Aparna Rao: Art that craves your attention
Aparna Rao: သင့်ရဲ့ ဂရုစိုက်မှုကိုတောင့်တနေတဲ့ အနုပညာ။
A part of the Bangalore-based artist duo Pors & Rao, TED Senior Fellow Aparna Rao works with electro-mechanical systems and interactive installations. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
some works in progress.
လုပ်လက်စ လက်ရာတချို့ကို မျှဝေချင်ပါတယ်။
အကောင်အထည်ဖော်နေဆဲ မို့လို့
အဓိကအားဖြင့်တော့
လောက အတွင်းမှာ ရှိနေပါသေးတယ်။
ကျွန်မတို့ ရှာဖွေဖို့ ကြိုးစားနေကြတဲ့
သရုပ်ဖော်ပြသွားမှာပါ။
လို့ အမည်ပေးထားပါတယ်။
အနေအထားမျိုးနဲ့အခန်းထဲကို ဝင်လာပြီး၊
အခင်းအကျင်းတစ်ခုထဲကနေ
ကြည့်ရှုသူ ရှိနေတာကို
ပုံကြမ်းကို ပြသထားတာပါ။
ပကတိ စနစ်သဘောကို ညွန်းဆိုပါတယ်။
မြင်တွေ့နေရတာက
နောက်တစ်ခုဆီကို ပြောင်းလဲပစ်လိုက်ပုံကိုပါ။
very different pictorial traditions.
ပုံပြသရုပ်ဖော် အစဉ်အလာ(၂)မျိုးကိုလည်း အမှတ်ရစေပါတယ်။
ယာဇ်ပလ္လင်ပုံ အုတ်ခွက်စာတွေနဲ့
(၂)မီတာ အမြင့်လောက်ရှိပါတယ်။
And the smallest one is an A4.
နောက်ပြီး အသေးဆုံး တစ်ခုကတော့ A4 အရွယ်ပါ။
ဒီဟင်းလင်းပြင်ထဲ ဝင်လိုက်တဲ့အခါ
in the room or a movement,
လှုပ်ရှားမှုတစ်ခု ရှိတာကို ခံစားမိတဲ့ အထိပေါ့။
သတိလာပြန်ရောပေါ့။
of order among the panels,
ကန့်သတ်ချက် ဘောင်တွေ အတွင်းမှာ
viewer with the role of a tyrant.
ရိုက်သွင်းကြသလို မျိုး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
အသေးသေးလေးဆီကို ခေါ်ဆောင်လာပါတယ်။
အဲဒါဟာ A4 ပလာစာရွက်
တစ်ရွက်မျှကိုသာ မြင်တွေ့မှာပါ။
လက်သေးသေးလေး (၂) ချောင်းနဲ့
အရမ်းကြီးကို သတိထားလျက်
ပုံကလေးနဲ့ တူသလိုပေါ့
ပန်းပုလက်ရာတစ်ခုလုံးဟာ
ကိုင်မပေးနိုင်ကြတော့ဘူး။
ဗီဒီယိုပြကွက် နှစ်ကွက်ကို ပြသပါ့မယ်။
ရိုက်ထားတာပါ။
ဗီဒီယိုရဲ့ မတည်ငြိမ်တဲ့သဘာဝက
အရိပ်အမြွက်ပြဆိုသလိုပါ။
ကင်မရာကို ဖယ်ရှားလိုက်ပြီး
ကူးပြောင်းပေးလိုက်ပါတယ်။
It's not there yet.
အဲဒါက မရှိသေးလို့ပါ။
အဲဒီမှာ လျှိုထားတာ တစ်ခုခု ရှိနေသလို
ကျွန်မတို့ မြင်မရနိုင်တဲ့
လူသေးသေးလေးတစ်ယောက်
လာပြီး ပြသဖို့ အတွက်ပါ။
လို့ခေါ်ပါတယ်။
လက်မောင်းနှစ်ဖက်ရယ်၊
ခေါင်းတစ်လုံးရှိပြီး
attract attention towards itself.
သူ့ဆီကို အာရုံစိုက်မိအောင် ဆွဲဆောင်ဖို့ပါပဲ။
သူ့အနားက ဖြတ်သွားတဲ့အခါ
သူ့လက်မောင်းတွေက ပိုပိုပြီး
ဇာတ်ကွက်တစ်ခုပါ။
ပေါင်းစပ်ချိတ်ထားတာကို သင်တို့မြင်ရမှာပါ။
အစွမ်းအစများကို အသုံးချပြီး
ပြသဖို့ အားထုတ်နေပါတယ်။
got the person's attention,
လူတစ်ယောက်ဆီက အာရုံစိုက်မှုကို ရလိုက်တာနဲ့
အာရုံစိုက်မှုကို ရှာတော့တာပေါ့။
Decoy ရဲ့ ကိုယ်ထည်လေးပါ။
နေရာတစ်ခုကနေပဲ
အလှပခံစားမှုဟာ
အမှတ်သညာထားမှုကို
ပုံပန်းသဏ္ဌာန်ကိုယ်က
ခံစားရပါတယ်။
တကယ်လိုအပ်နေတဲ့
ကြိုးစားနေရခြင်း ဆိုတာကတော့
ရက်စက်သလိုမျိုးတော့ ဖြစ်တာပေါ့။
လိုအပ်နေတဲ့ ပုံလည်း ဖြစ်နေနိူင်တယ်လေ။
ကိရိယာလိုမျိုးဆိုလည်း ဟုတ်တာပေါ့။
အချိုးအစားကိုက်ထားတဲ့
နေရာကနေပြီး ကြည့်လိုက်ရင်
ဒီလောက်အထိကို ကြီးလာလို့
မြင်းကွင်းတစ်ခုလုံးကို
(၉၉၆) ခုသော ရုပ်ကလေးတွေပဲပေါ့။
လုပ်ပေးထားပါတယ်။
လက်ခုပ် ဘယ်အချိန်တီးမလဲ
ဘယ်လောက် ကြာကြာတီးမယ်၊
those around them or influence others,
ဒါမှမဟုတ် အခြားသူတွေကို ဘယ်လို အကျိုးသက်ရောကိ်စေလိုတယ်၊
စတာတွေကို ဆုံးဖြတ်နိုင်စွမ်း ရှိကြပါတယ်။
ဒီပရိတ်သတ်ရှေ့မှောက်ကို လှမ်းလာတဲ့ အခါ
ဩဘာသောင်းနင်း လက်ခုပ်သံတွေလည်း ဖြစ်နိူင်ပါတယ်။
မဆင်းမချင်း ဘာမှမဖြစ်တော့ပါဘူး။
the audience will respond.
တုန့် ပြန်ပါလိမ့် ဦးမယ်။
ဒီပရိတ်သတ် အစုအဝေးတစ်ခုဟာ
ထွက်ပေါ်လာအောင် တီးခတ်နိုင်တယ်။
ထူးထူးခြားခြား
လုပ်မရဘူးပေါ့။
ပြောင်းလဲတတ်မှုသဘောနဲ့
ပါဝင်ပတ်သက်နေတာပေါ့။
အင်္ဂါရပ်တွေလည်း ပါသေးတာပေါ့။
to form the two hands.
လက်နှစ်ဖက် အသွင်မျိုး ပြောင်းသွားတာကိုပါ
အဖြစ် ပြပေးပါမယ်။
လင်းကွင်းတီးနေသလို မျိုးပေါ့၊
It's called the Framerunners.
ဒါလေးကို Framerunners လို့ခေါ်ပါတယ်။
ပေါ်ပေါက်လာခဲ့တာပါ။
တကယ့် ပြတင်းပေါက် တစ်ခုပါ။
အကန့်(၃)ကန့်နဲ့ ပြုလုပ်ထားပါတယ်။
ဒါမှမဟုတ် အကန့်တွေကို သုံးပြီး
ထောင်လိုက်တဲ့အခါ
သုံးခဲ့ပါတယ်။
အုပ်စုဖွဲ့ နေရာယူထားပါတယ်။
သုံးမျိုးနဲ့ ပြုလုပ်ထားပါတယ်။
ရှိတဲ့ ရှုမျှော်တဆုံးမြင်ကွင်း
ညွန်ပြနေသလိုမျိုးပေါ့။
လမ်းကြောင်းပေါ်မှာ
နောက်မှာ ပုန်းကွယ်နိုင်ပါတယ်။
ဖီလာဆန့်ကျင်ပြီးတော့
ဆွဲယူပြီး လမ်းကြောင်းထဲမှာ
ဘာမှကြောင့်ကျမနေပဲ
မခံစားမိခင်အထိပေါ့။
ပြေးပုန်းလိုက်ကြတော့မှာ။
its own contradiction.
သူဟာနဲ့သူ ဝိရောဓိဖြစ်နေတာကို ဖေါ်ပြနေပါတယ် ။
အရမ်းကိုခိုင်ခံ့တဲ့ လေးထောင့်ကွက်ထဲမှာ
ပြောနိုင်ပေမဲ့၊
ပြောနိုင်ပါတယ်၊
သူတို့ကို အမှုမဲ့အမှတ်မဲ့၊
ပေးထားပြီး
နေထိုင်ခွင့် ပေးထားလို့ပါ။
တကယ့် ဘဝရဲ့ အင်္ဂါရပ်တွေကို
ပုံပန်းသ္ဌာန် တစ်ခုအဖြစ်
တီထွင်ထုတ်လုပ်ဖို့
ကျွန်မတို့ အတွက်အရမ်းကို ကံကောင်းခဲ့တာပါ။
ခွေးသွားစိပ်တွေကို နုတ်ယူပြီး
ခေါက်တုံ့ခေါက်ပြန် လှုပ်ရှားမှု
ရှိတာကို အားလုံး မြင်နိူင်ပါတယ်။
အလုပ်လုပ်နေတာကို တွေ့လိုက်တဲ့အခါ
ကြည့်ကြပါတော့။ ဟောဒီမှာပါ။
ABOUT THE SPEAKER
Aparna Rao - ArtistA part of the Bangalore-based artist duo Pors & Rao, TED Senior Fellow Aparna Rao works with electro-mechanical systems and interactive installations.
Why you should listen
With the clever use of technology, TED Fellow Aparna Rao creates art installations that let people experience familiar objects and interactions in refreshingly humorous ways. From her sound-sensative "Pygmies" to her 2-person "Uncle Phone," Rao's work encourages participation rather than spectatorship. By combining high-tech and high-art, she imbues her creations with playful expression and quirky behaviors.
Rao studied at the National Institute of Design in Ahmedabad, India, and at Interaction Design Institute in Italy. In 2005 she partnered with Soren Pors and they've worked in collaboration ever since as Pors & Rao.
Aparna Rao | Speaker | TED.com