ABOUT THE SPEAKER
James Green - Space physicist
James Green leads NASA's solar system exploration and astrobiology research.

Why you should listen

Dr. James Green began his career at NASA 35 years ago at the Marshall Space Flight Center, where he developed and managed the Space Physics Analysis Network. It provided scientists all over the world rapid access to data and resources. As NASA's Director of Planetary Science he leads NASA's solar system exploration and astrobiology research.

Green received his Ph.D. in Space Physics from the University of Iowa in 1979 and began working in the Magnetospheric Physics Branch at NASA's Marshall Space Flight Center (MSFC) in 1980. At Marshall, Green developed and managed the Space Physics Analysis Network that provided scientists all over the world with rapid access to data, to other scientists, and to specific NASA computer and information resources. In addition, Green was a Safety Diver in the Neutral Buoyancy tank making over 150 dives until left MSFC in 1985.

From 1985 to 1992 Green was the head of the National Space Science Data Center (NSSDC) at Goddard Space Flight Center (GSFC). The NSSDC is NASA's largest space science data archive. In 1992, he became the Chief of the Space Science Data Operations Office until 2005, when he became the Chief of the Science Proposal Support Office. While at GSFC, Green was a co-investigator and the Deputy Project Scientist on the Imager for Magnetopause-to-Aurora Global Exploration (IMAGE) mission. He has written over 100 scientific articles in refereed journals involving various aspects of the Earth's and Jupiter's magnetospheres and over 50 technical articles on various aspects of data systems and networks.

In August 2006, Green became the Director of the Planetary Science Division at NASA Headquarters. Over his career, Green has received numerous awards. In 1988, he received the Arthur S. Flemming award given for outstanding individual performance in the federal government and was awarded Japan's Kotani Prize in 1996 in recognition of his international science data management activities.

More profile about the speaker
James Green | Speaker | TED.com
TED Talks Live

James Green: 3 moons and a planet that could have alien life

James Green: Trzy księżyce i planeta, na których może być obce życie

Filmed:
1,837,212 views

Czy poza Ziemią jest życie? James Green, dyrektor departamentu nauki o planetach NASA robi przegląd miejsc w Układzie Słonecznym, w których najprawdopodobniej może istnieć życie.
- Space physicist
James Green leads NASA's solar system exploration and astrobiology research. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Is there life beyondpoza EarthZiemia
in our solarsłoneczny systemsystem?
0
880
3720
Czy istnieje życie poza Ziemią
i Układem Słonecznym?
00:17
WowWow, what a powerfulpotężny questionpytanie.
1
5280
2320
Wow, mocne pytanie.
00:20
You know, as a scientistnaukowiec --
2
8960
1696
Jako naukowcy,
00:22
planetaryplanetarny scientistnaukowiec --
3
10680
1216
naukowcy planetarni,
00:23
we really didn't take that
very seriouslypoważnie untilaż do recentlyostatnio.
4
11920
3560
nie braliśmy tego na poważnie
aż do niedawna.
00:28
CarlCarl SaganSagan always said,
5
16400
2096
Carl Sagan mawiał,
00:30
"It takes extraordinaryniezwykły evidencedowód
for extraordinaryniezwykły claimsroszczenia."
6
18520
5400
"Wyjątkowe twierdzenia
wymagają wyjątkowych dowodów."
00:36
And the claimsroszczenia of havingmający life beyondpoza EarthZiemia
7
24960
3520
Twierdzenie, że poza Ziemią jest życie,
00:41
need to be definitiveostateczne,
8
29240
2296
musi być jasno określone,
00:43
they need to be loudgłośny
9
31560
1616
trzeba powiedzieć to głośno,
00:45
and they need to be everywherewszędzie
for us to be ablezdolny to believe it.
10
33200
4560
musi być o tym wszędzie,
abyśmy mogli w to uwierzyć.
00:50
So how do we make this journeypodróż?
11
38760
2600
Jak dokonamy tej podróży?
00:54
What we decidedzdecydowany to do
12
42040
1656
Najpierw postanowiliśmy
00:55
is first look for
those ingredientsSkładniki for life.
13
43720
4200
poszukać składników życia.
01:00
The ingredientsSkładniki of life are:
14
48680
2256
Te składniki to:
01:02
liquidciekły waterwoda --
15
50960
1216
ciekła woda,
01:04
we have to have a solventrozpuszczalnik,
16
52200
1696
musimy mieć rozpuszczalnik,
01:05
can't be icelód, has to be liquidciekły.
17
53920
2080
nie lód, musi być płynny.
01:08
We alsorównież have to have energyenergia.
18
56800
1936
Musimy mieć energię.
01:10
We alsorównież have to have organicorganiczny materialmateriał --
19
58760
3016
A także materiał organiczny,
01:13
things that make us up,
20
61800
2296
z którego jesteśmy zbudowani,
01:16
but alsorównież things that we need to consumekonsumować.
21
64120
2520
oraz musimy coś jeść.
01:19
So we have to have these elementselementy
22
67600
2816
Potrzebujemy tych elementów
01:22
in environmentsśrodowiska for long periodsokresy of time
23
70440
2816
w środowiskach przez długie, ciągłe okresy
01:25
for us to be ablezdolny
to be confidentpewni that life,
24
73280
3536
abyśmy mieli pewność, że życie,
01:28
in that momentza chwilę when it startszaczyna się,
25
76840
2296
które się rozpocznie,
01:31
can sparkIskra and then growrosnąć and evolveewoluować.
26
79160
2880
zaiskrzy, urośnie i rozwinie się.
01:35
Well, I have to tell you
that earlywcześnie in my careerkariera,
27
83080
3680
Muszę wam powiedzieć,
że na początku kariery,
01:39
when we lookedspojrzał at those threetrzy elementselementy,
28
87520
2256
patrząc na te trzy elementy,
01:41
I didn't believe
that they were beyondpoza EarthZiemia
29
89800
2256
nie wierzyłem, że istnieją poza Ziemią
01:44
in any lengthdługość of time
and for any realreal quantityilość.
30
92080
4096
w jakimkolwiek okresie
i w najmniejszej ilości.
01:48
Why? We look at the innerwewnętrzny planetsplanety.
31
96200
2256
Dlaczego? Patrzyliśmy na
planety od wewnątrz.
01:50
VenusVenus is way too hotgorąco -- it's got no waterwoda.
32
98480
2976
Wenus jest za gorąca, nie ma wody.
01:53
MarsMars -- drysuchy and aridsuchych.
33
101480
2016
Mars suchy i jałowy.
01:55
It's got no waterwoda.
34
103520
1536
Nie ma wody.
01:57
And beyondpoza MarsMars,
35
105080
1776
A poza Marsem
01:58
the waterwoda in the solarsłoneczny systemsystem
is all frozenmrożony.
36
106880
2960
woda w Układzie Słonecznym
jest zamarznięta.
02:03
But recentniedawny observationsobserwacje
have changedzmienione all that.
37
111120
4136
Ale ostatnie obserwacje
zmieniły ten pogląd.
02:07
It's now turningobrócenie our attentionUwaga
to the right placesmiejsca
38
115280
3896
Zwracają naszą uwagę we właściwe miejsca,
02:11
for us to take a deepergłębiej look
39
119200
2536
aby spojrzeć głębiej
02:13
and really startpoczątek to answerodpowiedź
our life questionpytanie.
40
121760
3560
i zacząć odpowiadać na pytania o życie.
02:18
So when we look out into the solarsłoneczny systemsystem,
41
126160
2936
Patrząc na Układ Słoneczny,
02:21
where are the possibilitiesmożliwości?
42
129120
1639
gdzie są możliwości?
02:23
We're concentratingkoncentrując się our attentionUwaga
on fourcztery locationslokalizacje.
43
131200
3400
Koncentrujemy się na czterech miejscach.
02:27
The planetplaneta MarsMars
44
135320
1360
Marsie
02:29
and then threetrzy moonsksiężyce of the outerzewnętrzny planetsplanety:
45
137440
3200
i trzech księżycach planet zewnętrznych:
02:33
TitanTitan, EuropaEuropa and smallmały EnceladusEnceladus.
46
141240
4240
Tytanie, Europie i małym Enceladusie.
02:38
So what about MarsMars?
47
146880
1736
Co z Marsem?
02:40
Let's go throughprzez the evidencedowód.
48
148640
1800
Spójrzmy na dowody.
02:43
Well, MarsMars we thought
was initiallypoczątkowo moon-likejak księżyc:
49
151880
3576
Początkowo myśleliśmy,
że Mars jest jak księżyc.
02:47
fullpełny of craterskratery, aridsuchych and a deadnie żyje worldświat.
50
155480
4360
Pełen kraterów, jałowy i martwy świat.
02:52
And so about 15 yearslat agotemu,
51
160880
2216
Około 15 lat temu
02:55
we startedRozpoczęty a seriesseria
of missionsmisje to go to MarsMars
52
163120
3616
zaczęliśmy serię misji na Marsa
02:58
and see if waterwoda existedistniały
on MarsMars in its pastprzeszłość
53
166760
4616
i zobaczyliśmy, że kiedyś była tam woda,
03:03
that changedzmienione its geologyGeologia.
54
171400
2256
która wpłynęła na geologię planety.
03:05
We oughtpowinni to be ablezdolny to noticeogłoszenie that.
55
173680
1720
Powinniśmy byli to zauważyć.
03:08
And indeedw rzeczy samej we startedRozpoczęty
to be surprisedzaskoczony right away.
56
176040
3456
Zaskoczyło nas to.
03:11
Our higherwyższy resolutionrozkład imagesobrazy
showpokazać deltasdelty and riverrzeka valleysdoliny and gulleyswąwozy
57
179520
5136
Zdjęcia o wysokiej rozdzielczości
ujawniły delty, doliny i wąwozy rzeczne,
03:16
that were there in the pastprzeszłość.
58
184680
1680
które były tam w przeszłości.
03:19
And in factfakt,
59
187320
1216
I tak naprawdę
03:20
CuriosityCiekawość --
60
188560
1216
Curiosity,
03:21
whichktóry has been rovingwędrujące on the surfacepowierzchnia
now for about threetrzy yearslat --
61
189800
4296
wędrujący po powierzchni od trzech lat,
03:26
has really shownpokazane us that it's sittingposiedzenie
in an ancientstarożytny riverrzeka bedłóżko,
62
194120
5176
pokazał, że znajduje się
na dnie starożytnej rzeki,
03:31
where waterwoda flowedpłynęła rapidlyszybko.
63
199320
2400
gdzie woda płynęła gwałtownie.
03:34
And not for a little while,
64
202280
1456
Nie tak całkiem dawno,
03:35
perhapsmoże hundredssetki of millionsmiliony of yearslat.
65
203760
2480
może setki milionów lat temu.
03:39
And if everything was there,
66
207000
1416
Jeśli wszystko tam było,
03:40
includingwłącznie z organicssubstancje organiczne,
67
208440
1336
w tym materiał organiczny,
03:41
perhapsmoże life had startedRozpoczęty.
68
209800
1856
może zaczęło się tam życie?
03:43
CuriosityCiekawość has alsorównież
drilledwiercone in that redczerwony soilgleba
69
211680
2896
Curiosity wwiercił się w czerwoną glebę
03:46
and broughtprzyniósł up other materialmateriał.
70
214600
1976
i wydobył inny materiał.
03:48
And we were really excitedpodekscytowany
when we saw that.
71
216600
2656
Ucieszyliśmy, gdy to zobaczyliśmy.
03:51
Because it wasn'tnie było redczerwony MarsMars,
72
219280
2016
To nie był czerwony Mars,
03:53
it was grayszary materialmateriał,
73
221320
1616
tylko szary materiał,
03:54
it's grayszary MarsMars.
74
222960
1296
to szary Mars.
03:56
We broughtprzyniósł it into the roverRover,
75
224280
1456
Wzięliśmy to do łazika,
03:57
we tastedsmakowało it,
76
225760
1616
zbadaliśmy,
03:59
and guessodgadnąć what?
77
227400
1456
i zgadnijcie co?
04:00
We tastedsmakowało organicssubstancje organiczne --
78
228880
2016
Odkryliśmy materiał organiczny:
04:02
carbonwęgiel, hydrogenwodór, oxygentlen,
79
230920
2376
węgiel, wodór, tlen,
04:05
nitrogenazot, phosphorusfosforu, sulfurSiarka --
80
233320
2496
azot, fosfor, siarkę.
04:07
they were all there.
81
235840
1376
Wszystko tam było.
04:09
So MarsMars in its pastprzeszłość,
82
237240
2496
Więc Mars w przeszłości,
04:11
with a lot of waterwoda,
83
239760
1336
pełen wody,
04:13
perhapsmoże plentydużo of time,
84
241120
1976
być może przez długi czas,
04:15
could have had life,
85
243120
1416
mógł mieć życie,
04:16
could have had that sparkIskra,
86
244560
1240
mógł mieć tę iskrę,
04:18
could have growndorosły.
87
246560
1736
która się rozwijała.
04:20
And is that life still there?
88
248320
2296
Ale czy życie wciąż tam jest?
04:22
We don't know that.
89
250640
1976
Tego nie wiemy.
04:24
But a fewkilka yearslat agotemu
90
252640
1416
Ale kilka lat temu
04:26
we startedRozpoczęty to look at a numbernumer of craterskratery.
91
254080
3336
zaczęliśmy badać kratery.
04:29
DuringPodczas the summerlato,
92
257440
1216
W lecie
04:30
darkciemny lineskwestia would appearzjawić się
down the sidesboki of these craterskratery.
93
258680
4016
na obrzeżach kraterów
pojawiają się ciemne linie.
04:34
The more we lookedspojrzał,
94
262720
1256
Im bardziej patrzyliśmy
04:36
the more craterskratery we saw,
95
264000
1456
na kolejne kratery,
04:37
the more of these featurescechy.
96
265480
1336
tym więcej ich było.
04:38
We now know more than a dozentuzin of them.
97
266840
1880
Znamy ich ponad tuzin.
04:42
A fewkilka monthsmiesiące agotemu the fairywróżka taleopowieść cameoprawa ołowiana witrażu trueprawdziwe.
98
270200
4336
Kilka miesięcy temu
bajka stała się rzeczywistością.
04:46
We announcedogłosił to the worldświat
that we know what these streakssmugi are.
99
274560
4096
Ogłosiliśmy światu,
że wiemy co to za strugi.
04:50
It's liquidciekły waterwoda.
100
278680
1600
To płynna woda.
04:53
These craterskratery are weepingpłacz
duringpodczas the summerlato.
101
281040
3536
Te kratery płaczą w lecie.
04:56
LiquidCiecz waterwoda is flowingpłynący
down these craterskratery.
102
284600
3936
Płynie po nich ciekła woda.
05:00
So what are we going to do now --
103
288560
1736
Co zrobimy teraz,
05:02
now that we see the waterwoda?
104
290320
1440
gdy odkryliśmy tę wodę?
05:04
Well, it tellsmówi us that MarsMars has
all the ingredientsSkładniki necessaryniezbędny for life.
105
292400
5336
Wiemy już, że Mars
ma składniki potrzebne do życia.
05:09
In its pastprzeszłość it had perhapsmoże
two-thirdsdwie trzecie of its northernpółnocny hemispherePółkula --
106
297760
4576
W przeszłości być może
dwie trzecie północnej półkuli
05:14
there was an oceanocean.
107
302360
1496
były pokryte oceanem.
05:15
It has weepingpłacz waterwoda right now.
108
303880
1896
A teraz płacze wodą.
05:17
LiquidCiecz waterwoda on its surfacepowierzchnia.
109
305800
1776
Ciekła woda na powierzchni.
05:19
It has organicssubstancje organiczne.
110
307600
1616
Materiał organiczny.
05:21
It has all the right conditionswarunki.
111
309240
2240
Są odpowiednie warunki.
05:24
So what are we going to do nextNastępny?
112
312103
1913
Więc co będziemy robić dalej?
05:26
We're going to launchuruchomić a seriesseria of missionsmisje
113
314040
2416
Wystrzelimy serię misji,
05:28
to beginzaczynać that searchszukanie for life on MarsMars.
114
316480
3776
szukających życia na Marsie.
05:32
And now it's more appealingatrakcyjne
than ever before.
115
320280
2480
Teraz jest to bardziej pociągające
niż kiedykolwiek.
05:35
As we moveruszaj się out into the solarsłoneczny systemsystem,
116
323680
2616
Przesuwając się w dal Układu Słonecznego,
05:38
here'soto jest the tinymalutki moonksiężyc EnceladusEnceladus.
117
326320
2976
natykamy się na mały księżyc Enceladus.
05:41
This is not in what we call
the traditionaltradycyjny habitabledo zamieszkania zonestrefa,
118
329320
3376
To nie jest tak zwana strefa zamieszkania,
05:44
this areapowierzchnia around the sunsłońce.
119
332720
2216
obszar wokół Słońca.
05:46
This is much furtherdalej out.
120
334960
1856
To znacznie dalej.
05:48
This objectobiekt should be
icelód over a silicatesilikatowe corerdzeń.
121
336840
4680
Ten obiekt powinien mieć
krzemianowe jądro pokryte lodem.
05:54
But what did we find?
122
342200
1616
A co znaleźliśmy?
05:55
CassiniCassini was there sinceod 2006,
123
343840
2936
Cassini jest tam od 2006 roku,
05:58
and after a couplepara yearslat
lookedspojrzał back after it flewlatał by EnceladusEnceladus
124
346800
4376
po kilku latach przeleciał obok Enceladusa
06:03
and surprisedzaskoczony us all.
125
351200
1696
i zaskoczył nas wszystkich.
06:04
EnceladusEnceladus is blastingstrzałowy sheetspościel of waterwoda
out into the solarsłoneczny systemsystem
126
352920
5776
Z Enceladusa strzelają wodne gejzery
06:10
and sloshingsloshing back down ontona the moonksiężyc.
127
358720
2280
a potem rozbryzgują się
na jego powierzchni.
06:13
What a fabulousfantastyczny environmentśrodowisko.
128
361680
2256
Co za cudowne środowisko.
06:15
CassiniCassini just a fewkilka monthsmiesiące agotemu
alsorównież flewlatał throughprzez the plumepióropusz,
129
363960
4816
Cassini kilka miesięcy temu
przeleciał przez pióropusz wody
06:20
and it measuredwymierzony silicatesilikatowe particlescząsteczki.
130
368800
2400
i zbadał cząsteczki krzemianowe.
06:23
Where does the silicakrzemionka come from?
131
371720
1936
Skąd bierze się krzemionka?
06:25
It mustmusi come from the oceanocean floorpiętro.
132
373680
2360
Musi pochodzić z dna oceanu.
06:28
The tidalpływowy energyenergia is generatedwygenerowany by SaturnSaturn,
133
376800
3136
Siły pływowe tworzone przez Saturna
06:31
pullingciągnięcie and squeezingściskanie this moonksiężyc --
134
379960
2136
rozciągają i zgniatają ten księżyc.
06:34
is meltingtopienie that icelód,
135
382120
1656
Jego lód się topi,
06:35
creatingtworzenie an oceanocean.
136
383800
1456
tworząc ocean.
06:37
But it's alsorównież doing that to the corerdzeń.
137
385280
2320
To samo dzieje się w jądrze.
06:40
Now, the only thing that we can think of
138
388280
2176
Jedyne, rzecz która przychodzi na myśl,
06:42
that does that here on EarthZiemia
as an analogyanalogia ...
139
390480
2840
i analogicznie działa na Ziemi,
06:46
are hydrothermalhydrotermalnych ventsotwory wentylacyjne.
140
394040
2200
to kominy hydrotermalne.
06:49
HydrothermalHydrotermalnych ventsotwory wentylacyjne deepgłęboki in our oceanocean
were discoveredodkryty in 1977.
141
397000
6056
Zostały odkryte w 1977 roku
głęboko w oceanie.
06:55
OceanographersOceanografowie were completelycałkowicie surprisedzaskoczony.
142
403080
2760
Oceanografowie byli kompletnie zaskoczeni.
06:58
And now there are thousandstysiące
of these belowponiżej the oceanocean.
143
406560
3280
Są ich tysiące na dnie oceanu.
07:03
What do we find?
144
411200
1256
Co odkryliśmy?
07:04
The oceanographersoceanografowie, when they go
and look at these hydrothermalhydrotermalnych ventsotwory wentylacyjne,
145
412480
3336
Po zbadaniu tych kominów okazało się,
07:07
they're teemingROI with life,
146
415840
1296
że tętnią one życiem,
07:09
regardlessbez względu of whetherczy the waterwoda
is acidickwaśne or alkalinealkaliczne --
147
417160
4536
niezależnie od tego, czy woda
jest kwaśna czy zasadowa.
07:13
doesn't mattermateria.
148
421720
1536
To nie ma znaczenia.
07:15
So hydrothermalhydrotermalnych ventsotwory wentylacyjne are
a fabulousfantastyczny abodesiedziba for life here on EarthZiemia.
149
423280
4720
Kominy hydrotermalne na Ziemi
są cudownym siedliskiem życia.
07:20
So what about EnceladusEnceladus?
150
428760
1680
Co z Enceladusem?
07:23
Well, we believe because it has waterwoda
151
431080
2976
Wierzymy, że skoro ma wodę
07:26
and has had it for
a significantznaczący periodokres of time,
152
434080
2760
od dłuższego czasu
07:29
and we believe it has hydrothermalhydrotermalnych ventsotwory wentylacyjne
153
437560
3816
i ma a kominy hydrotermalne
07:33
with perhapsmoże the right organicorganiczny materialmateriał,
154
441400
2360
z odpowiednim materiałem organicznym,
07:36
it is a placemiejsce where life could exististnieć.
155
444480
4136
to miejsce, gdzie może istnieć życie.
07:40
And not just microbialmikrobiologiczny --
156
448640
1896
Nie tylko mikroby,
07:42
maybe more complexzłożony
because it's had time to evolveewoluować.
157
450560
4720
może bardziej złożone,
bo miały więcej czasu na ewolucję.
07:47
AnotherInnym moonksiężyc, very similarpodobny,
158
455920
2696
Inny księżyc, bardzo podobny,
07:50
is EuropaEuropa.
159
458640
1536
to Europa.
07:52
GalileoGalileo visitedodwiedzone Jupiter'sJowisza systemsystem in 1996
160
460200
5816
W 1996 roku sonda Galileo wylądowała na księżycu
07:58
and madezrobiony fabulousfantastyczny observationsobserwacje of EuropaEuropa.
161
466040
2840
dokonała wspaniałych obserwacji Europy.
08:01
EuropaEuropa, we alsorównież know,
has an under-the-icepod lodem crustskorupa oceanocean.
162
469600
5256
Jak wiemy, pod lodową skorupą jest ocean.
08:06
GalileoGalileo missionmisja told us that,
but we never saw any plumespióropusze.
163
474880
4376
Misja Galileo tego dowiodła,
ale nigdy nie widzieliśmy erupcji wody.
08:11
But we didn't look for them.
164
479280
1720
Nie szukaliśmy ich.
08:13
HubbleHubble'a,
165
481720
1216
Kilka lat temu teleskop Hubble,
08:14
just a couplepara yearslat agotemu,
166
482960
1816
08:16
observingobserwując EuropaEuropa,
167
484800
2976
obserwując Europę
08:19
saw plumespióropusze of waterwoda
168
487800
1536
dostrzegł gejzery wody,
08:21
sprayingrozpylający from the cracksspękanie
in the southernpołudniowy hemispherePółkula,
169
489360
2976
strzelające z pęknięć
na południowej półkuli,
08:24
just exactlydokładnie like EnceladusEnceladus.
170
492360
3760
jak na Enceladusie
08:29
These moonsksiężyce,
171
497520
1936
Te księżyce
08:31
whichktóry are not in what we call
a traditionaltradycyjny habitabledo zamieszkania zonestrefa,
172
499480
3776
nie będące w tak zwanej
strefie zamieszkania,
08:35
that are out in the solarsłoneczny systemsystem,
173
503280
1976
głęboko w Układzie Słonecznym,
08:37
have liquidciekły waterwoda.
174
505280
1776
mają ciekłą wodę.
08:39
And if there are organicssubstancje organiczne there,
175
507080
1976
Jeśli jest tam materiał organiczny,
08:41
there maymoże be life.
176
509080
1200
może istnieć życie.
08:43
This is a fabulousfantastyczny setzestaw of discoveriesodkrycia
177
511000
2775
To cudowne odkrycia,
08:45
because these moonsksiężyce
have been in this environmentśrodowisko like that
178
513799
4216
bo księżyce mają te warunki
08:50
for billionsmiliardy of yearslat.
179
518039
2201
od miliardów lat.
08:53
Life startedRozpoczęty here on EarthZiemia, we believe,
after about the first 500 millionmilion,
180
521120
5240
Sądzimy, że życie na Ziemi zaczęło się
po upłynięciu 500 milionów lat,
08:58
and look where we are.
181
526920
1200
patrzcie, gdzie jesteśmy.
Te księżyce są fantastyczne.
09:01
These moonsksiężyce are fabulousfantastyczny moonsksiężyce.
182
529280
2520
09:04
AnotherInnym moonksiężyc that we're
looking at is TitanTitan.
183
532600
3280
Kolejny badany książyc to Tytan.
09:08
TitanTitan is a hugeolbrzymi moonksiężyc of SaturnSaturn.
184
536640
2096
To ogromny księżyc Saturna.
09:10
It perhapsmoże is much largerwiększy
than the planetplaneta MercuryRtęć.
185
538760
3520
Znacznie większy od planety Merkury
09:14
It has an extensiverozległe atmosphereatmosfera.
186
542920
2056
Ma gęstą atmosferę.
09:17
It's so extensiverozległe --
187
545000
1616
Jest, aż tak gęsta
09:18
and it's mostlyprzeważnie nitrogenazot
with a little methanemetan and ethaneetanu --
188
546640
4576
a składa się głównie z azotu
z domieszką metanu i etanu,
09:23
that you have to peerpar
throughprzez it with radarradar.
189
551240
2416
że trzeba ja pokonywać za pomocą radaru.
09:25
And on the surfacepowierzchnia,
CassiniCassini has founduznany liquidciekły.
190
553680
3480
Na powierzchni sonda Cassini znalazła ciecz.
09:29
We see lakesjeziora ...
191
557880
1480
Widzimy jeziora...
09:32
actuallytak właściwie almostprawie the sizerozmiar
of our BlackCzarny SeaMorze in some placesmiejsca.
192
560200
4096
niektóre wielkości Morza Czarnego.
09:36
And this areapowierzchnia is not liquidciekły waterwoda;
193
564320
3096
Jednak na tym obszarze nie ma ciekłej wody.
09:39
it's methanemetan.
194
567440
1240
to metan.
09:41
If there's any placemiejsce in the solarsłoneczny systemsystem
where life is not like us,
195
569920
5160
Jeśli w Układzie Słonecznym
jest miejsce, gdzie jest inne życie,
09:47
where the substitutezastąpić of waterwoda
is anotherinne solventrozpuszczalnik --
196
575760
2856
a substytutem wody
jest inny rozpuszczalnik,
09:50
and it could be methanemetan --
197
578640
1376
na przykład metan,
09:52
it could be TitanTitan.
198
580040
1280
to życie może być na Tytanie.
09:54
Well, is there life beyondpoza EarthZiemia
in the solarsłoneczny systemsystem?
199
582560
4336
Czy w Układzie Słonecznym
jest życie poza Ziemią?
09:58
We don't know yetjeszcze,
200
586920
1256
Tego na razie nie wiemy,
10:00
but we're hotgorąco on the pursuitpościg.
201
588200
2056
ale bardzo staramy się znaleźć odpowiedź.
10:02
The datadane that we're receivingodbieranie
is really excitingekscytujący
202
590280
2616
Dane którymi dysponujemy są ekscytujące,
zmuszają nas do myślenia
w nowy, ekscytujący sposób.
10:04
and tellingwymowny us --
203
592920
1376
10:06
forcingforsowanie us to think about this
in newNowy and excitingekscytujący wayssposoby.
204
594320
3960
10:10
I believe we're on the right tracktor.
205
598800
2456
Jesteśmy na dobrej drodze.
10:13
That in the nextNastępny 10 yearslat,
we will answerodpowiedź that questionpytanie.
206
601280
3856
Za 10 lat znajdziemy odpowiedzi.
10:17
And if we answerodpowiedź it,
207
605160
1936
Jeśli się nam uda,
10:19
and it's positivepozytywny,
208
607120
1856
to życie jest powszechne
w Układzie Słonecznym.
10:21
then life is everywherewszędzie
in the solarsłoneczny systemsystem.
209
609000
3760
10:25
Just think about that.
210
613720
1856
Pomyślcie o tym.
10:27
We maymoże not be alonesam.
211
615600
1600
Możemy nie być sami.
10:30
Thank you.
212
618240
1216
Dziękuję.
10:31
(ApplauseAplauz)
213
619480
7157
(Brawa)
Translated by Marta Kliber
Reviewed by Karolina Borowska

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
James Green - Space physicist
James Green leads NASA's solar system exploration and astrobiology research.

Why you should listen

Dr. James Green began his career at NASA 35 years ago at the Marshall Space Flight Center, where he developed and managed the Space Physics Analysis Network. It provided scientists all over the world rapid access to data and resources. As NASA's Director of Planetary Science he leads NASA's solar system exploration and astrobiology research.

Green received his Ph.D. in Space Physics from the University of Iowa in 1979 and began working in the Magnetospheric Physics Branch at NASA's Marshall Space Flight Center (MSFC) in 1980. At Marshall, Green developed and managed the Space Physics Analysis Network that provided scientists all over the world with rapid access to data, to other scientists, and to specific NASA computer and information resources. In addition, Green was a Safety Diver in the Neutral Buoyancy tank making over 150 dives until left MSFC in 1985.

From 1985 to 1992 Green was the head of the National Space Science Data Center (NSSDC) at Goddard Space Flight Center (GSFC). The NSSDC is NASA's largest space science data archive. In 1992, he became the Chief of the Space Science Data Operations Office until 2005, when he became the Chief of the Science Proposal Support Office. While at GSFC, Green was a co-investigator and the Deputy Project Scientist on the Imager for Magnetopause-to-Aurora Global Exploration (IMAGE) mission. He has written over 100 scientific articles in refereed journals involving various aspects of the Earth's and Jupiter's magnetospheres and over 50 technical articles on various aspects of data systems and networks.

In August 2006, Green became the Director of the Planetary Science Division at NASA Headquarters. Over his career, Green has received numerous awards. In 1988, he received the Arthur S. Flemming award given for outstanding individual performance in the federal government and was awarded Japan's Kotani Prize in 1996 in recognition of his international science data management activities.

More profile about the speaker
James Green | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee