ABOUT THE SPEAKER
Carrie Nugent - Asteroid hunter
Carrie Nugent is part of a team that uses NASA's NEOWISE telescope to search the skies for and catalog asteroids.

Why you should listen

Dr. Carrie Nugent is an asteroid hunter who works with a small team to discover and study asteroids at Caltech/IPAC. She earned her PhD in Geophysics and Space Physics from UCLA in 2013 and is a 2016 TED Fellow. Specializing in thermophysical modeling, Nugent uses observations from the space-based infrared telescope NEOWISE to better understand asteroid surfaces. Asteroid 8801 Nugent was named in her honor.

In her free time, Nugent hosts and produces Spacepod. On this weekly podcast, she invites astronomers, planetary scientists and engineers to sit, share a drink and tell the world about their corner of the cosmos.

Nugent is the author of the TED Book, Asteroid Hunters

More profile about the speaker
Carrie Nugent | Speaker | TED.com
TED2016

Carrie Nugent: Adventures of an asteroid hunter

Карри Нужэнт: Астроид ангуучийн адал явдал

Filmed:
1,381,828 views

Карри Нужент нь бидний хамгийн олон, хамгийн эртний хөршүүд болох астроидуудыг нээн илрүүлж, ангилан судлахаар ажилладаг судлаачдын нэг буюу Астроидын Ангууч юм. Яагаад астроидуудыг судлах хэрэгтэй гэж? Энэхүү товч бөгөөд баримтуудаар дүүрэн яриандаа Карри Нужэнт тэдний төсөөлөмгүй үр дагаварууд нь манай гарагт хэрхэн нөлөөлсөөр ирсэн тухай болон тэднийг зөв цагтаа нээн илрүүлэх нь хэрхэн дэлхий дээрх амьдралыг аварч болох талаар тайлбарлалаа.
- Asteroid hunter
Carrie Nugent is part of a team that uses NASA's NEOWISE telescope to search the skies for and catalog asteroids. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
I am holding something remarkably old.
0
1480
2560
Миний гарт маш эртний
нэгэн зүйл байна.
00:16
It is older than any human artifact,
1
4440
2976
Энэ хүн төрөлхтний бүтээсэн
ямар ч зүйлээс өмнө,
00:19
older than life on Earth,
2
7440
2296
эх дэлхий дээр амьдрал
бий болохоос ч өмнө,
00:21
older than the continents
and the oceans between them.
3
9760
3080
тивүүд болон тэднийг хуваах
далай тэнгисүүд ч бүрэлдэхээс өмнө,
00:25
This was formed
over four billion years ago
4
13520
3096
дөрөв гаруй тербум жилийн тэртээд
нарны аймаг маань бүрэлдэж
00:28
in the earliest days of the solar system
5
16640
2136
гараг эрхэс биежин тогтож
байх үед бий болсон зүйл.
00:30
while the planets were still forming.
6
18800
1800
00:33
This rusty lump of nickel and iron
may not appear special,
7
21160
3336
Энэ төмөр никелийн хэлтэрхий
тийм ч онцгой харагдахгүй байж магад.
Гэвч үүнийг хагалаад доторхыг нь
нээж үзвэл
00:36
but when it is cut open ...
8
24520
1440
та үүнийг дэлхийн металлаас
өөр болохыг анзаарна.
00:40
you can see that it is different
from earthly metals.
9
28320
2680
Энэ бүтэц бол зөвхөн задгай сансарт л
бүрэлдэх боломжтой металын болор буюу
00:43
This pattern reveals metallic crystals
that can only form out in space
10
31440
3896
хайлсан метал сая сая жилд
маш бага бага температураар хөрж
00:47
where molten metal
can cool extremely slowly,
11
35360
2576
00:49
a few degrees every million years.
12
37960
2320
бэхжсэн бүтэц юм.
Энэ зүйл эрт үед гарагууд бүрэлдэн
тогтсоны дараагаар орхигдож үлдсэн
00:52
This was once part
of a much larger object,
13
40760
2496
00:55
one of millions left over
after the planets formed.
14
43280
2576
олон сая хэлтэрхийн нэг.
00:57
We call these objects asteroids.
15
45880
2000
Бид эдгээр биетүүдийг
"АСТРОИД" гэж нэрлэдэг.
Тэд бол бидний хамгийн эртний бөгөөд
хамгийн олон тохиох огторгуйн хөршүүд.
01:01
Asteroids are our oldest
and most numerous cosmic neighbors.
16
49160
3776
01:04
This graphic shows near-Earth asteroids
orbiting around the Sun,
17
52960
3056
Энэ зураглал бидэнд дэлхийн ойролцоох,
нарны тойрог замд орших
астроидуудыг харуулж байна.
01:08
shown in yellow,
18
56040
1256
01:09
and swinging close to the Earth's orbit,
19
57320
1936
Үүн дээрх дэлхий, нар, болон астроидуудын
хэмжээг хэд дахин томруулсан байгаа.
01:11
shown in blue.
20
59280
1216
01:12
The sizes of the Earth, Sun and asteroids
have been greatly exaggerated
21
60520
3336
Иймээс та бүхэн тэднийг илүү тод
ялган харж чадаж байгаа юм.
01:15
so you can see them clearly.
22
63880
1376
01:17
Teams of scientists across the globe
are searching for these objects,
23
65280
3376
Дэлхий дахинаа олон арван шинжээчдийн баг
эдгээр биетүүдийг хайн эрж
01:20
discovering new ones every day,
24
68680
1936
өдөр бүр шинийг нээн илрүүлж,
дэлхийн ойролцоох огторгуйд
байрлалыг тогтоосоор байна.
01:22
steadily mapping near-Earth space.
25
70640
2120
01:25
Much of this work is funded by NASA.
26
73440
1800
Тэдний ихэнх нь
НАСА-н санхүүжилтээр явагддаг.
01:27
I think of the search for these asteroids
as a giant public works project,
27
75760
3776
Миний хувьд астроидуудыг хайх ажил
маш том олон нийтийн ажил мэт санагддаг.
01:31
but instead of building a highway,
we're charting outer space,
28
79560
3256
Бид хурдны зам барихын оронд
задгай сансрыг зураглаж,
үеэс үед өвлөгдөн үлдэх
архив санг бүтээж байна шүү дээ.
01:34
building an archive
that will last for generations.
29
82840
2976
Эд бол зөвхөн өнгөрсөн жил олдсон
дэлхийн ойролцоох 1556 астриодууд.
01:37
These are the 1,556 near-Earth asteroids
discovered just last year.
30
85840
5920
01:45
And these are all of the known
near-Earth asteroids,
31
93800
3536
Харин эдгээр нь бол дэлхий ойролцоо байгаа
одоогоор олдсон бүх астроидууд.
01:49
which at last count was 13,733.
32
97360
4016
Сүүлийх нь дугаар нь 13733 байсан.
Эд бүгд нэг бүрчлэн зураглагдаж,
ангилагдсан төдийгүй
01:53
Each one has been imaged, cataloged
33
101400
2136
01:55
and had its path
around the Sun determined.
34
103560
2376
нарыг тойрон эргэх зам нь ч тогтоогдсон.
01:57
Although it varies
from asteroid to asteroid,
35
105960
2096
Хэдийгээр астроид бүр
өөр хоорондоо ялгаатай ч
02:00
the paths of most asteroids
can be predicted for dozens of years.
36
108080
3256
олон арван жилийн өмнөөс туулах
замыг нь тодорхойлж болдог.
02:03
And the paths of some asteroids can be
predicted with incredible precision.
37
111360
3776
Зарим астриодуудын замыг маш
нарийн тооцоололтой гаргадаг.
02:07
For example, scientists
at the Jet Propulsion Laboratory
38
115160
2656
Жишээ нь, Жэт Пропулшоны лабораторийн
эрдэмтэд "Тоутатус" хэмээх астриодын
02:09
predicted where the asteroid Toutatis
was going to be four years in advance
39
117840
4016
дөрвөн жилийн хугацаанд туулах замыг
гучин км-ын зөрүүтэй тогтоож байв.
02:13
to within 30 kilometers.
40
121880
2096
Тухайн 4 жилийн хугацаанд Тоутатис нь
нийт 8.5 тэрбум км аялсан байдаг.
02:16
In those four years,
41
124000
1296
02:17
Toutatis traveled 8.5 billion kilometers.
42
125320
3816
02:21
That's a fractional precision
43
129160
1575
Энэ нь маш их ойртуулсан тооцоолол буюу
02:22
of 0.000000004.
44
130759
8801
ердөө 0.000000004% зөрүүтэй гэсэн үг.
(Инээд)
02:31
(Laughter)
45
139960
1880
02:34
Now, the reason I have
this beautiful asteroid fragment
46
142480
2656
Тэгэхээр, миний энэ гайхамшигтай астроидын
хэлтэрхийг бариад зогсож буй шалтгаан бол:
02:37
is because, like all neighbors,
47
145160
1536
02:38
asteroids sometimes drop by unexpectedly.
48
146720
2200
Яг л бусад бүх хөршүүдийн адилаар
астриодууд ч гэсэн заримдаа
02:41
(Laughter)
49
149400
1720
урьдчилан мэдэгдэлгүйгээр
гэнэтийн айлчлал хийдэгт байгаа юм.
02:44
Three years ago today,
50
152520
1616
3 жилийн өмнө энэ өдөр Оросын Челябинск
хотод нэгэн жижиг астроид дэлбэрчээ.
02:46
a small asteroid exploded
over the city of Chelyabinsk, Russia.
51
154160
3656
02:49
That object was about 19 meters across,
52
157840
2296
Тэр биет ойролцоогоор 19 метрийн өргөнтэй
буюу нэг жижиг дэлгүүрийн дайтай гэсэн үг.
02:52
or about as big as a convenience store.
53
160160
1920
02:54
Objects of this size hit the Earth
every 50 years or so.
54
162840
3080
Иймэрхүү хэмжээтэй биетүүд ойролцоогоор
50 жил тутамд дэлхийтэй мөргөлдөж байдаг.
02:59
66 million years ago,
55
167720
1856
66 сая жилийн өмнө үүнээс хамаагүй том
нэгэн биет дэлхийтэй мөргөлдсөн нь
03:01
a much larger object hit the Earth,
56
169600
1936
03:03
causing a massive extinction.
57
171560
1776
асар өргөн хэмжээний сүйрлийг үүсгэсэн.
03:05
75 percent of plant
and animal species were lost,
58
173360
3216
Ургамал, амьтдын 75 хувь нь устаж
үгүй болсон бөгөөд
03:08
including, sadly, the dinosaurs.
59
176600
2200
тэдний нэг нь динозаврууд гэж бодохоор
маш харамсалтай.
03:11
That object was
about 10 kilometers across,
60
179320
2696
Тэр биет нь ойролцоогоор
10 км-н өргөнтэй байж.
03:14
and 10 kilometers is roughly
the cruising altitude of a 747 jet.
61
182040
4176
10 км гэдэг нь Боейнг 747 загварын зорчигч
тээврийн онгоцны нисэх өндөрлөг.
03:18
So the next time you're in an airplane,
62
186240
1896
Тэгэхээр та дараагийн удаа онгоцоор
зорчихдоо цонхоо сөхөн гадагш хараад
03:20
snag a window seat, look out
and imagine a rock so enormous
63
188160
3816
газраас сууж яваа онгоцны тань далавчийг
шүргэхүйц өндөртэй,
03:24
that resting on the ground,
64
192000
2096
03:26
it just grazes your wingtip.
65
194120
1880
нисэж яваа онгоц дайрч өнгөрөхийн тулд
бүхэл бүтэн минут зарцууулахуйц өргөнтэй
03:28
It's so wide that it takes your plane
one full minute to fly past it.
66
196880
4277
тийм агуу том чулууг төсөөлөөд үзээрэй.
03:33
That's the size of the asteroid
that hit the Earth.
67
201278
2400
Энэ бол дэлхийг мөргөсөн астроидын хэмжээ.
03:36
It has only been within my lifetime
68
204518
1776
Астроидуудыг манай гарагт маш том
аюул авчрагч гэдгийг мэдэх болсоор
03:38
that asteroids have been considered
a credible threat to our planet.
69
206318
3216
ердөө гучаадхан жил өнгөрч байна.
Гэсэн ч бид түүнээс хойш
03:41
And since then, there's been
a focused effort underway
70
209558
2576
эдгээр биесийг нээн илрүүлж, төрөлжүүлэн
ангилах ажилуудыг хийсээр байгаа юм.
03:44
to discover and catalog these objects.
71
212158
1840
Надад харин түүний нэг хэсэг болох
аз тохиосон юм.
03:47
I am lucky enough
to be part of this effort.
72
215238
2096
03:49
I'm part of a team of scientists
that use NASA's NEOWISE telescope.
73
217358
3656
Би НАСА-н НЕОВАЙС хэмээх телескопыг
ашигладаг шинжээдийн багийн нэгэн шинжээч.
03:53
Now, NEOWISE was not
designed to find asteroids.
74
221038
2696
НЕОВАЙС нь анхнаасаа астриодуудыг хайн
илрүүлэхэд зориулагдаагүй.
03:55
It was designed to orbit the earth
and look far beyond our solar system
75
223758
4216
Түүнийг 7 сарын хугацаанд эх дэлхийг
тойрон эргэж нарны аймгаас гадна орших
03:59
to seek out the coldest stars
and the most luminous galaxies.
76
227998
3416
орчлон ертөнцийн хамгийн хүйтэн одод,
хамгийн тод галактик, гараг эрхэсийг
04:03
And it did that very well
for its designed lifetime of seven months.
77
231438
3440
хайн эрэлхийлэхэд зориулан бүтээсэн юм.
Тэр ч тэрхүү ажлаа маш амжилттай хийсэн.
04:07
But today, six years later,
it's still going.
78
235518
3256
Гэсэн ч өнөөдөр, түүнээс хойш зургаан
жилийн дараа ч ажилласан хэвээр.
04:10
We've repurposed it
to discover and study asteroids.
79
238798
2736
Бид түүнийг астроидуудыг хайн
илрүүлэхэд ашиглах болсон.
Хэдийгээр Неовайс маш гайхамшигтай
сансрын бяцхан робот боловч
04:13
And although it's
a wonderful little space robot,
80
241558
2336
04:15
these days it's kind of like a used car.
81
243918
2080
орчин үеийн хуучин машинтай л адил.
04:18
The cryogen that used to refrigerate
its sensors is long gone,
82
246518
3256
Жишээ нь, түүний мэдрэгчүүдийг хөргөхөд
ашиглагддаг криогений шингэн нь дуусахад
04:21
so we joke that
its air-conditioning is broken.
83
249798
2200
бид түүний агааржуулагч нь
эвдэрчихлээ гэж элэглэдэг.
04:24
It's got 920 million miles
on the odometer,
84
252478
4416
Неовайс нийт 920 сая миль
замыг туулаад байгаа ч
ямар ч асуудалгүй явсаар л, 11 секунд
тутамд тэнгэрийн зургийг авсаар л байна.
04:28
but it still runs great
85
256918
1256
04:30
and reliably takes a photograph
of the sky every 11 seconds.
86
258198
3576
04:33
It's taken 23 photos
since I began speaking to you.
87
261798
2840
Миний яриа эхлэснээс хойш аль хэдийн
23 зураг авчихсан байгаа гэсэн үг.
04:38
One of the reasons NEOWISE is so valuable
88
266118
2176
НЕОВАЙС-г маш үнэ цэнэтэй болгож буй
бас нэгэн хүчин зүйл нь
04:40
is that it sees the sky
in the thermal infrared.
89
268318
2616
тэрээр тэнгэрийг инфраред
туяагаар хардагт оршино.
04:42
That means that instead of seeing
the sunlight that asteroids reflect,
90
270958
3336
Энэ нь бидэнд астроидуудыг тэдний
ойлгодог нарны цацрагаар бус
ялгаруулах дулаанаар харж байгаа юм.
04:46
NEOWISE sees the heat that they emit.
91
274318
1816
04:48
This is a vital capability
since some asteroids are as dark as coal
92
276158
3736
Зарим астроидууд телескопоор
харагдахааргүй нүүрс шиг тас хар байх тул
04:51
and can be difficult or impossible
to spot with other telescopes.
93
279918
3456
НЕОВАИС-н энэхүү дулаанаар харах чадвар
бидний хувьд маш их ач холбогдолтой.
04:55
But all asteroids, light or dark,
shine brightly for NEOWISE.
94
283398
3080
Гэсэн ч бүх астроидууд НЕОВАИС-д
гэрэлтэн харагддаг.
Одон орон судлаачид астроидуудыг
нээн илрүүлж судлахын тулд
05:00
Astronomers are using
every technique at their disposal
95
288958
2776
бүхий л боломжит арга барилуудыг
ашигласаар байна.
05:03
to discover and study asteroids.
96
291758
2296
05:06
In 2010, a historic milestone was reached.
97
294078
2856
Ийнхүү бид хамтдаа 2010 он гэхэд
дэлхийд асар том хэмжээний
05:08
The community, together, discovered
over 90 percent of asteroids
98
296958
4056
сүйрлийг авчирч чадахуйц буюу нэг км-с
дээш өргөнтэй нийт астроидуудын
05:13
bigger than one kilometer across --
99
301038
1856
90 хувийг нь олж тогтоосон
түүхэн амжилтанд хүрсэн юм.
05:14
objects capable
of massive destruction to Earth.
100
302918
2976
Гэсэн ч ажил хараахан дуусаагүй хэвээр.
05:17
But the job's not done yet.
101
305918
1576
140м болон түүнээс дээш өргөнтэй биет л
дундаж хэмжээтэй улсыг сүйтгэж чадахуйц.
05:19
An object 140 meters or bigger
could decimate a medium-sized country.
102
307518
4936
Гэтэл өнөөг хүртэл бид тэдгээрийн
ердөө 25 хувийг нь л олоод байна.
05:24
So far, we've only found
25 percent of those.
103
312478
3200
Иймд бид дэлхийн ойролцоох
астроидуудыг олохын тулд
05:28
We must keep searching the sky
for near-Earth asteroids.
104
316238
3416
үргэлжлүүлэн хайх хэрэгтэй.
05:31
We are the only species
able to understand calculus
105
319678
2736
Бид бол тооцоолол хийж, телескоп бүтээх
чадамжтай цорын ганц төрөл зүйл.
05:34
or build telescopes.
106
322438
1656
05:36
We know how to find these objects.
107
324118
1976
Бид астроидуудыг хэрхэн олохоо мэднэ.
Тэднийг хайж олох нь бидний хариуцлага.
05:38
This is our responsibility.
108
326118
2136
05:40
If we found a hazardous asteroid
with significant early warning,
109
328278
3776
Хэрэв бид маш аюултай астроидыг
хангалттай эрт илрүүлж чадвал
түүнийг замаас нь гаргаж бас чадна.
05:44
we could nudge it out of the way.
110
332078
1696
Газар хөдлөлт, хуй салхи, эсвэл
галт уулын дэлбэрэлттэй харьцуулахад
05:45
Unlike earthquakes, hurricanes
or volcanic eruptions,
111
333798
3056
05:48
an asteroid impact
can be precisely predicted
112
336878
2896
астроидын аюул нь нарийн нарийвчлалтайгаар
урьдчилан тооцоологдож
05:51
and prevented.
113
339798
1456
урьдчилан сэргийлж болохуйц.
05:53
What we need to do now
is map near-Earth space.
114
341278
3136
Одоо бидний хийх ёстой зүйл бол дэлхийн
ойролцоох задгай сансрыг газар зүйчлэх,
05:56
We must keep searching the sky.
115
344438
1856
тэнгэрээр үргэлжлүүлэн хайх юм.
05:58
Thank you.
116
346318
1216
Баярлалаа.
05:59
(Applause)
117
347558
5571
(Алга ташилт)
Translated by Ganchimeg Gotov
Reviewed by Batchansaa Batzorig

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Carrie Nugent - Asteroid hunter
Carrie Nugent is part of a team that uses NASA's NEOWISE telescope to search the skies for and catalog asteroids.

Why you should listen

Dr. Carrie Nugent is an asteroid hunter who works with a small team to discover and study asteroids at Caltech/IPAC. She earned her PhD in Geophysics and Space Physics from UCLA in 2013 and is a 2016 TED Fellow. Specializing in thermophysical modeling, Nugent uses observations from the space-based infrared telescope NEOWISE to better understand asteroid surfaces. Asteroid 8801 Nugent was named in her honor.

In her free time, Nugent hosts and produces Spacepod. On this weekly podcast, she invites astronomers, planetary scientists and engineers to sit, share a drink and tell the world about their corner of the cosmos.

Nugent is the author of the TED Book, Asteroid Hunters

More profile about the speaker
Carrie Nugent | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee