TED2009
Sophal Ear: Escaping the Khmer Rouge
โซฟาล เอีย (Sophal Ear): การหลบหนีจากกลุ่มเขมรแดง
Filmed:
Readability: 4.5
685,840 views
TED Fellow โซฟาล เอีย แบ่งปันเรื่องราวน่าตื่นตะลึงในการหลบหนีออกจากกัมพูชาของครอบครัว ในช่วงที่ประเทศกัมพูชาอยู่ภายใต้การปกครองของกลุ่มเขมรแดง เขาจะมาเล่าให้เราฟังถึงแผนหลบหนีอันฉลาดหลักแหลม และความแน่วแน่ของแม่ ที่จะรักษาชีวิตของลูกๆเอาไว้
Sophal Ear - Development economist
Sophal Ear leads research on post-conflict countries -- looking at the effectiveness of foreign aid and the challenge of development in places like his native land, Cambodia. Full bio
Sophal Ear leads research on post-conflict countries -- looking at the effectiveness of foreign aid and the challenge of development in places like his native land, Cambodia. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I normally teach courses on
0
0
3000
ปกติแล้วผมสอนหลักสูตรเกี่ยวกับ
00:15
how to rebuild states after war.
1
3000
4000
การสร้างชาติหลังสงคราม
00:19
But today I've got a personal story to share with you.
2
7000
2000
แต่วันนี้ผมมีเรื่องจากประสบการณ์ส่วนตัวมาแบ่งปัน
00:21
This is a picture of my family,
3
9000
3000
นี่คือรูปครอบครัวผม
00:24
my four siblings -- my mom and I -- taken in 1977.
4
12000
4000
พี่น้องสี่คน แม่ และผม ถ่ายในปี 1977
00:28
And we're actually Cambodians.
5
16000
2000
ที่จริงแล้วพวกเราเป็นชาวกัมพูชา
00:30
And this picture is taken in Vietnam.
6
18000
2000
แต่รูปนี้ถูกถ่ายในเวียดนาม
00:32
So how did a Cambodian family end up in Vietnam in 1977?
7
20000
4000
เป็นมาอย่างไร ครอบครัวชาวกัมพูชา
ถึงมาลงเอยอยู่ที่เวียดนามได้ในปีค.ศ. 1977
ถึงมาลงเอยอยู่ที่เวียดนามได้ในปีค.ศ. 1977
00:36
Well to explain that, I've got a short video clip
8
24000
3000
ถ้าจะให้อธิบาย ผมขอแสดงวิดีโอคลิปสั้นๆ ให้ชม
00:39
to explain the Khmer Rouge regime
9
27000
2000
เพื่อให้คุณเข้าใจเกี่ยวกับระบอบเขมรแดง
00:41
during 1975 and 1979.
10
29000
3000
ที่เกิดขึ้นช่วงปีค.ศ. 1975 ถึง 1979
00:44
Video: April 17th, 1975.
11
32000
4000
วิดีโอ: 17 เมษายน ค.ศ.1975
00:48
The communist Khmer Rouge
12
36000
2000
กลุ่มกองกำลังฝ่ายคอมมิวนิสต์เขมรแดง
00:50
enters Phnom Penh to liberate their people
13
38000
3000
บุกพนมเปญเพื่อปลดปล่อยประชาชนชาวเขมร
00:53
from the encroaching conflict in Vietnam,
14
41000
2000
จากความขัดแย้งในเวียดนาม
ที่รุกล้ำเข้ามาอาณาเขตกัมพูชา
ที่รุกล้ำเข้ามาอาณาเขตกัมพูชา
00:55
and American bombing campaigns.
15
43000
4000
และการทิ้งระเบิดของสหรัฐ
00:59
Led by peasant-born Pol Pot,
16
47000
3000
เขมรแดงนำโดยพล พต ผู้เกิดในชนชั้นแรงงาน
01:02
the Khmer Rouge evacuates people to the countryside
17
50000
4000
กองกำลังเขมรแดงอพยพผู้คนไปยังเขตชนบท
01:06
in order to create a rural communist utopia,
18
54000
3000
เพื่อก่อตั้งชุมชนยูโทเปีย
แบบคอมมิวนิสต์ขึ้นในชนบท
แบบคอมมิวนิสต์ขึ้นในชนบท
01:09
much like Mao Tse-tung's Cultural Revolution in China.
19
57000
6000
คล้ายกันกับการปฏิวัติทางวัฒนธรรม
ของเหมาเจ๋อตงในจีน
ของเหมาเจ๋อตงในจีน
01:15
The Khmer Rouge closes the doors to the outside world.
20
63000
4000
กลุ่มเขมรแดงปิดประตูใส่โลกภายนอก
01:19
But after four years the grim truth seeps out.
21
67000
4000
แต่หลังจากผ่านไปสี่ปี
ความจริงอันชั่วร้ายก็ถูกเปิดโปง
ความจริงอันชั่วร้ายก็ถูกเปิดโปง
01:23
In a country of only seven million people,
22
71000
2000
ในประเทศที่มีประชากรเพียง 7 ล้านคน
01:25
one and a half million were murdered by their own leaders,
23
73000
4000
ประชากรจำนวน 1.5 ล้านคนถูกฆ่าโดยผู้นำของตนเอง
01:29
their bodies piled in the mass graves of the killing fields.
24
77000
4000
ซากศพกองทับถมกัน
ในหลุมศพขนาดมหึมาในทุ่งสังหาร
ในหลุมศพขนาดมหึมาในทุ่งสังหาร
01:33
Sophal Ear: So, notwithstanding the 1970s narration,
25
81000
3000
โซฟาล เอีย: แม้ว่าเหตุการณ์ในช่วงทศวรรษ 1970
จะเป็นดังที่บรรยายไว้
จะเป็นดังที่บรรยายไว้
01:36
on April 17th 1975
26
84000
2000
ในวันที่ 17 เมษายน 1975
01:38
we lived in Phnom Penh.
27
86000
2000
เราก็ยังอาศัยอยู่ในพนมเปญ
01:40
And my parents were told by the Khmer Rouge
28
88000
3000
และกลุ่มเขมรแดงก็บอกพ่อแม่ผม
01:43
to evacuate the city because of impending American bombing for three days.
29
91000
4000
ให้อพยพออกจากเมืองเสีย
เพราะกองกำลังสหรัฐจะทิ้งระเบิดในอีก 3 วัน
เพราะกองกำลังสหรัฐจะทิ้งระเบิดในอีก 3 วัน
01:47
And here is a picture of the Khmer Rouge.
30
95000
2000
และนี่คือภาพถ่ายของกลุ่มเขมรแดง
01:49
They were young soldiers, typically child soldiers.
31
97000
3000
เป็นทหารที่อายุยังน้อยกันทั้งนั้น
ทหารเด็กแบบที่นิยมใช้กัน
ทหารเด็กแบบที่นิยมใช้กัน
01:52
And this is very normal now, of modern day conflict,
32
100000
3000
ทุกวันนี้ทหารเด็กกลายเป็นเรื่องธรรมดา
ในเหตุการณ์ความขัดแย้งปัจจุบัน
ในเหตุการณ์ความขัดแย้งปัจจุบัน
01:55
because they're easy to bring into wars.
33
103000
3000
เพราะว่าพวกเขาถูกหลอก
ให้เข้ามาร่วมสงครามง่ายมาก
ให้เข้ามาร่วมสงครามง่ายมาก
01:58
The reason that they gave about American bombing wasn't all that far off.
34
106000
4000
อันที่จริง ที่เขมรแดงบอกถึงการทิ้งระเบิดของสหรัฐฯ
ก็ไม่ได้เกินจริงไปมากนัก
ก็ไม่ได้เกินจริงไปมากนัก
02:02
I mean, from 1965 to 1973 there were
35
110000
2000
ตั้งแต่ปี 1965 ถึงปี 1973 นั้น
02:04
more munitions that fell on Cambodia
36
112000
4000
มีการทิ้งยุทโธปกรณ์ลงมาในกัมพูชา
02:08
than in all of World War II Japan,
37
116000
2000
มากกว่าที่เกิดขึ้นในญี่ปุ่น
ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เสียอีก
ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เสียอีก
02:10
including the two nuclear bombs
38
118000
2000
ซึ่งรวมไปถึง ระเบิดนิวเคลียร์ 2 ลูก
02:12
of August 1945.
39
120000
3000
ที่ถูกปล่อยระเบิดในเดือนสิงหาคม 1945
02:15
The Khmer Rouge didn't believe in money.
40
123000
3000
กลุ่มเขมรแดงไม่ศรัทธาในเงินทอง
02:18
So the equivalent of the Federal Reserve Bank
41
126000
2000
ดังนั้น องค์กรที่เทียบเท่ากับธนาคารกลางสหรัฐฯ
02:20
in Cambodia was bombed.
42
128000
2000
ภายในประเทศกัมพูชา จึงถูกระเบิดทิ้ง
02:22
But not just that, they actually banned money.
43
130000
3000
ไม่ใช่แค่นั้น กลุ่มเขมรแดงยังสั่งห้ามการใช้เงินอีกด้วย
02:25
I think it's the only precedent in which
44
133000
2000
ผมว่าเหตุการณ์นี้เป็นเหตุการณ์เดียว
02:27
money has ever been stopped from being used.
45
135000
2000
ที่เงินตราถูกห้ามการใช้งาน
02:29
And we know money is the root of all evil,
46
137000
2000
เรารู้กันว่าเงินทองเป็นบ่อเกิดของความชั่วร้าย
02:31
but it didn't actually stop evil from happening in Cambodia, in fact.
47
139000
4000
แต่การห้ามใช้เงิน
ก็ไม่ได้หยุดยั้งความชั่วร้ายในกัมพูชาเลย
ก็ไม่ได้หยุดยั้งความชั่วร้ายในกัมพูชาเลย
02:35
My family was moved from Phnom Penh to Pursat province.
48
143000
4000
ครอบครัวผมเลยถูกย้ายจาก พนมเปญ มายัง ภูสัต
02:39
This is a picture of what Pursat looks like.
49
147000
2000
นี่เป็นภาพของภูสัต
02:41
It's actually a very pretty area of Cambodia,
50
149000
3000
เป็นพื้นที่ที่สวยงามมากในกัมพูชา
02:44
where rice growing takes place.
51
152000
2000
เป็นพื้นที่ที่มีการปลูกข้าว
02:46
And in fact they were forced to work the fields.
52
154000
2000
และสิ่งที่เกิดขึ้นคือ พ่อแม่ผมถูกบังคับให้ทำงานในนา
02:48
So my father and mother ended up in
53
156000
3000
ดังนั้น ทั้งคู่เลยต้องลงเอยมาอยู่
02:51
a sort of concentration camp, labor camp.
54
159000
3000
ในสถานที่ที่คล้ายกับค่ายกักกัน
หรือค่ายบังคับใช้แรงงาน
หรือค่ายบังคับใช้แรงงาน
02:54
And it was at that time that my mother got word
55
162000
2000
และช่วงขณะเดียวกันนั้นเองเป็นช่วงที่แม่ผมได้ยินข่าว
02:56
from the commune chief
56
164000
3000
จากหัวหน้ากลุ่มในชุมชน
02:59
that the Vietnamese were actually asking
57
167000
2000
ว่ามีการร้องขอจากชาวเวียดนาม
03:01
for their citizens to go back to Vietnam.
58
169000
3000
ให้ประชากรชาวเวียดนามกลับไปยังประเทศ
03:04
And she spoke some Vietnamese,
59
172000
2000
แม่ผมพูดภาษาเวียดนามได้บ้าง
03:06
as a child having grown up with Vietnamese friends.
60
174000
3000
เพราะตอนเด็กๆ เติบโตมากับเพื่อนๆ ชาวเวียดนาม
03:09
And she decided, despite the advice of her neighbors,
61
177000
4000
และแม่ก็ตัดสินใจ
แม้จะมีเสียงคัดค้านจากเพื่อนบ้าน
แม้จะมีเสียงคัดค้านจากเพื่อนบ้าน
03:13
that she would take the chance
62
181000
2000
ว่าแม่จะลองใช้โอกาสนี้
03:15
and claim to be Vietnamese
63
183000
2000
อ้างว่าตัวเองเป็นชาวเวียดนาม
03:17
so that we could have a chance to survive,
64
185000
2000
เพื่อโอกาสการรอดชีวิตของพวกเรา
03:19
because at this point they're forcing everybody to work.
65
187000
2000
เนื่องจากช่วงนั้น
กลุ่มเขมรแดงบังคับให้ทุกคนใช้แรงงาน
กลุ่มเขมรแดงบังคับให้ทุกคนใช้แรงงาน
03:21
And they're giving about --
66
189000
2000
และกลุ่มเขมรแดงก็ปันส่วนอาหาร
03:23
in a modern-day, caloric-restriction diet, I guess --
67
191000
3000
ที่ทุกวันนี้คงจัดอยู่ในประเภท
อาหารควบคุมแคลอรี ผมว่านะ
อาหารควบคุมแคลอรี ผมว่านะ
03:26
they're giving porridge, with a few grains of rice.
68
194000
4000
พวกเขาให้เรากินข้าวต้ม
ที่มีเมล็ดข้าวแค่สองสามเมล็ด
ที่มีเมล็ดข้าวแค่สองสามเมล็ด
03:30
And at about this time actually
69
198000
2000
และช่วงนั้นเอง
03:32
my father got very sick.
70
200000
2000
พ่อผมป่วยหนัก
03:34
And he didn't speak Vietnamese.
71
202000
2000
พ่อผมพูดภาษาเวียดนามไม่ได้
03:36
So he died actually, in January 1976.
72
204000
3000
เขาเสียชีวิตช่วงเดือนมกราคม ปี 1976
03:39
And it made it possible, in fact,
73
207000
3000
การตายของพ่อเลยทำให้
03:42
for us to take on this plan.
74
210000
2000
แผนอพยพของเรามีทางเป็นไปได้ขึ้นมา
03:44
So the Khmer Rouge took us
75
212000
2000
กลุ่มเขมรแดงพาพวกเรา
03:46
from a place called Pursat to Kaoh Tiev,
76
214000
2000
ออกจากพื้นที่ที่เรียกว่าภูสัต ไปยังเขตเขาเทียฟ
03:48
which is across from the border from Vietnam.
77
216000
3000
ซึ่งอยู่ตรงข้ามชายแดนเวียดนาม
03:51
And there they had a detention camp
78
219000
2000
ที่นั่นมีค่ายกักกัน
03:53
where alleged Vietnamese would be tested, language tested.
79
221000
4000
ที่คนซึ่งอ้างว่าเป็นชาวเวียดนามจะถูกทดสอบทางภาษา
03:57
And my mother's Vietnamese was so bad
80
225000
3000
ภาษาเวียดนามของแม่ผมแย่มาก
04:00
that to make our story more credible,
81
228000
4000
ดังนั้น การจะทำให้เรื่องของเราดูน่าเชื่อถือขึ้นมา
04:04
she'd given all the boys and girls new Vietnamese names.
82
232000
3000
แม่เลยตั้งชื่อลูกๆ ทุกคน ให้เป็นภาษาเวียดนาม
04:07
But she'd given the boys girls' names,
83
235000
2000
แต่แม่กลับตั้งชื่อผู้หญิงให้กับลูกผู้ชาย
04:09
and the girls boys' names.
84
237000
3000
และตั้งชื่อผู้ชายให้กับลูกผู้หญิง
04:12
And it wasn't until she met a Vietnamese lady
85
240000
2000
แม่ไม่รู้เลยจนกระทั่งมาเจอหญิงสาวชาวเวียดนาม
04:14
who told her this, and then tutored her for two days intensively,
86
242000
4000
ที่บอกให้แม่รู้
และช่วยติวภาษาหลักสูตรเร่งรัดให้ภายใน 2 วัน
และช่วยติวภาษาหลักสูตรเร่งรัดให้ภายใน 2 วัน
04:18
that she was able to go into her exam
87
246000
3000
จนกระทั่งแม่พร้อมเข้าสอบ
04:21
and -- you know, this was a moment of truth.
88
249000
3000
และนั่นล่ะ ช่วงเวลาชี้ชะตา
04:24
If she fails, we're all headed to the gallows;
89
252000
3000
ถ้าแม่สอบตก เราก็ตรงไปลานประหารได้เลย
04:27
if she passes, we can leave to Vietnam.
90
255000
2000
แต่ถ้าแม่ผ่าน พวกเราก็อพยพไปยังเวียดนามได้
04:29
And she actually, of course -- I'm here, she passes.
91
257000
4000
และแน่นอน ผมมายืนอยู่ตรงนี้แล้ว
หมายความว่าแม่สอบผ่าน
หมายความว่าแม่สอบผ่าน
04:33
And we end up in Hong Ngu on the Vietnamese side.
92
261000
3000
เราเลยได้อพยพไปเมืองฮองงูที่ฝั่งเวียดนาม
04:36
And then onwards to Chau Doc.
93
264000
2000
ก่อนที่จะเดินทางต่อไปยังเมืองเชาด็อก
04:38
And this is a picture of Hong Ngu, Vietnam today.
94
266000
2000
และนี่คือภาพของเมืองฮองงูในเวียดนามทุกวันนี้
04:40
A pretty idyllic place on the Mekong Delta.
95
268000
2000
เป็นสถานที่แสนสงบสุขและงดงาม
บริเวณสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขง
บริเวณสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโขง
04:42
But for us it meant freedom.
96
270000
2000
แต่สำหรับพวกเราแล้ว ที่นี่หมายถึงอิสรภาพ
04:44
And freedom from persecution from the Khmer Rouge.
97
272000
5000
และยังหมายถึง อิสรภาพจากการข่มเหง
ของกลุ่มเขมรแดงอีกด้วย
ของกลุ่มเขมรแดงอีกด้วย
04:49
Last year, the Khmer Rouge Tribunal,
98
277000
3000
ปีก่อน มีการตั้งศาลพิจารณาคดีเขมรแดง
04:52
which the U.N. is helping Cambodia take on,
99
280000
2000
ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากสหประชาชาติ
04:54
started, and I decided that as a matter of record
100
282000
2000
ผมก็ตัดสินใจ เพราะว่าหลักฐานชัดเจนอยู่แล้ว
04:56
I should file a Civil Complaint
101
284000
3000
ว่าผมควรจะยื่นฟ้องคดีแพ่งต่อศาล
04:59
with the Tribunal about my father's passing away.
102
287000
3000
เรื่องที่พ่อผมเสียชีวิต
05:02
And I got word last month
103
290000
3000
และผมทราบข่าวเมื่อเดือนที่แล้วนี้เอง
05:05
that the complaint was officially accepted by the Khmer Rouge Tribunal.
104
293000
3000
ว่าศาลคดีเขมรแดง รับฟ้องคดีอย่างเป็นทางการแล้ว
05:08
And it's for me a matter of justice for history, and accountability for the future,
105
296000
5000
สำหรับผมแล้ว นี่เป็นเรื่องของความยุติธรรมในประวัติศาสตร์
และเป็นเรื่องความมั่นคงในอนาคต
และเป็นเรื่องความมั่นคงในอนาคต
05:13
because Cambodia remains a pretty lawless place, at times.
106
301000
5000
เพราะหลายคราวกัมพูชาก็ออกจะเป็นประเทศที่ไม่มีขื่อมีแป
05:18
Five years ago my mother and I went back to Chau Doc.
107
306000
4000
ห้าปีที่แล้ว แม่กับผมกลับไปเยี่ยมเมืองเชาด็อก
05:22
And she was able to return to a place
108
310000
2000
และแม่ก็ได้กลับไปเยี่ยมสถานที่ที่หนึ่ง
05:24
that for her meant freedom, but also fear,
109
312000
3000
ซึ่งสำหรับเธอแล้วหมายถึงอิสรภาพ
แต่ก็ทำให้เธอรู้สึกกลัวด้วย
แต่ก็ทำให้เธอรู้สึกกลัวด้วย
05:27
because we had just come out of Cambodia.
110
315000
3000
เพราะตอนนั้น
เราเพิ่งอพยพออกจากประเทศกัมพูชากัน
เราเพิ่งอพยพออกจากประเทศกัมพูชากัน
05:30
I'm happy, actually, today, to present her.
111
318000
4000
วันนี้ ผมยินดีอย่างยิ่งที่จะแนะนำให้ทุกท่านรู้จักเธอ
05:34
She's here today with us in the audience.
112
322000
2000
วันนี้เธอมานั่งอยู่ที่นี่ร่วมกับผู้ชมด้วย
05:36
Thank you mother.
113
324000
2000
ขอบคุณครับแม่
05:38
(Applause)
114
326000
14000
(เสียงปรบมือ)
ABOUT THE SPEAKER
Sophal Ear - Development economistSophal Ear leads research on post-conflict countries -- looking at the effectiveness of foreign aid and the challenge of development in places like his native land, Cambodia.
Why you should listen
Elected to the Crescenta Valley Town Council in November 2015 for a 3-year term, encompassing more than 20,000 residents in unincorporated La Crescenta and Montrose, California, Sophal Ear, Ph.D., is a tenured Associate Professor of Diplomacy & World Affairs at Occidental College in Los Angeles where he lectures on political economy, security, development and Asia.
Previously, he taught how to rebuild countries after wars at the U.S. Naval Postgraduate School and international development at the Maxwell School of Syracuse University. He consulted for the World Bank, was Assistant Resident Representative for the United Nations in East Timor and Advisor to Cambodia's 1st private equity fund Leopard Capital. A TED Fellow, Fulbright Specialist, Term Member of the Council on Foreign Relations and Young Global Leader of the World Economic Forum, he sits on the board of the Nathan Cummings Foundation, Refugees International, Partners for Development, the Southeast Asia Resource Action Center, the Southeast Asia Development Program, Diagnostic Microbiology Development Program, the Journal of International Relations and Development (Palgrave), the International Public Management Journal (Taylor & Francis), Journal of South-East Asian American Education & Advancement (Purdue), and Politics and the Life Sciences (Cambridge University Press).
He is the author of Aid Dependence in Cambodia: How Foreign Assistance Undermines Democracy (Columbia University Press, 2013) and co-author of The Hungry Dragon: How China’s Resources Quest is Reshaping the World (Routledge, 2013). He wrote and narrated the award-winning documentary film "The End/Beginning: Cambodia" (47 minutes, 2011) based on his 2009 TED Talk and has appeared in four other documentaries.
A graduate of Princeton and Berkeley, he moved to the United States from France as a Cambodian refugee at the age of 10.
Sophal Ear | Speaker | TED.com