ABOUT THE SPEAKER
James Bridle - Artist, writer
Working across technologies and disciplines, James Bridle examines technology, knowledge and the end of the future.

Why you should listen

James Bridle is an artist and writer working across technologies and disciplines. His artworks and installations have been exhibited in Europe, North and South America, Asia and Australia, and have been viewed by hundreds of thousands of visitors online. He has been commissioned by organizations including the Victoria & Albert Museum, the Barbican, Artangel, the Oslo Architecture Triennale and the Istanbul Design Biennial, and he has been honored by Ars Electronica, the Japan Media Arts Festival and the Design Museum, London. His writing on literature, culture and networks has appeared in magazines and newspapers including Frieze, Wired, Domus, Cabinet, The Atlantic, the New Statesman and many others, and he has written a regular column for The Observer.

New Dark Age, Bridle's book about technology, knowledge and the end of the future is forthcoming from Verso (UK & US) in 2018. He lectures regularly on radio, at conferences, universities and other events including SXSW, Lift, the Global Art Forum and Re:Publica. He has been a resident at Lighthouse, Brighton, the White Building, London and Eyebeam, New York, and an adjunct professor on the interactive telecommunications program at New York University.

More profile about the speaker
James Bridle | Speaker | TED.com
TED2018

James Bridle: The nightmare videos of children's YouTube -- and what's wrong with the internet today

James Bridle: Video gây ác mộng cho trẻ em trên YouTube - có gì sai với Internet ngày nay

Filmed:
5,404,429 views

Nhà văn và nghệ sĩ James Bridle hé lộ góc tối của Internet, nơi những người hoặc nhóm người vô danh trên YouTube tác động lên trí não của trẻ nhỏ để đổi lấy doanh thu quảng cáo. Từ những màn "đập hộp" "trứng bất ngờ" đến "Bài hát Gia đình Ngón tay" tới thuật toán nhào trộn nhân vật hoạt hình quen thuộc với tình huống bạo lực, những video này khai thác và làm những đầu óc non trẻ kinh sợ - và cho thấy thế giới ngày càng bị dữ liệu chi phối của chúng ta sẽ đi về đâu. James phát biểu: "Đã đến lúc ngừng cho rằng công nghệ sẽ giải quyết được mọi vấn đề. Thay vào đó, hãy dùng nó như một hướng dẫn cho các vấn đề thực sự, để có thể xem xét thấu đáo và tìm cách giải quyết."
- Artist, writer
Working across technologies and disciplines, James Bridle examines technology, knowledge and the end of the future. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

Tôi là James.
00:12
I'm JamesJames.
0
777
1183
Nhà văn và nghệ sĩ,
00:13
I'm a writernhà văn and artisthọa sĩ,
1
1984
1686
00:15
and I make work about technologyCông nghệ.
2
3694
2341
và tôi sáng tác phẩm về công nghệ.
00:18
I do things like drawvẽ tranh life-sizeKích thước outlinesphác thảo
of militaryquân đội dronesmục tiêu giả lập
3
6454
3911
Tôi vẽ viền máy bay do thám quân sự
theo kích thước thật
lên đường phố khắp thế giới,
00:22
in citythành phố streetsđường phố around the worldthế giới,
4
10389
1828
00:24
so that people can startkhởi đầu to think
and get theirhọ headsđầu around
5
12241
2950
để mọi người bắt đầu suy nghĩ
và quan tâm
00:27
these really quitekhá hard-to-seekhó nhìn thấy
and hard-to-think-aboutkhó khăn-để-nghĩ-giới thiệu về technologiescông nghệ.
6
15215
3440
đến những công nghệ
khó nhìn thấy và khó hiểu này.
00:31
I make things like neuralthần kinh networksmạng lưới
that predicttiên đoán the resultscác kết quả of electionscuộc bầu cử
7
19494
3836
Tôi tạo ra những tác phẩm như
mạng dự đoán kết quả bỏ phiếu
dựa trên báo cáo thời tiết,
00:35
baseddựa trên on weatherthời tiết reportsbáo cáo,
8
23354
1737
00:37
because I'm intriguedhấp dẫn about
9
25115
1314
vì tôi quan tâm đến
00:38
what the actualthực tế possibilitieskhả năng
of these weirdkỳ dị newMới technologiescông nghệ are.
10
26453
3924
tiềm năng thực sự của
những công nghệ mới lạ này.
Năm ngoái, tôi tự chế tạo
xe tự lái.
00:43
Last yearnăm, I builtđược xây dựng
my ownsở hữu self-drivingtự lái carxe hơi.
11
31405
2426
Vì không thật sự
tin tưởng vào công nghệ,
00:45
But because I don't
really trustLòng tin technologyCông nghệ,
12
33855
2526
00:48
I alsocũng thế designedthiết kế a trapcái bẫy for it.
13
36405
1928
tôi tự thiết kế luôn đường chạy.
00:50
(LaughterTiếng cười)
14
38777
1086
(Tiếng cười)
00:51
And I do these things mostlychủ yếu because
I find them completelyhoàn toàn fascinatinghấp dẫn,
15
39887
4298
Tôi làm những việc này
không chỉ vì thấy nó cực kỳ thú vị,
mà còn vì tôi nghĩ
công nghệ là cách
00:56
but alsocũng thế because I think
when we talk about technologyCông nghệ,
16
44209
2602
ta nói về bản thân mình
00:58
we're largelyphần lớn talkingđang nói about ourselveschúng ta
17
46835
2619
01:01
and the way that we understandhiểu không the worldthế giới.
18
49478
2299
cũng như nhìn nhận của ta
về thế giới.
01:03
So here'sđây là a storycâu chuyện about technologyCông nghệ.
19
51801
2442
Và đây là một câu chuyện
về công nghệ.
01:07
This is a "surprisesự ngạc nhiên eggtrứng" videovideo.
20
55520
2830
Đây là một video
"trứng bất ngờ".
Đó cơ bản là video ai đó
ngồi mở thật nhiều trứng sô-cô-la
01:10
It's basicallyvề cơ bản a videovideo of someonengười nào
openingkhai mạc up loadstải of chocolatesô cô la eggsquả trứng
21
58374
3348
để người xem thấy được
đồ chơi bên trong.
01:13
and showinghiển thị the toysđồ chơi insidephía trong to the viewerngười xem.
22
61746
2126
01:16
That's it. That's all it does
for sevenbảy long minutesphút.
23
64461
2649
Chỉ vậy thôi. Đó là toàn bộ
nội dung trong bảy phút.
01:19
And I want you to noticeđể ý
two things about this.
24
67428
3051
Và tôi muốn các bạn chú ý
đến hai điều.
01:22
First of all, this videovideo
has 30 milliontriệu viewslượt xem.
25
70503
4074
Thứ nhất, video này
đạt 30 triệu lượt xem.
(Tiếng cười)
01:26
(LaughterTiếng cười)
26
74601
1275
Điều còn lại là,
01:28
And the other thing is,
27
76376
1166
01:29
it comesđến from a channelkênh
that has 6.3 milliontriệu subscribersthuê bao,
28
77566
3869
nó thuộc một kênh
có 6.3 triệu người theo dõi,
với tổng số tám tỷ lượt xem,
01:33
that has a totaltoàn bộ of eighttám billiontỷ viewslượt xem,
29
81459
2680
01:36
and it's all just more videosvideo like this --
30
84163
3106
chỉ toàn video như thế.
01:40
30 milliontriệu people watchingxem a guy
openingkhai mạc up these eggsquả trứng.
31
88256
3908
30 triệu người xem ai đó
mở những quả trứng này.
Nghe kỳ cục, nhưng nếu bạn
gõ "trứng bất ngờ" trên YouTube,
01:44
It soundsâm thanh prettyđẹp weirdkỳ dị, but if you searchTìm kiếm
for "surprisesự ngạc nhiên eggsquả trứng" on YouTubeYouTube,
32
92188
4481
kết quả cho thấy
có 10 triệu video như thế,
01:48
it'llnó sẽ tell you there's
10 milliontriệu of these videosvideo,
33
96693
3523
và tôi nghĩ thực tế
còn nhiều, nhiều hơn.
01:52
and I think that's an undercountundercount.
34
100240
1657
01:53
I think there's way, way more of these.
35
101921
1897
Nếu tiếp tục tìm,
bạn sẽ thấy vô số.
01:55
If you keep searchingđang tìm kiếm, they're endlessbất tận.
36
103842
2242
Có hàng triệu, hàng triệu
video thế này
01:58
There's millionshàng triệu and millionshàng triệu
of these videosvideo
37
106108
2159
02:00
in increasinglyngày càng baroquebaroque combinationskết hợp
of brandsthương hiệu and materialsnguyên vật liệu,
38
108291
3454
dưới đủ mọi hình thức kết hợp
giữa nhãn hàng và nội dung,
02:03
and there's more and more of them
beingđang uploadedđã tải lên everymỗi singleĐộc thân day.
39
111769
3846
và mỗi ngày, càng nhiều
video như vậy được tải lên.
02:07
Like, this is a strangekỳ lạ worldthế giới. Right?
40
115639
3511
Một thế giới kỳ lạ phải không?
02:11
But the thing is, it's not adultsngười trưởng thành
who are watchingxem these videosvideo.
41
119174
3383
Nhưng vấn đề là, những video này
không dành cho người lớn,
mà là cho trẻ nhỏ.
02:14
It's kidstrẻ em, smallnhỏ bé childrenbọn trẻ.
42
122581
2921
Những video này giống như
ma túy với chúng.
02:17
These videosvideo are
like crackcrack for little kidstrẻ em.
43
125526
2154
02:19
There's something about the repetitionsự lặp đi lặp lại,
44
127704
2075
Sự lặp đi lặp lại,
02:21
the constantkhông thay đổi little
dopaminedopamine hitđánh of the revealtiết lộ,
45
129803
2468
những tiết lộ nho nhỏ
02:24
that completelyhoàn toàn hooksmóc them in.
46
132295
1866
gây kích thích và cuốn hút chúng.
02:26
And little kidstrẻ em watch these videosvideo
over and over and over again,
47
134185
4809
Trẻ nhỏ xem những video này
hết lần này đến lần khác,
trong hàng giờ, hàng giờ liền.
02:31
and they do it for hoursgiờ
and hoursgiờ and hoursgiờ.
48
139018
2327
Và nếu bạn cố tách chúng
ra khỏi màn hình,
02:33
And if you try and take
the screenmàn away from them,
49
141369
2356
02:35
they'llhọ sẽ screamhét lên and screamhét lên and screamhét lên.
50
143749
1782
chúng sẽ la hét dữ dội.
Nếu bạn không tin tôi --
02:37
If you don't believe me --
51
145555
1262
02:38
and I've alreadyđã seenđã xem people
in the audiencethính giả noddinggật đầu --
52
146841
2607
tôi đã thấy vài khán giả gật đầu --
nếu bạn không tin tôi,
hãy hỏi người có con nhỏ,
02:41
if you don't believe me, find someonengười nào
with smallnhỏ bé childrenbọn trẻ and askhỏi them,
53
149472
3391
và họ sẽ biết về những video
"trứng bất ngờ" này.
02:44
and they'llhọ sẽ know about
the surprisesự ngạc nhiên eggtrứng videosvideo.
54
152887
2340
Đây là nơi ta bắt đầu.
02:47
So this is where we startkhởi đầu.
55
155251
2070
02:49
It's 2018, and someonengười nào, or lots of people,
56
157345
3642
Đây là năm 2018, ai đó,
hoặc rất nhiều người,
đang sử dụng cùng một cơ chế mà
Facebook và Instagram đang dùng
02:53
are usingsử dụng the sametương tự mechanismcơ chế that, like,
FacebookFacebook and InstagramInstagram are usingsử dụng
57
161011
3941
để khiến bạn liên tục
mở chúng ra xem.
02:56
to get you to keep checkingkiểm tra that appứng dụng,
58
164976
1989
02:58
and they're usingsử dụng it on YouTubeYouTube
to hackhack the brainsnão of very smallnhỏ bé childrenbọn trẻ
59
166989
3985
Và họ dùng nó trên YouTube để
tác động lên não bộ của trẻ nhỏ
03:02
in returntrở về for advertisingquảng cáo revenuethu nhập.
60
170998
1958
để đổi lấy lợi nhuận quảng cáo.
Ít ra thì tôi hy vọng
đó là điều họ đang làm.
03:06
At leastít nhất, I hopemong
that's what they're doing.
61
174346
2001
03:08
I hopemong that's what they're doing it for,
62
176371
1955
Tôi hy vọng đó là mục đích của họ,
03:10
because there's easierdễ dàng hơn wayscách
of makingchế tạo adquảng cáo revenuethu nhập on YouTubeYouTube.
63
178350
5308
bởi có những cách dễ hơn để
thu lợi từ quảng cáo trên YouTube.
Bạn có thể bịa chuyện hoặc
ăn cắp nội dung.
03:15
You can just make stuffđồ đạc up or steallấy trộm stuffđồ đạc.
64
183682
2332
03:18
So if you searchTìm kiếm for really
popularphổ biến kids'dành cho trẻ em cartoonsphim hoạt hình
65
186038
2635
Tìm những phim hoạt hình
thật sự phổ biến với trẻ em
03:20
like "PeppaPeppa PigCon lợn" or "PawPaw PatrolTuần tra,"
66
188697
1654
như "Pepper Pig" hoặc "Paw Patrol,"
03:22
you'llbạn sẽ find there's millionshàng triệu and millionshàng triệu
of these onlineTrực tuyến as well.
67
190375
3147
bạn sẽ thấy có hàng triệu
đoạn phim này trên mạng.
Tất nhiên, phần lớn không phải do
tác giả gốc tải lên.
03:25
Of coursekhóa học, mostphần lớn of them aren'tkhông phải postedđã đăng
by the originalnguyên contentNội dung creatorsngười sáng tạo.
68
193546
3352
Chúng đến từ nhiều tài khoản
bất kỳ khác nhau,
03:28
They come from loadstải and loadstải
of differentkhác nhau randomngẫu nhiên accountstài khoản,
69
196922
2999
và không thể biết
người tải là ai
03:31
and it's impossibleKhông thể nào to know
who'sai postingđăng them
70
199945
2240
hay động cơ của họ là gì.
03:34
or what theirhọ motivesđộng cơ mightcó thể be.
71
202209
1822
03:36
Does that soundâm thanh kindloại of familiarquen?
72
204428
1930
Điều này nghe có quen không?
Bởi vì đó chính là cơ chế
03:38
Because it's exactlychính xác the sametương tự mechanismcơ chế
73
206382
1980
đang hoạt động trên hầu hết
các dịch vụ kỹ thuật số,
03:40
that's happeningxảy ra acrossbăng qua mostphần lớn
of our digitalkỹ thuật số servicesdịch vụ,
74
208386
2600
khi ta không thể biết
thông tin này đến từ ai.
03:43
where it's impossibleKhông thể nào to know
where this informationthông tin is comingđang đến from.
75
211010
3207
Nó cơ bản là tin giả
với trẻ em,
03:46
It's basicallyvề cơ bản fakegiả mạo newsTin tức for kidstrẻ em,
76
214241
1829
03:48
and we're trainingđào tạo them from birthSinh
77
216094
2161
và chúng ta huấn luyện chúng từ bé
03:50
to clicknhấp chuột on the very first linkliên kết
that comesđến alongdọc theo,
78
218279
2506
để bấm vào đường dẫn nào
xuất hiện đầu tiên
03:52
regardlessbất kể of what the sourcenguồn is.
79
220809
1953
bất kể nguồn tin là gì.
03:54
That's doesn't seemhình như like
a terriblykhủng khiếp good ideaý kiến.
80
222786
2603
Có vẻ không phải là
một ý tưởng hay.
Còn đây là một thứ khác rất
phổ biến với trẻ trên YouTube,
03:58
Here'sĐây là anotherkhác thing
that's really biglớn on kids'dành cho trẻ em YouTubeYouTube.
81
226399
2710
gọi là "Bài hát Gia đình Ngón tay".
04:01
This is calledgọi là the "FingerNgón tay FamilyGia đình SongBài hát."
82
229133
1928
Tôi vừa nghe ai đó "ồ" lên.
04:03
I just heardnghe someonengười nào groanthan van
in the audiencethính giả.
83
231085
2018
04:05
This is the "FingerNgón tay FamilyGia đình SongBài hát."
84
233127
1624
Đây là "Bài hát Gia đình Ngón tay",
bài xưa nhất mà tôi tìm được.
04:06
This is the very first one I could find.
85
234775
1930
Từ năm 2007, và chỉ có
200,000 lượt xem.
04:08
It's from 2007, and it only has
200,000 viewslượt xem,
86
236729
2829
Chẳng là gì trong cuộc chơi này cả.
04:11
which is, like, nothing in this gametrò chơi.
87
239582
1976
Nhưng nó có một giai điệu
bắt tai khủng khiếp,
04:13
But it has this insanelyđiên cuồng earwormyearwormy tuneđiều chỉnh,
88
241582
2852
mà tôi sẽ không phát
cho các bạn nghe,
04:16
which I'm not going to playchơi to you,
89
244458
1682
04:18
because it will searSear itselfchinh no
into your brainóc
90
246164
2008
vì nó sẽ in vào não bạn
04:20
in the sametương tự way that
it searedseared itselfchinh no into minetôi,
91
248196
2395
như cách mà
nó đã in vào não tôi,
và tôi sẽ không làm điều đó
với các bạn đâu.
04:22
and I'm not going to do that to you.
92
250615
1770
04:24
But like the surprisesự ngạc nhiên eggsquả trứng,
93
252409
1344
Nhưng cũng như trứng bất ngờ,
nó len lỏi vào não trẻ
04:25
it's got insidephía trong kids'dành cho trẻ em headsđầu
94
253777
2164
và làm chúng bị nghiện.
04:27
and addictednghiện them to it.
95
255965
1607
Chỉ trong vài năm,
những video "Gia đình Ngón tay" này
04:29
So withinbên trong a fewvài yearsnăm,
these fingerngón tay familygia đình videosvideo
96
257596
2531
04:32
startkhởi đầu appearingxuất hiện everywheremọi nơi,
97
260151
1303
xuất hiện khắp nơi,
với nhiều phiên bản ngôn ngữ.
04:33
and you get versionsphiên bản
in differentkhác nhau languagesngôn ngữ
98
261478
2029
Những đoạn phim hoạt hình
minh hoạ bằng thức ăn
04:35
with popularphổ biến kids'dành cho trẻ em cartoonsphim hoạt hình usingsử dụng foodmón ăn
99
263531
2121
04:37
or, franklythẳng thắn, usingsử dụng whateverbất cứ điều gì kindloại
of animationhoạt hình elementscác yếu tố
100
265676
2550
hay bất kỳ yếu tố hoạt hình nào có sẵn.
04:40
you seemhình như to have lyingnói dối around.
101
268250
2252
Có hàng triệu, hàng triệu video
thế này trên mạng
04:43
And onceMột lần again, there are millionshàng triệu
and millionshàng triệu and millionshàng triệu of these videosvideo
102
271002
5197
với đa dạng
những sự kết hợp điên rồ.
04:48
availablecó sẵn onlineTrực tuyến in all of these
kindloại of insaneđiên combinationskết hợp.
103
276223
3435
Và càng dành nhiều
thời gian để xem,
04:51
And the more time
you startkhởi đầu to spendtiêu with them,
104
279682
2228
04:53
the crazierđiên and crazierđiên
you startkhởi đầu to feel that you mightcó thể be.
105
281934
3694
bạn càng cảm thấy mình
trở nên điên khùng.
Đó là khi tôi bắt đầu nhận thấy
04:57
And that's where I
kindloại of launchedđưa ra into this,
106
285652
3333
một cảm giác kỳ lạ
và không thể hiểu nổi
05:01
that feelingcảm giác of deepsâu strangenesskỳ lạ
and deepsâu lackthiếu sót of understandinghiểu biết
107
289009
3666
về cách những thứ này được tạo ra
và hiện diện quanh mình.
05:04
of how this thing was constructedxây dựng
that seemsdường như to be presentedtrình bày around me.
108
292699
4175
Không thể biết được
chúng đến từ đâu.
05:08
Because it's impossibleKhông thể nào to know
where these things are comingđang đến from.
109
296898
3167
Ai tạo ra chúng?
05:12
Like, who is makingchế tạo them?
110
300089
1241
Một số có vẻ là từ các nhóm
làm phim hoạt hình chuyên nghiệp.
05:13
Some of them appearxuất hiện to be madethực hiện
of teamsđội of professionalchuyên nghiệp animatorshoạt hình.
111
301354
3143
Một số khác chỉ là do phần mềm
sắp xếp ngẫu nhiên.
05:16
Some of them are just randomlyngẫu nhiên
assembledlắp ráp by softwarephần mềm.
112
304521
2882
05:19
Some of them are quitekhá wholesome-lookinglành mạnh, tìm kiếm
youngtrẻ kids'dành cho trẻ em entertainersnhà giải trí.
113
307427
4253
Một số trông có vẻ là
những sản phẩm giải trí chỉn chu cho trẻ,
và một số được tạo ra
bởi những người
05:23
And some of them are from people
114
311704
1552
05:25
who really clearlythông suốt
shouldn'tkhông nên be around childrenbọn trẻ at all.
115
313280
3007
rõ ràng là không nên
ở gần con nít.
05:28
(LaughterTiếng cười)
116
316311
1615
(Tiếng cười)
Một lần nữa, việc không thể lần ra
ai tạo ra những thứ này -
05:30
And onceMột lần again, this impossibilityimpossibility
of figuringtìm kiếm out who'sai makingchế tạo this stuffđồ đạc --
117
318987
4640
liệu có phải
là một phần mềm tự động?
05:35
like, this is a botbot?
118
323651
1156
Hay người thật?
Hay là một trò đùa?
05:36
Is this a personngười? Is this a trollTroll?
119
324831
2647
Ý nghĩa của việc
không thể phân biệt
05:39
What does it mean
that we can't tell the differenceSự khác biệt
120
327502
2382
những nguồn này nữa là gì?
05:41
betweengiữa these things anymorenữa không?
121
329908
1583
05:43
And again, doesn't that uncertaintytính không chắc chắn
feel kindloại of familiarquen right now?
122
331515
4848
Và cảm giác không chắc chắn này
quen thuộc phải không?
Thủ thuật chính để thu hút
người xem video,
05:50
So the mainchủ yếu way people get viewslượt xem
on theirhọ videosvideo --
123
338145
2580
hãy nhớ rằng, lượt xem tạo ra tiền,
05:52
and remembernhớ lại, viewslượt xem mean moneytiền bạc --
124
340749
1707
05:54
is that they stuffđồ đạc the titlestiêu đề
of these videosvideo with these popularphổ biến termsđiều kiện.
125
342480
4742
là chèn các cụm từ phổ biến
vào tiêu đề video.
Chẳng hạn như
với "trứng bất ngờ",
05:59
So you take, like, "surprisesự ngạc nhiên eggsquả trứng"
126
347246
1687
06:00
and then you addthêm vào
"PawPaw PatrolTuần tra," "EasterLễ phục sinh eggtrứng,"
127
348957
2066
bạn thêm vào tiêu đề
"Paw Patrol," "trứng Phục sinh"
06:03
or whateverbất cứ điều gì these things are,
128
351047
1393
hay bất kỳ từ khoá tương tự
từ các video nổi tiếng khác
06:04
all of these wordstừ ngữ from other
popularphổ biến videosvideo into your titlechức vụ,
129
352464
2893
cho tới khi có một hỗn hợp
từ ngữ vô nghĩa
06:07
untilcho đến you endkết thúc up with this kindloại of
meaninglessvô nghĩa mashmash of languagengôn ngữ
130
355381
2968
mà người thường
chẳng thể nào hiểu được.
06:10
that doesn't make sensegiác quan to humanscon người at all.
131
358373
2498
Tất nhiên chỉ có trẻ nhỏ
mới xem những video này,
06:12
Because of coursekhóa học it's only really
tinynhỏ bé kidstrẻ em who are watchingxem your videovideo,
132
360895
3546
và chúng thì biết gì cơ chứ?
06:16
and what the hellĐịa ngục do they know?
133
364465
1827
06:18
Your realthực audiencethính giả
for this stuffđồ đạc is softwarephần mềm.
134
366316
3007
Khán giả thực sự của những video này
là phần mềm, là những thuật toán.
06:21
It's the algorithmsthuật toán.
135
369347
1156
Đó là phần mềm YouTube dùng
06:22
It's the softwarephần mềm that YouTubeYouTube usessử dụng
136
370527
1855
06:24
to selectlựa chọn which videosvideo
are like other videosvideo,
137
372406
2483
để chọn những video giống nhau,
phổ biến chúng,
gợi ý chúng.
06:26
to make them popularphổ biến,
to make them recommendedkhuyến cáo.
138
374913
2243
06:29
And that's why you endkết thúc up with this
kindloại of completelyhoàn toàn meaninglessvô nghĩa mashmash,
139
377180
3461
Đó là lý do, cuối cùng,
bạn có thứ hỗn tạp vô nghĩa này,
cả trong tiêu đề lẫn nội dung.
06:32
bothcả hai of titlechức vụ and of contentNội dung.
140
380665
2071
06:35
But the thing is, you have to remembernhớ lại,
141
383792
1894
Những vấn đề là,
bạn cần phải nhớ,
06:37
there really are still people withinbên trong
this algorithmicallyvideo optimizedtối ưu hóa systemhệ thống,
142
385710
4478
vẫn còn có con người
trong hệ thống tối ưu bằng thuật toán này,
những người bị buộc phải
ngày càng tăng cường
06:42
people who are kindloại
of increasinglyngày càng forcedbuộc to acthành động out
143
390212
2790
06:45
these increasinglyngày càng bizarrekỳ lạ
combinationskết hợp of wordstừ ngữ,
144
393026
3066
mức độ kết hợp
những từ khóa kỳ dị này,
06:48
like a desperatetuyệt vọng improvisationsự ngẫu hứng artisthọa sĩ
respondingđáp ứng to the combinedkết hợp screamstiếng thét
145
396116
5173
như một nghệ sĩ ứng biến
tuyệt vọng đáp lại tiếng la hét
06:53
of a milliontriệu toddlerstrẻ em at onceMột lần.
146
401313
2203
của hàng triệu trẻ sơ sinh.
Có những con người thực
bị kẹt trong hệ thống này,
06:57
There are realthực people
trappedbẫy withinbên trong these systemshệ thống,
147
405168
2468
một điều kỳ lạ khác trong
nền văn hóa bị thuật toán chi phối.
06:59
and that's the other deeplysâu sắc strangekỳ lạ thing
about this algorithmicallyvideo drivenlái xe culturenền văn hóa,
148
407660
4055
Vì ngay cả khi là người thật,
07:03
because even if you're humanNhân loại,
149
411739
1381
07:05
you have to endkết thúc up behavingcư xử like a machinemáy móc
150
413144
2145
bạn, cuối cùng, cũng phải hành xử
như máy để tồn tại.
07:07
just to survivetồn tại.
151
415313
1800
Ở phía bên kia màn hình cũng vậy,
07:09
And alsocũng thế, on the other sidebên of the screenmàn,
152
417137
2100
07:11
there still are these little kidstrẻ em
watchingxem this stuffđồ đạc,
153
419261
2947
trẻ nhỏ xem những thứ này,
chúng bị mắc kẹt, hoàn toàn
bị cơ chế này cuốn hút.
07:14
stuckbị mắc kẹt, theirhọ fullđầy attentionchú ý grabbednắm lấy
by these weirdkỳ dị mechanismscơ chế.
154
422232
4206
Phần lớn những đứa trẻ này
quá nhỏ để biết cách truy cập trang web.
07:18
And mostphần lớn of these kidstrẻ em are too smallnhỏ bé
to even use a websitetrang mạng.
155
426768
2798
Chúng đơn giản chỉ là
đập bàn tay nhỏ xíu lên màn hình.
07:21
They're just kindloại of hammeringbúa
on the screenmàn with theirhọ little handstay.
156
429590
3276
Rồi lại có chức năng
tự động phát,
07:24
And so there's autoplayphát tự động,
157
432890
1217
07:26
where it just keepsgiữ playingđang chơi these videosvideo
over and over and over in a loopvòng lặp,
158
434131
3579
những video này liên tục
trong một vòng lặp vô tận
hàng giờ liền.
07:29
endlesslyvô tận for hoursgiờ and hoursgiờ at a time.
159
437734
2059
07:31
And there's so much weirdnessweirdness
in the systemhệ thống now
160
439817
2843
Hệ thống này giờ đã quá kỳ dị
đến nỗi chức năng tự động phát này
sẽ đưa bạn đến những nội dung kỳ lạ.
07:34
that autoplayphát tự động takes you
to some prettyđẹp strangekỳ lạ placesnơi.
161
442684
3009
07:37
This is how, withinbên trong a dozen stepscác bước,
162
445717
2488
Đó là cách mà,
trong hơn chục cái nhấp chuột,
07:40
you can go from a cuteDễ thương videovideo
of a countingđếm trainxe lửa
163
448229
3158
bạn có thể từ đang xem một video
dễ thương về đếm số xe lửa
07:43
to masturbatingthủ dâm MickeyMickey MouseChuột.
164
451411
2442
đến video chuột Mickey thủ dâm.
Đúng vậy. Rất tiếc là như thế.
07:46
Yeah. I'm sorry about that.
165
454529
2288
Chuyện này ngày càng trở nên tồi tệ.
07:48
This does get worsetệ hơn.
166
456841
1700
07:50
This is what happensxảy ra
167
458565
1282
Đây là điều sẽ xảy ra
07:51
when all of these differentkhác nhau keywordstừ khóa,
168
459871
3086
khi tất cả những từ khóa
khác nhau này,
07:54
all these differentkhác nhau piecesmiếng of attentionchú ý,
169
462981
2461
tất cả những nội dung thu hút này,
07:57
this desperatetuyệt vọng generationthế hệ of contentNội dung,
170
465466
2807
cả một thế hệ thèm khát nội dung này,
08:00
all comesđến togethercùng với nhau into a singleĐộc thân placeđịa điểm.
171
468297
2582
đều tập trung về một chỗ.
Dây là nơi mà tất cả những từ khóa
kỳ dị này phản tác dụng.
08:03
This is where all those deeplysâu sắc weirdkỳ dị
keywordstừ khóa come home to roostroost.
172
471871
4472
Bạn ghép các video về
Gia đình Ngón tay
08:08
You cross-breedCross-breed the fingerngón tay familygia đình videovideo
173
476367
2391
với những đoạn phim hành động
siêu anh hùng,
08:10
with some live-actionLive-action superherosiêu anh hùng stuffđồ đạc,
174
478782
2088
08:12
you addthêm vào in some weirdkỳ dị,
trollishtrollish in-jokesin-Jokes or something,
175
480894
3256
thêm vào trò chơi khăm
kỳ cục hay gì đó
và bạn có được
một video hết sức kỳ dị như thế này.
08:16
and suddenlyđột ngột, you come
to a very weirdkỳ dị placeđịa điểm indeedthật.
176
484174
3366
Thứ thường làm phụ huynh lo lắng
08:19
The stuffđồ đạc that tendsxu hướng to upsetbuồn bã parentscha mẹ
177
487564
2113
08:21
is the stuffđồ đạc that has kindloại of violenthung bạo
or sexualtình dục contentNội dung, right?
178
489701
3331
là những nội dung có tính bạo lực
hoặc tình dục, đúng không?
08:25
Children'sTrẻ em cartoonsphim hoạt hình gettingnhận được assaultedtấn công,
179
493056
2822
Phim hoạt hình cho trẻ bị tấn công,
bị tiêu diệt,
08:27
gettingnhận được killedbị giết,
180
495902
2018
những trò chơi khăm làm cho trẻ
bị khủng hoảng.
08:29
weirdkỳ dị pranksPranks that actuallythực ra
genuinelychân thật terrifyterrify childrenbọn trẻ.
181
497944
3343
Cái bạn có là phần mềm dùng tất cả
các luồng ảnh hưởng này
08:33
What you have is softwarephần mềm pullingkéo in
all of these differentkhác nhau influencesảnh hưởng
182
501311
3675
để tự động tạo ra cơn ác mộng
tồi tệ nhất cho lũ trẻ.
08:37
to automaticallytự động generatetạo ra
kids'dành cho trẻ em worsttệ nhất nightmarescơn ác mộng.
183
505010
2961
08:39
And this stuffđồ đạc really, really
does affectcó ảnh hưởng đến smallnhỏ bé childrenbọn trẻ.
184
507995
2701
Và nó thật sự tác động lên trẻ nhỏ.
Phụ huynh cho biết con họ
bị khủng hoảng,
08:42
ParentsCha mẹ reportbài báo cáo theirhọ childrenbọn trẻ
beingđang traumatizedbị tổn thương,
185
510720
2866
sợ bóng tối,
08:45
becomingtrở thành afraidsợ of the darktối,
186
513610
1392
08:47
becomingtrở thành afraidsợ of theirhọ favoriteyêu thích
cartoonhoạt hình charactersnhân vật.
187
515026
3050
sợ các nhân vật hoạt hình
yêu thích của chúng.
Nếu rút ra được điều gì từ việc này,
thì đó là nếu bạn có con nhỏ,
08:50
If you take one thing away from this,
it's that if you have smallnhỏ bé childrenbọn trẻ,
188
518524
3611
giữ chúng tránh xa YouTube.
08:54
keep them the hellĐịa ngục away from YouTubeYouTube.
189
522159
1996
(Vỗ tay)
08:56
(ApplauseVỗ tay)
190
524743
3949
Những còn một điều khác thật sự
làm tôi quan tâm,
09:02
But the other thing, the thing
that really getsđược to me about this,
191
530504
3096
09:05
is that I'm not sure we even really
understandhiểu không how we got to this pointđiểm.
192
533624
4629
đó là tôi không chắc ta hiểu được
vì sao đi đến nước này.
Ta lấy tất cả những tác nhân,
tất cả mọi thứ,
09:10
We'veChúng tôi đã takenLấy all of this influenceảnh hưởng,
all of these things,
193
538951
2931
09:13
and mungedmunged them togethercùng với nhau in a way
that no one really intendeddự định.
194
541906
2953
nhào nặn theo một cách
không ai tính trước.
09:16
And yetchưa, this is alsocũng thế the way
that we're buildingTòa nhà the entiretoàn bộ worldthế giới.
195
544883
3156
Nhưng đây cũng là cách
ta xây dựng thế giới này.
Ta lấy mọi dữ liệu,
phần lớn là dữ liệu xấu,
09:20
We're takinglấy all of this datadữ liệu,
196
548063
1773
09:21
a lot of it badxấu datadữ liệu,
197
549860
1447
09:23
a lot of historicallịch sử datadữ liệu
fullđầy of prejudiceảnh hưởng,
198
551331
3029
nhiều dữ liệu lịch sử
mang đầy định kiến,
09:26
fullđầy of all of our worsttệ nhất
impulsesxung of historylịch sử,
199
554384
2837
và những thôi thúc tồi tệ nhất.
Ta dựng nên
những bộ dữ liệu lớn
09:29
and we're buildingTòa nhà that
into hugekhổng lồ datadữ liệu setsbộ
200
557245
2049
09:31
and then we're automatingtự động hoá it.
201
559318
1423
rồi tự động hóa chúng,
09:32
And we're mungingmunging it togethercùng với nhau
into things like credittín dụng reportsbáo cáo,
202
560765
3502
Ta lồng ghép chúng
vào những thứ như báo cáo tín dụng,
phí bảo hiểm,
09:36
into insurancebảo hiểm premiumsphí bảo hiểm,
203
564291
1634
09:37
into things like predictivetiên đoán
policinglập chính sách systemshệ thống,
204
565949
2693
hệ thống cảnh sát ngăn ngừa,
nguyên tắc tuyên án.
09:40
into sentencingquyết định hình phạt guidelineshướng dẫn.
205
568666
1762
09:42
This is the way we're actuallythực ra
constructingxây dựng the worldthế giới todayhôm nay
206
570452
2821
Đây là cách chúng ta xây dựng nên
thế giới ngày nay
09:45
out of this datadữ liệu.
207
573297
1151
từ dữ liệu.
Và tôi không biết điều gì tồi tệ hơn,
09:46
And I don't know what's worsetệ hơn,
208
574472
1698
09:48
that we builtđược xây dựng a systemhệ thống
that seemsdường như to be entirelyhoàn toàn optimizedtối ưu hóa
209
576194
3228
tạo ra một hệ thống
hoàn toàn tối ưu
cho các khía cạnh tệ hại nhất
trong hành vi con người,
09:51
for the absolutetuyệt đối worsttệ nhất aspectscác khía cạnh
of humanNhân loại behaviorhành vi,
210
579446
2808
hay vô tình làm thế
mà không hề hay biết,
09:54
or that we seemhình như
to have donelàm xong it by accidentTai nạn,
211
582278
2425
09:56
withoutkhông có even realizingnhận ra
that we were doing it,
212
584727
2207
vì ta không thật sự hiểu
hệ thống mà ta dựng nên,
09:58
because we didn't really understandhiểu không
the systemshệ thống that we were buildingTòa nhà,
213
586958
3382
10:02
and we didn't really understandhiểu không
how to do anything differentlykhác with it.
214
590364
3683
và không biết làm cách nào
làm khác đi.
Có một vài thứ, tôi nghĩ,
10:06
There's a couplevợ chồng of things I think
that really seemhình như to be drivingđiều khiển this
215
594769
3365
là nguyên nhân chính
thúc đẩy chuyện này trên YouTube,
10:10
mostphần lớn fullyđầy đủ on YouTubeYouTube,
216
598158
1189
đầu tiên là quảng cáo,
10:11
and the first of those is advertisingquảng cáo,
217
599371
1827
10:13
which is the monetizationlưu hành tiền tệ of attentionchú ý
218
601222
2837
tức là kiếm tiền từ sự chú ý
mà không thật sự tính đến
các yếu tố khác,
10:16
withoutkhông có any realthực other variablesbiến at work,
219
604083
3136
10:19
any carequan tâm for the people who are
actuallythực ra developingphát triển this contentNội dung,
220
607243
3885
không quan tâm đến những người
thật sự tạo ra các nội dung này,
sự tập trung quyền lực,
và sự tách biệt khỏi những thứ khác.
10:23
the centralizationtập trung of the powerquyền lực,
the separationtách biệt of those things.
221
611152
3636
Dù góc nhìn của bạn
về quảng cáo là gì
10:26
And I think howeverTuy nhiên you feel
about the use of advertisingquảng cáo
222
614812
3144
có thể là ủng hộ,
10:29
to kindloại of supportủng hộ stuffđồ đạc,
223
617980
1238
10:31
the sightthị giác of grownmới lớn menđàn ông in diaperstã lót
rollinglăn around in the sandCát
224
619242
3067
thì cảnh những người trưởng thành
mặc tã lăn lộn trên cát
10:34
in the hopemong that an algorithmthuật toán
that they don't really understandhiểu không
225
622333
2983
với hy vọng sẽ nhận được tiền
từ một thuật toán khó hiểu
10:37
will give them moneytiền bạc for it
226
625340
1315
cho thấy
đây chắc chắn không phải là
10:38
suggestsgợi ý that this
probablycó lẽ isn't the thing
227
626679
2037
nền tảng mà ta mong muốn
tạo dựng xã hội và văn hóa,
10:40
that we should be basingcăn cứ
our societyxã hội and culturenền văn hóa upontrên,
228
628740
2563
10:43
and the way in which
we should be fundingkinh phí it.
229
631327
2160
và không phải cách
mà ta nên ủng hộ.
10:45
And the other thing that's kindloại of
the majorchính driverngười lái xe of this is automationtự động hóa,
230
633511
3519
Còn một nhân tố chính thúc đẩy
quá trình tự động hóa này
là sự triển khai tất cả
các công nghệ
10:49
which is the deploymenttriển khai
of all of this technologyCông nghệ
231
637054
2329
ngay khi vừa phát triển xong mà
không có bất kỳ sự giám sát.
10:51
as soonSớm as it arrivesđến,
withoutkhông có any kindloại of oversightGiám sát,
232
639407
2521
10:53
and then onceMột lần it's out there,
233
641952
1412
Để rồi khi phát sinh vấn đề,
10:55
kindloại of throwingném up our handstay and going,
"Hey, it's not us, it's the technologyCông nghệ."
234
643388
3843
ta bực bội phát biểu: "Không phải
do chúng tôi, mà là do công nghệ."
10:59
Like, "We're not involvedcó tính liên quan in it."
235
647255
1642
Như thể: "Chúng tôi vô can."
Không đủ thuyết phục,
11:00
That's not really good enoughđủ,
236
648921
1767
bởi thuật toán không chỉ
điều khiển thứ này,
11:02
because this stuffđồ đạc isn't
just algorithmicallyvideo governedcai trị,
237
650712
2710
mà còn kiểm soát nó.
11:05
it's alsocũng thế algorithmicallyvideo policedpoliced.
238
653446
2498
11:07
When YouTubeYouTube first startedbắt đầu
to paytrả attentionchú ý to this,
239
655968
2848
Khi YouTube bắt đầu quan tâm
đến vấn đề này,
11:10
the first thing they said
they'dhọ muốn do about it
240
658840
2087
giải pháp đầu tiên của họ
là cải tiến thuật toán máy học
(machine learning)
11:12
was that they'dhọ muốn deploytriển khai
better machinemáy móc learninghọc tập algorithmsthuật toán
241
660951
2695
để giám sát nội dung.
11:15
to moderatevừa phải the contentNội dung.
242
663670
1329
11:17
Well, machinemáy móc learninghọc tập,
as any expertchuyên gia in it will tell you,
243
665023
3485
Về máy học, bất kỳ chuyên gia nào
cũng sẽ nói
cơ bản đó là tên gọi phần mềm
11:20
is basicallyvề cơ bản what we'vechúng tôi đã startedbắt đầu to call
244
668532
1896
11:22
softwarephần mềm that we don't really
understandhiểu không how it workscông trinh.
245
670452
2588
khi ta bắt đầu không hiểu
cách thức nó hoạt động.
11:25
And I think we have
enoughđủ of that alreadyđã.
246
673064
3983
Tôi nghĩ, thế đã là quá đủ.
11:29
We shouldn'tkhông nên be leavingđể lại
this stuffđồ đạc up to AIAI to decidequyết định
247
677071
3166
Chúng ta không nên
để trí tuệ nhân tạo quyết định
những gì là phù hợp,
bởi ta biết điều gì sẽ xảy ra.
11:32
what's appropriatethích hợp or not,
248
680261
1251
11:33
because we know what happensxảy ra.
249
681536
1436
Nó sẽ bắt đầu kiểm duyệt
những nội dung khác.
11:34
It'llNó sẽ startkhởi đầu censoringkiểm duyệt other things.
250
682996
1688
11:36
It'llNó sẽ startkhởi đầu censoringkiểm duyệt queerLGBT contentNội dung.
251
684708
1783
Nội dung liên quan đến đồng tính,
Những phát biểu hợp pháp trước công chúng.
11:38
It'llNó sẽ startkhởi đầu censoringkiểm duyệt
legitimatehợp pháp publiccông cộng speechphát biểu.
252
686515
2237
Những gì được tự do ngôn luận
11:40
What's allowedđược cho phép in these discoursesDiscourses,
253
688776
1925
11:42
it shouldn'tkhông nên be something
that's left up to unaccountabletánh kỳ khôi systemshệ thống.
254
690725
3097
thì không nên bị loại bỏ
bởi các hệ thống khó hiểu này.
11:45
It's partphần of a discussionthảo luận
all of us should be havingđang có.
255
693846
2947
Bởi đó là một phần thảo luận
mà tất cả chúng ta nên tham gia.
11:48
But I'd leaverời khỏi a remindernhắc nhở
256
696817
1308
Nhưng tôi xin nhắc một điều
11:50
that the alternativethay thế isn't
very pleasantdễ chịu, eitherhoặc.
257
698149
2753
là giải pháp thay thế
cũng không hề dễ chịu.
11:52
YouTubeYouTube alsocũng thế announcedđã thông báo recentlygần đây
258
700926
1535
YouTube vừa thông báo
11:54
that they're going to releasegiải phóng
a versionphiên bản of theirhọ kids'dành cho trẻ em appứng dụng
259
702485
2767
họ sẽ đưa ra phiên bản ứng dụng
dành cho trẻ em
11:57
that would be entirelyhoàn toàn
moderatedkiểm duyệt by humanscon người.
260
705276
2407
hoàn toàn do con người giám sát.
12:00
FacebookFacebook -- ZuckerbergZuckerberg said
much the sametương tự thing at CongressQuốc hội Hoa Kỳ,
261
708134
3618
Zuckerberg của Facebook
cũng nói tương tự trước Quốc hội,
khi bị hỏi dồn sẽ giám sát
sản phẩm của họ ra sao.
12:03
when pressedép about how they
were going to moderatevừa phải theirhọ stuffđồ đạc.
262
711776
2987
Anh ta nói họ có người
để làm điều đó.
12:06
He said they'dhọ muốn have humanscon người doing it.
263
714787
1747
12:08
And what that really meanscó nghĩa is,
264
716558
1459
Ý nghĩa thật của nó là
12:10
insteadthay thế of havingđang có toddlerstrẻ em beingđang
the first personngười to see this stuffđồ đạc,
265
718041
3223
thay vì trẻ nhỏ là người
đầu tiên thấy những thứ này,
ta sẽ có những nhân công
hợp đồng bấp bênh, lương thấp,
12:13
you're going to have underpaidunderpaid,
precariousbấp bênh contracthợp đồng workerscông nhân
266
721288
2788
12:16
withoutkhông có properthích hợp mentaltâm thần healthSức khỏe supportủng hộ
267
724100
1726
không được hỗ trợ sức khỏe
tinh thần đúng cách, xem qua nó trước.
12:17
beingđang damagedhư hỏng by it as well.
268
725850
1376
12:19
(LaughterTiếng cười)
269
727250
1096
(Tiếng cười)
12:20
And I think we can all do
quitekhá a lot better than that.
270
728370
2601
Tôi nghĩ chúng ta
có thể làm tốt hơn thế.
12:22
(ApplauseVỗ tay)
271
730995
2499
(Vỗ tay)
Theo tôi, việc đưa hai điều đó
lại với nhau là sự đại diện.
12:26
The thought, I think, that bringsmang lại those
two things togethercùng với nhau, really, for me,
272
734068
4613
12:30
is agencyđại lý.
273
738705
1420
Sự đại diện, ý tôi là,
chúng ta hiểu biết đến đâu,
12:32
It's like, how much do we really
understandhiểu không -- by agencyđại lý, I mean:
274
740149
3157
12:35
how we know how to acthành động
in our ownsở hữu besttốt interestssở thích.
275
743330
4390
chúng ta biết phải làm gì
để đạt lợi ích tốt nhất.
Điều này gần như là không thể
12:39
Which -- it's almosthầu hết impossibleKhông thể nào to do
276
747744
1787
12:41
in these systemshệ thống that we don't
really fullyđầy đủ understandhiểu không.
277
749555
3485
với những hệ thống
mà chúng ta không hiểu hết.
Bất bình đẳng về quyền lực
luôn dẫn đến bạo lực.
12:45
InequalityBất đẳng thức of powerquyền lực
always leadsdẫn to violencebạo lực.
278
753064
3071
Và có thể thấy
trong những hệ thống này,
12:48
And we can see insidephía trong these systemshệ thống
279
756159
1685
12:49
that inequalitybất bình đẳng of understandinghiểu biết
does the sametương tự thing.
280
757868
2611
bất bình đẳng tri thức
cũng dẫn đến điều tương tự.
12:52
If there's one thing that we can do
to startkhởi đầu to improvecải tiến these systemshệ thống,
281
760503
3779
Nếu có thể làm gì để
cải thiện hệ thống này
đó là làm cho chúng dễ hiểu hơn
với người dùng,
12:56
it's to make them more legiblerõ ràng
to the people who use them,
282
764306
2718
để tất cả chúng ta
đều có đủ hiểu biết
12:59
so that all of us have
a commonchung understandinghiểu biết
283
767048
2196
13:01
of what's actuallythực ra going on here.
284
769268
1851
về những gì
thực sự đang diễn ra.
13:03
The thing, thoughTuy nhiên, I think
mostphần lớn about these systemshệ thống
285
771970
2968
Tuy nhiên, tôi nghĩ
những vấn đề hệ thống này
13:06
is that this isn't, as I hopemong
I've explainedgiải thích, really about YouTubeYouTube.
286
774962
3857
không chỉ là của YouTube,
như đã giải thích.
Mà là tất cả.
13:10
It's about everything.
287
778843
1312
Những vấn đề về trách nhiệm
và đại diện,
13:12
These issuesvấn đề of accountabilitytrách nhiệm giải trình and agencyđại lý,
288
780179
2444
về sự thiếu minh bạch
và sự phức tạp,
13:14
of opacityđộ mờ and complexityphức tạp,
289
782647
2225
13:16
of the violencebạo lực and exploitationkhai thác
that inherentlyvốn có resultscác kết quả
290
784896
3177
về bạo lực và khai thác bạo lực
do sự tập trung quyền lực
vào một số ít người,
13:20
from the concentrationsự tập trung
of powerquyền lực in a fewvài handstay --
291
788097
2794
13:22
these are much, much largerlớn hơn issuesvấn đề.
292
790915
2579
đó là những vấn đề
to lớn hơn nhiều.
Đây không chỉ là vấn đề
của YouTube, hay của giới công nghệ,
13:26
And they're issuesvấn đề not just of YouTubeYouTube
and not just of technologyCông nghệ in generalchung,
293
794395
3687
và nó, thậm chí, cũng không mới.
13:30
and they're not even newMới.
294
798106
1265
Đây là vấn đề của chúng ta
từ rất lâu.
13:31
They'veHọ đã been with us for ageslứa tuổi.
295
799395
1461
13:32
But we finallycuối cùng builtđược xây dựng this systemhệ thống,
this globaltoàn cầu systemhệ thống, the internetInternet,
296
800880
4390
Nhưng khi ta xây dựng hệ thống
toàn cầu này, Internet,
các vấn đề này nổi lên theo
những cách thức dị thường,
13:37
that's actuallythực ra showinghiển thị them to us
in this extraordinarybất thường way,
297
805294
3019
không thể chối bỏ được.
13:40
makingchế tạo them undeniablekhông thể phủ nhận.
298
808337
1547
13:41
TechnologyCông nghệ has this extraordinarybất thường capacitysức chứa
299
809908
2820
Công nghệ có khả năng phi thường
13:44
to bothcả hai instantiatenhanh chóng and continuetiếp tục
300
812752
3973
để vừa đại diện vừa chắp cánh
13:48
all of our mostphần lớn extraordinarybất thường,
oftenthường xuyên hiddenẩn desiresham muốn and biasessự thiên vị
301
816749
4248
những khao khát và định kiến
bất thường nhất mà ta hằng chôn giấu
rồi mã hóa và đưa chúng ra thế giới,
13:53
and encodingmã hóa them into the worldthế giới,
302
821021
1866
13:54
but it alsocũng thế writesviết them down
so that we can see them,
303
822911
3474
nhưng nó cũng ghi lại
để chúng ta thấy,
để chúng ta không còn có thể vờ như
chúng không hiện hữu.
13:58
so that we can't pretendgiả vờ
they don't existhiện hữu anymorenữa không.
304
826409
3330
14:01
We need to stop thinkingSuy nghĩ about technologyCông nghệ
as a solutiondung dịch to all of our problemscác vấn đề,
305
829763
4319
Ta cần ngưng cho rằng công nghệ
là giải pháp cho mọi vấn đề,
mà xem chúng như
một hướng dẫn cho các vấn đề thật sự,
14:06
but think of it as a guidehướng dẫn
to what those problemscác vấn đề actuallythực ra are,
306
834106
3757
để ta có thể suy nghĩ thấu đáo
14:09
so we can startkhởi đầu thinkingSuy nghĩ
about them properlyđúng
307
837887
2144
và tìm cách giải quyết.
14:12
and startkhởi đầu to addressđịa chỉ nhà them.
308
840055
1766
Xin cám ơn.
14:13
Thank you very much.
309
841845
1335
14:15
(ApplauseVỗ tay)
310
843204
5192
(Vỗ tay)
Xin cám ơn.
14:21
Thank you.
311
849733
1188
14:22
(ApplauseVỗ tay)
312
850945
2869
(Vỗ tay)
Helen Walters: Cảm ơn James
đã đến và nói về vấn đề này,
14:28
HelenHelen WaltersWalters: JamesJames, thank you
for comingđang đến and givingtặng us that talk.
313
856839
3178
Thật thú vị khi nhớ lại các bộ phim,
14:32
So it's interestinghấp dẫn:
314
860041
1189
14:33
when you think about the filmsphim where
the roboticrobot overlordsOverlord take over,
315
861254
3495
trong đó, người máy nắm quyền thống trị,
14:36
it's all a bitbit more glamoroushào nhoáng
than what you're describingmiêu tả.
316
864773
3279
hơi hào nhoáng hơn
so với những gì anh mô tả.
14:40
But I wonderngạc nhiên -- in those filmsphim,
you have the resistancesức đề kháng mountinglắp ráp.
317
868076
3749
Những tôi thắc mắc, trong phim,
ta nhận thấy sự phản kháng tăng dần.
Vậy trong thực tế, có sự phản kháng nào
với những thứ này không?
14:43
Is there a resistancesức đề kháng mountinglắp ráp
towardsvề hướng this stuffđồ đạc?
318
871849
3216
14:47
Do you see any positivetích cực signsdấu hiệu,
greenmàu xanh lá shootschồi of resistancesức đề kháng?
319
875089
3796
Anh có thấy những dấu hiệu
tích cực nào của sự phản kháng?
JB: Tôi không biết có
sự phản kháng trực tiếp không,
14:52
JamesJames BridleBridle: I don't know
about directthẳng thắn resistancesức đề kháng,
320
880507
2416
vì tôi nghĩ vấn đề này
cực kỳ lâu dài.
14:54
because I think this stuffđồ đạc
is supersiêu long-termdài hạn.
321
882947
2264
14:57
I think it's bakednướng into culturenền văn hóa
in really deepsâu wayscách.
322
885235
2510
Nó ăn sâu vào
nền văn hóa theo nhiều cách.
14:59
A friendngười bạn of minetôi,
EleanorEleanor SaittaSaitta, always saysnói
323
887769
2132
Bạn tôi, Eleanor Saitta, luôn nói
15:01
that any technologicaltínhór แทน użyciu แห่ง แทน แทน แทน ustaw problemscác vấn đề
of sufficientđầy đủ scaletỉ lệ and scopephạm vi
324
889935
3609
tất cả những vấn đề công nghệ
có quy mô và phạm vi đủ lớn
15:05
are politicalchính trị problemscác vấn đề first of all.
325
893568
2267
trước tiên, đều là vấn đề chính trị.
15:07
So all of these things we're workingđang làm việc
to addressđịa chỉ nhà withinbên trong this
326
895859
2785
Vì thế, tất cả những vấn đề
mà ta nhắm đến
15:10
are not going to be addressedgiải quyết
just by buildingTòa nhà the technologyCông nghệ better,
327
898668
3274
không thể được giải quyết
chỉ bằng việc tạo ra công nghệ tốt hơn,
15:13
but actuallythực ra by changingthay đổi the societyxã hội
that's producingsản xuất these technologiescông nghệ.
328
901966
3464
mà là thay đổi cách xã hội
tạo ra những công nghệ này.
Vậy nên, không, tôi nghĩ ta còn
một chặng đường rất dài.
15:17
So no, right now, I think we'vechúng tôi đã got
a hellĐịa ngục of a long way to go.
329
905454
3027
15:20
But as I said, I think by unpackinggiải nén them,
330
908505
1986
Nhưng như tôi nói,
bằng cách chia nhỏ vấn đè,
15:22
by explaininggiải thích them, by talkingđang nói
about them supersiêu honestlythành thật,
331
910515
2697
giải thích và nói về chúng
một cách trung thực,
15:25
we can actuallythực ra startkhởi đầu
to at leastít nhất beginbắt đầu that processquá trình.
332
913236
2505
ta thật sự có thể bắt đầu
quá trình phản kháng đó.
15:27
HWHW: And so when you talk about
legibilitylegibility and digitalkỹ thuật số literacytrình độ học vấn,
333
915765
3562
HW: Khi anh nói về am hiểu
công nghệ kỹ thuật số,
tôi thấy khó mà tưởng tượng
15:31
I find it difficultkhó khăn to imaginetưởng tượng
334
919351
1591
15:32
that we need to placeđịa điểm the burdengánh nặng
of digitalkỹ thuật số literacytrình độ học vấn on usersngười sử dụng themselvesbản thân họ.
335
920966
3680
việc đặt gánh nặng
tìm hiểu kỹ thuật lên người dùng.
15:36
But whose responsibilitytrách nhiệm
is educationgiáo dục in this newMới worldthế giới?
336
924670
4562
Nhưng ai chịu trách nhiệm
về giáo dục trong thế giới mới này?
JB: Tôi nghĩ trách nhiệm này
thuộc về tất cả chúng ta,
15:41
JBJB: Again, I think this responsibilitytrách nhiệm
is kindloại of up to all of us,
337
929256
3612
tất cả những gì ta làm,
dựng nên, tạo ra,
15:44
that everything we do,
everything we buildxây dựng, everything we make,
338
932892
2984
15:47
needsnhu cầu to be madethực hiện
in a consensualconsensual discussionthảo luận
339
935900
3692
phải được thực hiện với
sự thảo luận và đồng ý
với tất cả những người
đang tránh né chúng;
15:51
with everyonetất cả mọi người who'sai avoidingtránh it;
340
939616
1940
15:53
that we're not buildingTòa nhà systemshệ thống
intendeddự định to tricklừa and surprisesự ngạc nhiên people
341
941580
4341
chúng ta không tạo ra hệ thống
để lừa người khác
làm điều đúng đắn,
15:57
into doing the right thing,
342
945945
2300
16:00
but that they're actuallythực ra involvedcó tính liên quan
in everymỗi stepbậc thang in educatinggiáo dục them,
343
948269
3236
mà thực sự từng bước giáo dục họ,
16:03
because eachmỗi of these systemshệ thống
is educationalgiáo dục.
344
951529
2278
bởi mỗi hệ thống này
đều có tính giáo dục.
16:05
That's what I'm hopefulhy vọng about,
about even this really grimtồi tệ stuffđồ đạc,
345
953831
3102
Đó là điều tôi hy vọng,
là ngay cả trong thực tế ảm đạm,
nếu xem xét nó
một cách đúng đắn,
16:08
that if you can take it
and look at it properlyđúng,
346
956957
2262
16:11
it's actuallythực ra in itselfchinh no
a piececái of educationgiáo dục
347
959243
2089
bạn sẽ thấy nó thật sự là giáo dục
cho phép bạn nhìn thấy
16:13
that allowscho phép you to startkhởi đầu seeingthấy
how complexphức tạp systemshệ thống come togethercùng với nhau and work
348
961356
3762
cách hệ thống phức tạp này
kết hợp và hoạt động
16:17
and maybe be ablecó thể to applyứng dụng
that knowledgehiểu biết elsewhereở nơi khác in the worldthế giới.
349
965142
3501
và có thể áp dụng kiến thức này
ở nơi khác trên thế giới.
HW: James, đây là một
cuộc thảo luận quan trọng,
16:20
HWHW: JamesJames, it's suchnhư là
an importantquan trọng discussionthảo luận,
350
968667
2115
16:22
and I know manynhiều people here
are really openmở and preparedchuẩn bị to have it,
351
970806
3227
mà tôi biết nhiều người
đã rất cởi mở và sẵn lòng lắng nghe.
16:26
so thankscảm ơn for startingbắt đầu off our morningbuổi sáng.
352
974057
1859
Cảm ơn vì đã chia sẻ
với chúng tôi sáng hôm nay.
16:27
JBJB: ThanksCảm ơn very much. CheersChúc vui vẻ.
353
975940
1400
JB: Cám ơn rất nhiều.
16:29
(ApplauseVỗ tay)
354
977364
1651
(Vỗ tay)
Translated by Mai Nguyen
Reviewed by Nhu PHAM

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
James Bridle - Artist, writer
Working across technologies and disciplines, James Bridle examines technology, knowledge and the end of the future.

Why you should listen

James Bridle is an artist and writer working across technologies and disciplines. His artworks and installations have been exhibited in Europe, North and South America, Asia and Australia, and have been viewed by hundreds of thousands of visitors online. He has been commissioned by organizations including the Victoria & Albert Museum, the Barbican, Artangel, the Oslo Architecture Triennale and the Istanbul Design Biennial, and he has been honored by Ars Electronica, the Japan Media Arts Festival and the Design Museum, London. His writing on literature, culture and networks has appeared in magazines and newspapers including Frieze, Wired, Domus, Cabinet, The Atlantic, the New Statesman and many others, and he has written a regular column for The Observer.

New Dark Age, Bridle's book about technology, knowledge and the end of the future is forthcoming from Verso (UK & US) in 2018. He lectures regularly on radio, at conferences, universities and other events including SXSW, Lift, the Global Art Forum and Re:Publica. He has been a resident at Lighthouse, Brighton, the White Building, London and Eyebeam, New York, and an adjunct professor on the interactive telecommunications program at New York University.

More profile about the speaker
James Bridle | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee