TED2019
Carole Cadwalladr: Facebook's role in Brexit -- and the threat to democracy
Carole Cadwalladr: Facebooks rol in Brexit -- en de bedreiging voor de democratie
Filmed:
Readability: 4.1
3,749,529 views
In een niet te missen talk duikt onderzoeksjournalist Carole Cadwalladr in een van de meest complexe gebeurtenissen van deze tijd: het referendum in 2016, waarbij Groot-Brittannië stemde de EU te verlaten. Het resultaat kan teruggeleid worden tot een spervuur van misleidende Facebook advertenties, gericht op kwetsbare zwevende kiezers van de Brexit. Cadwalladr verbindt dezelfde spelers en tactieken met de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 waar ook stemmen gemanipuleerd werden. De goden van Silicon Valley worden aangeklaagd omdat ze aan de verkeerde kant van de geschiedenis stonden. Cadwalladr vraagt zich af: zijn eerlijke verkiezingen iets uit het verleden?
Carole Cadwalladr - Investigative journalist
Carole Cadwalladr is a British investigative journalist and features writer. Full bio
Carole Cadwalladr is a British investigative journalist and features writer. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
So, on the day after the Brexit vote,
0
1270
2904
Op de dag na het Brexit referendum,
00:16
in June 2016,
1
4198
2953
in juni 2016,
toen Groot-Brittannië geschokt ontdekte
00:19
when Britain woke up to the shock
2
7175
1997
00:21
of discovering that we're leaving
the European Union,
the European Union,
3
9196
2929
dat we de Europese Unie zouden verlaten,
00:24
my editor at the "Observer"
newspaper in the UK
newspaper in the UK
4
12149
2833
vroeg mijn editor
bij de krant 'Observer' in het VK
bij de krant 'Observer' in het VK
00:27
asked me to go back to South Wales,
where I grew up, and to write a report.
where I grew up, and to write a report.
5
15006
4196
mij om naar Zuid-Wales te gaan,
waar ik ben opgegroeid,
waar ik ben opgegroeid,
om een verslag te schrijven.
00:32
And so I went to a town called Ebbw Vale.
6
20075
2533
En dus ging ik naar
een stad genaamd Ebbw Vale.
een stad genaamd Ebbw Vale.
00:35
Here it is.
7
23178
1277
Hier is het.
00:36
It's in the South Wales Valleys,
which is this quite special place.
which is this quite special place.
8
24479
3630
Het is in de Valleien van Zuid-Wales,
een heel bijzondere plaats.
een heel bijzondere plaats.
00:40
So it's had this very, sort of rich,
working-class culture,
working-class culture,
9
28133
4889
Er heerste een zeer rijke cultuur
van de arbeidersklasse
van de arbeidersklasse
00:45
and it's famous for its Welsh
male voice choirs and rugby and its coal.
male voice choirs and rugby and its coal.
10
33046
4601
en het stond bekend om zijn
mannelijke zangkoren, rugby en steenkool.
mannelijke zangkoren, rugby en steenkool.
00:50
But when I was a teenager,
the coal mines and the steelworks closed,
the coal mines and the steelworks closed,
11
38209
4444
Maar toen ik een tiener was,
sloten de mijnen en staalwerken,
sloten de mijnen en staalwerken,
00:54
and the entire area was devastated.
12
42677
2333
en het hele gebied ging te gronde.
00:57
And I went there because it had one of
the highest "Leave" votes in the country.
the highest "Leave" votes in the country.
13
45780
3970
Ik ging daarheen omdat het één
van de hoogste 'Leave'-percentages had.
van de hoogste 'Leave'-percentages had.
01:01
Sixty-two percent of the people here
voted to leave the European Union.
voted to leave the European Union.
14
49774
4516
Tweeënzestig procent van deze mensen
had ervoor gestemd om de EU verlaten.
had ervoor gestemd om de EU verlaten.
01:06
And I wanted to know why.
15
54671
1667
Ik wilde weten waarom.
01:09
When I got there,
I was just a bit taken aback,
I was just a bit taken aback,
16
57624
2222
Toen ik daar kwam,
was ik een beetje verrast,
was ik een beetje verrast,
01:11
because the last time I went to Ebbw Vale,
17
59870
2477
want de laatste keer dat
ik Ebbw Vale bezocht
ik Ebbw Vale bezocht
01:14
it looked like this.
18
62371
1333
zag het er zo uit.
01:16
And now, it looks like this.
19
64584
2247
Nu ziet het er zo uit.
01:19
This is a new 33-million-pound
college of further education
college of further education
20
67521
4921
Dit is een nieuw opleidingencentrum
ter waarde van 33 miljoen pond,
ter waarde van 33 miljoen pond,
dat grotendeels door de EU
was gesubsidieerd.
was gesubsidieerd.
01:24
that was mostly funded
by the European Union.
by the European Union.
21
72466
3158
01:28
And this is the new sports center
22
76598
3071
En dit is het nieuwe sportcentrum,
het hart van een vernieuwingsproject
ter waarde van 350 miljoen pond,
ter waarde van 350 miljoen pond,
01:31
that's at the middle of 350-million-pound
regeneration project
regeneration project
23
79693
5119
dat gesubsidieerd wordt door de EU.
01:36
that's being funded by the European Union.
24
84836
3460
01:40
And this is the new 77-million-pound
road-improvement scheme,
road-improvement scheme,
25
88805
3825
En dit is het 77 miljoen pond
kostende plan voor wegverbetering
kostende plan voor wegverbetering
en er is een nieuw treinspoor,
een nieuw treinstation,
een nieuw treinstation,
01:44
and there's a new train line,
a new railway station,
a new railway station,
26
92654
2468
en ze worden allemaal betaald door de EU.
01:47
and they're all being funded
by the European Union.
by the European Union.
27
95146
2404
Niks hiervan is een geheim,
01:49
And it's not as if
any of this is a secret,
any of this is a secret,
28
97574
2014
want er zijn overal grote
borden zoals deze.
borden zoals deze.
01:51
because there's big signs
like this everywhere.
like this everywhere.
29
99612
2231
01:53
[EU Funds: Investing in Wales]
30
101867
1457
[EU Fonds: Investeren in Wales]
01:55
(Laughter)
31
103348
1319
(Gelach)
01:57
I had this sort of
weird sense of unreality,
weird sense of unreality,
32
105542
2258
Ik liep met een vreemd
onrealistische gevoel door de stad.
onrealistische gevoel door de stad.
01:59
walking around the town.
33
107824
1806
02:01
And it came to a head
34
109654
1392
Dit kwam tot een hoogtepunt
02:03
when I met this young man
in front of the sports center.
in front of the sports center.
35
111070
3800
toen ik een jonge man ontmoette
voor het sportcentrum.
voor het sportcentrum.
02:07
And he told me that he had voted to leave,
36
115482
3635
Hij vertelde me dat hij
voor uittreding had gestemd,
voor uittreding had gestemd,
02:11
because the European Union
had done nothing for him.
had done nothing for him.
37
119141
4396
omdat de EU niets voor hem gedaan had.
02:17
He was fed up with it.
38
125657
1466
Hij was er helemaal klaar mee.
02:19
And all around town,
people told me the same thing.
people told me the same thing.
39
127736
3182
En overal in de stad
vertelden mensen me hetzelfde.
vertelden mensen me hetzelfde.
02:23
They said that they wanted
to take back control,
to take back control,
40
131895
2754
Ze zeiden dat ze de touwtjes
terug in handen wilden,
terug in handen wilden,
02:26
which was one of the slogans
in the campaign.
in the campaign.
41
134673
2356
wat één van de slogans
van de campagne was.
van de campagne was.
En ze vertelden me dat ze
nog het meeste in hun maag zaten
nog het meeste in hun maag zaten
02:29
And they told me
that they were most fed up
that they were most fed up
42
137665
2245
02:31
with the immigrants and with the refugees.
43
139934
2286
met de immigranten en de vluchtelingen.
02:34
They'd had enough.
44
142244
1200
Ze hadden er genoeg van.
02:36
Which was odd.
45
144847
1421
Wat nogal vreemd was.
02:38
Because walking around,
I didn't meet any immigrants or refugees.
I didn't meet any immigrants or refugees.
46
146292
3300
Want toen ik rondliep zag ik
geen immigranten of vluchtelingen.
geen immigranten of vluchtelingen.
Een Poolse vrouw vertelde me
02:41
I met one Polish woman who told me
47
149616
1676
dat ze zowat de enige
buitenlander in de stad was.
buitenlander in de stad was.
02:43
she was practically
the only foreigner in town.
the only foreigner in town.
48
151316
2221
02:45
And when I checked the figures,
49
153561
1642
En toen ik het ging controleren,
02:47
I discovered that Ebbw Vale actually has
50
155227
2081
ontdekte ik dat Ebbw Vale feitelijk
een van de laagste percentages
immigratie heeft van het land.
immigratie heeft van het land.
02:49
one of the lowest rates
of immigration in the country.
of immigration in the country.
51
157332
3269
Ik stond daarom nogal perplex.
02:53
And so I was just a bit baffled,
52
161395
1579
Ik kon niet begrijpen waar mensen
hun informatie kregen.
hun informatie kregen.
02:54
because I couldn't really understand
53
162998
1730
02:56
where people were getting
their information from.
their information from.
54
164752
2317
Want het was de rechtse roddelpers
02:59
Because it was the right-wing
tabloid newspapers
tabloid newspapers
55
167093
2254
waarin al deze verhalen
stonden over immigratie.
stonden over immigratie.
03:01
which printed all these stories
about immigration.
about immigration.
56
169371
2373
En hier vind je voornamelijk
linkse Labour stemmers.
linkse Labour stemmers.
03:03
And this is a very much
left-wing Labour stronghold.
left-wing Labour stronghold.
57
171768
2720
03:08
But then after the article came out,
this woman got in touch with me.
this woman got in touch with me.
58
176006
3254
Maar nadat mijn artikel uitkwam,
nam een vrouw contact met me op.
nam een vrouw contact met me op.
03:11
And she was from Ebbw Vale,
59
179585
2220
Zij kwam uit Ebbw Vale,
en ze had het over dingen
die ze op Facebook had gezien.
die ze op Facebook had gezien.
03:13
and she told me about all this stuff
that she'd seen on Facebook.
that she'd seen on Facebook.
60
181829
3063
Ik zei: "Welke dingen?"
03:16
I was like, "What stuff?"
61
184916
1206
Ze zei: "Allemaal enge dingen
over immigratie, en vooral over Turkije."
over immigratie, en vooral over Turkije."
03:18
And she said it was all this quite scary
stuff about immigration,
stuff about immigration,
62
186146
3106
03:21
and especially about Turkey.
63
189276
1373
03:22
So I tried to find it.
64
190673
1681
Dus ik probeerde het te vinden.
03:24
But there was nothing there.
65
192378
2105
Maar er was niks.
03:26
Because there's no archive
of ads that people had seen
of ads that people had seen
66
194507
3873
Want er is geen archief
van advertenties die mensen zien
van advertenties die mensen zien
of wat in hun newsfeed geduwd werd.
03:30
or what had been pushed
into their news feeds.
into their news feeds.
67
198404
2650
03:34
No trace of anything,
gone completely dark.
gone completely dark.
68
202491
2817
Geen spoor te bekennen, compleet duister.
03:38
And this referendum that will have
this profound effect forever on Britain --
this profound effect forever on Britain --
69
206956
5865
En dit referendum dat een permanent
en verreikend effect zal hebben op het VK
en verreikend effect zal hebben op het VK
03:44
it's already had a profound effect:
70
212845
2318
-- het heeft al een diepe impact:
03:47
the Japanese car manufacturers
that came to Wales and the north east
that came to Wales and the north east
71
215187
3216
de Japanse autofabrieken die
naar Wales en het noordoosten kwamen
naar Wales en het noordoosten kwamen
03:50
to replace the mining jobs --
72
218427
1434
om de mijnbanen te vervangen,
die vertrekken al vanwege de Brexit.
03:51
they are already going because of Brexit.
73
219885
1968
03:54
And this entire referendum
took place in darkness,
took place in darkness,
74
222316
4904
En het gehele referendum
vond plaats in het duister,
vond plaats in het duister,
03:59
because it took place on Facebook.
75
227244
3031
omdat het plaatsvond op Facebook.
04:03
And what happens on Facebook
stays on Facebook,
stays on Facebook,
76
231974
4007
En wat op Facebook gebeurt,
blijft op Facebook,
blijft op Facebook,
want alleen jij ziet jouw nieuws,
en daarna verdwijnt het.
en daarna verdwijnt het.
04:08
because only you see your news feed,
and then it vanishes,
and then it vanishes,
77
236005
3167
04:11
so it's impossible to research anything.
78
239196
2214
Het is dus onmogelijk
om iets te achterhalen.
om iets te achterhalen.
04:13
So we have no idea who saw what ads
79
241434
2754
Dus we hebben geen idee
wie welke advertenties zag,
wie welke advertenties zag,
of welke impact ze hadden,
04:16
or what impact they had,
80
244212
2246
of welke data waren gebruikt
om deze mensen te bereiken.
om deze mensen te bereiken.
04:18
or what data was used
to target these people.
to target these people.
81
246482
2515
Of zelfs wie deze reclame plaatste,
hoeveel ervoor betaald was,
hoeveel ervoor betaald was,
04:21
Or even who placed the ads,
or how much money was spent,
or how much money was spent,
82
249323
3253
of zelfs wat hun nationaliteit was.
04:24
or even what nationality they were.
83
252600
2691
Maar Facebook weet het.
04:28
But Facebook does.
84
256617
1200
04:31
Facebook has these answers,
85
259291
2373
Facebook heeft deze antwoorden,
en weigerde ze aan ons te geven.
04:33
and it's refused to give them to us.
86
261688
2400
04:36
Our parliament has asked Mark Zuckerberg
multiple times to come to Britain
multiple times to come to Britain
87
264911
4666
Ons parlement heeft Mark Zuckerberg
meermaals gevraagd naar het VK te komen
meermaals gevraagd naar het VK te komen
04:41
and to give us these answers.
88
269601
1817
om ons die antwoorden te geven.
04:43
And every single time, he's refused.
89
271442
2334
Elke keer heeft hij geweigerd.
Dan vraag je je toch af waarom.
04:47
And you have to wonder why.
90
275244
1800
Want ik en andere journalisten ontdekten
04:50
Because what I and other
journalists have uncovered
journalists have uncovered
91
278125
3016
dat meerdere misdaden
plaatsvonden tijdens dit referendum.
plaatsvonden tijdens dit referendum.
04:53
is that multiple crimes
took place during the referendum.
took place during the referendum.
92
281165
3642
04:56
And they took place on Facebook.
93
284831
2936
En ze vonden plaats op Facebook.
Want in Engeland beperken
we de hoeveelheid geld
we de hoeveelheid geld
05:00
It's because in Britain,
we limit the amount of money
we limit the amount of money
94
288966
2508
05:03
that you can spend in an election.
95
291498
2380
die je mag gebruiken voor een campagne.
05:05
And it's because in the 19th century,
96
293902
1926
Dat is omdat in de 19e eeuw,
05:07
people would walk around
with literally wheelbarrows of cash
with literally wheelbarrows of cash
97
295852
3320
mensen letterlijk rondliepen
met kruiwagens vol cash
met kruiwagens vol cash
05:11
and just buy voters.
98
299196
1579
om stemmen te kopen.
05:13
So we passed these strict laws
to stop that from happening.
to stop that from happening.
99
301617
3696
Dus maakten we strenge
wetten die dat voorkomen.
wetten die dat voorkomen.
Maar deze wetten werken nu niet meer.
05:18
But those laws don't work anymore.
100
306257
1993
05:20
This referendum took place
almost entirely online.
almost entirely online.
101
308663
3595
Dit referendum vond bijna
volledig online plaats.
volledig online plaats.
05:24
And you can spend any amount of money
on Facebook or on Google or on YouTube ads
on Facebook or on Google or on YouTube ads
102
312282
4585
Je kan zoveel besteden als je wilt
aan Facebook-, Google- of YouTube-reclame.
aan Facebook-, Google- of YouTube-reclame.
05:28
and nobody will know,
because they're black boxes.
because they're black boxes.
103
316891
2702
Niemand die het weet,
omdat het net zwarte dozen zijn.
omdat het net zwarte dozen zijn.
05:31
And this is what happened.
104
319617
1734
Dit is dus wat er gebeurde.
05:34
We've actually got no idea
of the full extent of it.
of the full extent of it.
105
322220
2802
We hebben eigenlijk
geen idee van de omvang.
geen idee van de omvang.
05:37
But we do know that in the last days
before the Brexit vote,
before the Brexit vote,
106
325046
3121
Maar we weten dat in de laatste
paar dagen voor het referendum
paar dagen voor het referendum
05:40
the official "Vote Leave" campaign
107
328191
2373
de officiële "Vote Leave" campagne
05:42
laundered nearly three quarters
of a million pounds
of a million pounds
108
330588
4079
bijna driekwart miljoen pond witwaste
05:46
through another campaign entity
109
334691
3077
via een ander campagne-orgaan,
05:49
that our electoral commission
has ruled was illegal,
has ruled was illegal,
110
337792
3055
die onze verkiezingscommissie
illegaal heeft verklaard
illegaal heeft verklaard
05:52
and it's referred it to the police.
111
340871
1833
en heeft aangegeven bij de politie.
05:55
And with this illegal cash,
112
343315
3246
En met dit illegale geld
05:59
"Vote Leave" unleashed
a fire hose of disinformation.
a fire hose of disinformation.
113
347737
5088
heeft "Vote Leave" een stortvloed
aan desinformatie aangezwengeld.
aan desinformatie aangezwengeld.
Advertenties als deze.
06:05
Ads like this.
114
353503
1183
[76 miljoen Turken bij de EU]
06:06
[Turkey's 76m people joining the EU]
115
354710
1761
06:08
This is a lie, it's a total lie.
116
356495
1634
Dit is een totale leugen.
Turkije komt niet bij de EU.
06:10
Turkey is not joining the European Union.
117
358153
2382
Er zijn niet eens discussies
over dat Turkije bij de EU komt.
over dat Turkije bij de EU komt.
06:12
There's not even any discussions
of it joining the European Union.
of it joining the European Union.
118
360559
5210
06:17
And most of us, we never saw these ads,
119
365793
2437
En de meesten van ons
zagen deze ads niet.
zagen deze ads niet.
06:20
because we were not the target of them.
120
368254
2347
Omdat ze niet op ons gericht waren.
06:22
"Vote Leave" identified
a tiny sliver of people
a tiny sliver of people
121
370944
3681
"Vote Leave" identificeerde
een kleine hoeveelheid mensen
een kleine hoeveelheid mensen
06:26
who it identified as persuadable,
and they saw them.
and they saw them.
122
374649
2849
die ze overtuigbaar achtten,
en die zagen dit.
en die zagen dit.
06:29
And the only reason
we are seeing these now
we are seeing these now
123
377522
2460
De enige reden dat wij dit nu zien
06:32
is because parliament forced
Facebook to hand them over.
Facebook to hand them over.
124
380006
4316
is omdat het parlement
Facebook dwong ze te overhandigen.
Facebook dwong ze te overhandigen.
En misschien denk je:
06:37
And maybe you think,
125
385587
1174
"Het was maar een beetje extra geld.
06:38
"Well, it was just a bit of overspending.
126
386785
1961
Het zijn maar een paar leugentjes."
06:40
It's a few lies."
127
388770
1150
06:42
But this was the biggest electoral fraud
in Britain for 100 years.
in Britain for 100 years.
128
390611
5817
Maar dit was de grootste
verkiezingsfraude in Engeland in 100 jaar.
verkiezingsfraude in Engeland in 100 jaar.
In een verkiezing zoals je die
slechts eenmaal per generatie ziet,
slechts eenmaal per generatie ziet,
06:49
In a once-in-a-generation vote
129
397405
3269
06:52
that hinged upon just
one percent of the electorate.
one percent of the electorate.
130
400698
4492
die beslist werd door slechts
één percent van de kiezers.
één percent van de kiezers.
06:59
And it was just one of the crimes
that took place in the referendum.
that took place in the referendum.
131
407075
3571
En dat was slechts één van
de misdaden bij het referendum.
de misdaden bij het referendum.
07:03
There was another group,
132
411027
1543
Er was een andere groep,
07:04
which was headed
by this man, Nigel Farage,
by this man, Nigel Farage,
133
412594
3798
die geleid werd door
deze man, Nigel Farage,
deze man, Nigel Farage,
de man aan de rechterhand van Trump.
07:09
the one to the right of Trump.
134
417522
1777
07:11
And his group, "Leave.EU" --
it also broke the law.
it also broke the law.
135
419760
3888
Zijn groep "Leave.EU" brak ook de wet.
07:15
It broke British electoral laws
and British data laws,
and British data laws,
136
423672
3270
Het brak Britse verkiezingswetten
en Britse data wetten,
en Britse data wetten,
07:18
and it's also being
referred to the police.
referred to the police.
137
426966
2733
en is ook aangegeven bij de politie.
07:22
And this man, Arron Banks,
he funded this campaign.
he funded this campaign.
138
430879
4237
En deze man, Arron Banks;
hij financierde deze campagne.
hij financierde deze campagne.
07:27
And in a completely separate case,
139
435696
2738
In een volledig ander geval
07:30
he's being referred
to our National Crime Agency,
to our National Crime Agency,
140
438458
3976
is hij aangegeven bij
onze National Crime Agency
onze National Crime Agency
onze tegenhanger van de FBI,
07:34
our equivalent of the FBI,
141
442458
2174
07:36
because our electoral commission
142
444656
2001
omdat onze verkiezingscommissie
07:38
has concluded they don't know
where his money came from.
where his money came from.
143
446681
3038
concludeerde dat ze niet weten
waar zijn geld vandaan kwam.
waar zijn geld vandaan kwam.
07:41
Or if it was even British.
144
449743
2619
Of het zelfs maar Brits geld was.
07:44
And I'm not even going to go into
the lies that Arron Banks has told
the lies that Arron Banks has told
145
452712
4970
En ik ga het niet eens hebben over
de leugens die Arron Banks heeft verteld
de leugens die Arron Banks heeft verteld
07:49
about his covert relationship
with the Russian government.
with the Russian government.
146
457706
3593
over zijn geheime relatie
met de Russische regering.
met de Russische regering.
07:54
Or the weird timing of Nigel Farage's
meetings with Julian Assange
meetings with Julian Assange
147
462545
4111
Of de vreemde timing van de ontmoeting
tussen Farage en Julian Assange
tussen Farage en Julian Assange
07:58
and with Trump's buddy,
Roger Stone, now indicted,
Roger Stone, now indicted,
148
466680
3096
en met Trumps vriend Roger Stone,
die nu is aangeklaagd,
die nu is aangeklaagd,
08:01
immediately before
two massive WikiLeaks dumps,
two massive WikiLeaks dumps,
149
469800
3420
vlak voor de twee
massale WikiLeaks-onthullingen
massale WikiLeaks-onthullingen
08:05
both of which happened
to benefit Donald Trump.
to benefit Donald Trump.
150
473244
2706
die beide Donald Trump hielpen.
08:07
But I will tell you that Brexit
and Trump were intimately entwined.
and Trump were intimately entwined.
151
475974
4775
Maar ik zeg je dat Brexit
en Trump verstrengeld waren.
en Trump verstrengeld waren.
08:12
This man told me that Brexit
was the petri dish for Trump.
was the petri dish for Trump.
152
480773
4784
Deze man vertelde me dat Brexit
een petrischaal was voor Trump.
een petrischaal was voor Trump.
08:18
And we know it's the same people,
the same companies,
the same companies,
153
486099
2511
We weten dat het dezelfde
personen en bedrijven zijn,
personen en bedrijven zijn,
08:20
the same data, the same techniques,
154
488634
1682
dezelfde data, dezelfde technieken,
08:22
the same use of hate and fear.
155
490340
1824
hetzelfde gebruik van haat en angst.
08:24
This is what they
were posting on Facebook.
were posting on Facebook.
156
492188
2933
Deze berichten werden
gepost op Facebook.
gepost op Facebook.
08:27
And I don't even want to call this a lie,
157
495538
2659
Ik wil dit niet eens een leugen noemen,
[Immigratie zonder
aanpassing = invasie]
aanpassing = invasie]
08:30
[Immigration without assimilation
equals invasion]
equals invasion]
158
498221
2382
Omdat het meer een
oproep tot haat lijkt.
oproep tot haat lijkt.
08:32
because it feels more
like a hate crime to me.
like a hate crime to me.
159
500627
2403
[EU-verslag: visaloos reizen Turken
leidt tot meer terrorisme]
leidt tot meer terrorisme]
08:38
I don't have to tell you
160
506033
2015
Ik hoef je niet te vertellen
08:40
that hate and fear are being sown online
all across the world.
all across the world.
161
508072
5984
dat haat en angst overal
ter wereld vervlochten worden.
ter wereld vervlochten worden.
08:46
Not just in Britain and America,
but in France and in Hungary
but in France and in Hungary
162
514450
3112
Niet alleen in Engeland en Amerika,
maar in Frankrijk en Hongarije
maar in Frankrijk en Hongarije
08:49
and Brazil and Myanmar and New Zealand.
163
517586
2626
en Brazilië en Myanmar en Nieuw-Zeeland.
08:52
And we know there is this dark undertow
which is connecting us all globally.
which is connecting us all globally.
164
520751
4880
We weten van die duistere onderstroom
die ons wereldwijd verbindt.
die ons wereldwijd verbindt.
08:57
And it is flowing
via the technology platforms.
via the technology platforms.
165
525973
3857
Die stroomt via technologische platformen.
09:02
But we only see a tiny amount
of what's going on on the surface.
of what's going on on the surface.
166
530314
3632
Maar we zien slechts een fractie
van wat er gebeurt, aan de oppervlakte.
van wat er gebeurt, aan de oppervlakte.
09:07
And I only found out anything
about this dark underbelly
about this dark underbelly
167
535244
4857
En ik ontdekte alleen iets
over deze duistere onderbuik
over deze duistere onderbuik
omdat ik Trumps relatie met Farage
ging onderzoeken,
ging onderzoeken,
09:12
because I started looking into
Trump's relationship to Farage,
Trump's relationship to Farage,
168
540125
2914
09:15
into a company called Cambridge Analytica.
169
543063
2649
en het bedrijf Cambridge Analytica.
09:18
And I spent months tracking down
an ex-employee, Christopher Wiley.
an ex-employee, Christopher Wiley.
170
546853
3859
Maanden was ik kwijt aan het opsporen
van ex-werknemer Christopher Wiley.
van ex-werknemer Christopher Wiley.
09:23
And he told me how this company,
that worked for both Trump and Brexit,
that worked for both Trump and Brexit,
171
551777
4921
Hij vertelde me hoe dit bedrijf
dat voor Trump en de Brexit werkte,
dat voor Trump en de Brexit werkte,
09:28
had profiled people politically
172
556722
2918
mensen politiek had geprofileerd
09:31
in order to understand
their individual fears,
their individual fears,
173
559664
4127
om hun individuele angsten te begrijpen,
09:35
to better target them with Facebook ads.
174
563815
3750
om ze gerichter bloot te stellen
aan Facebook advertenties.
aan Facebook advertenties.
09:39
And it did this by illicitly
harvesting the profiles
harvesting the profiles
175
567870
4974
Dat deden ze door illegaal
profielen te verzamelen
profielen te verzamelen
09:44
of 87 million people from Facebook.
176
572868
3459
van 87 miljoen mensen op Facebook.
09:50
It took an entire year's work
to get Christopher on the record.
to get Christopher on the record.
177
578200
5019
Het kostte een heel jaar werken
om Christophers verhaal te krijgen.
om Christophers verhaal te krijgen.
Ik moest mijn vakgebied verleggen
van algemeen verslaggever
van algemeen verslaggever
09:55
And I had to turn myself
from a feature writer
from a feature writer
178
583243
2236
09:57
into an investigative reporter to do it.
179
585496
2970
naar de onderzoeksjournalistiek
om dit te doen.
om dit te doen.
10:00
And he was extraordinarily brave,
180
588483
1595
En hij was enorm dapper,
10:02
because the company
is owned by Robert Mercer,
is owned by Robert Mercer,
181
590102
3753
want het bedrijf
is eigendom van Robert Mercer,
is eigendom van Robert Mercer,
de miljardair die Trump sponsorde,
10:05
the billionaire who bankrolled Trump,
182
593879
1817
10:07
and he threatened
to sue us multiple times,
to sue us multiple times,
183
595720
3233
en hij dreigde meermalen
om ons aan te klagen.
om ons aan te klagen.
10:10
to stop us from publishing.
184
598977
1711
Om publicatie te voorkomen.
10:13
But we finally got there,
and we were one day ahead of publication.
and we were one day ahead of publication.
185
601077
3730
Toen we bijna klaar waren,
één dag voor de publicatie,
één dag voor de publicatie,
10:16
We got another legal threat.
186
604831
1867
kregen we nog een juridische dreiging.
10:19
Not from Cambridge Analytica this time,
187
607329
1874
Niet van Cambridge Analytica deze keer,
10:21
but from Facebook.
188
609227
1200
maar van Facebook.
10:24
It told us that if we publish,
they would sue us.
they would sue us.
189
612416
3057
Ze zeiden dat als we publiceerden,
zij ons zouden vervolgen.
zij ons zouden vervolgen.
We deden het toch.
10:28
We did it anyway.
190
616860
1150
10:30
(Applause)
191
618804
7706
(Applaus)
10:40
Facebook, you were
on the wrong side of history in that.
on the wrong side of history in that.
192
628736
3638
Facebook, je maakte
een historische misstap hierin.
een historische misstap hierin.
En je was net zo fout hierin,
10:44
And you were on the wrong side
of history in this --
of history in this --
193
632752
3444
in je weigering ons de antwoorden
te geven die we nodig hebben.
te geven die we nodig hebben.
10:48
in refusing to give us
the answers that we need.
the answers that we need.
194
636665
3539
10:52
And that is why I am here.
195
640696
1952
Daarom ben ik hier.
10:55
To address you directly,
the gods of Silicon Valley.
the gods of Silicon Valley.
196
643006
4684
Om jullie aan te klagen,
de goden van Silicon Valley.
de goden van Silicon Valley.
10:59
(Applause)
197
647714
4244
(Applaus)
11:03
Mark Zuckerberg ...
198
651982
1269
Mark Zuckerberg...
11:05
(Applause)
199
653275
1627
(Applaus)
11:06
and Sheryl Sandberg and Larry Page
and Sergey Brin and Jack Dorsey,
and Sergey Brin and Jack Dorsey,
200
654926
6492
en Sheryl Sandberg, Larry Page,
Sergey Brin en Jack Dorsey
Sergey Brin en Jack Dorsey
11:15
and your employees
and your investors, too.
and your investors, too.
201
663125
2933
en jullie werknemers
en ook jullie investeerders.
en ook jullie investeerders.
11:19
Because 100 years ago,
202
667430
1968
Want 100 jaar geleden
was in de koolmijnen van Zuid-Wales
gas het grootste gevaar.
gas het grootste gevaar.
11:21
the biggest danger in the South Wales
coal mines was gas.
coal mines was gas.
203
669422
2777
11:24
Silent and deadly and invisible.
204
672223
2404
Stil en dodelijk en ondoorzichtbaar.
Vandaar dat ze kanaries eerst
beneden de lucht lieten checken.
beneden de lucht lieten checken.
11:26
It's why they sent the canaries
down first to check the air.
down first to check the air.
205
674651
3032
11:29
And in this massive, global, online
experiment that we are all living through,
experiment that we are all living through,
206
677707
4089
In dit massieve, mondiale, online
experiment dat we nu beleven,
experiment dat we nu beleven,
11:33
we in Britain are the canary.
207
681820
2158
zijn wij, Groot-Brittannië, de kanarie.
11:36
We are what happens to a western democracy
208
684668
2790
Wij zijn het wat er gebeurt
met een Westerse democratie
met een Westerse democratie
11:39
when a hundred years of electoral laws
are disrupted by technology.
are disrupted by technology.
209
687482
4492
als honderd jaar oude kieswetten
verstoord worden door technologie.
verstoord worden door technologie.
11:45
Our democracy is broken,
our laws don't work anymore,
our laws don't work anymore,
210
693117
3825
Onze democratie is gebroken,
onze wetten werken niet meer.
onze wetten werken niet meer.
11:48
and it's not me saying this,
211
696966
1698
En niet alleen ik zeg dit.
11:50
it's our parliament published
a report saying this.
a report saying this.
212
698688
3230
Ons parlement publiceerde
een verslag met deze conclusie.
een verslag met deze conclusie.
11:55
This technology that you have
invented has been amazing.
invented has been amazing.
213
703180
4348
De technologie van
Silicon Valley is geweldig,
Silicon Valley is geweldig,
12:00
But now, it's a crime scene.
214
708696
2492
maar nu is het een plaats delict.
12:03
And you have the evidence.
215
711927
2459
En jullie hebben het bewijs.
12:07
And it is not enough to say
that you will do better in the future.
that you will do better in the future.
216
715553
4611
En het is niet genoeg om te zeggen
dat je het beter zal doen in de toekomst.
dat je het beter zal doen in de toekomst.
12:12
Because to have any hope
of stopping this from happening again,
of stopping this from happening again,
217
720973
4310
Want om te hopen dat dit
nooit weer zal gebeuren
nooit weer zal gebeuren
12:17
we have to know the truth.
218
725307
2372
moeten we de waarheid weten.
12:21
And maybe you think,
"Well, it was just a few ads.
"Well, it was just a few ads.
219
729362
2729
Misschien zeggen jullie:
"Het waren maar een paar advertenties.
"Het waren maar een paar advertenties.
12:24
And people are smarter than that, right?"
220
732489
2380
En mensen zijn slimmer dan dat, toch?"
12:28
To which I would say,
"Good luck with that."
"Good luck with that."
221
736330
2246
Daarop zeg ik: "Succes ermee."
12:32
Because what the Brexit vote demonstrates
222
740314
3303
Want wat het Brexit referendum laat zien
12:35
is that liberal democracy is broken.
223
743641
2682
is dat liberale democratie gebroken is.
En jullie [Silicon Valley] braken het.
12:39
And you broke it.
224
747450
1150
12:42
This is not democracy --
225
750282
2373
Dit is geen democratie:
12:44
spreading lies in darkness,
paid for with illegal cash,
paid for with illegal cash,
226
752679
5968
leugens verspreiden in het geheim,
betaald met illegaal geld,
betaald met illegaal geld,
en God weet waar vandaan.
12:50
from God knows where.
227
758671
1400
12:53
It's subversion,
228
761527
2127
Het is ondermijning,
en jullie zijn medeplichtig.
12:55
and you are accessories to it.
229
763678
1697
(Applaus)
13:00
(Applause)
230
768201
6981
13:09
Our parliament has been
the first in the world
the first in the world
231
777845
3230
Ons parlement was het eerste ter wereld
13:13
to try to hold you to account,
232
781099
2509
dat jullie aansprakelijk houdt,
13:15
and it's failed.
233
783632
1167
en het heeft gefaald.
13:17
You are literally beyond the reach
of British law -- not just British laws,
of British law -- not just British laws,
234
785371
4849
Jullie vallen letterlijk
buiten het bereik van Britse wetten
buiten het bereik van Britse wetten
Niet alleen de Britse wet.
Negen andere landen
zijn hier vertegenwoordigd,
zijn hier vertegenwoordigd,
13:22
this is nine parliaments,
nine countries are represented here,
nine countries are represented here,
235
790244
3254
waaraan Mark Zuckerberg
weigerde een verklaring af te leggen.
weigerde een verklaring af te leggen.
13:25
who Mark Zuckerberg refused
to come and give evidence to.
to come and give evidence to.
236
793522
3761
13:30
And what you don't seem to understand
is that this is bigger than you.
is that this is bigger than you.
237
798497
4571
En wat jullie niet begrijpen
is dat het groter is dan jullie.
is dat het groter is dan jullie.
13:35
And it's bigger than any of us.
238
803092
2047
Het is groter dan elk van ons.
13:37
And it is not about left or right
or "Leave" or "Remain" or Trump or not.
or "Leave" or "Remain" or Trump or not.
239
805163
5383
Het gaat niet over links of rechts,
'Verlaat' of 'Blijf', Trump of niet.
'Verlaat' of 'Blijf', Trump of niet.
13:43
It's about whether it's actually possible
240
811101
1992
Het gaat over of het wel mogelijk is
om ooit weer een vrije
en eerlijke verkiezing te hebben.
en eerlijke verkiezing te hebben.
13:45
to have a free and fair
election ever again.
election ever again.
241
813117
2643
13:48
Because as it stands, I don't think it is.
242
816497
2642
Want zoals het nu is, denk ik van niet.
13:52
And so my question to you is,
is this what you want?
is this what you want?
243
820275
3483
Dus is mijn vraag aan jullie:
is dit wat jullie willen?
is dit wat jullie willen?
13:57
Is this how you want
history to remember you:
history to remember you:
244
825172
3066
Willen jullie zo de geschiedenis in gaan?
14:01
as the handmaidens to authoritarianism
245
829223
3809
Als de handlangers van het autoritarisme
14:05
that is on the rise all across the world?
246
833056
3817
dat overal ter wereld aan het opkomen is?
14:10
Because you set out to connect people.
247
838387
2809
Want jullie wilden mensen verbinden
maar jullie weigeren te erkennen
14:13
And you are refusing to acknowledge
248
841807
2028
14:15
that the same technology
is now driving us apart.
is now driving us apart.
249
843859
3458
dat dezelfde technologie
ons nu onderling verdeelt.
ons nu onderling verdeelt.
14:21
And my question to everybody else is,
250
849038
2270
Mijn vraag aan alle anderen is:
14:23
is this what we want:
251
851332
1400
is dit wat wij willen?
14:25
to let them get away with it,
252
853903
2642
Om hen ermee weg te laten komen?
14:28
and to sit back and play with our phones,
as this darkness falls?
as this darkness falls?
253
856569
3936
Om niks te doen en met onze telefoons
te spelen, terwijl deze duisternis komt?
te spelen, terwijl deze duisternis komt?
14:34
The history of the South Wales Valleys
is of a fight for rights.
is of a fight for rights.
254
862561
5913
De geschiedenis van de Zuid-Wales Vallei
is een gevecht om rechten.
is een gevecht om rechten.
14:40
And this is not a drill --
it's a point of inflection.
it's a point of inflection.
255
868498
4215
En dit is geen oefening,
het is een omslagpunt.
het is een omslagpunt.
14:45
Democracy is not guaranteed,
and it is not inevitable,
and it is not inevitable,
256
873530
3620
Democratie is niet gegarandeerd,
en het is niet onvermijdelijk.
en het is niet onvermijdelijk.
14:49
and we have to fight and we have to win
257
877174
2555
We moeten vechten en we moeten winnen
14:51
and we cannot let these tech companies
have this unchecked power.
have this unchecked power.
258
879753
4233
en we kunnen niet deze tech bedrijven
onbeperkte macht laten hebben.
onbeperkte macht laten hebben.
14:56
It's up to us -- you, me and all of us.
259
884563
2770
Het ligt aan ons --
jij en ik, ons allemaal.
jij en ik, ons allemaal.
14:59
We are the ones
who have to take back control.
who have to take back control.
260
887357
3801
We zijn degenen die
de controle terug moeten pakken.
de controle terug moeten pakken.
15:04
(Applause)
261
892619
3052
(Applaus)
15:07
(Cheers)
262
895695
2480
(Gejuich)
15:10
(Applause)
263
898199
3880
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Carole Cadwalladr - Investigative journalistCarole Cadwalladr is a British investigative journalist and features writer.
Why you should listen
Carole Cadwalladr is a journalist for the Guardian and Observer in the United Kingdom. She worked for a year with whistleblower Christopher Wylie to publish her investigation into Cambridge Analytica, which she shared with the New York Times. The investigation resulted in Mark Zuckerberg being called before Congress and Facebook losing more than $100 billion from its share price. She has also uncovered multiple crimes committed during the European referendum and evidence of Russian interference in Brexit. Her work has won a Polk Award and the Orwell Prize for political journalism, and she was named a Pulitzer Prize finalist for National Reporting in 2019. Of her award-winning work, judge Sir David Bell wrote: She "deserves high praise for the quality of her research and for her determination to shed fierce light on a story which seems by no means over yet. Orwell would have loved it."
Carole Cadwalladr | Speaker | TED.com