TEDGlobal 2013
Sonia Shah: 3 reasons we still haven’t gotten rid of malaria
سونيا شاه: ٣ دليلى كه هنوز از شر مالاريا خلاص نشده‌‌ايم
Filmed:
Readability: 4
1,233,836 views
ما از دهه ١٦٠٠ مى‌‌دانيم كه چطور مالاريا را درمان كنيم، پس چرا اين بيمارى هنوز صدها هزار نفر را سالانه مى‌‌كشد؟ به گفته سونيا شاه روزنامه نگار، اين مشكل چيزى فراتر از پزشكى است. با نگاه به تاريخ مالاريا، سه چالش بزرگى كه بايد حل و فصل شوند، آشكار مى‌‌شوند.
Sonia Shah - Science writer
Science historian Sonia Shah explores the surprisingly fascinating story behind an ancient scourge: malaria. Full bio
Science historian Sonia Shah explores the surprisingly fascinating story behind an ancient scourge: malaria. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So over the long course of human history,
0
822
3435
خب در مسير طولانى تاريخ بشرى،
00:16
the infectious disease that's killed more humans
1
4257
2492
بيمارى عفونى كه بيش از همه انسانها را كشته
00:18
than any other is malaria.
2
6749
2486
مالارياست.
00:21
It's carried in the bites of infected mosquitos,
3
9235
2861
در نيش پشه‌‌هاى مبتلا حمل ميشه،
00:24
and it's probably our oldest scourge.
4
12096
2209
و احتمالاً قديمى‌‌ترين وسيله غضب خداونديست.
00:26
We may have had malaria since we evolved from the apes.
5
14305
3887
شايد مالاريا رو از موقعيكه از بوزينه‌‌ها تكامل يافتيم، داشته‌‌ايم.
00:30
And to this day, malaria takes a huge toll on our species.
6
18192
3602
و تا به امروز، مالاريا تلفات عظيمى رو بر گونه‌ى ما تحميل كرده.
00:33
We've got 300 million cases a year
7
21794
2451
٣٠٠ ميليون مورد در يك سال داشته‌‌ايم
00:36
and over half a million deaths.
8
24245
2992
و بيش از نيم ميليون تلفات.
00:39
Now this really makes no sense.
9
27237
2965
خب الان اين خيلى معنايى پيدا نمى‌‌كند.
00:42
We've known how to cure malaria
10
30202
2652
ما از سال ۱۶۰۰ فهميده‌‌ايم كه
00:44
since the 1600s.
11
32854
1640
مالاريا رو چطور مداوا كنيم
00:46
That's when Jesuit missionaries in Peru
12
34494
2297
این همان وقتی بود که مبلغان عیسوی در پرو
00:48
discovered the bark of the cinchona tree,
13
36791
2902
پوست تنه درخت گنه گنه رو كشف كردند،
00:51
and inside that bark was quinine,
14
39693
1873
و داخل پوسته جوهر گنه گنه بود،
00:53
still an effective cure for malaria to this day.
15
41566
3338
هنوز هم يك مداواى موثر براى مالاريا تا به امروزه.
00:56
So we've known how to cure malaria for centuries.
16
44904
2901
در نتيجه قرنهاست كه ما مى‌‌دانيم چطور مالاريا را مدوا كنيم.
00:59
We've known how to prevent malaria since 1897.
17
47805
3184
ما از ١٨٩٧ فهميده‌‌ايم كه چطور از مالاريا پيش گيرى كنيم.
01:02
That's when the British army surgeon Ronald Ross
18
50989
2273
اين زمانى بود كه رونالد راس جراح ارتش بريتانيايى
01:05
discovered that it was mosquitos that carried malaria,
19
53262
3358
كشف كرد كه اين پشه بود كه ناقل مالارياست،
01:08
not bad air or miasmas, as was previously thought.
20
56620
4192
نه هواى بد يا بخار بدبو، آنطور كه قبلاً فكر مى‌‌كردند.
01:12
So malaria should be a relatively simple disease to solve,
21
60812
5283
بنابراین مالاریا باید بیماری نسبتاً آسونی برای ریشه کن شدن باشه،
01:18
and yet to this day, hundreds of thousands of people
22
66095
3930
و با اینحال تا به امروز، صدها هزار انسان
01:22
are going to die from the bite of a mosquito.
23
70025
3475
از نیش یک پشه می‌میرند.
01:25
Why is that?
24
73500
1245
ولى چرا؟
01:26
This is a question that's
25
74745
1530
این پرسشی که
01:28
personally intrigued me for a long time.
26
76275
2155
شخصا مدتها پیش در ذهن من جرقه خورد.
01:30
I grew up as the daughter of Indian immigrants
27
78430
2759
من بعنوان دختر هندیهای مهاجری بزرگ شدم
01:33
visiting my cousins in India every summer,
28
81189
2259
که هر تابستان قوم و خویشهاش رو در هند ملاقات می‌کرد،
01:35
and because I had no immunity to the local malarias,
29
83448
3188
و چو من هیچ مصونیتی در برابر مالاریای محلی نداشتم،
01:38
I was made to sleep under this hot, sweaty mosquito net every night
30
86636
4234
هر شب مجبور بودم زیر این پشه بند عرقی و داغ بخوابم
01:42
while my cousins, they were allowed to sleep
31
90870
1691
در حالیکه عموزاده‌‌هام، اجازه داشتند آن بیرون
01:44
out on the terrace and have
32
92561
1229
تو تراس بخوابند و از این
01:45
this nice, cool night breeze wafting over them.
33
93790
2762
نسیم شبانه خنک که اونها را نوازش میداد، لذت ببرند.
01:48
And I really hated the mosquitos for that.
34
96552
3524
و من از همون موقع از پشهها نفرت داشتم.
01:52
But at the same time, I come from a Jain family,
35
100076
3368
اما در اونموقع ، از یک خاندان جین میامدم،
01:55
and Jainism is a religion that espouses
36
103444
2314
و جینیسم مذهبی که به شکل بسیار افراطى
01:57
a very extreme form of nonviolence.
37
105758
3138
اعتقاد به عدم خشونت دارد.
02:00
So Jains are not supposed to eat meat.
38
108896
3328
در نتیجه جینها قرار نیست گوشت بخورند.
02:04
We're not supposed to walk on grass,
39
112224
1857
ما قرار نیست روی چمن‌ها راه برویم،
02:06
because you could, you know,
40
114081
1261
چون همانطور که می‌دانید میتونید
02:07
inadvertently kill some insects when you walk on grass.
41
115342
1900
سهواً برخی حشرات رو موقع راه رفتن روی چمن بکشید.
02:09
We're certainly not supposed to swat mosquitos.
42
117242
2777
ما قطعا قرار نیست پشهها رو با ضربه دست بكشيم.
02:12
So the fearsome power of this little insect
43
120019
3716
در نتیجه نیروی هولناک این حشره کوچک
02:15
was apparent to me from a very young age,
44
123735
1979
از همان سنین خیلی پایین برایم آشکار بود،
02:17
and it's one reason why I spent five years as a journalist
45
125714
3271
و تنها دلیلی که من ۵ سال رو بعنوان خبرنگار صرف
02:20
trying to understand, why has malaria
46
128985
2688
فهمیدن این کردم که چرا مالاریا
02:23
been such a horrible scourge for all of us for so very long?
47
131673
4540
برای همگی ما برای مدت خیلی طولانی چنان وسیله غضب هولناکی بوده است؟
02:28
And I think there's three main reasons why.
48
136213
2657
و فکر می‌کنم که سه دلیل عمده دارد.
02:30
Those three reasons add up to the fourth reason,
49
138870
2468
اون سه دليل به دليل چهارمى منتهى ميشوند،
02:33
which is probably the biggest reason of all.
50
141338
2811
كه احتمالاً بزرگترين دليل در بين آنهاست.
02:36
The first reason is certainly scientific.
51
144149
2961
نخستين دليل قطعاً علمى است.
02:39
This little parasite that causes malaria,
52
147110
2315
انگل كوچكى كه باعث مالاريا ميشود،
02:41
it's probably one of the most complex
53
149425
1927
شايد يكى از پيچيده‌‌ترين و موذى‌‌ترين
02:43
and wily pathogens known to humankind.
54
151352
2591
پاتوژنهاى شناخته شده از سوى بشر باشه.
02:45
It lives half its life inside the cold-blooded mosquito
55
153943
3340
نيمى از عمرش را درون پشه خونسرد
02:49
and half its life inside the warm-blooded human.
56
157283
4402
و نيم ديگر را درون بشر خونگرم زندگى مى‌‌كنند.
02:53
These two environments are totally different,
57
161685
2998
اين دو محيط كاملاً متفاوت هستند،
02:56
but not only that, they're both utterly hostile.
58
164683
3016
اما فقط اين نيست، هر دوشان كاملاً متخاصمند.
02:59
So the insect is continually trying to fight off the parasite,
59
167699
4007
خب پشه دائماً سعى در از بين بردن انگل داره،
03:03
and so is the human body continually trying to fight it off.
60
171706
2961
و همينطور بدن بشر نيز بطور مداوم تلاش در از بين بردن اون داره.
03:06
This little creature survives under siege like that,
61
174667
3750
اين مخلوق كوچك از محاصره اين چنينى نجات پيدا مى‌‌كنه،
03:10
but not only does it survive, it has thrived.
62
178417
3075
اما علاوه بر بقاء يافتن، ترقى مى‌‌كنند.
03:13
It has spread. It has more ways to evade attack than we know.
63
181492
4322
شيوع پيدا مى‌‌كنند. بيشتر از آنچه بدونيم، روشهاى در رفتن از زير حمله را بلدند.
03:17
It's a shape-shifter, for one thing.
64
185814
2114
يكى از اونها قطعاً دگرديسى است.
03:19
Just as a caterpillar turns into a butterfly,
65
187928
3159
درست مثل كرم ابريشم كه به پروانه‌‌اى تبديل مى‌‌شه،
03:23
the malaria parasite transforms itself like that
66
191087
2639
هفت بار در چرخه زندگيش انگل مالاريا شكل خودش را مثل
03:25
seven times in its life cycle.
67
193726
3223
كرم ابريشم تغيير ميدهد.
03:28
And each of those life stages not only looks totally different from each other,
68
196949
4257
و هر کدام از آن دسته از مراحل زندگی نه تنها بطور کامل متفاوت از یکدیگر به نظر می‌رسند،
03:33
they have totally different physiology.
69
201206
3064
بلکه فیزیولوژی کاملا متفاوتی دارند.
03:36
So say you came up with some great drug
70
204270
1992
خب تصور کنیدکه شما داروی عالی را کشف کردید
03:38
that worked against one stage of the parasite's life cycle.
71
206262
2940
که علیه یکی از مراحل انگلی چرخه زندگی عمل می‌کند.
03:41
It might do nothing at all to any of the other stages.
72
209202
3465
شاید اصلا هیچ تاثیری روی مراحل دیگر نداشته باشد.
03:44
It can hide in our bodies, undetected,
73
212667
2863
میتونه در بدنهای ما کشف نشده مخفی باشد،
03:47
unbeknownst to us, for days, for weeks,
74
215530
2364
برای روزها، هفته‌ها، ماهها، سالها و در برخی موارد
03:49
for months, for years, in some cases even decades.
75
217894
3799
حتی دهها سال، برایمان ناشناخته باقی بماند.
03:53
So the parasite is a very big scientific challenge to tackle,
76
221693
4384
بنابراین انگل چالش خیلی بزرگی برای از عهده برآمدن است،
03:58
but so is the mosquito that carries the parasite.
77
226077
3205
اماخب این پشه است که انگل را منتقل می‌کند.
04:01
Only about 12 species of mosquitos
78
229282
2298
تنها در حدود ۱۲ گونه از پشهها هستند
04:03
carry most of the world's malaria,
79
231580
1934
که بیشترین مالاریای جهان را منتقل می‌ٰکنند،
04:05
and we know quite a bit about the kinds of
80
233514
2476
و ما درباره محل سکونت انواع
04:07
watery habitats that they specialize in.
81
235990
2925
آبزی که آنها درباره‌ش متخصص هستند،نسبتا کم می‌دانیم.
04:10
So you might think, then, well, why don't we just
82
238915
2282
بنابراین شاید فکر کنیم، خب، پس چرا ما نباید
04:13
avoid the places where the killer mosquitos live? Right?
83
241197
3156
از جاهایی که پشه‌های قاتل در آن زندگی می‌کنند دوری کنیم؟ نه؟
04:16
We could avoid the places where the killer grizzly bears live
84
244353
2278
ما میتونیم از جاهایی که خرسهای گریزلی قاتل زندگی می‌کنند دوری کنیم
04:18
and we avoid the places where the killer crocodiles live.
85
246631
2759
و همینطور از محل زندگی کروکودیل‌های قاتل.
04:21
But say you live in the tropics
86
249390
3230
اما خب فکر کنید که در مناطق استوایی زندگی می‌کنید
04:24
and you walk outside your hut one day
87
252620
3273
و یک روز که بیرون از کلبه‌تون قدم می‌زنید
04:27
and you leave some footprints in the soft dirt
88
255893
2022
و جای پای خود را روى خاك نرم اطراف خونتون
04:29
around your home.
89
257915
1923
جاى مى‌‌گذاريد.
04:31
Or say your cow does, or say your pig does,
90
259838
3230
يا بگذاريد بگويم گاوهاتون اين كار رو مى‌‌كنند، يا خوكهاتون،
04:35
and then, say, it rains,
91
263068
2134
و بعدش، بارون مى‌‌گيره،
04:37
and that footprint fills up with a little bit of water.
92
265202
2368
و اون جاى پا با كمى با آب پر ميشه.
04:39
That's it. You've created the perfect
93
267570
2081
خودش است. با اين كار محل سكونت
04:41
malarial mosquito habitat that's right outside your door.
94
269651
3578
عالى مناسب پشه مالاريا را خلق كرده‌‌ايد، كه درست پشت در خونتون است.
04:45
So it's not easy for us to extricate ourselves from these insects.
95
273229
2862
بنابراين خلاص كردن خودمون از دست اين حشرات آسون نيست.
04:48
We kind of create places that they love to live
96
276091
2634
ما بنحوى جاهايى راخلق مى‌‌كنيم كه آنها عاشق زندگى كردن
04:50
just by living our own lives.
97
278725
1999
درش هستند اونهم فقط بخاطر سبك زندگى كه داريم.
04:52
So there's a huge scientific challenge,
98
280724
1379
بنابراين چالش علمى بزرگى وجود داره.
04:54
but there's a huge economic challenge too.
99
282103
2207
اما چالش اقتصادى عظيمى هم وجود داره.
04:56
Malaria occurs in some of the poorest
100
284310
1935
مالاريا در برخى از فقيرترين
04:58
and most remote places on Earth,
101
286245
1939
و دورافتاده‌‌ترين نقاط روى زمين مى‌‌افتد
05:00
and there's a reason for that.
102
288184
1845
و البته دليل هم دارد.
05:02
If you're poor, you're more likely to get malaria.
103
290029
2700
اگر فقیر هستید، احتمال آن بیشتر است که مالاریا بگیرید.
05:04
If you're poor, you're more likely to live
104
292729
2153
اگر فقیر هستید، احتمال آن بیشتر است كه
05:06
in rudimentary housing on marginal land that's poorly drained.
105
294882
4069
مسكنى ابتدايى در زمين حاشيه‌‌اى داشته باشيد كه زهكشى فاضلاب ضعيفى داره.
05:10
These are places where mosquitos breed.
106
298951
2589
اينجا مكانهايى است كه پشهها زاد و ولد مى‌‌كنند.
05:13
You're less likely to have door screens or window screens.
107
301540
3600
كمتر احتمال داره كه درها و پنجره ها تورى داشته باشند.
05:17
You're less likely to have electricity
108
305140
1903
احتمال داشتن الكتريسته و همه فعاليتهاى
05:19
and all the indoor activities that electricity makes possible,
109
307043
3006
فضاى بسته كه الكتريسته انجامشون را ممكن مى‌‌سازد براى شما كمتر است،
05:22
so you're outside more.
110
310049
1233
بنابراين بيشتر بيرون هستيد.
05:23
You're getting bitten by mosquitos more.
111
311282
2332
بيشتر پشه نيشتون مى‌‌زنه.
05:25
So poverty causes malaria,
112
313614
1625
بنابراين فقر عامل مالارياست،
05:27
but what we also know now is that malaria itself
113
315239
3033
اما چيز ديگرى كه ما الان مى‌‌دونيم اين كه مالاريا
05:30
causes poverty.
114
318272
1647
خودش باعث فقر است.
05:31
For one thing, it strikes hardest during harvest season,
115
319919
2651
به يك دليل، در فصل برداشت حملاتش به اوج مى‌‌رسه،
05:34
so exactly when farmers need to be out in the fields
116
322570
2756
دقيقاً زمانى كه كشاورزها لازم است بيرون توى مزرعه
05:37
collecting their crops, they're home sick with a fever.
117
325326
3909
مشغول جمع‌‌آورى محصولاتشان باشند.
05:41
But it also predisposes people to death
118
329235
2861
اما همچنين زمينه رو براى مرگ افراد
05:44
from all other causes.
119
332096
1785
از ساير سببها مستعد مى‌‌سازه.
05:45
So this has happened historically.
120
333881
1360
بنابراين اين اتفاق در تاريخ اتفاق افتاده.
05:47
We've been able to take malaria out of a society.
121
335241
3382
ما قادر بوديم مالاريا رو از جامعه بيرون كنيم.
05:50
Everything else stays the same,
122
338623
1457
بقيه چيزها تغييرى نمى‌‌كنند،
05:52
so we still have bad food, bad water, bad sanitation,
123
340080
2675
بنابراين ما هنوز غذاى بد، آب بد، تخليه فاضلاب بد رو داريم،
05:54
all the things that make people sick.
124
342755
1761
همه اين چيزهايى كه آدمها رو بيمار مى‌‌كنند.
05:56
But just if you take malaria out,
125
344516
2144
اما فقط اگر مالاريا را بيرون كنيد،
05:58
deaths from everything else go down.
126
346660
3812
مرگ ناشى از چيزهاى ديگه هم پايين مياد.
06:02
And the economist Jeff Sachs has actually quantified
127
350472
2711
و جف ساچز اقتصاددان به درستى معلوم مى‌‌كند
06:05
what this means for a society.
128
353183
2185
كه اين براى جامعه چه معنايى داره.
06:07
What it means is, if you have malaria in your society,
129
355368
2754
اين معنا رو مى‌‌دهد، كه اگر شما در جامعه‌‌تون مالاريا داشته باشيد،
06:10
your economic growth is depressed
130
358122
2461
رشد اقتصاديتون تا ١/٣ درصد ساليانه
06:12
by 1.3 percent every year,
131
360583
3970
كمتر مى‌‌شود،
06:16
year after year after year, just this one disease alone.
132
364553
3799
سال به سال، و اين تنه فقط يك بيمارىِ.
06:20
So this poses a huge economic challenge,
133
368352
2564
بنابراين چالش اقتصادى عظيمى رو به شماتحميل مى‌‌كنه،
06:22
because say you do come up with your great drug
134
370916
2184
چون به فرض اينكه شما كلى دارو يا
06:25
or your great vaccine -- how do you deliver it
135
373100
2210
واكسن داشته باشيد-- چطور ميخوان تحويلشون بديد
06:27
in a place where there's no roads,
136
375310
2570
در جايى كه هيچ جاده‌‌ايى وجود نداره،
06:29
there's no infrastructure,
137
377880
1193
هيچ زيرساختى وجود نداره،
06:31
there's no electricity for refrigeration to keep things cold,
138
379073
3334
برق براى داشتن يخچال و خنك نگهداشتن چيزها وجود نداره،
06:34
there's no clinics, there's no clinicians
139
382407
2720
درمانگاهى در كار نيست، همينطور متخصصانى
06:37
to deliver these things where they're needed?
140
385127
2534
كه اين چيزها رو در جاهايى كه لازمند، تحويل بدن؟
06:39
So there's a huge economic challenge in taming malaria.
141
387661
4003
بنابراين چالش اقتصادى عظيمى در مهار كردن مالاريا وجود داره.
06:43
But along with the scientific challenge and the economic challenge,
142
391664
3056
اما همراه با اين چالش علمى و چالش اقتصادى،
06:46
there's also a cultural challenge,
143
394720
1812
چالش فرهنگى هم وجود داره،
06:48
and this is probably the part about malaria
144
396532
3385
و اين احتمالاً همان بخشى درباره مالارياست
06:51
that people don't like to talk about.
145
399917
2301
كه مردم دوست ندارند راجع بهش حرف بزنند.
06:54
And it's the paradox that the people
146
402218
2711
و اين تناقض كه مردمانى
06:56
who have the most malaria in the world
147
404929
1808
كه بيشترين مالاريا رو در دنيا دارند
06:58
tend to care about it the least.
148
406737
2580
كمتر بهش اهميت مى‌‌دن.
07:01
This has been the finding of medical anthropologists again and again.
149
409317
3412
و اين يافته دوباره و دوباره انسان شناسنان در حيطه پزشكى بوده.
07:04
They ask people in malarious parts of the world,
150
412729
2767
اونها از مردمان مناطق مالاريازده دنيا مى‌‌پرسند،
07:07
"What do you think about malaria?"
151
415496
2056
" درباره مالاريا چى فكر مى‌‌كنيد؟"
07:09
And they don't say, "It's a killer disease. We're scared of it."
152
417552
3909
و اونها نمى‌‌گن،" اين يك بيمارى كشنده است. ما از اون مى‌‌ترسيم."
07:13
They say, "Malaria is a normal problem of life."
153
421461
5338
اونها مى‌‌گويند:" مالاريا تجربه عادى زندگيه. "
07:18
And that was certainly my personal experience.
154
426799
1766
و اون قطعاً تجربه شخصى من بود.
07:20
When I told my relatives in India
155
428565
2019
وقتى به اقوامم در هندوستان گفتم
07:22
that I was writing a book about malaria,
156
430584
1484
كه داشتم كتابى درباره مالاريا مى‌‌نوشتن،
07:24
they kind of looked at me like
157
432068
1967
جورى بهم نگاه كردند كه انگار
07:26
I told them I was writing a book about warts or something.
158
434035
2701
بهشون گفتم کتابی درباره زگیل يا چیزی مثل اون می‌نویسم.
07:28
Like, why would you write about something so boring,
159
436736
3047
خب، چرا باید کسی بخواد درباره چیزی انقدر کسل کننده،
07:31
so ordinary? You know?
160
439783
1666
تا این حد معمولی بنویسه؟ می‌دونید؟
07:33
And it's simple risk perception, really.
161
441449
2728
و اون در حقیقت بسادگی خطر آگاهی است.
07:36
A child in Malawi, for example,
162
444177
2435
برای مثال، یک کودک در مالاوی
07:38
she might have 12 episodes of malaria before the age of two,
163
446612
4812
ممکن است بیش از رسیدن به سن دو سالگی ۱۲ سری مالاریا داشته باشد،
07:43
but if she survives,
164
451424
2053
البته اگر زنده بمانه،
07:45
she'll continue to get malaria throughout her life,
165
453477
2614
او به گرفتن مالاريا در طول عمرش ادامه ميده
07:48
but she's much less likely to die of it.
166
456091
2723
اما احتمال مردنش از آن كمتر خواهد بود.
07:50
And so in her lived experience,
167
458814
1952
و بنابراين در تجربه زندگيش،
07:52
malaria is something that comes and goes.
168
460766
3331
مالاريا چيزيست كه ميايد و مى‌‌رود.
07:56
And that's actually true for most of the world's malaria.
169
464097
2030
و در واقع براى بيشتر مالارياى جهان صدق مى‌‌كند.
07:58
Most of the world's malaria comes and goes on its own.
170
466127
3577
بيشتر مالارياى جهان بخود خود مياد و مى‌‌رود.
08:01
It's just, there's so much malaria
171
469704
3124
فقط بخاطر اين كه، انقدر مالاريا زياده كه
08:04
that this tiny fraction of cases that end in death
172
472828
3771
تنها درصد خيلى كوچيكى از اين موارد به مرگ ختم ميشه
08:08
add up to this big, huge number.
173
476599
2961
به اين رقم بزرگ و عظيم اضافه مى‌‌كنه.
08:11
So I think people in malarious parts of the world
174
479560
1993
بنابراين من فكر مى‌‌كنم مردم در بخشهاى مالاريازده دنيا
08:13
must think of malaria the way
175
481553
1522
راجع به مالاريا همانطورى فكر مى‌‌كنند
08:15
those of us who live in the temperate world
176
483075
1659
كه آن دسته از ما كه در دنياى ميانه‌رو زندگى مى‌‌كنند
08:16
think of cold and flu. Right?
177
484734
2251
درباره سرماخوردگى و آنفولانزا فكر مى كنند. درست نمى‌‌گم؟
08:18
Cold and flu have a huge burden on our societies
178
486985
3406
سرما خوردگی و آنفولانزا بار عظیمی را بر جوامع
08:22
and on our own lives,
179
490391
1681
و زندگیهای ما تحمیل می‌کند،
08:24
but we don't really even take
180
492072
1264
اما ما واقعاً حتى از بكارگيرى
08:25
the most rudimentary precautions against it because
181
493336
2542
ابتدايى ترين پيشگيريهاى عليه آن خوددارى مى‌‌كنيم چون
08:27
we consider it normal to get cold and flu
182
495878
2721
ما سرما خوردن و آنفولانزا گرفتن را در طی
08:30
during cold and flu season.
183
498599
2237
فصل سرماخوردگی و آنفولانزا امری عادی تلقی می‌کنیم.
08:32
And so this poses a huge cultural challenge in taming malaria,
184
500836
4412
و بنابراين اين قضيه چالش فرهنگى عظيمى رو به مهار مالاريا تحميل مى‌‌كنه،
08:37
because if people think it's normal to have malaria,
185
505248
3774
چون اگه آدمها فكر كنند مالاريا گرفتن عاديه،
08:41
then how do you get them to run to the doctor
186
509022
3458
پس چطور بايد وادارشون كرد برن پيش دكتر
08:44
to get diagnosed, to pick up their prescription,
187
512480
3146
تا مرضشون تشخيص داده شه، نسخه براشون تجويز شه،
08:47
to get it filled, to take the drugs,
188
515626
1522
پيچيده شه، و بعد داروها رو ببرن،
08:49
to put on the repellents, to tuck in the bed nets?
189
517148
3479
از مواد دفع كننده استفاده كنند و پشه بند نصب كنند؟
08:52
This is a huge cultural challenge in taming this disease.
190
520627
4667
اين چالش فرهنگى عظيمى در مهار اين بيماريه.
08:57
So take all that together.
191
525294
1502
حالا همه اينها رو با هم در نظر بگيرين.
08:58
We've got a disease. It's scientifically complicated,
192
526796
4452
ما يك بيمارى داريم. از لحاظ علمى پيچيده‌‌ست.
09:03
it's economically challenging to deal with,
193
531248
2428
از لحاظ اقتصادى برخورد كردن باهاش چالش‌‌برانگيزه،
09:05
and it's one for which the people who stand
194
533676
1645
و اين همان چيزيه كه آدمها بخاطرش تحمل مى‌‌كنند
09:07
to benefit the most care about it the least.
195
535321
2304
تا از چيزى كه كمترين اهميت رو براش قائل هستند بيشترين سود رو ببرند.
09:09
And that adds up to the biggest problem of all,
196
537625
2088
و اون به بزرگترين اين مشكل‌‌ها اضافه مى‌‌كنه،
09:11
which, of course, is the political problem.
197
539713
2949
كه البته، مشكل سياسيه.
09:14
How do you get a political leader to do anything
198
542662
2858
چطور مى‌‌تونيد يك رهبر سياسى را مجبور كنيد كه
09:17
about a problem like this?
199
545520
2061
با مشكلى مثل اين برخورد كنه؟
09:19
And the answer is, historically, you don't.
200
547581
4625
و پاسخ اين كه، از لحاظ تاريخى، اين اتفاق نمى‌‌افته.
09:24
Most malarious societies throughout history
201
552206
2133
بيشتر جوامع مالاريازده در طول تاريخ
09:26
have simply lived with the disease.
202
554339
2116
بسادگى با اين بيمارى زندگى كرده‌‌اند.
09:28
So the main attacks on malaria have come
203
556455
2003
در نتيجه حملات عمده عليه مالاريا
09:30
from outside of malarious societies,
204
558458
2624
از بيرون از جوامع مالاريازده ميايند،
09:33
from people who aren't constrained
205
561082
1794
از مردمانى كه از سوى اين سياستهاى
09:34
by these rather paralyzing politics.
206
562876
2979
نسبتاً فلج كننده محدود نشده‌‌اند.
09:37
But this, I think, introduces a whole host of other kinds of difficulties.
207
565855
3295
اما اين بنظرم، گروه كاملى از انواع ديگر مشكلات را معرفى مى‌‌كند.
09:41
The first concerted attack against malaria
208
569150
2420
نخستين حمله هماهنگ عليه مالاريا
09:43
started in the 1950s.
209
571570
1746
در دهه ١٩٥٠ آغاز شد.
09:45
It was the brainchild of the U.S. State Department.
210
573316
3090
زاييده افكار وازارت كشور ايالات متحده بود.
09:48
And this effort well understood the economic challenge.
211
576406
3037
و این اقدام چالش اقتصادی را بخوبی درک می‌کرد.
09:51
They knew they had to focus on cheap, easy-to-use tools,
212
579443
3481
آنها می‌دانستند که باید روی ابزار ارزان، با قابلیت استفاده آسان تمرکز کنند،
09:54
and they focused on DDT.
213
582924
1775
و آنها روی ددت متمرکز شدند.
09:56
They understood the cultural challenge.
214
584699
1439
آنها چالش فرهنگی را درک کردند.
09:58
In fact, their rather patronizing view was that
215
586138
3005
در واقع، دیدگاه نسبتاْ مشتری‌مدارانه‌شان این بود که
10:01
people at risk of malaria shouldn't be asked to do anything at all.
216
589143
2903
از مردمی که در معرض خطر مالاریا بودند نباید بهیچوجه خواسته شود کاری انجام دهند.
10:04
Everything should be done to them and for them.
217
592046
3722
همه چیز باید برای آنها و بخاطر آنها انجام می‌شد.
10:07
But they greatly underestimated the scientific challenge.
218
595768
3120
اما آنها چالش علمی را شدیدا دست کم گرفتند.
10:10
They had so much faith in their tools
219
598888
2327
آنها ایمان خیلی زیادی در ابزارشان داشتند
10:13
that they stopped doing malaria research.
220
601215
2991
بطوریکه تحقیقاتی که روی مالاریا انجام می‌دادند را متوقف کردن.
10:16
And so when those tools started to fail,
221
604206
2468
و بنابراین وقتی اون ابزار ناکارامدیشان رو نشان دادن،
10:18
and public opinion started to turn against those tools,
222
606674
2700
و آرای عمومی علیه آن ابزار برانگیخته شدند،
10:21
they had no scientific expertise to figure out what to do.
223
609374
4194
فاقد هر گونه تبحر علمی برای حل آنچه باید می‌شد بودند.
10:25
The whole campaign crashed, malaria resurged back,
224
613568
3451
کل برنامه مبارزاتی از بین رفت، مالاریا دوباره برگشت،
10:29
but now it was even worse than before
225
617019
1814
اما این بار حتی از قبل بدتر بود
10:30
because it was corralled into the hardest-to-reach places
226
618833
2761
چون این بار سختترین نقاط قابل دسترسی را به دشوارترین اشکال
10:33
in the most difficult-to-control forms.
227
621594
3186
قابل مهار احاطه کرده بود.
10:36
One WHO official at the time actually called that whole campaign
228
624780
3299
یکی از مقامات سازمان بهداشت جهانی در آن زمان به راستی کل آن برنامه مبارزاتی را چنین نامید
10:40
"one of the greatest mistakes ever made in public health."
229
628079
5057
«یکی از بزرگترین اشتباهاتی که در بهداشت عمومی تابحال انجام شده است.»
10:45
The latest effort to tame malaria started in the late 1990s.
230
633136
2507
اقدام اخیر برای مهار مالاریا در اواخر دهه ۱۹۲۰ آغاز شد.
10:47
It's similarly directed and financed primarily
231
635643
3712
مشابه بقیه عمدتا از بیرون از
10:51
from outside of malarious societies.
232
639355
2148
جوامع مالاریازده هدایت و پشتیبانی شد.
10:53
Now this effort well understands the scientific challenge.
233
641503
2504
اکنون این اقدام بخوبی چالش علمی را درک می‌کنه.
10:56
They are doing tons of malaria research.
234
644007
2221
اونها هزاران تحقیق روی مالاریا انجام می‌دهند.
10:58
And they understand the economic challenge too.
235
646228
2453
و اونها چالش اقتصادی را هم درک می‌کنند.
11:00
They're focusing on very cheap, very easy-to-use tools.
236
648681
3560
اونها روی ابزار خیلی ارزان و آسان برای استفاده تمرکز می‌کنند.
11:04
But now, I think, the dilemma is the cultural challenge.
237
652241
3892
اما حالا، فکر می‌کنم، که این دو راهی بر سر چالش فرهنگی باشد.
11:08
The centerpiece of the current effort is the bed net.
238
656133
3634
محوريت اقدام فعلى پشه بنده.
11:11
It's treated with insecticides.
239
659767
1776
با حشره كش مداوا ميشه.
11:13
This thing has been distributed across the malarious world
240
661543
2370
پشه بندها رو در مقياس چند ميليونى در سراسر دنياى مالاريازده
11:15
by the millions.
241
663913
1433
توزيغ كرده‌‌اند.
11:17
And when you think about the bed net,
242
665346
2232
و وقتى درباره پشه بندها فكر مى‌‌كنيد،
11:19
it's sort of a surgical intervention.
243
667578
2559
نوعى مداخله جراحى محسوب ميشه.
11:22
You know, it doesn't really have any value
244
670137
2146
مى‌‌دونيد، واقعاً هيچ ارزشى
11:24
to a family with malaria except that it helps prevent malaria.
245
672283
3663
براى خونواده مبتلا به مالاريا نداره جز اين كه از مالاريا پيشگيرى مى‌‌كنه.
11:27
And yet we're asking people to use these nets every night.
246
675946
4009
و با اين حال ما از مردم ميخوايم كه از اين پشه بندها هر شب استفاده كنند.
11:31
They have to sleep under them every night.
247
679955
1277
بايد هر شب زيرشون بخوابند.
11:33
That's the only way they are effective.
248
681232
2037
تنها روشى كه موثره.
11:35
And they have to do that
249
683269
1353
و بايد اون كار رو انجام بدن
11:36
even if the net blocks the breeze,
250
684622
3086
حتى اگه پشه بندها جلوى نسيم خنك رو بگيرند،
11:39
even if they might have to get up in the middle of the night
251
687708
3145
حتى اگر شايد مجبور شن نيمه شب بلند شده
11:42
and relieve themselves,
252
690853
1534
و خودشون رو راحت کنند.
11:44
even if they might have to move all their furnishings
253
692387
2249
حتى اگه شايد مجبور شن همه چيدمانشون رو تغيير بدن
11:46
to put this thing up,
254
694636
1467
تا اون رو نصب كنند،
11:48
even if, you know, they might live in a round hut
255
696103
2853
حتى اگه، مى‌‌دونيد، احتمالاً تو يك كلبه كرد زندگى مى‌‌كنند
11:50
in which it's difficult to string up a square net.
256
698956
3737
و توش بستن يك پشه بند مربع سخته.
11:54
Now that's no big deal if you're fighting a killer disease.
257
702693
4938
اينها هيچكدوم واقعاً كار شاقى نيست، اگه با يك مرض مهلك مى‌‌جنگيد.
11:59
I mean, these are minor inconveniences.
258
707631
2331
منظورم اين كه اينها دردسرهاى كوچيكند.
12:01
But that's not how people with malaria think of malaria.
259
709962
3839
اما این طرز فکر مردم درباره مالاریا نیست.
12:05
So for them, the calculus must be quite different.
260
713801
4880
بناببراین برای اونها، محاسبه باید کاملا متفاوت باشد.
12:10
Imagine, for example, if a bunch of well-meaning Kenyans
261
718681
3918
تجسم کنید، برای مثال، اگر یک گروه از کنیایهای خوش نیت
12:14
came up to those of us in the temperate world and said,
262
722599
2081
نزد اون دسته از ما در جهان میانه‌رو میامدند و می‌گفتند،
12:16
"You know, you people have a lot of cold and flu.
263
724680
2822
«می‌دونید، شما مردم کلی سرماخوردگی و آنفولانزا دارید.
12:19
We've designed this great, easy-to-use, cheap tool,
264
727502
3128
ما این وسیله عالی، ارزان و آسان رو طراحی کردیم و
12:22
we're going to give it to you for free.
265
730630
1070
قصد داریم اون رو مجانی به شما بدیم.
12:23
It's called a face mask,
266
731700
1433
ماسک صورت نام داره،
12:25
and all you need to do is
267
733133
3873
و کل کاری که باید انجام بدید این است که
12:29
wear it every day during cold and flu season
268
737006
2410
هر روز در فصل سرماخوردگی و آنفولانزا روی صورتتون بگذارید
12:31
when you go to school and when you go to work."
269
739416
2754
موقع رفتن به مدرسه و وقتی سرکار می‌رید.»
12:34
Would we do that?
270
742185
1930
آیا این کار رو می‌کنیم؟
12:36
And I wonder if that's how people
271
744115
2136
و من با خود فکر می‌کنم که آیا مردمانی که در دنیای
12:38
in the malarious world thought of those nets
272
746251
2066
مالاریازده زندگی می‌کنند همینطوری درباره آن پشه بندهافکر می‌کردند
12:40
when they first received them?
273
748317
1703
وقتی برای بار نخست اونها را دریافت کردند؟
12:42
Indeed, we know from studies
274
750020
3398
در واقع، ما از بررسیهامون پی برده‌ایم که
12:45
that only 20 percent of the bed nets
275
753418
2678
تنها ۲۰ درصد از پشه بندها
12:48
that were first distributed were actually used.
276
756096
3168
که نخستین بار توزیع شدند درواقع مورد استفاده قرار گرفتند.
12:51
And even that's probably an overestimate,
277
759264
1711
و حتی شاید دست بالا گرفتن باشد،
12:52
because the same people who distributed the nets
278
760975
2422
چون همان مردمی که پشه بندها را توزیع کردند
12:55
went back and asked the recipients,
279
763397
1491
برگشتند و از دریافت کننده‌ها پرسیدند،
12:56
"Oh, did you use that net I gave you?"
280
764888
2473
« آن چیزی که بهتون دادیم رو استفاده کردید؟»
12:59
Which is like your Aunt Jane asking you,
281
767361
2612
که مثل این میمونه خاله جین از شما بپرسه،
13:01
"Oh, did you use that vase I gave you for Christmas?"
282
769973
2961
«اون گلدونی که کریسمس بهت دادم رو استفاده کردی؟»
13:04
So it's probably an overestimate.
283
772934
1866
خب احتمالاً زیادی دست بالا گرفتن است.
13:06
But that's not an insurmountable problem.
284
774800
3324
اما این مشکل حل نشدنی نیست.
13:10
We can do more education,
285
778124
1830
میتونیم آموزش بیشتری داشته باشیم،
13:11
we can try to convince these people to use the nets.
286
779954
2675
میتونیم این مردم رو متقاعد به استفاده از تپشه بندها کنیم.
13:14
And that's what happening now.
287
782629
1275
و این اتفاقی است که الان داره میفته.
13:15
We're throwing a lot more time and money
288
783904
1704
ما زمان و پول خیلی بیشتری رو صرف
13:17
into workshops and trainings and musicals and plays
289
785608
4517
برگزاری کارگاه‌ها و جلسات آموزشی و نمایشها و اجراهای موزیکال
13:22
and school meetings,
290
790125
2413
و نشستهای مدارس کردیم،
13:24
all these things to convince people
291
792538
2295
همه این چیزها برای متقاعد کردن مردم
13:26
to use the nets we gave you.
292
794833
2484
به استفاده از پشه بندهايى است که به اونها دادیم.
13:29
And that might work.
293
797317
2140
و شاید جواب بده.
13:31
But it takes time. It takes money.
294
799457
2678
اما زمان می‌بره. پول میخواد.
13:34
It takes resources. It takes infrastructure.
295
802135
2780
منابع لازم داره. کار زیربنایی لازم داره.
13:36
It takes all the things that that cheap,
296
804915
2682
همه اون پشه بندهای ارزان با استفاده آسان
13:39
easy-to-use bed net was not supposed to be.
297
807597
2779
که قرار نبود باشند رو لازم داره.
13:42
So it's difficult to attack malaria from inside malarious societies,
298
810376
3404
بنابراین حمله کردن به مالاریا از درون جوامع مالاریا زده دشوارست،
13:45
but it's equally tricky when we try to attack it
299
813780
2538
اما بهمان اندازه هم فریبکارانه‌ست زمانی که سعی کنیم به آن
13:48
from outside of those societies.
300
816318
2810
از بیرون اون جوامع حمله کنیم.
13:51
We end up imposing our own priorities
301
819128
1787
ما از تحمیل کردن الویتهای خودمان به مردم
13:52
on the people of the malarious world.
302
820915
1544
جهان مالاریازده دست می‌کشیم.
13:54
That's exactly what we did in the 1950s,
303
822459
2794
دقیقا همان کاری که ما در دهه ۱۹۵۰ انجام دادیم،
13:57
and that effort backfired.
304
825253
1878
واون تلاش نتیجه معکوس داد.
13:59
I would argue today,
305
827131
1631
من امروز این رو می‌خواهم بحث کنم،
14:00
when we are distributing tools that we've designed
306
828762
4230
وقتی ما ابزاری رو توزیع می‌کنیم که طراحی کردیم
14:04
and that don't necessarily make sense in people's lives,
307
832992
3753
و این که لزوما در زندگی آدمها معنایی نداره،
14:08
we run the risk of making the same mistake again.
308
836745
3553
احتمال خطر انجام اشتباه دوباره برایمان وجود دارد.
14:12
That's not to say that malaria is unconquerable,
309
840298
1808
این به معنای این نیست که مالاریا شکست دادنی نیست،
14:14
because I think it is,
310
842106
1463
چون فکر می‌کنم هست،
14:15
but what if we attacked this disease
311
843569
2208
اما چطور می‌شد اگر به این بیماری طبق الویتهای
14:17
according to the priorities of the people who lived with it?
312
845777
3543
مردمانی که با اون زندگی کردند حمله می‌کردیم؟
14:21
Take the example of England and the United States.
313
849320
2436
مثال انگلیس و ایالات متحده رو در نظر بگیرید.
14:23
We had malaria in those countries for hundreds of years,
314
851756
3171
ما برای صدها سال مالاریا رو در آن کشورها داشتیم،
14:26
and we got rid of it completely,
315
854927
2158
و کاملاً از شر آن راحت شدیم،
14:29
not because we attacked malaria. We didn't.
316
857085
3009
نه فقط به این خاطر که به مالاریا حمله کردیم. این کار رو نکردیم.
14:32
We attacked bad roads and bad houses
317
860094
4107
ما به جاده‌های بد و خانه‌های بد و زهکشی بد
14:36
and bad drainage and lack of electricity and rural poverty.
318
864201
4882
و فقدان الکتریسته و فقر روستایی حمله کردیم.
14:41
We attacked the malarious way of life,
319
869083
3317
ما به روش مالاریازده زندگی حمله کردیم،
14:44
and by doing that, we slowly built malaria out.
320
872400
5720
و با انجام آن، به آرامی مالاریا رو
14:50
Now attacking the malarious way of life,
321
878120
1638
خوب الان حمله کردن به روش مالاریا زده زندگی
14:51
this is something -- these are things people care about today.
322
879758
3562
کم چیزی نیست--اینها چیزهایی که آدمها امروزه راجع به به آن اهمیت می‌دن.
14:55
And attacking the malarious way of life,
323
883320
2387
و حمله کردن به روش مالاریازده زندگی،
14:57
it's not fast, it's not cheap, it's not easy,
324
885707
4759
سریع نیست، ارزان نیست، آسان نیست،
15:02
but I think it's the only lasting way forward.
325
890466
3068
اما بنظرم تنها راه ثابت رو به جلوست.
15:05
Thank you so much.
326
893534
1293
از شما بسیار متشکرم.
15:06
(Applause)
327
894827
5447
(تشویق)
ABOUT THE SPEAKER
Sonia Shah - Science writerScience historian Sonia Shah explores the surprisingly fascinating story behind an ancient scourge: malaria.
Why you should listen
Aided by economics, culture, its own resilience and that of the insect that carries it (the mosquito), the malaria parasite has determined for thousands of years the health and course not only of human lives, but also of whole civilizations. In her book The Fever, author Sonia Shah outlines the epic and devastating history of malaria and shows how it still infects 500 million people every year, and kills half a million, in a context where economic inequality collides with science and biology.
Shah’s previous book The Body Hunters established her as a heavy hitter in the field of investigative human rights reporting. She is a frequent contributor to publications such as Scientific American, The Nation and Foreign Affairs.
Sonia Shah | Speaker | TED.com