ABOUT THE SPEAKER

Luvvie Ajayi - Creator
Luvvie Ajayi is an author, speaker and digital strategist who thrives at the intersection of comedy, technology and activism.

Why you should listen

A 14-year blogging veteran, Luvvie Ajayi is the voice behind the blog AwesomelyLuvvie.com, where she covers all things pop culture with razor-sharp commentary and wit. Her debut book, I'm Judging You: The Do Better Manual, was released in September 2016, and was an instant New York Times best-seller.

Ajayi is Executive Director and co-founder of The Red Pump Project, a national nonprofit that educates women and girls of color about HIV/AIDS. They’ve earned a Congressional Record from the U.S. House of Representatives and Resolutions by the Illinois State Senate as well as the City Council of Chicago. The University of Illinois alum is a sought-after speaker who has spoken at the Obama White House, MAKERS Conference, SXSW, Social Media Week, among others. She has interviewed bosses like Oprah Winfrey, Geena Davis and Shonda Rhimes. She also runs AwesomelyTechie.com, a site for writers, small business owners and everyday people looking to use technology to make their lives easier as an extension of her marketing expertise.

Ajayi was selected to Oprah Winfrey’s inaugural Supersoul 100 list, voted as the Influencer of the Year at the 2016 Iris Awards and was chosen as a 2015 Black Innovator by XFINITY Comcast. She is committed to using her voice for pop culture critique and gender and racial justice.

More profile about the speaker
Luvvie Ajayi | Speaker | TED.com

TEDWomen 2017

Luvvie Ajayi: Get comfortable with being uncomfortable

Luvvie Ajayi: သက်တောင့်သက်သာမဖြစ်မှုကို သက်တောင့်သက်သာ ဖြစ်အောင် လုပ်ယူပါ။

Filmed: 2017-11-01

4,834,905 views

Luvvie Ajayi ဟာ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရမှာ (သို့) လူစုတစ်စုထဲမှာ အများနဲ့ ဆန့်ကျင်ပြောရမှာ မကြောက်ပါဘူး၊ သင်တို့လည်း မကြောက်သင့်ဘူးလေ။ "သင်တိတ်ဆိတ်မှုက ဘယ်သူ့ကိုမှ အကျိုးမပြုဘူး" စာရေးဆရာမ၊ လှုပ်ရှားပြောင်းလဲရေးဝါဒီနဲ့ ကျွမ်းကျင်တဲ့ ပြဿနာရှာတတ်သူလို့ မိမိကိုယ်ကို ကြေညာထုတ်ဖော်တဲ့သူက ဆိုပါတယ်။ ဒီထက်မြက်ပြီး စိတ်ဓာတ်မြှင့်တင်ပေးတဲ့ ဟောပြောချက်ထဲမှာ Ajayi ကနေပြီး သင်ဟာ ဖွင့်ဟပြောဆိုဖို့ (သို့) နှုတ်ဆိတ်ဖို့ အစွန်းမှာ ယိုင်တိယိုင်တိုင်ဖြစ်နေတယ်ဆိုရင် မိမိကိုယ်ကိုမေးဖို့ မေးခွန်းသုံးခုကို မျှဝေထားပါတယ်၊ ပြီးတော့ ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးကို သက်တောင့်သက်သာမဖြစ်မှုကို နည်းနည်းလေးပိုပြီး သက်တောင့်သက်သာစွာ နေကြဖို့ အားပေးထားပါတယ်။

Luvvie Ajayi - Creator
Luvvie Ajayi is an author, speaker and digital strategist who thrives at the intersection of comedy, technology and activism. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12

I'm a professional troublemaker.

0

644

1776

ကျွန်မဟာ ပြဿနာကိုရှာရာမှာ ကျွမ်းသူပါ။

00:14

(Laughter)

1

2444

1365

(ရယ်သံများ)

00:16

As my job is to critique the world,

2

4349

4880

ကျွန်မရဲ့အလုပ်က ကမ္ဘာကြီးကို၊
ကရောကမည် စနစ်တွေကို၊

00:22

the shoddy systems and the people
who refuse to do better,

3

10058

3187

ပိုကောင်းအောင်လုပ်ဖို့
ငြင်းဆန်သူတွေကို ဝေဖန်ဖို့ဖြစ်လို့၊

00:25

as a writer, as a speaker,
as a shady Nigerian --

4

13991

3175

စာရေးဆရာ၊ ဟောပြောသူ
ကလိမ်ကကျစ် နိုက်ဂျီးရီးယန်းအဖြစ်နဲ့ပါ။

00:29

(Laughter)

5

17190

1025

(ရယ်သံများ)

00:30

I feel like my purpose is to be this cat.

6

18239

3981

ကျွန်မရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်က
ဒီကြောင်လိုဖြစ်ဖို့လို့ ခံစားမိတယ်။

00:34

(Laughter)

7

22244

2151

(ရယ်သံများ)

00:36

I am the person
who is looking at other people,

8

24419

2656

ကျွန်မက အခြားသူတွေကို ကြည့်နေတဲ့ လူပါ။

00:39

like, "I need you to fix it."

9

27099

1564

ဥပမာ၊ "ငါက မင်းအဲဒါ ပြင်ပေးစေချင်တယ်"

00:41

That is me.

10

29331

1155

ဒါက ကျွန်မပါ။

00:42

I want us to leave this world
better than we found it.

11

30510

4181

ကျွန်မတို့ တွေ့ခဲ့တဲ့ ဒီကမ္ဘာကို
ပိုကောင်းကောင်း ထားရစ်စေချင်တယ်။

00:47

And how I choose to effect change

12

35234

2766

ထိရောက်တဲ့ အပြောင်းအလဲကို ရွေးချယ်ပုံက

00:50

is by speaking up,

13

38024

1413

ပွင့်လင်းစွာ ပြောခြင်း၊

00:51

by being the first
and by being the domino.

14

39461

2384

ပထမဆုံးဖြစ်ခြင်းနဲ့ ဒိုမီနိုဖြစ်ခြင်းပါ။

00:55

For a line of dominoes to fall,

15

43245

2054

ဒိုမီနိုတန်းတစ်ခု လဲကျဖို့အတွက်

00:57

one has to fall first,

16

45323

2241

တစ်ခုက အရင်လဲကျဖို့လိုပါတယ်၊

00:59

which then leaves the other
choiceless to do the same.

17

47588

2865

နောက်ပြီး ဒါကနေ အခြားရွေးစရာမရှိတာတွေကို
အလားတူဖြစ်စေတယ်လေ။

01:03

And that domino that falls,

18

51237

1602

ဒါက လဲကျသွားတဲ့ ဒိုမီနိုပါ၊

01:04

we're hoping that, OK,

19

52863

2258

ကျွန်မတို့ ဒါကို မျှော်လင့်နေတယ်၊ ဟုတ်။

01:07

the next person that sees this
is inspired to be a domino.

20

55145

3452

ဒါကိုမြင်တဲ့ နောက်တစ်ယောက်ကို
ဒိုမီနိုတစ်ခု ဖြစ်ဖို့ စေ့ဆော်ပေးတယ်။

01:12

Being the domino, for me,
looks like speaking up

21

60115

3188

ကျွန်မအတွက်တော့ ဒိုမီနိုဖြစ်ခြင်းဟာ
ပွင့်လင်းစွာပြောခြင်းနဲ့

01:15

and doing the things
that are really difficult,

22

63327

2237

တကယ်ခက်ခဲတာတွေကို လုပ်ခြင်းပါ၊

01:17

especially when they are needed,

23

65588

2095

အထူးသဖြင့် သူတို့တွေ လိုအပ်တဲ့အခါ၊

01:19

with the hope that others
will follow suit.

24

67707

2362

အခြားသူတွေ အံကျ လိုက်လုပ်မယ်
မျှော်လင့်ချက်နဲ့ပါ

01:23

And here's the thing:
I'm the person who says

25

71041

2559

တစ်ခုရှိတာက
ကျွန်မက သင်တွေးမိလောက်ပေမဲ့

01:25

what you might be thinking
but dared not to say.

26

73624

3457

မပြောရဲတာကို ပြောတဲ့သူပါ။

01:29

A lot of times people think
that we're fearless,

27

77105

2767

အကြိမ်တော်များများမှာ လူတွေဟာ
အကြောက်တရားမဲ့တယ် ထင်ကြတယ်၊

01:31

the people who do this, we're fearless.

28

79896

1978

ဒီလိုလုပ်သူတွေဟာ အကြောက်တရားမဲ့တယ်။

01:33

We're not fearless.

29

81898

1158

အကြောက်တရားမဲ့တာ မဟုတ်ပါ

01:35

We're not unafraid of the consequences

30

83080

2474

အကျိုးဆက်တွေကို (သို့)

01:37

or the sacrifices that we have to make

31

85578

2210

အင်အားကို အမှန်တရားနဲ့ ပြောခြင်းနဲ့

01:39

by speaking truth to power.

32

87812

1996

ကိုယ်စွန့်လွှတ်ရမှာကို မကြောက်တာပါ။

01:41

What happens is, we feel like we have to,

33

89832

2199

ဖြစ်တာက ကျွန်မတို့လုပ်ဖို့
လိုတယ် ခံစားမိတယ်။

01:44

because there are too few
people in the world

34

92055

2603

အကြောင်းက ကမ္ဘာမှာ ဒိုမီနိုဖြစ်ဖို့

01:46

willing to be the domino,

35

94682

1627

ဆန္ဒရှိသူက အင်မတန် နည်းတယ်၊

01:48

too few people willing to take that fall.

36

96333

2358

ဒီလိုလဲကျဖို့ ဆန္ဒရှိသူက
အင်မတန် နည်းလို့ပါ။

01:50

We're not doing it without fear.

37

98715

1722

ဒါကို မကြောက်ပဲ လုပ်နေတာမဟုတ်ဘူး။

01:52

Now, let's talk about fear.

38

100461

1372

အကြောက်အကြောင်း ပြောရအောင်။

01:54

I knew exactly what I wanted
to be when I grew up.

39

102406

2335

ကြီးလာတဲ့အခါ ကိုယ်ဘာဖြစ်တာ
ကျွန်မ အတိအကျသိခဲ့တယ်။

01:56

I was like, "I'm going to be a doctor!"

40

104765

1938

ဒီလိုမျိုးပေါ့၊ "ငါ ဆရာဝန်ဖြစ်တော့မယ်"။

01:58

Doctor Luvvie was the dream.

41

106727

1562

Doctor Luvvie က ကျွန်မ အိပ်မက်ပါ။

02:00

I was Doc McStuffins
before it was a thing.

42

108876

2253

ဖြစ်မလာခင်ကို
ကျွန်မဟာ Doc McStuffins ဖြစ်ခဲ့တယ်

02:03

(Laughter)

43

111153

1199

(ရယ်သံများ)

02:04

And I remember when I went to college,

44

112376

2207

ကျွန်မ ကောလိပ်တက်ခဲ့တာ အမှတ်ရမိတယ်၊

02:06

my freshman year,
I had to take Chemistry 101

45

114607

3706

ကျွန်မရဲ့ ပထမနှစ်မှာ ဆေးအကြို အဓိကအတွက်

02:10

for my premed major.

46

118337

1389

ဓာတုဗေဒ ၁၀၁ ကို ယူခဲ့ရတယ်။

02:13

I got the first and last D
of my academic career.

47

121115

3068

ကျွန်မရဲ့ ပညာရေး သက်တမ်းမှာ
ပထမဆုံးနဲ့ နောက်ဆုံး D ရခဲ့တာပါ။

02:16

(Laughter)

48

124207

1674

(ရယ်သံများ)

02:17

So I went to my advisor, and I was like,

49

125905

2572

ဒါနဲ့ ကျွန်မရဲ့ အကြံပေးဆီသွားပြီး
ပြောခဲ့တာက၊

02:20

"OK, let's drop the premed,

50

128501

2254

"အိုကေ ဆေးအကြိုကို ဖြုတ်လိုက်ရအောင်၊

02:22

because this doctor thing
is not going to work,

51

130779

2223

ဘာလို့ဆို ဒီဆရာဝန်ဆိုတာ
အလုပ်ဖြစ်မှာ မဟုတ်ဘူး၊

02:25

because I don't even like hospitals.

52

133026

1744

ဆေးရုံတွေတောင် ကျွန်မ မကြိုက်ဘူး

02:26

So ..."

53

134794

1151

ဆိုတော့..."

02:27

(Laughter)

54

135969

1031

(ရယ်သံများ)

02:29

"Let's just consider that done for."

55

137024

2128

"ဒါက ပြီးပြီလို့ပဲ ယူဆလိုက်ရအောင်"

02:31

And that same semester,
I started blogging.

56

139728

2420

အဲဒီစာသင်ကာလမှာပဲ
ကျွန်မ ဘလော့ဂ်လုပ်တာ စခဲ့တယ်။

02:34

That was 2003.

57

142172

1429

ဒါက ၂၀၀၃ ပါ။

02:35

So as that one dream was ending,
another was beginning.

58

143625

2859

အိပ်မက်တစ်ခု အဆုံးသတ်ခိုက်မှာ
နောက်အိပ်မက်တစ်ခု စတင်နေတာပါ။

02:38

And then what was a cute hobby
became my full-time job

59

146508

3569

ဒီနောက် ၂၀၁၀ မှာ စျေးကွက်ရှာတဲ့အလုပ်
ပြုတ်သွားတော့ ချစ်စရာ ဝါသနာတစ်ခုက

02:42

when I lost my marketing job in 2010.

60

150101

2895

ကျွန်မရဲ့ အချိန်ပြည့်အလုပ်ဖြစ်လာတယ်။

02:45

But it still took me two more years
to say, "I'm a writer."

61

153020

3374

ဒါပေမဲ့ "ကျွန်မဟာ စာရေးဆရာ"လို့ ပြောဖို့
နောက်နှစ်နှစ် အချိန်ယူခဲ့ရတယ်။

02:48

Nine years after I had started writing,
before I said, "I'm a writer,"

62

156418

5218

စာစရေးပြီး ကိုးနှစ်ကြာ
"ကျွန်မဟာ စာရေးဆရာ"လို့ မပြောခင်ပါ၊

02:53

because I was afraid of what happens

63

161660

2799

ကျွန်မ ကြောက်တဲ့အကြောင်းက စုငွေမပါပဲ

02:56

without 401ks,

64

164483

2016

"ကျွန်မရဲ့ ဖိနပ်အကျင့်တွေ

02:58

without, "How am I going
to keep up my shoe habit?

65

166523

2508

ဘယ်လို ထိန်းမလဲ" ဆိုတာမပါပဲ
ဖြစ်လာမှာကိုပါ။

03:01

That's important to me."

66

169055

1166

ဒါ ကျွန်မအတွက် အရေးပါတယ်

03:02

(Laughter)

67

170245

1119

(ရယ်သံများ)

03:03

So it took me that long to own this thing

68

171388

2995

ဒါကြောင့် ကျွန်မ ရည်ရွယ်ချက်က
ဘာလဲဆိုတာကို ပိုင်ဆိုင်ဖို့

03:06

that was what my purpose was.

69

174407

1634

ဒီလောက်အချိန်ယူခဲ့ရတာပါ။

03:08

And then I realized,

70

176065

1435

ဒီနောက် သဘောပေါက်မိတာက

03:09

fear has a very concrete power

71

177524

2310

ကြောက်စိတ်ဟာ ကျွန်မတို့ရဲ့
ရည်ရွယ်ချက်တွေကို

03:11

of keeping us from doing and saying
the things that are our purpose.

72

179858

4192

လုပ်ခြင်း၊ ပြောခြင်းကနေ တားဆီးတဲ့
အရမ်း ခိုင်လုံတဲ့ အစွမ်းရှိတာပါ။

03:16

And I was like, "You know what?

73

184822

1674

ကျွန်မပြောတာက "ဘာလဲသိလား"။

03:18

I'm not going to let fear rule my life.

74

186520

2602

ကြောက်စိတ်က ကျွန်မဘဝကို လွှမ်းမိုးခွင့်
ပေးမှာမဟုတ်ဘူး။

03:21

I'm not going to let fear
dictate what I do."

75

189146

3422

ကြောက်စိတ်က ကျွန်မလုပ်တာကို
ဩဇာပေးခွင့် မပြုဘူး။

03:24

And then all of these
awesome things started happening,

76

192592

2984

ဒီနောက်မှာ ဒီအံ့ဖွယ်ရာတွေ စဖြစ်လာပြီး

03:27

and dominoes started to fall.

77

195600

1579

ဒိုမီနိုတွေ စလဲကျလာတယ်။

03:29

So when I realized that,
I was like, "OK, 2015,

78

197850

2679

ဒါနဲ့ ဒါကိုသဘောပေါက်တော့
ဆိုပါတော့ "အိုကေ၊ ၂၀၁၅၊

03:32

I turned 30,

79

200553

1265

ငါ့အသက် ၃၀ ပြည့်ပြီ၊

03:33

it's going to be my year
of 'Do it anyway.'

80

201842

2188

"ဘာဖြစ်ဖြစ်လုပ်ပါ"ဆိုတဲ့
ငါ့နှစ်ဖြစ်တော့မယ်၊

03:36

Anything that scares me,
I'm going to actively pursue it."

81

204054

3025

ငါ့ကိုလန့်စေတဲ့ ဘာဖြစ်ဖြစ်ပေါ့၊
စိတိဝင်တစားကို လိုက်လုပ်မယ်"

03:39

So, I'm a Capricorn.

82

207667

2190

ဒါနဲ့ ကျွန်မက မကရရာသီဖွားပါ။

03:41

I like my feel solidly on the ground.

83

209881

2122

ထိတွေ့မှုကို မြေကြီးမှာ
ခိုင်ခံတာ ကြိုက်တယ်၊

03:45

I decided to take
my first-ever solo vacation,

84

213171

2851

တစ်ကိုယ်တော် အားလပ်ရက်ခရီး
ထွက်ဖို့ဆုံးဖြတ်လိုက်တာ

03:48

and it was out of the country
to the Dominican Republic.

85

216046

2781

နိုင်ငံအပြင်ဘက်ကနေ
Dominican Republic ကိုပါ။

03:51

So on my birthday, what did I do?

86

219827

2595

ဒါနဲ့ ကျွန်မရဲ့ မွေးနေ့မှာ ဘာလုပ်ခဲ့လဲ။

03:54

I went ziplining through
the forests of Punta Cana.

87

222446

2465

Punta Cana ရဲ့ သစ်တောတွေဖြတ်ပြီး
ခြေကုန်သုတ်ခဲ့တယ်။

03:57

And for some odd reason,
I had on business casual.

88

225681

2412

ထူးဆန်းတဲ့ အကြောင်းပြချက်အတွက်
လုပ်ငန်းက သာမန်ပဲ။

04:00

Don't ask why.

89

228117

1182

ဘာကြောင့်လဲတော့ မမေးနဲ့။

04:01

(Laughter)

90

229323

2202

(ရယ်သံများ)

04:03

And I had an incredible time.

91

231549

1854

ကျွန်မမှာ အံဩဖွယ် ကာလတစ်ခု ရှိခဲ့တယ်။

04:05

Also, I don't like being
submerged in water.

92

233427

2136

ပြီးတော့ ရေထဲမှာ နစ်နေရတာလည်း
မကြိုက်ဘူး၊

04:07

I like to be, again, on solid ground.

93

235587

2354

မြေပြင်ပေါ် မှာ ခိုင်ခိုင်မာမာ
ထပ်ဖြစ်ချင်တယ်။

04:09

So I went to Mexico
and swam with dolphins underwater.

94

237965

4546

ဒါနဲ့ မက္ကစီကို သွားခဲ့ပြီး
လင်းပိုင်တွေနဲ့ ရေအောက်မှာ ကူးခဲ့တယ်။

04:15

And then the cool thing
that I did also that year

95

243240

2392

ဒီနောက် အဲဒီနှစ်ပဲ
ကျွန်မလုပ်ခဲ့တဲ့ ခပ်မိုက်မိုက်က

04:17

that was my mountain

96

245656

2089

ကျွန်မရဲ့ စာအုပ်

04:19

was I wrote my book,

97

247769

1890

"I'm Judging You: The Do-Better Manual"

04:21

"I'm Judging You: The Do-Better Manual,"

98

249683

2052

ရေးခဲ့တဲ့ ကျွန်မရဲ့တောင်ပါ။

04:23

And I had to own --

99

251759

1153

ကျွန်မ ပိုင်ဖို့လိုတဲ့

04:24

(Applause)

100

252936

1014

(လက်ခုပ်သံများ)

04:25

that whole writing thing now, right?

101

253974

1797

အခု ရေးသာခြင်းအားလုံး၊ ဟုတ်တယ်နော်

04:27

Yes.

102

255795

1243

ဟုတ်တယ်လေ။

04:29

But the very anti-me thing
that I did that year

103

257062

3028

ဒါပေမဲ့ အဲဒီနှစ်က လုပ်ခဲ့တဲ့
ကျွန်မကို ဆန့်ကျင်တဲ့အရာက

04:32

that scared the crap out of me --

104

260114

1792

ကျွန်မကို ကြောက်ချေးပါတဲ့ဟာလေ--

04:34

I went skydiving.

105

262906

1504

လေထီးခုန်တာ လုပ်ခဲ့တယ်။

04:37

We're about to fall out of the plane.

106

265539

1808

ကျွန်မတို့ဟာ လေယာဉ်ကနေ ကျတော့မလို့ပါ။

04:39

I was like, "I've done some stupid
things in life. This is one of them."

107

267371

3460

ကျွန်မပြောမိတာက "ဘဝမှာ မိုက်မဲတာတွေ
လုပ်ဖူးတယ်၊ ဒါကတစ်ခုပဲ"လို့ပါ။

04:42

(Laughter)

108

270855

1003

(ရယ်သံများ)

04:43

And then we come falling down to Earth,

109

271882

1924

ဒီနောက်မှာ မြေပြင်ဆီ ကျွန်မတို့ ကျလာကာ

04:45

and I literally lose my breath
as I see Earth, and I was like,

110

273830

3243

မြေကြီးကို မြင်တော့ အသက်ရှူရပ်မတတ်ပဲ၊
ကျွန်မက

04:49

"I just fell out of a perfectly good
plane on purpose."

111

277097

2650

"ငါ လေယာဉ်ကနေ တမင်တကာ
အကောင်းပကတိ ပြုတ်ကျခဲ့တာပဲ"

04:51

(Laughter)

112

279771

1024

(ရယ်သံများ )

04:52

"What is wrong with me?!"

113

280819

1442

"ငါဘာများ မှားလို့လဲ"

04:54

But then I looked down at the beauty,

114

282285

1916

ဒါပေမဲ့ နောက် လှပမှုကို ငုံ့ကြည့်လိုက်ကာ

04:56

and I was like, "This is
the best thing I could have done.

115

284225

2750

ပြောတာက
"ဒါဟာ ငါလုပ်ဖူးသမျှမှာ အကောင်းဆုံးပဲ၊

04:58

This was an amazing decision."

116

286999

2233

ဒါဟာ အံ့ဩဖွယ် ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်ခဲ့တယ်။"

05:01

And I think about the times
when I have to speak truth.

117

289256

2849

နောက် အမှန်ကို ကျွန်မ ပြောဖို့လိုတဲ့
အချိန်တွေကို တွေးမိတယ်။

05:04

It feels like I am falling
out of that plane.

118

292129

3311

လေယာဉ်ကနေ ပြုတ်ကျနေသလိုမျိုး
ခံစားရပါတယ်။

05:07

It feels like that moment
when I'm at the edge of the plane,

119

295464

2855

လေယာဉ်ရဲ့ အစွန်းမှာ ရောက်နေတဲ့
ကာလလိုမျိုးခံစားရပါတယ်။

05:10

and I'm like, "You shouldn't do this,"

120

298343

1863

ပြောတာက "နင် ဒါကို မလုပ်သင့်ဘူး"

05:12

but then I do it anyway,
because I realize I have to.

121

300230

2638

ဒါပေမဲ့ နောက်တော့ လုပ်တာပဲလေ၊

05:15

Sitting at the edge of that plane

122

303674

1686

အကြောင်းက လုပ်ဖို့လိုတာ သိလို့ပါ။

05:17

and kind of staying on that plane
is comfort to me.

123

305384

2794

လေယာဉ်ပေါ်နေရတာမျိုးက
ကျွန်မကို စိတ်သက်သာစေတယ်လေ။

05:20

And I feel like every day
that I'm speaking truth

124

308202

2309

နေ့တိုင်းခံစားမိတာမျိုးက
အဖွဲ့အစည်းကြီးတွေနဲ့

05:22

against institutions and people
who are bigger than me

125

310535

2799

ကိုယ်ထက် ပိုကြီးမားတဲ့ လူတွေ
ကိုယ်ထက် ပိုစွမ်းအားကောင်းတဲ့

05:25

and just forces that are
more powerful than me,

126

313358

2329

အင်အားစုတွေကို ဆန့်ကျင်ကာ
အမှန်ကို ပြောနေတယ်လို့ပါ

05:27

I feel like I'm falling out of that plane.

127

315711

2059

လေယာဉ်ပေါ်က ပြုတ်ကျသလိုမျိုး
ခံစားရပေမဲ့၊

05:29

But I realize comfort is overrated.

128

317794

2106

သင့်တောက်သက်သာဖြစ်မှုကို
သိဒ္ဓိတင်တာသိခဲ့တယ်။

05:31

Because being quiet is comfortable.

129

319924

2710

အကြောင်းက ဆိတ်ဆိတ်နေတာဟာ
သက်တောင့်သက်တာရှိလို့ပါ။

05:34

Keeping things the way
they've been is comfortable.

130

322658

3321

အရာတွေကို သူတို့အရှိအတိုင်းထားတာ
သက်တောင့်သက်သာဖြစ်တယ်လေ။

05:38

And all comfort has done
is maintain the status quo.

131

326003

2696

သက်တောင့်သက်သာရှိမှုက လုပ်တာက
ရှိမြဲအခြေအနေကို ထိန်းတာပါ။

05:40

So we've got to get comfortable
with being uncomfortable

132

328723

2682

ဒီတော့ လိုအပ်တဲ့အခါ ဒီခက်ထန်တဲ့
အမှန်တရားတွေကိုပြောရင်း

05:43

by speaking these hard truths
when they're necessary.

133

331429

2733

သက်တောင့်သက်သာမရှိမှုကို
သက်တောင့်သက်သာ လုပ်ယူဖို့လိုတယ်။

05:46

And I --

134

334835

1301

ဒါနဲ့ ကျွန်မ

05:48

(Applause)

135

336160

3171

(လက်ခုပ်သံများ)

05:51

And for me, though, I realize
that I have to speak these truths,

136

339355

3727

ကျွန်မအတွက်တော့ ဒီအမှန်တရားတွေကို
ပြောဖို့လိုတာ သဘောပေါက်တာကနေ

ရိုးသားမှုက ကျွန်မအတွက် သိပ် အရေးပါလို့ပါ။

05:55

because honesty is so important to me.

137

343106

1949

05:57

My integrity is something I hold dear.

138

345079

2243

ကျွန်မရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို
ကျွန်မ တန်ဖိုးထားတာပါ။

05:59

Justice -- I don't think justice
should be an option.

139

347346

2541

တရားမျှတမှုဟာ
ရွေးချယ်မှုတစ်ခု ဖြစ်သင့်တယ်လို့ မထင်ဘူး

06:01

We should always have justice.

140

349911

1480

တရာမျှတမှု အမြဲရှိသင့်တယ်။

06:03

Also, I believe in shea butter
as a core value, and --

141

351415

3338

ဒါ့အပြင် ရှိးရာ ထောပတ်က်ု အဓိက
တန်ဖိုးအဖြစ် ကျွန်မယုံကြည်တယ်။

06:06

(Laughter)

142

354777

1298

(ရယ်သံများ)

06:08

and I think the world would be better
if we were more moisturized.

143

356099

3590

ပြီး ကျွန်မတို့ အလှဆီပိုလိမ်းထားရင်
ကမ္ဘာကြီး ပိုကောင်းမယ်လို့ ထင်တာပဲ။

ဒါပေမဲ့ ဒါ့အပြင် ကျွန်မရဲ့ အဓိက
တန်ဖိုးတွေဖြစ်တဲ့ ဒါတွေနဲ့

06:12

But besides that, with these
as my core values,

144

360483

2812

ကျွန်မ အမှန်ပြောဖို့လိုတယ်။

06:15

I have to speak the truth.

145

363319

1275

06:16

I have no other choice in the matter.

146

364618

1855

ဒီကိစ္စမှာ အခြားရွေးစရာ ကျွန်မမှာ မရှိပါ။

06:18

But people like me,
the professional troublemakers,

147

366497

2393

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မလို
ပြဿနာရှာရာမှာ တော်သူတွေဟာ

06:20

should not be the only ones who are
committed to being these dominoes

148

368914

3299

ဒီဒိုမီနိုတွေဖြစ်ခြင်းကို ရည်စူးသူတွေတင်မက

06:24

who are always falling out of planes

149

372237

1737

လေယာဉ်ကနေ အမြဲ ပြုတ်ကျသူတွေ (သို့)

06:25

or being the first one to take this hit.

150

373998

1935

ဒါကို ပထမဆုံးကြုံသူတွေ ဖြစ်သင့်တယ်။

06:27

People are so afraid
of these acute consequences,

151

375957

2329

လူတွေက အခန်းတွေထဲကို အကြိမ်များစွာ ဝင်ပြီး

06:30

not realizing that there are many times
when we walk in rooms

152

378310

3052

ဒီအခန်းတွေမှာ စွမ်းအားအကောင်းဆုံး
တစ်ဦးဆိုတာ မသိရလောက်အောင်ကို

06:33

and we are some of the most
powerful people in those rooms --

153

381386

2989

ဒီပြင်းထန်တဲ့ အကျိုးဆက်တွေကို
အရမ်းကြောက်ကြတယ်။

06:36

we might be the second-most powerful,
third-most powerful.

154

384399

2763

ကျွန်မတို့ဟာ ဒုတိယ၊ တတိယ
စွမ်းအားအရှိဆုံး ဖြစ်လောက်တယ်လေ။

06:39

And I firmly believe
that our job in those times

155

387186

2857

ခိုင်မာစွာ ယုံကြည်မိတာက
ဒီအချိန်တွေမှာ ကျွန်မတို့အလုပ်က

06:42

is to disrupt what is happening.

156

390067

2049

ဖြစ်ပျက်နေတာကို အလျဉ်ပြတ်စေဖို့ပါ။

06:44

And then if we're not the most powerful,

157

392140

2099

နောက် ကျွန်မတို့ စွမ်းအားအရှိဆုံးမဟုတ်ရင်

06:46

if two more of us band together,

158

394263

2226

နှစ်ယောက်ထက်ပိုပြီး စုရုံးလိုက်ရင်

06:48

it makes us powerful.

159

396513

1457

ကျွန်မတို့ကို စွမ်းအားရှိစေတယ်။

06:49

It's like cosigning
the woman in the meeting,

160

397994

2463

အစည်းအဝေးမှာ အမျိုးသမီးကို
လွှဲအပ်လိုက်တာမျိုးပါ၊

06:52

you know, the woman
who can't seem to get her word out,

161

400481

2895

သိတဲ့အတိုင်း သူမရဲ့ စကားလုံး
ထွက်လို့မရနိုင်ဘူးထင်ရတဲ့

06:55

or just making sure that other person
who can't make a point

162

403400

3404

(သို့) ဆိုစရာရှိတာ မဆိုနိုင်တဲ့
အခြားသူတစ်ယောက်ကို သေချာအောင်လုပ်နေတဲ့

06:58

is being heard.

163

406828

1309

အမျိုးသမီးကို နားထောင်နေတယ်။

07:00

Our job is to make sure
they have room for that.

164

408161

3254

ကျွန်မတို့အလုပ်က ဒါအတွက်
သူတို့နေရာရှိတာ သေချာဖို့ပါ။

လူတိုင်းရဲ့ ကောင်းကျိုးသုခဟာ
လူစုရဲ့ လုပ်ငန်းပါ။

07:03

Everyone's well-being
is community business.

165

411439

2108

07:05

If we made that a point,
we're understand that,

166

413571

2223

ဒါကို မှတ်သားမိရင်
ဒါကို ကျွန်မတို့ နားလည်တယ်၊

07:07

for the times when we need help,

167

415818

1662

အခြားသူတစ်ဦးရဲ့
အကူအညီ သေချာရင်

07:09

we wouldn't have to look around so hard

168

417504

1951

ကျွန်မတို့အကူအညီလိုတဲ့
အချိန်တွေအတွက်

07:11

if we made sure
we were somebody else's help.

169

419479

2336

ဘေးဘီကို အသည်းအသန်
ကြည့်ဖို့လိုမှာမဟုတ်ပါဘူး။

07:14

And there are times when I feel like

170

422313

1770

အများရှေ့မှာ လိမ့်ကျ၊ လဲကျတာတွေ

07:16

I have taken very public
tumbles and falls,

171

424107

4020

ဖြစ်တယ်လို့ ခံစားမိတဲ့ အချိန်တွေရှိခဲ့တယ်၊

07:20

like the time when I was asked
to speak at a conference,

172

428151

2681

ဥပမာ အစည်းဝေးကြီးတစ်ခုမှာ
ကျွန်မကို စကားပြောခိုင်းတုန်းက

07:22

and they wanted me to pay my way there.

173

430856

2993

သူတို့က ကျွန်မကို အဲဒီမှာ
စရိတ်ကာမိစေချင်တာပေါ့။

07:26

And then I did some research

174

434341

1363

ဒီနောက် လေ့လာမှုလုပ်တော့

07:27

and found out the white men
who spoke there got compensated

175

435728

3103

တွေ့ရှိရတာက အဲဒီမှာ စကားပြောတဲ့
လူဖြူအမျိုးသားတွေဟာ ထေမိပြီး

07:30

and got their travel paid for.

176

438855

1897

သူတို့ခရီးစရိတ်ကို ကျခံပေးတယ်။

07:32

The white women who spoke there
got their travel paid for.

177

440776

3024

အဲဒီမှာ စကားပြောတဲ့ လူဖြူအမျိုးသမီးတွေ
ခရီးစရိတ်ကို ကျခံပေးတယ်။

07:35

The black women who spoke there were
expected to actually pay to speak there.

178

443824

4282

အဲဒီမှာ စကားပြောတဲ့ လူမည်းအမျိုးသမီးတွေကို
စကားပြောဖို့ ကျခံပေးမယ်လို့ မျှော်ခဲ့ရတယ်။

07:40

And I was like, "What do I do?"

179

448130

1698

ကျွန်မက "ငါဘာလုပ်တာလဲ"။

07:42

And I knew that if I spoke up
about this publicly,

180

450417

2741

ဒီအကြောင်း လူသိရှင်ကြား ပြောရင်

07:45

I could face financial loss.

181

453182

1495

ငွေကြေးဆုံးရှုံးမှု ကြုံရနိုင်တယ်။

07:47

But then I also understood
that my silence serves no one.

182

455159

3016

နောက်တော့ တိတ်ဆိတ်မှုက
ဘယ်သူ့ကိုမှ အကျိုးမရှိတာပါ နားလည်ခဲ့တယ်။

07:50

So I fearfully spoke up about it publicly,

183

458658

3104

ဒါနဲ့ ကြောက်ကြောက်နဲ့ ဒီအကြောင်း
လူသိရှင်ကြား ပြောခဲ့တယ်၊

07:53

and other women started
coming out to talk about,

184

461786

2619

အခြားအမျိုးသမီးတွေလည်း ပြောဖို့
စထွက်လာတယ်။

07:56

"I, too, have faced
this type of pay inequality."

185

464429

2552

"ကျွန်မလည်း ဒီမညီမျှတဲ့ ပေးချေမှုမျိုး
ကြုံတွေ့ခဲ့တယ်"

07:59

And it started a conversation
about discriminatory pay practices

186

467005

3105

ဒီအစည်းအဝေးကြီးပါဝင်နေတဲ့ ခွဲခြားတဲ့
ပေးချေမှု အလေ့အထတွေအကြောင်း

08:02

that this conference was participating in.

187

470134

2515

ဆွေးနွေမှုတစ်ခု စတင်ခဲ့တယ်။

08:04

I felt like I was the domino

188

472673

2392

လူသိထင်ရှား ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးရဲ့

08:07

the time I read a disturbing
memoir by a public figure

189

475089

2723

အနှောက်အယှက်ပေးတဲ့ မှတ်တမ်း
ဖတ်မိတော့ ဒိုမီနိုလို့ ခံစားကာ

08:09

and wrote a piece about it.

190

477836

1367

ဒါကို တစ်ပိုင်းတစရေးလိုက်တယ်။

08:11

I knew this person was more powerful
than me and could impact my career,

191

479651

3497

ဒီလူက ကျွန်မထက် ပိုစွမ်းအားရှိပြီး
ကျွန်မရဲ့အလုပ်ကို သက်ရောက်မှုရှိနိုင်တာ

08:15

but I was like, "I've got to do this.

192

483172

1818

သိခဲ့ပေမဲ့ "ငါ ဒါလုပ်ဖို့လိုတာပေါ့"။

08:17

I've got to sit at the edge of this plane,
maybe for two hours."

193

485014

3401

ဒီလေယာဉ်ရဲ့ အစွန်းမှာ ထိုင်ဖို့လိုတာပေါ့၊
နှစ်နာရီလောက်ဖြစ်ဖြစ်ပေါ့။"

08:20

And I did. And I pressed
"Publish," and I ran away.

194

488439

2439

ကျွန်မ လုပ်ခဲ့တယ်၊ "ပုံနှိပ်"ကို
နှိပ်၊ ပြေးသွားတယ်။

08:22

(Laughter)

195

490902

1037

(ရယ်သံများ)

08:23

And I came back to a viral post

196

491963

1912

ဗိုင်းရပ်လိုပျံ့နေတဲ့ ပို့စ်ဆီပြန်လာတော့

08:25

and people being like, "Oh my God,
I'm so glad somebody finally said this."

197

493899

3602

ပြောနေကြတာက "အိုး၊ ဘုရာရေ၊ တစ်ယောက်က
နောက်ဆုံး ဒါကိုပြောတာ အရမ်းဝမ်းသာတယ်"

08:29

And it started a conversation

198

497525

1512

ဒါကနေစိတ်ကျန်းမာရေးနဲ့

08:31

about mental health and self-care,

199

499061

2792

ကိုယ့််ကိုယ်ကို စောင့်ရှောက်ရေးအကြောင်း
ဆွေးနွေးပွဲစခဲ့တယ်

08:33

and I was like, "OK. Alright.

200

501877

1851

ကျွန်မက"ကောင်းပြီ။

08:35

This thing that I'm doing,
I guess, alright, it's doing something."

201

503752

3384

ဒါက ကျွန်မလုပ်နေတာပါ၊ အဆင်ပြေတယ်၊
တစ်ခုခုလုပ်နေတယ်လို့ထင်မိတယ်"။

08:39

And then so many people
have been the domino

202

507160

3420

စွမ်းကားရှိတဲ့ အမျိုးသားတွေရဲ့
စော်ကားတာ ခံရပုံအကြောင်း

08:43

when they talk about how
they've been assaulted by powerful men.

203

511422

4338

သူတို့ ဆွေးနွေးတဲအခါ
လူအတော်များများဟာ ဒိုမီနိုဖြစ်ဖူးတာပါ။

08:47

And it's made millions of women
join in and say, "Me Too."

204

515784

4422

ဒါ သန်းချီတဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို ပါဝင်စေကာ
"ငါရောပဲ"လို့ပြောစေတယ်။

08:52

So, a shout-out to Tarana Burke
for igniting that movement.

205

520230

2856

ဒီတော့ ဒီလှုပ်ရှားမှု စတာအတွက်
Tarana Burke ကို အော်ပြောတာပါ။

08:55

(Applause)

206

523110

6625

(လက်ခုပ်သံများ)

09:01

People and systems count on our silence
to keep us exactly where we are.

207

529759

4742

ကိုယ်ရှိရာ အတိအကျ ထားဖို့ လူတွေ၊စနစ်တွေဟာ
ကျွန်မတို့ရဲ့တိတ်ဆိတ်မှုကို အားကိုးတယ်။

09:08

Now, being the domino sometimes
comes down to being exactly who you are.

208

536006

5591

ဒီမီနိုဖြစ်တာဟာ တစ်ခါတစ်လေ ကိုယ် ဘယ်သူ
ဆိုတာကို ပြင်ဆင်လှုပ်ရှားတယ်။

09:14

So, I've been a shady somebody
since I was three.

209

542241

2934

ဒီတော့ ကျွန်မဟာ သုံးနှစ်ကတည်းက
ကလိမ်ကကျစ် ဖြစ်နေတာပါ။

09:17

(Laughter)

210

545199

1079

(ရယ်သံများ)

09:18

This is me on my third birthday.

211

546302

1676

ဒါက ကျွန်မရဲ့ တတိယမြောက် မွေးနေ့မှာ

09:20

But I've been this girl all my life,

212

548923

2344

ဒါပေမဲ့ တစ်ဘဝလုံး ဒီမိန်းကလေးဖြစ်ခဲ့ပြီး

09:23

and I feel like
even that's been the domino,

213

551291

2069

ဒါက ဒိုမီနိုဖြစ်ခဲ့ပြီတောင် ခံစားမိတယ်၊

09:25

because in a world
that wants us to walk around

214

553384

2300

အကြောင်းက မိမိကိုယ်တိုင်ရဲ့
ကိုယ်စားလှယ်တွေအဖြစ်

09:27

as representatives of ourselves,

215

555708

1840

ကျွန်မတို့ကို လှည့်စေချင်တဲ့ ကမ္ဘာမှာ

09:29

being yourself can be a revolutionary act.

216

557572

2260

ကိုယ်တိုင်ဖြစ်တာဟာ
တော်လှန်တဲ့ လုပ်ဆောင်မှုပါ။

09:32

And in a world that wants us to whisper,

217

560428

2353

ကျွန်မတို့ကို တိုးတိတ်စေချင်တဲ့ ကမ္ဘာမှာ

09:34

I choose to yell.

218

562805

1554

ကျွန်မက အော်ဟစ်ဖို့ ရွေးလိုက်တယ်။

09:37

(Applause)

219

565001

4986

(လက်ခုပ်သံများ)

09:42

When it's time to say these hard things,

220

570011

2401

ဒီခက်ခဲတာတွေကို ပြောဖို့အချိန်ရောက်တဲ့အခါ၊

09:44

I ask myself three things.

221

572436

1638

ကိုယ့်ကိုယ်ကို သုံးခုမေးကြည့်တယ်။

09:46

One: Did you mean it?

222

574098

1839

တစ်၊ မင်း ဒါကတကယ်လား။

09:48

Two: Can you defend it?

223

576509

2117

နှစ်၊ မင်း ဒါကို ကာကွယ်နိုင်လား။

09:51

Three: Did you say it with love?

224

579221

2123

သုံး၊ ဒါကို မေတ္တာနဲ့ ပြောခဲ့လား။

09:53

If the answer is yes to all three,

225

581368

2232

အဖြေက ဟုတ်တယ်လို့ သုံးခုလုံးဖြစ်ရင်

09:55

I say it and let the chips fall.

226

583624

1857

ဒါကို ပြောပြီး တိုကင်ပြားတွေ
ချလိုက်တယ်။

09:59

That's important.

227

587545

1151

ဒါက အရေးကြီးပါတယ်။

10:00

That checkpoint with myself

228

588720

1525

ကိုယ်ကိုယ်တိုင်နဲ့ စစ်ဆေးဂိတ်က

10:02

always tells me, "Yes,
you're supposed to do this."

229

590269

2706

"အေး၊ မင်းဒါကို လုပ်သင့်တယ်"လို့
ကျွန်မကို အမြဲပြောတယ်

10:06

Telling the truth --
telling thoughtful truths --

230

594595

2385

အမှန်ကို ပြောခြင်း
လေးနက်တဲ့ အမှန်ကို ပြောခြင်းဟာ

10:09

should not be a revolutionary act.

231

597004

1784

တော်လှန်ရေး လုပ်ဆောင်မှု
မဖြစ်သင့်ပါ။

10:12

Speaking truths to power
should not be sacrificial, but they are.

232

600267

3357

အင်အားကို အမှန်ကို ပြောတာဟာ စွန့်လွှတ်တာ
မဖြစ်သင့်ပေမဲ့ စွန့်လွှတ်တာပါ။

10:16

But I think if more of us chose
to do this for the greater good,

233

604370

3188

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မထင်တာက ပိုကြီးကျယ်တဲ့
ကောင်းတာအတွက် ပိုရွေးချယ်ရင်

10:19

we'd be in better spaces
than we are right now.

234

607582

2300

လက်ရှိထက် ပိုကောင်းတဲ့ နေရာတွေမှာ
ရှိပါလိမ့်မယ်။

10:23

Speaking of the greater good,

235

611259

1530

ပိုကြီးတဲ့ ကောင်းတာကို ပြောတာဟာ

10:25

I think we commit ourselves
to telling truths to build bridges

236

613438

3432

အခြေခံတူညီမှုအတွက် တံတားတွေဆောက်ဖို့
အမှန်တရားတွေ ပြောဖို့

မိမိကိုယ်ကို ရည်စူးတာလို့ထင်တယ်။

10:28

to common ground,

237

616894

1477

10:30

and bridges that aren't based
on truth will collapse.

238

618395

3212

အမှန်တရားကို အခြေမခံတဲ့ တံတားတွေဟာ
ပြိုကျပါလိမ့်မယ်။

10:33

So it is our job,

239

621631

1861

ဒီတော့ အင်းအားကို

10:35

it is our obligation, it is our duty

240

623516

3328

အမှန်တရားကို ပြောဖို့၊
ဒိုမီနိုဖြစ်ဖို့က ကျွန်မတို့အလုပ်၊

10:38

to speak truth to power, to be the domino,

241

626868

2172

ကျွန်မတို့ရဲ့ ဝတ္တရား၊
ကျွန်မတို့ရဲ့ တာဝန်ပါ။

10:41

not just when it's difficult --

242

629883

1619

ခက်ခဲတဲ့အခါတင်မဟုတ်ပဲ--

10:43

especially when it's difficult.

243

631526

1989

အထူးသဖြင့်ကို ခက်ခဲတဲ့အခါမှာပါ။

10:45

Thank you.

244

633539

1194

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

10:46

(Applause)

245

634757

6149

(လက်ခုပ်သံများ)

Translated by sann tint
Reviewed by Myo Aung

ABOUT THE SPEAKER

Luvvie Ajayi - Creator
Luvvie Ajayi is an author, speaker and digital strategist who thrives at the intersection of comedy, technology and activism.

Why you should listen

A 14-year blogging veteran, Luvvie Ajayi is the voice behind the blog AwesomelyLuvvie.com, where she covers all things pop culture with razor-sharp commentary and wit. Her debut book, I'm Judging You: The Do Better Manual, was released in September 2016, and was an instant New York Times best-seller.

Ajayi is Executive Director and co-founder of The Red Pump Project, a national nonprofit that educates women and girls of color about HIV/AIDS. They’ve earned a Congressional Record from the U.S. House of Representatives and Resolutions by the Illinois State Senate as well as the City Council of Chicago. The University of Illinois alum is a sought-after speaker who has spoken at the Obama White House, MAKERS Conference, SXSW, Social Media Week, among others. She has interviewed bosses like Oprah Winfrey, Geena Davis and Shonda Rhimes. She also runs AwesomelyTechie.com, a site for writers, small business owners and everyday people looking to use technology to make their lives easier as an extension of her marketing expertise.

Ajayi was selected to Oprah Winfrey’s inaugural Supersoul 100 list, voted as the Influencer of the Year at the 2016 Iris Awards and was chosen as a 2015 Black Innovator by XFINITY Comcast. She is committed to using her voice for pop culture critique and gender and racial justice.

More profile about the speaker
Luvvie Ajayi | Speaker | TED.com

THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM

Luvvie Ajayi: သက်တောင့်သက်သာမဖြစ်မှုကို သက်တောင့်သက်သာ ဖြစ်အောင် လုပ်ယူပါ။ | TED Talk | TED.com