TEDGlobal 2011
Ian Ritchie: The day I turned down Tim Berners-Lee
İan Ritchie: Tim Berners-Lee'yi geri cevirdigim gun
Filmed:
Readability: 4.7
644,332 views
Bir düşünün. 1990 yılının sonları ve Tim Berners-Lee adında kibar genç bir adamla tanışıyorsunuz. Size WWW (World Wide Web) adını verdiği bir sistemden bahsediyor. Ian Ritchie orada idi ve... Onu satın almadı. Bilgi, bağlantılar ve hatalarda öğrenme ile ilgili kısa bir hikaye.
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Well we all know the World Wide Web
0
0
2000
Hepimiz de biliyoruz ki,
00:17
has absolutely transformed publishing, broadcasting,
1
2000
4000
WWW (World Wide Web) artik basın, yayıncılık,
00:21
commerce and social connectivity,
2
6000
2000
reklam ve sosyal bağlantı ortamına dönüştü.
00:23
but where did it all come from?
3
8000
2000
Fakat tüm bunlar nereden geldi?
00:25
And I'll quote three people:
4
10000
2000
Size üç kişiden bahsedeceğim :
00:27
Vannevar Bush, Doug Engelbart and Tim Berners-Lee.
5
12000
3000
Vannevar Bush, Doug Engelbart ve Tim Berners-Lee.
00:30
So let's just run through these guys.
6
15000
2000
Şimdi bu üç adama şöyle bir bakalım.
00:32
This is Vannevar Bush.
7
17000
2000
İşte bu Vannevar Bush.
00:34
Vannevar Bush was the U.S. government's chief scientific adviser during the war.
8
19000
3000
Vannevar Bush savaş sırasında Birleşik Devletler Hükümeti’nin baş bilimsel danışmanı idi.
00:37
And in 1945,
9
22000
2000
Ve 1945 yılında,
00:39
he published an article in a magazine called Atlantic Monthly.
10
24000
3000
“Atlantik Monthly” dergisinde bir makale yayınladı.
00:42
And the article was called "As We May Think."
11
27000
3000
Makalenin adı “As We May Think” idi.
00:45
And what Vannevar Bush was saying
12
30000
2000
Ve Vannevar Bush’un demeye çalıştığı şey şudur.
00:47
was the way we use information is broken.
13
32000
3000
"Bilgiyi kullanma şeklimiz bozuktur."
00:50
We don't work in terms of libraries
14
35000
3000
Bizler kütüphaneler,
00:53
and catalog systems and so forth.
15
38000
2000
ve kataloglama sistemleri gibi çalışmıyoruz.
00:55
The brain works by association.
16
40000
2000
Beyin çağrışım, ilişkisel bir şekilde çalışır.
00:57
With one item in its thought, it snaps instantly to the next item.
17
42000
3000
Bir madde düşüncesi anında bir sonraki maddeyi akla getirir.
01:00
And the way information is structured
18
45000
2000
Ve bilginin düzenlenme şekli
01:02
is totally incapable of keeping up with this process.
19
47000
3000
bilgiyi saklamaktan yoksundur.
01:05
And so he suggested a machine,
20
50000
2000
Bu şekilde bir makine önerdi
01:07
and he called it the memex.
21
52000
2000
ve buna “memex” adını verdi.
01:09
And the memex would link information,
22
54000
2000
Ve memex bilgiyi bağlıyordu.
01:11
one piece of information to a related piece of information and so forth.
23
56000
3000
Bir parça bilgiyi alakalı başka bilgi parçasına ve bu şekilde devam ediyor…
01:14
Now this was in 1945.
24
59000
2000
Bu 1945 yılındaydıydı.
01:16
A computer in those days
25
61000
2000
Bu günlerde bilgisayar
01:18
was something the secret services used to use for code breaking.
26
63000
3000
gizli servisin şifre kırmada kullandığı bir şeydi.
01:21
And nobody knew anything about it.
27
66000
2000
Ve kimse ne olduğunu bilmiyordu.
01:23
So this was before the computer was invented.
28
68000
2000
Ve bu bilgisayarın icadından önceydi.
01:25
And he proposed this machine called the memex.
29
70000
2000
Ve memex adını verdiği bu makineyi önerdi.
01:27
And he had a platform where you linked information to other information,
30
72000
3000
Ve bilgiyi başka bir bilgiye bağlanabileceğiniz,
01:30
and then you could call it up at will.
31
75000
2000
ve sonra da istediğiniz gibi geri çağırabileceğiniz bir platforma sahipti.
01:32
So spinning forward,
32
77000
2000
Biraz daha ileri gidelim.
01:34
one of the guys who read this article was a guy called Doug Engelbart,
33
79000
2000
Bu makaleyi okuyanlardan adamlardan biri Doug Engelbart’tı.
01:36
and he was a U.S. Air Force officer.
34
81000
2000
Ve kendisi Birleşik Devlerler Hava Kuvvetleri memuruydu.
01:38
And he was reading it in their library in the Far East.
35
83000
3000
Makaleyi Uzak Doğu’daki kütüphaneleriden birinde okuyordu.
01:41
And he was so inspired by this article,
36
86000
2000
Bu makaleden çok ilham almıştı
01:43
it kind of directed the rest of his life.
37
88000
2000
makale hayatının geri kalanını yönetir olmuştu.
01:45
And by the mid-60s, he was able to put this into action
38
90000
3000
Ve 60 ların ortasında California’daki Stanford Araştırma Laboratuvarında çalışırken
01:48
when he worked at the Stanford Research Lab in California.
39
93000
3000
bu fikri gerçekleştirme fırsatına sahip oldu.
01:52
He built a system.
40
97000
2000
Bir sistem geliştirdi.
01:54
The system was designed to augment human intelligence, it was called.
41
99000
3000
Sistem insan zekasını taklit ediyordu.
01:57
And in a premonition of today's world
42
102000
3000
Günümüzün Bulut Bilgisayar (Cloud computing)
02:00
of cloud computing and softwares of service,
43
105000
2000
ve Servis Yazılımlarını sezmişçesine
02:02
his system was called NLS
44
107000
2000
sisteme oN-Line System den esinlenerek
02:04
for oN-Line System.
45
109000
2000
NLS ismi verildi.
02:06
And this is Doug Engelbart.
46
111000
2000
İşte Doug Engelbart.
02:08
He was giving a presentation at the Fall Joint Computer Conference
47
113000
3000
1969 deki Fall Joint Computer Conference’da
02:11
in 1968.
48
116000
3000
sunum yapıyor.
02:14
What he showed --
49
119000
2000
Gösterdiği şey –
02:16
he sat on a stage like this, and he demonstrated this system.
50
121000
3000
sahnede bu şekilde oturdu ve bu Sistemi gösterdi.
02:19
He had his head mic like I've got.
51
124000
2000
Tıpkı benimki gibi bir mikrofonu vardı.
02:21
And he works this system.
52
126000
2000
Sistemi işletiyor.
02:23
And you can see, he's working between documents
53
128000
2000
Ve görebilirsiniz, dokümanlar,
02:25
and graphics and so forth.
54
130000
2000
grafikler ve bunun gibi şeyler ile çalışıyor.
02:27
And he's driving it all
55
132000
2000
Ve her şeyi
02:29
with this platform here,
56
134000
2000
bu platform ile yönetiyor.
02:31
with a five-finger keyboard
57
136000
2000
beş parmaklı bir klavye ile
02:33
and the world's first computer mouse,
58
138000
2000
ve dünyanın ilk bilgisayar faresi,
02:35
which he specially designed in order to do this system.
59
140000
2000
ki özellikle bu Sistemi yönetmek için tasarlanmıştı.
02:37
So this is where the mouse came from as well.
60
142000
2000
Bu aslında farenin geldiği yerdir.
02:39
So this is Doug Engelbart.
61
144000
2000
İşte bu Doug Engelbart.
02:41
The trouble with Doug Engelbart's system
62
146000
2000
Doug Engelbart’ın Sistemi ile iglili sorun şu idi ki,
02:43
was that the computers in those days cost several million pounds.
63
148000
3000
o zamanlar bilgisayar birkaç milyon pound a maloluyordu.
02:46
So for a personal computer,
64
151000
2000
Yani bir kişisel bilgisayar için
02:48
a few million pounds was like having a personal jet plane;
65
153000
2000
birkaç milyon pound özel jet almak ile aynı hesaba geliyordu.
02:50
it wasn't really very practical.
66
155000
2000
Çok da pratik sayılmazdı.
02:52
But spin on to the 80s
67
157000
2000
Fakat kişisel bilgisayarların hayata girdiği
02:54
when personal computers did arrive,
68
159000
2000
80 lere atlarsak,
02:56
then there was room for this kind of system on personal computers.
69
161000
2000
o zamanlar kişisel bilgisayarlarda bu şekilde sistemlere yer vardı.
02:58
And my company, OWL
70
163000
2000
Ve şirketim, OWL,
03:00
built a system called Guide for the Apple Macintosh.
71
165000
3000
Apple'nin Macintosh sistemi için Guide (Rehber) adında bir sistem geliştirdi.
03:03
And we delivered the world's first hypertext system.
72
168000
4000
Ve böylece dünyanın ilk hypertext sistemini piyasaya ortaya çıkardık.
03:07
And this began to get a head of steam.
73
172000
2000
Ve bu işin öncüsü olmaya başladı.
03:09
Apple introduced a thing called HyperCard,
74
174000
2000
Apple, HyperCard adında bir şey tanıttı.
03:11
and they made a bit of a fuss about it.
75
176000
2000
Bu konuda biraz titiz davrandılar.
03:13
They had a 12-page supplement in the Wall Street Journal the day it launched.
76
178000
3000
Piyasaya sürüldüğü gün bu konuda Wall Street Journal de 12 sayfalık bir ilave yayınladılar.
03:16
The magazines started to cover it.
77
181000
2000
Dergiler bu Sistemi kapak yapmaya başladı.
03:18
Byte magazine and Communications at the ACM
78
183000
2000
Byte ve ACM at Communications dergileri
03:20
had special issues covering hypertext.
79
185000
2000
hypertext konulu özel kapaklar yayınladılar.
03:22
We developed a PC version of this product
80
187000
2000
Bu sistemin ayrıca PC versiyonunu da geliştirdik.
03:24
as well as the Macintosh version.
81
189000
2000
tıpkı Machintosh'daki versiyonu gibi idi.
03:26
And our PC version became quite mature.
82
191000
3000
Ve PM versiyonumuz oldukça olgunlaşmıştı.
03:29
These are some examples of this system in action in the late 80s.
83
194000
3000
İşte bunlar 80 lerin sonundaki aktif sistemlerden bazı örnekler.
03:33
You were able to deliver documents, were able to do it over networks.
84
198000
3000
Doküman alışverişi ve bir gecelik işler yapabiliyordunuz.
03:36
We developed a system such
85
201000
2000
Html’e dayanan markup dili gibi
03:38
that it had a markup language based on html.
86
203000
2000
bir şeye sahip bir system geliştirdik.
03:40
We called it hml: hypertext markup language.
87
205000
3000
Html ismini verdik. (hypertext markup language).♫
03:43
And the system was capable of doing
88
208000
2000
Sistem bilgisayar ağı üzerinden çok çok büyük dokümanları
03:45
very, very large documentation systems over computer networks.
89
210000
4000
işleyebilme yeteneğine sahip idi.
03:49
So I took this system to a trade show in Versailles near Paris
90
214000
3000
Böylece bu sistemi Kasım 1990 da Paris yakınlarındaki Versailles de düzenlenen
03:52
in late November 1990.
91
217000
3000
bir ticaret fuarına götürdüm.
03:55
And I was approached by a nice young man called Tim Berners-Lee
92
220000
2000
Orada Tim Berners-Lee adında iyi bir genç adam bana yaklaştı
03:57
who said, "Are you Ian Ritchie?" and I said, "Yeah."
93
222000
2000
ve dedi ki, “Sen Ian Ritchie misin?” ve ben “Evet” dedim.
03:59
And he said, "I need to talk to you."
94
224000
2000
Ve “senle konuşmam lazım” dedi.
04:01
And he told me about his proposed system called the World Wide Web.
95
226000
3000
Bana World Wide Web adını verdiği önerisinden bahsetti.
04:04
And I thought, well, that's got a pretentious name,
96
229000
3000
Ben de özellikle tümüyle kendi ofisindeki bir bilgisayarda koşan bir sistem için
04:07
especially since the whole system ran on his computer in his office.
97
232000
3000
çok havalı bir isim olduğunu düşünmüştüm.
04:10
But he was completely convinced that his World Wide Web
98
235000
3000
Kendisi World Wide Web dediği şeyin tüm dünyayı saracağına
04:13
would take over the world one day.
99
238000
2000
tamamen inanmıştı.
04:15
And he tried to persuade me to write the browser for it,
100
240000
2000
Beni WWW için bir Browser yazmam için ikna etmeyi denedi.
04:17
because his system didn't have any graphics or fonts or layout or anything;
101
242000
3000
Çünkü henüz bahsettiği system grafik, font veya mizanpaj gibi hiçbir unsur içermiyordu.
04:20
it was just plain text.
102
245000
2000
Sadece düz text idi.
04:22
I thought, well, you know, interesting,
103
247000
3000
Düşündüm ki, şey, bilirsin, ilginç
04:25
but a guy from CERN, he's not going to do this.
104
250000
2000
ama CERN deki adamlar bu şekilde bir şey yapmazlar.
04:27
So we didn't do it.
105
252000
2000
Ve yapmadık ta.
04:29
In the next couple of years,
106
254000
2000
Sonraki birkaç yıl içinde
04:31
the hypertext community didn't recognize him either.
107
256000
2000
hypertext camiası da onu farketmedi.
04:33
In 1992, his paper was rejected for the Hypertext Conference.
108
258000
3000
1992 yılında Hypertext Conference’a gönderdiği başvuru reddedildi.
04:36
In 1993,
109
261000
3000
1993 yılında
04:39
there was a table at the conference in Seattle,
110
264000
2000
Seattle’daki konferansta bir masa vardı
04:41
and a guy called Marc Andreessen
111
266000
2000
ve Marc Andreessen adındaki bir adam
04:43
was demonstrating his little browser for the World Wide Web.
112
268000
3000
WWW için yazdığı küçük browserini tanıtıyordu.
04:46
And I saw it, and I thought, yep, that's it.
113
271000
2000
Ve gördüm onu, dedim ki, Evet, işte bu!
04:48
And the very next year, in 1994, we had the conference here in Edinburgh,
114
273000
3000
Ve daha sonraki sene, 1994 de, Tim Berners-Lee ‘in
04:51
and I had no opposition in having Tim Berners-Lee as the keynote speaker.
115
276000
4000
Edinburgh’daki konferansın açılış konuşmasını yapmasına hiçbir itirazım yoktu.
04:55
So that puts me in pretty illustrious company.
116
280000
2000
Bu şekilde oldukça seçkin bir topluluk içinde buldum kendimi.
04:57
There was a guy called Dick Rowe
117
282000
2000
Dick Rowe adında
04:59
who was at Decca Records and turned down The Beatles.
118
284000
2000
The Beatles I geri çevirmiş bir adam vardı.
05:01
There was a guy called Gary Kildall
119
286000
2000
Gary Kildal adında
05:03
who went flying his plane
120
288000
2000
IBM PC şirketi kendi bilgisayarlarına
05:05
when IBM came looking for an operating system
121
290000
2000
bir işletim sistemi aramaya geldiklerinde
05:07
for the IBM PC,
122
292000
2000
uçmaya gitmeyi tercih eden bir adam vardı.
05:09
and he wasn't there, so they went back to see Bill Gates.
123
294000
2000
Onu bulamadıkları için Bill Gates’e döndüler.
05:11
And the 12 publishers
124
296000
2000
Ve J.K. Rowling in Harry Potter’ini geri çeviren
05:13
who turned down J.K. Rowling's Harry Potter, I guess.
125
298000
3000
sanırım 12 yayıncı.
05:16
On the other hand, there's Marc Andreessen
126
301000
2000
Diğer yanda ise dünyanın ilk web gezginini yazan
05:18
who wrote the world's first browser for the World Wide Web.
127
303000
2000
Marc Andereesen var.
05:20
And according to Fortune magazine,
128
305000
2000
Fortune dersigine gore
05:22
he's worth 700 million dollars.
129
307000
2000
kendisi 700 milyon dolar değerinde.
05:24
But is he happy?
130
309000
2000
Peki mutlu mu?
05:26
(Laughter)
131
311000
2000
(Gülüşmeler)
05:28
(Applause)
132
313000
7000
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Ian Ritchie - Software entrepreneurIan Ritchie
Why you should listen
Ian Ritchie is chair of iomart plc. and several other computer and learning businesses, including Computer Application Services Ltd., the Interactive Design Institute and Caspian Learning Ltd. He is co-chair of the Scottish Science Advisory Council, a board member of the Edinburgh International Science Festival and the chair of Our Dynamic Earth, the Edinburgh Science Centre.
Ritchie founded and managed Office Workstations Limited (OWL) in Edinburgh in 1984 and its subsidiary OWL International Inc. in Seattle from 1985. OWL became the first and largest supplier of Hypertext/Hypermedia authoring tools (a forerunner to the World Wide Web) for personal computers based on its Guide product. OWL's customers used its systems to implement large interactive multimedia documentation systems in industry sectors such as automobile, defence, publishing, finance, and education. OWL was sold to Matsushita Electrical Industrial (Panasonic) of Japan in December 1989. He is the author of New Media Publishing: Opportunities from the digital revolution (1996).
He was awarded a CBE in the 2003 New Years Honours list for services to enterprise and education; he is a Fellow of the Royal Academy of Engineering; a Fellow of the Royal Society of Edinburgh; and a Fellow and a past-President of the British Computer Society (1998-99).
Ian Ritchie | Speaker | TED.com