TEDSalon London Spring 2011
Jonathan Drori: The beautiful tricks of flowers
Τζόναθαν Ντρόρι: Τα όμορφα κόλπα των λουλουδιών
Filmed:
Readability: 3.6
1,073,427 views
Σε αυτή την οπτικά εντυπωσιακή ομιλία, ο Τζόναθαν Ντρόρι εξηγεί τους εκπληκτικούς τρόπους με τους οποίους τα λουλούδια (περισσότερα από 250 χιλιάδες είδη) εξελίχθηκαν ώστε να προσελκύουν έντομα και να σκορπίζουν τη γύρη τους. Ανάμεσα σε άλλα ανέπτυξαν «διαύλους» για να οδηγούν τα έντομα μέσα τους, έλαμψαν σε υπεριώδες φως, έχτισαν έξυπνες παγίδες, ενώ μιμήθηκαν επίσης άλλα έντομα στη ζέστη.
Jonathan Drori - Educator
Jonathan Drori commissioned the BBC's very first websites, one highlight in a long career devoted to online culture and educational media -- and understanding how we learn. Full bio
Jonathan Drori commissioned the BBC's very first websites, one highlight in a long career devoted to online culture and educational media -- and understanding how we learn. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:17
Do you know
0
2000
2000
Γνωρίζετε
00:19
how many species of flowering plants there are?
1
4000
3000
πόσα είδη λουλουδιών υπάρχουν;
00:22
There are a quarter of a million -- at least those are the ones we know about --
2
7000
3000
Υπάρχουν 250 χιλιάδες, τουλάχιστον αυτά που γνωρίζουμε,
00:25
a quarter of a million species of flowering plants.
3
10000
3000
250 χιλιάδες είδη λουλουδιών.
00:28
And flowers are a real bugger.
4
13000
2000
Τα λουλούδια είναι πραγματικά ένας μπελάς.
00:30
They're really difficult for plants to produce.
5
15000
2000
Τα φυτά αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες στη δημιουργία τους.
00:32
They take an enormous amount of energy and a lot of resources.
6
17000
3000
Ξοδεύουν μεγάλα ποσά ενέργειας και πολλούς πόρους.
00:35
Why would they go to that bother?
7
20000
2000
Γιατί μπαίνουν σε αυτό τον κόπο;
00:37
And the answer of course, like so many things in the world,
8
22000
2000
Η απάντηση φυσικά, όπως και σε πολλά άλλα πράγματα σε αυτό τον κόσμο,
00:39
is sex.
9
24000
2000
είναι το σεξ.
00:41
I know what's on your mind when you're looking at these pictures.
10
26000
3000
Ξέρω τι σκέφτεστε όταν κοιτάτε αυτές τις εικόνες.
00:45
And the reason that sexual reproduction is so important --
11
30000
3000
Αλλά η σεξουαλική αναπαραγωγή είναι πολύ σημαντική.
00:48
there are lots of other things that plants can do to reproduce.
12
33000
3000
Υπάρχουν πολλοί άλλοι τρόποι με τους οποίους τα φυτά μπορούν να αναπαραχθούν.
00:51
You can take cuttings;
13
36000
2000
Μπορείτε να πάρετε κομμάτι του φυτού,
00:53
they can sort of have sex with themselves;
14
38000
2000
μπορούν να κάνουν σεξ με τον εαυτό τους κατά κάποιο τρόπο,
00:55
they can pollinate themselves.
15
40000
2000
μπορούν να επικονιάσουν τον εαυτό τους.
00:57
But they really need to spread their genes
16
42000
2000
Χρειάζονται ωστόσο να εξαπλώσουν τα γονίδιά τους
00:59
to mix with other genes
17
44000
2000
για να αναμιχθούν με άλλα γονίδια
01:01
so that they can adapt to environmental niches.
18
46000
2000
και να προσαρμοστούν ανάλογα με το περιβάλλον.
01:03
Evolution works that way.
19
48000
2000
Έτσι λειτουργεί η εξέλιξή τους.
01:05
Now the way that plants transmit that information
20
50000
2000
Τώρα, ο τρόπος που μεταδίδουν τα φυτά τις πληροφορίες αυτές
01:07
is through pollen.
21
52000
2000
είναι η γύρη.
01:09
Some of you may have seen some of these pictures before.
22
54000
2000
Κάποιοι από εσάς μπορεί να έχετε ξαναδεί αυτές τις εικόνες.
01:11
As I say, every home should have a scanning electron microscope
23
56000
2000
Όπως λέω, κάθε σπίτι θα έπρεπε να έχει το δικό του μικροσκόπιο ηλεκτρονικής σάρωσης
01:13
to be able to see these.
24
58000
2000
για να μπορεί να δει κάτι τέτοιο.
01:15
And there is as many different kinds of pollen
25
60000
2000
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη γύρης
01:17
as there are flowering plants.
26
62000
2000
όπως και λουλούδια.
01:19
And that's actually rather useful for forensics and so on.
27
64000
3000
Αυτό είναι ουσιαστικά ιδιαιτέρως χρήσιμο στην εγκληματολογία κλπ.
01:22
Most pollen that causes hay fever for us
28
67000
3000
Τα πιο πολλά είδη γύρης που σε εμάς προκαλούν αλλεργίες
01:25
is from plants that use the wind
29
70000
2000
προέρχονται από φυτά που χρησιμοποιούν τον άνεμο
01:27
to disseminate the pollen,
30
72000
2000
για να σκορπίσουν τη γύρη.
01:29
and that's a very inefficient process,
31
74000
3000
Και αυτή είναι μία πολύ αναποτελεσματική διαδικασία,
01:32
which is why it gets up our noses so much.
32
77000
2000
πράγμα που φαίνεται και από το ότι καταλήγει στη μύτη μας τις περισσότερες φορές.
01:34
Because you have to chuck out masses and masses of it,
33
79000
2000
Γιατί πρέπει να πετάξουν έξω πολλή από αυτή,
01:36
hoping that your sex cells, your male sex cells,
34
81000
3000
ελπίζοντας ότι το φύλο τους, τα αρσενικά κύτταρα,
01:39
which are held within the pollen,
35
84000
2000
τα οποία περιέχονται στη γύρη,
01:41
will somehow reach another flower just by chance.
36
86000
2000
θα φτάσουν τυχαία σε κάποιο άλλο λουλούδι με κάποιο τρόπο.
01:43
So all the grasses, which means all of the cereal crops,
37
88000
3000
Γι' αυτό όλα τα χόρτα, που σημαίνει όλες οι καλλιέργειες δημητριακών
01:46
and most of the trees
38
91000
2000
και τα περισσότερα δέντρα,
01:48
have wind-borne pollen.
39
93000
2000
έχουν ανεμογενή γύρη.
01:50
But most species
40
95000
2000
Τα περισσότερα είδη
01:52
actually use insects to do their bidding,
41
97000
2000
όμως χρησιμοποιούν τα έντομα για την αναπαραγωγή τους.
01:54
and that's more intelligent in a way,
42
99000
3000
Αυτός είναι ένας πιο έξυπνος τρόπος,
01:57
because the pollen, they don't need so much of it.
43
102000
3000
αφού δεν χρειάζεται τόση πολλή γύρη.
02:00
The insects
44
105000
2000
Τα έντομα
02:02
and other species
45
107000
3000
και άλλα είδη
02:05
can take the pollen,
46
110000
2000
παίρνουν τη γύρη,
02:07
transfer it directly to where it's required.
47
112000
2000
τη μεταφέρουν απευθείας εκεί που πρέπει.
02:09
So we're aware, obviously, of the relationship
48
114000
3000
Προφανώς γνωρίζουμε τη σχέση
02:12
between insects and plants.
49
117000
2000
μεταξύ εντόμων και φυτών.
02:14
There's a symbiotic relationship there,
50
119000
2000
Είναι μία συμβιωτική σχέση,
02:16
whether it's flies or birds or bees,
51
121000
3000
είτε πρόκειται για πουλιά ή μέλισσες,
02:19
they're getting something in return,
52
124000
2000
όλοι λαμβάνουν κάτι σε αντάλλαγμα,
02:21
and that something in return is generally nectar.
53
126000
3000
το οποίο συνήθως είναι το νέκταρ.
02:24
Sometimes that symbiosis
54
129000
2000
Κάποιες φορές η συμβίωση αυτή,
02:26
has led to wonderful adaptations --
55
131000
2000
οδηγεί σε εκπληκτικές προσαρμογές.
02:28
the hummingbird hawk-moth
56
133000
2000
Το κολιμπρί είναι πανέμορφο
02:30
is beautiful in its adaptation.
57
135000
2000
σε αυτή την προσαρμογή που θυμίζει νυχτοπεταλούδα.
02:32
The plant gets something,
58
137000
2000
Το φυτό κερδίζει κάτι,
02:34
and the hawk-moth spreads the pollen somewhere else.
59
139000
3000
το πουλί σκορπίζει τη γύρη κάπου αλλού.
02:38
Plants have evolved
60
143000
2000
Τα φυτά εξελίχθηκαν
02:40
to create little landing strips here and there
61
145000
2000
για να δημιουργήσουν μικρούς διαύλους εδώ κι εκεί
02:42
for bees that might have lost their way.
62
147000
2000
για τις μέλισσες που μπορεί να έχασαν το δρόμο τους.
02:44
There are markings on many plants
63
149000
2000
Υπάρχουν σημάδια σε πολλά φυτά
02:46
that look like other insects.
64
151000
3000
που μοιάζουν με άλλα έντομα.
02:49
These are the anthers of a lily,
65
154000
2000
Αυτοί είναι οι ανθήρες ενός κρίνου,
02:51
cleverly done
66
156000
2000
έξυπνα σχεδιασμένοι
02:53
so that when the unsuspecting insect
67
158000
2000
ώστε, όταν το ανυποψίαστο έντομο
02:55
lands on it,
68
160000
2000
προσγειωθεί πάνω του,
02:57
the anther flips up and whops it on the back
69
162000
2000
ο ανθήρας τινάζεται και το χτυπά στην πλάτη,
02:59
with a great load of pollen that it then goes to another plant with.
70
164000
3000
αφήνοντας ένα μεγάλο φορτίο γύρης το οποίο πάει στη συνέχεια σε κάποιο άλλο φυτό.
03:02
And there's an orchid
71
167000
3000
Υπάρχει μία ορχιδέα
03:05
that might look to you as if it's got jaws,
72
170000
2000
που μοιάζει να έχει σαγόνια.
03:07
and in a way, it has; it forces the insect to crawl out,
73
172000
3000
Κατά κάποιο τρόπο έχει, αναγκάζει το έντομο να συρθεί μέχρι έξω
03:10
getting covered in pollen that it takes somewhere else.
74
175000
3000
και να καλυφθεί με γύρη την οποία θα μεταφέρει κάπου αλλού.
03:14
Orchids: there are 20,000, at least,
75
179000
2000
Ορχιδέες: υπάρχουν τουλάχιστον 20.000
03:16
species of orchids --
76
181000
2000
είδη ορχιδέων,
03:18
amazingly, amazingly diverse.
77
183000
2000
εντυπωσιακή ποικιλία.
03:20
And they get up to all sorts of tricks.
78
185000
2000
Τα είδη αυτά σχεδιάζουν κάθε είδους κόλπο.
03:22
They have to try and attract pollinators
79
187000
3000
Προσπαθούν να προσελκύσουν επικονιαστές
03:25
to do their bidding.
80
190000
2000
για την αναπαραγωγή τους.
03:27
This orchid, known as Darwin's orchid,
81
192000
3000
Αυτή η ορχιδέα είναι γνωστή και ως ορχιδέα του Δαρβίνου
03:30
because it's one that he studied
82
195000
2000
επειδή τη μελέτησε
03:32
and made a wonderful prediction when he saw it --
83
197000
2000
και έκανε μία φοβερή πρόβλεψη όταν την είδε.
03:34
you can see that there's a very long nectar tube
84
199000
3000
Μπορείτε να δείτε ότι υπάρχει ένας μακρύς σωλήνας νέκταρ
03:37
that descends down
85
202000
2000
ο οποίος κατεβαίνει
03:39
from the orchid.
86
204000
2000
κάτω από την ορχιδέα.
03:41
And basically what the insect has to do --
87
206000
2000
Βασικά, το έντομο,
03:43
we're in the middle of the flower --
88
208000
2000
στο κέντρο του λουλουδιού,
03:45
it has to stick its little proboscis
89
210000
2000
κολλάει την προβοσκίδα του
03:47
right into the middle of that
90
212000
2000
ακριβώς στη μέση του
03:49
and all the way down that nectar tube
91
214000
2000
και από το σωλήνα του νέκταρ
03:51
to get to the nectar.
92
216000
2000
φτάνει στο νέκταρ.
03:53
And Darwin said, looking at this flower,
93
218000
3000
Ο Δαρβίνος είπε κοιτάζοντας αυτό το λουλούδι,
03:56
"I guess something has coevolved with this."
94
221000
2000
«Φαντάζομαι ότι κάτι συνεξελίχθηκε μαζί με αυτό».
03:58
And sure enough,
95
223000
2000
Και πραγματικά,
04:00
there's the insect.
96
225000
2000
να το έντομο.
04:02
And I mean, normally it kind of rolls it away,
97
227000
2000
Και κανονικά κυλάει μακριά
04:04
but in its erect form,
98
229000
2000
αλλά σε όρθια θέση,
04:06
that's what it looks like.
99
231000
3000
μοιάζει κάπως έτσι.
04:09
Now you can imagine
100
234000
2000
Μπορείτε να φανταστείτε ότι
04:11
that if nectar
101
236000
2000
εάν το νέκταρ
04:13
is such a valuable thing
102
238000
3000
είναι τόσο πολύτιμο
04:16
and expensive for the plant to produce
103
241000
2000
και η δημιουργία του είναι ακριβή για το φυτό
04:18
and it attracts lots of pollinators,
104
243000
3000
και προσελκύει πολλούς επικονιαστές,
04:21
then, just as in human sex,
105
246000
2000
τότε, όπως ακριβώς και στο ανθρώπινο σεξ,
04:23
people might start to deceive.
106
248000
2000
κάποιος ίσως αρχίσει να εξαπατά.
04:25
They might say, "I've got a bit of nectar. Do you want to come and get it?"
107
250000
3000
Ίσως πουν «έχω λίγο νέκταρ, θες να ‘ρθεις να το πάρεις;»
04:28
Now this is a plant.
108
253000
3000
Λοιπόν, αυτό είναι ένα φυτό.
04:31
This is a plant here
109
256000
2000
Είναι ένα φυτό
04:33
that insects in South Africa just love,
110
258000
4000
το οποίο αγαπούν ιδιαιτέρως τα έντομα της Νοτίου Αφρικής.
04:37
and they've evolved with a long proboscis
111
262000
3000
Και εξελίχθηκαν με μία μακριά προβοσκίδα
04:40
to get the nectar at the bottom.
112
265000
2000
για να παίρνουν το νέκταρ από τον πάτο.
04:42
And this is the mimic.
113
267000
2000
Αυτός είναι ο μίμος.
04:44
So this is a plant that is mimicking the first plant.
114
269000
3000
Αυτό λοιπόν είναι ένα φυτό το οποίο μιμείται το πρώτο φυτό.
04:47
And here is the long-probosced fly
115
272000
3000
Και αυτή είναι μία μύγα με μεγάλη προβοσκίδα,
04:50
that has not gotten any nectar from the mimic,
116
275000
3000
η οποία δεν πήρε νέκταρ από το μίμο.
04:53
because the mimic doesn't give it any nectar. It thought it would get some.
117
278000
3000
Ο μίμος δεν της έδωσε νέκταρ. Αυτή νόμιζε ότι θα έπαιρνε.
04:56
So not only has the fly
118
281000
2000
Έτσι, δεν είναι μόνο η μύγα
04:58
not got the nectar from the mimic plant,
119
283000
2000
που δεν πήρε το νέκταρ από το φυτό-μίμο,
05:00
it's also -- if you look very closely
120
285000
2000
Εάν προσέξετε καλύτερα
05:02
just at the head end, you can see that it's got a bit of pollen
121
287000
3000
εκεί στην κορυφή, θα δείτε ότι έχει πάρει λίγη γύρη
05:05
that it would be transmitting to another plant,
122
290000
2000
την οποία θα μεταφέρει σε ένα άλλο φυτό,
05:07
if only some botanist hadn't come along
123
292000
2000
εάν κάποιος βοτανολόγος δεν βρεθεί στο δρόμο της
05:09
and stuck it to a blue piece of card.
124
294000
2000
και την κολλήσει σε ένα γαλάζιο κομμάτι χαρτί.
05:11
(Laughter)
125
296000
5000
(Γέλια)
05:16
Now deceit carries on through the plant kingdom.
126
301000
3000
Τώρα, η απάτη συνεχίζεται στο βασίλειο των φυτών.
05:19
This flower with its black dots:
127
304000
2000
Οι μαύρες κουκκίδες αυτού του λουλουδιού
05:21
they might look like black dots to us,
128
306000
2000
μοιάζουν ίσως με κουκκίδες στα δικά μας μάτια,
05:23
but if I tell you, to a male insect of the right species,
129
308000
3000
αλλά σας διαβεβαιώνω ότι σ' ένα αρσενικό έντομο του σωστού είδους
05:26
that looks like two females
130
311000
2000
μοιάζουν με δύο θηλυκά
05:28
who are really, really hot to trot.
131
313000
2000
ιδιαιτέρως ελκυστικά.
05:30
(Laughter)
132
315000
2000
(Γέλια)
05:32
And when the insect gets there and lands on it,
133
317000
3000
Και όταν το έντομο πάει εκεί και προσγειωθεί επάνω του,
05:35
dousing itself in pollen, of course, that it's going to take to another plant,
134
320000
3000
βυθίζεται στη γύρη την οποία θα πάρει φυσικά μαζί του σε άλλο φυτό.
05:38
if you look at the every-home-should-have-one scanning electron microscope picture,
135
323000
4000
Αν κοιτάξετε με το απαραίτητο για κάθε νοικοκυριό μικροσκοπίο,
05:42
you can see that there are actually some patterning there,
136
327000
2000
μπορείτε να δείτε ότι υπάρχουν όντως κάποια σχήματα εδώ,
05:44
which is three-dimensional.
137
329000
2000
τα οποία είναι τρισδιάστατα.
05:46
So it probably even feels good for the insect,
138
331000
3000
Αρέσει λοιπόν στο έντομο,
05:49
as well as looking good.
139
334000
3000
και στην υφή και στην όψη.
05:52
And these electron microscope pictures --
140
337000
2000
Οι εικόνες αυτές του μικροσκοπίου,
05:54
here's one of an orchid mimicking an insect --
141
339000
3000
εδώ είναι μία ορχιδέα που μιμείται ένα έντομο.
05:57
you can see that different parts of the structure
142
342000
3000
Μπορείτε να δείτε τα διάφορα μέρη της δομής του,
06:00
have different colors and different textures to our eye,
143
345000
3000
με διάφορα χρώματα και υφές, τα οποία στα μάτια μας
06:03
have very, very different textures
144
348000
2000
έχουν εντελώς διαφορετικές υφές
06:05
to what an insect might perceive.
145
350000
3000
από αυτές που αντιλαμβάνεται ένα έντομο.
06:08
And this one is evolved to mimic
146
353000
2000
Αυτό εξελίχθηκε ώστε να μιμείται
06:10
a glossy metallic surface
147
355000
3000
μία γυαλιστερή μεταλλική επιφάνεια
06:13
you see on some beetles.
148
358000
2000
που μπορείτε να δείτε πάνω σε κάποια σκαθάρια.
06:15
And under the scanning electron microscope,
149
360000
3000
Υπό το μικροσκόπιο
06:18
you can see the surface there --
150
363000
3000
μπορείτε να δείτε εδώ την επιφάνεια,
06:21
really quite different from the other surfaces we looked at.
151
366000
4000
πολύ διαφορετική από τις επιφάνειες που κοιτάξαμε.
06:25
Sometimes the whole plant
152
370000
2000
Κάποιες φορές, ολόκληρο το φυτό
06:27
mimics an insect, even to us.
153
372000
3000
μιμείται ένα έντομο, ακόμα και στα δικά μας μάτια.
06:30
I mean, I think that looks like some sort of flying animal or beast.
154
375000
3000
Νομίζω ότι αυτό μοιάζει με κάποιο ιπτάμενο ζώο ή τέρας.
06:33
It's a wonderful, amazing thing.
155
378000
3000
Είναι υπέροχο, εντυπωσιακό.
06:36
This one's clever. It's called obsidian.
156
381000
3000
Αυτό είναι έξυπνο, ονομάζεται οψιδιανός.
06:39
I think of it as insidium sometimes.
157
384000
2000
Κάποιες φορές το φωνάζω και πονηροψιδιανό.
06:41
To the right species of bee,
158
386000
3000
Στο σωστό είδος μέλισσας,
06:44
this looks like another very aggressive bee,
159
389000
2000
αυτό μοιάζει με κάποια πολύ επιθετική μέλισσα,
06:46
and it goes and bonks it on the head lots and lots of times to try and drive it away,
160
391000
3000
και πάει και το χτυπά στο κεφάλι πολλές φορές ώστε να το διώξει μακριά,
06:49
and, of course, covers itself with pollen.
161
394000
2000
και φυσικά καλύπτεται ολόκληρο με γύρη.
06:51
The other thing it does
162
396000
2000
Το άλλο που κάνει είναι
06:53
is that this plant mimics another orchid
163
398000
3000
να μιμείται μία άλλη ορχιδέα
06:56
that has a wonderful store
164
401000
3000
η οποία έχει μεγάλα αποθέματα
06:59
of food for insects.
165
404000
2000
τροφής για τα έντομα.
07:01
And this one doesn't have anything for them.
166
406000
2000
Αυτό το φυτό δεν έχει τίποτε για αυτά.
07:03
So it's deceiving on two levels --
167
408000
2000
Τα εξαπατά δηλαδή σε δύο επίπεδα,
07:05
fabulous.
168
410000
2000
εκπληκτικό.
07:07
(Laughter)
169
412000
2000
(Γέλια)
07:09
Here we see ylang ylang,
170
414000
2000
Εδώ βλέπουμε το ιλάνγκ ιλάνγκ,
07:11
the component of many perfumes.
171
416000
2000
συστατικό πολλών αρωμάτων.
07:13
I actually smelt someone with some on earlier.
172
418000
3000
Μύρισα το άρωμα αυτό σε κάποιον νωρίτερα.
07:16
And the flowers don't really have to be that gaudy.
173
421000
2000
Τα λουλούδια δεν χρειάζεται να είναι και τόσο φανταχτερά.
07:18
They're sending out a fantastic array of scent
174
423000
3000
Εκπέμπουν μία φανταστική ποικιλία αρωμάτων
07:21
to any insect that'll have it.
175
426000
3000
στα έντομα και τα κατακτούν.
07:24
This one doesn't smell so good.
176
429000
2000
Αυτό δεν μυρίζει και τόσο όμορφα.
07:26
This is a flower
177
431000
2000
Πρόκειται για ένα λουλούδι
07:28
that really, really smells pretty nasty
178
433000
3000
το οποίο μυρίζει πραγματικά πολύ άσχημα
07:31
and is designed, again, evolved,
179
436000
3000
και σχεδιάστηκε, εξελίχθηκε
07:34
to look like carrion.
180
439000
3000
για να μοιάζει με κουφάρι.
07:37
So flies love this.
181
442000
2000
Γι' αυτό και οι μύγες το λατρεύουν.
07:39
They fly in and they pollinate.
182
444000
3000
Πετάνε μέσα και επικονιάζουν.
07:42
This, which is helicodiceros,
183
447000
4000
Αυτό το οποίο ονομάζεται ελικοδίκερος,
07:46
is also known as dead horse arum.
184
451000
3000
γνωστό και ως το άρον νεκρό άλογο.
07:49
I don't know what a dead horse actually smells like,
185
454000
2000
Δεν γνωρίζω πώς μυρίζει στ’αλήθεια ένα ψόφιο άλογο,
07:51
but this one probably smells pretty much like it.
186
456000
2000
αλλά αυτό μυρίζει μάλλον κάπως έτσι.
07:53
It's really horrible.
187
458000
2000
Είναι πραγματικά απαίσιο.
07:55
And blowflies just can't help themselves.
188
460000
2000
Και οι κρεατόμυγες δεν μπορούν πράγματι να κρατηθούν.
07:57
They fly into this thing,
189
462000
2000
Πετούν μέσα σε αυτό το πράγμα,
07:59
and they fly all the way down it.
190
464000
2000
πετούν μέχρι κάτω μέσα σε αυτό.
08:01
They lay their eggs in it,
191
466000
2000
Αφήνουν εκεί τα αυγά τους,
08:03
thinking it's a nice bit of carrion,
192
468000
2000
νομίζοντας ότι πρόκειται για ένα ωραίο κουφάρι.
08:05
and not realizing that there's no food for the eggs, that the eggs are going to die,
193
470000
3000
Δεν συνειδητοποιούν ότι δεν υπάρχει φαγητό για τα αυγά, τα οποία πρόκειται να πεθάνουν,
08:08
but the plant, meanwhile, has benefited,
194
473000
3000
ενώ το φυτό έχει εντωμεταξύ επωφεληθεί,
08:11
because the bristles release
195
476000
2000
γιατί τα τριχίδια αφήνονται,
08:13
and the flies disappear
196
478000
2000
και οι μύγες εξαφανίζονται
08:15
to pollinate the next flower -- fantastic.
197
480000
3000
επικονιάζοντας το επόμενο λουλούδι. Φανταστικό.
08:18
Here's arum, arum maculatum,
198
483000
2000
Αυτό είναι το άρον το στικτό,
08:20
"lords and ladies," or "cuckoo-pint" in this country.
199
485000
3000
γνωστό και ως δρακόντια ή φιδόχορτο.
08:23
I photographed this thing last week in Dorset.
200
488000
2000
Το φωτογράφησα την περασμένη βδομάδα στο Ντόρσετ.
08:25
This thing heats up
201
490000
2000
Το λουλούδι θερμαίνεται
08:27
by about 15 degrees above ambient temperature --
202
492000
2000
περίπου 15 βαθμούς περισσότερους από τη θερμοκρασία περιβάλλοντος.
08:29
amazing.
203
494000
2000
Εντυπωσιακό.
08:31
And if you look down into it,
204
496000
2000
Εάν ρίξετε μία ματιά στο εσωτερικό του,
08:33
there's this sort of dam past the spadix,
205
498000
3000
υπάρχει ένας είδος λίμνης στη βάση του σπάδικα.
08:36
flies get attracted by the heat --
206
501000
2000
Η ζέστη ελκύει τις μύγες --
08:38
which is boiling off volatile chemicals, little midges --
207
503000
2000
καθώς προκαλεί την εξάτμιση πτητικών χημικών, μικρά μυγάκια --
08:40
and they get trapped underneath in this container.
208
505000
3000
και τις παγιδεύει κάτω στο εσωτερικό του.
08:43
They drink this fabulous nectar
209
508000
3000
Πίνουν αυτό το μεθυστικό νέκταρ
08:46
and then they're all a bit sticky.
210
511000
2000
και μετά καταλήγουν όλα λίγο κολλώδη.
08:48
At night they get covered in pollen,
211
513000
3000
Το βράδυ καλύπτονται με γύρη,
08:51
which showers down over them,
212
516000
2000
με την οποία ψεκάζονται
08:53
and then the bristles that we saw above,
213
518000
2000
και τα τριχίδια που είδαμε πιο πριν
08:55
they sort of wilt and allow all these midges out, covered in pollen --
214
520000
3000
μαραίνονται κάπως και επιτρέπουν σε όλα τα μυγάκια, καλυμμένα με γύρη, να βγουν.
08:58
fabulous thing.
215
523000
2000
Απίθανο.
09:00
Now if you think that's fabulous, this is one of my great favorites.
216
525000
3000
Τώρα εάν πιστεύετε ότι αυτό είναι απίθανο, δείτε ένα από τα αγαπημένα μου.
09:03
This is the philodendron selloum.
217
528000
3000
Αυτό είναι το φιλόδεντρο σέλουμ.
09:06
For anyone here from Brazil, you'll know about this plant.
218
531000
3000
Αν κάποιος εδώ κατάγεται από τη Βραζιλία, θα γνωρίζει αυτό το φυτό.
09:09
This is the most amazing thing.
219
534000
2000
Αυτό είναι το πιο εντυπωσιακό.
09:11
That sort of phallic bit there
220
536000
2000
Αυτό το φαλλικό κομμάτι εκεί
09:13
is about a foot long.
221
538000
2000
είναι περίπου 30 εκατοστά.
09:15
And it does something
222
540000
2000
Κάνει κάτι
09:17
that no other plant that I know of does,
223
542000
3000
που κανένα άλλο φυτό που γνωρίζω δεν κάνει.
09:20
and that is that when it flowers --
224
545000
2000
Όταν ανθίζει
09:22
that's the spadix in the middle there --
225
547000
2000
αυτός είναι ο σπάδικας στη μέση εκεί,
09:24
for a period of about two days,
226
549000
3000
για περίπου δύο μέρες
09:27
it metabolizes in a way
227
552000
2000
έχει μεταβολισμό
09:29
which is rather similar to mammals.
228
554000
2000
παρόμοιο με αυτό των θηλαστικών.
09:31
So instead of having starch,
229
556000
2000
Αντί για άμυλο λοιπόν,
09:33
which is the food of plants,
230
558000
2000
που είναι η τροφή των φυτών,
09:35
it takes something rather similar to brown fat
231
560000
2000
παίρνει κάτι παρόμοιο με το καφέ λίπος
09:37
and burns it at such a rate
232
562000
2000
και το καίει με τέτοιο ρυθμό
09:39
that it's burning fat, metabolizing,
233
564000
3000
που καίει λίπος, μεταβολίζοντας
09:42
about the rate of a small cat.
234
567000
3000
στο ρύθμο μίας μικρής γάτας.
09:45
And that's twice the energy output, weight for weight,
235
570000
3000
Αυτό είναι δύο φορές η ενεργειακή δύναμη, αναλογικά με το βάρος,
09:48
than a hummingbird --
236
573000
2000
από ένα κολίμπρι.
09:50
absolutely astonishing.
237
575000
2000
Πραγματικά εκπληκτικό.
09:52
This thing does something else which is unusual.
238
577000
2000
Κάνει επίσης ακόμα κάτι ασυνήθιστο.
09:54
Not only will it raise itself to 115 Fahrenheit,
239
579000
3000
Δεν αυξάνει μόνο τη θερμοκρασία του στους 46 βαθμούς Κελσίου
09:57
43 or 44 degrees Centigrade, for two days,
240
582000
3000
για δύο μέρες,
10:00
but it keeps constant temperature.
241
585000
3000
αλλά διατηρεί σταθερή θερμοκρασία.
10:03
There's a thermoregulation mechanism in there
242
588000
2000
Διαθέτει ένα μηχανισμό θερμορύθμισης
10:05
that keeps constant temperature.
243
590000
2000
που διατηρεί τη θερμοκρασία σταθερή.
10:07
"Now why does it do this," I hear you ask.
244
592000
2000
Γιατί το κάνει αυτό; Σας ακούω να αναρωτιέστε.
10:09
Now wouldn't you know it,
245
594000
2000
Δεν πρέπει να το γνωρίζετε, αλλά
10:11
there's some beetles that just love to make love at that temperature.
246
596000
4000
υπάρχουν κάποια σκαθάρια τα οποία λατρεύουν να κάνουν έρωτα σε τέτοιες θερμοκρασίες.
10:15
And they get inside, and they get it all on.
247
600000
3000
Μπαίνουν μέσα και κάνουν τη δουλειά τους.
10:18
(Laughter)
248
603000
2000
(Γέλια)
10:20
And the plant showers them with pollen,
249
605000
2000
Το φυτό τα ψεκάζει με γύρη
10:22
and off they go and pollinate.
250
607000
3000
αυτά φεύγουν και επικονιάζουν.
10:25
And what a wonderful thing it is.
251
610000
3000
Και αυτό είναι υπέροχο.
10:28
Now most pollinators
252
613000
3000
Τώρα, οι περισσότεροι επικονιαστές
10:31
that we think about are insects,
253
616000
2000
που σκεφτόμαστε είναι έντομα,
10:33
but actually in the tropics,
254
618000
2000
αλλά στην πραγματικότητα στα τροπικά κλίματα
10:35
many birds and butterflies pollinate.
255
620000
3000
πολλά πουλιά και πεταλούδες επικονιάζουν.
10:38
And many of the tropical flowers are red,
256
623000
2000
Και πολλά από τα τροπικά λουλούδια είναι κόκκινα,
10:40
and that's because butterflies and birds
257
625000
2000
και αυτό συμβαίνει επειδή οι πεταλούδες και τα πουλιά
10:42
see similarly to us, we think,
258
627000
2000
βλέπουν όπως εμείς, νομίζουμε,
10:44
and can see the color red very well.
259
629000
3000
και μπορούν να δουν το κόκκινο χρώμα πολύ καθαρά.
10:47
But if you look at the spectrum,
260
632000
3000
Αν κοιτάξετε όμως το φάσμα,
10:50
birds and us, we see red, green and blue
261
635000
3000
τα πουλιά και εμείς βλέπουμε το κόκκινο, πράσινο και μπλε
10:53
and see that spectrum.
262
638000
2000
και βλέπουμε αυτό το φάσμα.
10:55
Insects see green, blue and ultraviolet,
263
640000
2000
Τα έντομα βλέπουν το πράσινο, το μπλε και υπεριώδη χρώματα
10:57
and they see various shades of ultraviolet.
264
642000
2000
και διάφορες αποχρώσεις τους.
10:59
So there's something that goes on off the end there.
265
644000
3000
Δηλαδή στο τέλος του φάσματος κάτι συνεχίζει.
11:02
"And wouldn't it be great if we could somehow see what that is," I hear you ask.
266
647000
3000
«Δεν θα ήταν υπέροχο αν μπορούσαμε να το δούμε;» σας ακούω να αναρωτιέστε.
11:05
Well yes we can.
267
650000
2000
Και φυσικά μπορούμε.
11:07
So what is an insect seeing?
268
652000
3000
Τι βλέπει λοιπόν αυτό το έντομο;
11:10
Last week I took these pictures of rock rose,
269
655000
2000
Την περασμένη βδομάδα έβγαλα αυτές τις φωτογραφίες
11:12
helianthemum, in Dorset.
270
657000
2000
του ηλιάνθεμου στο Ντόρσετ.
11:14
These are little yellow flowers like we all see,
271
659000
3000
Αυτά είναι κίτρινα λουλουδάκια όπως μπορούμε να δούμε,
11:17
little yellow flowers all over the place.
272
662000
2000
κίτρινα λουλουδάκια παντού.
11:19
And this is what it looks like with visible light.
273
664000
3000
Έτσι φαίνεται σε φυσικό φως.
11:22
This is what it looks like if you take out the red.
274
667000
3000
Έτσι φαίνεται όταν αφαιρέσουμε το κόκκινο χρώμα.
11:25
Most bees don't perceive red.
275
670000
3000
Οι περισσότερες μέλισσες δεν βλέπουν το κόκκινο.
11:28
And then I put some ultraviolet filters on my camera
276
673000
4000
Έβαλα μερικά φίλτρα υπεριώδους ακτινοβολίας στη φωτογραφική μηχανή μου
11:32
and took a very, very long exposure
277
677000
3000
και με μεγάλης διάρκειας έκθεση
11:35
with the particular frequencies of ultraviolet light
278
680000
3000
με τις συγκεκριμένες συχνότητες του υπεριώδους φωτός,
11:38
and this is what I got.
279
683000
2000
και αυτό είναι το αποτέλεσμα.
11:40
And that's a real fantastic bull's eye.
280
685000
3000
Και πέτυχα πραγματικά διάνα.
11:43
Now we don't know
281
688000
2000
Δεν γνωρίζουμε
11:45
exactly what a bee sees,
282
690000
2000
ακριβώς τι βλέπει μία μέλισσα,
11:47
any more than you know what I'm seeing
283
692000
2000
όπως και τι βλέπω εγώ
11:49
when I call this red.
284
694000
3000
όταν το αποκαλώ αυτό κόκκινο.
11:52
We can't know what's going on in -- let alone an insect's --
285
697000
3000
Δεν ξέρουμε τι συμβαίνει στο μυαλό μας, πόσο μάλλον σε αυτό των εντόμων
11:55
another human being's mind.
286
700000
3000
στο μυαλό ενός άλλου ανθρώπινου οργανισμού.
11:58
But the contrast will look something like that,
287
703000
3000
Η αντίθεση όμως μοιάζει κάπως έτσι.
12:02
so standing out a lot from the background.
288
707000
2000
Ξεχωρίζει πολύ από το φόντο.
12:04
Here's another little flower --
289
709000
2000
Αυτό είναι ένα άλλο λουλουδάκι.
12:06
different range of ultraviolet frequencies,
290
711000
3000
Με διαφορετικό φάσμα υπεριωδών συχνοτήτων,
12:09
different filters
291
714000
2000
διαφορετικά φίλτρα,
12:11
to match the pollinators.
292
716000
2000
για να ταιριάζει με τους επικονιαστές.
12:13
And that's the sort of thing that it would be seeing.
293
718000
3000
Αυτή είναι η εικόνα που βλέπουν.
12:16
Just in case you think
294
721000
2000
Σε περίπτωση που νομίζετε ότι
12:18
that all yellow flowers have this property --
295
723000
3000
όλα τα κίτρινα λουλούδια έχουν αυτή την ιδιότητα -
12:21
no flower was damaged in the process of this shot;
296
726000
3000
κανένα λουλούδι δεν καταστράφηκε κατά τη διαδικασία της φωτογράφησης αυτής.
12:24
it was just attached to the tripod,
297
729000
3000
Απλώς το δέσαμε στο τριπόδι,
12:27
not killed --
298
732000
2000
δεν το σκοτώσαμε.
12:29
then under ultraviolet light,
299
734000
2000
Με υπεριώδες φως,
12:31
look at that.
300
736000
2000
κοιτάξτε.
12:33
And that could be the basis of a sunscreen
301
738000
2000
Αυτή θα έπρεπε να είναι η βάση του αντηλιακού.
12:35
because sunscreens work by absorbing ultraviolet light.
302
740000
2000
Γιατί τα αντηλιακά δουλεύουν απορροφώντας υπεριώδες φως.
12:37
So maybe the chemical in that would be useful.
303
742000
3000
Το χημικό λοιπόν σε αυτό ίσως να χρησίμευε.
12:41
Finally, there's one of evening primrose
304
746000
3000
Τέλος, αυτό το λουλούδι είναι η πρίμουλα.
12:44
that Bjorn Rorslett from Norway sent me --
305
749000
2000
Η Μπγιόρν Ρόρσλετ από τη Νορβηγία μου το έστειλε
12:46
fantastic hidden pattern.
306
751000
2000
φανταστικό, κρυμμένο σχέδιο.
12:48
And I love the idea of something hidden.
307
753000
2000
Μου αρέσει η ιδέα ότι κάτι κρύβεται.
12:50
I think there's something poetic here,
308
755000
2000
Πιστεύω ότι υπάρχει ένα ποιητικό στοιχείο εδώ.
12:52
that these pictures taken with ultraviolet filter,
309
757000
3000
Αυτές οι εικόνες που πάρθηκαν με υπεριώδες φίλτρο,
12:55
the main use of that filter
310
760000
2000
η κύρια χρήση αυτού του φίλτρου,
12:57
is for astronomers to take pictures of Venus --
311
762000
3000
είναι από αστρονόμους που φωτογραφίζουν την Αφροδίτη,
13:00
actually the clouds of Venus.
312
765000
3000
τα σύννεφα της Αφροδίτης.
13:03
That's the main use of that filter.
313
768000
2000
Αυτή είναι η κύρια χρήση του φίλτρου αυτού.
13:05
Venus, of course, is the god of love and fertility,
314
770000
3000
Η Αφροδίτη είναι φυσικά η θεά του έρωτα και της γονιμότητας,
13:08
which is the flower story.
315
773000
2000
που συνοψίζει την ιστορία των λουλουδιών.
13:10
And just as flowers spend a lot of effort
316
775000
2000
Όπως και τα λουλούδια κάνουν μεγάλη προσπάθεια
13:12
trying to get pollinators to do their bidding,
317
777000
3000
να βρουν επικονιαστές για την αναπαραγωγή τους,
13:15
they've also somehow managed to persuade us to plant great fields full of them
318
780000
3000
κατάφεραν κάπως να μας πείσουν να φυτέψουμε τεράστια λιβάδια με αυτά.
13:18
and give them to each other
319
783000
2000
Και να ταανταλλάζουμε μεταξύ μας,
13:20
at times of birth and death,
320
785000
4000
σε γέννηση και στο θάνατο,
13:24
and particularly at marriage,
321
789000
2000
και κυρίως στους γάμους,
13:26
which, when you think of it,
322
791000
2000
που όταν το σκεφτείτε
13:28
is the moment that encapsulates
323
793000
2000
αποτελούν τη στιγμή που συνοψίζει
13:30
the transfer of genetic material
324
795000
3000
τη μεταφορά του γενετικού υλικού
13:33
from one organism to another.
325
798000
2000
από έναν οργανισμό σε άλλο.
13:35
Thank you very much.
326
800000
2000
Σας ευχαριστώ πολύ.
13:37
(Applause)
327
802000
5000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Jonathan Drori - EducatorJonathan Drori commissioned the BBC's very first websites, one highlight in a long career devoted to online culture and educational media -- and understanding how we learn.
Why you should listen
Jonathan Drori has dedicated his career to media and learning. As the Head of Commissioning for BBC Online, he led the effort to create bbc.co.uk, the online face of the BBC (an effort he recalls fondly). He came to the web from the TV side of the BBC, where as an editor and producer he headed up dozens of television series on science, education and the arts.
After almost two decades at the BBC, he's now a director at Changing Media Ltd., a media and education consultancy, and is a visiting professor at University of Bristol, where he studies educational media and misperceptions in science. He continues to executive produce the occasional TV series, including 2004's award-winning "The DNA Story" and 2009's "Great Sperm Race." He is on the boards of the Royal Botanic Gardens and the Woodland Trust.
(Photo: Lloyd Davis/flickr)
Jonathan Drori | Speaker | TED.com