ABOUT THE SPEAKER
Steven Pinker - Psychologist
Steven Pinker is a professor of cognitive science (the study of the human mind) who writes about language, mind and human nature.

Why you should listen

Steven Pinker grew up in the English-speaking community of Montreal but has spent his adult life bouncing back and forth between Harvard and MIT. He is interested in all aspects of human nature: how we see, hear, think, speak, remember, feel and interact.

To be specific: he developed the first comprehensive theory of language acquisition in children, used verb meaning as a window into cognition, probed the limits of neural networks and showed how the interaction between memory and computation shapes language. He has used evolution to illuminate innuendo, emotional expression and social coordination. He has documented historical declines in violence and explained them in terms of the ways that the violent and peaceable components of human nature interact in different eras. He has written books on the language instinct, how the mind works, the stuff of thought and the doctrine of the blank slate, together with a guide to stylish writing that is rooted in psychology.

In his latest book, Enlightenment Now: The Case for Reason, Science, Humanism, and Progress, he writes about progress -- why people are healthier, richer, safer, happier and better educated than ever. His other books include The Language InstinctHow the Mind Works, The Blank Slate: The Modern Denial of Human NatureThe Stuff of Thought, and The Better Angels of Our Nature.

More profile about the speaker
Steven Pinker | Speaker | TED.com
TED2018

Steven Pinker: Is the world getting better or worse? A look at the numbers

Steven Pinker: Dünya daha iyiye mi gidiyor, yoksa daha kötüye mi? Rakamlara bir bakış

Filmed:
3,932,646 views

2017 yılı gerçekten de kimilerinin bizi inandırdığı gibi ''gelmiş geçmiş en kötü yıl'' mıydı? Cinayet, savaş, yoksulluk, hava kirliliği ve çok daha fazlası hakkında son zamanlarda yaptığı analiz üzerinden giderek Psikolog Steven Pinker, 30 yıl öncesine kıyasla her bir konuda daha iyiye gittiğimizi açıklıyor. Pinker'a göre, ilerleme kaçınılmaz değil ve bu her şeyin herkes için her zaman daha iyiye gideceği anlamına gelmiyor. O yüzden ilerleme sorun çözmedir ve iklim değişikliği, nükleer savaş gibi konulara çözümlenmesi gereken sorunlar olarak bakmalıyız, felaket olarak değil. Pinker'a göre ''Hiçbir zaman kusursuz bir dünyaya sahip olmayacağız ve böyle bir arayışta olmak tehlikeli olur. Ancak insanoğlunun güçlenmesinde bilgiyi kullanmaya devam edersek, başaracağımız ''daha iyi''lerin bir sınırı yok.''
- Psychologist
Steven Pinker is a professor of cognitive science (the study of the human mind) who writes about language, mind and human nature. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
ManyBirçok people faceyüz the newshaber eachher morningsabah
0
1680
2736
İnsanların pek çoğu sabah haberlerini
00:16
with trepidationdehşet and dreaddehşet.
1
4440
2456
kaygı ve endişeyle takip ediyor.
00:18
EveryHer day, we readokumak of shootingsçekimleri,
2
6920
2656
Her gün, silahlı saldırılar,
00:21
inequalityeşitsizlik, pollutionkirlilik, dictatorshipdiktatörlük,
3
9600
3896
eşitsizlik, hava kirliliği, diktatörlük,
00:25
warsavaş and the spreadYAYILMIŞ of nuclearnükleer weaponssilahlar.
4
13520
3176
savaş ve nükleer silahların
yayıldığını okuyoruz.
00:28
These are some of the reasonsnedenleri
5
16720
1736
Bunlar, 2016 yılının
00:30
that 2016 was calleddenilen
the "WorstEn kötü. YearYıl. Ever."
6
18480
5456
''Gelmiş geçmiş en kötü yıl''
olarak anılmasının bazı nedenleri.
00:35
UntilKadar 2017 claimediddia etti that recordkayıt --
7
23960
2576
Tabii 2017 bu rekoru kırana kadar --
00:38
(LaughterKahkaha)
8
26560
1056
(Kahkahalar)
00:39
and left manyçok people longingözlem
for earlierdaha erken decadeson yıllar,
9
27640
2576
ve çoğu insan daha önceki yılları
özlemeye başladı,
00:42
when the worldDünya seemedgibiydi saferdaha güvenli,
cleanertemizleyici and more equaleşit.
10
30240
3320
dünyanın daha güvenli, temiz
ve eşitlikçi olduğu zamanları.
00:46
But is this a sensiblemantıklı way
to understandanlama the humaninsan conditionşart
11
34560
3576
Peki 21. yüzyılda
insan doğasını anlamak için
00:50
in the 21stst centuryyüzyıl?
12
38160
1976
bu mantıklı bir gidişat mı?
00:52
As FranklinFranklin PiercePierce AdamsAdams pointedişaretlendi out,
13
40160
2776
Franklin Pierce Adams'ın söylediği gibi,
00:54
"Nothing is more responsiblesorumluluk sahibi
for the good oldeski daysgünler
14
42960
2696
''Eski güzel günlerden sorumlu
en büyük şey
00:57
than a badkötü memorybellek."
15
45680
1216
kötü bir hafızadır.''
00:58
(LaughterKahkaha)
16
46920
2736
(Kahkahalar)
01:01
You can always foolaptal yourselfkendin
into seeinggörme a declinedüşüş
17
49680
3376
Günümüzün kanayan yaralarını
01:05
if you comparekarşılaştırmak bleedingkanama
headlineshaber başlıkları of the presentmevcut
18
53080
2696
geçmişin gül desenli fotoğraflarıyla
karşılaştırırsanız
01:07
with rose-tintedGül renkli imagesGörüntüler of the pastgeçmiş.
19
55800
3096
her zaman düşüş olduğuna dair
kendinizi kandırırsınız.
01:10
What does the trajectoryYörünge
of the worldDünya look like
20
58920
2416
Zamanla değişen refah düzeyini
01:13
when we measureölçmek well-beingsağlık over time
usingkullanma a constantsabit yardstickkıstas?
21
61360
4256
hiç değişmeyen bir standartla ölçersek
dünyayın gidişatı neye benzer?
01:17
Let's comparekarşılaştırmak the mostçoğu recentson
dataveri on the presentmevcut
22
65640
2696
Günümüzün en yeni verilerini
01:20
with the sameaynı measuresönlemler 30 yearsyıl agoönce.
23
68360
2000
30 yıl öncekilerle karşılaştıralım.
01:23
Last yearyıl, AmericansAmerikalılar killedöldürdü eachher other
at a rateoran of 5.3 perbaşına hundredyüz thousandbin,
24
71320
5136
Geçen yıl Amerikalılar, yüz binde 5,3
oranında birbirlerini katlettiler.
01:28
had sevenYedi percentyüzde
of theironların citizensvatandaşlar in povertyyoksulluk
25
76480
3376
vatandaşların %7'si
yoksulluk mağduruydu,
01:31
and emittedyayılan 21 millionmilyon tonston
of particulateparçacık halinde mattermadde
26
79880
3256
21 milyon ton parçacıklı madde
01:35
and fourdört millionmilyon tonston of sulfurKükürt dioxidedioksit.
27
83160
3096
ve 4 milyon ton sülfür dioksit salındı.
01:38
But 30 yearsyıl agoönce, the homicidecinayet rateoran
was 8.5 perbaşına hundredyüz thousandbin,
28
86280
4136
30 yıl önce ise cinayet oranı
yüz binde 8,5'ti,
01:42
povertyyoksulluk rateoran was 12 percentyüzde
29
90440
2096
yoksulluk oranı %12,
01:44
and we emittedyayılan 35 millionmilyon tonston
of particulateparçacık halinde mattermadde
30
92560
3176
parçacıklı madde salınımı ise
35 milyon ton
01:47
and 20 millionmilyon tonston of sulfurKükürt dioxidedioksit.
31
95760
2720
ve sülfür dioksit salınımı 20 milyon ton.
01:51
What about the worldDünya as a wholebütün?
32
99400
2056
Bir de dünyayı genel olarak ele alalım.
01:53
Last yearyıl, the worldDünya had 12 ongoingdevam eden warssavaşlar,
33
101480
3416
Geçen yıl dünyada 12 süregelen savaş,
01:56
60 autocraciesotokrasiye,
34
104920
2136
60 otokrasi,
01:59
10 percentyüzde of the worldDünya populationnüfus
in extremeaşırı povertyyoksulluk
35
107080
3616
aşırı yoksulluk mağduru
dünya nüfusunun %10'u
02:02
and more than 10,000 nuclearnükleer weaponssilahlar.
36
110720
2976
ve 10 binden fazla nükleer silah vardı.
02:05
But 30 yearsyıl agoönce, there were 23 warssavaşlar,
37
113720
2496
30 yıl önce ise 23 savaş vardı,
02:08
85 autocraciesotokrasiye,
38
116240
1896
85 otokrasi,
02:10
37 percentyüzde of the worldDünya populationnüfus
in extremeaşırı povertyyoksulluk
39
118160
3616
aşırı yoksulluk mağduru
dünya nüfusunun %37'si
02:13
and more than 60,000 nuclearnükleer weaponssilahlar.
40
121800
2800
ve 60 binden fazla nükleer silah.
02:17
TrueGerçek, last yearyıl was a terriblekorkunç yearyıl
for terrorismterörizm in WesternWestern EuropeEurope,
41
125200
4535
Geçen yılın Batı Avrupa'da terör açısından
korkunç bir yıl olduğu doğru,
02:21
with 238 deathsölümler,
42
129759
2217
bilanço 238 can kaybı,
02:24
but 1988 was worsedaha da kötüsü with 440 deathsölümler.
43
132000
3200
fakat 1988'de 440 can kaybı yaşandı.
02:28
What's going on?
44
136440
1536
Neler oluyor?
02:30
Was 1988 a particularlyözellikle badkötü yearyıl?
45
138000
3496
1988 özellikle kötü bir yıl mıydı?
02:33
Or are these improvementsiyileştirmeler a signişaret
that the worldDünya, for all its strugglesmücadeleler,
46
141520
4056
Yoksa bu düzelmeler
dünyanın tüm mücadelelere rağmen
02:37
getsalır better over time?
47
145600
1640
daha iyiye gittiğine bir işaret mi?
02:39
MightOlabilir we even invokeçağırmak the admittedlyhiç kuşkusuz
old-fashionedeski moda notionkavram of progressilerleme?
48
147800
4800
Peki bunu herkesin bildiği eski usul
ilerleme kavramıyla açıklayabilir miyiz?
02:45
To do so is to courtmahkeme
a certainbelli amounttutar of derisionalay,
49
153880
3296
Bunu yapmak için
bir dizi saçmalığa başvurmamız lazım.
02:49
because I have foundbulunan
that intellectualsaydınlar hatenefret progressilerleme.
50
157200
3776
çünkü entelektüellerin
ilerlemeden nefret ettiğini öğrendim.
02:53
(LaughterKahkaha)
51
161000
1816
(Kahkahalar)
02:54
(ApplauseAlkış)
52
162840
2816
(Alkışlar)
02:57
And intellectualsaydınlar who call themselveskendilerini
progressiveilerici really hatenefret progressilerleme.
53
165680
3696
Kendine ilerlemeci diyen entelektüeller de
aslında ilerlemeden nefret ediyorlar.
03:01
(LaughterKahkaha)
54
169400
1136
(Kahkahalar)
03:02
Now, it's not that they hatenefret
the fruitsmeyve of progressilerleme, mindus you.
55
170560
3336
İlerlemenin sonuçlarından
nefret etmiyorlar ama.
03:05
MostÇoğu academicsakademisyenler and punditsuzmanların
56
173920
2616
Akademisyen ve bilirkişilerin çoğu
03:08
would ratherdaha doğrusu have theironların surgerycerrahlık
with anesthesiaanestezi than withoutolmadan it.
57
176560
3440
ameliyatlarını anestezi ile birlikte
geçirmeyi tercih eder.
03:13
It's the ideaFikir of progressilerleme
that ranklesrankles the chatteringkonuşmalar classsınıf.
58
181080
4256
Sürekli tartışma yaratan bu grubun
asıl derdi ilerleme fikrinin kendisi.
03:17
If you believe that humansinsanlar
can improveiyileştirmek theironların lot, I have been told,
59
185360
3736
İnsanların kendi türlerini
geliştirebildiklerine inanıyorsanız
03:21
that meansanlamına geliyor that you have a blindkör faithinanç
60
189120
2376
bana söylenen şu ki
kör bir inancınız var,
03:23
and a quasi-religiousyarı dini beliefinanç
in the outmodeddemode superstitionbatıl inanç
61
191520
4576
sözde dindar modası geçmiş bir batıl inanç
03:28
and the falseyanlış promisesöz vermek
of the mythefsane of the onwardileriye marchMart
62
196120
3816
ve kaçınılmaz ilerlemeye doğru
yürüyüş efsanesine dair
03:31
of inexorableamansız progressilerleme.
63
199960
2040
sahte vaatler içindesiniz.
03:34
You are a cheerleaderponpon kız
for vulgarkaba AmericanAmerikan can-doismcan-doism,
64
202640
4336
''Her şeyi yaparım'' Amerikan
ideolojisinin tezahüratını yapıyorsunuz,
03:39
with the rah-rahRa-ra spiritruh
of boardroomToplantı odası ideologyideoloji,
65
207000
3216
Silikon Vadisi ve Ticaret Odası
toplantı salonları havasında
03:42
SiliconSilikon ValleyVadi
and the ChamberOdası of CommerceTicaret.
66
210240
3056
sesi çok çıkan aşırı hevesler içindesiniz.
03:45
You are a practitioneruygulayıcı of WhigLiberal historytarih,
67
213320
2856
Whig tarihini devam ettiriyorsunuz,
03:48
a naivesaf optimistiyimser, a PollyannaPollyanna
and, of coursekurs, a PanglossPangloss,
68
216200
4136
saf bir iyimser, bir Pollyanna,
hatta bir Pangloss'sunuz,
03:52
alludingatıfta to the VoltaireVoltaire
characterkarakter who declaredbeyan,
69
220360
2656
Voltaire'in karakteri gibi
ağzınızdan tek çıkan şey
03:55
"All is for the besten iyi
in the besten iyi of all possiblemümkün worldsdünyalar."
70
223040
3336
''her şey mümkün tüm dünyaların
en iyisinde en iyisi için.''
03:58
Well, ProfessorProfesör PanglossPangloss,
as it happensolur, was a pessimistkötümser.
71
226400
3496
Aslına bakarsanız
Profesör Pangloss kötümserdi.
04:01
A truedoğru optimistiyimser believesinanır
there can be much better worldsdünyalar
72
229920
2656
Gerçek bir optimist
bugün sahip olduğumuz dünyadan
çok daha iyisi olabileceğine inanır.
04:04
than the one we have todaybugün.
73
232600
1536
04:06
But all of this is irrelevantilgisiz,
74
234160
1656
Tabii bunlar konuyla ilgili değil,
04:07
because the questionsoru
of whetherolup olmadığını progressilerleme has takenalınmış placeyer
75
235840
2776
çünkü ilerlemenin gerçekleşip
gerçekleşmediği sorusu
04:10
is not a mattermadde of faithinanç
76
238640
1736
inançla alakalı değil,
04:12
or havingsahip olan an optimisticiyimser temperamentmizaç
or seeinggörme the glassbardak as halfyarım fulltam.
77
240400
3816
iyimser bir tutum takınıp
bardağın dolu yarısını görmek de değil.
04:16
It's a testabletest edilebilir hypothesishipotez.
78
244240
1840
Bu, denenebilir bir hipotez.
04:18
For all theironların differencesfarklar,
79
246720
1376
Tüm farklılıklarına rağmen,
04:20
people largelybüyük oranda agreeanlaşmak
on what goesgider into humaninsan well-beingsağlık:
80
248120
4376
insanlar genellikle refahın
ne içerdiği konusunda anlaşıyorlar:
04:24
life, healthsağlık, sustenancerızık, prosperityrefah,
peaceBarış, freedomözgürlük, safetyemniyet, knowledgebilgi,
81
252520
5696
yaşam, sağlık, yiyecek, bolluk,
barış, özgürlük, güvenlik, bilgi,
04:30
leisureboş, happinessmutluluk.
82
258240
1976
boş zaman ve mutluluk.
04:32
All of these things can be measuredölçülü.
83
260240
1896
Bunların hepsi ölçülebilir.
04:34
If they have improvedgelişmiş over time,
that, I submitGönder, is progressilerleme.
84
262160
4336
Zaman içinde daha iyi oldularsa
bunun ilerleme olduğunu kabul ediyorum.
04:38
Let's go to the dataveri,
85
266520
1616
Verilere bakalım,
04:40
beginningbaşlangıç with the mostçoğu
preciousdeğerli thing of all, life.
86
268160
3616
hepsinin en önemlisi olan
yaşam ile başlıyoruz.
04:43
For mostçoğu of humaninsan historytarih,
life expectancybeklenti at birthdoğum was around 30.
87
271800
4576
İnsanlık tarihinin çoğu boyunca,
yaşam süresi 30 civarında oldu.
04:48
TodayBugün, worldwideDünya çapında, it is more than 70,
88
276400
2776
İnsan ömrü bugün
tüm dünyada 70'in üzerinde
04:51
and in the developedgelişmiş partsparçalar of the worldDünya,
89
279200
1936
ve dünyanın gelişmiş yerlerinde
04:53
more than 80.
90
281160
1200
80'in üzerinde.
04:55
250 yearsyıl agoönce, in the richestEn zengin
countriesülkeler of the worldDünya,
91
283040
3136
250 yıl önce dünyanın
en zengin ülkelerinde
04:58
a thirdüçüncü of the childrençocuklar
did not livecanlı to see theironların fifthbeşinci birthdaydoğum günü,
92
286200
4016
risk, yüz kat azaltılmadan önce
05:02
before the riskrisk was broughtgetirdi
down a hundredfoldyakın.
93
290240
3336
çocukların üçte biri
50. doğum günlerini göremiyordu.
05:05
TodayBugün, that fatekader befallsbefalls
lessaz than sixaltı percentyüzde of childrençocuklar
94
293600
3256
Bugünün oranıysa
dünyanın en yoksul ülkelerinde
05:08
in the poorestyoksul countriesülkeler of the worldDünya.
95
296880
1840
çocukların %6'sından daha azı.
05:11
FamineKıtlık is one of the FourDört HorsemenAtlı
of the ApocalypseKıyamet.
96
299600
3416
Kıtlık, Mahşerin Dört Atlısı'ndan biri.
05:15
It could bringgetirmek devastationyıkım
to any partBölüm of the worldDünya.
97
303040
3256
Dünyanın herhangi bir yerini
altüst edebilir.
05:18
TodayBugün, faminekıtlık has been banishedsürgün
98
306320
1936
Bugün kıtlık, dünyanın en uzak
05:20
to the mostçoğu remoteuzak
and war-ravagedsavaş-perişan regionsbölgeler.
99
308280
2600
ve savaş yoksunu ülkelerine sürüklenmiş.
05:23
200 yearsyıl agoönce, 90 percentyüzde
of the world'sDünyanın en populationnüfus
100
311680
3136
200 yıl önce,
dünya nüfusunun %90'ı
05:26
subsistedsubsisted in extremeaşırı povertyyoksulluk.
101
314840
2176
aşırı yoksullukla geçiniyordu.
05:29
TodayBugün, fewerDaha az than 10 percentyüzde of people do.
102
317040
2560
Bugün ise %10'dan daha azı bu durumda.
05:32
For mostçoğu of humaninsan historytarih,
103
320720
1496
İnsanlık tarihi boyunca,
05:34
the powerfulgüçlü statesdevletler and empiresimparatorluklar
104
322240
2056
güçlü devlet ve imparatoruklar
05:36
were prettygüzel much always
at warsavaş with eachher other,
105
324320
2616
her zaman birbirleriyle
savaş hâlindeydiler
05:38
and peaceBarış was a meresırf
interludeInterlude betweenarasında warssavaşlar.
106
326960
3456
ve barış, savaşlar arasında
bir teneffüsten ibaretti.
05:42
TodayBugün, they are never
at warsavaş with eachher other.
107
330440
2256
Bugün birbirleriyle
savaş hâlinde değiller.
05:44
The last great powergüç warsavaş
108
332720
1296
Son büyük güç savaşı
05:46
pittedçekirdeksiz the UnitedAmerika StatesBirleşik
againstkarşısında ChinaÇin 65 yearsyıl agoönce.
109
334040
3120
65 yıl önce ABD ve Çin'i
karşı karşıya getirdi.
05:50
More recentlyson günlerde, warssavaşlar of all kindsçeşit
have becomeolmak fewerDaha az and lessaz deadlyölümcül.
110
338160
4736
Her tür savaşın sayısı azalmakla birlikte,
daha az ölümcül hâle geldiler.
05:54
The annualyıllık rateoran of warsavaş has fallendüşmüş from
about 22 perbaşına hundredyüz thousandbin perbaşına yearyıl
111
342920
4456
Yıllık savaş oranı
yılda yüz binde 22 iken
05:59
in the earlyerken '50s to 1.2 todaybugün.
112
347400
3616
50'li yılların başından günümüze
bu oran 1,2.
06:03
DemocracyDemokrasi has sufferedacı obviousaçık setbacksaksiliklere
113
351040
2576
Demokrasi, Venezüela, Rusya ve Türkiye'de
06:05
in VenezuelaVenezuela, in RussiaRusya, in TurkeyTürkiye
114
353640
3616
bariz yaralar aldı
06:09
and is threatenedtehdit by the riseyükselmek
of authoritarianotoriter populismhalkçılık
115
357280
3096
ve Doğu Avrupa ile ABD'de
otoriterlik tehdidiyle
06:12
in EasternDoğu EuropeEurope and the UnitedAmerika StatesBirleşik.
116
360400
2616
karşı karşı kalındı.
06:15
YetHenüz the worldDünya has never been
more democraticdemokratik
117
363040
2696
Ancak dünya son 10 yılda olduğu kadar
06:17
than it has been in the pastgeçmiş decadeonyıl,
118
365760
1976
daha önce hiç demokratik olmamıştı,
06:19
with two-thirdsüçte iki of the world'sDünyanın en people
livingyaşam in democraciesdemokrasilerin.
119
367760
3200
şu an dünya insanlarının üçte ikisi
demokrasi çatısı altında yaşıyor.
06:24
HomicideCinayet ratesoranları plungeDalma wheneverher ne zaman anarchyAnarşi
and the codekod of vendettakan davası
120
372280
4136
Anarşi ve kan davaları
hukukun yerini her aldığında
06:28
are replaceddeğiştirilir by the rulekural of lawhukuk.
121
376440
2376
cinayet oranları sıçrama yapıyor.
06:30
It happenedolmuş when feudalfeodal EuropeEurope was broughtgetirdi
underaltında the controlkontrol of centralizedmerkezileşmiş kingdomskrallıklar,
122
378840
4216
Feodal Avrupa merkezi krallıkların
kontrolü altına girdiğinde de bu yaşandı,
06:35
so that todaybugün a WesternWestern EuropeanAvrupa
123
383080
2136
bu yüzden bugün Batı Avrupa'da
06:37
has 1/35thinci the chanceşans of beingolmak murderedöldürülmüş
124
385240
2576
cinayete kurban gitme riski
06:39
comparedkarşılaştırıldığında to his medievalOrtaçağ ancestorsatalarımız.
125
387840
2576
orta çağ atalarına göre 35'te 1.
06:42
It happenedolmuş again in colonialsömürge NewYeni Englandİngiltere,
126
390440
2456
Yeni İngiltere kolonisinde de bu yaşandı,
06:44
in the AmericanAmerikan WildVahşi WestBatı
when the sheriffsŞerif movedtaşındı to townkasaba,
127
392920
3536
Amerikan Vahşi Batı ve Meksika'da
06:48
and in MexicoMeksika.
128
396480
1696
şerifler kasabaya yerleştiği zaman.
06:50
IndeedGerçekten de, we'vebiz ettik becomeolmak saferdaha güvenli
in just about everyher way.
129
398200
3520
Gerçekten de her yönden
daha güvenli bir hâle geldik.
06:54
Over the last centuryyüzyıl,
we'vebiz ettik becomeolmak 96 percentyüzde lessaz likelymuhtemelen
130
402560
3536
Son yüzyılda
araba kazasında can kaybı riski
06:58
to be killedöldürdü in a cararaba crashkaza,
131
406120
2256
%96 daha azken,
07:00
88 percentyüzde lessaz likelymuhtemelen
to be mowedmowed down on the sidewalkkaldırım,
132
408400
3936
kaldırımda araba çarpması riski
%88 daha az,
07:04
99 percentyüzde lessaz likelymuhtemelen
to dieölmek in a planeuçak crashkaza,
133
412360
3736
uçak kazası can kaybı riski
%99 daha az,
07:08
95 percentyüzde lessaz likelymuhtemelen
to be killedöldürdü on the job,
134
416120
3656
iş kazası can kaybı riski
%95 daha az,
07:11
89 percentyüzde lessaz likelymuhtemelen
to be killedöldürdü by an actdavranmak of God,
135
419800
3616
kuraklık, sel, yangın, fırtına, volkan,
07:15
suchböyle as a droughtkuraklık, floodsel,
wildfiresöndürülmesi güç ateş, stormfırtına, volcanoVolkan,
136
423440
3936
heyelan, deprem ve meteor çarpması gibi
doğal felaket sebebiyle
07:19
landslideheyelan, earthquakedeprem or meteormeteor strikegrev,
137
427400
2656
can kaybı riski de %89 daha az,
07:22
presumablymuhtemelen not because God
has becomeolmak lessaz angrykızgın with us
138
430080
3256
bunun sebebi Tanrı'nın bize
daha az kızgın olması değil,
07:25
but because of improvementsiyileştirmeler
in the resilienceesneklik of our infrastructurealtyapı.
139
433360
4736
altyapımızdaki dirençten doğan düzelmeler.
07:30
And what about
the quintessentialözetin özeti actdavranmak of God,
140
438120
3256
Peki ya Tanrı örneğinin
ta kendisinden bahsedersek?
07:33
the projectilemermi hurledfırlattı by ZeusZeus himselfkendisi?
141
441400
3496
Zeus'un bizzat fırlattığı silahtan mesela?
07:36
Yes, we are 97 percentyüzde lessaz likelymuhtemelen
to be killedöldürdü by a boltcıvata of lightningŞimşek.
142
444920
4240
Evet, bir yıldırım çarpması sonucu
can kaybı riski de %97 daha az.
07:43
Before the 17thinci centuryyüzyıl,
143
451480
1656
17. yüzyıldan önce
07:45
no more than 15 percentyüzde of EuropeansAvrupalılar
could readokumak or writeyazmak.
144
453160
3536
Avrupalıların yalnızca %15'i
okuma yazma biliyordu.
07:48
EuropeEurope and the UnitedAmerika StatesBirleşik
achievedelde universalevrensel literacyokur yazarlık
145
456720
3136
Avrupa ve ABD
evrensel okuma yazmaya
07:51
by the middleorta of the 20thinci centuryyüzyıl,
146
459880
1936
20. yüzyılın ortasında ulaşabildi,
07:53
and the restdinlenme of the worldDünya is catchingbulaşıcı up.
147
461840
2496
dünyanın geri kalanıysa yetişmek üzere.
07:56
TodayBugün, more than 90 percentyüzde
of the world'sDünyanın en populationnüfus
148
464360
3416
Bugün 25 yaş altı dünya nüfusunun
%90'ından daha fazlası
07:59
underaltında the ageyaş of 25 can readokumak and writeyazmak.
149
467800
2440
okuma yazma biliyor.
08:03
In the 19thinci centuryyüzyıl, WesternersBatılılar
workedişlenmiş more than 60 hourssaatler perbaşına weekhafta.
150
471440
3976
19. yüzyılda Batılılar
haftada 60 saatten fazla çalışıyordu.
08:07
TodayBugün, they work fewerDaha az than 40.
151
475440
1920
Bugün 40 saatten daha az çalışıyorlar.
08:10
Thanksteşekkürler to the universalevrensel penetrationpenetrasyon
of runningkoşu waterSu and electricityelektrik
152
478440
4416
Musluk suyu ve elektriğin
gelişmiş dünyada
08:14
in the developedgelişmiş worldDünya
153
482880
1376
evrensel bir hâl almasıyla
08:16
and the widespreadyaygın adoptionBenimseme
of washingyıkama machinesmakineler, vacuumvakum cleanerstemizleyiciler,
154
484280
3976
ve ayrıca bulaşık ve çamaşır makinesi,
elektrikli süpürge, buzdolapları,
08:20
refrigeratorsbuzdolapları, dishwashersBulaşık makineleri,
stovessobalar and microwavesmikrodalga fırın,
155
488280
3976
fırınlar ve mikrodalgaların
geniş çapta yayılmasıyla
08:24
the amounttutar of our liveshayatları
that we forfeitceza to houseworkev işi
156
492280
2896
hayatımızın ev işine adadığımız kısmı
08:27
has fallendüşmüş from 60 hourssaatler a weekhafta
157
495200
2376
haftada 60 saatten
08:29
to fewerDaha az than 15 hourssaatler a weekhafta.
158
497600
1960
haftada 15 saate düştü.
08:32
Do all of these gainskazançlar in healthsağlık,
wealthservet, safetyemniyet, knowledgebilgi and leisureboş
159
500760
4536
Sağlık, zenginlik, güvenlik, bilgi
ve boş zaman üzerindeki tüm bu kazanımlar
08:37
make us any happierdaha mutlu?
160
505320
1696
bizi daha mı çok mutlu ediyor?
08:39
The answerCevap is yes.
161
507040
1216
Bunun cevabı evet.
08:40
In 86 percentyüzde of the world'sDünyanın en countriesülkeler,
162
508280
2176
Dünya ülkelerinin %86'sında
08:42
happinessmutluluk has increasedartmış in recentson decadeson yıllar.
163
510480
2360
mutluluk oranı son yıllarda arttı.
08:45
Well, I hopeumut to have convincedikna olmuş you
164
513799
1736
Umarım sizi şuna ikna etmişimdir;
08:47
that progressilerleme is not a mattermadde
of faithinanç or optimismiyimserlik,
165
515559
3417
iyimserlik bir inanç
veya iyimserlik meselesi değil,
08:51
but is a factgerçek of humaninsan historytarih,
166
519000
2135
bir insanlık tarihi gerçeği,
08:53
indeedaslında the greatestEn büyük factgerçek in humaninsan historytarih.
167
521159
2561
insanlık tarihinin en büyük gerçeği.
08:56
And how has this factgerçek
been coveredkapalı in the newshaber?
168
524480
2816
Peki bu gerçek haberlere nasıl yansıyor?
08:59
(LaughterKahkaha)
169
527320
3160
(Kahkahalar)
09:03
A tabulationçizelgeleme of positivepozitif and negativenegatif
emotionduygu wordskelimeler in newshaber storieshikayeleri
170
531360
3976
Haberlerdeki pozitif ve negatif
duygu sözcüklerinin bir tablosu
09:07
has showngösterilen that duringsırasında the decadeson yıllar
in whichhangi humanityinsanlık has gottenkazanılmış healthierdaha sağlıklı,
171
535360
3656
insanların daha sağlıklı, daha zengin,
daha bilgili, daha güvenli
09:11
wealthiervarlıklı, wiserbilge, saferdaha güvenli and happierdaha mutlu,
172
539040
2816
ve daha mutlu olduğu son yıllarda
09:13
the "NewYeni YorkYork TimesKez"
has becomeolmak increasinglygiderek morosesuratsız
173
541880
4096
''New York Times''ın çok daha
can sıkıcı bir hâl aldığını gösterdi
09:18
and the world'sDünyanın en broadcastsyayınları too
have gottenkazanılmış steadilysürekli glummerglummer.
174
546000
3600
tüm dünyadaki tüm yayınlar
durmadan daha kasvetli oldular.
09:22
Why don't people appreciateanlamak progressilerleme?
175
550720
2696
İnsanlar niçin
ilerlemenin kıymetini bilmiyor?
09:25
PartBölümü of the answerCevap comesgeliyor
from our cognitivebilişsel psychologyPsikoloji.
176
553440
2976
Cevabın bir kısmı
bilişsel psikolojide gizli.
09:28
We estimatetahmin riskrisk usingkullanma a mentalzihinsel shortcutkısayol
calleddenilen the "availabilitykullanılabilirlik heuristicbuluşsal yöntem."
177
556440
5016
Biz riski ''mevcut bulunabilirlik''
denilen bir zihinsel kısayolla ölçüyoruz.
09:33
The easierDaha kolay it is to recallhatırlama
something from memorybellek,
178
561480
2776
Bir şeyi hatırlamak ne kadar kolaysa
09:36
the more probablemuhtemel we judgehakim it to be.
179
564280
2000
onun olabilirliğini daha mümkün görüyoruz.
09:39
The other partBölüm of the answerCevap
comesgeliyor from the naturedoğa of journalismgazetecilik,
180
567200
3616
Cevabın diğer bir kısmı da
gazeteciliğin doğasından geliyor,
09:42
capturedyakalanan in this satiricalhiciv headlinebaşlık
from "The OnionSoğan,"
181
570840
3376
''The Onion''ın bu hicivsel manşeti
durumu özetliyor;
''CNN Sabah Toplantıda
İnsanların Gün Boyunca
09:46
"CNNCNN HoldsTutar MorningSabah MeetingToplantı to DecideKarar
182
574240
2056
09:48
What Viewersİzleyiciler Should
PanicPanik About For RestGeri kalan of Day."
183
576320
2296
Hangi Konuda Paniklemesi
Gerektiğine Karar Veriyor.''
09:50
(LaughterKahkaha)
184
578640
1696
(Kahkahalar)
09:52
(ApplauseAlkış)
185
580360
4040
(Alkışlar)
09:57
NewsHaberler is about stuffşey that happensolur,
not stuffşey that doesn't happenolmak.
186
585160
3816
Haberler olan olayları aktarmak için,
olmayan olayları değil.
10:01
You never see a journalistgazeteci who saysdiyor,
187
589000
2376
Şöyle bir sunum yapan gazeteci olmaz;
10:03
"I'm reportingraporlama livecanlı from a countryülke
that has been at peaceBarış for 40 yearsyıl,"
188
591400
4216
''Bugün 40 yıldır barış içinde
yaşamış bir ülkeden canlı aktarıyorum,''
10:07
or a cityŞehir that has not
been attackedsaldırıya by terroriststeröristler.
189
595640
2640
ya da terör saldırısı olmamış
bir şehirden.
10:10
AlsoAyrıca, badkötü things can happenolmak quicklyhızlı bir şekilde,
190
598960
2336
Ayrıca, kötü şeyler çok hızlı olabilir
10:13
but good things aren'tdeğil builtinşa edilmiş in a day.
191
601320
2416
ama iyi şeyler bir günde olmaz.
10:15
The paperskâğıtlar could have runkoş the headlinebaşlık,
192
603760
1896
Gazeteler son 25 yıl boyunca her gün
10:17
"137,000 people escapedkaçtı
from extremeaşırı povertyyoksulluk yesterdaydün"
193
605680
4376
''137.000 insan dün
aşırı yoksulluktan kurtuldu''
10:22
everyher day for the last 25 yearsyıl.
194
610080
2856
gibi bir manşet atabilirlerdi.
10:24
That's one and a quarterçeyrek billionmilyar people
leavingayrılma povertyyoksulluk behindarkasında,
195
612960
4216
Bu da 1,25 milyar insanın
yoksulluktan kurtulduğu anlamına gelir
10:29
but you never readokumak about it.
196
617200
2016
ama bunu hiçbir yerde okuyamazsınız.
10:31
AlsoAyrıca, the newshaber capitalizesbüyük harfe çevirir
on our morbidmarazi interestfaiz
197
619240
3296
Haberler ayrıca
neyin yanlış gidebileceğine dair
10:34
in what can go wrongyanlış,
198
622560
1256
öldüren merakımızı cezbeder,
10:35
capturedyakalanan in the programmingprogramlama policypolitika,
"If it bleedstaşma payları, it leadspotansiyel müşteriler."
199
623840
4336
''Kötü haber daha çok tutulur''
mantığıyla yayın yaparlar.
10:40
Well, if you combinebirleştirmek our cognitivebilişsel biasesönyargıların
with the naturedoğa of newshaber,
200
628200
3736
Bilişsel önyargılarımızla
haberlerin doğasını birleştirirseniz
10:43
you can see why the worldDünya
has been cominggelecek to an endson
201
631960
2696
dünyanın neden bu kadar uzun zamandır
10:46
for a very long time indeedaslında.
202
634680
1960
sona ermekte olduğunu anlarsınız.
10:50
Let me addressadres
some questionssorular about progressilerleme
203
638840
2096
Sizin de aklınızdan geçtiğine emin olduğum
10:52
that no doubtşüphe have occurredoluştu
to manyçok of you.
204
640960
2360
ilerlemeye dair bazı sorular ele alayım.
10:56
First, isn't it good to be pessimistickötümser
205
644320
2736
Rehavete kapılmış olmaktansa
10:59
to safeguardgüvenlik amacıyla againstkarşısında complacencyGönül,
206
647080
2416
kötümser olmak daha iyi değil mi,
11:01
to rakeKomisyon the muckgübre, to speakkonuşmak truthhakikat to powergüç?
207
649520
2656
işin kötü yanlarını, gerçeği dışa vurmak?
11:04
Well, not exactlykesinlikle.
208
652200
1976
Tam olarak değil.
11:06
It's good to be accuratedoğru.
209
654200
1976
Doğru olmak önemli.
11:08
Of coursekurs we should be awarefarkında
of sufferingçile and dangerTehlike
210
656200
2456
Elbette gerektiği yerde
sorunlar ve tehlikeye karşı
11:10
whereverher nerede they occurmeydana,
211
658680
1416
tetikte olmalıyız
11:12
but we should alsoAyrıca be awarefarkında
of how they can be reducedindirimli,
212
660120
3016
ama bunun nasıl azalacağı
konusunda da hazırlıklı olmalıyız
11:15
because there are dangerstehlikeleri
to indiscriminategelişigüzel pessimismkötümserlik.
213
663160
3496
çünkü kötümserlikte
ayrım gözetmeyen tehlikeler var.
11:18
One of them is fatalismkadercilik.
214
666680
1656
Bunlardan biri kadercilik.
11:20
If all our effortsçabaları at improvinggeliştirme the worldDünya
215
668360
2176
Dünyayı iyileştirmek için tüm çabalarımız
11:22
have been in vainboşuna,
216
670560
1296
boşa çıktıysa
11:23
why throwatmak good moneypara after badkötü?
217
671880
1856
daha fazla harcama yapmanın anlamı ne?
11:25
The poorfakir will always be with you.
218
673760
1572
Yoksullar hep sizinle olacak.
11:28
And sincedan beri the worldDünya will endson soonyakında --
219
676280
2296
Dünyanın sonu da yakında geleceği için --
11:30
if climateiklim changedeğişiklik doesn't killöldürmek us all,
220
678600
1856
İklim değişikliği hepimizi öldürmezse
11:32
then runawayKaçmak artificialyapay
intelligencezeka will --
221
680480
2456
kontrolden çıkan yapay zekâ öldürecek --
11:34
a naturaldoğal responsetepki is
to enjoykeyfini çıkarın life while we can,
222
682960
3616
burada doğal tepki
hayatın tadını çıkarabilmektir,
11:38
eatyemek, drinkiçki and be merryşen,
for tomorrowyarın we dieölmek.
223
686600
2760
yemek, içmek, mutlu olmak,
çünkü yarın olmayacağız.
11:42
The other dangerTehlike of thoughtlessdüşüncesiz
pessimismkötümserlik is radicalismradikalizm.
224
690840
3296
Düşüncesiz kötümserliğin
diğer bir tehlikesi radikallik.
11:46
If our institutionskurumlar are all failinghata
and beyondötesinde hopeumut for reformreform,
225
694160
4016
Kurumlarımız yıkılıyorsa
ve yeniden düzenleme umudu yoksa
11:50
a naturaldoğal responsetepki
is to seekaramak to smashSmash the machinemakine,
226
698200
3656
burada doğal tepki
mekanizmayı yok etmek,
11:53
draindrenaj the swampBataklık,
227
701880
1216
sorunlu kısmı kaldırıp
11:55
burnyanmak the empireimparatorluk to the groundzemin,
228
703120
1776
imparatorluğu tarihe gömmektir,
11:56
on the hopeumut that whateverher neyse
risesyükselir out of the ashesküller
229
704920
3296
buna göre, küllerden doğan
ne olursa olsun,
12:00
is boundciltli to be better
than what we have now.
230
708240
2240
şu an sahip olduğumuzdan
çok daha iyi olacaktır.
12:03
Well, if there is
suchböyle a thing as progressilerleme,
231
711920
2056
Şayet ilerleme diye bir şey varsa
12:06
what causesnedenleri it?
232
714000
1256
buna sebep olan ne?
12:07
Progressİlerleme is not some mysticalmistik forcekuvvet
or dialecticdiyalektik liftingkaldırma us ever higherdaha yüksek.
233
715280
5176
İlerleme bizi yükselten gizemli bir güç
veya bir tartışma platformu değil.
12:12
It's not a mysteriousgizemli arcArk of historytarih
bendingbükme towardkarşı justiceadalet.
234
720480
3576
Adalete doğru yönelen
tarihi bir kavis de değil.
12:16
It's the resultsonuç of humaninsan effortsçabaları
governedyönetilir by an ideaFikir,
235
724080
3736
İlerleme, bik fikrin yön verdiği
insan çabalarının sonucu,
12:19
an ideaFikir that we associateilişkilendirme
with the 18thinci centuryyüzyıl EnlightenmentAydınlanma,
236
727840
4016
18. yüzyıl Aydınlanma Çağı ile
kendimizi ilişkilendirdiğimiz bir fikir,
12:23
namelyyani that if we applyuygulamak reasonneden and scienceBilim
237
731880
4336
insan refahını geliştirmek adına
12:28
that enhanceartırmak humaninsan well-beingsağlık,
238
736240
2056
mantık ve bilimi kullanırsak
12:30
we can graduallykademeli olarak succeedbaşarılı olmak.
239
738320
1640
adım adım başarılı olabiliriz.
12:32
Is progressilerleme inevitablekaçınılmaz? Of coursekurs not.
240
740680
3456
İlerleme kaçınılmaz mı? Tabii ki hayır.
12:36
Progressİlerleme does not mean
that everything becomesolur better
241
744160
3016
Hatta ilerleme,
her şeyin herkes için aynı zamanda
12:39
for everyoneherkes everywhereher yerde all the time.
242
747200
2936
daha iyiye gideceği
anlamına bile gelmiyor.
12:42
That would be a miraclemucize,
and progressilerleme is not a miraclemucize
243
750160
3256
Bu bir mucize olurdu
ama ilerleme bir mucize değil,
12:45
but problem-solvingSorun çözme.
244
753440
1200
bir sorun çözme.
12:47
ProblemsSorunları are inevitablekaçınılmaz
245
755360
1856
Sorunlar kaçınılmaz
12:49
and solutionsçözeltiler createyaratmak newyeni problemssorunlar
whichhangi have to be solvedçözülmüş in theironların turndönüş.
246
757240
3680
ve çözümler de sırası geldiğinde
çözümlenecek yeni sorunlar doğurur.
12:53
The unsolvedfaili meçhul problemssorunlar
facingkarşı the worldDünya todaybugün are gargantuandevasa,
247
761760
3696
Bugün dünyanın karşı karşıya olduğu
çözülmeyen sorunlar devasa,
12:57
includingdahil olmak üzere the risksriskler of climateiklim changedeğişiklik
248
765480
2776
iklim değişikliği
ve nükleer savaş riskleri
13:00
and nuclearnükleer warsavaş,
249
768280
1616
buna dâhil
13:01
but we mustşart see them
as problemssorunlar to be solvedçözülmüş,
250
769920
2536
ama bunları çözümlenecek
sorunlar olarak görmeliyiz,
13:04
not apocalypsesapocalypses in waitingbekleme,
251
772480
2416
bizi bekleyen kıyamet olarak değil,
13:06
and aggressivelyagresif pursuesürdürmek solutionsçözeltiler
252
774920
2256
ayrıca sürekli çözüm peşinde olmalıyız,
13:09
like DeepDerin DecarbonizationDecarbonization
for climateiklim changedeğişiklik
253
777200
2856
iklim değişikliği için
derin dekarbonizasyon
13:12
and GlobalKüresel ZeroSıfır for nuclearnükleer warsavaş.
254
780080
2200
ve dünyada sıfır nükleer savaş gibi.
13:15
FinallySon olarak, does the EnlightenmentAydınlanma
go againstkarşısında humaninsan naturedoğa?
255
783760
3896
Son olarak, Aydınlanma
insan doğasına aykırı mı?
13:19
This is an acuteakut questionsoru for me,
256
787680
2296
Bu bana göre çok vahim bir soru,
13:22
because I'm a prominentönemli advocatesavunucu
of the existencevaroluş of humaninsan naturedoğa,
257
790000
3416
çünkü ben insan doğası varlığının
öncül bir savunucusuyum,
13:25
with all its shortcomingseksiklikleri
and perversitiesperversities.
258
793440
3416
bu doğada ne kadar noksanlık
ve terslik olursa olsun.
13:28
In my bookkitap "The BlankBoş SlateKayrak,"
259
796880
1416
''The Blank Slate'' kitabımda
13:30
I arguedsavundu that the humaninsan prospectolasılık
is more tragictrajik than utopianütopik
260
798320
4136
insan beklentisinin ütopik değil,
trajik olduğunu
13:34
and that we are not stardustyıldız tozu,
we are not goldenaltın
261
802480
2736
insan olarak değerli olmadığımızı
13:37
and there's no way
we are gettingalma back to the gardenBahçe.
262
805240
2536
ve ''Back to the Garden''ın
gerçek olmayacağını anlattım.
13:39
(LaughterKahkaha)
263
807800
2496
(Kahkahalar)
13:42
But my worldviewdünya görüşü has lightenedaydınlatıldı up
264
810320
2296
''The Blank Slate''in
yayınlanmasını takip eden
13:44
in the 15 yearsyıl sincedan beri
"The BlankBoş SlateKayrak" was publishedyayınlanan.
265
812640
2936
15 yılda benim dünya
görüşüm de aydınlandı.
13:47
My acquaintancetanıdık with
the statisticsistatistik of humaninsan progressilerleme,
266
815600
2936
İnsanoğlunun ilerlemesi
istatistikleriyle olan aşinalığım
13:50
startingbaşlangıç with violenceşiddet
267
818560
1336
şiddet konusuyla başlamıştı,
13:51
but now encompassingkapsayan
everyher other aspectGörünüş of our well-beingsağlık,
268
819920
3776
şimdi refahımızın her yönünü içine alıyor,
13:55
has fortifiedgüçlendirilmiş my beliefinanç
269
823720
1576
bu da şu inancımı güçlendirdi;
13:57
that in understandinganlayış
our tribulationssıkıntıları and woeswoes,
270
825320
3176
sıkıntı ve dertlerimizi anlamada
14:00
humaninsan naturedoğa is the problemsorun,
271
828520
1776
asıl soru insan doğası,
14:02
but humaninsan naturedoğa, channeledkanalize
by EnlightenmentAydınlanma normsnormlar and institutionskurumlar,
272
830320
4336
fakat Aydınlanma normları
ve kurumlarıyla beslenen insan doğası
14:06
is alsoAyrıca the solutionçözüm.
273
834680
1200
aynı zamanda bunun çözümü.
14:09
AdmittedlyKuşkusuz, it's not easykolay
to replicatetekrarlamak my ownkendi data-drivenverilere epiphanygörünüş
274
837200
4896
Kabul ediyorum, kendi verilerimin
sunduğu farkındalığı
14:14
with humanityinsanlık at largegeniş.
275
842120
2336
bu kadar insana uyarlamak kolay değil.
14:16
Some intellectualsaydınlar have respondedcevap
276
844480
1816
Bazı entelektüeller
14:18
with furyöfke to my bookkitap "EnlightenmentAydınlanma Now,"
277
846320
2696
''Enlightenment Now'' kitabıma
öfkeyle karşılık verdiler,
14:21
sayingsöz first how darecesaret he claimİddia
that intellectualsaydınlar hatenefret progressilerleme,
278
849040
4256
öncelikle entelektüellerin ilerlemeden
nefret ettiklerini iddia etmeme
14:25
and secondikinci, how darecesaret he claimİddia
that there has been progressilerleme.
279
853320
3136
ve ikinci olarak ilerleme
kaydedildiğini iddia etmeme.
14:28
(LaughterKahkaha)
280
856480
2680
(Kahkahalar)
14:32
With othersdiğerleri, the ideaFikir of progressilerleme
just leavesyapraklar them coldsoğuk.
281
860240
3616
Diğerleri için ilerleme fikri
onları ürpertiyor.
14:35
SavingKaydetme the liveshayatları of billionsmilyarlarca,
282
863880
1696
Milyarlarca can kurtarmak,
14:37
eradicatingEradicating diseasehastalık, feedingbesleme the hungry,
283
865600
2896
hastalıkları yok etmek,
aç insanları doyurmak,
14:40
teachingöğretim kidsçocuklar to readokumak?
284
868520
1440
çocuklara okumayı öğretmek?
14:42
BoringSıkıcı.
285
870560
1200
Sıkıcı.
14:44
At the sameaynı time, the mostçoğu commonortak responsetepki
I have receivedAlınan from readersokuyucular is gratitudeŞükran,
286
872720
4496
Bununla birlikte okuyucularımdan aldığım
en yaygın tepki minnettarlıktı,
14:49
gratitudeŞükran for changingdeğiştirme
theironların viewgörünüm of the worldDünya
287
877240
2376
dünya görüşlerini
uyuşmuş ve çaresiz bir kaderciden
14:51
from a numbuyuşmuş and helplessçaresiz fatalismkadercilik
288
879640
2536
çok daha yapıcı bir şeye
değiştirdiğim için
14:54
to something more constructiveyapıcı,
289
882200
1656
minnettarlık duyuyorlar,
14:55
even heroickahraman.
290
883880
1736
adeta kahramanlık.
14:57
I believe that the idealsidealleri
of the EnlightenmentAydınlanma
291
885640
2176
Aydınlanma ideallerinin
14:59
can be castoyuncular a stirringkarıştırma narrativeöykü,
292
887840
2016
heyecanlı bir anlatı
olduğuna inanıyorum,
15:01
and I hopeumut that people
with greaterbüyük artisticartistik flareişaret fişeği
293
889880
2816
benden daha büyük sanatsal tutkuya
15:04
and rhetoricalretorik powergüç than I
294
892720
2016
ve daha çok söz yetkisine sahip kişilerin
15:06
can tell it better and spreadYAYILMIŞ it furtherayrıca.
295
894760
3016
bunu daha iyi anlatıp yaymasını umuyorum.
15:09
It goesgider something like this.
296
897800
1440
Böyle bir şey oluyor.
15:12
We are borndoğmuş into a pitilessacımasız universeEvren,
297
900320
2576
Acımasız bir evrende dünyaya geliyoruz,
15:14
facingkarşı steepdik oddsolasılık
againstkarşısında life-enablinghayat etkinleştirme ordersipariş
298
902920
3176
hayatı zorlaştıran
zor adımlarla karşılaşıyoruz
15:18
and in constantsabit jeopardytehlike of fallingdüşen apartayrı.
299
906120
2400
ve sürekli düşme tehlikesi altındayız.
15:21
We were shapedbiçimli by a processsüreç
that is ruthlesslyacımasızca competitiverekabetçi.
300
909360
3400
Çok sert, rekabetçi bir süreç
bizi şekillendirdi.
15:25
We are madeyapılmış from crookedçarpık timberkereste,
301
913720
1776
Kırık bir tahtadan yontulduk,
15:27
vulnerablesavunmasız to illusionsillüzyonlar, self-centerednessbencilliğinin
302
915520
3016
illüzyonlara, bencilliğe savunmasız
15:30
and at timeszamanlar astoundingşaşırtıcı stupidityaptallık.
303
918560
2240
ve bazen inanılmaz aptallığa
zayıf kaldık.
15:33
YetHenüz humaninsan naturedoğa has alsoAyrıca
been blessedmübarek with resourceskaynaklar
304
921800
2736
Yine de insan doğası
kefaret için açık kapı bırakan
15:36
that openaçık a spaceuzay
for a kindtür of redemptionödeme.
305
924560
2280
kaynaklarla dolup taşıyor.
15:39
We are endoweddonatılmış with the powergüç
to combinebirleştirmek ideasfikirler recursivelyözyinelemeli olarak,
306
927640
3256
Tekrar tekrar fikirleri birleştirme
gücüne sahibiz,
15:42
to have thoughtsdüşünceler about our thoughtsdüşünceler.
307
930920
2456
düşünceler hakkında düşünme gücüne.
15:45
We have an instinctiçgüdü for languagedil,
308
933400
1896
Dile karşı bir içgüdümüz var,
15:47
allowingizin us to sharepay the fruitsmeyve
of our ingenuitymarifet and experiencedeneyim.
309
935320
3440
ustalık ve tecrübelerimizin meyvelerini
paylaşmamıza imkan tanıyor.
15:51
We are deepenedderinleştirdi
with the capacitykapasite for sympathysempati,
310
939760
2656
Şefkat, acıma, hayal etme,
anlayış, teselli
15:54
for pityyazık, imaginationhayal gücü,
compassionmerhamet, commiserationcommiseration.
311
942440
4120
gibi duygulara karşı
büyük bir kapasitemiz var.
15:59
These endowmentszenginlikleri have foundbulunan waysyolları
to magnifybüyütmek theironların ownkendi powergüç.
312
947480
3776
Bunlar güçlerini daha da büyütmenin
her zaman bir yolunu buldular.
16:03
The scopekapsam of languagedil has been augmentedartar
313
951280
2016
Dilin kapsamı,
gerek yazılı, gerek basılı
16:05
by the writtenyazılı, printedbasılı
and electronicelektronik wordsözcük.
314
953320
2840
gerekse elektronik ortamda
güçlendirildi.
16:09
Our circledaire of sympathysempati has been expandedgenişletilmiş
315
957280
2016
Şefkat duygumuz
tarih, gazetecilik
16:11
by historytarih, journalismgazetecilik
and the narrativeöykü artssanat.
316
959320
3080
ve anlatı sanatlarına kadar yayıldı.
16:15
And our punycılız rationalakılcı facultiesfakülteler
have been multipliedçarpılır
317
963160
2856
Küçük rasyonel fakültelerimiz
16:18
by the normsnormlar and institutionskurumlar of reasonneden,
318
966040
2696
mantık normları ve kurumlarıyla
16:20
intellectualentellektüel curiositymerak, openaçık debatetartışma,
319
968760
3296
entelektüel merak, tartışma özgürlüğü,
16:24
skepticismşüphecilik of authorityyetki and dogmaDogma
320
972080
2696
otorite ve dogmaya şüpheyle yaklaşma
16:26
and the burdenyük of proofkanıt to verifyDOĞRULAYIN ideasfikirler
321
974800
2376
ve fikirleri onaylamada kanıt ihtiyacıyla
16:29
by confrontingkarşı karşıya them againstkarşısında realitygerçeklik.
322
977200
1880
çoğalarak gerçeklikle karşılaştı.
16:32
As the spiralsarmal of recursiveözyinelemeli improvementgelişme iyilesme duzelme ilerleme
323
980320
2536
Tekrar eden bu iyileşme döngüsü
16:34
gatherstoplar momentummoment,
324
982880
1616
ivme kazanırken
16:36
we ekeeke out victorieszaferler
againstkarşısında the forcesgüçler that grindeziyet us down,
325
984520
3536
bizi yıkmaya çalışan güçlere karşı
16:40
not leasten az the darkerdaha koyu partsparçalar
of our ownkendi naturedoğa.
326
988080
3256
ve kendi doğamızın karanlık
yanlarına karşı zafer kazanıyoruz.
16:43
We penetratenüfuz etmek the mysteriesgizemler
of the cosmosEvren, includingdahil olmak üzere life and mindus.
327
991360
4736
Evrende hayata ve akla dair
tüm gizemleri birleştiriyoruz.
16:48
We livecanlı longeruzun, sufferacı çekmek lessaz, learnöğrenmek more,
328
996120
3856
Daha uzun yaşıyoruz, daha az acı çekiyor,
daha çok öğreniyoruz, daha zekiyiz
16:52
get smarterdaha akıllı and enjoykeyfini çıkarın more smallküçük pleasureszevkler
329
1000000
2856
küçük zevklerin ve zengin tecrübelerin
16:54
and richzengin experiencesdeneyimler.
330
1002880
1320
kıymetini daha çok biliyoruz.
16:57
FewerDaha az of us are killedöldürdü,
assaultedsaldırıya, enslavedköle, exploitedistismar
331
1005080
4616
Cinayet, taciz edilme, kölelik, istismar
17:01
or oppressedezilen by the othersdiğerleri.
332
1009720
2016
ve bastırılma oranları daha az.
17:03
From a fewaz oasesvahalar, the territoriesbölgeler
with peaceBarış and prosperityrefah are growingbüyüyen
333
1011760
4496
Kötü olayların yaşandığı yerler olsa da
barış ve refah tüm bölgelerde artıyor
17:08
and could somedaybirgün encompasskapsamak the globeküre.
334
1016280
2360
ve bir gün tüm dünyaya yayılabilir.
17:11
Much sufferingçile remainskalıntılar
335
1019840
1896
Hâlâ çok fazla sorun
17:13
and tremendousmuazzam periltehlike,
336
1021760
1736
ve büyük tehlike var
17:15
but ideasfikirler on how to reduceazaltmak them
have been voiceddile getirdi,
337
1023520
2736
ama bunları azaltma yolları
konuşuluyor
17:18
and an infinitesonsuz numbernumara of othersdiğerleri
are yethenüz to be conceivedgebe.
338
1026280
3895
ve çok daha fazla insan
bunları ifade edecek.
17:22
We will never have a perfectmükemmel worldDünya,
339
1030200
2416
Asla kusursuz bir dünyaya
sahip olmayacağız
17:24
and it would be dangeroustehlikeli to seekaramak one.
340
1032640
2256
ve böyle bir arayışta olmak
tehlikeli olur.
17:26
But there's no limitsınır
to the bettermentsbetterments we can attainulaşmak
341
1034920
2535
Ancak insanın güçlenmesi için
bilgiyi kullanmaya devam edersek
17:29
if we continuedevam et to applyuygulamak knowledgebilgi
to enhanceartırmak humaninsan flourishingBayındır.
342
1037480
3879
başaracağımız ''daha iyi''lerin
bir sınırı yok.
17:34
This heroickahraman storyÖykü
is not just anotherbir diğeri mythefsane.
343
1042760
3136
Bu kahramanlık öyküsü
başka bir efsane değil.
17:37
MythsMitler are fictionskurgular, but this one is truedoğru,
344
1045920
3056
Efsaneler kurgudur, bu ise gerçek,
17:41
truedoğru to the besten iyi of our knowledgebilgi,
whichhangi is the only truthhakikat we can have.
345
1049000
3936
bildiğimiz kadarıyla gerçek,
sahip olabileceğimiz tek gerçek de bu.
17:44
As we learnöğrenmek more,
346
1052960
1216
Daha çok öğrendikçe
17:46
we can showgöstermek whichhangi partsparçalar of the storyÖykü
continuedevam et to be truedoğru and whichhangi onesolanlar falseyanlış,
347
1054200
4456
bu öykünün hâlâ doğru olan kısımlarını
ve yanlış olanları gösterebiliriz,
17:50
as any of them mightbelki be
and any could becomeolmak.
348
1058680
2800
çünkü bunların ikisi de olabilir.
17:54
And this storyÖykü belongsaittir not to any tribekabile
349
1062320
2536
Ve bu öykü bir kavime ait değil,
17:56
but to all of humanityinsanlık,
350
1064880
1856
tüm insanoğluna ait,
17:58
to any sentientduygulu creatureyaratık
with the powergüç of reasonneden
351
1066760
3696
mantık gücü ve duyguları olan
18:02
and the urgedürtü to persistinat in its beingolmak,
352
1070480
2896
ve varlığını sürdürmeye
meyilli her canlıya,
18:05
for it requiresgerektirir only the convictionsmahkumiyet
353
1073400
1936
çünkü inanması gereken tek şey
18:07
that life is better than deathölüm,
354
1075360
2176
hayatın ölümden daha iyi olduğu,
18:09
healthsağlık is better than sicknesshastalık,
355
1077560
1936
sağlığın hastalıktan daha iyi,
18:11
abundancebolluk is better than want,
356
1079520
2136
bolluğun yokluktan daha iyi,
18:13
freedomözgürlük is better than coercionzorlama,
357
1081680
2416
özgürlüğün baskıdan daha iyi,
18:16
happinessmutluluk is better than sufferingçile
358
1084120
2176
mutluluğun acı çekmekten daha iyi
18:18
and knowledgebilgi is better
than ignorancecehalet and superstitionbatıl inanç.
359
1086320
3400
ve bilginin cehalet
ve batıl inançtan daha iyi olduğu.
18:22
Thank you.
360
1090520
1216
Teşekkür ederim.
18:23
(ApplauseAlkış)
361
1091760
3800
(Alkışlar)
Translated by Cihan Ekmekçi
Reviewed by Figen Ergürbüz

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Steven Pinker - Psychologist
Steven Pinker is a professor of cognitive science (the study of the human mind) who writes about language, mind and human nature.

Why you should listen

Steven Pinker grew up in the English-speaking community of Montreal but has spent his adult life bouncing back and forth between Harvard and MIT. He is interested in all aspects of human nature: how we see, hear, think, speak, remember, feel and interact.

To be specific: he developed the first comprehensive theory of language acquisition in children, used verb meaning as a window into cognition, probed the limits of neural networks and showed how the interaction between memory and computation shapes language. He has used evolution to illuminate innuendo, emotional expression and social coordination. He has documented historical declines in violence and explained them in terms of the ways that the violent and peaceable components of human nature interact in different eras. He has written books on the language instinct, how the mind works, the stuff of thought and the doctrine of the blank slate, together with a guide to stylish writing that is rooted in psychology.

In his latest book, Enlightenment Now: The Case for Reason, Science, Humanism, and Progress, he writes about progress -- why people are healthier, richer, safer, happier and better educated than ever. His other books include The Language InstinctHow the Mind Works, The Blank Slate: The Modern Denial of Human NatureThe Stuff of Thought, and The Better Angels of Our Nature.

More profile about the speaker
Steven Pinker | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee