TED2014
Ed Yong: Zombie roaches and other parasite tales
اد یانگ: جیرجیرکهای انتحاری، سوسکهای زامبی (خواب زده) وقصه انگلهای دیگر.
Filmed:
Readability: 4.9
1,829,488 views
ما انسانها ارزش بالایی را برای اراده آزاد و استقلالمان قائل هستیم... و با اینحال نفوذ مبهمی وجود دارد که شاید آن را در نظر نمی گیریم. همانطور که اد یانگ نویسنده علمی در این سخنرانی جذاب، خنده دار و برهم زننده آرامش شرح می دهد، انگلها هنر دستکاری ذهن را به بهترین حد ممکن اجرا می کنند. بنابراین آنها روی ما نفوذ دارند؟ بیشتر از این حرفهاست.
Ed Yong - Science writer
Ed Yong blogs with a mission: to ignite excitement for science in everyone, regardless of their education or background. Full bio
Ed Yong blogs with a mission: to ignite excitement for science in everyone, regardless of their education or background. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
A herd of wildebeests, a shoal of fish,
0
645
2551
گله ای از جانوران وحشی، دسته ماهیها،
00:15
a flock of birds.
1
3196
1629
دسته پرندگان.
00:16
Many animals gather in large groups
2
4825
2068
حیوانات زیادی در گروه های بزرگ جمع می شوند
00:18
that are among the most wonderful spectacles
3
6893
1986
که در میان شگفت انگیزترین مناظر دیدنی
00:20
in the natural world.
4
8879
1718
در جهان طبیعت قرار می گیرند.
00:22
But why do these groups form?
5
10597
2724
اما چرا این گروهها تشکیل می شوند؟
00:25
The common answers include things like
6
13321
1637
جوابهای معمول شامل چیزهایی مثل
00:26
seeking safety in numbers or hunting in packs
7
14958
2966
جستجوی امنیت یا شکار دسته جمعی
00:29
or gathering to mate or breed,
8
17924
2496
یا جمع شدن برای جفت گیری و تولید نسل میشه،
00:32
and all of these explanations,
9
20420
1668
و تمامی این توضیحات،
00:34
while often true,
10
22088
1237
در حالیکه اغلب درستند،
00:35
make a huge assumption about animal behavior,
11
23325
3043
فرض عظیمی رو درباره رفتار حیوانت باعث می شن،
00:38
that the animals are in control of their own actions,
12
26368
3177
این که حیوانات کنترل اعمالشون رو دارند،
00:41
that they are in charge of their bodies.
13
29545
2251
این که اونها کنترل بدنشون رو دارند.
00:43
And that is often not the case.
14
31796
3427
و این اغلب درست نیست.
00:47
This is Artemia, a brine shrimp.
15
35223
2924
این آرتئمیاست، میگوی آب شور.
00:50
You probably know it better as a sea monkey.
16
38147
2764
احتمالا شما هم بخوبی یه میمون دریایی میشناسیدیش.
00:52
It's small, and it typically lives alone,
17
40911
1995
کوچیک هست و معمولا تنها زندگی می کنه،
00:54
but it can gather in these large red swarms
18
42906
3077
اما میتونه در این گروههای قرمز بزرگی جمع شه
00:57
that span for meters,
19
45983
2247
که مترها می چرخند،
01:00
and these form because of a parasite.
20
48230
3090
و این بخاطر یک انگل که شکل می گیره.
01:03
These shrimp are infected with a tapeworm.
21
51320
2686
این میگوها آلوده به کرم نواری شدن.
01:06
A tapeworm is effectively a long, living gut
22
54006
2251
کرم کدویی نواری در واقع روده زنده بلندیه که
01:08
with genitals at one end and
a hooked mouth at the other.
a hooked mouth at the other.
23
56257
2888
از یک سر به اندامهای تناسلی و از سر دیگر به دهن قلاب میشه.
01:11
As a freelance journalist, I sympathize.
24
59145
2535
به عنوان یک خبرنگار مستقل، باهاش همدردی می کنم.
01:13
(Laughter)
25
61680
2155
(خنده)
01:15
The tapeworm drains nutrients from Artemia's body,
26
63835
2908
کرم نواری مواد مغذی رو از بدن آرتئمیا می کشه،
01:18
but it also does other things.
27
66743
2077
اما در کنارش کارهای دیگری رو هم انجام میده.
01:20
It castrates them,
28
68820
1620
اخته شون می کنه،
01:22
it changes their color from transparent to bright red,
29
70440
4718
رنگشون رو از شفاف بودن به رمز روشن تغییر می ده،
01:27
it makes them live longer,
30
75158
1516
باعث میشه بیشتر عمر کنند،
01:28
and as biologist Nicolas Rode has found,
31
76674
2357
و همانطور که نیکولاس رود زیشت شناس پی برد،
01:31
it makes them swim in groups.
32
79031
3359
باعث میشه اونها گروهی شنا کنند.
01:34
Why? Because the tapeworm,
like many other parasites,
like many other parasites,
33
82390
3452
چرا؟ چون کرم نواری مثل خیلی از انگلهای دیگر،
01:37
has a complicated life cycle
34
85842
1581
چرخه حیات پیچیده ای داره
01:39
involving many different hosts.
35
87423
2264
که شامل میزبانهای فراوان گوناگون میشه.
01:41
The shrimp are just one step on its journey.
36
89687
2404
میگو فقط یک گام در مسیر سفرش محسوب میشه.
01:44
Its ultimate destination is this,
37
92091
2612
مقصد نهایی این هستش،
01:46
the greater flamingo.
38
94703
1947
فلامینگوی بزرگتر.
01:48
Only in a flamingo can the tapeworm reproduce,
39
96650
3025
تنها در یک فلامینگو که کرم نواری میتونه تولید مثل کنه،
01:51
so to get there, it manipulates its shrimp hosts
40
99675
3289
پس واسه رسیدن به اونجا، میگوهای میزبان رو وادار می کنه
01:54
into forming these conspicuous colored swarms
41
102964
3091
تا این دسته های رنگی انگشت نما رو شکل بدن
01:58
that are easier for a flamingo to spot
42
106055
2717
تا برای فلامینگوها تشخیص و بلعیدنشون
02:00
and to devour,
43
108772
1559
راحت باشه،
02:02
and that is the secret of the Artemia swarm.
44
110331
2932
و این راز دسته آرتئمیاست.
02:05
They aren't sociable through their own volition,
45
113263
2163
اونها به اراده خودشون معاشرتی نیستند،
02:07
but because they are being controlled.
46
115426
2076
بلکه چون کنترل میشن.
02:09
It's not safety in numbers.
47
117502
1694
تو جمع امنیت نیست.
02:11
It's actually the exact opposite.
48
119196
1859
راستش دقیقا برعکس است.
02:13
The tapeworm hijacks their brains and their bodies,
49
121055
3041
نوارهای کرمی مغز و جسمشون رو قاپ می زنند
02:16
turning them into vehicles
50
124096
1396
و اونها را به خودرو نقلیه شون تبدیل می کنند
02:17
for getting itself into a flamingo.
51
125492
3967
برای رسوندن خودشون به یک فلامینگو.
02:21
And here is another example
52
129459
1430
و در اینجا مثال دیگری داریم
02:22
of a parasitic manipulation.
53
130889
2526
از دستکاری انگلی.
02:25
This is a suicidal cricket.
54
133415
2976
این یک جیرجیرک انتحاری است.
02:28
This cricket swallowed the
larvae of a Gordian worm,
larvae of a Gordian worm,
55
136391
3304
این جیرجیرک نوزاد یک کرم گوردینرا بعلیده،
02:31
or horsehair worm.
56
139695
1893
که معروف به کرم موی اسب است.
02:33
The worm grew to adult size within it,
57
141588
2156
کرم درونش به بزرگسالی میرسه
02:35
but it needs to get into water in order to mate,
58
143744
3038
اما برای جفت گیری به توی آب رفتن نیاز داره،
02:38
and it does that by releasing proteins
59
146782
2218
و این کار رو با آزاد کردن پروتینهای انجام میده که
02:41
that addle the cricket's brain,
60
149000
2188
مغز جیرجیرک رو می گندونه،
02:43
causing it to behave erratically.
61
151188
2164
باعث میشه که رفتار عجیب و غریب از خودش نشون بده.
02:45
When the cricket nears a body of water,
62
153352
1955
وقتی جیرجیرک به باریکه آبی نزدیک میشه
02:47
such as this swimming pool,
63
155307
1619
برای مثال استخر آب،
02:48
it jumps in and drowns,
64
156926
2257
توش میپره و غرق میشه،
02:51
and the worm wriggles out
65
159183
1725
و کرم از درون جسد انتحاری به بیرون
02:52
of its suicidal corpse.
66
160908
3856
میلوله.
02:56
Crickets are really roomy. Who knew?
67
164764
3603
جیرجیرکها واقعن جادارند. این می دونستید؟
03:00
The tapeworm and the Gordian worm are not alone.
68
168367
3215
کرم لوله ای و کرم گوردین تنها نیستند.
03:03
They are part of an entire cavalcade
69
171582
1720
اونها بخشی از کل هنگ
03:05
of mind-controlling parasites,
70
173302
2077
انگلها، قارچها، ویروسها و کلی حشرات و کرمهای
03:07
of fungi, viruses, and worms and insects and more
71
175379
3949
کنترل کننده ذهن هستند
03:11
that all specialize in subverting and overriding
72
179328
2573
که همگی تخصص در معکوس کردن و برتری جستن
03:13
the wills of their hosts.
73
181901
2209
بر اراده میزبانشون دارند.
03:16
Now, I first learned about this way of life
74
184110
1737
حالا، نخست درباره این طرز زندگی
03:17
through David Attenborough's "Trials of Life"
75
185847
2493
از طریق کتاب دیوید آتنبورو "خط زندگی"
03:20
about 20 years ago,
76
188340
1722
در حدود ۲۰ سال قبل یاد گرفتم،
03:22
and then later through a wonderful book called
77
190062
1702
و بعد از طریق یک کتاب فوق العاده توسط دوستم کارل زیمر
03:23
"Parasite Rex" by my friend Carl Zimmer.
78
191764
2674
بنام " پادشاهی انگل".
03:26
And I've been writing about
these creatures ever since.
these creatures ever since.
79
194438
2143
و از اونوقت درباره این مخلوقات مینویسم.
03:28
Few topics in biology enthrall me more.
80
196581
2811
چندتایی موضوع در زیست شناسی هست که بیشتر من رو به هیجان میاره.
03:31
It's like the parasites have subverted my own brain.
81
199392
3706
انگاری انگلها مغز من رو دستکاری کردند.
03:35
Because after all, they are always compelling
82
203098
2611
چون نهایتا، همیشه مسحور کننده
03:37
and they are delightfully macabre.
83
205709
1288
و بطرز دلپزیری خوفناکند.
03:38
When you write about parasites,
84
206997
1392
وقتی درباره انگلها می نویسید،
03:40
your lexicon swells with phrases like
85
208389
2084
دایره واژگانی تون با عباراتی مثل
03:42
"devoured alive" and "bursts out of its body."
86
210473
3046
"زنده بلعیدن" و " از تو بدنش بیرون اومد" پره.
03:45
(Laughter)
87
213519
1237
(خنده)
03:46
But there's more to it than that.
88
214756
1540
اما بیشتر از این صحبتهاست.
03:48
I'm a writer, and fellow writers in the audience
89
216296
2102
من نویسنده ام، و رفقای نویسنده ام در بین حضار
03:50
will know that we love stories.
90
218398
2709
حتمن می دونند که ما نویسنده ها رو دوست داریم.
03:53
Parasites invite us to resist the allure
91
221107
2393
انگلها ما رو به مقاومت کردن در برابر شیفتگی
03:55
of obvious stories.
92
223500
1850
داستانهای بدیهی دعوت می کنند.
03:57
Their world is one of plot twists
93
225350
2310
دنیای اونها سرشار از توضیحات غیرمنتظره
03:59
and unexpected explanations.
94
227660
3607
و پیچیدگیهای طرح و نقشه است.
04:03
Why, for example,
95
231267
1496
برای مثال، چرا
04:04
does this caterpillar
96
232763
2178
این کرم ابریشم
04:06
start violently thrashing about
97
234941
1974
شروع می کنه بطرز خشونت آمیزی به لرزیدن
04:08
when another insect gets close to it
98
236915
1668
وقتی که حشره دیگری نزدیکش می شود
04:10
and those white cocoons that it seems
99
238583
2257
و اون پیله های سفید به نظر می رسد
04:12
to be standing guard over?
100
240840
1438
که بصورت محافظ برایش دارند؟
04:14
Is it maybe protecting its siblings?
101
242278
3096
شاید از خواهر و برادرهاش حمایت می کنند؟
04:17
No.
102
245374
1449
نه؟
04:18
This caterpillar was attacked
103
246823
1457
این کرم ابریشم مورد حمله
04:20
by a parasitic wasp which laid eggs inside it.
104
248280
3219
زنبور وحشی انگلی که درونش تخم گذاشته واقع شده.
04:23
The eggs hatched and the young wasps
105
251499
1434
این تخم ها شکستند و زنبورهای جوان
04:24
devoured the caterpillar alive
106
252933
1314
کرم ابریشم را زنده می بلعند
04:26
before bursting out of its body.
107
254247
1671
قبل از اینکه از بدنش خارج شه.
04:27
See what I mean?
108
255918
2275
منظورم رو فهمیدید؟
04:30
Now, the caterpillar didn't die.
109
258193
2838
حالا، کرم ابریشم نمرده.
04:33
Some of the wasps seemed to stay behind
110
261031
2585
برخی از زنبورهای بی عسل به نظر میرسه که عقب میمونند
04:35
and controlled it into defending their siblings
111
263616
3337
و اون رو با دفاع کردن از خواهرها و بردارهاشون که
04:38
which are metamorphosing
112
266953
1634
توی اون پیله ها در حال دگردیسی و بالغ شدن هستند
04:40
into adults within those cocoons.
113
268587
2020
را کنترل می کنند.
04:42
This caterpillar is a head-banging
zombie bodyguard
zombie bodyguard
114
270607
3539
این کرم ابریشم یک محافظ شخصی خواب زده بی کله است
04:46
defending the offspring
115
274146
1301
که از نوزادهای موجودی
04:47
of the creature that killed it.
116
275447
2222
دفاع می کنه که او رو کشته.
04:49
(Applause)
117
277669
3866
(تشویق)
04:53
We have a lot to get through.
I only have 13 minutes. (Laughter)
I only have 13 minutes. (Laughter)
118
281535
4295
کلی ماجرا هست برای نقل کردن و من فقط ۱۳ دقیقه وقت دارم. (خنده)
04:57
Now, some of you are probably just
119
285830
1811
حالا شاید بعضی از شما مایوسانه
04:59
desperately clawing for some solace
120
287641
2218
بدنبال تسلی خاطری در این ایده باشید که این چیزها
05:01
in the idea that these things are oddities
121
289859
2260
عجایب و غرایب جهان طبیعی باشند،
05:04
of the natural world, that they are outliers,
122
292119
1931
که داده های پرتی هستند،
05:06
and that point of view is understandable,
123
294050
1820
و اون نقطه نظر قابل درک است،
05:07
because by their nature, parasites are quite small
124
295870
2378
چون ذاتا، انگلها کاملا کوچیک هستند
05:10
and they spend a lot of their time
125
298248
1340
و بخش زیادی از زمانشون رو درون
05:11
inside the bodies of other things.
126
299588
2954
بدنهای دیگران می گذرونند.
05:14
They're easy to overlook,
127
302542
1771
ندیده گرفتنشون آسونه
05:16
but that doesn't mean that they aren't important.
128
304313
2585
اما به معنای کم اهمیت بودنشون نیست.
05:18
A few years back, a man called Kevin Lafferty
129
306898
2205
همین چند سال قبل، مردی به اسم کوین لافرتی
05:21
took a group of scientists
into three Californian estuaries
into three Californian estuaries
130
309103
3369
گروهی از دانشمندان را به سه پای رود کالیفرنیایی برد
05:24
and they pretty much weighed and dissected
131
312472
1748
و اونها از هر چیزی که تونستند وزن کردن و
05:26
and recorded everything they could find,
132
314220
1995
تشریح کردن و فیلم گرفتند،
05:28
and what they found
133
316215
1228
و چیزی که پیدا کردند
05:29
were parasites in extreme abundance.
134
317443
3216
انگل در وفور بی نهایت بود.
05:32
Especially common were trematodes,
135
320659
2044
ترماتودها (کپلک) شایعترین بود،
05:34
tiny worms that specialize in castrating their hosts
136
322703
2650
کرمهای ریزی که تخصصشون در اخته کردن میزبانشون هست
05:37
like this unfortunate snail.
137
325353
2546
مثل این حلزون بدبخت.
05:39
Now, a single trematode is tiny, microscopic,
138
327899
2889
حال، یک تک تروماتود خرد و میکروسکوپی است،
05:42
but collectively they weighed as much
139
330788
1799
اما بطور گروهی وزنشان به اندازه تمام ماهیهای
05:44
as all the fish in the estuaries
140
332587
2186
پاهای رود میشه
05:46
and three to nine times more than all the birds.
141
334773
3707
و سه تا نه برابر بیش از تمامی پرندگان میشه.
05:50
And remember the Gordian worm that I showed you,
142
338480
1994
و اون کرم گوردین رو که به شما نشان دادم را خاطرتون هست؟
05:52
the cricket thing?
143
340474
1388
قضیه جیرجیرکها؟
05:53
One Japanese scientist called Takuya Sato
144
341862
2553
یک دانشمند ژاپنی به اسم تاکویا ساتو
05:56
found that in one stream,
145
344415
1696
در یکی از جوی ها اون رو پیدا کرد،
05:58
these things drive so many crickets
146
346111
1971
این چیزها جیرجیرکها و ملخهای
06:00
and grasshoppers into the water
147
348082
1299
خیلی زیادی رو توی آب می کشونه
06:01
that the drowned insects
148
349381
1309
جوریکه حشرات غرق شده
06:02
make up some 60 percent of the diet of local trout.
149
350690
4304
حدود ۶۰ درصد غذای قزل آلاهای بومی رو تشکیل میدن.
06:06
Manipulation is not an oddity.
150
354994
2934
دستکاری کردن چیزی عجیبی نیست.
06:09
It is a critical and common part
151
357928
2120
جزء رایج و حیاتی
06:12
of the world around us,
152
360048
1891
جهان اطراف ماست
06:13
and scientists have now found
153
361939
1521
و دانشمندان اکنون
06:15
hundreds of examples of such manipulators,
154
363460
2482
صدها مثال از چنین دستکاریهایی را یافتند،
06:17
and more excitingly, they're starting to understand
155
365942
2437
و هیجان انگیزتر این که شروع به فهمیدن دقیق
06:20
exactly how these creatures control their hosts.
156
368379
4058
از چگونگی کنترلی که این جانداران بر میزبانهایشان دارند کرده اند.
06:24
And this is one of my favorite examples.
157
372437
2524
و این یکی از مثالهای محبوب من است،
06:26
This is Ampulex compressa,
158
374961
2457
این آمپلوکس کامپرسا است،
06:29
the emerald cockroach wasp,
159
377418
2224
زنبور سوسکی زمردی،
06:31
and it is a truth universally acknowledged
160
379642
2294
و این یک حقیقت جهانی است که
06:33
that an emerald cockroach wasp in possession
161
381936
1643
زنبور سوسکی زمردی صاحب
06:35
of some fertilized eggs
162
383579
1796
تخمهای بارورشده ای هستند
06:37
must be in want of a cockroach.
163
385375
2466
که مستلزم بودن یک سوسک است.
06:39
When she finds one,
164
387841
1200
وقتی یکی رو پیدا کنه،
06:41
she stabs it with a stinger
165
389041
2211
نیش خود رو در او فرو می کنه
06:43
that is also a sense organ.
166
391252
1449
که همچنین یک ارگان حسی است.
06:44
This discovery came out three weeks ago.
167
392701
2671
این کشف سه هفته پیش به عمل آمد.
06:47
She stabs it with a stinger that is a sense organ
168
395372
2305
او نیشی را در او فرو می به که ارگان حسی است
06:49
equipped with small sensory bumps
169
397677
1794
مجهز به برآمدگی های حسی کوچیک
06:51
that allow her to feel the distinctive texture
170
399471
2555
که بهش اجازه میدهند بافت متمایز
06:54
of a roach's brain.
171
402026
2107
مغز سوسک را حس کند.
06:56
So like a person blindly rooting about in a bag,
172
404133
3041
درست مثل شخص نابینایی که توی یک کیف را می گرده
06:59
she finds the brain, and she injects it with venom
173
407174
2477
مغز رو یافته و زهرش رو بهش وارد می کنه
07:01
into two very specific clusters of neurons.
174
409651
4201
به داخل دو خوشه خاص از رشته های عصبی.
07:05
Israeli scientists Frederic Libersat and Ram Gal
175
413852
3083
دانشمندان اسراییلی فردریک لیبرست و رام گال
07:08
found that the venom is a
very specific chemical weapon.
very specific chemical weapon.
176
416935
3725
دریافتند که این زهر سلاح شیمیایی خیلی خاصی است.
07:12
It doesn't kill the roach, nor does it sedate it.
177
420660
2544
سوسک را نمی کشه، او را هم تسکین نمی ده.
07:15
The roach could walk away
178
423204
2127
سوسک میتونه راه بره
یا اگر بخواد پرواز کنه یا بدود،
07:17
or fly or run if it chose to,
179
425331
3025
07:20
but it doesn't choose to,
180
428356
1875
اما انتخابی در کار نیست،
07:22
because the venom nixes its motivation to walk,
181
430231
3380
زیرا زهر مانع انگیزه اش برای راه رفتن میشه،
07:25
and only that.
182
433611
1114
و فقط همین.
07:26
The wasp basically un-checks
the escape-from-danger box
the escape-from-danger box
183
434725
3706
زنبور ابتدا گزینه فرار از خطر رو در سیستم
07:30
in the roach's operating system,
184
438431
1840
عامل سوسک غیر فعال می کنه،
07:32
allowing her to lead her helpless victim
185
440271
3233
به او اجازه میده تا قربانی درمانده اش رو
07:35
back to her lair by its antennae
186
443504
2111
بواسطه آنتن هاش به لانه اش هدایت کنه
07:37
like a person walking a dog.
187
445615
2639
مثل شخصی که سگش رو پیاده روی می بره.
07:40
And once there, she lays an egg on it,
188
448254
1677
و وقتی اونجا می رسه، تخم گذاری می کنه،
07:41
egg hatches, devoured alive, bursts out of body,
189
449931
2276
تخم می شکنه، زنده بعلیده شده، از جسمش خارج میشه،
07:44
yadda yadda yadda, you know the drill.
190
452207
2189
و خب دیگه خودتون جای خالی رو می دونید.
07:46
(Laughter) (Applause)
191
454396
3230
(خنده) (تشویق)
07:49
Now I would argue that, once stung,
192
457626
2880
حالا اینطور استدلال می کنم که وقتی نیش میخوره
07:52
the cockroach isn't a roach anymore.
193
460506
2005
سوسک دیگه سوسک نیست.
07:54
It's more of an extension of the wasp,
194
462511
2350
بیشتر به زائده ای از زنبور وحشی میمونه،
07:56
just like the cricket was an
extension of the Gordian worm.
extension of the Gordian worm.
195
464861
2843
درست مثل جیرجیرکی که زائده ای کرم گوردین بود.
07:59
These hosts won't get to survive or reproduce.
196
467719
2800
این میزبانها نجات پیدا نمی کنند و قادر به تولید مثل هم نیستند.
08:02
They have as much control over their own fates
197
470519
1799
اونها همون اندازه روی سرنوشتون کنترل دارند
08:04
as my car.
198
472318
1784
که ماشینم میتونه داشته باشه.
08:06
Once the parasites get in,
199
474102
1500
وقتی انگل وارد شه،
08:07
the hosts don't get a say.
200
475602
2565
میزبانها حرفی واسه گفتن نداره.
08:10
Now humans, of course,
201
478167
1314
حالا بشر البته
08:11
are no stranger to manipulation.
202
479481
2032
نسبت به دستکاری شدن غریبه نیست.
08:13
We take drugs to shift the chemistries of our brains
203
481513
2360
دارو مصرف می کنیم مواد شیمیایی مغزمون رو تغییر دهیم
08:15
and to change our moods,
204
483873
1131
و همینطور حالاتمون رو،
08:17
and what are arguments or advertising or big ideas
205
485004
4020
و استدلال ها یا تبلیغاتیا ایده های بزرگی به چه دردی میخورند
08:21
if not an attempt to influence someone else's mind?
206
489024
3703
اگر تلاشمون در جهت نفوذ کردن در ذهن سایرین نباشه؟
08:24
But our attempts at doing this
207
492727
1527
اما اقدامات ما در جهت انجام این کار
08:26
are crude and blundering compared
208
494254
1778
در مقایسه با این ویژگی پرجزییات انگلها
08:28
to the fine-grained specificity of the parasites.
209
496032
3095
خام و کورکورانه است.
08:31
Don Draper only wishes he was as elegant
210
499127
2392
دان دراپر تنها آرزوش این که گاش می تونست
08:33
and precise as the emerald cockroach wasp.
211
501519
4960
مثل زنبور سوسکی زمردی زیبا و دقیق بود.
08:38
Now, I think this is part of what makes parasites
212
506479
3740
الان فکر می کنم این همون بخشی هست که انگلها
08:42
so sinister and so compelling.
213
510219
2786
رو اینقدر شیطانی و زورگو می کنه.
08:45
We place such a premium on our free will
214
513005
2622
ما ارش بالایی رو برای اراده آزاد
و استقلال مون تحمیل می کنه قائل هستیم
08:47
and our independence
215
515627
1261
08:48
that the prospect of losing those qualities
216
516888
1581
که چشم انداز از دست دادن آن کیفیتها
08:50
to forces unseen
217
518469
1278
برای وادار کردن نادیده ها
08:51
informs many of our deepest societal fears.
218
519747
3168
به اطلاع رسانی درباره بسیاری از عمیق ترین ترسهای اجتماعی ما است.
08:54
Orwellian dystopias and shadowy cabals
219
522915
2453
پادآرمان شهرهای اورولی و دسیسه چینهای سایه مانند
08:57
and mind-controlling supervillains --
220
525368
1854
و ابرشریرهای کنترل کننده ذهن
08:59
these are tropes that fill our darkest fiction,
221
527222
3028
اینها استعاره هایی هستند که ادبیات داستانی شریرانه مون مملو از اونهاست،
09:02
but in nature, they happen all the time.
222
530250
4798
اما در طبیعت، مدام دارند اتفاق میفتند.
09:07
Which leads me to an obvious
223
535048
2632
که من را به این سوال واضح
09:09
and disquieting question:
224
537680
2300
و برهم زننده ی آرامش میرسونه:
09:11
Are there dark, sinister parasites
225
539980
1723
آیا انگلهای خبیث و شروری هستند
09:13
that are influencing our behavior
226
541703
1956
که بدون آنکه درباره شون بدونیم
09:15
without us knowing about it,
227
543659
1575
علاوه بر «ان اس اِی»
09:17
besides the NSA?
228
545234
2819
روی رفتارمون تاثیر می گذارند؟
اگر هستند--
09:20
If there are any —
229
548053
1307
09:21
(Laughter) (Applause)
230
549360
3966
(خنده) (تشویق)
09:25
I've got a red dot on my forehead now, don't I?
231
553326
2322
نقطه سرخی الان روی پیشونیم هست، نه؟
09:27
(Laughter)
232
555648
2527
(خنده)
09:30
If there are any, this is a good candidate for them.
233
558175
2954
اگر وجود داشته باشند، این کاندیدای خوبی براشون محسوب میشه.
09:33
This is Toxoplasma gondii, or Toxo, for short,
234
561129
3278
این توکسو پلاسما گوندی یا به اختصار توکسو است،
09:36
because the terrifying creature
235
564407
1589
چون این موجود هولناک
09:37
always deserves a cute nickname.
236
565996
2210
همیشه مستحق لقب باحالی بوده.
09:40
Toxo infects mammals,
237
568206
2282
توکسو پسناندران رو مبتلا می کنه،
09:42
a wide variety of mammals,
238
570488
1478
دامنه گسترده ای از پستاندارها،
09:43
but it can only sexually reproduce in a cat.
239
571966
3081
اما تنها از لحاظ جنسی قادر به تولید مثل در گربه هاست.
09:47
And scientists like Joanne Webster have shown that
240
575047
2761
و دانشمندانی مثل جووآن وبستر نشون دادند که
09:49
if Toxo gets into a rat or a mouse,
241
577808
2193
اگر توکسو وارد موش صحرایی یا موش معمولی شود
09:52
it turns the rodent into a cat-seeking missile.
242
580001
3472
اون رو تبدیل به موشک جوینده گربه ها می کنه.
09:55
If the infected rat smells the delightful odor
243
583473
3076
اگه موش مبتلا بوی فرحبخش ادرار گربه
09:58
of cat piss,
244
586549
1224
رو حس کنه،
09:59
it runs towards the source of the smell
245
587773
2720
به سمت مرکز بو میره
10:02
rather than the more sensible direction of away.
246
590493
3919
جای اینکه از روی منطق بخواد ازش دوری کنه.
10:06
The cat eats the rat. Toxo gets to have sex.
247
594412
2535
گربه موش رو میخوره.
10:08
It's a classic tale of Eat, Prey, Love.
248
596947
2872
قصه کلاسیک کتاب غذا، دعا و عشق است.
10:11
(Laughter) (Applause)
249
599819
4668
(خنده) ( تشویق)
شما خیلی مردمان نیکوکار و دست و دلبازی هستید
10:19
You're very charitable, generous people.
250
607512
3202
10:22
Hi, Elizabeth, I loved your talk.
251
610714
2585
سلام الیزابت، سخنرانیت رو دوست داشتم.
10:25
How does the parasite control its host
252
613299
3368
انگل چطور میزبانش را به این طریق
10:28
in this way?
253
616667
1204
کنترل می کنه؟
10:29
We don't really know.
254
617871
1326
واقعا نمی دونیم.
10:31
We know that Toxo releases an enzyme
255
619197
1688
می دونیم که توکسو آنزیمی رو رها می کنه
10:32
that makes dopamine, a substance involved
256
620885
1992
که دوپامین را میسازه، ماده ای
10:34
in reward and motivation.
257
622877
1813
که شامل انگیزه و پاداش است.
10:36
We know it targets certain parts of a rodent's brain,
258
624690
2431
می دونیم که بخشهای اصلی از مغز جونده رو هدف قرار میده،
10:39
including those involved in sexual arousal.
259
627121
2465
از جمله اونهایی که دربرگیرنده برانگیختگی های جنسی میشوند.
10:41
But how those puzzle pieces fit together
260
629586
2201
اما اینکه چطور این تکه های پازل با هم جور شوند
10:43
is not immediately clear.
261
631787
1844
فورا مشخص نمیشه.
10:45
What is clear is that this thing
262
633631
2296
چیز مشخص درباره ش این که
10:47
is a single cell.
263
635927
1392
تک یاخته است.
10:49
This has no nervous system.
264
637319
1370
سیستم عصبی نداره.
10:50
It has no consciousness.
265
638689
1132
فاقد هوشیاریه.
10:51
It doesn't even have a body.
266
639821
1301
حتی جسمی هم نداره.
10:53
But it's manipulating a mammal?
267
641122
2624
اما یک پستاندار رو دستکاری ذهنی می کنه؟
10:55
We are mammals.
268
643746
1426
ما پستناندار هستیم.
10:57
We are more intelligent than a mere rat, to be sure,
269
645172
2434
بسیار باهوش تر از یک موش صحرایی صرف هستیم، یقینا،
10:59
but our brains have the same basic structure,
270
647606
2524
اما مغزهای ما هما ساختار اولیه رو داره،
11:02
the same types of cells,
271
650130
1393
همان سلولها،
11:03
the same chemicals running through them,
272
651523
1588
مواد شیمیایی مشابه که در بین انها جاریست
11:05
and the same parasites.
273
653111
2319
و همان انگلها.
11:07
Estimates vary a lot, but some figures suggest
274
655430
2348
تخمینها خیلی متنوعند، اما برخی ارقام نشان می دهند که
11:09
that one in three people around the world
275
657778
2360
از هر سه نفر در جهان
11:12
have Toxo in their brains.
276
660138
1713
یکی در مغزش توکسو داره.
11:13
Now typically, this doesn't lead to any overt illness.
277
661851
3488
حال بطور معمول این بیماری منتهی به هیچ بیماری آشکاری نمی شود.
11:17
The parasite holds up in a dormant state
278
665339
1878
انگل برای مدت خیلی زیادی
11:19
for a long period of time.
279
667217
2183
در وضعیت خوابیده است.
11:21
But there's some evidence that those people
280
669400
2039
اما شواهدی هست که آن دسته از آدمهایی
11:23
who are carriers score slightly differently
281
671439
3034
که ناقل هستند در پرسشنامه های شخصیتی امتیاز کمی
11:26
on personality questionnaires than other people,
282
674473
2729
متفاوتری رو نسبت به سایرین دریافت می کنند،
11:29
that they have a slightly
higher risk of car accidents,
higher risk of car accidents,
283
677202
2484
احتمال تصادفات رانندگی در اونها کمی بالاتره،
11:31
and there's some evidence
that people with schizophrenia
that people with schizophrenia
284
679686
2603
و شواهدی هست مبتنی بر اسکیتزوفرنیا
11:34
are more likely to be infected.
285
682289
2546
که بیشتر در معرض ابتلا هستند.
11:36
Now, I think this evidence is still inconclusive,
286
684835
2183
با این حال، من فکر می کنم که این شواهد هنوز غیرقاطع هستند،
11:39
and even among Toxo researchers,
287
687018
1911
و حتی در بین محققان توکسو
11:40
opinion is divided as to whether the parasite
288
688929
2440
این اختلاف عقیده وجود داره که آیا انگل
11:43
is truly influencing our behavior.
289
691369
2385
براستی روی رفتار ما تاثیر می گذاره.
11:45
But given the widespread
nature of such manipulations,
nature of such manipulations,
290
693754
2659
اما با فرض طبیعت گسترده چنین دستکاریهای ذهنی
11:48
it would be completely implausible
291
696413
1845
کاملا غیر محتمل خواهد بود
11:50
for humans to be the only species
292
698258
1649
که انسانها تنها گونه هایی باشند
11:51
that weren't similarly affected.
293
699907
2946
که تحت تاثیر مشابه ای قرار نگیرند.
11:54
And I think that this capacity to constantly
294
702853
4393
و فکر می کنم که این ظرفیت در متوقف کردن
11:59
subvert our way of thinking about the world
295
707246
2867
دائمی طرز فکرمون درباره جهان
12:02
makes parasites amazing.
296
710113
1547
انگل ها جالب می کنه.
12:03
They're constantly inviting us to
look at the natural world sideways,
look at the natural world sideways,
297
711660
3209
اونها دائما ما رو به نگاه کردن فرعیهای جهان طبیعی می کنند،
12:06
and to ask if the behaviors we're seeing,
298
714869
2171
و میخوان بدونند آیا رفتارهایی که مشاهده می کنیم،
12:09
whether they're simple and obvious
299
717040
1487
خواه ساده و واضح
12:10
or baffling and puzzling,
300
718527
1533
یا گیج کننده و حیرت آور،
12:12
are not the results of individuals
301
720060
2086
نتیجه اشخاصی نیست
12:14
acting through their own accord
302
722146
1853
که بخودی خود عمل می کنند
12:15
but because they are being bent
303
723999
1809
بلکه تغییر داده می شوند
12:17
to the control of something else.
304
725808
2670
تا کنترل چیز دیگری را بدست بیارند.
12:20
And while that idea may be disquieting,
305
728478
2040
و در حالیکه آن ایده شاید مضطرب کننده باشه،
12:22
and while parasites' habits may be very grisly,
306
730518
2923
و در حالیکه عادات انگلی شاد خیلی وحشتناک باشند،
12:25
I think that ability to surprise us
307
733441
1792
به اون قابلیتی فکر می کنم که ما رو شگفت زده می کنه
12:27
makes them as wonderful and as charismatic
308
735233
3175
باعث میشه اونها شگفت آور و جذاب شن
12:30
as any panda or butterfly or dolphin.
309
738408
3364
مثل پانداها، پروانه ها ی دلفین ها.
12:33
At the end of "On the Origin of Species,"
310
741772
2219
در آخر کتاب "خاستگاه گونه ها"،
12:35
Charles Darwin writes about the grandeur of life,
311
743991
2989
چارلز داروین درباره شکوه زندگی ،
12:38
and of endless forms most beautiful
312
746980
2653
و زیباترین وشگفت آورترین
12:41
and most wonderful,
313
749633
1432
انواع بی انتها مینویسه،
12:43
and I like to think he could easily have been talking
314
751065
2579
و دوست دارم فکر کنم او می توانست به آسونی راجع به
12:45
about a tapeworm that makes shrimp sociable
315
753644
3180
کرم نواری صحبت کرده باشه که میگوها رو قابل معاشرت کنه
12:48
or a wasp that takes cockroaches for walks.
316
756824
3249
یا زنبورها بی عسل که با سوسکها پیاده روی می رن.
12:52
But perhaps, that's just a parasite talking.
317
760073
3149
اما شاید، این فقط حرف زدن یه انگل باشه.
12:55
Thank you.
318
763222
1731
سپاسگذارم.
12:56
(Applause)
319
764953
4000
(تشویق)
ABOUT THE SPEAKER
Ed Yong - Science writerEd Yong blogs with a mission: to ignite excitement for science in everyone, regardless of their education or background.
Why you should listen
Whether he's exploring a possible resurrection for extinct mouth-birthing amphibians or skewering media misunderstandings of hyped hormones like oxytocin, Ed Yong has a gift for illuminating the beauty (or controversy) in difficult and complex topics.
The award-winning blog Not Exactly Rocket Science (hosted by National Geographic) is the epicenter of Yong’s formidable web and social media presence. In its posts, he tackles the hottest and most bizarre topics in science journalism. As he says, “The only one that matters to me, as far as my blog is concerned, is that something interests me. That is, excites or inspires or amuses me.” When not blogging, he also finds time to contribute to Nature, Wired, Scientific American and many other web and print outlets.
He is also the author of the book I Contain Multitudes: The Microbes Within Us and a Grander View of Life.
Ed Yong | Speaker | TED.com