TED2014
Martin Rees: Can we prevent the end of the world?
Sir Martin Rees: Kunnen we het einde van de wereld voorkomen?
Filmed:
Readability: 5.3
1,283,785 views
Een post-apocalyptische Aarde zonder menselijk leven lijkt wel een onderwerp voor sciencefiction tv en films. Maar in deze korte, verrassende talk vraagt Lord Martin Rees ons om na te denken over echte existentiële risico's - natuurlijke en door mensen gemaakte dreigingen die de hele mensheid zouden kunnen uitroeien. Als bezorgd lid van het menselijk ras vraagt hij zich af wat het ergste is dat ons zou kunnen overkomen.
Martin Rees - Astrophysicist
Lord Martin Rees, one of the world's most eminent astronomers, is an emeritus professor of cosmology and astrophysics at the University of Cambridge and the UK's Astronomer Royal. He is one of our key thinkers on the future of humanity in the cosmos. Full bio
Lord Martin Rees, one of the world's most eminent astronomers, is an emeritus professor of cosmology and astrophysics at the University of Cambridge and the UK's Astronomer Royal. He is one of our key thinkers on the future of humanity in the cosmos. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Ten years ago, I wrote a book which I entitled
0
485
2222
Tien jaar geleden schreef ik een boek
met de titel:
met de titel:
00:14
"Our Final Century?" Question mark.
1
2707
3093
'Onze Laatste Eeuw?'
00:17
My publishers cut out the question mark. (Laughter)
2
5800
3577
Mijn uitgevers lieten het vraagteken weg.
(Gelach)
(Gelach)
00:21
The American publishers changed our title
3
9377
1882
De Amerikaanse uitgevers
maakten ervan:
maakten ervan:
00:23
to "Our Final Hour."
4
11259
3909
'Ons Laatste Uur'.
Amerikanen willen boter bij de vis.
00:27
Americans like instant gratification and the reverse.
5
15168
3492
00:30
(Laughter)
6
18660
1708
(Gelach)
00:32
And my theme was this:
7
20368
1750
Het ging hierover:
00:34
Our Earth has existed for 45 million centuries,
8
22118
4166
onze Aarde bestaat al
45 miljoen eeuwen,
45 miljoen eeuwen,
00:38
but this one is special —
9
26284
2013
maar deze eeuw is speciaal.
00:40
it's the first where one species, ours,
10
28297
3016
Het is de eerste waar één soort,
de onze,
de onze,
00:43
has the planet's future in its hands.
11
31313
2802
de toekomst van de planeet
in handen heeft.
in handen heeft.
Gedurende de hele geschiedenis
van de Aarde
van de Aarde
00:46
Over nearly all of Earth's history,
12
34115
1990
00:48
threats have come from nature —
13
36105
1936
kwamen de bedreigingen van de natuur -
00:50
disease, earthquakes, asteroids and so forth —
14
38041
3496
ziekte, aardbevingen, asteroïden
enzovoort -
enzovoort -
00:53
but from now on, the worst dangers come from us.
15
41537
5672
Maar vanaf nu komen
de ergste bedreigingen van onszelf.
de ergste bedreigingen van onszelf.
00:59
And it's now not just the nuclear threat;
16
47209
3271
En niet alleen de kerndreiging.
01:02
in our interconnected world,
17
50480
1751
In onze verbonden wereld
01:04
network breakdowns can cascade globally;
18
52231
3163
kunnen netwerken
mondiaal uitvallen.
mondiaal uitvallen.
01:07
air travel can spread pandemics
worldwide within days;
worldwide within days;
19
55394
3956
Luchtverkeer kan pandemieën
in dagen verspreiden.
in dagen verspreiden.
01:11
and social media can spread panic and rumor
20
59350
3327
Sociale media kunnen
paniek en geruchten
paniek en geruchten
01:14
literally at the speed of light.
21
62677
3217
letterlijk met de lichtsnelheid
verspreiden.
verspreiden.
01:17
We fret too much about minor hazards —
22
65894
3225
We bekommeren ons
teveel om kleine gevaren:
teveel om kleine gevaren:
01:21
improbable air crashes, carcinogens in food,
23
69119
4031
onwaarschijnlijke luchtvaartongevallen,
carcinogenen in ons voedsel,
carcinogenen in ons voedsel,
01:25
low radiation doses, and so forth —
24
73150
2226
lage stralingsdosissen, enzovoort.
01:27
but we and our political masters
25
75376
2825
Maar wij en onze politieke meesters
01:30
are in denial about catastrophic scenarios.
26
78201
4203
zijn blind voor catastrofale scenario's.
01:34
The worst have thankfully not yet happened.
27
82404
3038
De ergste hebben gelukkig
nog niet plaatsgevonden.
nog niet plaatsgevonden.
01:37
Indeed, they probably won't.
28
85442
2196
Waarschijnlijk zullen dat ze ook niet.
01:39
But if an event is potentially devastating,
29
87638
3185
Maar als een gebeurtenis
verwoestend kan zijn,
verwoestend kan zijn,
01:42
it's worth paying a substantial premium
30
90823
2868
is het de moeite waard
een serieuze prijs te betalen
een serieuze prijs te betalen
01:45
to safeguard against it, even if it's unlikely,
31
93691
3836
om je ertegen te verzekeren,
- ook als het onwaarschijnlijk is -
- ook als het onwaarschijnlijk is -
01:49
just as we take out fire insurance on our house.
32
97527
4513
net zoals we betalen
voor onze brandverzekering.
voor onze brandverzekering.
01:54
And as science offers greater power and promise,
33
102040
4997
Terwijl de wetenschap steeds
grotere macht en beloften inhoudt,
grotere macht en beloften inhoudt,
01:59
the downside gets scarier too.
34
107037
3866
worden de negatieve aspecten
ook angstaanjagender.
ook angstaanjagender.
02:02
We get ever more vulnerable.
35
110903
2239
We worden steeds kwetsbaarder.
02:05
Within a few decades,
36
113142
1838
Binnen enkele tientallen jaren
02:06
millions will have the capability
37
114980
2230
zullen miljoenen de mogelijkheid hebben
02:09
to misuse rapidly advancing biotech,
38
117210
3121
om de snel groeiende biotechnologie
te misbruiken,
te misbruiken,
02:12
just as they misuse cybertech today.
39
120331
3553
net zoals ze vandaag
cybertechnologie misbruiken.
cybertechnologie misbruiken.
02:15
Freeman Dyson, in a TED Talk,
40
123884
3199
Freeman Dyson voorzag in een TED Talk
02:19
foresaw that children will design
and create new organisms
and create new organisms
41
127083
3596
dat kinderen nieuwe organismen
zouden ontwerpen en maken
zouden ontwerpen en maken
02:22
just as routinely as his generation
played with chemistry sets.
played with chemistry sets.
42
130679
4511
net zoals zijn generatie
met een chemiedoos speelde.
met een chemiedoos speelde.
02:27
Well, this may be on the science fiction fringe,
43
135190
2528
Dit balanceert
op de rand van sciencefiction,
op de rand van sciencefiction,
02:29
but were even part of his scenario to come about,
44
137718
3183
maar als dit scenario ook maar
gedeeltelijk werkelijkheid zou worden,
gedeeltelijk werkelijkheid zou worden,
02:32
our ecology and even our species
45
140901
2737
dan zou onze ecologie en zelfs onze soort
02:35
would surely not survive long unscathed.
46
143638
3989
het niet lang ongedeerd overleven.
02:39
For instance, there are some eco-extremists
47
147627
3863
Zo heb je bijvoorbeeld eco-extremisten
die denken dat het voor de planeet,
voor Gaia, beter zou zijn
voor Gaia, beter zou zijn
02:43
who think that it would be better for the planet,
48
151490
2509
02:45
for Gaia, if there were far fewer humans.
49
153999
3403
als er veel minder mensen zouden zijn.
02:49
What happens when such people have mastered
50
157402
2717
Wat gaat er gebeuren
als dergelijke mensen
als dergelijke mensen
technieken van synthetische biologie
- tegen 2050 gemeengoed -
- tegen 2050 gemeengoed -
02:52
synthetic biology techniques
51
160119
2137
02:54
that will be widespread by 2050?
52
162256
2852
onder de knie gaan krijgen.
02:57
And by then, other science fiction nightmares
53
165108
3042
Ook andere sciencefiction-nachtmerries
03:00
may transition to reality:
54
168150
1710
kunnen werkelijkheid worden:
03:01
dumb robots going rogue,
55
169860
2070
domme robots die op hol slaan
03:03
or a network that develops a mind of its own
56
171930
2417
of een netwerk
dat een eigen wil gaat ontwikkelen,
dat een eigen wil gaat ontwikkelen,
03:06
threatens us all.
57
174347
2589
kan ons allemaal gaan bedreigen.
03:08
Well, can we guard against such risks by regulation?
58
176936
3270
Kunnen we ons tegen dergelijke
risico's beschermen door regelgeving?
risico's beschermen door regelgeving?
03:12
We must surely try, but these enterprises
59
180206
2407
Proberen moeten we het zeker,
maar deze ondernemingen
maar deze ondernemingen
03:14
are so competitive, so globalized,
60
182613
3529
zijn zo competitief, zo mondiaal,
03:18
and so driven by commercial pressure,
61
186142
1980
en zo gedreven door winstbejag,
03:20
that anything that can be done
will be done somewhere,
will be done somewhere,
62
188122
3285
dat alles wat mogelijk is
ergens zal worden gedaan,
ergens zal worden gedaan,
03:23
whatever the regulations say.
63
191407
2036
wat de regels ook zullen zeggen.
03:25
It's like the drug laws — we try to regulate, but can't.
64
193443
3487
Net zoals de drugswetten - we proberen
te reguleren, maar het lukt niet.
te reguleren, maar het lukt niet.
03:28
And the global village will have its village idiots,
65
196930
3044
Het werelddorp
zal zijn dorpsidioten hebben,
zal zijn dorpsidioten hebben,
03:31
and they'll have a global range.
66
199974
3496
met een mondiaal bereik.
03:35
So as I said in my book,
67
203470
2291
Zoals ik zei in mijn boek
03:37
we'll have a bumpy ride through this century.
68
205761
2889
hebben we deze eeuw
een harde rit voor de boeg.
een harde rit voor de boeg.
03:40
There may be setbacks to our society —
69
208650
3490
Er kunnen zich tegenslagen voordoen
voor onze maatschappij -
voor onze maatschappij -
03:44
indeed, a 50 percent chance of a severe setback.
70
212140
4115
inderdaad, een 50% kans
op een zware tegenslag.
op een zware tegenslag.
03:48
But are there conceivable events
71
216255
2914
Maar zijn er gebeurtenissen denkbaar
03:51
that could be even worse,
72
219169
2161
die nog erger kunnen zijn,
03:53
events that could snuff out all life?
73
221330
3430
die alle leven op Aarde
zouden kunnen uitroeien?
zouden kunnen uitroeien?
03:56
When a new particle accelerator came online,
74
224760
2926
Toen een nieuwe deeltjesversneller
in gang werd gezet,
in gang werd gezet,
03:59
some people anxiously asked,
75
227686
1789
vroegen sommigen zich angstig af
04:01
could it destroy the Earth or, even worse,
76
229475
2250
of dit de Aarde kon vernietigen
of, erger nog,
of, erger nog,
04:03
rip apart the fabric of space?
77
231725
2659
de structuur van de ruimte verstoren.
04:06
Well luckily, reassurance could be offered.
78
234384
3543
Hier kan je gelukkig
gerustgesteld worden.
gerustgesteld worden.
04:09
I and others pointed out that nature
79
237927
2044
Ik en anderen legden uit
dat de natuur
dat de natuur
04:11
has done the same experiments
80
239971
1933
dit soort experimenten
04:13
zillions of times already,
81
241904
2186
al ontelbare keren had gedaan,
04:16
via cosmic ray collisions.
82
244090
1765
bij botsingen
in de kosmische straling.
in de kosmische straling.
04:17
But scientists should surely be precautionary
83
245855
3054
Maar wetenschappers
moeten zeker voorzichtig zijn
moeten zeker voorzichtig zijn
04:20
about experiments that generate conditions
84
248909
2580
met experimenten
die voorwaarden scheppen
die voorwaarden scheppen
04:23
without precedent in the natural world.
85
251489
2483
zonder precedent in de natuurlijke wereld.
04:25
Biologists should avoid release
of potentially devastating
of potentially devastating
86
253972
3423
Biologen moeten vermijden om
potentieel verwoestende
potentieel verwoestende
04:29
genetically modified pathogens.
87
257395
2715
genetisch gemodificeerde
pathogenen los te laten.
pathogenen los te laten.
04:32
And by the way, our special aversion
88
260110
3517
Overigens hangt onze specifieke afkeer
04:35
to the risk of truly existential disasters
89
263627
3461
voor het risico
op waarlijk existentiële rampen
op waarlijk existentiële rampen
04:39
depends on a philosophical and ethical question,
90
267088
3275
van een filosofische en ethische vraag af.
04:42
and it's this:
91
270363
1670
En wel deze.
04:44
Consider two scenarios.
92
272033
2308
Beschouw twee scenario's.
04:46
Scenario A wipes out 90 percent of humanity.
93
274341
5236
Scenario A
roeit 90% van de mensheid uit.
roeit 90% van de mensheid uit.
04:51
Scenario B wipes out 100 percent.
94
279577
3896
Scenario B
roeit 100% van de mensheid uit.
roeit 100% van de mensheid uit.
04:55
How much worse is B than A?
95
283473
2918
Hoeveel is B erger dan A?
04:58
Some would say 10 percent worse.
96
286391
3023
Sommigen zouden zeggen 10% erger.
05:01
The body count is 10 percent higher.
97
289414
3150
Er zijn 10% meer doden.
05:04
But I claim that B is incomparably worse.
98
292564
2906
Maar ik zeg dat B
onvergelijkbaar erger is.
onvergelijkbaar erger is.
05:07
As an astronomer, I can't believe
99
295470
2629
Als astronoom kan ik niet geloven
05:10
that humans are the end of the story.
100
298099
2467
dat mensheid het einde van het verhaal is.
05:12
It is five billion years before the sun flares up,
101
300566
3323
We hebben nog 5 miljard jaar
voordat de zon ontploft
voordat de zon ontploft
05:15
and the universe may go on forever,
102
303889
2711
en het universum
kan misschien eeuwig blijven bestaan.
kan misschien eeuwig blijven bestaan.
05:18
so post-human evolution,
103
306600
2292
Posthumane evolutie kan
hier op Aarde en ver daarbuiten
hier op Aarde en ver daarbuiten
05:20
here on Earth and far beyond,
104
308892
2190
05:23
could be as prolonged as the Darwinian process
105
311082
2714
even lang duren
als het Darwiniaanse proces
als het Darwiniaanse proces
05:25
that's led to us, and even more wonderful.
106
313796
3281
dat tot ons heeft geleid,
en zelfs nog wonderlijker zijn.
en zelfs nog wonderlijker zijn.
Toekomstige evolutie
zal inderdaad veel vlugger verlopen
zal inderdaad veel vlugger verlopen
05:29
And indeed, future evolution
will happen much faster,
will happen much faster,
107
317077
2664
05:31
on a technological timescale,
108
319741
2199
op een technologische tijdschaal,
05:33
not a natural selection timescale.
109
321940
2299
niet op de tijdschaal
van natuurlijke selectie.
van natuurlijke selectie.
05:36
So we surely, in view of those immense stakes,
110
324239
4195
Met deze immense kansen voor ogen
05:40
shouldn't accept even a one in a billion risk
111
328434
3386
zouden we zelfs geen risico
van één op een miljard moeten accepteren
van één op een miljard moeten accepteren
05:43
that human extinction would foreclose
112
331820
2229
waardoor onze uitroeiing
deze immense mogelijkheden
zouden uitsluiten.
zouden uitsluiten.
05:46
this immense potential.
113
334049
2310
05:48
Some scenarios that have been envisaged
114
336359
1772
Enkele voorgestelde scenario's
05:50
may indeed be science fiction,
115
338131
1819
lijken misschien sciencefiction,
05:51
but others may be disquietingly real.
116
339950
3386
maar andere zijn
misschien verontrustend realistisch.
misschien verontrustend realistisch.
05:55
It's an important maxim that the unfamiliar
117
343336
2874
Het is belangrijk je te realiseren
dat het ongewone niet hetzelfde is
als het onwaarschijnlijke.
als het onwaarschijnlijke.
05:58
is not the same as the improbable,
118
346210
2697
06:00
and in fact, that's why we at Cambridge University
119
348907
2398
Daarom hebben we in Cambridge
06:03
are setting up a center to study how to mitigate
120
351305
3375
een onderzoekscentrum opgericht
om te bestuderen
om te bestuderen
hoe we deze existentiële
risico's kunnen afzwakken.
risico's kunnen afzwakken.
06:06
these existential risks.
121
354680
2032
06:08
It seems it's worthwhile just for a few people
122
356712
3063
Het leek waardevol dat enkele mensen
06:11
to think about these potential disasters.
123
359775
2316
gingen nadenken over mogelijke rampen.
06:14
And we need all the help we can get from others,
124
362091
3013
We hebben daarbij
alle hulp van anderen nodig
alle hulp van anderen nodig
06:17
because we are stewards of a precious
125
365104
2479
omdat we de beheerders zijn
van een kostbaar
van een kostbaar
06:19
pale blue dot in a vast cosmos,
126
367583
3483
bleekblauw plekje
in een weidse kosmos,
in een weidse kosmos,
06:23
a planet with 50 million centuries ahead of it.
127
371066
3378
een planeet
die nog 50 miljoen eeuwen te gaan heeft.
die nog 50 miljoen eeuwen te gaan heeft.
06:26
And so let's not jeopardize that future.
128
374444
2556
Laten we die toekomst
niet in gevaar brengen.
niet in gevaar brengen.
06:29
And I'd like to finish with a quote
129
377000
1795
Ik zou willen eindigen met een citaat
06:30
from a great scientist called Peter Medawar.
130
378795
3501
van de grote wetenschapper
Peter Medawar.
Peter Medawar.
06:34
I quote, "The bells that toll for mankind
131
382296
3273
"De klokken die luiden voor de mensheid
06:37
are like the bells of Alpine cattle.
132
385569
2644
zijn als de bellen van Alpenvee.
06:40
They are attached to our own necks,
133
388213
2286
Ze hangen om onze eigen nek,
06:42
and it must be our fault if they do not make
134
390499
2675
dus hangt het van ons af
06:45
a tuneful and melodious sound."
135
393174
2131
of ze al dan niet welluidend zijn."
06:47
Thank you very much.
136
395305
2267
Erg bedankt.
06:49
(Applause)
137
397572
2113
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Martin Rees - AstrophysicistLord Martin Rees, one of the world's most eminent astronomers, is an emeritus professor of cosmology and astrophysics at the University of Cambridge and the UK's Astronomer Royal. He is one of our key thinkers on the future of humanity in the cosmos.
Why you should listen
Lord Martin Rees has issued a clarion call for humanity. His 2004 book, ominously titled Our Final Hour, catalogues the threats facing the human race in a 21st century dominated by unprecedented and accelerating scientific change. He calls on scientists and nonscientists alike to take steps that will ensure our survival as a species.
One of the world's leading astronomers, Rees is an emeritus professor of cosmology and astrophysics at Cambridge, and UK Astronomer Royal. Author of more than 500 research papers on cosmological topics ranging from black holes to quantum physics to the Big Bang, Rees has received countless awards for his scientific contributions. But equally significant has been his devotion to explaining the complexities of science for a general audience, in books like Before the Beginning and Our Cosmic Habitat.
Martin Rees | Speaker | TED.com