TED@BCG Paris
Sebastian Kraves: The era of personal DNA testing is here
Sebastian Kraves: Era samodzielnych badań DNA
Filmed:
Readability: 5
1,159,063 views
Ulepszanie szczepionek, modyfikowanie plonów, czy rozwiązywanie zagadek kryminalnych - wszystko uległo zmianie dzięki zastosowaniu technologii do badań DNA. Obecnie po raz pierwszy w historii, każdy może eksperymentować z DNA
w swoim domu, w kuchni, używając do tego urządzenia mniejszego od pudełka
na buty. Sebastian Kraves, przedsiębiorca z branży biotechnologicznej, twierdzi, że nastała rewolucja w badaniach DNA, umożliwiająca samodzielne odkrywanie tajemnic w nim ukrytych.
Sebastian Kraves - Biotech entrepreneur
Sebastian Kraves wants to bring DNA science to more people in new places. Full bio
Sebastian Kraves wants to bring DNA science to more people in new places. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Wyobraź sobie, że jesteś hodowcą świń.
00:13
Imagine that you're a pig farmer.
0
1111
2492
00:16
You live on a small farm
in the Philippines.
in the Philippines.
1
4232
2845
Mieszkasz na małej farmie na Filipinach.
00:19
Your animals are your family's
sole source of income --
sole source of income --
2
7101
3659
Te zwierzęta są jedynym
źródłem dochodu twojej rodziny,
źródłem dochodu twojej rodziny,
00:22
as long as they're healthy.
3
10784
1901
o ile są zdrowe.
00:24
You know that any day,
4
12709
1370
Wiesz, że pewnego dnia
00:26
one of your pigs can catch the flu,
5
14103
2220
jedna ze świń może złapać grypę,
00:28
the swine flu.
6
16347
1347
świńską grypę.
00:29
Living in tight quarters,
one pig coughing and sneezing
one pig coughing and sneezing
7
17718
3271
Żyjąc w ciasnej chlewni,
kaszląca i kichająca świnia
kaszląca i kichająca świnia
00:33
may soon lead to the next pig
coughing and sneezing,
coughing and sneezing,
8
21013
2940
szybko może zarazić inne świnie,
00:35
until an outbreak of swine flu
has taken over your farm.
has taken over your farm.
9
23977
3375
aż dojdzie do wybuchu epidemii
świńskiej grypy na farmie.
świńskiej grypy na farmie.
00:39
If it's a bad enough virus,
10
27841
1689
Jeśli będzie to złośliwy wirus,
00:41
the health of your herd may be gone
in the blink of an eye.
in the blink of an eye.
11
29554
3172
trzoda może zachorować w mgnieniu oka.
00:45
If you called in a veterinarian,
12
33256
1644
Jeśli wezwałeś weterynarza,
00:46
he or she would visit your farm
and take samples
and take samples
13
34924
2483
może on pobrać próbki
z nozdrzy i ryjów świń.
z nozdrzy i ryjów świń.
00:49
from your pigs' noses and mouths.
14
37431
1824
00:51
But then they would have to drive
back into the city
back into the city
15
39279
2827
Później będzie musiał wrócić do miasta,
00:54
to test those samples
in their central lab.
in their central lab.
16
42130
2799
żeby zbadać je w laboratorium.
00:57
Two weeks later,
you'd hear back the results.
you'd hear back the results.
17
45556
2603
Po dwóch tygodniach otrzymasz wyniki.
01:00
Two weeks may be just enough time
for infection to spread
for infection to spread
18
48601
4086
W ciągu dwóch tygodni
infekcja może się rozprzestrzenić
infekcja może się rozprzestrzenić
01:04
and take away your way of life.
19
52711
2088
i pozbawić cię źródła dochodu.
01:07
But it doesn't have to be that way.
20
55616
1771
Ale nie musi tak być.
01:09
Today, farmers can take
those samples themselves.
those samples themselves.
21
57411
3257
Dzisiaj farmerzy mogą
sami pobierać próbki.
sami pobierać próbki.
01:12
They can jump right into the pen
and swab their pigs' noses and mouths
and swab their pigs' noses and mouths
22
60692
3747
Mogą wskoczyć do zagrody,
pobrać wymaz z nozdrzy i ryjów świń
za pomocą bibuły filtracyjnej,
za pomocą bibuły filtracyjnej,
01:16
with a little filter paper,
23
64463
1801
01:18
place that little filter paper
in a tiny tube,
in a tiny tube,
24
66288
3213
umieścić go w tubce,
01:21
and mix it with some chemicals
that will extract genetic material
that will extract genetic material
25
69525
3881
i wymieszać z chemikaliami,
które wyodrębnią materiał genetyczny
pobrany od tych świń.
pobrany od tych świń.
01:25
from their pigs' noses and mouths.
26
73430
1913
01:27
And without leaving their farms,
27
75367
1925
Nie opuszczając farmy,
01:29
they take a drop of that genetic material
28
77316
2298
biorą kroplę materiału genetycznego
01:31
and put it into a little analyzer
smaller than a shoebox,
smaller than a shoebox,
29
79638
3791
i umieszczają w analizatorze
mniejszym od pudełka na buty,
mniejszym od pudełka na buty,
01:35
program it to detect DNA or RNA
from the swine flu virus,
from the swine flu virus,
30
83872
4601
programują go na wykrycie DNA lub RNA
z wirusa świńskiej grypy
z wirusa świńskiej grypy
01:40
and within one hour get back the results,
visualize the results.
visualize the results.
31
88497
4158
i w ciągu godziny otrzymują wyniki.
01:45
This reality is possible
32
93247
1956
To jest możliwe,
01:47
because today we're living in the era
of personal DNA technology.
of personal DNA technology.
33
95227
3921
bo żyjemy obecnie w erze technologii
samodzielnego pobierania DNA.
samodzielnego pobierania DNA.
01:51
Every one of us can actually
test DNA ourselves.
test DNA ourselves.
34
99172
3702
Każdy z nas może sam zbadać DNA.
01:55
DNA is the fundamental molecule
the carries genetic instructions
the carries genetic instructions
35
103448
3739
DNA jest podstawową molekułą,
niosącą informacje genetyczne,
niosącą informacje genetyczne,
01:59
that help build the living world.
36
107211
2040
które pomagają zbudować wszystko, co żyje.
02:02
Humans have DNA.
37
110052
1254
Ludzie mają DNA.
02:03
Pigs have DNA.
38
111814
1572
Świnie mają DNA.
02:05
Even bacteria and some
viruses have DNA too.
viruses have DNA too.
39
113410
3494
Nawet bakterie i niektóre wirusy mają DNA.
02:08
The genetic instructions encoded in DNA
inform how our bodies develop,
inform how our bodies develop,
40
116928
4224
Informacja genetyczna
zakodowana w DNA określa,
zakodowana w DNA określa,
jak nasz organizm rozwija się,
rośnie, funkcjonuje.
rośnie, funkcjonuje.
02:13
grow, function.
41
121176
1708
W wielu przypadkach ta informacja
może wskazywać na chorobę.
może wskazywać na chorobę.
02:14
And in many cases, that same information
can trigger disease.
can trigger disease.
42
122908
3617
02:18
Your genetic information
43
126915
1771
Informacja genetyczna
02:20
is strung into a long and twisted
molecule, the DNA double helix,
molecule, the DNA double helix,
44
128710
3690
układa się w długą i skręconą
molekułę, podwójną helisę DNA,
molekułę, podwójną helisę DNA,
02:24
that has over three billion letters,
45
132424
2448
która ma ponad trzy miliardy liter
02:26
beginning to end.
46
134896
1564
na całej długości.
02:28
But the lines that carry
meaningful information
meaningful information
47
136484
3220
Ale linie niosące istotną informację
02:31
are usually very short --
48
139728
1565
są zazwyczaj bardzo krótkie,
02:33
a few dozen to several
thousand letters long.
thousand letters long.
49
141317
3022
kilkadziesiąt do kilku tysięcy liter.
02:36
So when we're looking to answer
a question based on DNA,
a question based on DNA,
50
144363
3147
Gdy na podstawie DNA chcemy
odpowiedzieć na jakieś pytanie,
odpowiedzieć na jakieś pytanie,
02:39
we actually don't need to read
51
147534
1933
zwykle nie musimy czytać
02:41
all those three billion
letters, typically.
letters, typically.
52
149491
2469
wszystkich trzech miliardów liter.
02:43
That would be like getting hungry at night
53
151984
2237
Przecież gdy zgłodniejemy wieczorem
02:46
and having to flip through
the whole phone book
the whole phone book
54
154245
2390
nie przeglądamy całej
książki telefonicznej
książki telefonicznej
02:48
from cover to cover,
55
156659
1255
od początku do końca,
02:49
pausing at every line,
56
157938
1575
zatrzymując się przy każdej linijce,
02:51
just to find the nearest pizza joint.
57
159537
1985
żeby znaleźć najbliższą pizzerię.
02:53
(Laughter)
58
161546
1152
(Śmiech)
02:54
Luckily, three decades ago,
59
162722
2537
Na szczęście trzydzieści lat temu
02:57
humans started to invent tools
60
165283
1928
ludzie zaczęli tworzyć narzędzia,
02:59
that can find any specific line
of genetic information.
of genetic information.
61
167235
3507
które mogą pomóc w znalezieniu
każdej informacji genetycznej.
każdej informacji genetycznej.
03:02
These DNA machines are wonderful.
62
170766
2189
Te maszyny do badania DNA są wspaniałe.
03:04
They can find any line in DNA.
63
172979
2729
Mogą wyszukać każdą linię w DNA.
03:07
But once they find it,
64
175732
1304
Ale gdy już to zrobią,
03:09
that DNA is still tiny, and surrounded
by so much other DNA,
by so much other DNA,
65
177060
5451
DNA jest maleńkie i otoczone innymi DNA,
03:14
that what these machines then do
is copy the target gene,
is copy the target gene,
66
182535
4642
więc maszyny kopiują docelowy gen
03:19
and one copy piles on top of another,
67
187201
2241
i układają jedną kopię na drugą,
03:21
millions and millions
and millions of copies,
and millions of copies,
68
189466
2165
miliony kopii,
03:23
until that gene stands out
against the rest;
against the rest;
69
191655
2986
aż ten gen wyróżni się od pozostałych,
03:26
until we can visualize it,
70
194665
2183
aż będzie można wykonać jego wizualizację,
03:28
interpret it, read it, understand it,
71
196872
2543
zinterpretować go, przeczytać i zrozumieć,
03:31
until we can answer:
72
199439
1278
by móc odpowiedzieć na pytanie:
03:32
Does my pig have the flu?
73
200741
2107
Czy moja świnia ma grypę?
03:35
Or other questions buried in our own DNA:
74
203914
3497
Lub na inne pytania odnośnie
naszego własnego DNA.
naszego własnego DNA.
03:39
Am I at risk of cancer?
75
207435
1912
Czy jestem w grupie ryzyka
zachorowania na raka?
zachorowania na raka?
03:42
Am I of Irish descent?
76
210505
1699
Czy jestem irlandzkiego pochodzenia?
03:44
Is that child my son?
77
212623
2190
Czy to jest mój syn?
03:47
(Laughter)
78
215672
2174
(Śmiech)
03:50
This ability to make copies of DNA,
as simple as it sounds,
as simple as it sounds,
79
218537
4674
Ta prosta metoda kopiowania DNA
zmienia nasz świat.
03:55
has transformed our world.
80
223235
1291
03:56
Scientists use it every day
to detect and address disease,
to detect and address disease,
81
224550
5012
Naukowcy używają jej codziennie
do wykrywania i określania chorób,
do wykrywania i określania chorób,
04:01
to create innovative medicines,
82
229586
2488
do tworzenia innowacyjnych leków,
04:04
to modify foods,
83
232098
2036
do modyfikowania żywności,
04:06
to assess whether our food is safe to eat
84
234158
1976
do określania,
czy żywność jest bezpieczna,
czy żywność jest bezpieczna,
04:08
or whether it's contaminated
with deadly bacteria.
with deadly bacteria.
85
236158
3396
czy może skażona zabójczą bakterią.
04:11
Even judges use the output
of these machines in court
of these machines in court
86
239578
2844
Nawet sędziowie korzystają
z wyników tych maszyn,
z wyników tych maszyn,
04:14
to decide whether someone is innocent
or guilty based on DNA evidence.
or guilty based on DNA evidence.
87
242446
4574
by w oparciu o wyniki badań DNA
zadecydować, czy ktoś jest winny, czy nie.
zadecydować, czy ktoś jest winny, czy nie.
04:19
The inventor of this DNA-copying technique
88
247044
2413
Wynalazca techniki kopiowania DNA
04:21
was awarded the Nobel Prize
in Chemistry in 1993.
in Chemistry in 1993.
89
249481
3804
otrzymał w 1993 roku Nagrodę Nobla
w dziedzinie chemii.
w dziedzinie chemii.
04:25
But for 30 years,
90
253831
1152
Przez ostatnie 30 lat
04:27
the power of genetic analysis
has been confined to the ivory tower,
has been confined to the ivory tower,
91
255007
3833
potęga analizy genetycznej była zamknięta
w wieży z kości słoniowej,
w wieży z kości słoniowej,
przeznaczona tylko
dla ścisłego grona naukowców.
dla ścisłego grona naukowców.
04:30
or bigwig PhD scientist work.
92
258864
2840
04:34
Well, several companies around the world
93
262333
2102
Kilka firm na całym świecie
04:36
are working on making
this same technology accessible
this same technology accessible
94
264459
3848
pracuje nad udostępnieniem tej techniki
04:40
to everyday people like the pig farmer,
95
268331
3031
zwykłym ludziom, jak hodowcy świń,
04:43
like you.
96
271386
1349
czy jak wy.
04:44
I cofounded one of these companies.
97
272759
2584
Jestem współzałożycielem
jednej z takich firm.
jednej z takich firm.
04:47
Three years ago,
98
275367
1151
Trzy lata temu
04:48
together with a fellow biologist
and friend of mine,
and friend of mine,
99
276542
2987
ja i mój przyjaciel, biolog,
04:51
Zeke Alvarez Saavedra,
100
279553
1580
Zeke Alvarez Saavedra,
postanowiliśmy stworzyć maszyny
do samodzielnego badania DNA,
do samodzielnego badania DNA,
04:53
we decided to make personal DNA machines
101
281157
2615
04:55
that anyone could use.
102
283796
1717
z których każdy mógłby korzystać.
04:57
Our goal was to bring DNA science
to more people in new places.
to more people in new places.
103
285957
3578
Naszym celem było upowszechnienie
wiedzy o badaniach DNA.
wiedzy o badaniach DNA.
05:01
We started working in our basements.
104
289892
2161
Na początku pracowaliśmy
w swoich piwnicach.
w swoich piwnicach.
05:04
We had a simple question:
105
292077
2053
Zadawaliśmy sobie proste pytanie.
05:06
What could the world look like
106
294154
1751
Jak wyglądałby świat,
05:07
if everyone could analyze DNA?
107
295929
2427
gdyby każdy z nas mógł analizować DNA?
Byliśmy ciekawi,
05:10
We were curious,
108
298380
1262
05:12
as curious as you would have been
if I had shown you this picture in 1980.
if I had shown you this picture in 1980.
109
300142
4926
tak, jak wy bylibyście, gdybym
pokazał wam to zdjęcie w 1980 roku.
pokazał wam to zdjęcie w 1980 roku.
05:17
(Laughter)
110
305092
1285
(Śmiech)
05:18
You would have thought, "Wow!
111
306401
1791
Pomyślelibyście "Wow!
05:20
I can now call
my Aunt Glenda from the car
my Aunt Glenda from the car
112
308216
2603
Mogę teraz zadzwonić
do ciotki Glendy z samochodu
do ciotki Glendy z samochodu
05:22
and wish her a happy birthday.
113
310843
1886
i złożyć jej życzenia urodzinowe.
05:24
I can call anyone, anytime.
114
312753
1975
Mogę dzwonić do kogo chcę i kiedy chcę.
05:27
This is the future!"
115
315055
1620
To jest przyszłość!".
05:29
Little did you know,
116
317801
1456
Nie wiedzieliście,
05:31
you would tap on that phone
to make dinner reservations
to make dinner reservations
117
319281
2605
że klikniecie w telefon,
żeby zarezerwować kolację
żeby zarezerwować kolację
05:33
for you and Aunt Glenda
to celebrate together.
to celebrate together.
118
321910
2424
dla was i ciotki Glendy,
żebyście mogli razem świętować.
żebyście mogli razem świętować.
05:36
With another tap,
you'd be ordering her gift.
you'd be ordering her gift.
119
324358
2530
Innym kliknięciem
zamówicie dla niej prezent.
zamówicie dla niej prezent.
05:38
And yet one more tap,
120
326912
1482
A jeszcze innym,
05:40
and you'd be "liking"
Auntie Glenda on Facebook.
Auntie Glenda on Facebook.
121
328418
2312
polubicie ciotkę Glendę na Facebooku.
05:42
And all of this,
while sitting on the toilet.
while sitting on the toilet.
122
330754
2344
A zrobicie to siedząc na ubikacji.
05:45
(Laughter)
123
333122
2174
(Śmiech)
05:47
It is notoriously hard to predict
where new technology might take us.
where new technology might take us.
124
335320
5263
Zazwyczaj ciężko jest przewidzieć,
czy nowa technologia nas zachwyci.
czy nowa technologia nas zachwyci.
05:52
And the same is true
for personal DNA technology today.
for personal DNA technology today.
125
340607
4409
Tak samo jest obecnie z technologią
samodzielnych badań DNA.
samodzielnych badań DNA.
05:57
For example, I could never have imagined
126
345040
3069
Na przykład, nigdy nie przypuszczałbym,
06:00
that a truffle farmer, of all people,
127
348133
2521
że to właśnie hodowca trufli,
06:02
would use personal DNA machines.
128
350678
2089
użyje maszyn do samodzielnego badania DNA.
06:05
Dr. Paul Thomas grows
truffles for a living.
truffles for a living.
129
353267
3291
Dr Paul Thomas zajmuje się uprawą trufli.
06:08
We see him pictured here,
130
356582
1707
Widzimy go na zdjęciu
06:10
holding the first UK-cultivated truffle
in his hands, on one of his farms.
in his hands, on one of his farms.
131
358313
5096
na swojej farmie z pierwszą truflą
wyhodowaną w Wielkiej Brytanii.
wyhodowaną w Wielkiej Brytanii.
06:16
Truffles are this delicacy
132
364179
1496
Trufle to delikatne grzyby
06:17
that stems from a fungus
growing on the roots of living trees.
growing on the roots of living trees.
133
365699
4063
rosnące na korzeniach żywych drzew.
06:21
And it's a rare fungus.
134
369786
1627
To rzadki rodzaj grzybów.
06:23
Some species may fetch 3,000,
7,000, or more dollars per kilogram.
7,000, or more dollars per kilogram.
135
371437
5312
Niektóre gatunki osiągają cenę od 3000
do 7000 dolarów lub więcej za kilogram.
do 7000 dolarów lub więcej za kilogram.
06:29
I learned from Paul
136
377968
1393
Dowiedziałem się od Paula,
06:31
that the stakes for a truffle farmer
can be really high.
can be really high.
137
379385
2887
że hodowla trufli może być
bardzo ryzykowna.
bardzo ryzykowna.
06:34
When he sources new truffles
to grow on his farms,
to grow on his farms,
138
382296
3214
Gdy hodowca poszukuje
nowych trufli do uprawy,
nowych trufli do uprawy,
06:37
he's exposed to the threat
of knockoffs --
of knockoffs --
139
385534
2528
jest narażony na ryzyko
wyhodowania podróbek,
wyhodowania podróbek,
06:40
truffles that look and feel
like the real thing,
like the real thing,
140
388086
3456
trufli, które wyglądają jak te właściwe,
06:43
but they're of lower quality.
141
391566
1502
ale są mniej wartościowe.
06:45
But even to a trained eye like Paul's,
142
393092
2429
Nawet dla wprawnego oka Paula,
06:47
even when looked at under a microscope,
143
395545
2082
gdy patrzy pod mikroskopem,
06:49
these truffles can pass for authentic.
144
397651
2151
trufle te można uznać za prawdziwe.
06:51
So in order to grow
the highest quality truffles,
the highest quality truffles,
145
399826
3926
Żeby uprawiać trufle najlepszej jakości,
06:55
the ones that chefs
all over the world will fight over,
all over the world will fight over,
146
403776
3239
te, o które zabijają się szefowie
kuchni na całym świecie,
kuchni na całym świecie,
06:59
Paul has to use DNA analysis.
147
407039
2860
Paul musi korzystać z analizy DNA.
07:02
Isn't that mind-blowing?
148
410594
1746
Czy to nie jest fantastyczne?
07:04
I bet you will never look
at that black truffle risotto again
at that black truffle risotto again
149
412364
3300
Założę się, że już nigdy nie spojrzycie
na risotto z czarnymi truflami,
na risotto z czarnymi truflami,
07:07
without thinking of its genes.
150
415688
1670
nie myśląc o ich genach.
07:09
(Laughter)
151
417382
1550
(Śmiech)
07:11
But personal DNA machines
can also save human lives.
can also save human lives.
152
419710
4105
Maszyny do samodzielnego badania DNA
mogą też uratować ludzkie życie.
mogą też uratować ludzkie życie.
07:17
Professor Ian Goodfellow is a virologist
at the University of Cambridge.
at the University of Cambridge.
153
425045
4520
Profesor Ian Goodfellow jest wirusologiem
na Uniwersytecie Cambridge.
na Uniwersytecie Cambridge.
07:21
Last year he traveled to Sierra Leone.
154
429589
2321
W zeszłym roku wyjechał do Sierra Leone.
07:24
When the Ebola outbreak
broke out in Western Africa,
broke out in Western Africa,
155
432267
3922
Gdy wybuchła epidemia Eboli
w zachodniej Afryce,
w zachodniej Afryce,
07:28
he quickly realized that doctors there
lacked the basic tools
lacked the basic tools
156
436213
3812
uświadomił sobie, że tamtejszym lekarzom
brakuje podstawowych narzędzi
brakuje podstawowych narzędzi
07:32
to detect and combat disease.
157
440049
1658
do wykrywania i walki z chorobami.
07:34
Results could take
up to a week to come back --
up to a week to come back --
158
442216
3034
Na wyniki badań trzeba
czekać nawet tydzień,
czekać nawet tydzień,
07:37
that's way too long for the patients
and the families who are suffering.
and the families who are suffering.
159
445274
4859
to zdecydowanie za długo
dla cierpiących pacjentów i ich rodzin.
dla cierpiących pacjentów i ich rodzin.
07:42
Ian decided to move his lab
into Makeni, Sierra Leone.
into Makeni, Sierra Leone.
160
450157
4494
Ian przeniósł swoje laboratorium
do Makeni w Sierra Leone.
do Makeni w Sierra Leone.
07:47
Here we see Ian Goodfellow
161
455194
2125
Oto Ian Goodfellow
07:49
moving over 10 tons of equipment
into a pop-up tent
into a pop-up tent
162
457343
4068
przenoszący do składanego namiotu
ponad dziesięciotonowy sprzęt,
ponad dziesięciotonowy sprzęt,
07:53
that he would equip to detect
and diagnose the virus
and diagnose the virus
163
461435
3676
do wykrywania i diagnozy wirusa,
07:57
and sequence it within 24 hours.
164
465135
2726
i odczytywania jego sekwencji
w ciągu 24 godzin.
w ciągu 24 godzin.
08:00
But here's a surprise:
165
468250
1779
Ale pojawił się problem,
08:02
the same equipment that Ian could use
at his lab in the UK
at his lab in the UK
166
470053
4122
ten sam sprzęt, z którego Ian
korzysta w Wielkiej Brytanii
korzysta w Wielkiej Brytanii
08:06
to sequence and diagnose Ebola,
167
474199
2591
do sekwencjonowania i diagnozy Eboli,
08:08
just wouldn't work under these conditions.
168
476814
2133
nie działał w tamtych warunkach.
08:10
We're talking 35 Celsius heat
and over 90 percent humidity here.
and over 90 percent humidity here.
169
478971
4734
Mówimy tu o 35°C
i ponad 90% wilgotności.
i ponad 90% wilgotności.
Zamiast tego, Ian mógł użyć maszyn
do samodzielnego badania DNA,
do samodzielnego badania DNA,
08:16
But instead, Ian could use
personal DNA machines
personal DNA machines
170
484153
2884
08:19
small enough to be placed
in front of the air-conditioning unit
in front of the air-conditioning unit
171
487061
3350
tak małych, że zmieściły się
przy urządzeniu do klimatyzacji,
przy urządzeniu do klimatyzacji,
08:22
to keep sequencing the virus
172
490435
1931
maszyn do sekwencjonowania wirusa
08:24
and keep saving lives.
173
492390
1575
i ratowania ludzkiego życia.
08:25
This may seem like
an extreme place for DNA analysis,
an extreme place for DNA analysis,
174
493989
3037
Może to niezbyt odpowiednie
miejsce do analizy DNA,
miejsce do analizy DNA,
08:29
but let's move on to an even
more extreme environment:
more extreme environment:
175
497050
3776
ale co powiecie na jeszcze bardziej
ekstremalne środowisko,
ekstremalne środowisko,
08:32
outer space.
176
500850
1315
przestrzeń kosmiczną.
08:34
Let's talk about DNA analysis in space.
177
502633
2302
Porozmawiajmy o analizie DNA w kosmosie.
08:37
When astronauts live aboard
the International Space Station,
the International Space Station,
178
505657
3120
Gdy astronauci żyją
na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej,
na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej,
08:40
they're orbiting the planet
250 miles high.
250 miles high.
179
508801
3623
okrążają planetę na wysokości 400 km.
08:44
They're traveling
at 17,000 miles per hour.
at 17,000 miles per hour.
180
512448
2802
Podróżują z prędkością
około 28800 km na godzinę.
około 28800 km na godzinę.
08:47
Picture that --
181
515274
1158
Wyobraźcie sobie,
08:48
you're seeing 15 sunsets
and sunrises every day.
and sunrises every day.
182
516456
3875
że widzicie wschód i zachód
słońca 15 razy dziennie.
słońca 15 razy dziennie.
08:52
You're also living in microgravity,
183
520817
1872
Żyjecie również w mikrograwitacji,
unosząc się w powietrzu.
08:54
floating.
184
522713
1168
08:55
And under these conditions,
our bodies can do funky things.
our bodies can do funky things.
185
523905
3162
W takich warunkach nasz organizm
może zachowywać się dziwnie.
może zachowywać się dziwnie.
08:59
One of these things is that
our immune systems get suppressed,
our immune systems get suppressed,
186
527091
4742
Na przykład, układ immunologiczny słabnie,
09:03
making astronauts more prone to infection.
187
531857
2595
przez co astronauci
są bardziej podatni na infekcje.
są bardziej podatni na infekcje.
09:07
A 16-year-old girl,
188
535856
1913
Pewna szesnastolatka,
09:09
a high school student from New York,
Anna-Sophia Boguraev,
Anna-Sophia Boguraev,
189
537793
3831
licealistka z Nowego Jorku,
Anna-Sophia Boguraev,
Anna-Sophia Boguraev,
09:13
wondered whether changes
to the DNA of astronauts
to the DNA of astronauts
190
541648
2869
zastanawiała się, czy zmiany
w DNA astronautów
w DNA astronautów
09:16
could be related
to this immune suppression,
to this immune suppression,
191
544541
2423
mogłyby być powiązane
z ich słabnącą odpornością.
z ich słabnącą odpornością.
09:18
and through a science competition
called "Genes In Space,"
called "Genes In Space,"
192
546988
3369
Anna-Sophia wzięła udział w konkursie
naukowym "Geny w kosmosie"
naukowym "Geny w kosmosie"
09:22
Anna-Sophia designed an experiment
to test this hypothesis
to test this hypothesis
193
550381
3907
i wykonała doświadczenie,
by przetestować tę hipotezę,
by przetestować tę hipotezę,
09:26
using a personal DNA machine
aboard the International Space Station.
aboard the International Space Station.
194
554312
4156
korzystając z maszyny do samodzielnego
badania DNA w kosmosie.
badania DNA w kosmosie.
09:31
Here we see Anna-Sophia
on April 8, 2016, in Cape Canaveral,
on April 8, 2016, in Cape Canaveral,
195
559463
5699
Widzimy Annę-Sophię 8 kwietnia 2016 roku
na Przylądku Canaveral,
na Przylądku Canaveral,
09:37
watching her experiment launch
to the International Space Station.
to the International Space Station.
196
565186
4063
obserwującą, jak jej eksperyment rusza
na Międzynarodową Stację Kosmiczną.
na Międzynarodową Stację Kosmiczną.
09:41
That cloud of smoke is the rocket
197
569273
2531
Ta chmura dymu to rakieta,
09:43
that brought Anna-Sophia's experiment
to the International Space Station,
to the International Space Station,
198
571828
4695
z eksperymentem Anny-Sophii lecącym
na Międzynarodową Stację Kosmiczną,
na Międzynarodową Stację Kosmiczną,
09:48
where, three days later,
199
576547
1929
gdzie trzy dni później
09:50
astronaut Tim Peake
carried out her experiment --
carried out her experiment --
200
578500
3748
astronauta Tim Peake
przeprowadził jej doświadczenie
przeprowadził jej doświadczenie
w mikrograwitacji.
09:54
in microgravity.
201
582272
1222
09:56
Personal DNA machines are now
aboard the International Space Station,
aboard the International Space Station,
202
584175
3756
Maszyny do samodzielnego badania DNA
są teraz na pokładzie Stacji Kosmicznej,
są teraz na pokładzie Stacji Kosmicznej,
09:59
where they can help monitor
living conditions
living conditions
203
587955
2587
gdzie pomagają monitorować warunki życia
10:02
and protect the lives of astronauts.
204
590566
2094
i chronią życie astronautów.
10:05
A 16-year-old designing a DNA experiment
205
593938
3841
Szesnastolatka wykonująca
eksperyment z DNA,
eksperyment z DNA,
10:09
to protect the lives of astronauts
206
597803
1913
by chronić życie astronautów,
10:11
may seem like a rarity,
the mark of a child genius.
the mark of a child genius.
207
599740
3562
to rzadkość, znak geniuszu.
10:15
Well, to me, it signals
something bigger:
something bigger:
208
603784
2570
Dla mnie oznacza to coś więcej,
10:18
that DNA technology is finally
within the reach of every one of you.
within the reach of every one of you.
209
606378
5153
że technologia badań DNA
jest już w zasięgu każdego człowieka.
jest już w zasięgu każdego człowieka.
10:24
A few years ago,
210
612999
1707
Kilka lat temu
10:26
a college student armed
with a personal computer
with a personal computer
211
614730
3183
student ze swojego osobistego komputera
10:29
could code an app,
212
617937
1151
mógł zaprogramować aplikację,
10:31
an app that is now a social network
with more than one billion users.
with more than one billion users.
213
619112
4376
która teraz zrzesza
ponad miliard użytkowników.
ponad miliard użytkowników.
10:35
Could we be moving into a world
214
623933
1960
Czy wchodzimy w świat,
10:37
of one personal DNA machine in every home?
215
625917
3271
maszyn do samodzielnego badania DNA
obecnych w każdym domu?
obecnych w każdym domu?
10:41
I know families who are already
living in this reality.
living in this reality.
216
629966
3381
Niektóre rodziny już tak żyją.
10:45
The Daniels family, for example,
217
633767
1898
Na przykład rodzina Danielów
10:47
set up a DNA lab in the basement
of their suburban Chicago home.
of their suburban Chicago home.
218
635689
4846
zamontowała laboratorium DNA
w piwnicy ich domu na obrzeżach Chicago.
w piwnicy ich domu na obrzeżach Chicago.
10:52
This is not a family
made of PhD scientists.
made of PhD scientists.
219
640904
3203
Nie jest to rodzina naukowców
z tytułem doktora.
z tytułem doktora.
10:56
This is a family like any other.
220
644656
2110
To zwyczajna rodzina,
10:58
They just like to spend time together
doing fun, creative things.
doing fun, creative things.
221
646790
4055
która lubi wspólnie spędzać czas,
robiąc fajne, kreatywne rzeczy.
robiąc fajne, kreatywne rzeczy.
11:02
By day, Brian is an executive
at a private equity firm.
at a private equity firm.
222
650869
3863
W ciągu dnia Brian jest dyrektorem
prywatnej firmy inwestycyjnej.
prywatnej firmy inwestycyjnej.
11:07
At night and on weekends,
he experiments with DNA
he experiments with DNA
223
655137
2905
Wieczorami i w weekendy
eksperymentuje z DNA,
eksperymentuje z DNA,
11:10
alongside his kids, ages seven and nine,
224
658066
2897
razem ze swoimi dziećmi w wieku 7 i 9 lat,
11:12
as a way to explore the living world.
225
660987
2104
badając świat żywych organizmów.
11:15
Last time I called them,
226
663480
1674
Kiedy ostatnio dzwoniłem do nich,
11:17
they were checking out homegrown produce
from the backyard garden.
from the backyard garden.
227
665178
3888
sprawdzali warzywa wyhodowane
w ich przydomowym ogródku.
w ich przydomowym ogródku.
11:21
They were testing tomatoes
that they had picked,
that they had picked,
228
669090
2297
Testowali zebrane pomidory,
11:23
taking the flesh of their skin,
putting it in a test tube,
putting it in a test tube,
229
671411
2780
ściągając miąższ ze skórki,
umieszczając go w probówce,
umieszczając go w probówce,
11:26
mixing it with chemicals to extract DNA
230
674215
2082
mieszając z chemikaliami,
by wyodrębnić DNA
by wyodrębnić DNA
11:28
and then using their home DNA copier
231
676321
3478
i korzystając z domowej kopiarki DNA,
11:31
to test those tomatoes
for genetically engineered traits.
for genetically engineered traits.
232
679823
3923
badali te pomidory, szukając
śladów inżynierii genetycznej.
śladów inżynierii genetycznej.
11:36
For the Daniels family,
233
684883
1527
Dla rodziny Danielów
11:38
the personal DNA machine
is like the chemistry set
is like the chemistry set
234
686434
2899
maszyna do samodzielnego
badania DNA jest jak zestaw chemika
badania DNA jest jak zestaw chemika
11:41
for the 21st century.
235
689357
1327
XXI wieku.
11:43
Most of us may not yet
be diagnosing genetic conditions
be diagnosing genetic conditions
236
691375
3862
Na razie nie diagnozujemy
uwarunkowań genetycznych
uwarunkowań genetycznych
11:47
in our kitchen sinks
237
695261
1346
przy zlewie w kuchni
11:49
or doing at-home paternity testing.
238
697123
2218
ani nie robimy
domowych testów na ojcostwo.
domowych testów na ojcostwo.
11:51
(Laughter)
239
699365
1025
(Śmiech)
11:52
But we've definitely reached
a point in history
a point in history
240
700414
2220
Ale z pewnością dożyliśmy czasów,
11:54
where every one of you could actually
get hands-on with DNA
get hands-on with DNA
241
702658
5809
kiedy każdy mógłby mieć w kuchni
praktyczny zestaw do badań DNA.
praktyczny zestaw do badań DNA.
12:00
in your kitchen.
242
708491
1431
12:01
You could copy, paste and analyze DNA
243
709946
3187
Można by kopiować,
wklejać i analizować DNA
wklejać i analizować DNA
12:05
and extract meaningful
information from it.
information from it.
244
713157
2531
i wyodrębniać z niego
właściwą informację.
właściwą informację.
12:08
And it's at times like this
that profound transformation
that profound transformation
245
716394
2857
W obecnych czasach musi nastąpić
12:11
is bound to happen;
246
719275
1599
gruntowna zmiana,
12:12
moments when a transformative,
powerful technology
powerful technology
247
720898
3252
podczas której transformatywna
potężna technologia,
potężna technologia,
12:16
that was before limited
to a select few in the ivory tower,
to a select few in the ivory tower,
248
724174
3622
która była zamknięta
w wieży z kości słoniowej,
w wieży z kości słoniowej,
12:19
finally becomes within the reach
of every one of us,
of every one of us,
249
727820
3473
w końcu dotrze do każdego z nas,
12:23
from farmers to schoolchildren.
250
731951
2191
od hodowców po uczniów.
12:26
Think about the moment
251
734772
1167
Wspomnijcie czasy,
12:27
when phones stopped being
plugged into the wall by cords,
plugged into the wall by cords,
252
735963
3877
kiedy telefony uwolniono
z kabla podpiętego do ściany
z kabla podpiętego do ściany
12:31
or when computers left the mainframe
253
739864
2295
lub kiedy komputery typu mainframe
12:34
and entered your home or your office.
254
742183
2613
zastąpiono komputerami osobistymi.
12:37
The ripples of the personal DNA revolution
255
745574
2823
Trudno przewidzieć,
co przyniesie rewolucja
samodzielnego badania DNA,
samodzielnego badania DNA,
12:40
may be hard to predict,
256
748421
1527
12:41
but one thing is certain:
257
749972
1617
ale pewne jest,
12:43
revolutions don't go backwards,
258
751613
2392
że rewolucja nie cofnie się,
12:46
and DNA technology is already spreading
faster than our imagination.
faster than our imagination.
259
754029
4265
a technologia DNA rozprzestrzenia się
szybciej niż sobie wyobrażamy.
szybciej niż sobie wyobrażamy.
12:50
So if you're curious,
260
758318
1899
Jeśli cię to zainteresowało,
12:52
get up close and personal
with DNA -- today.
with DNA -- today.
261
760241
3215
poznaj bliżej DNA - jeszcze dziś.
12:55
It is in our DNA to be curious.
262
763480
2591
Ciekawość mamy w genach.
12:58
(Laughter)
263
766095
1015
(Śmiech)
12:59
Thank you.
264
767134
1160
Dziękuję.
13:00
(Applause)
265
768318
3314
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Sebastian Kraves - Biotech entrepreneurSebastian Kraves wants to bring DNA science to more people in new places.
Why you should listen
Dr. Sebastian Kraves co-founded the Cambridge-based start-up miniPCR to help bring DNA analysis technology to the masses. Kraves was previously a principal at BCG, where he spent more than six years working on health care challenges, such as how to make biomedical technology accessible in sub-Saharan Africa. A molecular neurobiologist who trained at Harvard, Kraves has published research on optogenetics and the genetic regulation of behavior, but is now focused on his dream to make DNA analysis tools accessible to everyone, everywhere.
Sebastian Kraves | Speaker | TED.com