. He is a medievalist and founder of the discipline of textual science.
Professor Heyworth directs the Lazarus Project, a not-for-profit initiative to restore damaged and illegible cultural heritage objects, especially manuscripts and maps, using spectral imaging technology. He has helped recover numerous important objects including the Vercelli Book and the 1491 Martellus Map.
Currently he is working on a project to recover the manuscript fragments of the lost Cathedral Library of Chartres, France, bombed in WWII.
Gregory Heyworth | Speaker | TED.com