TED Talks Live
Sangeeta Bhatia: This tiny particle could roam your body to find tumors
Sangeeta Bhatia: Małe cząsteczki, które potrafią znaleźć raka
Filmed:
Readability: 4.4
905,949 views
A gdyby dało się znaleźć guzy nowotworowe zanim nam zaszkodzą - bez kosztownych centrów badawczych czy nawet bez elektryczności? Fizyk, bioinżynier i przedsiębiorca Sangeeta Bhatia prowadzi multidyscyplinarne laboratorium poszukujące nowych dróg zrozumienia, diagnozowania i leczenia chorób. Jej cel: uniknięcie 2/3 śmierci spowodowanych nowotworami, co jej zdaniem jest całkowicie możliwe. W zrozumiały sposób opowiada o nanocząsteczkach i dzieli się swoim marzeniem o stworzeniu całkowicie nowego testu na raka, który mógłby ocalić miliony istnień ludzkich.
Sangeeta Bhatia - Physician, bioengineer and entrepreneur
Sangeeta Bhatia is a cancer researcher, MIT professor and biotech entrepreneur who works to adapt technologies developed in the computer industry for medical innovation. Full bio
Sangeeta Bhatia is a cancer researcher, MIT professor and biotech entrepreneur who works to adapt technologies developed in the computer industry for medical innovation. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
In the space that used
to house one transistor,
to house one transistor,
0
557
3678
Na powierzchni zajmowanej
kiedyś przez jeden tranzystor
kiedyś przez jeden tranzystor
00:16
we can now fit one billion.
1
4259
2839
teraz mieści się ich miliard.
00:19
That made it so that a computer
the size of an entire room
the size of an entire room
2
7636
3897
Dzięki temu komputer,
który kiedyś zajmował cały pokój,
który kiedyś zajmował cały pokój,
00:23
now fits in your pocket.
3
11557
2589
mieści się teraz w kieszeni.
00:26
You might say the future is small.
4
14170
3019
Można powiedzieć, że przyszłość jest mała.
00:29
As an engineer,
5
17611
1207
Jako inżyniera,
00:30
I'm inspired by this miniaturization
revolution in computers.
revolution in computers.
6
18842
3985
fascynuje mnie ta rewolucyjna
miniaturyzacja komputerów.
miniaturyzacja komputerów.
00:34
As a physician,
7
22851
1348
Jako fizyk,
00:36
I wonder whether we could use it
to reduce the number of lives lost
to reduce the number of lives lost
8
24223
5723
zastanawiam się, czy da się jej użyć,
żeby zmniejszyć liczbę ofiar
żeby zmniejszyć liczbę ofiar
00:41
due to one of the fastest-growing
diseases on Earth:
diseases on Earth:
9
29970
4107
jednej z najszybciej rozwijających się
chorób na świecie:
chorób na świecie:
00:46
cancer.
10
34101
1418
raka.
00:47
Now when I say that,
11
35543
1255
Kiedy to mówię,
00:48
what most people hear me say
is that we're working on curing cancer.
is that we're working on curing cancer.
12
36822
3778
wielu ludzi myśli, że mówię
o znalezieniu lekarstwa na raka.
o znalezieniu lekarstwa na raka.
00:52
And we are.
13
40624
1263
Szukamy go.
00:53
But it turns out
14
41911
1151
Ale okazuje się,
00:55
that there's an incredible
opportunity to save lives
opportunity to save lives
15
43086
2801
że dzięki profilaktyce
i wczesnemu wykrywaniu
i wczesnemu wykrywaniu
00:57
through the early detection
and prevention of cancer.
and prevention of cancer.
16
45911
3333
można ocalić wiele istnień ludzkich.
01:01
Worldwide, over two-thirds of deaths
due to cancer are fully preventable
due to cancer are fully preventable
17
49785
5379
Ponad 2/3 śmierci spowodowanych
rakiem można by było uniknąć,
rakiem można by było uniknąć,
01:07
using methods that we already
have in hand today.
have in hand today.
18
55188
2800
korzystając z metod, które znamy obecnie.
01:10
Things like vaccination, timely screening
19
58406
2899
Chodzi o szczepienia, badania na czas
01:13
and of course, stopping smoking.
20
61329
2233
i, oczywiście, rzucenie palenia.
01:16
But even with the best tools
and technologies that we have today,
and technologies that we have today,
21
64316
3593
Ale mimo że dysponujemy obecnie
najlepszymi narzędziami i technologiami,
najlepszymi narzędziami i technologiami,
01:19
some tumors can't be detected
22
67933
2063
niektóre nowotwory da się wykryć
01:22
until 10 years after
they've started growing,
they've started growing,
23
70020
3670
dopiero po 10 latach
od ich pojawienia się,
od ich pojawienia się,
01:25
when they are 50 million
cancer cells strong.
cancer cells strong.
24
73714
3763
kiedy składają się już
z 50 milionów komórek.
z 50 milionów komórek.
01:30
What if we had better technologies
25
78178
1679
A jeśli mielibyśmy lepsze narzędzie
01:31
to detect some of these more
deadly cancers sooner,
deadly cancers sooner,
26
79881
3106
do wczesnego wykrywania tych nowotworów,
gdy można jeszcze je usunąć,
01:35
when they could be removed,
27
83011
1302
01:36
when they were just getting started?
28
84337
2201
zaraz na początku ich powstawania?
01:38
Let me tell you about how
miniaturization might get us there.
miniaturization might get us there.
29
86562
3275
Pozwólcie, że powiem wam,
jak miniaturyzacja może nam pomóc.
jak miniaturyzacja może nam pomóc.
01:43
This is a microscope in a typical lab
30
91140
2288
To jest mikroskop z typowego laboratorium,
01:45
that a pathologist would use
for looking at a tissue specimen,
for looking at a tissue specimen,
31
93452
3556
którego używa patolog,
badając wycinek tkanki
badając wycinek tkanki
01:49
like a biopsy or a pap smear.
32
97032
2438
podczas robienia biopsji lub cytologii.
01:51
This $7,000 microscope
33
99927
2068
Ten mikroskop za 7 tysięcy dolarów
01:54
would be used by somebody
with years of specialized training
with years of specialized training
34
102019
3256
może służyć komuś doświadczonemu
01:57
to spot cancer cells.
35
105299
1789
w znajdywaniu komórek rakowych.
02:00
This is an image from a colleague
of mine at Rice University,
of mine at Rice University,
36
108126
3046
A to zdjęcie mojej koleżanki
z uniwersytetu Rice,
z uniwersytetu Rice,
02:03
Rebecca Richards-Kortum.
37
111196
1578
Rebbeki Richards-Kortum.
02:04
What she and her team have done
is miniaturize that whole microscope
is miniaturize that whole microscope
38
112798
3827
Wraz ze swoim zespołem
zmniejszyła cały mikroskop
zmniejszyła cały mikroskop
02:08
into this $10 part,
39
116649
1975
do części wartej 10 dolarów
02:10
and it fits on the end
of an optical fiber.
of an optical fiber.
40
118648
2816
i mieszczącej się na końcówce światłowodu.
02:13
Now what that means is instead
of taking a sample from a patient
of taking a sample from a patient
41
121923
3634
To oznacza, że teraz zamiast
pobierać materiał od pacjenta
pobierać materiał od pacjenta
02:17
and sending it to the microscope,
42
125581
1649
i badać go pod mikroskopem,
02:19
you can bring the microscope
to the patient.
to the patient.
43
127254
2556
można przynieść mikroskop do pacjenta.
02:22
And then, instead of requiring
a specialist to look at the images,
a specialist to look at the images,
44
130260
4359
I zamiast wymagać od specjalisty oceny,
02:26
you can train the computer to score
normal versus cancerous cells.
normal versus cancerous cells.
45
134643
5062
można zaprogramować komputer tak,
żeby sam rozpoznawał komórki rakowe.
żeby sam rozpoznawał komórki rakowe.
02:32
Now this is important,
46
140084
1170
To jest istotne.
02:33
because what they found
working in rural communities,
working in rural communities,
47
141278
3037
Podczas pracy jej zespołu
na obszarach wiejskich okazało się,
na obszarach wiejskich okazało się,
02:36
is that even when they have
a mobile screening van
a mobile screening van
48
144339
3239
że nawet jeśli dysponują
autobusem diagnostycznym,
autobusem diagnostycznym,
02:39
that can go out into the community
and perform exams
and perform exams
49
147602
2833
który pozwala dotrzeć do gmin,
przeprowadzić badania,
przeprowadzić badania,
02:42
and collect samples
50
150459
1405
zebrać próbki,
02:43
and send them to the central
hospital for analysis,
hospital for analysis,
51
151888
3216
wysłać je do analizy
do centralnego szpitala,
do centralnego szpitala,
02:47
that days later,
52
155128
1344
to jakiś czas później
02:48
women get a call
with an abnormal test result
with an abnormal test result
53
156496
2667
kobiety z negatywnymi wynikami
02:51
and they're asked to come in.
54
159187
1617
i tak są proszone o przyjazd.
02:52
Fully half of them don't turn up
because they can't afford the trip.
because they can't afford the trip.
55
160828
4343
I ponad połowa z nich się nie pojawia,
ponieważ nie stać ich na przejazd.
ponieważ nie stać ich na przejazd.
02:57
With the integrated microscope
and computer analysis,
and computer analysis,
56
165721
3424
Dzięki zintegrowanemu mikroskopowi
i analizie komputerowej
i analizie komputerowej
03:01
Rebecca and her colleagues
have been able to create a van
have been able to create a van
57
169169
2828
Rebecca i jej koledzy
zaprojektowali pojazd,
zaprojektowali pojazd,
03:04
that has both a diagnostic setup
and a treatment setup.
and a treatment setup.
58
172021
3786
który daje możliwość
diagnostyki i leczenia.
diagnostyki i leczenia.
03:07
And what that means
is that they can do a diagnosis
is that they can do a diagnosis
59
175831
2714
A to znaczy, że diagnozę
można zrobić od ręki
można zrobić od ręki
03:10
and perform therapy on the spot,
60
178569
2687
i od razu rozpocząć leczenie,
03:13
so no one is lost to follow up.
61
181280
2138
dzięki czemu żaden pacjent nie umknie.
03:15
That's just one example of how
miniaturization can save lives.
miniaturization can save lives.
62
183831
3948
To tylko jeden przykład na to,
jak miniaturyzacja może ocalić życie.
jak miniaturyzacja może ocalić życie.
03:20
Now as engineers,
63
188148
1153
Inżynierowie
03:21
we think of this
as straight-up miniaturization.
as straight-up miniaturization.
64
189325
2745
myślą o prawdziwej miniaturyzacji.
03:24
You took a big thing
and you made it little.
and you made it little.
65
192094
2437
O tworzeniu małej rzeczy z dużej.
03:26
But what I told you before about computers
66
194555
2251
Ale przed chwilą mówiłam,
03:28
was that they transformed our lives
67
196830
2246
że komputery zmieniły nasze życie,
03:31
when they became small enough
for us to take them everywhere.
for us to take them everywhere.
68
199100
4301
bo stały się tak małe,
że można je zabrać wszędzie.
że można je zabrać wszędzie.
03:35
So what is the transformational
equivalent like that in medicine?
equivalent like that in medicine?
69
203785
4296
Co jest odpowiednikiem
takiej zmiany w medycynie?
takiej zmiany w medycynie?
03:40
Well, what if you had a detector
70
208500
3136
A co, jeśli istniałby czujnik tak mały,
03:43
that was so small that it could
circulate in your body,
circulate in your body,
71
211660
4262
że mógłby krążyć po ciele,
03:47
find the tumor all by itself
72
215946
2413
znaleźć zmiany nowotworowe
03:50
and send a signal to the outside world?
73
218383
2369
i wysłać sygnał na zewnątrz?
03:53
It sounds a little bit
like science fiction.
like science fiction.
74
221079
2077
To brzmi trochę jak science fiction.
03:55
But actually, nanotechnology
allows us to do just that.
allows us to do just that.
75
223180
3903
Ale w zasadzie nanotechnologia
pozwala nam na to już teraz.
pozwala nam na to już teraz.
03:59
Nanotechnology allows us to shrink
the parts that make up the detector
the parts that make up the detector
76
227415
4881
Nanotechnologia pozwala zmniejszyć
części takiego czujnika
części takiego czujnika
04:04
from the width of a human hair,
77
232320
1837
ze 100 mikrometrów,
04:06
which is 100 microns,
78
234181
1660
czyli szerokości ludzkiego włosa,
04:07
to a thousand times smaller,
79
235865
2555
do 100 nanometrów,
04:10
which is 100 nanometers.
80
238444
1902
czyli tysiąc razy.
04:12
And that has profound implications.
81
240370
2810
A to niesie ze sobą
daleko idące konsekwencje.
daleko idące konsekwencje.
04:15
It turns out that materials
actually change their properties
actually change their properties
82
243583
3643
Okazuje się, że tworzywa
zmieniają swoje właściwości
zmieniają swoje właściwości
04:19
at the nanoscale.
83
247250
1596
w nanoskali.
04:21
You take a common material like gold,
84
249279
2498
Popularne złoto
04:23
and you grind it into dust,
into gold nanoparticles,
into gold nanoparticles,
85
251801
3321
po starciu na pył, na złote nanocząstki,
04:27
and it changes from looking
gold to looking red.
gold to looking red.
86
255146
3312
zmienia kolor ze złotego na czerwony.
04:31
If you take a more exotic material
like cadmium selenide --
like cadmium selenide --
87
259082
3813
Bardziej egzotyczny materiał,
taki jak selenek kadmu
taki jak selenek kadmu
04:34
forms a big, black crystal --
88
262919
2174
tworzy duże, czarne kryształy.
04:37
if you make nanocrystals
out of this material
out of this material
89
265117
2601
Nanocząstki tego materiału
04:39
and you put it in a liquid,
90
267742
1573
włożone do cieczy
04:41
and you shine light on it,
91
269339
1824
i oświetlone światłem
04:43
they glow.
92
271187
1166
świecą.
04:44
And they glow blue, green,
yellow, orange, red,
yellow, orange, red,
93
272377
5631
Świecą na niebiesko, zielono,
żółto, pomarańczowo lub czerwono,
żółto, pomarańczowo lub czerwono,
04:50
depending only on their size.
94
278032
2275
w zależności od rozmiaru.
04:52
It's wild! Can you imagine an object
like that in the macro world?
like that in the macro world?
95
280887
4003
To szalone! Wyobraźcie sobie
taki przedmiot w świecie makro.
taki przedmiot w świecie makro.
04:56
It would be like all the denim jeans
in your closet are all made of cotton,
in your closet are all made of cotton,
96
284914
6571
To tak, jakby wszystkie jeansy w szafie,
zrobione z tego samego materiału,
zrobione z tego samego materiału,
05:03
but they are different colors
depending only on their size.
depending only on their size.
97
291509
4311
miały różne kolory
w zależności od rozmiaru.
w zależności od rozmiaru.
05:08
(Laughter)
98
296212
1696
(Śmiech)
05:10
So as a physician,
99
298982
1524
Jako fizyka,
05:12
what's just as interesting to me
100
300530
2224
interesuje mnie to,
05:14
is that it's not just
the color of materials
the color of materials
101
302778
2300
że nie tylko kolor różnych materiałów
05:17
that changes at the nanoscale;
102
305102
1931
zmienia się w nanoskali;
05:19
the way they travel
in your body also changes.
in your body also changes.
103
307057
3608
ich sposób przemieszczania się
w ludzkim ciele też się zmienia.
w ludzkim ciele też się zmienia.
05:23
And this is the kind of observation
that we're going to use
that we're going to use
104
311137
2799
I to jest coś, co wykorzystamy
05:25
to make a better cancer detector.
105
313960
2174
do stworzenia lepszego detektora raka.
05:28
So let me show you what I mean.
106
316158
1753
Pokażę, o co mi chodzi.
05:30
This is a blood vessel in the body.
107
318686
2197
To jest naczynie krwionośne.
05:32
Surrounding the blood vessel is a tumor.
108
320907
2411
Otacza je nowotwór.
05:35
We're going to inject nanoparticles
into the blood vessel
into the blood vessel
109
323683
3041
Do tego naczynia wstrzykujemy nanocząstki
05:38
and watch how they travel
from the bloodstream into the tumor.
from the bloodstream into the tumor.
110
326748
4180
i obserwujemy, jak przemieszczają się
z krwiobiegu do komórki rakowej.
z krwiobiegu do komórki rakowej.
05:43
Now it turns out that the blood vessels
of many tumors are leaky,
of many tumors are leaky,
111
331464
4352
Okazuje się, że naczynia krwionośne
otoczone nowotworem są dziurawe,
otoczone nowotworem są dziurawe,
05:47
and so nanoparticles can leak out
from the bloodstream into the tumor.
from the bloodstream into the tumor.
112
335840
4366
więc nanocząsteczki mogą przedostać się
z krwiobiegu do komórki rakowej.
z krwiobiegu do komórki rakowej.
05:52
Whether they leak out
depends on their size.
depends on their size.
113
340628
3134
To, czy się przedostaną,
zależy od ich rozmiaru.
zależy od ich rozmiaru.
05:56
So in this image,
114
344129
1150
Na tej wizualizacji
05:57
the smaller, hundred-nanometer,
blue nanoparticles are leaking out,
blue nanoparticles are leaking out,
115
345303
4371
mniejsze, 100-nanometrowe
niebieskie nanocząstki wyciekają,
niebieskie nanocząstki wyciekają,
06:01
and the larger, 500-nanometer,
red nanoparticles
red nanoparticles
116
349698
3396
a większe, 500-nanometrowe
czerwone nanocząstki
czerwone nanocząstki
06:05
are stuck in the bloodstream.
117
353118
1777
zostają w krwiobiegu.
06:06
So that means as an engineer,
118
354919
2103
To oznacza, że jako inżynier
06:09
depending on how big
or small I make a material,
or small I make a material,
119
357046
3992
mam wpływ na to, czy jakiś materiał
przeniknie do ciała ludzkiego,
przeniknie do ciała ludzkiego,
06:13
I can change where it goes in your body.
120
361062
3041
w zależności od tego,
jaki nadam mu rozmiar.
jaki nadam mu rozmiar.
06:17
In my lab, we recently made
a cancer nanodetector
a cancer nanodetector
121
365249
4642
Ostatnio w moim laboratorium
stworzyliśmy nanodetektor raka,
stworzyliśmy nanodetektor raka,
06:21
that is so small that it could travel
into the body and look for tumors.
into the body and look for tumors.
122
369915
5248
który jest tak mały, że może podróżować
po ciele w poszukiwaniu komórek rakowych.
po ciele w poszukiwaniu komórek rakowych.
06:27
We designed it to listen
for tumor invasion:
for tumor invasion:
123
375477
4092
Zaprojektowaliśmy go tak,
aby wsłuchiwał się w nowotworową inwazję:
aby wsłuchiwał się w nowotworową inwazję:
06:31
the orchestra of chemical signals
that tumors need to make to spread.
that tumors need to make to spread.
124
379593
4773
orkiestrę sygnałów chemicznych,
którą rak uruchamia, aby rosnąć.
którą rak uruchamia, aby rosnąć.
06:36
For a tumor to break out
of the tissue that it's born in,
of the tissue that it's born in,
125
384932
2902
Aby nowotwór zniszczył
tkankę, w której się tworzy,
tkankę, w której się tworzy,
06:39
it has to make chemicals called enzymes
126
387858
2716
musi stworzyć chemikalia zwane enzymami,
06:42
to chew through
the scaffolding of tissues.
the scaffolding of tissues.
127
390598
2584
żeby przegryźć się
przez rusztowanie tkanki.
przez rusztowanie tkanki.
06:45
We designed these nanoparticles
to be activated by these enzymes.
to be activated by these enzymes.
128
393763
4722
Zaprojektowaliśmy nanocząstki,
które są aktywowane przez te enzymy.
które są aktywowane przez te enzymy.
06:51
One enzyme can activate a thousand
of these chemical reactions in an hour.
of these chemical reactions in an hour.
129
399034
5912
Jeden enzym może aktywować
tysiąc reakcji chemicznych w godzinę.
tysiąc reakcji chemicznych w godzinę.
06:57
Now in engineering, we call
that one-to-a-thousand ratio
that one-to-a-thousand ratio
130
405462
3558
W inżynierii nazywa się to
amplifikacją w skali 1 do 1000,
amplifikacją w skali 1 do 1000,
07:01
a form of amplification,
131
409044
1565
która jest charakterystyczna
dla ultraczułych materiałów.
dla ultraczułych materiałów.
07:02
and it makes something ultrasensitive.
132
410633
2172
07:04
So we've made an ultrasensitive
cancer detector.
cancer detector.
133
412829
3833
Stworzyliśmy więc
ultraczuły detektor raka.
ultraczuły detektor raka.
07:09
OK, but how do I get this activated
signal to the outside world,
signal to the outside world,
134
417220
4900
No dobrze, ale jak wydobyć
ten sygnał na zewnątrz,
ten sygnał na zewnątrz,
07:14
where I can act on it?
135
422144
1738
gdzie mogę coś z nim zrobić?
07:15
For this, we're going to use
one more piece of nanoscale biology,
one more piece of nanoscale biology,
136
423906
3552
W tym celu użyliśmy jeszcze jednego
elementu biologii w nanoskali,
elementu biologii w nanoskali,
07:19
and that has to do with the kidney.
137
427482
1784
który ma związek z nerkami.
07:21
The kidney is a filter.
138
429659
1916
Nerka to filtr.
07:23
Its job is to filter out the blood
and put waste into the urine.
and put waste into the urine.
139
431996
4629
Jej praca polega na oczyszczaniu krwi
z zanieczyszczeń i wydalaniu ich w moczu.
z zanieczyszczeń i wydalaniu ich w moczu.
07:29
It turns out that what the kidney filters
140
437197
2662
Okazuje się, że to,
czy nerki coś przefiltrują,
czy nerki coś przefiltrują,
07:31
is also dependent on size.
141
439883
2562
też zależy od wielkości.
07:34
So in this image, what you can see
142
442901
1940
Ta wizualizacja pokazuje,
07:36
is that everything smaller
than five nanometers
than five nanometers
143
444865
3009
że wszystko, co jest mniejsze
niż 5 nanometrów,
niż 5 nanometrów,
07:39
is going from the blood,
through the kidney, into the urine,
through the kidney, into the urine,
144
447898
4105
przechodzi z krwi przez nerkę do moczu,
07:44
and everything else
that's bigger is retained.
that's bigger is retained.
145
452027
2670
a wszystko, co jest większe, zostaje.
07:47
OK, so if I make a 100-nanometer
cancer detector,
cancer detector,
146
455176
4947
Czyli jeśli 100-nanometrowy detektor raka
07:52
I inject it in the bloodstream,
147
460147
2472
wstrzyknę do krwiobiegu,
07:54
it can leak into the tumor
where it's activated by tumor enzymes
where it's activated by tumor enzymes
148
462643
5430
on przeniknie do komórki nowotworowej,
gdzie zostanie aktywowany przez enzymy
gdzie zostanie aktywowany przez enzymy
08:00
to release a small signal
149
468097
2356
i da sygnał,
08:02
that is small enough to be
filtered out of the kidney
filtered out of the kidney
150
470477
3222
na tyle mały, żeby nerki go przefiltrowały
08:05
and put into the urine,
151
473723
2178
i przepuściły do moczu,
08:07
I have a signal in the outside world
that I can detect.
that I can detect.
152
475925
4041
w ten sposób sygnał wyjdzie na zewnątrz,
gdzie będę mogła go odebrać.
gdzie będę mogła go odebrać.
08:12
OK, but there's one more problem.
153
480588
2052
Ale jest jeszcze jeden problem.
08:14
This is a tiny little signal,
154
482664
1746
Ten sygnał jest naprawdę mały,
08:16
so how do I detect it?
155
484434
1972
jak można go wykryć?
08:18
Well, the signal is just a molecule.
156
486730
2235
Sygnał to tylko molekuła.
08:20
They're molecules
that we designed as engineers.
that we designed as engineers.
157
488989
2667
Te molekuły są zaprojektowane
przez nas, inżynierów.
przez nas, inżynierów.
08:23
They're completely synthetic,
and we can design them
and we can design them
158
491680
3178
Są całkowicie sztuczne
i zaprojektowaliśmy je tak,
i zaprojektowaliśmy je tak,
08:26
so they are compatible
with our tool of choice.
with our tool of choice.
159
494882
3239
żeby były kompatybilne z narzędziem,
którego chcemy użyć.
którego chcemy użyć.
08:30
If we want to use a really
sensitive, fancy instrument
sensitive, fancy instrument
160
498145
3442
Jeżeli chcemy użyć
naprawdę czułego narzędzia,
naprawdę czułego narzędzia,
08:33
called a mass spectrometer,
161
501611
1964
zwanego spektrometrem mas,
08:35
then we make a molecule
with a unique mass.
with a unique mass.
162
503599
2511
tworzymy molekułę o unikalnej masie.
08:38
Or maybe we want make something
that's more inexpensive and portable.
that's more inexpensive and portable.
163
506671
3699
Ale czasem chcemy skorzystać
z czegoś tańszego i poręcznego.
z czegoś tańszego i poręcznego.
08:42
Then we make molecules
that we can trap on paper,
that we can trap on paper,
164
510394
3783
Wtedy tworzymy molekuły,
które możemy przechwycić na papierze,
które możemy przechwycić na papierze,
08:46
like a pregnancy test.
165
514201
1704
jak w teście ciążowym.
08:47
In fact, there's a whole
world of paper tests
world of paper tests
166
515929
2626
Właściwie istnieje cała masa
papierowych testów,
papierowych testów,
08:50
that are becoming available
in a field called paper diagnostics.
in a field called paper diagnostics.
167
518579
4512
które są teraz dostępne
jako szybkie testy diagnostyczne.
jako szybkie testy diagnostyczne.
08:55
Alright, where are we going with this?
168
523711
2326
Dokąd to wszystko zmierza?
08:58
What I'm going to tell you next,
169
526724
1569
Teraz zamierzam opowiedzieć
09:00
as a lifelong researcher,
170
528317
1826
o moim marzeniu
09:02
represents a dream of mine.
171
530167
1879
zdeklarowanego naukowca.
09:04
I can't say that's it's a promise;
172
532396
2093
To nie jest żadna obietnica.
09:06
it's a dream.
173
534513
1492
To jest marzenie.
09:08
But I think we all have to have dreams
to keep us pushing forward,
to keep us pushing forward,
174
536029
3587
Ale myślę, że wszyscy powinniśmy
marzyć, żeby iść naprzód,
marzyć, żeby iść naprzód,
09:11
even -- and maybe especially --
cancer researchers.
cancer researchers.
175
539640
3937
nawet, a może przede wszystkim,
ludzie zajmujący się badaniem nowotworów.
ludzie zajmujący się badaniem nowotworów.
09:15
I'm going to tell you what I hope
will happen with my technology,
will happen with my technology,
176
543601
3499
Opowiem wam, co mam nadzieję
stanie się z moją technologią,
stanie się z moją technologią,
09:19
that my team and I will put
our hearts and souls
our hearts and souls
177
547124
4091
ja i mój zespół dołożymy wszelkich starań,
09:23
into making a reality.
178
551239
1522
żeby to urzeczywistnić.
09:25
OK, here goes.
179
553289
1698
Do rzeczy.
09:27
I dream that one day,
180
555011
3355
Marzy mi się, że pewnego dnia
09:30
instead of going into
an expensive screening facility
an expensive screening facility
181
558390
3255
zamiast iść do drogiego
centrum diagnostycznego
centrum diagnostycznego
09:33
to get a colonoscopy,
182
561669
1505
na kolonoskopię,
09:35
or a mammogram,
183
563198
1323
mammografię
09:36
or a pap smear,
184
564545
1408
lub cytologię,
09:38
that you could get a shot,
185
566585
1719
będzie można dostać zastrzyk,
09:40
wait an hour,
186
568328
1660
poczekać godzinę,
09:42
and do a urine test on a paper strip.
187
570012
2795
a potem wykonać badanie moczu
papierowym testem paskowym.
papierowym testem paskowym.
09:45
I imagine that this could even happen
188
573653
2807
Wyobrażam sobie, że to się może dziać
09:48
without the need for steady electricity,
189
576484
2663
bez użycia elektryczności
09:51
or a medical professional in the room.
190
579171
2604
czy obecności lekarza.
09:53
Maybe they could be far away
191
581799
1497
Lekarz może być bardzo daleko,
09:55
and connected only by the image
on a smartphone.
on a smartphone.
192
583320
2810
obecny tylko na ekranie smartfona.
09:58
Now I know this sounds like a dream,
193
586854
1735
Wiem, że to brzmi nieprawdopodobnie,
10:00
but in the lab we already
have this working in mice,
have this working in mice,
194
588613
3119
ale w laboratorium to działa u myszy,
10:03
where it works better
than existing methods
than existing methods
195
591756
2079
działa nawet lepiej niż obecne metody
10:05
for the detection of lung,
colon and ovarian cancer.
colon and ovarian cancer.
196
593859
3971
wykrywania nowotworów
płuc, okrężnicy i jajników.
płuc, okrężnicy i jajników.
10:10
And I hope that what this means
197
598603
2234
Mam nadzieję,
10:12
is that one day we can
detect tumors in patients
detect tumors in patients
198
600861
5176
że kiedyś będziemy umieli wykryć raka
10:18
sooner than 10 years
after they've started growing,
after they've started growing,
199
606061
3293
szybciej niż po 10 latach od momentu
jego pojawienia się u pacjenta,
jego pojawienia się u pacjenta,
10:21
in all walks of life,
200
609378
1985
bez względu na pozycję społeczną,
10:23
all around the globe,
201
611387
1849
w każdym zakątku na świecie,
10:25
and that this would lead
to earlier treatments,
to earlier treatments,
202
613260
2735
a to doprowadzi
do szybszego podjęcia leczenia
do szybszego podjęcia leczenia
10:28
and that we could save more lives
than we can today,
than we can today,
203
616019
3598
i ocalenia większej liczby ludzi niż teraz
10:31
with early detection.
204
619641
1284
poprzez wczesne wykrywanie.
10:33
Thank you.
205
621686
1182
Dziękuję.
10:34
(Applause)
206
622892
7483
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Sangeeta Bhatia - Physician, bioengineer and entrepreneurSangeeta Bhatia is a cancer researcher, MIT professor and biotech entrepreneur who works to adapt technologies developed in the computer industry for medical innovation.
Why you should listen
Trained as both a physician and engineer at Harvard, MIT, and Brown University, Sangeeta Bhatia leverages 'tiny technologies' of miniaturization to yield inventions with new applications in tissue regeneration, stem cell differentiation, medical diagnostics, predictive toxicology and drug delivery. She and her trainees have launched more than 10 biotechnology companies to improve human health.
Bhatia has received many honors including the Lemelson-MIT Prize, known as the 'Oscar for inventors,' and the Heinz Medal for groundbreaking inventions and advocacy for women in STEM fields. She is a Howard Hughes Medical Institute Investigator, the Director of the Marble Center for Cancer Nanomedicine at the Koch Institute for Integrative Cancer Research and an elected member of the National Academy of Engineering, the American Academy of Arts and Science and Brown University's Board of Trustees.
Sangeeta Bhatia | Speaker | TED.com