ABOUT THE SPEAKER
Barry Schuler - Entrepreneur
Barry Schuler's multimedia firm Medior built key interactive technologies for AOL, helping millions connect to the Internet through a simple, accessible interface. Now, through venture capital (and wine appreciation), he wants to do the same for genomics.

Why you should listen

If in the mid-'90s tech revolution you found yourself intimidated by command lines (or computers in general), chances are you had your first encounter with email through America Online. Above those first-month-free CDs, the main appeal was its easy-as-a-microwave interface, which Barry Schuler and his team at Medior designed. While the other techies were complaining of eternal September, Schuler remained a populist, passionate about spreading accessibility to the next generation of services that he foresaw changing the world. (Earlier, he had developed and marketed color desktop apps for Apple.)

Schuler later served as AOL's CEO when it acquired Time Warner. But now, as high-tech democratization continues, Schuler wants to direct the momentum toward genomics. As managing director of Draper Fisher Jurvetson, he's funding next-thing projects in tech, and he also serves on the board of Synthetic Genomics. A lover of wine (and a proponent of using genetics to enhance wine grapes), he owns Meteor Vineyard in Napa Valley. He's currently CEO of Raydiance, which is developing laser technology for healthcare use.

More profile about the speaker
Barry Schuler | Speaker | TED.com
Taste3 2008

Barry Schuler: Genomics 101

Barry Schuler: hệ gen 101

Filmed:
454,548 views

Công nghệ gien là gì? Nó sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta như thế nào? Trong giai đoạn mở đầu của cuộc cách mạng công nghệ gien, người sáng lập một công ty tổng hợp gien--Barry Schuler nói rằng ít nhất chúng ta có thể mong đợi một sức khoẻ tốt hơn và những món ăn ngon hơn. Ông gợi ý chúng ta nên bắt đầu với cây nho Pinot noir, để làm ra những loại rượu ngon hơn.
- Entrepreneur
Barry Schuler's multimedia firm Medior built key interactive technologies for AOL, helping millions connect to the Internet through a simple, accessible interface. Now, through venture capital (and wine appreciation), he wants to do the same for genomics. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
What's happeningxảy ra in genomicsbộ gen,
0
0
2000
Điều gì đang diễn ra với công nghệ gien,
00:18
and how this revolutionCuộc cách mạng is about to changethay đổi everything we know
1
2000
5000
và cách mà cuộc cách mạng này thay đổi mọi thứ chúng ta biết
00:23
about the worldthế giới, life, ourselveschúng ta, and how we think about them.
2
7000
7000
về thế giới, cuộc sống, bản thân chúng ta cũng như cách mà chúng ta nghĩ về chúng.
00:30
If you saw 2001: A SpaceSpace OdysseyCuộc phiêu lưu,
3
14000
3000
Năm 2001, nếu bạn xem: "Chuyến du hành không gian",
00:33
and you heardnghe the boomsự bùng nổ, boomsự bùng nổ, boomsự bùng nổ, boomsự bùng nổ, and you saw the monolithkhối,
4
17000
4000
nghe thấy tiếng boom, boom, boom và nhìn thấy con tinh tinh monolith,
00:37
you know, that was ArthurArthur C. Clarke'sClarke của representationđại diện
5
21000
4000
bạn biết đấy, Arthur C. Clarke muốn nói rằng
00:41
that we were at a seminalHội thảo momentchốc lát in the evolutionsự phát triển of our speciesloài.
6
25000
4000
lúc đó chúng ta đang ở thời điểm quyết định trong quá trình tiến hoá của loài người.
00:45
In this casetrường hợp, it was pickingnhặt up bonesxương and creatingtạo a tooldụng cụ,
7
29000
4000
Tại thời điểm đó, con tinh tinh nhặt những bộ xương và tạo ra các công cụ,
00:49
usingsử dụng it as a tooldụng cụ, which meantý nghĩa that apeskhỉ just, sortsắp xếp of,
8
33000
4000
nói ngắn gọn là những con khỉ hình người chỉ sử dụng xương làm công cụ để
00:53
runningđang chạy around and eatingĂn and doing eachmỗi other
9
37000
2000
chạy vòng quanh kiếm ăn, làm việc cùng nhau
00:55
figuredhình dung out they can make things if they used a tooldụng cụ.
10
39000
6000
phát hiện ra rằng chúng có thể làm được nhiều thứ nếu sử dụng công cụ.
01:01
And that moveddi chuyển us to the nextkế tiếp levelcấp độ.
11
45000
3000
Và điều đó đã giúp chúng ta tiến hoá lên mức cao hơn.
01:04
And, you know, we in the last 30 yearsnăm in particularcụ thể
12
48000
4000
Như các bạn đã biết, chúng ta, cụ thể là trong 30 năm trở lại đây,
01:08
have seenđã xem this accelerationsự tăng tốc in knowledgehiểu biết and technologyCông nghệ,
13
52000
4000
đã chứng kiến sự phát triển về kiến thức cũng như công nghệ.
01:12
and technologyCông nghệ has bredlai more knowledgehiểu biết and givenđược us toolscông cụ.
14
56000
3000
Công nghệ đã sinh ra thêm kiến thức mới và trang bị cho chúng ta những công cụ.
01:15
And we'vechúng tôi đã seenđã xem manynhiều seminalHội thảo momentskhoảnh khắc.
15
59000
2000
Chúng ta đã chứng kiến rất nhiều khoảnh khắc then chốt.
01:17
We'veChúng tôi đã seenđã xem the creationsự sáng tạo of smallnhỏ bé computersmáy vi tính in the '70s and earlysớm '80s,
16
61000
4000
Đó là sự ra đời của máy tính cỡ nhỏ vào những năm 70 và đầu 80.
01:21
and who would have thought back then that everymỗi singleĐộc thân personngười
17
65000
3000
Ai mà nghĩ được rằng sau này mỗi người
01:24
would not have just one computermáy vi tính but probablycó lẽ 20,
18
68000
3000
có thể có không chỉ 1 máy tính mà có thể là 20 chiếc,
01:27
in your home, and in not just your P.C. but in everymỗi devicethiết bị --
19
71000
5000
ở trong nhà, và không chỉ ở mỗi chiếc máy tính cá nhân mà ở mọi thiết bị
01:32
in your washingrửa machinemáy móc, your celltế bào phoneđiện thoại.
20
76000
3000
--trong máy giặt, điện thoại di động.
01:35
You're walkingđi dạo around; your carxe hơi has 12 microprocessorsbộ vi xử lý.
21
79000
4000
Bạn di chuyển với chiếc ô tô có 12 bộ vi xử lý.
01:39
Then we go alongdọc theo and createtạo nên the InternetInternet
22
83000
2000
Sau đó chúng ta tiến những bước dài và tạo ra mạng kết nối toàn cầu;
01:41
and connectkết nối the worldthế giới togethercùng với nhau; we flattenSan bằng the worldthế giới.
23
85000
3000
chúng ta đã san phẳng thế giới.
01:44
We'veChúng tôi đã seenđã xem so much changethay đổi, and we'vechúng tôi đã givenđược ourselveschúng ta these toolscông cụ now --
24
88000
5000
Chúng ta đã chứng kiến quá nhiều sự thay đổi và bây giờ đã tự trang bị cho mình những công cụ đó --
01:49
these high-poweredcao cấp toolscông cụ --
25
93000
2000
những công cụ đầy sức mạnh
01:51
that are allowingcho phép us to turnxoay the lensống kính inwardinward
26
95000
4000
cho phép chúng ta hướng ống kính
01:55
into something that is commonchung to all of us, and that is a genomebộ gen.
27
99000
5000
vào những thứ quen thuộc với hầu hết chúng ta, và đó là hệ gien.
02:00
How'sLàm thế nào của your genomebộ gen todayhôm nay? Have you thought about it latelygần đây?
28
104000
5000
Ngày nay hệ gen của bạn như thế nào? Gần đây bạn đã từng nghĩ về nó chưa?
02:05
HeardNghe nói about it, at leastít nhất? You probablycó lẽ hearNghe about genomesbộ gen these daysngày.
29
109000
5000
hay ít nhất là nghe nói về nó? Đây là ngày mà bạn có thể nghe nói về hệ gien.
02:10
I thought I'd take a momentchốc lát to tell you what a genomebộ gen is.
30
114000
3000
Tôi nghĩ nên dành 1 chút thời gian để định nghĩa về hệ gen.
02:13
It's, sortsắp xếp of, like if you askhỏi people,
31
117000
2000
Nói ngắn gọn là giống như bạn hỏi mọi người,
02:15
Well, what is a megabytemegabyte or megabitmegabit? And what is broadbandbăng thông rộng?
32
119000
3000
megabyte hay megabit là cái gì? Và băng thông rộng là gì?
02:18
People never want to say, I really don't understandhiểu không.
33
122000
3000
Mọi người không bao giờ muốn trả lời, tôi thực sự không hiểu.
02:21
So, I will tell you right off of the batgậy.
34
125000
1000
Vì thế tôi ngay bây giờ tôi sẽ trả lời.
02:22
You've heardnghe of DNADNA; you probablycó lẽ studiedđã học a little bitbit in biologysinh học.
35
126000
4000
Bạn đã nghe nói về DNA; thậm chí có thể đã nghiên cứu một chút về sinh học.
02:26
A genomebộ gen is really a descriptionsự miêu tả for
all of the DNADNA that is in a livingsống organismcơ thể.
36
130000
7000
Thực ra hệ gen mô tả cho tất cả cấu tử cơ bản của tế bào di truyền (DNA) trong một cơ thể sống.
02:33
And one thing that is commonchung to all of life is DNADNA.
37
137000
6000
Và DNA là 1 thứ phổ biến trong mọi dạng sống.
02:39
It doesn't mattervấn đề whetherliệu you're a yeastnấm men;
38
143000
2000
Cho dù bạn là 1 dạng men,
02:41
it doesn't mattervấn đề whetherliệu you're a mousechuột;
39
145000
2000
1 con chuột;
02:43
doesn't mattervấn đề whetherliệu you're a flybay; we all have DNADNA.
40
147000
4000
hay 1 con ruồi ,tất cả đều có DNA.
02:47
The DNADNA is organizedtổ chức in wordstừ ngữ, call them: genesgen and chromosomesnhiễm sắc thể.
41
151000
7000
DNA được tạo nên bởi gen và nhiễm sắc thể.
02:54
And when WatsonWatson and CrickCrick in the '50s
42
158000
4000
Vào những năm 50 khi Watson và Crick lần đầu tiên
02:58
first decodedgiải mã this beautifulđẹp doublegấp đôi helixdây xoắn that we know as the DNADNA moleculephân tử --
43
162000
6000
đọc được hình xoắn kép tuyệt đẹp mà chúng ta biết với tên gọi phân tử DNA--
03:04
very long, complicatedphức tạp moleculephân tử --
44
168000
2000
một phân tử rất dài và phức tạp--
03:06
we then startedbắt đầu on this journeyhành trình to understandhiểu không that
45
170000
4000
sau đó trên cuộc hành trình này chúng ta đã bắt đầu tìm hiểu sâu hơn
03:10
insidephía trong of that DNADNA is a languagengôn ngữ that determinesquyết định the characteristicsđặc điểm, our traitstính trạng,
46
174000
6000
về DNA, một dạng ngôn ngữ quyết định tính cách, hình dáng,
03:16
what we inheritthừa kế, what diseasesbệnh tật we mayTháng Năm get.
47
180000
3000
những gì mà chúng ta được thừa hưởng, những bệnh nào có thể mắc phải.
03:19
We'veChúng tôi đã alsocũng thế alongdọc theo the way discoveredphát hiện ra that this is a very old moleculephân tử,
48
183000
6000
Chúng ta cũng đã tiến một bước dài trong việc khám phá ra rằng đó là một phân tử rất già,
03:25
that all of the DNADNA in your bodythân hình has been around forevermãi mãi,
49
189000
6000
rằng tất cả DNA trong cơ thể đã quay vòng mãi mãi,
03:31
sincekể từ the beginningbắt đầu of us, of us as creaturessinh vật.
50
195000
4000
kể từ khi xuất hiện các sinh vật cho đến sự xuất hiện của loài người.
03:35
There is a historicallịch sử archivelưu trữ.
51
199000
2000
Đó là một ngăn lưu trữ lịch sử.
03:37
LivingCuộc sống in your genomebộ gen is the historylịch sử of our speciesloài,
52
201000
5000
Tồn tại trong hệ gen là lịch sử của loài người,
03:42
and you as an individualcá nhân humanNhân loại beingđang, where you're from,
53
206000
6000
trong đó có các cá nhân giống như bạn, bạn đến từ đâu,
03:48
going back thousandshàng nghìn and thousandshàng nghìn and thousandshàng nghìn of yearsnăm,
54
212000
3000
trở lại hàng nghìn nghìn nghìn năm trước,
03:51
and that's now startingbắt đầu to be understoodhiểu.
55
215000
3000
những điều đó bắt đầu được giải đáp.
03:54
But alsocũng thế, the genomebộ gen is really the instructionchỉ dẫn manualsổ tay.
56
218000
5000
Tuy nhiên, hệ gen thực sự là một cuốn sách hướng dẫn.
03:59
It is the programchương trình. It is the code of life.
57
223000
3000
Đó là một chương trình, là mật mã của cuộc sống.
04:02
It is what makeslàm cho you functionchức năng;
58
226000
2000
Nó là những gì tạo nên các chức năng của bạn;
04:04
it is what makeslàm cho everymỗi organismcơ thể functionchức năng.
59
228000
4000
tạo nên các chức năng của mọi cơ quan trong cơ thể.
04:08
DNADNA is a very elegantthanh lịch moleculephân tử.
60
232000
3000
DNA là một phân tử rất tối ưu.
04:11
It's long and it's complicatedphức tạp.
61
235000
2000
Nó dài và phức tạp.
04:13
Really all you have to know about it is that there's fourbốn lettersbức thư:
62
237000
5000
Thật ra tất cả mà bạn phải biết về nó là 4 chữ cái:
04:18
A, T, C, G; they representđại diện the nameTên of a chemicalhóa chất.
63
242000
4000
A, T, C, G; chúng đại diện cho tên của 1 loại hoá chất.
04:22
And with these fourbốn lettersbức thư, you can createtạo nên a languagengôn ngữ:
64
246000
5000
Với 4 chữ cái đó, bạn có thể tạo ra một ngôn ngữ:
04:27
a languagengôn ngữ that can describemiêu tả anything, and very complicatedphức tạp things.
65
251000
5000
một ngôn ngữ có thể mô tả mọi thứ, kể cả những thứ rất phức tạp.
04:32
You know, they are generallynói chung là put togethercùng với nhau in pairscặp,
66
256000
3000
Như bạn đã biết, nhìn chung chúng thường gắn với nhau thành cặp,
04:35
creatingtạo a wordtừ or what we call basecăn cứ pairscặp.
67
259000
3000
tạo nên một từ hay thứ mà chúng ta gọi là cặp bổ sung.
04:38
And you would, you know, when you think about it,
68
262000
3000
Và bạn biết rằng,
04:41
fourbốn lettersbức thư, or the representationđại diện of fourbốn things, makeslàm cho us work.
69
265000
6000
4 chữ cái đó, hay thứ đại diện cho chúng, khiến chúng ta tồn tại.
04:47
And that mayTháng Năm not soundâm thanh very intuitivetrực quan,
70
271000
3000
Nghe có vẻ không trực quan lắm,
04:50
but let me fliplật over to something elsekhác you know about, and that's computersmáy vi tính.
71
274000
4000
nhưng hãy để tôi đề cập đến một thứ khác mà các bạn đều biết rõ, đó là máy vi tính.
04:54
Look at this screenmàn here and, you know, you see picturesnhững bức ảnh
72
278000
4000
Nhìn lên màn hình ở đây, bạn thấy những bức tranh và từ ngữ
04:58
and you see wordstừ ngữ, but really all there are are onesnhững người and zerosZero.
73
282000
4000
nhưng thực ra đó chỉ những con số 1 và 0.
05:02
The languagengôn ngữ of technologyCông nghệ is binarynhị phân;
74
286000
4000
Ngôn ngữ của công nghệ là hệ nhị phân;
05:06
you've probablycó lẽ heardnghe that at some pointđiểm in time.
75
290000
2000
bạn có thể đã biết về điều này.
05:08
Everything that happensxảy ra in digitalkỹ thuật số is convertedchuyển đổi,
76
292000
4000
Mọi thứ diễn ra trong công nghệ số đều được biến đổi,
05:12
or a representationđại diện, of a one and a zerokhông.
77
296000
3000
hoặc được mô tả bởi con số 1 và 0.
05:15
So, when you're listeningnghe to iTunesiTunes and your favoriteyêu thích musicÂm nhạc,
78
299000
5000
Do vậy khi bạn nghe iTunes và các bản nhạc yêu thích,
05:20
that's really just a bunch of onesnhững người and zerosZero playingđang chơi very quicklyMau.
79
304000
3000
đó thực ra chỉ là một đống số 1 và 0 đang chạy rất nhanh.
05:23
When you're seeingthấy these picturesnhững bức ảnh, it's all onesnhững người and zerosZero,
80
307000
3000
Khi bạn thấy những bức tranh này, toàn bộ nó chỉ là các con số 1 và 0,
05:26
and when you're talkingđang nói on your telephoneĐiện thoại, your celltế bào phoneđiện thoại,
81
310000
3000
cũng như khi bạn nói chuyện bằng điện thoại,
05:29
and it's going over the networkmạng,
82
313000
2000
cuộc nói chuyện được truyền đi khắp mạng lưới,
05:31
your voicetiếng nói is all beingđang turnedquay into onesnhững người and zerosZero and magicallyđiêu kỳ diệu whizzedwhizzed around.
83
315000
4000
giọng của bạn được biến đổi thành những con số 1 và 0 và phát ra thật thần kì.
05:35
And look at all the complexphức tạp things and wonderfulTuyệt vời things
84
319000
3000
Hãy nhìn vào những thứ phức tạp và tuyệt vời
05:38
we'vechúng tôi đã been ablecó thể to createtạo nên with just a one and a zerokhông.
85
322000
3000
mà chúng ta đã có thể tạo ra với chỉ con số 1 và con số 0.
05:41
Well, now you rampđoạn đường that up to fourbốn, and you have a lot of complexityphức tạp,
86
325000
6000
Bây giờ bạn tăng lên thành 4 cặp và mọi chuyện đã trở nên rắc rối hơn nhiều,
05:47
a lot of wayscách to describemiêu tả mechanismscơ chế.
87
331000
4000
có nhiều cách để mô tả một cơ cấu.
05:51
So, let's talk about what that meanscó nghĩa.
88
335000
2000
Cho nên hãy bàn luận xem điều đó có nghĩa là gì.
05:53
So, if you look at a humanNhân loại genomebộ gen,
89
337000
2000
Nếu bạn quan sát một bộ gen người,
05:55
they consistbao gồm of 3.2 billiontỷ of these basecăn cứ pairscặp. That's a lot.
90
339000
6000
chúng bao gồm 3.2 tỷ cặp bổ sung. Rất nhiều.
06:01
And they mixpha trộn up in all differentkhác nhau fashionsthời trang,
91
345000
2000
Và chúng trộn lẫn theo nhiều kiểu khác nhau
06:03
and that makeslàm cho you a humanNhân loại beingđang.
92
347000
3000
để tạo nên con người.
06:06
If you convertđổi that to binarynhị phân, just to give you a little bitbit of sizingđịnh cỡ,
93
350000
5000
Nếu bạn chuyển đổi chúng qua hệ nhị phân
06:11
we're actuallythực ra smallernhỏ hơn than the programchương trình MicrosoftMicrosoft OfficeVăn phòng.
94
355000
4000
thì thực tế là chúng ta nhỏ hơn chương trình Microsoft Office.
06:15
It's not really all that much datadữ liệu.
95
359000
4000
Thực tế nó không chứa quá nhiều dữ liệu.
06:19
I will alsocũng thế tell you we're at leastít nhất as buggybuggy.
96
363000
3000
Tôi cũng muốn nói với bạn rằng ít nhất chúng ta cũng bằng một con rệp.
06:22
(LaughterTiếng cười)
97
366000
3000
(Tiếng cười)
06:25
This here is a buglỗi in my genomebộ gen
98
369000
4000
Đây là một lỗi trong bộ gen
06:29
that I have struggledđấu tranh with for a long, long time.
99
373000
5000
mà tôi đã phải vật lộn trong một thời gian rất rất dài.
06:34
When you get sickđau ốm, it is a buglỗi in your genomebộ gen.
100
378000
5000
Khi bạn bị ốm, đó là do có lỗi trông bộ gen của bạn.
06:39
In factthực tế, manynhiều, manynhiều diseasesbệnh tật we have struggledđấu tranh with for a long time,
101
383000
5000
Thực tế, rất rất nhiều bệnh mà chúng ta phải chiến đấu trong thời gian dài,
06:44
like cancerung thư, we haven'tđã không been ablecó thể to curechữa khỏi
102
388000
3000
như ung thư, chúng ta không thể chữa trị
06:47
because we just don't understandhiểu không how it workscông trinh at the genomicgen levelcấp độ.
103
391000
4000
chỉ vì chúng ta không hiểu hoạt động ở cấp độ gen.
06:51
We are startingbắt đầu to understandhiểu không that.
104
395000
2000
Chúng ta đang bắt đầu hiểu mà thôi.
06:53
So, up to this pointđiểm we triedđã thử to fixsửa chữa it
105
397000
2000
Cho đến nay chúng ta đã cố sửa chữa bộ gen
06:55
by usingsử dụng what I call shit-against-the-wallshit chống lại tường pharmacologydược lý học,
106
399000
4000
bằng thứ mà tôi gọi là dược phẩm vớ vẩn,
06:59
which meanscó nghĩa, well, let's just throwném chemicalshóa chất at it,
107
403000
3000
có nghĩa là cứ ném các chất hoá học vào bộ gen,
07:02
and maybe it's going to make it work.
108
406000
2000
và có thể sẽ làm nó hoạt động.
07:04
But if you really understandhiểu không why does a celltế bào go from normalbình thường celltế bào to cancerung thư?
109
408000
7000
Nhưng bạn có thực sự hiểu tại sao một tế bào bình thường trở thành tế bào ung thư?
07:11
What is the code?
110
415000
2000
Bí ẩn ở đây là gì?
07:13
What are the exactchính xác instructionshướng dẫn that are makingchế tạo it do that?
111
417000
4000
Chính xác là những lệnh nào khiến bộ gen trở nên như thế?
07:17
then you can go about the processquá trình of tryingcố gắng to fixsửa chữa it and figurenhân vật it out.
112
421000
4000
Sau đó bạn có thể tiến hành quá trình xác định và sửa chữa nó.
07:21
So, for your nextkế tiếp dinnerbữa tối over a great bottlechai of winerượu nho, here'sđây là a fewvài factoidsfactoids for you.
113
425000
5000
Đây là một vài thông tin không chính thức dành cho bạn.
07:26
We actuallythực ra have about 24,000 genesgen that do things.
114
430000
4000
Thực tế chúng ta có khoảng 24,000 gen làm việc
07:30
We have about a hundredhàng trăm, 120,000 othersKhác
115
434000
4000
và khoảng 100 đến 120 nghìn gen khác
07:34
that don't appearxuất hiện to functionchức năng everymỗi day,
116
438000
3000
không làm việc hàng ngày,
07:37
but representđại diện this archivallưu trữ historylịch sử of how we used to work as a speciesloài
117
441000
5000
nhưng thực ra chúng lại mô tả lịch sử loài người từng hoạt động ra sao
07:42
going back tenshàng chục of thousandshàng nghìn of yearsnăm.
118
446000
3000
cách đây hàng vạn năm.
07:45
You mightcó thể alsocũng thế be interestedquan tâm in knowingbiết
119
449000
2000
Bạn có thể cũng thấy thú vị khi biết rằng
07:47
that a mousechuột has about the sametương tự amountsố lượng of genesgen.
120
451000
2000
một con chuột cũng có một lượng gen giống như thế.
07:49
They recentlygần đây sequencedtrình tự PinotPinot NoirNoir, and it alsocũng thế has about 30,000 genesgen,
121
453000
7000
Gần đây cũng có những nghiên cứu về quả nho Pinot Noir, và nó cũng có khoảng 30,000 gen,
07:56
so the numbercon số of genesgen you have mayTháng Năm not necessarilynhất thiết representđại diện the complexityphức tạp
122
460000
4000
cho nên số lượng gen mà bạn có, có thể không nhất thiết đặc trưng cho sự phức tạp
08:00
or the evolutionarytiến hóa ordergọi món of any particularcụ thể speciesloài.
123
464000
5000
hay sự tiến hoá của bất kỳ loại cụ thể nào.
08:05
Now, look around: just look nextkế tiếp to your neighborhàng xóm,
124
469000
3000
Bây giờ, hãy nhìn xung quanh: nhìn người bên cạnh,
08:08
look forwardphía trước, look backwardlạc hậu. We all look prettyđẹp differentkhác nhau.
125
472000
2000
nhìn phía trước, phía sau. Tất cả chúng ta đều có nét khác nhau.
08:10
A lot of very handsomeđẹp and prettyđẹp people here, skinnygầy, chubbymũm mĩm,
126
474000
4000
Rất nhiều người rất điển trai và xinh đẹp ở đây, mảnh dẻ, mũm mĩm,
08:14
differentkhác nhau raceschủng tộc, culturesvăn hoá. We are all 99.9% geneticallycó tính di truyền equalcông bằng.
127
478000
8000
văn hoá và giống nòi khác nhau. Tất cả 99,9% gen của chúng ta là giống nhau.
08:22
It is one one-hundredth1-hundredth of one percentphần trăm of geneticdi truyền materialvật chất
128
486000
4000
Chỉ 0,1% chất liệu gen
08:26
that makeslàm cho the differenceSự khác biệt betweengiữa any one of us.
129
490000
3000
tạo nên sự khác biệt giữa bất kỳ người nào trong chúng ta.
08:29
That's a tinynhỏ bé amountsố lượng of materialvật chất,
130
493000
2000
Đó là một lượng chất liệu rất nhỏ
08:31
but the way that ultimatelycuối cùng expressesbày tỏ itselfchinh no
131
495000
4000
nhưng ý nghĩa quan trọng nhất của nó
08:35
is what makeslàm cho changesthay đổi in humanscon người and in all speciesloài.
132
499000
5000
là tạo nên sự thay đổi ở con người và ở trong tất cả các loài.
08:40
So, we are now ablecó thể to readđọc genomesbộ gen.
133
504000
3000
Hiện nay chúng ta đã có thể đọc được bộ gen.
08:43
The first humanNhân loại genomebộ gen tooklấy 10 yearsnăm, threesố ba billiontỷ dollarsUSD.
134
507000
5000
Để đọc được bộ gen người lần đầu tiên, phải mất 10 năm và tiêu tốn 3 tỉ USD.
08:48
It was donelàm xong by DrTiến sĩ. CraigCraig VenterVenter.
135
512000
3000
Điều đó được thực hiện bởi bác sĩ Craig Venter.
08:51
And then JamesJames Watson'sWatson's -- one of the co-foundersđồng sáng lập of DNADNA --
136
515000
4000
Và sau đó là Jame Watson-- một trong những người đồng sáp lập của DNA--
08:55
genomebộ gen was donelàm xong for two milliontriệu dollarsUSD, and in just two monthstháng.
137
519000
4000
bộ gen đã được giải mã chỉ trong vòng 2 tháng với 2 triệu USD.
08:59
And if you think about the computermáy vi tính industryngành công nghiệp
138
523000
2000
Và nếu bạn để ý đến ngành công nhiệp máy tính,
09:01
and how we'vechúng tôi đã goneKhông còn from biglớn computersmáy vi tính to little onesnhững người
139
525000
3000
cách mà chúng ta tiến lên từ những máy tính lớn cho đến những máy nhỏ hơn
09:04
and how they get more powerfulquyền lực and fasternhanh hơn all the time,
140
528000
4000
và cách mà chúng trở nên mạnh mẽ và nhanh nhạy hơn,
09:08
the sametương tự thing is happeningxảy ra with genegen sequencingtrình tự now:
141
532000
2000
thì hiện tại điều tương tự cũng xảy ra với những chuỗi gen:
09:10
we are on the cuspđỉnh of beingđang ablecó thể to sequencetrình tự humanNhân loại genomesbộ gen
142
534000
4000
chúng ta đang tiến đến khả năng giải mã bộ gen người
09:14
for about 5,000 dollarsUSD in about an hourgiờ or a half-hournửa tiếng;
143
538000
5000
chỉ trong vòng 30 phút đến 1 tiếng mà chỉ tiêu tốn 5,000 USD;
09:19
you will see that happenxảy ra in the nextkế tiếp fivesố năm yearsnăm.
144
543000
2000
bạn sẽ thấy điều này xảy ra trong 5 năm tới.
09:21
And what that meanscó nghĩa is, you are going to walkđi bộ around
145
545000
2000
Và điều đó có nghĩa là, bạn sẽ di chuyển
09:23
with your ownsở hữu personalcá nhân genomebộ gen on a smartthông minh cardThẻ. It will be here.
146
547000
6000
với một chiếc thẻ thông minh chứa bộ gen của riêng bạn. Cái thẻ đó sẽ được tạo ra.
09:29
And when you buymua medicinedược phẩm,
147
553000
2000
Và khi bạn đi mua thuốc,
09:31
you won'tsẽ không be buyingmua a drugthuốc uống that's used for everybodymọi người.
148
555000
3000
bạn sẽ không phải mua loại thuốc được dùng cho tất cả mọi người.
09:34
You will give your genomebộ gen to the pharmacistdược sĩ,
149
558000
3000
Bạn sẽ đưa cho dược sĩ bộ gen của bạn,
09:37
and your drugthuốc uống will be madethực hiện for you
150
561000
2000
và thuốc của bạn sẽ được làm cho riêng bạn
09:39
and it will work much better than the onesnhững người that were --
151
563000
2000
và nó sẽ hiệu quả hơn rất nhiều so với loại thuốc trước đây.
09:41
you won'tsẽ không have sidebên effectshiệu ứng.
152
565000
2000
bạn sẽ không phải chịu tác dụng phụ của thuốc.
09:43
All those sidebên effectshiệu ứng, you know, oilyda dầu residuedư lượng and, you know,
153
567000
3000
Những tác dụng phụ, như bạn biết, ví dụ như da mặt nhờn,
09:46
whateverbất cứ điều gì they say in those commercialsquảng cáo: forgetquên about that.
154
570000
4000
hay bất cứ thứ gì người ta quảng cáo: hãy quên tất cả chúng.
09:50
They're going to make all that stuffđồ đạc go away.
155
574000
2000
Họ sẽ khiến cho tất cả tác dụng phụ đó biến mất.
09:52
What does a genomebộ gen look like?
156
576000
3000
Một bộ gen trông như thế nào?
09:55
Well, there it is. It is a long, long seriesloạt of these basecăn cứ pairscặp.
157
579000
6000
Đây là bộ gen. Nó là những chuỗi rất dài của các cặp bổ sung.
10:01
If you saw the genomebộ gen for a mousechuột or for a humanNhân loại it would look no differentkhác nhau than this,
158
585000
4000
Nếu bạn đã thấy bộ gen của 1 con chuột hay của người thì nó trông không khác gì so với cái này,
10:05
but what scientistscác nhà khoa học are doing now is
159
589000
2000
nhưng hiện tại các nhà khoa học đang làm cái gì,
10:07
they're understandinghiểu biết what these do and what they mean.
160
591000
4000
họ đang tìm hiểu cơ chế hoạt động và ý nghĩa của chúng.
10:11
Because what NatureThiên nhiên is doing is double-clickingbấm-đúp vào all the time.
161
595000
4000
Bởi vì những gì mà tự nhiên tạo ra luôn có 2 mặt.
10:15
In other wordstừ ngữ, the first couplevợ chồng of sentencescâu here,
162
599000
4000
Nói cách khác, vấn đề đầu tiên là ở đây,
10:19
assuminggiả định this is a grapenho plantthực vật:
163
603000
2000
cho rằng đây là một cây nho:
10:21
make a rootnguồn gốc, make a branchchi nhánh, createtạo nên a blossomBlossom.
164
605000
4000
bắt rễ, mọc cành và ra hoa.
10:25
In a humanNhân loại beingđang, down in here it could be:
165
609000
4000
Đối với con người là :
10:29
make bloodmáu cellstế bào, startkhởi đầu cancerung thư.
166
613000
4000
tạo ra những tế bào máu, bắt đầu ung thư.
10:33
For me it mayTháng Năm be: everymỗi caloriecalorie you consumetiêu dùng, you conservebảo tồn,
167
617000
7000
Với tôi có thể là ở mỗi đơn vị calo mà bạn tiêu thụ hoặc dự trữ,
10:40
because I come from a very coldlạnh climatekhí hậu.
168
624000
3000
bởi vì tôi đến từ vùng có khí hậu rất lạnh.
10:43
For my wifengười vợ: eatăn threesố ba timeslần as much and you never put on any weightcân nặng.
169
627000
4000
Với vợ tôi là ăn đủ 3 bữa một ngày và bạn sẽ không bao giờ tăng cân.
10:47
It's all hiddenẩn in this code,
170
631000
2000
Tất cả đều được ẩn chứa sau bộ mã này,
10:49
and it's startingbắt đầu to be understoodhiểu at breakneckchóng mặt pacetốc độ.
171
633000
4000
và nó đang bắt đầu được tìm hiểu với tốc độ chóng mặt.
10:54
So, what can we do with genomesbộ gen now that we can readđọc them,
172
638000
3000
Hiện tại những gì chúng ta có thể làm với bộ gen là giải mã chúng,
10:57
now that we're startingbắt đầu to have the booksách of life?
173
641000
2000
vậy có phải là chúng ta đang bắt đầu có cuốn sách của cuộc sống?
10:59
Well, there's manynhiều things. Some are excitingthú vị.
174
643000
3000
Có rất nhiều việc phải làm, những việc rất lý thú.
11:02
Some people will find very scaryđáng sợ. I will tell you a couplevợ chồng of things
175
646000
4000
Một vài ngườii sẽ cảm thấy sợ hãi: tôi sẽ nói với các bạn đôi điều
11:06
that will probablycó lẽ make you want to projectileđạn pháo pukepuke on me, but that's okay.
176
650000
4000
sẽ có thể làm bạn muốn ói nhưng sẽ ổn thôi.
11:10
So, you know, we now can learnhọc hỏi the historylịch sử of organismssinh vật.
177
654000
4000
Bây giờ chúng ta có thể tìm hiểu về lịch sử của các cơ quan nội tạng.
11:14
You can do a very simpleđơn giản testthử nghiệm: scrapecạo your cheek; sendgửi it off.
178
658000
3000
Bạn có thể làm 1 bài kiểm tra đơn giản: cạo má của bạn.
11:17
You can find out where your relativesngười thân come from;
179
661000
3000
Bạn có thể khám phá ra nguồn gốc họ hàng mình;
11:20
you can do your genealogyphả hệ going back thousandshàng nghìn of yearsnăm.
180
664000
3000
bạn có thể lập ra bảng phả hệ cách đây hàng nghìn năm.
11:23
We can understandhiểu không functionalitychức năng. This is really importantquan trọng.
181
667000
3000
Chúng ta có thể hiểu chức năng của nó. Điều này rất quan trọng.
11:26
We can understandhiểu không, for examplethí dụ, why we createtạo nên plaquemảng bám in our arteriesđộng mạch,
182
670000
5000
Ví dụ, chúng ta có thể hiểu tại sao hình thành mảng xơ vữa trong động mạch,
11:31
what createstạo ra the starchinessstarchiness insidephía trong of a grainngũ cốc,
183
675000
4000
cái gì tạo nên tinh bột trong hạt,
11:35
why does yeastnấm men metabolizechuyển hóa sugarđường and producesản xuất carboncarbon dioxidedioxide.
184
679000
7000
tại sao men chuyển hoá đường và CO2.
11:43
We can alsocũng thế look at, at a grandergrander scaletỉ lệ, what createstạo ra problemscác vấn đề,
185
687000
3000
Chúng ta cũng có thể xem xét ở một tỉ lệ bao quát hơn, cái gì gây ra các vấn đề,
11:46
what createstạo ra diseasedịch bệnh, and how we mayTháng Năm be ablecó thể to fixsửa chữa them.
186
690000
4000
gây ra bệnh tật, và làm thế nào để chữa trị.
11:50
Because we can understandhiểu không this,
187
694000
2000
Bởi vì chúng ta có thể hiểu được tất cả các điều đó,
11:52
we can fixsửa chữa them, make better organismssinh vật.
188
696000
3000
có thể chữa trị, giúp cho các cơ quan bộ phận hoạt động tốt hơn.
11:55
MostHầu hết importantlyquan trọng, what we're learninghọc tập
189
699000
2000
Nhưng trên hết, chúng ta đang học
11:57
is that NatureThiên nhiên has providedcung cấp us a spectacularđẹp mắt toolboxhộp công cụ.
190
701000
5000
được rằng tạo hoá đã cung cấp cho chúng ta một hộp dụng cụ đầy đủ.
12:02
The toolboxhộp công cụ existstồn tại.
191
706000
2000
Chiếc hộp đó có thực.
12:04
An architectkiến trúc sư farxa better and smarterthông minh hơn than us has givenđược us that toolboxhộp công cụ,
192
708000
5000
Một kiến trúc sư tài năng và thông mình hơn đã tặng cho chúng ta chiếc hộp đó,
12:09
and we now have the abilitycó khả năng to use it.
193
713000
3000
và bây giờ chúng ta có khả năng để sử dụng nó.
12:12
We are now not just readingđọc hiểu genomesbộ gen; we are writingviết them.
194
716000
4000
Bây giờ chúng ta không chỉ đọc được bộ gen mà còn có thể viết được chúng.
12:16
This companyCông ty, SyntheticTổng hợp GenomicsGenomics, I'm involvedcó tính liên quan with,
195
720000
2000
Công ty tổng hợp gen mà tôi hợp tác
12:18
createdtạo the first fullđầy syntheticsợi tổng hợp genomebộ gen for a little buglỗi,
196
722000
4000
là công ty đầu tiên đã tạo ra được trọn bộ gen tổng hợp cho một lỗi gen nhỏ,
12:22
a very primitivenguyên thủy creaturesinh vật calledgọi là MycoplasmaĐiều genitaliumgenitalium.
197
726000
3000
một bộ gen từ thời nguyên thuỷ có tên là Mycoplasma.
12:25
If you have a UTIUTI, you've probablycó lẽ -- or ever had a UTIUTI --
198
729000
4000
Nếu bạn bị tiểu đường hoặc có tiền sử về bệnh này
12:29
you've come in contacttiếp xúc with this little buglỗi.
199
733000
3000
thì có thể bộ gen của bạn có liên quan đến lỗi gen này.
12:32
Very simpleđơn giản -- only has about 246 genesgen --
200
736000
3000
Rất đơn giản-- chỉ có 246 gen--
12:35
but we were ablecó thể to completelyhoàn toàn synthesizetổng hợp that genomebộ gen.
201
739000
6000
nhưng chúng ta hoàn toàn có thể tổng hợp chúng thành bộ gen.
12:42
Now, you have the genomebộ gen and you say to yourselfbản thân bạn,
202
746000
3000
Bây giờ, bạn có bộ gen đó và tự hỏi,
12:45
So, if I plugphích cắm this syntheticsợi tổng hợp genomebộ gen -- if I pullkéo the old one out and plugphích cắm it in --
203
749000
5000
nếu bạn đưa bộ gen tổng hợp này vào để thay thế bộ gen cũ--
12:50
does it just bootkhởi động up and livetrực tiếp?
204
754000
2000
liệu bộ gen này có hoạt động và tồn tại?
12:52
Well, guessphỏng đoán what. It does.
205
756000
3000
Ồ, hãy đoán đi, có đấy.
12:56
Not only does it do that; if you tooklấy the genomebộ gen -- that syntheticsợi tổng hợp genomebộ gen --
206
760000
6000
Không những thế; nếu bạn lấy bộ gen tổng hợp đó
13:02
and you pluggedcắm it into a differentkhác nhau critterCritter, like yeastnấm men,
207
766000
3000
và đưa vào trong một thực thể khác như men chẳng hạn,
13:05
you now turnxoay that yeastnấm men into MycoplasmaĐiều.
208
769000
4000
, bấy giờ bạn đã biến men đó thành Mycoplasma.
13:09
It's, sortsắp xếp of, like bootingkhởi động up a PCMÁY TÍNH with a MacMac O.S. softwarephần mềm.
209
773000
5000
Nói nôm na là giống như bạn khởi động máy vi tính với phần mềm hệ thống Mac.
13:14
Well, actuallythực ra, you could do it the other way.
210
778000
2000
Thực ra bạn có thể thực hiện bằng cách khác.
13:16
So, you know, by beingđang ablecó thể to writeviết a genomebộ gen
211
780000
4000
Như vậy, với việc có thể viết nên 1 đoạn mã gen
13:20
and plugphích cắm it into an organismcơ thể,
212
784000
3000
và đưa nó vào trong một cơ quan,
13:23
the softwarephần mềm, if you will, changesthay đổi the hardwarephần cứng.
213
787000
5000
giống như dùng một phần mềm, bạn sẽ thay đổi phần cứng.
13:28
And this is extremelyvô cùng profoundthâm thúy.
214
792000
2000
Và đó là một điều có ý nghĩa sâu sắc.
13:30
So, last yearnăm the FrenchTiếng Pháp and ItaliansNgười ý announcedđã thông báo
215
794000
3000
Năm ngoái những người Pháp và Ý tuyên bố rằng
13:33
they got togethercùng với nhau and they wentđã đi aheadphía trước and they sequencedtrình tự PinotPinot NoirNoir.
216
797000
4000
họ đã cùng nhau xâu chuỗi được bộ gen của nho Pinot Noir.
13:37
The genomicgen sequencetrình tự now existstồn tại for the entiretoàn bộ PinotPinot NoirNoir organismcơ thể,
217
801000
6000
Bây giờ chuỗi gen đó tồn tại trên toàn bộ các cơ quan của quả nho Pinot Noir,
13:43
and they identifiedxác định, onceMột lần again, about 29,000 genesgen.
218
807000
4000
và một lần nữa họ đã phân biệt được khoảng 29,000 gen.
13:47
They have discoveredphát hiện ra pathwayscon đường that createtạo nên flavorshương vị,
219
811000
3000
Họ cũng khám phá ra các chuỗi phản ứng sinh hoá tạo ra các hương vị,
13:50
althoughmặc dù it's very importantquan trọng to understandhiểu không
220
814000
2000
điều này rất quan trọng để hiểu rằng
13:52
that those compoundshợp chất that it's crankingcranking out
221
816000
3000
những hợp chất đang được tạo ra đó
13:55
have to matchtrận đấu a receptorthụ thể in our genomebộ gen, in our tonguelưỡi,
222
819000
3000
trùng hợp với phần thụ cảm trong bộ gen của chúng ta, trong lưỡi của chúng ta,
13:58
for us to understandhiểu không and interpretgiải thích those flavorshương vị.
223
822000
3000
vì chúng ta đã hiểu và truyền đạt được những hương vị đó.
14:01
They'veHọ đã alsocũng thế discoveredphát hiện ra that
224
825000
2000
Họ cũng phát hiện ra rằng
14:03
there's a heckheck of a lot of activityHoạt động going on producingsản xuất aromahương thơm as well.
225
827000
4000
có rất nhiều hoạt động đang diễn ra và sản sinh ra các hương vị như thế.
14:07
They'veHọ đã identifiedxác định areaskhu vực of vulnerabilitytính dễ tổn thương to diseasedịch bệnh.
226
831000
3000
Họ đã phân biệt được các vùng dễ nhiễm bệnh.
14:10
They now are understandinghiểu biết, and the work is going on,
227
834000
4000
Bây giờ họ đang tìm hiểu và công việc đang tiến triển,
14:14
exactlychính xác how this plantthực vật workscông trinh, and we have the capabilitykhả năng to know,
228
838000
4000
chính xác là cái cây này làm việc như thế nào, và chúng ta có khả năng để biết,
14:18
to readđọc that entiretoàn bộ code and understandhiểu không how it ticksbọ ve.
229
842000
4000
đọc toàn bộ mã và hiểu cơ chế của nó.
14:22
So, then what do you do?
230
846000
2000
Vậy, sau đó các bạn làm gì?
14:24
KnowingHiểu biết that we can readđọc it, knowingbiết that we can writeviết it, changethay đổi it,
231
848000
4000
khi chúng ta có thể đọc nó, viết nó, thay đổi nó,
14:28
maybe writeviết its genomebộ gen from scratchvết trầy. So, what do you do?
232
852000
4000
cũng có thể tạo nên một bộ gen từ một vết xước.Vậy, các bạn làm gì?
14:32
Well, one thing you could do is what some people mightcó thể call Franken-NoirGAU-Noir.
233
856000
4000
Ồ, thứ mà bạn có thể làm là thứ mà một số người có thể gọi là Franken-Noir.
14:36
(LaughterTiếng cười)
234
860000
3000
(Tiếng cười)
14:39
We can buildxây dựng a better vinecây nho.
235
863000
2000
Chúng ta có thể tạo ra loại rượu tốt hơn.
14:41
By the way, just so you know:
236
865000
2000
Tuy nhiên, bạn thừa biết rằng:
14:43
you get stressednhấn mạnh out about geneticallycó tính di truyền modifiedSửa đổi lần organismssinh vật;
237
867000
4000
bạn thấy khó chịu về việc các cơ quan bị thay đổi bởi các chuỗi gen;
14:47
there is not one singleĐộc thân vinecây nho in this valleythung lũng or anywhereở đâu
238
871000
3000
không có 1 loại nho nào trong thung lũng này hay bất kỳ nơi nào khác
14:50
that is not geneticallycó tính di truyền modifiedSửa đổi lần.
239
874000
2000
mà không bị biến đổi gen.
14:52
They're not grownmới lớn from seedshạt giống; they're graftedghép into rootnguồn gốc stockcổ phần;
240
876000
3000
Chúng không lớn lên từ hạt mà được ghép vào các gốc ghép;
14:55
they would not existhiện hữu in naturethiên nhiên on theirhọ ownsở hữu.
241
879000
2000
chúng không thể tự mình tồn tại trong tự nhiên.
14:57
So, don't worrylo about, don't stressnhấn mạnh about that stuffđồ đạc. We'veChúng tôi đã been doing this forevermãi mãi.
242
881000
4000
Tuy nhiên đừng lo lắng về điều đó, đừng căng thẳng với nguyên liệu gen.Chúng ta đang và sẽ làm như thế mãi mãi.
15:01
So, we could, you know, focustiêu điểm on diseasedịch bệnh resistancesức đề kháng;
243
885000
3000
Cho nên, chúng ta có thể, như bạn biết đấy, tập trung vào việc kháng bệnh;
15:04
we can go for highercao hơn yieldssản lượng withoutkhông có necessarilynhất thiết havingđang có
244
888000
4000
chúng ta có thể đạt được năng suất cao mà không cần
15:08
dramatickịch tính farmingnông nghiệp techniqueskỹ thuật to do it, or costschi phí.
245
892000
3000
các kĩ thuật canh tác và chi phí lớn.
15:11
We could conceivablyconceivably expandmở rộng the climatekhí hậu windowcửa sổ:
246
895000
3000
Có thể hình dung ra một viễn cảnh mở rộng cửa sổ khí hậu:
15:14
we could make PinotPinot NoirNoir growlớn lên maybe in Long IslandĐảo, God forbidngăn cấm.
247
898000
5000
chúng ta có thể trồng Pinot Noir ở đảo Long, điều cấm kị của chúa.
15:19
(LaughterTiếng cười)
248
903000
3000
(Tiếng cười)
15:23
We could producesản xuất better flavorshương vị and aromashương liệu.
249
907000
3000
Chúng ta có thể sản xuất các hương vị và hương thơm tốt hơn.
15:26
You want a little more raspberryquả mâm xôi, a little more chocolatesô cô la here or there?
250
910000
3000
Bạn muốn một chút hương quả mâm xôi hay một chút sôcôla ở đây hoặc ở kia?
15:29
All of these things could conceivablyconceivably be donelàm xong,
251
913000
3000
nhưng điều như thế có thể thành hiện thực,
15:32
and I will tell you I'd prettyđẹp much betcá cược that it will be donelàm xong.
252
916000
3000
và tôi cược là chúng sẽ thành hiện thực.
15:35
But there's an ecosystemhệ sinh thái here.
253
919000
2000
Tuy nhiên, ở đây vẫn là một hệ sinh thái.
15:37
In other wordstừ ngữ, we're not, sortsắp xếp of, uniqueđộc nhất little organismssinh vật runningđang chạy around;
254
921000
5000
Nói cách khác, chúng ta không phải là những thực thể nhỏ bé duy nhất tồn tại;
15:42
we are partphần of a biglớn ecosystemhệ sinh thái.
255
926000
2000
chúng ta là một phần của hệ sinh thái.
15:44
In factthực tế -- I'm sorry to informthông báo you --
256
928000
3000
Thực tế-- xin lỗi vì hơi thô thiển--
15:47
that insidephía trong of your digestivetiêu hóa tractđường is about 10 poundsbảng of microbesvi khuẩn
257
931000
4000
bên trong cơ quan tiêu hoá của bạn là khoảng 10 pounds vi khuẩn
15:51
which you're circulatinglưu thông throughxuyên qua your bodythân hình quitekhá a bitbit.
258
935000
3000
chuyển hoá liên tục.
15:54
Our ocean'sĐại dương teamingTeaming with microbesvi khuẩn;
259
938000
3000
Đại dương của chúng ta chứa đầy vi khuẩn;
15:57
in factthực tế, when CraigCraig VenterVenter wentđã đi and sequencedtrình tự the microbesvi khuẩn in the oceanđại dương,
260
941000
5000
thực ra, khi Craig Venter nghiên cứu các vi khuẩn trong đại dương,
16:02
in the first threesố ba monthstháng tripledtăng gấp ba lần the knownnổi tiếng speciesloài on the planethành tinh
261
946000
4000
trong vòng 3 tháng đầu tiên đã nhân 3 lần số loài được biết đến trên hành tinh này
16:06
by discoveringkhám phá all-newmới microbesvi khuẩn in the first 20 feetđôi chân of waterNước.
262
950000
3000
bằng cách phát hiện ra các loại vi khuẩn hoàn toàn mới ở độ sâu 20 feet đầu tiên.
16:09
We now understandhiểu không that those microbesvi khuẩn have more impactva chạm on our climatekhí hậu
263
953000
4000
Bây giờ chúng ta hiểu rằng những vi khuẩn đó tác động đến khi hậu
16:13
and regulatingquy định COCO2 and oxygenôxy than plantscây do,
264
957000
4000
và điều tiết CO2 cũng như Oxi nhiều hơn thực vật,
16:17
which we always thought oxygenateoxygenate the atmospherekhông khí.
265
961000
2000
thứ mà chúng ta luôn nghĩ rằng oxy hoá không khí.
16:19
We find microbialvi khuẩn life in everymỗi partphần of the planethành tinh:
266
963000
4000
Chúng ta tìm thấy sự tồn tại của vi khuẩn ở mọi nơi trên trái đất:
16:23
in iceNước đá, in coalthan, in rocksđá, in volcanicnúi lửa ventslỗ thông hơi; it's an amazingkinh ngạc thing.
267
967000
8000
trong băng, than, đá, miệng núi lửa; đó là điều đáng ngạc nhiên.
16:31
But we'vechúng tôi đã alsocũng thế discoveredphát hiện ra, when it comesđến to plantscây, in plantscây,
268
975000
5000
Nhưng chúng ta cũng khám phá ra rằng, khi vi khuẩn tồn tại trong những cái cây,
16:36
as much as we understandhiểu không and are startingbắt đầu to understandhiểu không theirhọ genomesbộ gen,
269
980000
4000
với những gì chúng ta đã và đang tìm hiểu hệ gen của chúng,
16:40
it is the ecosystemhệ sinh thái around them,
270
984000
3000
thì sự sống của vi khuẩn là hệ sinh thái tồn tại xung quanh những cái cây,
16:43
it is the microbesvi khuẩn that livetrực tiếp in theirhọ rootnguồn gốc systemshệ thống,
271
987000
3000
nghĩa là những con vi khuẩn sống trong những hệ thống rễ
16:46
that have just as much impactva chạm on the charactertính cách of those plantscây
272
990000
4000
đã ảnh hưởng đến đặc tính của những cái cây đó
16:50
as the metabolictrao đổi chất pathwayscon đường of the plantscây themselvesbản thân họ.
273
994000
4000
giống như chuỗi phản ứng sinh hoá trong quá trình trao đổi chất của chính những cây đó.
16:54
If you take a closergần hơn look at a rootnguồn gốc systemhệ thống,
274
998000
3000
Nếu bạn quan sát hệ rễ kĩ hơn,
16:57
you will find there are manynhiều, manynhiều, manynhiều diversephong phú microbialvi khuẩn coloniesthuộc địa.
275
1001000
4000
bạn sẽ thấy có rất, rất nhiều tập đoàn vi khuẩn khác nhau.
17:01
This is not biglớn newsTin tức to viticulturistsviticulturists;
276
1005000
2000
Đây không phải là tin quan trọng đối với các nhà trồng nho,
17:03
they have been, you know, concernedliên quan with waterNước and fertilizationthụ tinh.
277
1007000
4000
họ chỉ quan tâm đến nước và sự màu mỡ.
17:07
And, again, this is, sortsắp xếp of, my notionkhái niệm of shit-against-the-wallshit chống lại tường pharmacologydược lý học:
278
1011000
6000
Và lại một lần nữa, với ý niệm của tôi về ngành dược phẩm vớ vẩn:
17:13
you know certainchắc chắn fertilizersphân bón make the plantthực vật more healthykhỏe mạnh so you put more in.
279
1017000
4000
bạn biết chắc rằng sự màu mỡ giúp cho cây khoẻ hơn nên bạn tìm cách tăng thêm sự màu mỡ.
17:17
You don't necessarilynhất thiết know with granularityđộ chi tiết
280
1021000
4000
Bạn không cần biết với thực vật có hạt,
17:21
exactlychính xác what organismssinh vật are providingcung cấp what flavorshương vị and what characteristicsđặc điểm.
281
1025000
6000
chính xác những cơ quan nào tạo nên hương vị gì và đặc tính gì.
17:27
We can startkhởi đầu to figurenhân vật that out.
282
1031000
3000
Chúng ta có thể bắt đầu làm rõ điều đó.
17:30
We all talk about terroirterroir; we worshipthờ phượng terroirterroir;
283
1034000
3000
Chúng ta đều nói về terroir; chúng ta tôn thờ terroir;
17:33
we say, WowWow, is my terroirterroir great! It's so specialđặc biệt.
284
1037000
3000
chúng ta nói, Wow, terroir của tôi thật tuyệt! Nó thật đặc biệt.
17:36
I've got this piececái of landđất đai and it createstạo ra terroirterroir like you wouldn'tsẽ không believe.
285
1040000
4000
Tôi đã có một mảnh đất và nó tạo ra terroir mà bạn có thể không tin nổi.
17:40
Well, you know, we really, we arguetranh luận and debatetranh luận about it --
286
1044000
4000
Chúng ta thực sự tranh cãi về nó--
17:44
we say it's climatekhí hậu, it's soilđất, it's this. Well, guessphỏng đoán what?
287
1048000
3000
chúng ta nói đó là khí hậu, là đất, nó là cái này đây. Đoán thử xem?
17:47
We can figurenhân vật out what the heckheck terroirterroir is.
288
1051000
3000
chúng ta có thể chỉ ra terroir là cái quái quỉ gì.
17:50
It's in there, waitingđang chờ đợi to be sequencedtrình tự.
289
1054000
3000
Nó ở đó, chờ để được xâu chuỗi.
17:53
There are thousandshàng nghìn of microbesvi khuẩn there.
290
1057000
2000
Có hàng nghìn con vi khuẩn ở đó.
17:55
They're easydễ dàng to sequencetrình tự: unlikekhông giống a humanNhân loại,
291
1059000
2000
Chúng rất dễ để xâu chuỗi: không giống như con người,
17:57
they, you know, have a thousandnghìn, two thousandnghìn genesgen;
292
1061000
2000
,chúng có 1 nghìn, 2 nghìn gen;
17:59
we can figurenhân vật out what they are.
293
1063000
2000
chúng ta có thể chỉ ra chúng là gì.
18:01
All we have to do is go around and samplemẫu vật, digđào into the groundđất, find those bugslỗi,
294
1065000
7000
Tất cả những gì phải làm là đi vòng quanh và lấy mẫu, đào đất, tìm những con bọ đó,
18:08
sequencetrình tự them, correlatetương quan them to the kindscác loại of characteristicsđặc điểm we like and don't like --
295
1072000
5000
xâu chuỗi chúng, tương quan chúng với các đặc tính mà chúng ta muốn và không muốn --
18:13
that's just a biglớn databasecơ sở dữ liệu -- and then fertilizephân bón.
296
1077000
3000
đó là một cơ sở dữ liệu lớn-- và sau đó mới đến sự màu mỡ.
18:16
And then we understandhiểu không what is terroirterroir.
297
1080000
3000
Và sau đó chúng ta hiểu terroir là cái gì.
18:20
So, some people will say, Oh, my God, are we playingđang chơi God?
298
1084000
2000
Vậy, một số người sẽ nói rằng, Ồ, chúa ơi, có phải chúng ta đang đùa với chúa?
18:22
Are we now, if we engineerkỹ sư organismssinh vật, are we playingđang chơi God?
299
1086000
5000
Chúng ta bây giờ có thể tạo nên các cơ quan, có phải chúng ta đang đùa với chúa?
18:27
And, you know, people would always askhỏi JamesJames WatsonWatson --
300
1091000
3000
Và mọi người có thể luôn muốn hỏi James Watson --
18:30
he's not always the mostphần lớn politicallychính trị correctchính xác guy ...
301
1094000
2000
ông ta không phải người luôn là đúng đắn về đường lối chính trị...
18:32
(LaughterTiếng cười)
302
1096000
1000
(Tiếng cười)
18:33
... and they would say, "Are, you know, are you playingđang chơi God?"
303
1097000
5000
... và họ có thể nói, "Có phải ông đang đùa với Chúa không?"
18:38
And he had the besttốt answercâu trả lời I ever heardnghe to this questioncâu hỏi:
304
1102000
3000
Và ông ta có câu trả lời hay nhất mà tôi từng đựoc nghe là:
18:41
"Well, somebodycó ai has to."
305
1105000
2000
"Ồ, một số người phải như vậy."
18:43
(LaughterTiếng cười)
306
1107000
3000
(Tiếng cười)
18:46
I considerxem xét myselfriêng tôi a very spiritualtinh thần personngười,
307
1110000
4000
Tôi tự cho mình là một người duy tâm,
18:50
and withoutkhông có, you know, the organizedtổ chức religiontôn giáo partphần,
308
1114000
3000
và nếu không có các tổ chức tôn giáo,
18:53
and I will tell you: I don't believe there's anything unnaturalkhông tự nhiên.
309
1117000
4000
tôi sẽ nói với các bạn: tôi không tin có bất cứ thứ gì là không tự nhiên.
18:57
I don't believe that chemicalshóa chất are unnaturalkhông tự nhiên.
310
1121000
4000
Tôi không tin các chât hoá học là không tự nhiên.
19:01
I told you I'm going to make some of you pukepuke.
311
1125000
2000
Tôi đã nói trước là tôi sẽ khiến một vài người thấy khó chịu.
19:03
It's very simpleđơn giản: we don't inventphát minh moleculesphân tử, compoundshợp chất.
312
1127000
4000
Điều đó rất đơn giản: chúng ta không tạo ra các phân tử, các hợp chất.
19:07
They're here. They're in the universevũ trụ.
313
1131000
2000
Chúng ở đây. Chúng có ở trong vũ trụ.
19:09
We reorganizetổ chức lại things, we changethay đổi them around,
314
1133000
3000
Chúng ta nhận ra chúng và thay đổi chúng,
19:12
but we don't make anything unnaturalkhông tự nhiên.
315
1136000
3000
nhưng chúng ta không làm bất cứ thứ gì trái với thiên nhiên.
19:15
Now, we can createtạo nên badxấu impactstác động --
316
1139000
2000
Hiện tại, chúng ta tạo ra những tác động xấu--
19:17
we can poisonchất độc ourselveschúng ta; we can poisonchất độc the EarthTrái đất --
317
1141000
2000
chúng ta tự đầu độc chính mình; chúng ta đầu độc trái đất--
19:19
but that's just a naturaltự nhiên outcomekết quả of a mistakesai lầm we madethực hiện.
318
1143000
4000
nhưng đó chỉ là hậu quả tự nhiên của lỗi lầm chúng ta tạo ra.
19:23
So, what's happeningxảy ra todayhôm nay is, NatureThiên nhiên is presentingtrình bày us with a toolboxhộp công cụ,
319
1147000
4000
Vậy, điều đang diễn ra ngày hôm nay là tự nhiên trao cho ta một cái hộp dụng cụ,
19:27
and we find that this toolboxhộp công cụ is very extensivemở rộng.
320
1151000
4000
và chúng ta thấy chiếc hộp này quá rộng lớn.
19:31
There are microbesvi khuẩn out there that actuallythực ra make gasolinexăng, believe it or not.
321
1155000
4000
Dù tin hay không thì ở ngoài kia vẫn có những con vi khuẩn tạo ra dầu khí.
19:35
There are microbesvi khuẩn, you know -- go back to yeastnấm men.
322
1159000
2000
Có những con vui khuẩn, như bạn biết, chuyển hoá thành men.
19:37
These are chemicalhóa chất factoriesnhà máy;
323
1161000
2000
Đó là những nhà máy hoá học;
19:39
the mostphần lớn sophisticatedtinh vi chemicalhóa chất factoriesnhà máy are providedcung cấp by NatureThiên nhiên,
324
1163000
4000
những nhà máy hoá học tinh vi nhất được tạo ra bởi tự nhiên,
19:43
and we now can use those.
325
1167000
3000
và chúng ta đang sử dụng chúng.
19:46
There alsocũng thế is a setbộ of rulesquy tắc.
326
1170000
2000
Tuy nhiên cũng có những qui tắc nhất định.
19:48
NatureThiên nhiên will not allowcho phép you to --
327
1172000
3000
Tự nhiên sẽ không cho phép--
19:51
we could engineerkỹ sư a grapenho plantthực vật, but guessphỏng đoán what.
328
1175000
2000
chúng ta có thể biến đổi cây nho, nhưng đoán xem.
19:53
We can't make the grapenho plantthực vật producesản xuất babiesđứa trẻ.
329
1177000
2000
chúng ta không thể khiến cây nho sinh con
19:55
NatureThiên nhiên has put a setbộ of rulesquy tắc out there.
330
1179000
3000
Tạo hoá đã đặt ra những điều luật.
19:58
We can work withinbên trong the rulesquy tắc; we can't breakphá vỡ the rulesquy tắc;
331
1182000
3000
Chúng ta chỉ có thể làm theo luật; chúng ta không thể phá vỡ luật;
20:01
we're just learninghọc tập what the rulesquy tắc are.
332
1185000
2000
chỉ là chúng ta đang tìm hiểu xem đó là những điều luật gì.
20:03
I just askhỏi the questioncâu hỏi, if you could curechữa khỏi all diseasedịch bệnh --
333
1187000
4000
Tôi chỉ muốn đặt một câu hỏi, nếu bạn có thể chữa mọi bệnh tật--
20:07
if you could make diseasedịch bệnh go away,
334
1191000
2000
nếu bạn có thể khiến bệnh tật biến mất,
20:09
because we understandhiểu không how it actuallythực ra workscông trinh,
335
1193000
2000
bởi vì chúng ta hiểu cơ chế hoạt động của nó,
20:11
if we could endkết thúc hungerđói by beingđang ablecó thể to createtạo nên nutritiousdinh dưỡng, healthykhỏe mạnh plantscây
336
1195000
5000
nếu chúng ta có thể dập tắt nạn đói bằng cách tạo ra những cây khoẻ, nhiều dinh dưỡng
20:16
that growlớn lên in very hard-to-growkhó phát triển environmentsmôi trường,
337
1200000
3000
mà có thể phát triển trong môi trường khắc nghiệt,
20:19
if we could createtạo nên cleandọn dẹp and plentifuldồi dào energynăng lượng --
338
1203000
3000
nếu chúng ta có thể tạo ra nguồn năng lượng sạch và dồi dào--
20:22
we, right in the labsphòng thí nghiệm at SyntheticTổng hợp GenomicsGenomics,
339
1206000
3000
chúng ta, ngay tại các phòng thí nghiệm tổng hợp gen,
20:25
have single-celledđơn bào organismssinh vật that are takinglấy carboncarbon dioxidedioxide
340
1209000
4000
có những có thể đơn bào sử dụng CO2
20:29
and producingsản xuất a moleculephân tử very similargiống to gasolinexăng.
341
1213000
4000
để tạo ra một phân tử gần giống với dầu lửa.
20:33
So, carboncarbon dioxidedioxide -- the stuffđồ đạc we want to get ridthoát khỏi of -- not sugarđường, not anything.
342
1217000
5000
Chính là CO2--thứ mà chúng ta muốn từ bỏ-- chứ không phải đường hay bất cứ thứ gì khác.
20:38
CarbonCarbon dioxidedioxide, a little bitbit of sunlightánh sáng mặt trời,
343
1222000
3000
Với CO2, một chút ánh sáng,
20:41
you endkết thúc up with a lipidlipid that is highlycao refinedtinh tế.
344
1225000
5000
bạn tạo ra một chất béo tinh chế cao.
20:46
We could solvegiải quyết our energynăng lượng problemscác vấn đề; we can reducegiảm COCO2,;
345
1230000
4000
Chúng ta có thể giải quyết vấn đề năng lượng; giảm thiểu lượng CO2,
20:50
we could cleandọn dẹp up our oceansđại dương; we could make better winerượu nho.
346
1234000
3000
có thể làm sạch những đại dương; tạo ra loại rượu ngon hơn.
20:53
If we could, would we?
347
1237000
3000
Liệu chúng ta có thể làm được như thế?
20:56
Well, you know, I think the answercâu trả lời is very simpleđơn giản:
348
1240000
3000
Bạn biết đấy, tôi nghĩ câu trả lời rất đơn giản:
20:59
workingđang làm việc with NatureThiên nhiên, workingđang làm việc with this tooldụng cụ setbộ that we now understandhiểu không,
349
1243000
5000
làm việc với Tạo Hoá, bằng bộ dụng cụ mà chúng ta đã hiểu rõ,
21:04
is the nextkế tiếp stepbậc thang in humankind'scủa nhân loại evolutionsự phát triển.
350
1248000
3000
đó là bước tiếp theo trong quá trình tiến hoá của loài người.
21:07
And all I can tell you is, stayở lại healthykhỏe mạnh for 20 yearsnăm.
351
1251000
4000
Và tất cả tôi có thể nói với bạn là: giữ sức khỏe trong 20 năm
21:11
If you can stayở lại healthykhỏe mạnh for 20 yearsnăm, you'llbạn sẽ see 150, maybe 300.
352
1255000
3000
nếu bạn vẫn khỏe mạnh trong 20 năm tới ,bạn sẽ thấy 150 , thậm chí 300
21:14
Thank you.
353
1258000
2000
xin cảm ơn!
Translated by Ha Tran
Reviewed by Nguyễn Bình Long

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Barry Schuler - Entrepreneur
Barry Schuler's multimedia firm Medior built key interactive technologies for AOL, helping millions connect to the Internet through a simple, accessible interface. Now, through venture capital (and wine appreciation), he wants to do the same for genomics.

Why you should listen

If in the mid-'90s tech revolution you found yourself intimidated by command lines (or computers in general), chances are you had your first encounter with email through America Online. Above those first-month-free CDs, the main appeal was its easy-as-a-microwave interface, which Barry Schuler and his team at Medior designed. While the other techies were complaining of eternal September, Schuler remained a populist, passionate about spreading accessibility to the next generation of services that he foresaw changing the world. (Earlier, he had developed and marketed color desktop apps for Apple.)

Schuler later served as AOL's CEO when it acquired Time Warner. But now, as high-tech democratization continues, Schuler wants to direct the momentum toward genomics. As managing director of Draper Fisher Jurvetson, he's funding next-thing projects in tech, and he also serves on the board of Synthetic Genomics. A lover of wine (and a proponent of using genetics to enhance wine grapes), he owns Meteor Vineyard in Napa Valley. He's currently CEO of Raydiance, which is developing laser technology for healthcare use.

More profile about the speaker
Barry Schuler | Speaker | TED.com