ABOUT THE SPEAKER
Michael Anti - Blogger
Michael Anti (Zhao Jing), a key figure in China's new journalism, explores the growing power of the Chinese internet.

Why you should listen

One morning in 2011, Michael Anti woke up to find himself a nonperson: His Facebook profile, with 1,000+ contacts, had been suspended. Anti, whose given name is Zhao Jing, ran up against Facebook's real-name policy--but he points out that for Chinese bloggers and information activists, the pseudonym is an important protection for the free exchange of information.

Facebook itself is blocked in China (along with Twitter and YouTube), but the country boasts some 500 million netizens--including 200 million microbloggers on sites like Sina Weibo, a freewheeling though monitored platform for text and photo updates that offers, perhaps for the first time, a space for public debate in China. It's not a western-style space, Anti clarifies, but for China it is revolutionary: It's the first national public sphere. Microblogs' role became clear in the wake of the high-speed train crash in Wenzhou in 2011, when Weibo became a locus of activism and complaint--and a backchannel that refuted official reports and has continued to play a key role in more recent events.

More profile about the speaker
Michael Anti | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2012

Michael Anti: Behind the Great Firewall of China

Michael Anti: Đằng sau Vạn Lý Hoả Thành của Trung Quốc

Filmed:
1,648,457 views

Michael Anti (Triệu Tĩnh) là tác giả viết blog ở Trung Quốc trong 12 năm qua. Ngay cả khi chính quyền trung ương kiểm soát Internet triệt để -- "Tất cả máy chủ nằm ở Bắc Kinh" -- anh cho biết trên thực tế, hàng trăm triệu tác giả microblog đang kiến tạo nên một không gian cộng đồng quốc gia lần đầu tiên xuất hiện trong lịch sử nước này, tác động đến cán cân quyền lực theo những hướng không ai ngờ đến.
- Blogger
Michael Anti (Zhao Jing), a key figure in China's new journalism, explores the growing power of the Chinese internet. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
In the pastquá khứ severalmột số daysngày, I heardnghe people talkingđang nói about ChinaTrung Quốc.
0
838
4611
Trong những ngày qua, tôi nghe mọi người bàn tán về Trung Quốc.
00:21
And alsocũng thế, I talkednói chuyện to friendsbạn bè about ChinaTrung Quốc and ChineseTrung Quốc InternetInternet.
1
5449
3954
Tôi cũng bàn luận với bạn bè mình về Trung Quốc và Internet ở đó,
00:25
Something is very challengingthách thức to me.
2
9403
2463
một việc đầy thử thách đối với tôi.
00:27
I want to make my friendsbạn bè understandhiểu không:
3
11866
3061
Tôi muốn các bạn tôi hiểu rằng
00:30
ChinaTrung Quốc is complicatedphức tạp.
4
14927
3568
Trung Quốc rất phức tạp.
00:34
So I always want to tell the storycâu chuyện, like,
5
18495
2095
Tôi luôn muốn kể lại một câu chuyện kiểu như
00:36
one handtay it is that, the other handtay is that.
6
20590
3456
một mặt nó là như thế này, mặt khác nó lại như thế khác.
00:39
You can't just tell a one sidedmặt storycâu chuyện.
7
24046
2786
Bạn không thể chỉ nghe chuyện một chiều.
00:42
I'll give an examplethí dụ. ChinaTrung Quốc is a BRICBRIC countryQuốc gia.
8
26832
3181
Để tôi cho ví dụ, Trung Quốc là một nước trong khối BRIC
00:45
BRICBRIC countryQuốc gia meanscó nghĩa BrazilBra-xin, RussiaLiên bang Nga, IndiaẤn Độ and ChinaTrung Quốc.
9
30013
5410
BRIC bao gồm Brazil, Nga (Russia), Ấn độ (India) và Trung Quốc (China).
00:51
This emergingmới nổi economynên kinh tê really is helpinggiúp the revivalhồi sinh of the worldthế giới economynên kinh tê.
10
35423
5826
Những nền kinh tế mới nổi này đang vực lại kinh tế thế giới.
00:57
But at the sametương tự time, on the other handtay,
11
41249
3169
Mặt khác,
01:00
ChinaTrung Quốc is a SICKBỊ BỆNH countryQuốc gia,
12
44418
2904
Trung Quốc cũng là một nước trong khối SICK
("Bệnh hoạn"),
01:03
the terminologythuật ngữ coinedĐặt ra by FacebookFacebook IPOIPO papersgiấy tờ -- filetập tin.
13
47322
5956
một thuật ngữ xuất hiện trong tài liệu IPO (Đợt phát hành cổ phiếu lần đầu) của Facebook.
01:09
He said the SICKBỊ BỆNH countryQuốc gia meanscó nghĩa SyriaSyria, IranIran, ChinaTrung Quốc and NorthBắc KoreaHàn Quốc.
14
53278
6282
Khối SICK bao gồm Syria, Iran, Trung Quốc (China) và Triều Tiên (Korea),
01:15
The fourbốn countriesquốc gia have no accesstruy cập to FacebookFacebook.
15
59560
4680
4 quốc gia không cho phép truy cập Facebook.
01:20
So basicallyvề cơ bản, ChinaTrung Quốc is a SICKBỊ BỆNH BRICBRIC countryQuốc gia.
16
64240
4118
Như vậy, nói ngắn gọn, China là một nước BRIC Bệnh Hoạn.
01:24
(LaughterTiếng cười)
17
68358
994
(Cười)
01:25
AnotherKhác projectdự án was builtđược xây dựng up
18
69352
1895
Đã từng có một đề án được thực thi
01:27
to watch ChinaTrung Quốc and ChineseTrung Quốc InternetInternet.
19
71247
2844
để theo dõi Internet ở Trung Quốc
01:29
And now, todayhôm nay I want to tell you my personalcá nhân
20
74091
3383
Hôm nay, tôi muốn trình bày những ghi nhận của cá nhân mình
01:33
observationquan sát in the pastquá khứ severalmột số yearsnăm, from that wallTường.
21
77474
5232
trong vài năm qua, từ trong bức tường đó.
01:38
So, if you are a fanquạt of the GameTrò chơi of ThronesThrones,
22
82706
3561
Nếu có ai ở đây là fan của Trò chơi Vương Quyền,
01:42
you definitelychắc chắn know how importantquan trọng a biglớn wallTường is for an old kingdomVương quốc.
23
86267
4983
các bạn nhất định hiểu được tầm quan trọng của tường thành đối với một vương quốc xưa.
01:47
It preventsngăn ngừa weirdkỳ dị things from the northBắc.
24
91250
4876
Tường thành ngăn chận những thứ đáng ngại từ phương Bắc.
01:52
SameTương tự was truethật for ChinaTrung Quốc.
25
96126
3197
Ở Trung Quốc cũng vậy.
01:55
In the northBắc, there was a great wallTường, ChangChang ChengCheng.
26
99323
3560
Phía Bắc Trung Quốc có một trường thành
(Chang Cheng)
01:58
It protectedbảo vệ ChinaTrung Quốc from invaderskẻ xâm lược for 2,000 yearsnăm.
27
102883
5372
đã bảo vệ đất nước này trước ngoại xâm trong
2000 năm.
02:04
But ChinaTrung Quốc alsocũng thế has a great firewalltường lửa.
28
108255
4063
Thế nhưng Trung Quốc còn có một bức
"trường hoả thành",
02:08
That's the biggestlớn nhất digitalkỹ thuật số boundaryranh giới in the wholetoàn thể worldthế giới.
29
112318
4329
ranh giới kỹ thuật số lớn nhất thế giới.
02:12
It's not only to defendphòng thủ the ChineseTrung Quốc regimechế độ from overseasở nước ngoài,
30
116647
4325
Nó không chỉ bảo vệ chính quyền Trung Quốc khỏi ảnh hưởng của ngoại quốc,
02:16
from the universalphổ cập valuesgiá trị, but alsocũng thế to preventngăn chặn
31
120972
3704
những quan điểm chung của quốc tế, mà còn
ngăn chặn
02:20
China'sCủa Trung Quốc ownsở hữu citizenscông dân to accesstruy cập the globaltoàn cầu freemiễn phí InternetInternet,
32
124676
3675
người dân Trung Quốc truy cập vào mạng lưới Internet miễn phí của thế giới,
02:24
and even separatetách rời themselvesbản thân họ into blockskhối, not unitedthống nhất.
33
128351
5288
chia rẽ họ thành những nhóm độc lập,
không liên thông.
02:29
So, basicallyvề cơ bản the "InternetInternet" has two InternetsInternets.
34
133639
4146
Trên cơ bản, "Internet" hiện nay gồm hai loại.
02:33
One is the InternetInternet, the other is the ChinanetChinanet.
35
137785
3992
Loại thứ nhất là Internet, loại thứ hai là Chinanet.
02:37
But if you think the ChinanetChinanet is something
36
141777
3792
Nếu bạn cho rằng Chinanet
02:41
like a deadlanddeadland, wastelandđất hoang, I think it's wrongsai rồi.
37
145569
6522
chỉ là một vùng đất chết khô cằn, bạn đã lầm.
02:47
But we alsocũng thế use a very simpleđơn giản metaphorphép ẩn dụ, the catcon mèo and the mousechuột gametrò chơi,
38
152091
5737
Chúng tôi dùng một phép ẩn dụ đơn giản -
mèo vờn chuột
02:53
to describemiêu tả in the pastquá khứ 15 yearsnăm
39
157828
3023
để lột tả tình hình đấu tranh gay gắt
02:56
the continuingtiếp tục fightchiến đấu betweengiữa ChineseTrung Quốc
40
160851
3400
trong suốt 15 năm qua
03:00
censorshipkiểm duyệt, governmentchính quyền censorshipkiểm duyệt, the catcon mèo,
41
164251
3280
giữa bộ máy kiểm duyệt của chính phủ - con mèo
03:03
and the ChineseTrung Quốc InternetInternet usersngười sử dụng. That meanscó nghĩa us, the mousechuột.
42
167531
6152
và cư dân mạng Trung Quốc - là chúng tôi, những con chuột.
03:09
But sometimesđôi khi this kindloại of a metaphorphép ẩn dụ is too simpleđơn giản.
43
173683
4193
Tuy nhiên, nhiều lúc phép so sánh này vẫn còn
đơn giản quá.
03:13
So todayhôm nay I want to upgradenâng cấp it to 2.0 versionphiên bản.
44
177876
5435
Do vậy hôm nay tôi muốn phát triển nó lên thành phiên bản 2.0.
03:19
In ChinaTrung Quốc, we have 500 milliontriệu InternetInternet usersngười sử dụng.
45
183311
3762
Trung Quốc có 500 triệu cư dân mạng.
03:22
That's the biggestlớn nhất populationdân số of NetizensCư dân mạng, InternetInternet usersngười sử dụng, in the wholetoàn thể worldthế giới.
46
187073
4855
Chúng tôi là cộng đồng người sử dụng Internet lớn nhất thế giới.
03:27
So even thoughTuy nhiên China'sCủa Trung Quốc is a totallyhoàn toàn censoredkiểm duyệt InternetInternet,
47
191928
5511
Do vậy, ngay cả khi Internet ở Trung Quốc bị kiểm duyệt gắt gao,
03:33
but still, ChineseTrung Quốc InternetInternet societyxã hội is really boomingbùng nổ.
48
197439
3594
cộng đồng này vẫn phát triển nhộn nhịp.
03:36
How to make it? It's simpleđơn giản.
49
201033
2710
Làm thế nào được như vậy? Rất đơn giản.
03:39
You have GoogleGoogle, we have BaiduBaidu.
50
203743
2701
Các bạn có Google, chúng tôi có Baidu.
03:42
You have TwitterTwitter, we have WeiboWeibo.
51
206444
3114
Các bạn có Twitter, chúng tôi có Weibo.
03:45
You have FacebookFacebook, we have RenrenRenren.
52
209558
3025
Các bạn có Facebook, chúng tôi có Renren.
03:48
You have YouTubeYouTube, we have YoukuYouku and TudouTudou.
53
212583
5333
Các bạn có Youtube, chúng tôi có Youku và Tudou.
03:53
The ChineseTrung Quốc governmentchính quyền blockedbị chặn everymỗi
54
217916
4530
Chính phủ Trung Quốc chặn tất cả
03:58
singleĐộc thân internationalquốc tế WebWeb 2.0 servicedịch vụ,
55
222446
3711
các dịch vụ quốc tế trên mạng 2.0
04:02
and we ChineseTrung Quốc copycatcopycat everymỗi one.
56
226157
2816
và người Trung Quốc chúng tôi sao chép hết những dịch vụ đó.
04:04
(LaughterTiếng cười)
57
228973
1393
(Cười)
04:06
So, that's the kindloại of the thing I call smartthông minh censorshipkiểm duyệt.
58
230366
4615
Cách kiểm duyệt này tôi cho là kiểm duyệt thông minh.
04:10
That's not only to censorkiểm duyệt you.
59
234981
3568
Mục đích không phải chỉ là kiểm duyệt thôi.
04:14
SometimesĐôi khi this ChineseTrung Quốc nationalQuốc gia InternetInternet policychính sách is very simpleđơn giản:
60
238549
4599
Đối sách của chính phủ Trung Quốc rất đơn giản:
04:19
BlockKhối and cloneClone.
61
243148
2387
ngăn truy cập rồi sao chép lại.
04:21
On the one handtay, he wants to satisfythỏa mãn people'sngười need of a socialxã hội networkmạng,
62
245535
5104
Một mặt, họ cần phải thoả mãn nhu cầu có mạng xã hội của người dân.
04:26
which is very importantquan trọng; people really love socialxã hội networkingmạng lưới.
63
250639
3280
Điều này rất quan trọng bởi người dân rất yêu thích mạng xã hội.
04:29
But on the other handtay, they want to keep the servermáy chủ
64
253919
2825
Mặt khác, họ muốn đặt hệ thống máy chủ
04:32
in BeijingBeijing so they can accesstruy cập the datadữ liệu any time they want.
65
256744
4530
ở Bắc Kinh để tiện truy cập thông tin khi cần thiết.
04:37
That's alsocũng thế the reasonlý do GoogleGoogle was pulledkéo out from ChinaTrung Quốc,
66
261274
4248
Đó cũng là lý do Google phải rời thị trường Trung Quốc,
04:41
because they can't acceptChấp nhận the factthực tế
67
265522
1809
bởi họ không thể chấp nhận
04:43
that ChineseTrung Quốc governmentchính quyền wants to keep the servermáy chủ.
68
267331
4799
việc chính phủ nắm quyền điều hành máy chủ.
04:48
SometimesĐôi khi the ArabẢ Rập dictatorsnhững kẻ độc tài didn't understandhiểu không these two handstay.
69
272130
5428
Đôi khi các nhà độc tài Ả Rập không nhận thức được hai mặt của vấn đề.
04:53
For examplethí dụ, MubarakMubarak, he shutđóng lại down the InternetInternet.
70
277558
3753
Lấy ví dụ, Tổng thống Murabak cắt dịch vụ Internet
04:57
He wanted to preventngăn chặn the NetizensCư dân mạng [from criticizingchỉ trích] him.
71
281311
3112
bởi ông không muốn người dân chỉ trích mình.
05:00
But onceMột lần NetizensCư dân mạng can't go onlineTrực tuyến, they go in the streetđường phố.
72
284423
5690
Thế nhưng khi người Ai Cập không lên mạng được nữa, họ xuống đường biểu tình.
05:06
And now the resultkết quả is very simpleđơn giản.
73
290113
3280
Và giờ đây kết quả rất đơn giản.
05:09
We all know MubarakMubarak is technicallyvề mặt kỹ thuật deadđã chết.
74
293393
5610
Chúng ta đều biết Mubarak xem như đã chết rồi.
05:14
But alsocũng thế, BenBen AliAli, TunisianTunisia presidentchủ tịch,
75
299003
4512
Ben Ali, Tổng thống Tusinia,
05:19
didn't followtheo the secondthứ hai rulequi định.
76
303515
1926
lại vi phạm điều thứ hai:
05:21
That meanscó nghĩa keep the servermáy chủ in your handstay.
77
305441
3953
máy chủ phải đặt trong tầm kiểm soát của chính phủ.
05:25
He allowedđược cho phép FacebookFacebook, a U.S.-based-Dựa trên servicedịch vụ,
78
309394
5845
Ông để cho Facebook, dịch vụ do Mỹ điều hành,
05:31
to continuetiếp tục to stayở lại on insidephía trong of TunisiaTunisia.
79
315239
3402
hoạt động trong lãnh thổ Tusinia.
05:34
So he can't preventngăn chặn it, his ownsở hữu citizenscông dân to postbài đăng
80
318641
3572
Và ông đã không thể ngăn chặn được chính cư dân nước mình đăng tải
05:38
criticalchỉ trích videosvideo againstchống lại his corruptiontham nhũng.
81
322213
2652
những đoạn phim chỉ trích tội tham nhũng của ông.
05:40
The sametương tự thing happendđã xảy ra. He was the first
82
324865
4049
Kết quả vẫn như nhau: Ông là lãnh đạo đầu tiên
05:44
to topplelật đổ duringsuốt trong the ArabẢ Rập SpringMùa xuân.
83
328914
3017
bị lật đổ trong cuộc Cách mạng Mùa xuân Ả Rập.
05:47
But those two very smartthông minh internationalquốc tế censorshipkiểm duyệt policieschính sách
84
331931
5150
Tuy vậy, các đối sách thông minh này
05:52
didn't preventngăn chặn ChineseTrung Quốc socialxã hội mediaphương tiện truyền thông [from] becomingtrở thành a really publiccông cộng spherequả cầu,
85
337081
6337
không ngừa được việc các kênh truyền thông xã hội trở thành không gian dư luận cho cộng đồng,
05:59
a pathwaycon đường of publiccông cộng opinionquan điểm and the nightmareác mộng of ChineseTrung Quốc officialsquan chức.
86
343418
5673
là kênh thông tin của quần chúng và là cơn ác mộng của chính quyền.
06:04
Because we have 300 milliontriệu microbloggersmicrobloggers in ChinaTrung Quốc.
87
349091
4528
Bởi vì Trung Quốc có đến 300 triệu tác giả microblog.
06:09
It's the entiretoàn bộ populationdân số of the UnitedVương StatesTiểu bang.
88
353619
3832
Tương đương với dân số cả nước Mỹ.
06:13
So when these 300 milliontriệu people, microbloggersmicrobloggers,
89
357451
3864
300 triệu tác giả này,
06:17
even they blockkhối the tweetTweet in our censoredkiểm duyệt platformnền tảng.
90
361315
4768
ngay cả khi tweet của họ bị bộ máy kiểm duyệt sàng lọc,
06:21
But itselfchinh no -- the ChinanetChinanet -- but itselfchinh no can createtạo nên
91
366083
3987
mạng lưới Chinanet vẫn có thể huy động
06:25
very powerfulquyền lực energynăng lượng, which has never happenedđã xảy ra
92
370070
4095
một nguồn lực lớn chưa từng có
06:30
in the ChineseTrung Quốc historylịch sử.
93
374165
1654
trong lịch sử Trung Quốc.
06:31
2011, in JulyTháng bảy, two [unclearkhông rõ] trainstàu hỏa crashedbị rơi,
94
375819
4696
Tháng 7 năm 2011, hai đoàn tàu cao tốc đâm nhau
06:36
in WenzhouWenzhou, a southernphía Nam citythành phố.
95
380515
2256
ở Ôn Châu, một thành phố phía Nam Trung Quốc.
06:38
Right after the trainxe lửa crashtai nạn,
96
382771
1624
Ngay sau tai nạn,
06:40
authoritiescơ quan chức năng literallynghĩa đen wanted to coverche up the trainxe lửa, burychôn the trainxe lửa.
97
384395
5016
các cấp chính quyền muốn che lấp sự việc (theo đúng nghĩa đen - họ muốn chôn vùi toa tàu).
06:45
So it angeredgiận dữ the ChineseTrung Quốc NetizensCư dân mạng.
98
389411
2216
Điều này làm cư dân mạng Trung Quốc nổi giận.
06:47
The first fivesố năm daysngày after the trainxe lửa crashtai nạn,
99
391627
3063
5 ngày đầu sau tai nạn,
06:50
there were 10 milliontriệu criticismsphê bình of the postingđăng
100
394690
4145
đã có 10 triệu bài chỉ trích được đăng trên các mạng xã hội,
06:54
on socialxã hội mediaphương tiện truyền thông, which never happenedđã xảy ra in ChineseTrung Quốc historylịch sử.
101
398835
3753
điều chưa từng xảy ra trong lịch sử Trung Quốc.
06:58
And latermột lát sau this yearnăm, the railđường sắt ministerbộ trưởng, mục sư
102
402588
3328
Khoảng cuối năm nay,
07:01
was sackedbị sa thải and sentencedkết án to jailnhà giam for 10 yearsnăm.
103
405916
5466
Bộ trưởng Đường sắt của Trung Quốc đã bị sa thải và tuyên phạt 10 năm tù.
07:07
And alsocũng thế, recentlygần đây, very funnybuồn cười debatetranh luận betweengiữa
104
411382
5047
Ngoài ra, gần đây còn có một cuộc tranh luận khá hài hước
07:12
the BeijingBeijing EnvironmentMôi trường MinistryBộ
105
416429
3296
giữa Bộ Môi trường Bắc Kinh
07:15
and the AmericanNgười Mỹ EmbassyĐại sứ quán in BeijingBeijing
106
419725
3368
và Đại sứ quán Mỹ ở Bắc Kinh.
07:18
because the MinistryBộ blamedđổ lỗi
107
423093
2465
Bộ Môi trường trách cứ
07:21
the AmericanNgười Mỹ EmbassyĐại sứ quán for interveningcan thiệp in
108
425558
2145
Đại sứ quán đã can thiệp vào
07:23
ChineseTrung Quốc internalbên trong politicschính trị by disclosingtiết lộ
109
427703
3429
nội bộ chính trị của Trung Quốc
07:27
the airkhông khí qualityphẩm chất datadữ liệu of BeijingBeijing.
110
431132
2684
qua việc công bố chất lượng không khí ở Bắc Kinh.
07:29
So, the up is the EmbassyĐại sứ quán datadữ liệu, the PMAM 2.5.
111
433816
6888
Hình ở trên là từ dữ liệu PM 2.5 của Đại sứ quán
07:36
He showedcho thấy 148, they showedcho thấy it's dangerousnguy hiểm for the sensitivenhạy cảm groupnhóm.
112
440704
5944
cho thấy nồng độ là 148, nguy hiểm cho những người bị mẫn cảm.
07:42
So a suggestiongợi ý, it's not good to go outsideở ngoài.
113
446648
3802
Do vậy, họ đề nghị không nên rời khỏi nhà.
07:46
But that is the Ministry'sCủa bộ datadữ liệu. He showstrình diễn 50.
114
450450
5624
Còn ở dưới là dữ liệu của Bộ Môi trường, với số liệu là 50.
07:51
He saysnói it's good. It's good to go outsideở ngoài.
115
456074
3352
Họ bảo không khí rất tốt để ra ngoài.
07:55
But 99 percentphần trăm of ChineseTrung Quốc microbloggersmicrobloggers
116
459426
3544
Thế nhưng 99% tác giả microblog Trung Quốc
07:58
standđứng firmlyvững chắc on the Embassy'sCủa Đại sứ quán sidebên.
117
462970
3760
nhất quyết đứng về phía Đại sứ quán.
08:02
I livetrực tiếp in BeijingBeijing. EveryMỗi day, I just watch
118
466730
4672
Tôi sống ở Bắc Kinh. Mỗi ngày tôi đều xem
08:07
the AmericanNgười Mỹ Embassy'sCủa Đại sứ quán datadữ liệu to decidequyết định whetherliệu I should openmở my windowcửa sổ.
119
471402
8731
số liệu của Đại sứ quán để quyết định xem hôm ấy có nên mở cửa sổ hay không.
08:16
Why is ChineseTrung Quốc socialxã hội networkingmạng lưới, even withinbên trong the censorshipkiểm duyệt,
120
480133
4291
Tại sao mạng xã hội Trung Quốc, ngay cả khi bị kiểm duyệt gắt gao như vậy
08:20
so boomingbùng nổ? PartMột phần of the reasonlý do is ChineseTrung Quốc languagesngôn ngữ.
121
484424
4244
vẫn hưng thịnh như thế? Một phần là do đặc điểm ngôn ngữ của tiếng Hoa.
08:24
You know, TwitterTwitter and TwitterTwitter clonesbắt chước have a kindloại of
122
488668
3672
Các bạn đều biết, Twitter và các phiên bản nhái đều
08:28
a limitationgiới hạn of 140 charactersnhân vật.
123
492340
2465
đặt giới hạn 140 ký tự.
08:30
But in EnglishTiếng Anh it's 20 wordstừ ngữ or a sentencecâu with a shortngắn linkliên kết.
124
494805
4199
Trong tiếng Anh, giới hạn đó chỉ cho phép 20 chữ, tức là 1 câu với 1 đường link ngắn.
08:34
Maybe in GermanyĐức, in GermanĐức languagengôn ngữ, it mayTháng Năm be just "AhaAHA!"
125
499004
3248
Có thể trong tiếng Đức, nó chỉ vừa đủ cho từ "Aha!".
08:38
(LaughterTiếng cười)
126
502252
2534
(Cười)
08:40
But in ChineseTrung Quốc languagengôn ngữ, it's really about 140 charactersnhân vật,
127
504786
5745
Nhưng trong tiếng Hoa, đó là 140 chữ hẳn hoi,
08:46
meanscó nghĩa a paragraphđoạn văn, a storycâu chuyện.
128
510531
2676
tức là cả một đoạn văn, một câu chuyện.
08:49
You can almosthầu hết have all the journalisticbáo chí elementscác yếu tố there.
129
513207
4238
Bạn có thể ứng dụng hầu hết các nguyên lý báo chí vào đây.
08:53
For examplethí dụ, this is HamletẤp, of ShakespeareShakespeare.
130
517445
3687
Lấy ví dụ, đây là Hamlet của Shakespeare.
08:57
It's the sametương tự contentNội dung. One, you can see exactlychính xác
131
521132
3791
Từ cùng một nội dung, bạn có thể thấy
09:00
one ChineseTrung Quốc tweetTweet is equalcông bằng to 3.5 EnglishTiếng Anh tweetsTweets.
132
524923
6513
1 tweet tiếng Hoa bằng 3.5 tweet tiếng Anh.
09:07
ChineseTrung Quốc is always cheatinggian lận, right?
133
531436
3257
Người Trung Quốc lúc nào cũng gian lận phải không?
09:10
So because of this, the ChineseTrung Quốc really regardquan tâm this
134
534693
3913
Chính bởi vì đều này, người Trung Quốc đều xem microblog là một dạng truyền thông,
09:14
microbloggingmicroblogging as a mediaphương tiện truyền thông, not only a headlinetiêu đề to mediaphương tiện truyền thông.
135
538606
5081
chứ không đơn giản chỉ là tiêu đề cho các mạng truyền thông.
09:19
And alsocũng thế, the cloneClone, SinaSina companyCông ty is
136
543687
3711
Hơn nữa, về bản sao, công ty Sina
09:23
the guy who clonednhân bản TwitterTwitter.
137
547398
2087
chính là người đã sao chép Twitter.
09:25
It even has its ownsở hữu nameTên, with WeiboWeibo.
138
549485
2421
Họ còn đặt tên riêng cho bản sao này - Weibo.
09:27
"WeiboWeibo" is the ChineseTrung Quốc translationdịch for "microblogMicroblog".
139
551906
2435
"Weibo" (Vi Bác) là dịch nghĩa tiếng Hoa của từ "microblog".
09:30
It has its ownsở hữu innovationđổi mới.
140
554341
1904
Họ có nhiều cải tiến của riêng mình.
09:32
At the commentingcho ý kiến areakhu vực, [it makeslàm cho] the ChineseTrung Quốc WeiboWeibo
141
556245
3633
Họ thiết kế chức năng bình luận của Weibo
09:35
more like FacebookFacebook, ratherhơn than the originalnguyên TwitterTwitter.
142
559878
3742
tương tự như Facebook thay vì theo y bản gốc Twitter.
09:39
So these innovationsđổi mới and clonesbắt chước, as the WeiboWeibo and microbloggingmicroblogging,
143
563620
4424
Do vậy, những bản sao chép và cải tiện này, dưới dạng Weibo và microblog,
09:43
when it cameđã đến to ChinaTrung Quốc in 2009,
144
568044
2320
khi du nhập vào Trung Quốc năm 2009
09:46
it immediatelyngay becameđã trở thành a mediaphương tiện truyền thông platformnền tảng itselfchinh no.
145
570364
4013
lập tức đã trở thành phương tiện truyền thông.
09:50
It becameđã trở thành the mediaphương tiện truyền thông platformnền tảng of 300 milliontriệu readersđộc giả.
146
574377
4201
Nó trở thành phương tiện truyền thông cho 300 triệu độc giả.
09:54
It becameđã trở thành the mediaphương tiện truyền thông.
147
578578
1901
Nó chính là một dạng truyền thông.
09:56
Anything not mentionedđề cập in WeiboWeibo,
148
580479
2425
Tin tức nào không được nhắc đến trên Weibo
09:58
it does not appearxuất hiện to existhiện hữu for the ChineseTrung Quốc publiccông cộng.
149
582904
5284
thì công chúng Trung Hoa xem như không có.
10:04
But alsocũng thế, ChineseTrung Quốc socialxã hội mediaphương tiện truyền thông is
150
588188
2436
Ngoài ra, các phương tiện truyền thông xã hội ở Trung Quốc
10:06
really changingthay đổi ChineseTrung Quốc mindsetsMindsets and ChineseTrung Quốc life.
151
590624
4395
đang thật sự thay đổi tư duy và cuộc sống của con người ở đây.
10:10
For examplethí dụ, they give the voicelessvoiceless people
152
595019
3489
Ví dụ như, những người thấp cổ bé họng
10:14
a channelkênh to make your voicetiếng nói heardnghe.
153
598508
2753
có cơ hội được phát biểu ý kiến của mình.
10:17
We had a petitionkiến nghị systemhệ thống. It's a remedybiện pháp khắc phục outsideở ngoài the judicialTư pháp systemhệ thống,
154
601261
5443
Ngày xưa người ta đặt ra chế độ khiếu nại - để khắc phục những sai sót của bộ máy luật pháp,
10:22
because the ChineseTrung Quốc centralTrung tâm governmentchính quyền wants to keep a mythhuyền thoại:
155
606704
3077
bởi chính quyền trung ương muốn người dân tin vào một "sự thật" ngu muội:
10:25
The emperorHoàng đế is good. The old localđịa phương officialsquan chức are thugscôn đồ.
156
609781
4626
Hoàng đế là người tốt; quan viên địa phương mới là những kẻ ức hiếp dân lành.
10:30
So that's why the petitionerkhởi kiện, the victimsnạn nhân, the peasantsnông dân,
157
614407
3391
Đó là lý do những người đi khiếu kiện - nạn nhân của sự bóc lộc, những người dân quê
10:33
want to take the trainxe lửa to BeijingBeijing to petitionkiến nghị to the centralTrung tâm governmentchính quyền,
158
617798
3631
sẵn sàng ngồi tàu ra Bắc Kinh để khiếu nại lên
chính quyền trung ương,
10:37
they want the emperorHoàng đế to settlegiải quyết the problemvấn đề.
159
621429
2795
bởi họ muốn chính tay Hoàng đế giải quyết vấn đề của mình.
10:40
But when more and more people go to BeijingBeijing,
160
624224
2839
Thế nhưng, khi người ta bắt đầu dồn về Bắc Kinh,
10:42
they alsocũng thế causenguyên nhân the riskrủi ro of a revolutionCuộc cách mạng.
161
627063
3523
họ lại đe doạ châm ngòi cho những cuộc nổi loạn.
10:46
So they sendgửi them back in recentgần đây yearsnăm.
162
630586
2872
Do vậy, trong những năm gần đây, những người đi khiếu nại bị đưa về nhà.
10:49
And even some of them were put into blackđen jailsnhà giam.
163
633458
3567
Thậm chí một số còn bị tống vào tù.
10:52
But now we have WeiboWeibo, so I call it the WeiboWeibo petitionkiến nghị.
164
637025
3601
Thế nhưng ngày nay với Weibo, tôi gọi đó là khiếu nại kiểu Weibo,
10:56
People just use theirhọ celltế bào phonesđiện thoại to tweetTweet.
165
640626
2839
người ta chỉ cần dùng điện thoại để tweet.
10:59
So your sadbuồn storiesnhững câu chuyện, by some chancecơ hội your storycâu chuyện
166
643465
3577
Những câu chuyện buồn của bạn, nếu may mắn,
11:02
will be pickedđã chọn up by reportersphóng viên, professorsgiáo sư or celebritiesnhững người nổi tiếng.
167
647042
3641
sẽ được một tay phóng viên, một vị giáo sư hay một người nổi tiếng nào đó để ý.
11:06
One of them is YaoYao ChenChen,
168
650683
1913
Một ví dụ điển hình là Diêu Thần.
11:08
she is the mostphần lớn popularphổ biến microbloggermicroblogger in ChinaTrung Quốc,
169
652596
3389
Cô là người viết microblog nổi tiếng nhất ở Trung Quốc,
11:11
who has about 21 milliontriệu followersnhững người theo.
170
655985
3859
với khoảng 21 triệu người theo dõi truy cập.
11:15
They're almosthầu hết like a nationalQuốc gia TVTRUYỀN HÌNH stationga tàu.
171
659844
3622
Họ gần như lập nên một đài truyền hình quốc gia.
11:19
If you -- so a sadbuồn storycâu chuyện will be pickedđã chọn up by her.
172
663466
3336
Như vậy, nữ blogger này luôn để ý nắm bắt những câu chuyện buồn.
11:22
So this WeiboWeibo socialxã hội mediaphương tiện truyền thông, even in the censorshipkiểm duyệt,
173
666802
4448
Điều đó cho phép mạng xã hội Weibo, ngay cả trong vòng kiểm duyệt,
11:27
still gaveđưa ra the ChineseTrung Quốc a realthực chancecơ hội for 300 milliontriệu people
174
671250
5740
vẫn có thể thực sự tạo điều kiện cho 300 triệu người
Trung Quốc
11:32
everymỗi day chattingtrò chuyện togethercùng với nhau, talkingđang nói togethercùng với nhau.
175
676990
3324
nói chuyện, trao đổi với nhau hàng ngày.
11:36
It's like a biglớn TEDTED, right?
176
680314
2906
Giống như một phiên bản TED trên diện rộng
đúng không?
11:39
But alsocũng thế, it is like the first time a publiccông cộng spherequả cầu
177
683220
3848
Đây cũng là lần đầu tiên có một không gian
cộng đồng lớn như vậy
11:42
happenedđã xảy ra in ChinaTrung Quốc.
178
687068
1704
xuất hiện ở Trung Quốc.
11:44
ChineseTrung Quốc people startkhởi đầu to learnhọc hỏi how to negotiateđàm phán
179
688772
3215
Người Trung Quốc bắt đầu học cách thương lượng
11:47
and talk to people.
180
691987
3185
và trao đổi với người khác.
11:51
But alsocũng thế, the catcon mèo, the censorshipkiểm duyệt, is not sleepingngủ.
181
695172
3704
Tuy vậy, chú mèo kiểm duyệt cũng không phải đang ngủ gật.
11:54
It's so hardcứng to postbài đăng some sensitivenhạy cảm wordstừ ngữ on the ChineseTrung Quốc WeiboWeibo.
182
698876
4246
Đăng tải nội dung chứa các từ nhạy cảm trên Weibo là điều cực kỳ khó.
11:59
For examplethí dụ, you can't postbài đăng the nameTên of the presidentchủ tịch,
183
703122
3207
Ví dụ như, bạn không thể viết tên của Chủ tịch
12:02
HuHu JintaoCẩm Đào, and alsocũng thế you can't postbài đăng the citythành phố of ChongqingChongqing, the nameTên,
184
706329
5578
Hồ Cẩm Đào, cũng như tên của thành phố
Trùng Khánh,
12:07
and untilcho đến recentlygần đây, you can't searchTìm kiếm the surnamehọ of tophàng đầu leaderslãnh đạo.
185
711907
4734
và thậm chí cho đến gần đây, bạn không thể tìm kiếm họ của những nguyên thủ lãnh đạo.
12:12
So, the ChineseTrung Quốc are very good at these punschơi chữ
186
716641
4333
Do đó, người Trung Quốc rất giỏi tài chơi chữ,
12:16
and alternativethay thế wordingtừ ngữ and even memesmemes.
187
720974
3672
dùng từ thay thế hay thậm chí là các meme.
12:20
They even nameTên themselvesbản thân họ -- you know,
188
724646
2245
Họ còn đặt tên cho chính họ --
12:22
use the nameTên of this world-changingthay đổi thế giới
189
726891
2495
họ gọi cuộc đấu tranh có sức ảnh hưởng thế giới này
12:25
battlechiến đấu betweengiữa the grass-mudcỏ-bùn horsecon ngựa and the rivercon sông crabcon cua.
190
729386
3971
là cuộc chiến giữa "ngựa cỏ bùn" và "cua sông".
12:29
The grass-mudcỏ-bùn horsecon ngựa is caoncaonímama,
191
733357
2009
Ngựa cỏ bùn tiếng Hoa là "thảo nê mã" (cǎo ní mǎ),
12:31
is the phonogramphonogram for motherfuckerchết tiệt,
192
735366
2954
đồng âm với từ "mẹ kiếp" (cào nǐ mā),
12:34
the NetizensCư dân mạng call themselvesbản thân họ.
193
738320
6216
cũng là tên dân mạng tự đặt cho mình.
12:40
RiverSông crabcon cua is héxiXiè, is the phonogramphonogram for
194
744536
2617
Cua sông là "hà giải" (hé xiè), đồng âm với
12:43
harmonizationhài hòa, for censorshipkiểm duyệt.
195
747153
2894
từ "hoà hài" (hé xié), ám chỉ bộ máy kiểm duyệt.
12:45
So that's kindloại of a caoncaonímama versusđấu với the héxiXiè, that's very good.
196
750047
5120
Như vậy chúng ta có thảo nê mã đấu với hà giải, nghe rất ngay.
12:51
So, when some very politicalchính trị, excitingthú vị momentskhoảnh khắc happenedđã xảy ra,
197
755167
5977
Mỗi khi có một sự kiện chính trị náo nhiệt nào đó,
12:57
you can see on WeiboWeibo, you see a lot of very weirdkỳ dị storiesnhững câu chuyện happenedđã xảy ra.
198
761144
5581
bạn sẽ thấy trên Weibo xuất hiện đầy những câu chuyện quái gở
13:02
WeirdKỳ lạ phrasescụm từ and wordstừ ngữ, even if you have a PhDTiến sĩ
199
766725
4832
với những từ ngữ và cách diễn đạt kỳ lạ mà ngay cả khi có bằng Tiến sĩ
13:07
of ChineseTrung Quốc languagengôn ngữ, you can't understandhiểu không them.
200
771557
3467
Tiếng Hoa, bạn cũng chưa chắc hiểu được.
13:10
But you can't even expandmở rộng more, no, because
201
775024
2823
Ngay cả như vậy, bạn vẫn không thể mở rộng thêm chút nào nữa, không thể nào,
13:13
ChineseTrung Quốc SinaSina WeiboWeibo, when it was foundedthành lập
202
777847
2923
bởi Sina Weibo ra đời
13:16
was exactlychính xác one monththáng after the officialchính thức blockingchặn of TwitterTwitter.comcom.
203
780770
5136
đúng một tháng sau khi Twitter.com chính thức
bị chặn.
13:21
That meanscó nghĩa from the very beginningbắt đầu,
204
785906
2096
Có nghĩa là ngay từ đầu,
13:23
WeiboWeibo has alreadyđã convincedthuyết phục the ChineseTrung Quốc governmentchính quyền,
205
788002
4192
Weibo đã phải thuyết phục chính quyền Trung Quốc
13:28
we will not becometrở nên the stagesân khấu for
206
792194
2744
chúng tôi sẽ không biến mình thành nơi dung dưỡng
13:30
any kindloại of a threatmối đe dọa to the regimechế độ.
207
794938
2592
cho những âm mưu chống lại chế độ.
13:33
For examplethí dụ, anything you want to postbài đăng,
208
797530
2200
Ví dụ, bất cứ thứ gì bạn muốn đăng tải,
13:35
like "get togethercùng với nhau" or "meetgặp up" or "walkđi bộ,"
209
799730
2895
như "hẹn gặp", "gặp mặt", hay "đi bộ",
13:38
it is automaticallytự động recordedghi lại and datadữ liệu minedkhai thác
210
802625
4193
đều được tự động ghi lại, khai thác
13:42
and reportedbáo cáo to a pollthăm dò ý kiến for furtherthêm nữa politicalchính trị analyzingphân tích.
211
806818
6528
và truyền báo về ban điều tra để tiến hành các phân tích chính trị cụ thể hơn.
13:49
Even if you want to have some gatheringthu thập,
212
813346
2000
Ngay cả khi bạn muốn họp mặt,
13:51
before you go there, the policecảnh sát are alreadyđã waitingđang chờ đợi for you.
213
815346
3680
trước khi bạn đến chỗ hẹn, đã có công an đứng
chờ sẵn rồi.
13:54
Why? Because they have the datadữ liệu.
214
819026
1808
Tại sao? Bởi họ có dữ liệu.
13:56
They have everything in theirhọ handstay.
215
820834
2192
Họ có tất cả trong tầm tay.
13:58
So they can use the 1984 scenariokịch bản datadữ liệu miningkhai thác mỏ of the dissidentbất đồng chính kiến.
216
823026
6224
Họ có thể khai thác dữ liệu từ những người chống đối trong sự kiện năm 1984
14:05
So the crackdowncuộc đàn áp is very seriousnghiêm trọng.
217
829250
3599
và tiến hành một cuộc đàn áp đáng sợ.
14:08
But I want you to noticeđể ý a very funnybuồn cười thing
218
832849
2541
Tôi muốn các bạn để ý một điều rất buồn cười
14:11
duringsuốt trong the processquá trình of the cat-and-mousecat-and-Mouse.
219
835390
2888
trong cuộc chơi mèo vờn chuột này.
14:14
The catcon mèo is the censorshipkiểm duyệt, but ChineseTrung Quốc is not only one catcon mèo,
220
838278
4225
Mèo đại diện cho bộ máy kiểm duyệt, nhưng không phải chỉ có duy nhất một chú mèo Trung Quốc,
14:18
but alsocũng thế has localđịa phương catsmèo. CentralMiền trung catcon mèo and localđịa phương catsmèo.
221
842503
3628
mà còn có những con mèo địa phương. Mèo trung ương và mèo địa phương.
14:22
(LaughterTiếng cười)
222
846131
1926
(Cười)
14:23
You know, the servermáy chủ is in the [centralTrung tâm] cats'Cats' handstay,
223
848057
3074
Các bạn đều biết, cụm máy chủ nằm trong tay những chú mèo trung ương
14:27
so even that -- when the NetizensCư dân mạng criticizechỉ trích the localđịa phương governmentchính quyền,
224
851131
4622
do đó ngay cả khi dân mạng chỉ trích chính quyền địa phương,
14:31
the localđịa phương governmentchính quyền has not any accesstruy cập to the datadữ liệu in BeijingBeijing.
225
855753
4638
các quan chức địa phương cũng không thể truy cập vào dữ liệu ở Bắc Kinh.
14:36
WithoutNếu không có bribinghối lộ the centralTrung tâm catsmèo,
226
860391
1888
Nếu không hối lộ cho mèo trung ương,
14:38
he can do nothing, only apologizexin lỗi.
227
862279
3426
họ cũng không thể làm được gì, chỉ có thể đứng ra xin lỗi.
14:41
So these threesố ba yearsnăm, in the pastquá khứ threesố ba yearsnăm,
228
865705
2728
Do đó trong 3 năm gần đây,
14:44
socialxã hội movementsphong trào about microbloggingmicroblogging
229
868433
2646
các phong trào xã hội liên quan đến microblog
14:46
really changedđã thay đổi localđịa phương governmentchính quyền,
230
871079
2361
đã tác động để chính quyền địa phương,
14:49
becameđã trở thành more and more transparenttrong suốt,
231
873440
2256
buộc họ càng lúc càng minh bạch hơn,
14:51
because they can't accesstruy cập the datadữ liệu.
232
875696
2848
bởi họ không thể truy cập dữ liệu.
14:54
The servermáy chủ is in BeijingBeijing.
233
878544
3613
Máy chủ được đặt ở Bắc Kinh.
14:58
The storycâu chuyện about the trainxe lửa crashtai nạn,
234
882157
1470
Nhân câu chuyện về vụ đâm tàu,
14:59
maybe the questioncâu hỏi is not about why 10 milliontriệu
235
883627
3207
có lẽ câu hỏi không phải tại sao có đến 10 triệu
15:02
criticismsphê bình in fivesố năm daysngày, but why the ChineseTrung Quốc centralTrung tâm governmentchính quyền
236
886834
4246
bài chỉ trích trong 5 ngày, mà tại sao chính quyền Trung Quốc
15:06
allowedđược cho phép the fivesố năm daysngày of freedomsự tự do of speechphát biểu onlineTrực tuyến.
237
891080
3224
lại cho người dân 5 ngày tự do ngôn luận trên mạng.
15:10
It's never happenedđã xảy ra before.
238
894304
1909
Điều đó chưa bao giờ xảy ra.
15:12
And so it's very simpleđơn giản, because even the tophàng đầu leaderslãnh đạo
239
896213
3451
Lý do rất đơn giản, là bởi ngay cả những người
lãnh đạo cao nhất
15:15
were fedđã nuôi up with this guy, this independentđộc lập kingdomVương quốc.
240
899664
3521
cũng chán ngán vị quan chức này và vương quốc quyền lực của ông.
15:19
So they want an excusetha --
241
903185
1670
Họ cần một cái cớ,
15:20
publiccông cộng opinionquan điểm is a very good excusetha to punishtrừng phạt him.
242
904855
3457
và dư luận chính là cái cớ rất tốt để xử phạt ông ta.
15:24
But alsocũng thế, the BoBo XilaiXilai casetrường hợp recentlygần đây, very biglớn newsTin tức,
243
908312
2970
Gần đây có trường hợp của Bạc Hy Lai, những tin tức rất giật gân
15:27
he's a princelingprinceling.
244
911282
1331
ông ta là một ông vua con.
15:28
But from FebruaryTháng hai to AprilTháng tư this yearnăm,
245
912613
4119
Thế nhưng từ tháng 2 đến tháng 4 năm nay,
15:32
WeiboWeibo really becameđã trở thành a marketplacethương trường of rumorstin đồn.
246
916732
2703
Weibo đã trở thành cái chợ lan truyền tin đồn.
15:35
You can almosthầu hết jokeđùa everything about these princelingsprincelings,
247
919435
3337
Bạn có thể giễu cợt bất cứ điều gì về những ông vua con này,
15:38
everything! It's almosthầu hết like you're livingsống in the UnitedVương StatesTiểu bang.
248
922772
3400
bất kỳ điều gì! Cứ như thể bạn đang sống ở Mỹ.
15:42
But if you daredám to retweetretweet or mentionđề cập đến any fakegiả mạo coupcuộc đảo chính
249
926172
4649
Nhưng nếu bạn dám tweet lại hay đá động đến bất kỳ cuộc đảo chính nào
15:46
about BeijingBeijing, you definitelychắc chắn will be arrestedbị bắt.
250
930821
3943
nhằm vào Bắc Kinh, dù là giả, bạn sẽ bị bắt.
15:50
So this kindloại of freedomsự tự do is a targetednhắm mục tiêu and precisetóm lược windowcửa sổ.
251
934764
5923
Như vậy sự tự do ngôn luận này bị bó buộc trong một khuôn khổ nghiêm ngặt và có chủ đích.
15:56
So ChineseTrung Quốc in ChinaTrung Quốc, censorshipkiểm duyệt is normalbình thường.
252
940687
3869
Đối với người Trung Quốc ở Trung Quốc, kiểm duyệt là chuyện bình thường.
16:00
Something you find is, freedomsự tự do is weirdkỳ dị.
253
944556
2745
Bạn sẽ nhận thấy một điều, tự do là thứ gì đó
quái lạ.
16:03
Something will happenxảy ra behindphía sau it.
254
947301
1767
Nhất định là có điều gì đang xảy ra phía sau.
16:04
Because he was a very popularphổ biến LeftistCánh tả leaderlãnh đạo,
255
949068
3156
Bởi Bạc Hy Lai là một lãnh đạo cánh trái rất được ủng hộ,
16:08
so the centralTrung tâm governmentchính quyền wanted to purgethanh trừng him,
256
952224
2204
chính quyền trung ương muốn thanh trừng ông ấy.
16:10
and he was very cuteDễ thương, he convincedthuyết phục all the ChineseTrung Quốc people,
257
954428
4082
Và họ rất khôn ngoan, họ đã thuyết phục tất cả người dân Trung Quốc
16:14
why he is so badxấu.
258
958510
1830
tại sao Bạc Hy Lai lại tệ đến như vậy.
16:16
So WeiboWeibo, the 300 milliontriệu publiccông cộng spherequả cầu,
259
960340
3778
Weibo, không gian dư luận 300 triệu người,
16:20
becameđã trở thành a very good, convenienttiện lợi tooldụng cụ for a politicalchính trị fightchiến đấu.
260
964118
4511
đã trở thành một công cụ hoàn hảo, tiện lợi cho một cuộc chiến chính trị.
16:24
But this technologyCông nghệ is very newMới,
261
968629
2157
Kỹ thuật này thì mới,
16:26
but technicallyvề mặt kỹ thuật is very old.
262
970786
1666
nhưng trên cơ bản đã xuất hiện từ lâu.
16:28
It was madethực hiện famousnổi danh by ChairmanChủ tịch MaoMao, MaoMao ZedongTrạch Đông,
263
972452
2928
Nó nổi tiếng từ thời Mao Chủ tịch, Mao Trạch Đông,
16:31
because he mobilizedhuy động millionshàng triệu of ChineseTrung Quốc people
264
975380
2897
bởi ông đã huy động hàng triệu người dân
Trung Quốc
16:34
in the CulturalVăn hóa RevolutionCuộc cách mạng to destroyhủy hoại everymỗi localđịa phương governmentchính quyền.
265
978277
4082
để phá hoại gần như tất cả các bộ máy lãnh đạo địa phương.
16:38
It's very simpleđơn giản, because ChineseTrung Quốc centralTrung tâm governmentchính quyền
266
982359
2870
Rất đơn giản, bởi chính quyền trung ương
16:41
doesn't need to even leadchì the publiccông cộng opinionquan điểm.
267
985229
2136
thậm chí còn không cần dẫn dắt dư luận.
16:43
They just give them a targetMục tiêu windowcửa sổ to not censorkiểm duyệt people.
268
987365
4531
Họ chỉ cần nới lỏng kiểm duyệt trong một khuôn khổ nhất định.
16:47
Not censoringkiểm duyệt in ChinaTrung Quốc has becometrở nên a politicalchính trị tooldụng cụ.
269
991896
5909
Không kiểm duyệt lại trở thành một công cụ chính trị ở Trung Quốc.
16:53
So that's the updatecập nhật about this gametrò chơi, cat-and-mousecat-and-Mouse.
270
997805
3970
Vâng, đó chính là phần mở rộng của cuộc chơi mèo vờn chuột này.
16:57
SocialXã hội mediaphương tiện truyền thông changedđã thay đổi ChineseTrung Quốc mindsettư duy.
271
1001775
2170
Mạng xã hội đã thay đổi tư duy của người
Trung Quốc.
16:59
More and more ChineseTrung Quốc intenddự định to embraceôm hôn freedomsự tự do of speechphát biểu
272
1003945
3510
Ngày càng có nhiều người muốn quyền tự do
ngôn luận
17:03
and humanNhân loại rightsquyền as theirhọ birthrightquyền thừa kế,
273
1007455
2160
và nhân quyền được công nhận là quyền của họ ngay từ khi sinh ra,
17:05
not some importednhập khẩu AmericanNgười Mỹ privilegeđặc quyền.
274
1009615
3622
chứ không phải là một đặc quyền nào đó được nhập khẩu từ Mỹ.
17:09
But alsocũng thế, it gaveđưa ra the ChineseTrung Quốc a nationalQuốc gia publiccông cộng spherequả cầu
275
1013237
3712
Ngoài ra, nó còn tạo ra một không gian dư luận quốc gia
17:12
for people to, it's like a trainingđào tạo of theirhọ citizenshipquyền công dân,
276
1016949
4330
cho người dân, cho họ làm quen với quyền công dân của mình.
17:17
preparingchuẩn bị for futureTương lai democracydân chủ.
277
1021279
2571
để sẵn sàng cho nền dân chủ trong tương lai.
17:19
But it didn't changethay đổi the ChineseTrung Quốc politicalchính trị systemhệ thống,
278
1023850
2456
Thế nhưng chế độ chính trị của Trung Quốc vẫn không hề thay đổi,
17:22
and alsocũng thế the ChineseTrung Quốc centralTrung tâm governmentchính quyền utilizedsử dụng this
279
1026306
3245
chính quyền trung ương còn lợi dụng
17:25
centralizedtập trung servermáy chủ structurekết cấu to strengthentăng cường its powerquyền lực
280
1029551
3936
kết cấu tập trung của hệ thống máy chủ để củng cố quyền hành của mình,
17:29
to counterquầy tính tiền the localđịa phương governmentchính quyền and the differentkhác nhau factionsphe phái.
281
1033487
4498
nhằm đối phó với quan chức địa phương và các bè cánh nội bộ.
17:33
So, what's the futureTương lai?
282
1037985
2772
Như vậy, tương lai sẽ như thế nào?
17:36
After all, we are the mousechuột.
283
1040757
2184
Nói cho cùng, chúng tôi là chuột.
17:38
WhateverBất cứ điều gì the futureTương lai is, we should fightchiến đấu againstchống lại the [catcon mèo].
284
1042941
3800
Dù tương lai thế nào, chúng tôi vẫn nên đấu tranh chống lại mèo.
17:42
There is not only in ChinaTrung Quốc, but alsocũng thế in the UnitedVương StatesTiểu bang
285
1046741
3991
Không chỉ ở Trung Quốc, ngay cả ở Mỹ,
17:46
there are some very smallnhỏ bé, cuteDễ thương but badxấu catsmèo.
286
1050732
4829
cũng có những chú mẹo nho nhỏ, xinh xinh nhưng lại rất xấu tính.
17:51
(LaughterTiếng cười)
287
1055561
1644
(Cười)
17:53
SOPASOPA, PIPAPIPA, ACTAACTA, TPPTPP and ITUITU.
288
1057205
6738
SOPA, PIPA, ACTA, TPP và ITU.
17:59
And alsocũng thế, like FacebookFacebook and GoogleGoogle, they claimyêu cầu they are friendsbạn bè of the mousechuột,
289
1063943
5355
Ngoài ra, còn có Facebook và Google, họ tuyên bố rằng mình theo phe chuột,
18:05
but sometimesđôi khi we see them datinghẹn hò the catsmèo.
290
1069298
4187
thế nhưng đôi khi chúng ta lại thấy họ đi dạo với những chú mèo.
18:09
So my conclusionphần kết luận is very simpleđơn giản.
291
1073485
3184
Do đó, kết luận của tôi rất đơn giản.
18:12
We ChineseTrung Quốc fightchiến đấu for our freedomsự tự do,
292
1076669
2845
Người Trung Quốc chúng tôi đấu tranh cho tự do
của mình,
18:15
you just watch your badxấu catsmèo.
293
1079514
3595
các bạn chỉ việc dè chừng những chú mèo xấu tính của các bạn.
18:19
Don't let them hookcái móc [up] with the ChineseTrung Quốc catsmèo.
294
1083109
2903
Đừng để chúng nhập bọn với mèo của Trung Quốc.
18:21
Only in this way, in the futureTương lai,
295
1086012
2841
Chỉ có như thế này, trong tương lai,
18:24
we will achieveHoàn thành the dreamsnhững giấc mơ of the mousechuột:
296
1088853
3248
chúng ta mới có thể biến giấc mơ của chuột thành hiện thực:
18:28
that we can tweetTweet anytimeBất cứ lúc nào, anywhereở đâu, withoutkhông có fearnỗi sợ.
297
1092101
3976
có thể tweet ở bất kỳ đâu, bất kỳ khi nào, không còn sợ hãi.
18:31
(ApplauseVỗ tay)
298
1096077
7359
(Vỗ tay)
18:39
Thank you.
299
1103436
1685
Cám ơn.
18:41
(ApplauseVỗ tay)
300
1105121
4348
(Vỗ tay)
Translated by Nguyen Phi Yen
Reviewed by Phoebe Nguyen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Michael Anti - Blogger
Michael Anti (Zhao Jing), a key figure in China's new journalism, explores the growing power of the Chinese internet.

Why you should listen

One morning in 2011, Michael Anti woke up to find himself a nonperson: His Facebook profile, with 1,000+ contacts, had been suspended. Anti, whose given name is Zhao Jing, ran up against Facebook's real-name policy--but he points out that for Chinese bloggers and information activists, the pseudonym is an important protection for the free exchange of information.

Facebook itself is blocked in China (along with Twitter and YouTube), but the country boasts some 500 million netizens--including 200 million microbloggers on sites like Sina Weibo, a freewheeling though monitored platform for text and photo updates that offers, perhaps for the first time, a space for public debate in China. It's not a western-style space, Anti clarifies, but for China it is revolutionary: It's the first national public sphere. Microblogs' role became clear in the wake of the high-speed train crash in Wenzhou in 2011, when Weibo became a locus of activism and complaint--and a backchannel that refuted official reports and has continued to play a key role in more recent events.

More profile about the speaker
Michael Anti | Speaker | TED.com