TEDGlobal 2005
Yochai Benkler: The new open-source economics
Yochai Benkler o nowej ekonomii Open Source
Filmed:
Readability: 4.8
887,740 views
Yochai Benkler wyjaśnia, jak projekty typu Wikipedia i Linux reprezentują następny etap ludzkiej organizacji.
Yochai Benkler - Legal expert
Yochai Benkler has been called "the leading intellectual of the information age." He proposes that volunteer-based projects such as Wikipedia and Linux are the next stage of human organization and economic production. Full bio
Yochai Benkler has been called "the leading intellectual of the information age." He proposes that volunteer-based projects such as Wikipedia and Linux are the next stage of human organization and economic production. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
One of the problems of writing, and working, and looking at the Internet
0
0
3000
Jednym z problemów przy pracy nad opisem Internetu
00:15
is that it's very hard to separate fashion from deep change.
1
3000
7000
jest trudność w odróżnieniu głębokiej zmiany od mody.
00:22
And so, to start helping that, I want to take us back to 1835.
2
10000
4000
By zacząć, chciałbym nas zabrać do roku 1835.
00:26
In 1835, James Gordon Bennett founded the first mass-circulation newspaper
3
14000
7000
W r. 1835 James Gordon Bennett założył pierwszą powszechną gazetę
00:33
in New York City.
4
21000
2000
w Nowym Jorku.
00:35
And it cost about 500 dollars to start it,
5
23000
3000
Koszt rozpoczęcia prac nad taką gazetą wynosił 500 dolarów,
00:38
which was about the equivalent of 10,000 dollars of today.
6
26000
4000
co w przybliżeniu odpowiada dzisiejszej sumie 10 000 dolarów.
00:42
By 15 years later, by 1850, doing the same thing
7
30000
4000
15 lat później, w 1850 roku, takie samo przedsięwzięcie,
00:46
-- starting what was experienced as a mass--circulation daily paper
8
34000
3000
czyli zorganizowanie popularnej gazety codziennej,
00:49
-- would come to cost two and a half million dollars.
9
37000
4000
miało kosztować 2,5 miliona dolarów.
00:53
10,000, two and a half million, 15 years.
10
41000
3000
10 000 dolarów, 2,5 miliona dolarów, 15 lat.
00:56
That's the critical change that is being inverted by the Net.
11
44000
7000
To krytyczna zmiana, która jest odwracana przez sieć.
01:03
And that's what I want to talk about today,
12
51000
3000
Jest to temat, o którym chciałbym dziś powiedzieć,
01:06
and how that relates to the emergence of social production.
13
54000
3000
dodatkowo o jego związku z pojawieniem się produkcji społecznej.
01:09
Starting with newspapers, what we saw was high cost as an initial requirement
14
57000
8000
Zaczynając od gazet -- początkowo wymagało wysokich nakładów,
01:17
for making information, knowledge and culture, which led to a stark bifurcation
15
65000
6000
by tworzyć informację, wiedzę i kulturę, co prowadziło do całkowitego podziału
01:23
between producers -- who had to be able to raise financial capital,
16
71000
4000
na producentów, którzy musieli być w stanie wykładać kapitał
01:27
just like any other industrial organization --
17
75000
4000
tak, jak każda inna organizacja przemysłowa,
01:31
and passive consumers that could choose from a certain set of
18
79000
3000
a pasywnymi konsumentami, którzy mogli wybierać z konkretnego zestawu
01:34
things that this industrial model could produce.
19
82000
5000
produktów, które ten przemysłowy model mógł wytworzyć.
01:39
Now, the term "information society," "information economy,"
20
87000
3000
Termin „społeczeństwo informacyjne” oraz „gospodarka informacyjna”
01:42
for a very long time has been used as the thing that comes after
21
90000
4000
przez bardzo długi okres czasu używano na określenie tego, co nastąpiło po
01:46
the industrial revolution. But in fact, for purposes of understanding what's happening
22
94000
6000
Rewolucji Przemysłowej. W rzeczywistości, w celu zrozumienia tego co się dzieje
01:52
today, that's wrong. Because for 150 years, we've had an information economy.
23
100000
6000
dziś, to błąd. Dlatego, że już od 150 lat mieliśmy gospodarkę informacyjną.
01:58
It's just been industrial,
24
106000
2000
To po prostu była gospodarka przemysłowa.
02:00
which means those who were producing had to have a way of raising money
25
108000
4000
Znaczy to, że producenci musieli posiadać sposób na zdobywanie kapitału
02:04
to pay those two and a half million dollars, and later, more for the telegraph,
26
112000
4000
do wyłożenia tych 2,5 miliona dolarów, a później nawet więcej za telegraf,
02:08
and the radio transmitter, and the television, and eventually the mainframe.
27
116000
5000
przekaźnik radiowy, telewizję i w końcu za komputery wielkiej mocy.
02:13
And that meant they were market based, or they were government owned,
28
121000
3000
To znaczyło, że opierali się na rynku, lub należeli do rządu,
02:16
depending on what kind of system they were in. And this characterized and anchored
29
124000
5000
w zależności od tego w jakim systemie działali. To charakteryzowało i utwierdzało
02:21
the way information and knowledge were produced for the next 150 years.
30
129000
7000
sposób, w jaki informacja i wiedza były wytwarzane przez następne 150 lat.
02:28
Now, let me tell you a different story. Around June 2002,
31
136000
5000
Teraz pozwólcie, że opowiem wam inną historię. Około czerwca 2002 roku
02:33
the world of supercomputers had a bombshell.
32
141000
4000
świat superkomputerów opłynęła sensacyjna wiadomość.
02:37
The Japanese had, for the first time, created the fastest supercomputer --
33
145000
4000
Japończycy pierwszy raz stworzyli najszybszy superkomputer --
02:41
the NEC Earth Simulator -- taking the primary from the U.S.,
34
149000
3000
NEC Earth Simulator -- odbierając pierwszeństwo USA.
02:44
and about two years later -- this, by the way, is measuring the trillion floating-point
35
152000
4000
Około 2 lata później -- to przy okazji mierzy bilion zmiennoprzecinkowych
02:48
operations per second that the computer's capable of running --
36
156000
4000
operacji na sekundę, które komputer jest w stanie przetworzyć --
02:52
sigh of relief: IBM [Blue Gene] has just edged ahead of the NEC Earth Simulator.
37
160000
6000
wzdychamy z ulgą: IBM Gene Blue prześcignął o włos NEC Earth Simulator.
02:58
All of this completely ignores the fact that throughout this period,
38
166000
4000
Wszystko to całkowicie pomija fakt, że w tym czasie
03:02
there's another supercomputer running in the world -- SETI@home.
39
170000
4000
inny superkomputer działajacy na świecie -- SETI@Home --
03:06
Four and a half million users around the world, contributing their
40
174000
4000
4,5 miliona użytkowników na całym świecie użycza
03:10
leftover computer cycles, whenever their computer isn't working,
41
178000
4000
resztek swoich zasobów systemowych zawsze, kiedy ich komputer odpoczywa,
03:14
by running a screen saver, and together sharing their resources to create
42
182000
7000
poprzez uruchomienie wygaszacza ekranu i wspólne dzielenie zasobów do stworzenia
03:21
a massive supercomputer that NASA harnesses to analyze the data
43
189000
5000
ogromnego superkomputera, który NASA wykorzystuje do analizy danych
03:26
coming from radio telescopes.
44
194000
4000
pochodzących z radioteleskopów.
03:30
What this picture suggests to us is that we've got a radical change in the way
45
198000
7000
Ten obraz sugeruje nam, że doświadczamy radykalnej zmiany w sposobie,
03:37
information production and exchange is capitalized. Not that it's become
46
205000
4000
w jakim produkcja i wymiana informacji jest spieniężana. Nie, żeby stało się to
03:41
less capital intensive -- that there's less money that's required
47
209000
3000
mniej kapitałochłonne -- że potrzeba mniej pieniędzy --
03:44
-- but that the ownership of this capital, the way the capitalization happens,
48
212000
5000
ale, że właściciel kapitału oraz jego spieniężenie
03:49
is radically distributed. Each of us, in these advanced economies,
49
217000
5000
jest radykalnie rozproszone. Każdy z nas, w tych zaawansowanych gospodarkach,
03:54
has one of these, or something rather like it -- a computer.
50
222000
5000
ma coś takiego, albo właściwie coś podobnego -- komputer.
03:59
They're not radically different from routers inside the middle of the network.
51
227000
5000
Nie są specjalnie różne od routerów wewnątrz sieci.
04:04
And computation, storage and communications capacity are in the hands of
52
232000
5000
Przetwarzanie, przechowywanie i możliwości komunikacyjne są w rękach praktycznie
04:09
practically every connected person -- and these are the basic physical
53
237000
6000
każdej osoby podłączonej do sieci -- i to są podstawowe
04:15
capital means necessary for producing information, knowledge and culture,
54
243000
5000
i główne sposoby na produkcję informacji, wiedzy i kultury,
04:20
in the hands of something like 600 million to a billion people around the planet.
55
248000
6000
w rękach jakichś 600 milionów do miliarda ludzi na całym świecie.
04:26
What this means is that for the first time since the industrial revolution,
56
254000
6000
To oznacza, że pierwszy raz od Rewolucji Przemysłowej
04:32
the most important means, the most important components of the core
57
260000
6000
najważniejsze środki produkcji -- najważniejsze składniki jądra
04:38
economic activities -- remember, we are in an information economy
58
266000
4000
aktywności gospodarczej -- pamiętajmy, jesteśmy w gospodarce informacyjnej --
04:42
-- of the most advanced economies, and there more than anywhere else,
59
270000
5000
najbardziej rozwiniętych gospodarek, i bardziej tu, niż gdziekolwiek indziej,
04:47
are in the hands of the population at large. This is completely different than what we've
60
275000
4000
są w rękach społeczeństwa jako całości. To jest coś kompletnie innego od tego, co
04:51
seen since the industrial revolution. So we've got communications and computation
61
279000
5000
widzieliśmy od czasów Rewolucji Przemysłowej. Mamy więc komunikacyjne i obliczeniowe
04:56
capacity in the hands of the entire population,
62
284000
3000
zasoby w rękach całego społeczeństwa
04:59
and we've got human creativity, human wisdom, human experience
63
287000
5000
i mamy ludzką kreatywność, ludzką mądrość, ludzkie doświadczenie
05:04
-- the other major experience, the other major input --
64
292000
3000
-- inne główne doświadczenie, inny zasadniczy wkład.
05:07
which unlike simple labor -- stand here turning this lever all day long --
65
295000
5000
Co w przeciwieństwie do prostej pracy -- stania przy taśmie i przesuwania dźwigni przez cały dzień --
05:12
is not something that's the same or fungible among people.
66
300000
3000
nie pozwala na łatwe zastąpienie jednej osoby inną.
05:15
Any one of you who has taken someone else's job, or tried to give yours
67
303000
3000
Każdy z was, kto podjął się pracy wykonywanej przez kogoś innego, lub próbował przekazać swoją
05:18
to someone else, no matter how detailed the manual, you cannot transmit
68
306000
6000
komuś innemu, nieważne jak szczegółowa była instrukcja, nie może przekazać
05:24
what you know, what you will intuit under a certain set of circumstances.
69
312000
5000
tego co wie, co będzie przeczuwał w pewnych okolicznościach.
05:29
In that we're unique, and each of us holds this critical input
70
317000
4000
Pod tym względem jesteśmy wyjątkowi i każdy z nas posiada taki decydujący wkład
05:33
into production as we hold this machine.
71
321000
4000
do produkcji tak, jak trzymamy w ruchu tą maszynerię.
05:37
What's the effect of this? So, the story that most people know
72
325000
5000
Jaki to ma efekt? Opowieść, którą wszyscy znają
05:42
is the story of free or open source software.
73
330000
4000
to historia o wolnym oprogramowaniu, zwanym też open-source.
05:46
This is market share of Apache Web server
74
334000
3000
To domena serwera stron internetowych Apache
05:49
-- one of the critical applications in Web-based communications.
75
337000
6000
-- jednej z najważniejszych aplikacji w komunikacji sieciowej.
05:55
In 1995, two groups of people said,
76
343000
4000
W roku 1995 dwie grupy ludzi stwierdziły
05:59
"Wow, this is really important, the Web! We need a much better Web server!"
77
347000
4000
-- „Wciurności, sieć jest naprawdę ważna! Potrzebujemy lepszego serwera stron WWW!”
06:03
One was a motley collection of volunteers who just decided,
78
351000
4000
Jedną z grup była różnoraka zbieranina wolontariuszy, którzy właśnie zdecydowali
06:07
you know, we really need this, we should write one,
79
355000
2000
"wiecie, my naprawdę tego potrzebujemy, powinniśmy coś napisać,
06:09
and what are we going to do with what --
80
357000
3000
ale co z tym zrobimy --
06:12
well, we're gonna share it! And other people will be able to develop it.
81
360000
2000
no dobra, będziemy się tym dzielić. I inni ludzie będą w stanie ten program rozwijać".
06:14
The other was Microsoft.
82
362000
2000
Tą drugą grupą był Microsoft.
06:16
Now, if I told you that 10 years later, the motley crew of people, who didn't control
83
364000
5000
Jeśli bym wam powiedział, że 10 lat później ta zbieranina ludzi bez kontroli nad
06:21
anything that they produced, acquired 20 percent of the market
84
369000
3000
swoim produktem zdobędzie 20 procent rynku
06:24
and was the red line, it would be amazing! Right?
85
372000
3000
i stała się wyznacznikiem postępu, było by to zdumiewające! Nieprawdaż?
06:27
Think of it in minivans. A group of automobile
86
375000
3000
Pomyślcie o furgonetkach. Grupa samochodowych
06:30
engineers on their weekends are competing with Toyota. Right?
87
378000
5000
inżynierów w weekendy konkuruje z Toyotą. Zgadza się?
06:35
But, in fact, of course, the story is it's the 70 percent,
88
383000
3000
Ale tak w rzeczywistości to 70 procent,
06:38
including the major e-commerce site -- 70 percent of a critical application
89
386000
5000
włączając jeden z największych sklepów internetowych -- 70 procent głównych aplikacji,
06:43
on which Web-based communications and applications work is produced in this form, in
90
391000
6000
na których opiera się komunikacja i aplikacje sieciowe, jest produkowanych w tej formie w
06:49
direct competition with Microsoft. Not in a side issue --
91
397000
4000
bezpośredniej konkurencji z Microsoftem, nie jako efekt uboczny,
06:53
in a central strategic decision to try to capture a component of the Net.
92
401000
7000
ale jako strategiczna decyzja, żeby uzyskać kontrolę nad częścią infrastruktury sieci.
07:00
Software has done this in a way that's been very visible, because
93
408000
5000
Oprogramowanie zrobiło to w sposób bardzo widoczny, ponieważ
07:05
it's measurable. But the thing to see is that this actually happens throughout the Web.
94
413000
6000
jest mierzalne. Ale trzeba zauważyć, że dzieje się to dzięki sieci.
07:11
So, NASA, at some point, did an experiment where they took images of Mars
95
419000
6000
Pewnego razu NASA przeprowadziła eksperyment na zdjęciach Marsa,
07:17
that they were mapping, and they said, instead of having three or four
96
425000
4000
które właśnie mapowała. Powiedzieli tak -- zamiast trzech czy czterech
07:21
fully trained Ph.D.s doing this all the time, let's break it up into small components,
97
429000
5000
w pełni wyszkolonych doktorów robiących to cały czas, rozbijmy to na małe części,
07:26
put it up on the Web, and see if people, using a very simple interface,
98
434000
4000
umieśćmy to w sieci i zobaczmy czy ludzie, używając bardzo prostego interfejsu
07:30
will actually spend five minutes here,
99
438000
2000
rzeczywiście będą klikać 5 minut tu,
07:32
10 minutes there, clicking. After six months,
100
440000
4000
10 minut tam. Po sześciu miesiącach
07:36
85,000 people used this to generate mapping at a
101
444000
5000
85 000 ludzi tworzyło mapowanie w
07:41
faster rate than the images were coming in, which was, quote,
102
449000
4000
tempie szybszym, niż zdjęcia przychodziły. Ta praca była, cytując:
07:45
"practically indistinguishable from the markings of a fully-trained Ph.D.,"
103
453000
4000
"praktycznie nie do odróżnienia od pracy w pełni wyszkolonego doktora",
07:49
once you showed it to a number of people and computed the average.
104
457000
7000
co okazało się po przedstawieniu jej specjalistom i wyliczeniu średniej.
07:56
Now, if you have a little girl, and she goes and writes to
105
464000
3000
Weźmy teraz małą dziewczynkę, która ma napisać
07:59
-- well, not so little, medium little -- tries to do research on Barbie.
106
467000
4000
-- no, nie taką zupełnie małą, średnio małą – próbuje napisać coś o Barbie.
08:03
And she'll come to Encarta, one of the main online encyclopedias.
107
471000
4000
Bierze Encartę, jedną z głównych encyklopedii on-line w USA
08:07
This is what you'll find out about Barbie. This is it, there's nothing more to the definition,
108
475000
6000
i oto, co znajduje o Barbie. To jest to, nie ma więcej poza definicją
08:13
including, "manufacturers" -- plural -- "now more commonly produce
109
481000
4000
włączając "producenci" -- liczba mnoga -- "teraz częściej wytwarzają
08:17
ethnically diverse dolls, like this black Barbie." Which is vastly better
110
485000
4000
etnicznie zróżnicowane lalki, jak ta czarna Barbie". To i tak znacznie lepsze
08:21
than what you'll find in the encyclopedia.com,
111
489000
3000
od informacji na www.encyclopedia.com,
08:24
which is Barbie, Klaus. (Laughter)
112
492000
4000
gdzie jest Barbie, Klaus. (śmiech)
08:28
On the other hand, if they go to Wikipedia, they'll find a genuine article
113
496000
5000
Z drugiej strony, jeśli wejdą na Wikipedię, znajdą prawdziwy artykuł
08:33
-- and I won't talk a lot about Wikipedia, because Jimmy Wales is here --
114
501000
3000
-- i nie będę tu się rozwodził o Wikipedii, bo jest z nami Jimmy Wales --
08:36
but roughly equivalent to what you would find in the Britannica, differently written,
115
504000
6000
ale w przybliżeniu równoważny temu, co byście znaleźli w Britannice, inaczej napisany,
08:42
including the controversies over body image and commercialization,
116
510000
4000
wspominający kontrowersje dotyczące obrazu ciała i komercjalizacji,
08:46
the claims about the way in which she's a good role model, etc.
117
514000
8000
przypuszczenia jak Barbie stała się wzorem do naśladowania, itd.
08:54
Another portion is not only how content is produced, but how relevance is produced.
118
522000
4000
Kolejny fragment jest o powstawaniu nowej treści i też o powstawaniu jej trafności.
08:58
The claim to fame of Yahoo! was, we hire people to look -- originally, not anymore
119
526000
4000
Yahoo! chwaliło się, że zatrudniają ludzi do przeglądania witryn -- to się już zmieniło
09:02
-- we hire people to look at websites and tell you --
120
530000
5000
-- zatrudniamy ludzi, żeby patrzyli na strony internetowe i mówili ci --
09:07
if they're in the index, they're good. This, on the other hand, is what 60,000
121
535000
4000
jeżeli są w katalogu, to są dobre. Z drugiej strony 60 000
09:11
passionate volunteers produce in the Open Directory Project,
122
539000
4000
wolontariuszy-pasjonatów umieszcza te informacje w Open Directory Project -- dmoz.org.
09:15
each one willing to spend an hour or two on something they really care about,
123
543000
5000
Każdy z nich chce spędzić godzinę lub dwie nad czymś, na czym im naprawdę zależy
09:20
to say, this is good. So, this is the Open Directory Project, with 60,000 volunteers,
124
548000
6000
i co uważają za dobre. Tak wygląda Open Directory Project z 60 000 wolontariuszami,
09:26
each one spending a little bit of time, as opposed to a few hundred
125
554000
3000
każdym przeznaczającym chwilę czasu. Z drugiej strony mamy kilkuset
09:29
fully paid employees. No one owns it, no one owns the output,
126
557000
5000
w pełni opłacanych pracowników. Nikt nie jest właścicielem wyników pracy,
09:34
it's free for anyone to use and it's the output of people acting out of social
127
562000
5000
każdy może jej używać za darmo i jest to wynik działań ludzi motywowanych społecznie
09:39
and psychological motivations to do something interesting.
128
567000
4000
i psychologicznie by zrobić coś interesującego.
09:43
This is not only outside of businesses. When you think of what is the critical innovation
129
571000
6000
To działa nie tylko poza biznesem. Jeśli pomyślicie, co jest najważniejszą innowacją
09:49
of Google, the critical innovation is outsourcing the one most important thing --
130
577000
5000
Google, to kluczową innowacją jest przeniesienie poza firmę najważniejszej rzeczy --
09:54
the decision about what's relevant -- to the community of the Web as a whole,
131
582000
7000
decyzji, co jest istotne -- dla społeczności sieciowej jako całości,
10:01
doing whatever they want to do: so, page rank.
132
589000
3000
działającej tak, jak tylko ma ochotę. Stąd wziął się wskaźnik PageRank.
10:04
The critical innovation here is instead of our engineers, or our people saying
133
592000
6000
Kluczowa innowacja to rezygnacja z opinii własnych inżynierów lub pracowników
10:10
which is the most relevant, we're going to go out and count what you,
134
598000
3000
na rzecz wyjścia na zewnątrz i policzenia wskaźników na podstawie tego,
10:13
people out there on the Web, for whatever reason -- vanity, pleasure --
135
601000
4000
jak zwykli ludzie gdzieś w sieci, z dowolnego powodu -- z próżności czy przyjemności --
10:17
produced links, and tied to each other. We're going to count those, and count them up.
136
605000
6000
stworzyli linki i połączyli strony internetowe miedzy sobą. Policzymy je i pokażemy wyniki.
10:23
And again, here, you see Barbie.com, but also, very quickly,
137
611000
4000
I ponownie, widzicie tutaj Barbie.com, ale również
10:27
Adiosbarbie.com, the body image for every size. A contested cultural object,
138
615000
5000
Adiosbarbie.com -- obraz ciała odpowiedni dla każdego. Sporny kulturowo obiekt,
10:32
which you won't find anywhere soon on Overture, which is the classic
139
620000
4000
którego szybko nie znajdziesz na Overture, które jest klasycznym
10:36
market-based mechanism: whoever pays the most is highest on the list.
140
624000
5000
mechanizmem opartym na rynku. Kto zapłaci najwięcej, jest najwyżej na liście.
10:41
So, all of that is in the creation of content, of relevance, basic human expression.
141
629000
5000
Wszystko to dotyczy tworzenia treści, jej trafności, podstawowej ludzkiej ekspresji.
10:46
But remember, the computers were also physical. Just physical materials
142
634000
4000
Ale pamiętajcie, że komputery to też byty fizyczne. Po prostu fizycznie istniejące maszyny
10:50
-- our PCs -- we share them together. We also see this in wireless.
143
638000
4000
-- nasze komputery, dzielimy je ze sobą. Widzimy to też w sieci bezprzewodowej.
10:54
It used to be wireless was one person owned the license, they transmitted in an
144
642000
6000
Dawniej bezprzewodowo znaczyło tyle -- jedna osoba posiadała licencję, transmitowali to na jakimś
11:00
area, and it had to be decided whether they would be licensed or based on property.
145
648000
5000
obszarze i trzeba było zdecydować czy mają być na licencji, czy bazować na własności.
11:05
What we're seeing now is that computers and radios are becoming so sophisticated
146
653000
5000
Widzimy dziś, że komputery i radio staja się tak skomplikowane,
11:10
that we're developing algorithms to let people own machines, like Wi-Fi devices,
147
658000
6000
że rozwijamy algorytmy by ludzie mogli nabyć maszyny, takie jak urządzenia wi-fi
11:16
and overlay them with a sharing protocol that would allow a community like this
148
664000
5000
i wyposażyć je w protokół udostępnienia, który pozwalałby wspólnocie takiej jak ta
11:21
to build its own wireless broadband network simply from the simple principle:
149
669000
6000
na zbudowanie własnej bezprzewodowej, szerokopasmowej sieci wg. prostej zasady:
11:27
When I'm listening, when I'm not using, I can help you transfer your messages;
150
675000
6000
Kiedy słucham, kiedy nie używam, mogę ci pomóc przesłać twoje komunikaty.
11:33
and when you're not using, you'll help me transfer yours.
151
681000
3000
A kiedy ty nie używasz, pomożesz mi przesłać moje.
11:36
And this is not an idealized version. These are working models that at least in some
152
684000
5000
I to nie jest mrzonka. To są działające modele, które przynajmniej w kilku
11:41
places in the United States are being implemented, at least for public security.
153
689000
7000
miejscach w USA są implementowane, przynajmniej dla celów bezpieczeństwa publicznego.
11:48
If in 1999 I told you, let's build a data storage and retrieval system.
154
696000
6000
Jeśli w 1999 powiedziałbym wam -- stwórzmy system przechowywania i wyszukiwania informacji.
11:54
It's got to store terabytes. It's got to be available 24 hours a day,
155
702000
3000
Musi przechowywać terabajty. Musi być dostępny 24 godziny na dobę,
11:57
seven days a week. It's got to be available from anywhere in the world.
156
705000
3000
7 dni w tygodniu. Musi być dostępny dla na całym świecie.
12:00
It has to support over 100 million users at any given moment. It's got to
157
708000
4000
Musi obsługiwać ponad 100 000 000 użytkowników w każdym momencie. Musi być
12:04
be robust to attack, including closing the main index, injecting malicious files,
158
712000
5000
odporny na ataki, włączając usunięcie głównego indeksu, wprowadzanie złośliwie uszkodzonych plików,
12:09
armed seizure of some major nodes. You'd say that would take years.
159
717000
5000
zbrojne przejęcia głównych węzłów. Powiedziałbyś, że zajęłoby to lata.
12:14
It would take millions. But of course, what I'm describing is P2P file sharing.
160
722000
7000
Pochłonęło miliony. Ale oczywiście, mówię o systemach wymiany plików P2P.
12:21
Right? We always think of it as stealing music, but fundamentally,
161
729000
3000
Prawda? Zawsze myślimy przy tym o kradzieży muzyki, ale w rzeczywistości
12:24
it's a distributed data storage and retrieval system, where people,
162
732000
4000
to rozproszony system składowania i wyszukiwania danych, w którym ludzie,
12:28
for very obvious reasons, are willing to share their bandwidth and their
163
736000
4000
z bardzo oczywistych powodów, chcą dzielić się łączem i swoją
12:32
storage to create something.
164
740000
3000
przestrzenią dyskową by stworzyć coś większego.
12:35
So, essentially what we're seeing is the emergence of a fourth transactional
165
743000
4000
Więc zasadniczo widzimy teraz pojawianie się czwartego typu transakcji.
12:39
framework. It used to be that there were two primary dimensions along which
166
747000
6000
Wcześniej znaliśmy dwa główne wymiary wg. których można
12:45
you could divide things. They could be market based, or non-market based;
167
753000
3000
podzielić rzeczy. Mogą być one oparte na rynku lub pozarynkowe.
12:48
they could be decentralized, or centralized.
168
756000
2000
Mogą być zdecentralizowane lub scentralizowane
12:50
The price system was a market-based and decentralized system.
169
758000
3000
System cenowy był oparty na rynku i zdecentralizowany.
12:53
If things worked better because you actually had somebody organizing them,
170
761000
4000
Jeśli coś funkcjonowało lepiej, ponieważ ktoś to zorganizował,
12:57
you had firms, if you wanted to be in the market -- or you had governments
171
765000
3000
miałeś firmy jeśli chciałeś być na rynku -- lub miałeś rządy
13:00
or sometimes larger non-profits in the non-market.
172
768000
3000
lub czasami większe organizacje non-profit w sferze pozarynkowej.
13:03
It was too expensive to have decentralized social production,
173
771000
5000
Zdecentralizowana produkcja socjalna byłaby zbyt droga,
13:08
to have decentralized action in society. That was not about society itself.
174
776000
7000
by uzyskać zdecentralizowane działanie w społeczeństwie -- nie chodziło w tym o społeczeństwo jako takie.
13:15
That was, in fact, economic.
175
783000
2000
W rzeczywistości to się opłacało.
13:17
But what we're seeing now is the emergence of this fourth system
176
785000
4000
Ale to co widzimy teraz, to pojawianie się czwartego systemu
13:21
of social sharing and exchange.
177
789000
1000
społecznego dzielenia się i wymiany dóbr.
13:22
Not that it's the first time that we do nice things to each other, or for each other,
178
790000
5000
To nie tak, że po raz pierwszy robimy coś miłego dla siebie nawzajem
13:27
as social beings. We do it all the time.
179
795000
4000
jako stworzenia społeczne. Robimy to bez przerwy.
13:31
It's that it's the first time that it's having major economic impact.
180
799000
4000
Jednak po raz pierwszy ma to znaczące skutki ekonomiczne.
13:35
What characterizes them is decentralized authority.
181
803000
5000
Charakteryzuje je decentralizacja władzy.
13:40
You don't have to ask permission, as you do in a property-based system.
182
808000
3000
Nie musisz pytać o pozwolenie, w odróżnieniu od systemu opartym o własność.
13:43
May I do this? It's open for anyone to create and innovate and share,
183
811000
6000
Czy mogę to zrobić? Mamy dla wszystkich przyzwolenie na innowacyjność, tworzenie i dzielenie się,
13:49
if they want to, by themselves or with others,
184
817000
4000
jeśli tego chcą, przez nich samych lub razem z innymi,
13:53
because property is one mechanism of coordination.
185
821000
2000
ponieważ własność to jeden z mechanizmów koordynujących.
13:55
But it's not the only one.
186
823000
2000
Ale nie jedyny.
13:57
Instead, what we see are social frameworks for all of the critical things that we use
187
825000
5000
Zamiast tego widzimy społeczne ramy dla wszystkich istotnych rzeczy, dla których mieliśmy
14:02
property and contract in the market: information flows to decide what are
188
830000
3000
własność i umowy rynkowe. Informacja przepływa, aby zdecydować jakie są
14:05
interesting problems; who's available and good for something;
189
833000
4000
interesujące problemy, kto jest dostępny i w czymś dobry,
14:09
motivation structures -- remember, money isn't always the best motivator.
190
837000
4000
struktury motywacyjne -- pamiętajmy, pieniądz to nie zawsze najlepsza motywacja.
14:13
If you leave a $50 check after dinner with friends,
191
841000
4000
Jeśli zostawisz 50 dolarów po obiedzie z przyjaciółmi,
14:17
you don't increase the probability of being invited back.
192
845000
4000
nie zwiększasz prawdopodobieństwa, że cię zaproszą jeszcze raz.
14:21
And if dinner isn't entirely obvious, think of sex. (Laughter)
193
849000
6000
A jeśli przykład z obiadem nie jest zupełnie oczywisty, pomyśl o seksie. (śmiech)
14:27
It also requires certain new organizational approaches.
194
855000
3000
Wymaga to również nowego podejścia do kwestii organizacyjnych.
14:30
And in particular, what we've seen is task organization.
195
858000
4000
W szczególności do tej pory znaliśmy organizację zadaniową.
14:34
You have to hire people who know what they're doing.
196
862000
2000
Musisz zatrudnić ludzi, którzy znają się na rzeczy.
14:36
You have to hire them to spend a lot of time.
197
864000
3000
Musisz zatrudnić ich aby poświęcili dużo czasu na wykonywanie zadań.
14:39
Now, take the same problem,
198
867000
2000
Teraz weź ten sam problem,
14:41
chunk it into little modules, and motivations become trivial.
199
869000
4000
podziel na małe moduły, a motywacje staną się trywialne.
14:45
Five minutes, instead of watching TV?
200
873000
2000
Pięć minut zamiast oglądać telewizję?
14:47
Five minutes I'll spend just because it's interesting. Just because it's fun.
201
875000
4000
Pięć minut poświęcę tylko dlatego, że to interesujące. Tylko dlatego, że to fajne.
14:51
Just because it gives me a certain sense of meaning, or, in places that are more
202
879000
4000
Tylko dlatego, że daje mi to pewne poczucie wartości, lub gdy zaangażowanie jest większe,
14:55
involved, like Wikipedia, gives me a certain set of social relations.
203
883000
6000
jak na Wikipedii, daje mi to pewien układ relacji społecznych.
15:01
So, a new social phenomenon is emerging.
204
889000
4000
Tak więc pojawia się nowe zjawisko społeczne.
15:05
It's creating, and it's most visible when we see it as a new form of competition.
205
893000
5000
Tworzy i jest najbardziej widoczne, gdy postrzegamy je jako nową formę konkurencji.
15:10
Peer-to-peer networks assaulting the recording industry;
206
898000
3000
Sieci P2P zagrażają przemysłowi muzycznemu;
15:13
free and open source software taking market share from Microsoft;
207
901000
4000
otwarte oprogramowanie odbiera Microsoftowi część rynku;
15:17
Skype potentially threatening traditional telecoms;
208
905000
4000
Skype potencjalnie zagraża tradycyjnym telekomom;
15:21
Wikipedia competing with online encyclopedias.
209
909000
3000
Wikipedia konkuruje z encyklopediami on-line.
15:24
But it's also a new source of opportunities for businesses.
210
912000
3000
Ale to również źródło nowym możliwości dla biznesu.
15:27
As you see a new set of social relations and behaviors emerging,
211
915000
6000
Kiedy widzisz pojawiający się nowy układ społecznych zachowań i relacji,
15:33
you have new opportunities. Some of them are toolmakers.
212
921000
4000
masz nowe możliwości. Niektóre z nich to tworzenie narzędzi.
15:37
Instead of building well-behaved appliances
213
925000
3000
Zamiast budować dobrze zdefiniowane i działające produkty
15:40
-- things that you know what they'll do in advance --
214
928000
2000
-- rzeczy o z góry zdefiniowanej funkcjonalności --
15:42
you begin to build more open tools. There's a new set of values,
215
930000
3000
zaczynasz budować bardziej otwarte narzędzia. To nowy zestaw wartości,
15:45
a new set of things people value.
216
933000
3000
nowy zestaw rzeczy, które ludzie cenią.
15:48
You build platforms for self-expression and collaboration.
217
936000
4000
Budujesz platformy do wyrażania siebie i współpracy.
15:52
Like Wikipedia, like the Open Directory Project,
218
940000
4000
Jak Wikipedia, jak Open Directory Project,
15:56
you're beginning to build platforms, and you see that as a model.
219
944000
3000
zaczynasz budować platformy i widzisz to jako model prowadzenia działalności.
15:59
And you see surfers, people who see this happening, and in some sense
220
947000
4000
Patrzysz na internautów, ludzi którzy widzą że to się dzieje, i w pewnym sensie
16:03
build it into a supply chain, which is a very curious one. Right?
221
951000
5000
przekształcasz to w łańcuch dostaw, który jest bardzo ciekawy. Zgoda?
16:08
You have a belief: stuff will flow out of connected human beings.
222
956000
3000
Wierzysz, że towar będzie wypływać z połączonych razem istot ludzkich.
16:11
That'll give me something I can use, and I'm going to contract with someone.
223
959000
3000
To da mi coś, co mogę wykorzystać i komuś sprzedać.
16:14
I will deliver something based on what happens. It's very scary
224
962000
4000
Dostarczę coś opartego o to, co się dzieje. To przerażające
16:18
-- that's what Google does, essentially.
225
966000
2000
-- i to właśnie robi Google.
16:20
That's what IBM does in software services, and they've done reasonably well.
226
968000
4000
To robi IBM w swoich usługach programistycznych i robią to całkiem nieźle.
16:24
So, social production is a real fact, not a fad.
227
972000
4000
Tak więc społeczna produkcja to fakt, a nie moda.
16:28
It is the critical long-term shift caused by the Internet.
228
976000
4000
To istotna, długoterminowa zmiana spowodowana przez internet.
16:32
Social relations and exchange become significantly more important than they ever
229
980000
7000
Społeczne relacje i wymiana stają się znacznie ważniejsze niż kiedykolwiek
16:39
were as an economic phenomenon. In some contexts, it's even more efficient
230
987000
4000
były jako zjawisko ekonomiczne. W pewnych sytuacjach jest to nawet skuteczniejsze
16:43
because of the quality of the information, the ability to find the best person,
231
991000
5000
z powodu jakości informacji, zdolności znalezienia najlepszej osoby,
16:48
the lower transaction costs. It's sustainable and growing fast.
232
996000
4000
niższych kosztów tansakcji. To jest trwałe i rośnie szybko.
16:52
But -- and this is the dark lining -- it is threatened by
233
1000000
6000
Ale -- i to jest ciemna strona -- zagrażają mu
16:58
-- in the same way that it threatens -- the incumbent industrial systems.
234
1006000
4000
-- z wzajemnością -- dominujące systemy przemysłowe.
17:02
So next time you open the paper, and you see an intellectual property decision,
235
1010000
5000
Więc następnym razem kiedy otworzycie gazetę i zobaczycie decyzje w sprawie własności intelektualnej,
17:07
a telecoms decision, it's not about something small and technical.
236
1015000
6000
decyzje operatora telekomunikacyjnego, to nie będzie chodziło o jakiś mały, techniczny szczegół.
17:13
It is about the future of the freedom to be as social beings with each other,
237
1021000
6000
To będzie dotyczyć przyszłej wolności do społecznej współpracy
17:19
and the way information, knowledge and culture will be produced.
238
1027000
5000
i sposobu wytwarzania informacji, wiedzy i kultury.
17:24
Because it is in this context that we see a battle over how easy or hard it will be
239
1032000
7000
Ponieważ to dzieje się to kontekście bitwy o to, jak łatwo lub trudno będzie
17:31
for the industrial information economy to simply go on as it goes,
240
1039000
4000
przemysłowej gospodarce informacyjnej działać tak, jak dotychczas,
17:35
or for the new model of production to begin to develop alongside that industrial model,
241
1043000
6000
lub dla nowego modelu produkcji rozwijać się równolegle do modelu przemysłowego
17:41
and change the way we begin to see the world and report what it is that we see.
242
1049000
5000
i zmienić sposób, w jaki zaczynamy widzieć świat i opisywać czym jest to, co widzimy.
17:46
Thank you.
243
1054000
1000
Dziękuję.
ABOUT THE SPEAKER
Yochai Benkler - Legal expertYochai Benkler has been called "the leading intellectual of the information age." He proposes that volunteer-based projects such as Wikipedia and Linux are the next stage of human organization and economic production.
Why you should listen
Larry Lessig calls law professor Yochai Benkler "the leading intellectual of the information age." He studies the commons -- including such shareable spaces as the radio spectrum, as well as our shared bodies of knowledge and how we access and change them.
His most recent writings (such as his 2006 book The Wealth of Networks) discuss the effects of net-based information production on our lives and minds and laws. He has gained admirers far beyond the academy, so much so that when he released his book online with a Creative Commons license, it was mixed and remixed online by fans. (Texts can be found at benkler.org; and check out this web-based seminar on The Wealth of Networks.) He was awarded EFF's Pioneer Award in 2007.
He's the Berkman Professor of Entrepreneurial Legal Studies at Harvard, and faculty co-director of the Berkman Center for Internet and Society (home to many of TED's favorite people).
Yochai Benkler | Speaker | TED.com