TED Salon The Macallan
Amy Padnani: How we're honoring people overlooked by history
Amy Padnani: Tarihte gözden kaçmış insanları nasıl onurlandırıyoruz
Filmed:
Readability: 3.7
1,685,862 views
1851'den beri New York Times binlerce ölüm ilanı yayımladı -- devlet başkanlarının, ünlülerin, hatta çorap kuklasının mucitinin bile. Ancak sadece küçük bir kısmı beyaz olmayan kişilerin ve kadınların hayatlarını tarihe yazıyor. Bu içgörülü konuşmasında Times editörü Amy Padnani, tarihte ölümleri göz ardı edilmiş insanların tanınması için ve toplumun kimi önemli kabul ettiği konusundaki bakış açısını değiştirmek için yönettiği "Gözden Kaçmış" projesinin arkasındaki hikâyeyi paylaşıyor.
Amy Padnani - Obituaries editor
Amy Padnani shines a light on the stories of remarkable people once overlooked by history. Full bio
Amy Padnani shines a light on the stories of remarkable people once overlooked by history. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
My name is Amy Padnani,
0
690
1326
Benim adım Amy Padnani
00:14
and I'm an editor on the obituaries desk
at the "New York Times."
at the "New York Times."
1
2040
3579
ve New York Times'ta
ölüm ilanları masasında bir editörüm.
ölüm ilanları masasında bir editörüm.
00:17
Or, as some friends call me,
the angel of death.
the angel of death.
2
5643
3349
Ya da arkadaşlarımın bana
koydukları isimle ölüm meleğiyim.
koydukları isimle ölüm meleğiyim.
00:21
(Laughter)
3
9016
2299
(Gülüşmeler)
Öyle ki insanlar bana şunu soracaktır:
00:23
In fact, people will ask me,
4
11339
1771
00:25
"Isn't it depressing,
working on obituaries
working on obituaries
5
13134
2253
"Ölüm ilanları üzerinde çalışmak
ve her zaman ölümü düşünmek
iç karartıcı değil mi?"
iç karartıcı değil mi?"
00:27
and thinking about death all the time?"
6
15411
2293
Ama onlara ne söylüyorum,
biliyor musunuz?
biliyor musunuz?
00:29
But you know what I tell them?
7
17728
1477
00:31
Obits aren't about death,
they're about life,
they're about life,
8
19229
2666
Ölüm ilanları ölüm değil
hayat hakkında;
hayat hakkında;
00:33
they're interesting, they're relatable.
9
21919
2134
ilginçler, ilişkilendirilebilirler.
00:36
Often about something you never knew.
10
24077
2467
Genellikle hiç bilmediğiniz
bir şey hakkındalar.
bir şey hakkındalar.
00:39
Recently, for example,
11
27371
1571
Örneğin, geçenlerde çorap kuklasının
mucitinin ölüm ilanı vardı.
mucitinin ölüm ilanı vardı.
00:40
we had the obit for the inventor
of the sock puppet.
of the sock puppet.
12
28966
3257
00:44
(Laughter)
13
32671
1303
(Gülüşmeler)
Herkes bir çorap kuklasının
ne olduğunu bilir
ne olduğunu bilir
00:45
Everyone knows what a sock puppet is,
14
33998
1881
00:47
but have you ever thought
about who created it,
about who created it,
15
35903
2198
ancak daha önce hiç kimin yarattığını
veya hayatlarının nasıl
olduğunu düşündünüz mü?
olduğunu düşündünüz mü?
00:50
or what their life was like?
16
38125
1650
00:52
Obits are a signature form of journalism.
17
40522
2261
Ölüm ilanları, gazeteciliğin
önemli bir biçimi.
önemli bir biçimi.
00:54
An art form, if you will.
18
42807
1572
Tabiri caizse bir sanat biçimi.
00:56
It's an opportunity for a writer
to weave the tale of a person's life
to weave the tale of a person's life
19
44403
3690
Bir yazar için bir kişinin
hayatının öyküsünü
hayatının öyküsünü
güzel bir anlatıya
dönüştürmek için bir fırsat.
dönüştürmek için bir fırsat.
01:00
into a beautiful narrative.
20
48117
1800
01:03
Since 1851,
21
51038
1968
1851'den beri
01:05
the "New York Times"
has published thousands of obituaries.
has published thousands of obituaries.
22
53030
3438
New York Times binlerce
ölüm ilanı yayımladı.
ölüm ilanı yayımladı.
01:09
For heads of state, famous celebrities,
23
57159
3484
Devlet başkanlarının, ünlülerin,
01:12
even the person who came up
with the name on the Slinky.
with the name on the Slinky.
24
60667
2867
Slinky ismini bulan kişinin bile.
01:16
There's just one problem.
25
64358
1666
Sadece bir sorun var.
01:18
Only a small percentage of them
26
66474
1976
Yalnızca küçük bir kısmı
01:20
chronicle the lives of women
and people of color.
and people of color.
27
68474
3484
beyaz olmayan kişilerin ve kadınların
hayatlarını tarihe yazıyor.
hayatlarını tarihe yazıyor.
İşte, yarattığım "Gözden Kaçmış" adındaki
projenin arkasındaki itici güç bu.
projenin arkasındaki itici güç bu.
01:25
That's the impetus
behind a project I created
behind a project I created
28
73450
2254
01:27
called "Overlooked,"
29
75728
1325
01:29
which tells the stories
of marginalized groups of people
of marginalized groups of people
30
77077
2635
Bu proje, hiç ölüm ilanı yayımlanmayan
dışlanmış insanların
hikâyelerini anlatıyor.
hikâyelerini anlatıyor.
01:31
who never got an obit.
31
79736
1373
01:33
It's a chance for the newspaper to revisit
its 168-year existence
its 168-year existence
32
81133
4682
Gazetenin 168 yıllık varlığını
tekrar ele alması
tekrar ele alması
ve hangi nedenle olursa olsun
dışlanan insanlar için
dışlanan insanlar için
01:37
and fill in the gaps
33
85839
1302
01:39
for people who were,
for whatever reason, left out.
for whatever reason, left out.
34
87165
2708
boşlukları doldurması için bir fırsat.
01:42
It's a chance to right
the wrongs of the past,
the wrongs of the past,
35
90389
3067
Geçmişteki yanlışları düzeltmek
ve toplumun kimin önemli kabul edildiği
ve toplumun kimin önemli kabul edildiği
01:46
and to refocus society's lens
on who is considered important.
on who is considered important.
36
94477
4242
konusundaki bakış açısını
değiştirmek için bir fırsat.
değiştirmek için bir fırsat.
01:52
I came up with the idea
when I first joined Obituaries in 2017.
when I first joined Obituaries in 2017.
37
100482
4341
Bu fikir aklıma 2017'de
Obituaries'e katıldığımda geldi.
Obituaries'e katıldığımda geldi.
01:56
The Black Lives Matter movement
was at a rolling boil,
was at a rolling boil,
38
104847
3659
Black Lives Matter hareketi
oldukça popülerdi
oldukça popülerdi
02:00
and the conversation on gender inequality
had just started bubbling up again.
had just started bubbling up again.
39
108530
3692
ve cinsiyet eşitsizliği üzerine konuşmalar
tekrardan ortaya çıkmıştı.
tekrardan ortaya çıkmıştı.
02:04
And at the same time, I wondered,
as a journalist and as a woman of color,
as a journalist and as a woman of color,
40
112887
3911
Bunlarla birlikte bir gazeteci
ve beyaz olmayan bir kadın olarak
ve beyaz olmayan bir kadın olarak
bu konuşmaların ilerlemesine yardım etmek
için ne yapabileceğimi merak ettim.
için ne yapabileceğimi merak ettim.
02:08
what could I do to help
advance this conversation.
advance this conversation.
41
116822
2864
İnsanlar yüzleştikleri adaletsizliklerin
02:11
People were coming out of the shadows
42
119710
1795
02:13
to tell stories of injustices
that they had faced,
that they had faced,
43
121529
2475
hikâyelerini anlatmak için
gölgelerden çıkıyordu
gölgelerden çıkıyordu
02:16
and I could feel their pain.
44
124028
1867
ve onların acılarını hissedebiliyordum.
Bazen okuyuculardan aldığım
maillerde şunların yazdığını fark ettim:
maillerde şunların yazdığını fark ettim:
02:19
So I noticed we would get
these emails, sometimes, from readers,
these emails, sometimes, from readers,
45
127101
3018
02:22
saying, "Hey, why don't you have
more women and people of color
more women and people of color
46
130143
3034
"Hey, ölüm ilanlarında
neden daha fazla kadına
neden daha fazla kadına
ve beyaz olmayan insana
yer vermiyorsun?"
yer vermiyorsun?"
02:25
in your obituaries?"
47
133201
1233
Ben de şöyle düşündüm:
"Evet, neden yer vermiyoruz?"
"Evet, neden yer vermiyoruz?"
02:26
And I thought, "Yeah, why don't we?"
48
134855
2200
Ekibe daha yeni katıldığımdan dolayı
iş arkadaşlarıma sordum
iş arkadaşlarıma sordum
02:29
Since I was new to the team,
I asked my colleagues,
I asked my colleagues,
49
137815
2524
02:32
and they said, "Well, the people
who are dying today
who are dying today
50
140363
2542
ve onlar da dedi ki:
"Bugün ölen insanlar, kadınların
ve beyaz olmayanların fark yaratmak için
ve beyaz olmayanların fark yaratmak için
02:34
are from a generation
when women and people of color
when women and people of color
51
142929
2785
02:37
weren't invited to the table
to make a difference.
to make a difference.
52
145738
2897
masaya çağrılmadığı
bir nesilden geliyorlar.
bir nesilden geliyorlar.
Muhtemelen bir ya da iki nesil içinde
ölüm ilanlarında daha fazla kadın
ölüm ilanlarında daha fazla kadın
02:40
Perhaps in a generation or two,
53
148659
1554
02:42
we'll start to see more women
and people of color in our obituaries."
and people of color in our obituaries."
54
150237
3334
ve beyaz olmayan insanları
görmeye başlayacağız."
görmeye başlayacağız."
02:46
That answer just wasn't satisfying at all.
55
154225
2817
Bu cevap, hiç de tatmin edici değildi.
02:49
(Laughter)
56
157066
1015
(Gülüşmeler)
02:50
I wanted to know:
Where are all the dead women?
Where are all the dead women?
57
158105
2618
Bilmek istiyordum:
Tüm ölü kadınlar neredeydi?
Tüm ölü kadınlar neredeydi?
02:52
(Laughter)
58
160747
2444
(Gülüşmeler)
02:55
So I started thinking about how we hear
about people who have died, right?
about people who have died, right?
59
163215
3789
Bu yüzden ölen insanları nasıl
duyduğumuzu düşünmeye başladım.
duyduğumuzu düşünmeye başladım.
02:59
Number one way
is through reader submissions.
is through reader submissions.
60
167028
2682
Birinci yol, okuyucu bildirileri
aracılığı ile.
aracılığı ile.
Dolayısıyla şöyle düşündüm:
03:01
And so I thought,
61
169734
1160
03:02
"Well, what if we were to look
at international newspapers
at international newspapers
62
170918
2805
"Peki ya uluslararası gazetelere
veya sosyal medyaya bakarsak?"
veya sosyal medyaya bakarsak?"
03:05
or scour social media?"
63
173747
1466
03:07
It was around this time when ...
64
175553
2134
Her şeyin kafamda dönüp
durduğu bir zamanda
durduğu bir zamanda
03:10
Everything was swirling in my mind,
65
178633
2270
Mary Outerbridge hakkındaki
bir internet sitesine denk geldim.
bir internet sitesine denk geldim.
03:12
and I came across a website
about Mary Outerbridge.
about Mary Outerbridge.
66
180927
3715
03:17
She was credited with introducing
tennis to America in 1874.
tennis to America in 1874.
67
185082
4469
1874'te Amerika'ya
tenisi tanıtmakla biliniyor.
tenisi tanıtmakla biliniyor.
Vay, Amerika'daki en büyük sporlardan biri
03:22
And I thought, wow,
one of the biggest sports in America
one of the biggest sports in America
68
190193
2651
bir kadın tarafından mı
tanıtılmış diye düşünmüştüm.
tanıtılmış diye düşünmüştüm.
03:24
was introduced by a woman?
69
192868
1630
03:26
Does anyone even know that?
70
194522
1800
Bunu bilen biri bile var mı?
03:28
And did she get a New York Times obituary?
71
196688
2802
New York Times ölüm ilanlarına çıktı mı?
03:31
Spoiler alert -- she did not.
72
199514
2031
Spoiler uyarısı: Hayır, çıkmadı.
03:33
(Laughter)
73
201569
1095
(Gülüşmeler)
Bu yüzden başka kimleri
kaçırdığımızı merak ettim
kaçırdığımızı merak ettim
03:34
So then I wondered who else we missed.
74
202688
1897
03:36
And it sent me on this deep dive
through the archives.
through the archives.
75
204609
3029
ve bu merak, beni arşivdeki
derin bir yolculuğa yolladı.
derin bir yolculuğa yolladı.
03:40
There were some surprises.
76
208688
1738
Bazı sürprizler vardı.
03:42
The pioneering journalist Ida B. Wells,
77
210450
2036
Linç karşıtı kampanyayı başlatan
03:44
who started the campaign against lynching.
78
212510
2341
öncü gazeteci Ida B. Wells.
03:48
The brilliant poet Sylvia Plath.
79
216220
2133
Harika şair Sylvia Plath.
03:51
Ada Lovelace, a mathematician
80
219973
1644
Matematikçi, şimdi ise ilk bilgisayar
programcısı olarak tanınan Ada Lovelace.
programcısı olarak tanınan Ada Lovelace.
03:53
now recognized as the first
computer programmer.
computer programmer.
81
221641
2867
03:57
So I went back to my team and I said,
82
225378
1802
Ekibe döndüm ve dedim ki:
03:59
"What if we were to tell
their stories now?"
their stories now?"
83
227204
2800
"Peki ya şimdi
onların hikâyelerini anlatırsak?"
onların hikâyelerini anlatırsak?"
04:02
It took a while to get buy-in.
84
230442
2191
Destek almak biraz zaman aldı.
04:04
There was this concern that, you know,
85
232657
1835
Şöyle bir endişe vardı, anlarsınız ya,
04:06
the newspaper might look bad
86
234516
1338
gazete ilk seferinde hata
yaparsa kötü gözükebilirdi.
yaparsa kötü gözükebilirdi.
04:07
because it didn't get it right
the first time.
the first time.
87
235878
2151
04:11
It was also a little weird
to sort of look back at the past,
to sort of look back at the past,
88
239204
3960
Aynı zamanda günümüz hikâyeleri yerine
04:15
rather than cover news stories of our day.
89
243188
2706
geçmişe bakmak bir nevi biraz garipti.
04:18
But I said, "Guys, I really think
this is worthwhile."
this is worthwhile."
90
246585
2548
Ama onlara, buna değeceğini söyledim.
04:21
And once my team saw the value in it,
91
249157
1793
Değerini görür görmez
ekibim de işin içine girdi.
04:22
they were all in.
92
250974
1150
04:24
And so, with the help
of a dozen writers and editors,
of a dozen writers and editors,
93
252760
2553
Bir düzine yazar ve editörün yardımıyla
04:27
we launched on March 8, 2018,
94
255337
3295
8 Mart 2018'de olağanüstü
15 kadının hikâyesini yayımladık.
15 kadının hikâyesini yayımladık.
04:30
with the stories of 15 remarkable women.
95
258656
2666
04:34
And while I knew that the work
my team was doing was powerful,
my team was doing was powerful,
96
262450
3646
Ekibimin yaptığı işin
etkili olduğunu bilsem de
etkili olduğunu bilsem de
04:38
I didn't expect the response
to be equally powerful.
to be equally powerful.
97
266120
3325
tepkilerin eşit derecede
güçlü olmasını beklemiyordum.
güçlü olmasını beklemiyordum.
04:41
I had hundreds of emails.
98
269469
2223
Yüzlerce eposta aldım.
04:43
They were from people who said,
99
271716
1563
"Sonunda bu kadınları
dile getirdiğin için teşekkür ederim."
dile getirdiğin için teşekkür ederim."
04:45
"Thank you for finally giving
these women a voice."
these women a voice."
100
273303
2948
diyen kişilerden geliyordu.
04:48
They were from readers who said,
101
276275
2888
"İşe giderken bu hikâyeleri
okuyarak ağladım.
okuyarak ağladım.
04:51
"I cried on my way to work,
reading these stories,
reading these stories,
102
279187
2863
Çünkü ilk defa göründüğümüzü hissettim."
04:54
because I felt seen for the first time."
103
282074
2367
diyen okuyucular geliyordu.
04:57
And they were from colleagues
of mine, who said,
of mine, who said,
104
285116
2239
"Daha önce hiç beyaz olmayan bir kadının
New York Times'ta böylesine bir başarı
elde edebileceğini düşünmemiştim."
elde edebileceğini düşünmemiştim."
04:59
"I never thought a woman of color
105
287379
1662
05:01
would be allowed to achieve
something like this
something like this
106
289065
2218
diyen meslektaşlarımdan geliyordu.
05:03
at the 'New York Times.'"
107
291307
1534
05:05
I also got about 4,000 reader submissions
108
293878
3111
Aynı zamanda gözden kaçmış kişileri
öneren 4000 okuyucu bildirimi de aldım.
öneren 4000 okuyucu bildirimi de aldım.
05:09
suggesting who else
we might have overlooked.
we might have overlooked.
109
297013
2436
05:11
And some of those are my favorite
stories in the project.
stories in the project.
110
299473
3074
Bazıları, projedeki
en sevdiğim hikâyelerdendi.
en sevdiğim hikâyelerdendi.
05:15
My all-time favorite is Grandma Gatewood.
111
303481
2532
En çok sevdiğim ise
Büyükanne Gatewood'du.
Büyükanne Gatewood'du.
05:18
(Laughter)
112
306037
1206
(Gülüşmeler)
05:19
She survived 30 years of domestic violence
at the hands of her husband.
at the hands of her husband.
113
307267
4850
Kocası tarafından gördüğü
30 yıllık aile içi şiddetten kurtuldu.
30 yıllık aile içi şiddetten kurtuldu.
05:25
One day, he beat her so badly,
beyond recognition,
beyond recognition,
114
313044
2697
Bir gün onu o kadar kötü dövdü ki
tanınamaz hale geldi,
tanınamaz hale geldi,
05:27
he even broke a broomstick over her head,
115
315765
2201
kafasında bir süpürge sopası bile kırdı
05:29
and she threw flour
in his face in response.
in his face in response.
116
317990
2454
ve buna karşılık o da yüzüne un attı.
05:32
But when the police arrived,
they arrested her, not him.
they arrested her, not him.
117
320751
2867
Ancak polis geldiğinde bile
kocasını değil, onu tutukladılar.
kocasını değil, onu tutukladılar.
05:37
The mayor saw her in jail
and took her into his own home
and took her into his own home
118
325030
2911
Belediye başkanı onu nezarette gördü
ve yeniden ayakları üzerinde durasıya
kadar onu kendi evine aldı.
kadar onu kendi evine aldı.
05:39
until she could get back on her feet.
119
327965
1948
05:42
Then, one day, she read this article
in "National Geographic"
in "National Geographic"
120
330620
2924
Bir gün, National Geographic'teki
bu makeleyi okudu,
bu makeleyi okudu,
05:45
about how no woman had ever hiked
121
333568
1579
hiçbir kadının Apalaş Yürüyüş Patikası'nı
baştan sonra yürümediği hakkındaydı.
baştan sonra yürümediği hakkındaydı.
05:47
the Appalachian Trail
in its entirety alone.
in its entirety alone.
122
335171
2693
05:49
And she said, "You know what?
I'm going to do it."
I'm going to do it."
123
337888
2786
O da "Bak ne diyeceğim?
Ben başaracağım." dedi.
Ben başaracağım." dedi.
05:53
Reporters caught wind of the old grandma
who is hiking through the woods.
who is hiking through the woods.
124
341630
3482
Muhabirler, ormanda yürüyen
yaşlı büyükanneyi yakaladılar.
yaşlı büyükanneyi yakaladılar.
05:57
And at the finish, they asked her,
125
345542
1627
Bitişte ona, "Bu kadar zorlu bir yola
nasıl dayandınız?" diye sordular.
nasıl dayandınız?" diye sordular.
05:59
"How did you survive so rough a place?"
126
347193
2689
06:02
But they had no idea
what she had survived before that.
what she had survived before that.
127
350403
3027
Fakat daha öncesinde neleri atlattığı
hakkında hiçbir fikirleri yoktu.
hakkında hiçbir fikirleri yoktu.
06:06
So, "Overlooked" has become
wildly successful.
wildly successful.
128
354553
2738
"Gözden Kaçmış" işte böyle
oldukça başarılı oldu.
oldukça başarılı oldu.
06:09
It's becoming a TV show now, on Netflix.
129
357617
2571
Şimdi ise Netflix'te
bir televizyon programı oluyor.
bir televizyon programı oluyor.
06:12
(Laughter)
130
360212
1151
(Gülüşmeler)
06:13
(Applause)
131
361387
5627
(Alkış)
06:19
I cannot wait to see
this thing come to life.
this thing come to life.
132
367038
2714
Bunun hayat bulmasını
görmek için sabırsızlanıyorum.
görmek için sabırsızlanıyorum.
06:22
Something like 25 different publishers
have reached out to me
have reached out to me
133
370633
2884
25 kadar farklı yayınevi
"Gözden Kaçmış"ın kitaba
uyarlanması için bana ulaştılar.
uyarlanması için bana ulaştılar.
06:25
with interest in turning
"Overlooked" into a book.
"Overlooked" into a book.
134
373541
2373
06:28
All of this clearly shows
how timely and necessary this project is.
how timely and necessary this project is.
135
376760
4463
Tüm bunlar, bu projenin ne kadar yerinde
ve gerekli olduğunu açıkça gösteriyor.
ve gerekli olduğunu açıkça gösteriyor.
06:34
It's also a reminder of how newspapers
136
382097
2119
Ayrıca gazetelerin her gün
dünyamızda olanları
dünyamızda olanları
06:36
document what's happening
in our world every single day,
in our world every single day,
137
384240
2650
nasıl aktardığının da bir hatırlatıcısı,
06:38
and we have to make sure
not to leave out key people.
not to leave out key people.
138
386914
2714
bu yüzden kilit kişileri
atlamadığımızdan emin olmalıyız.
atlamadığımızdan emin olmalıyız.
06:42
That's why, even though it's been
so meaningful to look back in the past,
so meaningful to look back in the past,
139
390807
3643
İşte bu nedenle, geçmişe bakmak
bu kadar anlamlı olsa da
bu kadar anlamlı olsa da
06:46
I'm plagued with the lingering question:
140
394474
2111
şu soru aklıma takılıyor:
06:48
"What about the future of obituaries --
141
396609
1858
"Peki ya gelecekteki ölüm ilanları,
06:50
how do I diversify those?"
142
398491
1680
onları nasıl çeşitlendiriyorum?"
06:52
That was my original problem, right?
143
400195
2079
Bu benim asıl problemimdi, değil mi?
06:55
So to start answering this question,
I wanted to gather some information.
I wanted to gather some information.
144
403069
3539
Bu soruyu cevaplamaya başlamak için
biraz bilgi toplamak istedim.
biraz bilgi toplamak istedim.
06:58
I went down to the sub-sub-basement level
of the New York Times Building,
of the New York Times Building,
145
406958
4532
New York Times binasının
en altına, bodrum katına indim,
en altına, bodrum katına indim,
07:03
to the archives.
146
411514
1190
yani arşive.
07:04
We call it the morgue.
147
412728
1484
Oraya morg diyoruz.
07:06
(Laughter)
148
414236
1150
(Gülüşmeler)
07:08
And I asked for some guidance
from our archivist there.
from our archivist there.
149
416101
3230
Oradaki arşiv görevlisinden
biraz yardım istedim.
biraz yardım istedim.
07:11
He pointed me to a book called
"New York Times Obituaries Index."
"New York Times Obituaries Index."
150
419355
3932
"New York Times Obituaries Index"
adındaki bir kitabı gösterdi.
adındaki bir kitabı gösterdi.
New York Genealogical Society'ye
teslim ettik
teslim ettik
07:15
So we handed it to the New York
Genealogical Society,
Genealogical Society,
151
423649
2492
07:18
and they digitized it for us.
152
426165
2149
ve bizim için kitabı dijitalleştirdiler.
07:20
And then a programmer wrote up a program
that scanned all those headlines
that scanned all those headlines
153
428338
3429
Sonra bir programcı, bay, bayan,
hanımefendi, beyefendi gibi
hanımefendi, beyefendi gibi
her tür cinsiyet
tanımlayıcı terimleri içeren
tanımlayıcı terimleri içeren
07:23
for "Mr.," Mrs.," "Lady," "Sir,"
all the sort of gender-defining terms.
all the sort of gender-defining terms.
154
431791
3657
tüm manşetleri tarayan bir program yazdı.
07:27
And what we found
was that from 1851 to 2017,
was that from 1851 to 2017,
155
435986
4444
Bulduğumuz şey, 1851'den 2017'e kadar olan
07:32
only about 15 to 20 percent
of our obits were on women.
of our obits were on women.
156
440454
3468
ölüm ilanlarının sadece
yüzde 15 ile 20'sinin kadın olmasıydı.
yüzde 15 ile 20'sinin kadın olmasıydı.
07:37
So next, I worked with a programmer
to build this tool,
to build this tool,
157
445653
2770
Daha sonrasında,
çeşitlilik analiz aracı adındaki
çeşitlilik analiz aracı adındaki
bu aracı yapan bir programcıyla çalıştım.
07:40
called the diversity analysis tool.
158
448447
1849
Çok sıkıcı bir isim ama fazla
üstüme gelmeyin, oldukça kullanışlı.
üstüme gelmeyin, oldukça kullanışlı.
07:42
It's a very dry name,
but bear with me, it's super helpful.
but bear with me, it's super helpful.
159
450320
3010
07:45
It breaks down the percentage of our obits
month to month, women to men.
month to month, women to men.
160
453776
4291
Ölüm ilanlarımızın yüzdesini
aydan aya, kadından erkeğe analiz ediyor.
aydan aya, kadından erkeğe analiz ediyor.
Tamam, size pek fazla
bir şey gibi görünmüyor olabilir
bir şey gibi görünmüyor olabilir
07:51
OK, if that doesn't sound
like much to you,
like much to you,
161
459222
2063
07:53
this is how I used to calculate it before.
162
461309
2040
ama eskiden ben böyle hesap yapardım.
07:55
(Laughter)
163
463373
1565
(Gülüşmeler)
Bu programcıdan hedefi olan
bir program yazmasını istedim
bir program yazmasını istedim
07:57
So I asked this programmer
to program in a goal,
to program in a goal,
164
465990
2239
08:00
and that goal was 30 percent.
165
468253
1948
ve o hedef yüzde 30'du.
08:02
From the year of "Overlooked's"
launch, March of 2018,
launch, March of 2018,
166
470225
3200
"Gözden Kaçmış"ın yayım tarihi
olan 2018 Mart'ından
olan 2018 Mart'ından
08:05
to March of 2019,
167
473449
1871
2019 Mart'ına kadar
08:07
I was hoping we could get
to 30 percent of our obits on women.
to 30 percent of our obits on women.
168
475344
3261
kadın ölüm ilanlarının yüzde 30'a
yükselmesini umut ediyordum.
yükselmesini umut ediyordum.
08:10
It was a number we hadn't
achieved in a 168 years,
achieved in a 168 years,
169
478629
3096
168 yılda elde edemediğimiz bir sayıydı
08:13
and I'm happy to say we did it --
we got to 31 percent.
we got to 31 percent.
170
481749
2738
ve başardığımızı söylemekten mutluluk
duyuyorum; yüzde 31'e çıkardık.
duyuyorum; yüzde 31'e çıkardık.
08:17
(Applause)
171
485116
4339
(Alkış)
08:21
It's awesome, but it's not enough.
172
489479
1802
Bu harika ama yeterli değil.
Bundan sonra yüzde 35'e
çıkarmayı umuyoruz
çıkarmayı umuyoruz
08:23
Next we're hoping to get to 35 percent,
173
491601
1865
08:25
and then 40 percent,
until we achieve parity.
until we achieve parity.
174
493490
2460
ve daha sonra yüzde 40'a,
ta ki eşitliği elde edene kadar.
ta ki eşitliği elde edene kadar.
Ardından ölüm ilanlarımızdaki beyaz
olmayan insanların sayısını hesaplayacak
olmayan insanların sayısını hesaplayacak
08:28
And then I'm hoping to partner
with this programmer again,
with this programmer again,
175
496411
2715
08:31
to build a similar tool to measure
people of color in our obits.
people of color in our obits.
176
499150
3117
benzer bir araç yapmak için yeniden
bu programcıyla çalışmayı umuyorum.
bu programcıyla çalışmayı umuyorum.
08:35
That was something I wanted to do
with "Overlooked" too,
with "Overlooked" too,
177
503180
2635
Bu, "Gözden Kaçmış" ile de
yapmak istediğim bir şeydi,
yapmak istediğim bir şeydi,
08:37
to include men of color,
178
505839
1159
beyaz olmayan erkekleri de dahil etmek
ve en sonunda Black History Month için
ve en sonunda Black History Month için
08:39
and I finally got to do it
with a special section
with a special section
179
507022
2292
08:41
for Black History Month,
180
509338
1182
bir düzine siyahi erkek
ve kadının hikâyelerini anlattığımız
ve kadının hikâyelerini anlattığımız
08:42
where we told the stories
of about a dozen black men and women.
of about a dozen black men and women.
181
510544
3095
özel bir bölüm yapabildim.
08:46
Again, it was a really
powerful experience.
powerful experience.
182
514125
2682
Yine oldukça güçlü bir deneyimdi.
08:48
Many of these people had been slaves
183
516831
1920
Bu insanların birçoğu köleydi
08:50
or were a generation removed from slavery.
184
518775
2532
veya kölelikten kurtulan bir nesildi.
Birçoğu, hayatlarında
daha iyi bir yere gelmek için
daha iyi bir yere gelmek için
08:53
A lot of them had to make up
stories about their past
stories about their past
185
521331
2500
geçmişleri hakkında
hikâyeler uydurmak zorunda kalmıştı.
hikâyeler uydurmak zorunda kalmıştı.
08:55
just to get ahead in life.
186
523855
1611
08:57
And there were these patterns
of their struggles
of their struggles
187
525919
2269
Tekrar tekrar ortaya çıkan
mücadeleleri vardı.
mücadeleleri vardı.
09:00
that came up again and again.
188
528212
1440
Elizabeth Jennings,
örneğin, New York City'de
örneğin, New York City'de
09:02
Elizabeth Jennings, for instance,
189
530001
1603
09:03
had to fight for her right to ride
190
531628
1641
siyahilerden ayrı tutulmuş
tramvaylara binme hakkı için
tramvaylara binme hakkı için
09:05
on segregated street cars
in New York City --
in New York City --
191
533293
2270
savaşmak zorunda kalmıştı.
09:07
a hundred years before Rosa Parks
did the exact same thing with buses.
did the exact same thing with buses.
192
535587
4050
Rosa Parks aynı şeyi otobüslerde
yapmadan 100 yıl önce.
yapmadan 100 yıl önce.
Ne kadar yol kat ettiğimizin
ve hala yapmamız gereken
ve hala yapmamız gereken
09:12
It was just a reminder
of how far we've come,
of how far we've come,
193
540268
2245
09:14
and how much more
we still have left to do.
we still have left to do.
194
542537
2524
ne kadar çok şeyin olduğunun
sadece bir hatırlatıcısı.
sadece bir hatırlatıcısı.
09:19
"Overlooked" is including
other marginalized people as well.
other marginalized people as well.
195
547149
2825
"Gözden Kaçmış" diğer
dışlanmış insanları da içeriyor.
dışlanmış insanları da içeriyor.
09:21
Recently, we had the obit
for the computer programmer Alan Turing.
for the computer programmer Alan Turing.
196
549998
3801
Son zamanlarda bilgisayar programcısı
Alan Turing için ölüm ilanı yayımladık.
Alan Turing için ölüm ilanı yayımladık.
İster inanın ister inanmayın, bu harika
adamın hiç ölüm ilanı yayımlanmadı,
adamın hiç ölüm ilanı yayımlanmadı,
09:26
Believe it or not, this brilliant man
never got an obituary,
never got an obituary,
197
554157
3437
09:29
even though his work
198
557618
1206
hem de İkinci Dünya Savaşı sırasında
09:30
decoding German messages
during World War II
during World War II
199
558848
2777
Alman mesajlarını deşifre etme işinin
savaşı sonlandırmada
yardımcı olmasına rağmen.
yardımcı olmasına rağmen.
09:33
helps end the war.
200
561649
1464
09:36
Instead, he died a criminal
for his sexual orientation,
for his sexual orientation,
201
564356
3371
Bunun yerine cinsel yönelimi
yüzünden bir suçlu olarak öldü
yüzünden bir suçlu olarak öldü
09:39
and he was forced to endure
chemical castration.
chemical castration.
202
567751
2713
ve kimyasal hadımlığa mecbur bırakıldı.
09:44
Great things, like this obits project,
do not come easily.
do not come easily.
203
572648
3214
Bu ölüm ilanları projesi gibi
harika şeyler kolayca gerçekleşmiyor.
harika şeyler kolayca gerçekleşmiyor.
09:48
There were a lot of fits and starts
204
576346
2057
İnsanları içlerini dökmenin değeceğine
ikna etmek için çok çalışırken
ikna etmek için çok çalışırken
09:50
as I worked hard to convince people
it was worth getting it off the ground.
it was worth getting it off the ground.
205
578427
3775
birçok inişler ve çıkışlar vardı.
09:54
There were moments
when I faced great self-doubt.
when I faced great self-doubt.
206
582807
2422
Kendimden şüphe ettiğim anlar da vardı.
Delirdiğimi ya da tamamıyla
yalnız olduğumu
yalnız olduğumu
09:57
I wondered if I was crazy
or if I was all alone,
or if I was all alone,
207
585253
2261
ve öylece vazgeçmem mi
gerektiğini merak ettim.
gerektiğini merak ettim.
09:59
and if I should just give up.
208
587538
1857
10:01
When I've seen the reaction
to this project,
to this project,
209
589419
2253
Bu projeye karşı tepkileri gördüğümde
hiç de yalnız olmadığımı anlamıştım.
10:03
I know I'm not at all alone.
210
591696
1548
10:05
There's so many people
who feel the way I do.
who feel the way I do.
211
593268
2436
Benim gibi hisseden birçok insan vardı.
10:08
And so yeah, not many people
think about obituaries.
think about obituaries.
212
596688
2945
Evet, ölüm ilanlarını
düşünen çok kişi yok.
düşünen çok kişi yok.
10:11
But when you do, you realize
they're a testament to a human life.
they're a testament to a human life.
213
599657
3829
Ancak düşündüğünüzde, bir hayatın
kanıtı olduklarını fark ediyorsunuz.
kanıtı olduklarını fark ediyorsunuz.
10:16
They're the last chance to talk about
somebody's contribution on the world.
somebody's contribution on the world.
214
604050
3658
Birinin dünyaya katkılarını
konuşmak için son şans.
konuşmak için son şans.
10:21
They were also an example
of who society deemed important.
of who society deemed important.
215
609081
3192
Aynı zamanda toplumun kimi
önemli gördüğünün bir örneği.
önemli gördüğünün bir örneği.
Şu andan itibaren 100 yıl içinde
10:25
A hundred years from now,
216
613163
1239
10:26
somebody could be looking into the past
to see what our time was like.
to see what our time was like.
217
614426
3286
birileri bizim zamanımızın nasıl olduğunu
görmek için geçmişe bakabilir.
görmek için geçmişe bakabilir.
10:30
I'm lucky, as a journalist,
218
618973
1556
Bir gazeteci olarak
öykücülüğün bu biçimini
öykücülüğün bu biçimini
10:32
to have been able to have used
this form of storytelling
this form of storytelling
219
620553
2635
bir hikâyeyi değiştirmek için
kullandığım için şanslıyım.
kullandığım için şanslıyım.
10:35
to help shift a narrative.
220
623212
1733
10:37
I was also able to get
an established institution
an established institution
221
625895
2396
Ayrıca bilindik bir kuruluşun
mevcut durumunu sorgulamasını sağladım.
mevcut durumunu sorgulamasını sağladım.
10:40
to question its own status quo.
222
628315
2067
10:43
Little by little, I'm hoping
I can keep doing this work,
I can keep doing this work,
223
631748
3214
Adım adım bu işi ve toplumun bakış açısını
değiştirmeyi devam ettirebilmeyi umuyorum,
değiştirmeyi devam ettirebilmeyi umuyorum,
10:47
and continue refocusing society's lens
224
635835
2429
10:50
so that nobody else gets overlooked.
225
638288
3342
böylece kimse gözden kaçmasın.
10:53
Thank you.
226
641944
1151
Teşekkür ederim.
10:55
(Applause)
227
643119
4412
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Amy Padnani - Obituaries editorAmy Padnani shines a light on the stories of remarkable people once overlooked by history.
Why you should listen
Amy Padnani has been an editor at the New York Times since 2011. While on the obituaries desk she launched "Overlooked," an award- winning series telling the stories of remarkable people who never received a New York Times obit. Before joining the Times, Padnani worked as a reporter at The Star-Ledger, The Journal News, Newsday, The Staten Island Advance and The Herald News. She is also a marathon runner and cocaptain of the Times Run Club.
More profile about the speakerAmy Padnani | Speaker | TED.com