TEDGlobal 2013
Shereen El Feki: A little-told tale of sex and sensuality
Shereen El Feki: Seksin ve şehvetin pek az anlatılan hikayesi
Filmed:
Readability: 5
2,332,768 views
"Eğer bir toplumu gerçekten tanımak istiyorsanız, bakmaya yatak odasından başlayın." diyen Shereen El Feki, beş yıl Orta Doğu'yu dolaşarak, insanlarla seks hakkında konuşmuş. Bu söyleşiler katı normları ve derin baskıları yansıtsa da, El Feki, cinsel muhafazakarlığın Arap dünyasında nispeten yeni bir şey olduğunu keşfetmiş. El Feki, kamuda diyaloğun yeniden ortaya çıkmasının, daha tatminkar ve daha güvenli bir seks yaşamını getirip getiremeyeceğini sorguluyor.
Shereen El Feki - Arab sexuality expert
Shereen El Feki works and writes on sexuality and social change in the Arab world. Full bio
Shereen El Feki works and writes on sexuality and social change in the Arab world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So when I was in Morocco,
0
958
2200
Fas'ın Kazablanka şehrinde iken,
00:15
in Casablanca, not so long ago,
1
3158
2534
çok uzun zaman önce değil,
00:17
I met a young unmarried mother called Faiza.
2
5692
4476
genç, bekar bir anne ile tanıştım. İsmi Faiza.
00:22
Faiza showed me photos of her infant son
3
10168
3337
Faiza bana, henüz bebek olan oğlunun fotoğrafları gösterdi
00:25
and she told me the story of his conception,
pregnancy, and delivery.
pregnancy, and delivery.
4
13505
6135
ve bana hamile kalma, gebelik ve doğum hikayesini anlattı.
00:31
It was a remarkable tale,
5
19640
1960
Bu olağanüstü bir hikayeydi.
00:33
but Faiza saved the best for last.
6
21600
3680
Fakat Faiza, en iyisini sona saklamıştı.
00:37
"You know, I am a virgin," she told me.
7
25280
3570
"Biliyor musun, ben bakireyim." dedi.
00:40
"I have two medical certificates to prove it."
8
28850
4404
"Bunu kanıtlamak için iki tane doktor raporum var."
00:45
This is the modern Middle East,
9
33254
2624
Bu, modern Ortadoğu.
00:47
where two millennia after the coming of Christ,
10
35878
2632
İsa'nın gelişinden iki milenyum sonra,
00:50
virgin births are still a fact of life.
11
38510
4228
bakire doğum hala hayatın bir gerçeği...
00:54
Faiza's story is just one of hundreds I've heard
over the years, traveling across the Arab region
over the years, traveling across the Arab region
12
42738
5657
Faiza'nın hikayesi, Arap bölgelerini gezip insanlarla seks hakkında konuşurken duyduğum
01:00
talking to people about sex.
13
48395
3288
yüzlerce hikâyeden yalnızca bir tanesi.
01:03
Now, I know this might sound like a dream job,
14
51683
3216
Biliyorum, kulağa 'rüyaları süsleyen bir iş'
01:06
or possibly a highly dubious occupation,
15
54899
3268
ya da muhtemelen 'son derece şüpheli' bir meslek gibi geliyor.
01:10
but for me, it's something else altogether.
16
58167
3356
Fakat benim için bambaşka bir şey.
01:13
I'm half Egyptian, and I'm Muslim.
17
61523
2588
Ben yarı Mısırlıyım ve Müslümanım.
01:16
But I grew up in Canada, far from my Arab roots.
18
64111
3791
Ama Kanada'da, Arap köklerimden oldukça uzakta büyüdüm.
01:19
Like so many who straddle East and West,
19
67902
2634
Doğu ve Batı arasında kalan birçokları gibi,
01:22
I've been drawn, over the years, to try to better
understand my origins.
understand my origins.
20
70536
4923
yıllar boyu, kökenimi daha iyi tanımaya çekildim adeta.
01:27
That I chose to look at sex comes from
my background in HIV/AIDS,
my background in HIV/AIDS,
21
75459
4120
Seks konusunu seçmemin nedeni, geçmişimde HIV ve AIDS'le,
01:31
as a writer and a researcher and an activist.
22
79579
4087
bir yazar, araştırmacı ve aktivist olarak ilgilenmiş olmamdır.
01:35
Sex lies at the heart of an emerging epidemic
in the Middle East and North Africa,
in the Middle East and North Africa,
23
83666
5124
Seks, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da yayılmaya devam eden bu salgının merkezinde yer alır,
01:40
which is one of only two regions in the world
where HIV/AIDS is still on the rise.
where HIV/AIDS is still on the rise.
24
88790
6545
ki dünyada HIV ve AIDS, sadece bu iki bölgede hala artış gösteriyor .
01:47
Now sexuality is an incredibly powerful lens
25
95335
3041
Cinsellik, bir toplumu incelemek için kullanılabilecek inanılmaz güçlü bir mercektir.
01:50
with which to study any society,
26
98376
2724
01:53
because what happens in our intimate lives
27
101100
2509
Çünkü özel hayatlarımızda olup bitenler,
01:55
is reflected by forces on a bigger stage:
28
103609
4174
daha büyük sahnelere yansır:
01:59
in politics and economics, in religion and tradition,
in gender and generations.
in gender and generations.
29
107783
6074
Siyaset ve ekonomi, din ve gelenek, cinsiyet ve nesillere...
02:05
As I found, if you really want to know a people,
30
113857
3287
Öğrendim ki; eğer bir toplumu gerçekten tanımak istiyorsanız,
02:09
you start by looking inside their bedrooms.
31
117144
4524
bakmaya, yatak odalarından başlamalısınız.
02:13
Now to be sure, the Arab world is vast and varied.
32
121668
4192
Elbette, Arap dünyası çok geniş ve çeşitli.
02:17
But running across it are three red lines --
33
125860
2661
Fakat üzerinde dolaşırken, bilmeniz gereken üç kırmızı çizgi var...
02:20
these are topics you are not supposed
to challenge in word or deed.
to challenge in word or deed.
34
128521
5214
Bunlar, sözle ya da fiilen olsun, meydan okumamanız gereken konular.
02:25
The first of these is politics.
35
133735
2415
İlki; siyaset.
02:28
But the Arab Spring has changed all that,
36
136150
2428
Ama Arap Baharı, 2011 den beri tüm bölgeye yayılan ayaklanmalarla tüm bunları değiştirdi.
02:30
in uprisings which have blossomed
across the region since 2011.
across the region since 2011.
37
138578
5022
02:35
Now while those in power, old and new,
38
143600
2861
Şimdi, eski ve yeni tüm güç sahipleri,
02:38
continue to cling to business as usual,
39
146461
2802
her zamanki gibi, işine gücüne devam ediyor.
02:41
millions are still pushing back,
40
149263
2606
Milyonlarsa hala iyi bir yaşam umudu peşinde,
02:43
and pushing forward to what they hope
will be a better life.
will be a better life.
41
151869
5115
bir ileri bir geri direnmeye devam ediyorlar.
02:48
That second red line is religion.
42
156984
3180
İkinci kırmızı çizgi ise; din.
02:52
But now religion and politics are connected,
43
160164
2831
Ama şimdi din ve siyaset birbirine bağlı.
02:54
with the rise of such groups as the
Muslim Brotherhood.
Muslim Brotherhood.
44
162995
3144
Müslüman Kardeşler gibi grupların yükselmesiyle bu gerçekleşti.
02:58
And some people, at least, are starting
to ask questions
to ask questions
45
166139
3460
Şimdi bazı insanlar, kamu ve özel hayatta İslamın rolünü, en azından sorgulamaya başladı.
03:01
about the role of Islam in public and private life.
46
169599
5068
03:06
You know, as for that third red line,
that off-limits subject,
that off-limits subject,
47
174667
3751
Şu üçüncü kırmızı çizgiye gelince, bir diğer yasak bölge...
03:10
what do you think it might be?
48
178418
1778
Sizce ne olabilir?
03:12
Audience: Sex.
49
180196
1062
Seyirci: Seks.
03:13
Shereen El Feki: Louder, I can't hear you.
50
181258
1300
Shereen El Feki: Daha yüksek, sizi duyamıyorum.
03:14
Audience: Sex.
51
182558
856
Seyirci: Seks.
03:15
SEF: Again, please don't be shy.
52
183414
1622
SEF: Tekrar edin, lütfen çekinmeyin.
03:17
Audience: Sex.
53
185036
1052
Seyirci: Seks.
03:18
SEF: Absolutely, that's right, it's sex. (Laughter)
54
186088
7057
SEF: Kesinlikle, doğru, seks. (Kahkaha)
03:25
Across the Arab region, the only accepted
context for sex is marriage --
context for sex is marriage --
55
193145
6208
Arap bölgelerinde, seks için kabul edilebilir tek yol; evlilik--
03:31
approved by your parents, sanctioned by religion
56
199353
3778
aile tarafından izin verilmiş, din tarafından onaylanmış
03:35
and registered by the state.
57
203131
2540
ve devlet tarafından kayıtlanmış.
03:37
Marriage is your ticket to adulthood.
58
205671
2883
Evlilik, yetişkinlik için biletiniz.
03:40
If you don't tie the knot, you can't
move out of your parents' place,
move out of your parents' place,
59
208554
3825
Eğer yüzüğü takmazsanız, ailenizin evinden ayrılamazsınız,
03:44
and you're not supposed to be having sex,
60
212379
2301
seks yapamazsınız
03:46
and you're definitely not supposed
to be having children.
to be having children.
61
214680
3147
ve elbette, kesinlikle çocuk sahibi olamazsınız.
03:49
It's a social citadel; it's an impregnable fortress
62
217827
3366
Bu; sosyal bir hisar, zapt edilemez bir kaledir.
03:53
which resists any assault, any alternative.
63
221193
4465
Her türlü saldırıya ve alternatife direnir.
03:57
And around the fortress is this vast field of taboo
64
225658
4008
Kalenin etrafı, geniş bir tabu arazisiyle çevrilidir.
04:01
against premarital sex, against condoms,
65
229666
4973
Evlilik öncesi sekse karşıdır, prezervatife karşıdır,
04:06
against abortion, against homosexuality,
66
234639
2944
kürtaja karşıdır, eşcinselliğe karşıdır...
04:09
you name it.
67
237583
2171
Daha neler neler...
04:11
Faiza was living proof of this.
68
239754
3224
Faiza, bunun yaşayan kanıtıydı.
04:14
Her virginity statement was
not a piece of wishful thinking.
not a piece of wishful thinking.
69
242978
4281
Bekaret idiası, bir hüsnükuruntu değildi.
04:19
Although the major religions of the region
extoll premarital chastity,
extoll premarital chastity,
70
247259
5323
Her ne kadar bölgenin yaygın dinleri, evlilik öncesinde iffetin korunmasını övse de,
04:24
in a patriarchy, boys will be boys.
71
252582
3304
ataerkil bir toplumda erkekler, erkekliklerini yaparlar.
04:27
Men have sex before marriage,
72
255886
1953
Erkekler evlenmeden önce seks yaparlar
04:29
and people more or less turn a blind eye.
73
257839
3790
ve insanlar buna, az çok göz yumarlar.
04:33
Not so for women,
74
261629
2216
Kadınlar için öyle değil.
04:35
who are expected to be virgins
on their wedding night --
on their wedding night --
75
263845
3044
Onların, düğün gecesi bakire olması beklenir--
04:38
that is, to turn up with your hymen intact.
76
266889
4250
diğer bir deyişle, kızlık zarının bozulmamış olması...
04:43
This is not a question of individual concern,
77
271139
3675
Bu, bir birey sorunu değil,
04:46
this is a matter of family honor,
and in particular, men's honor.
and in particular, men's honor.
78
274814
5142
aile onuru ve özellikle de, erkeklik onuru meselesidir.
04:51
And so women and their relatives
79
279956
1758
Yani kadınlar ve akrabaları,
04:53
will go to great lengths to preserve
this tiny piece of anatomy --
this tiny piece of anatomy --
80
281714
4359
bu küçücük anatomik parçayı korumak için, adeta sınır tanımazlar.
04:58
from female genital mutilation,
81
286073
2205
Kadın sünnetinden,
05:00
to virginity testing, to hymen repair surgery.
82
288278
4361
bekaret testine ve kızlık zarı için cerrahi onarıma kadar...
05:04
Faiza chose a different route:
83
292639
3006
Faiza farklı bir yol seçmiş:
05:07
non-vaginal sex.
84
295645
2383
Vajinal olmayan seks.
05:10
Only she became pregnant all the same.
85
298028
2609
Fakat yine de hamile kalmış.
05:12
But Faiza didn't actually realize this,
86
300637
2740
Ama Faiza aslında bu fark etmemiş.
05:15
because there's so little
sexuality education in schools,
sexuality education in schools,
87
303377
3775
Çünkü okullarda cinsellik eğitimi çok az
05:19
and so little communication in the family.
88
307152
4022
ve aile içi iletişim neredeyse hiç yok.
05:23
When her condition became hard to hide,
89
311174
2755
Durumu, gizlemesi zor bir hal aldığında,
05:25
Faiza's mother helped her flee
her father and brothers.
her father and brothers.
90
313929
4447
annesi, Faiza'nın babasından ve kardeşlerinden kaçmasına yardım etmiş.
05:30
This is because honor killings are a real threat
91
318376
3021
Çünkü namus cinayetleri, Arap ülkelerinde çok fazla kadın için tehdit oluşturuyor.
05:33
for untold numbers of women in the Arab region.
92
321397
3774
05:37
And so when Faiza eventually fetched up at
a hospital in Casablanca,
a hospital in Casablanca,
93
325171
5050
Faiza, sonunda Kazablanka'da bir hastaneye getirildiğinde,
05:42
the man who offered to help her,
94
330221
2677
ona yardım etmeyi teklif eden adam
05:44
instead tried to rape her.
95
332898
3364
bunun yerine tecavüz etmeye teşebbüs etmiş.
05:50
Sadly, Faiza is not alone.
96
338350
3109
Ne yazık ki, Faiza yalnız değil.
05:53
In Egypt, where my research is focused,
97
341459
1786
Mısır'da, ki araştırmamda buraya odaklandım,
05:55
I have seen plenty of trouble
in and out of the citadel.
in and out of the citadel.
98
343245
5598
hisarın içinde ve dışında, bir sürü soruna tanık oldum.
06:00
There are legions of young men
99
348843
3339
Orada, genç erkeklerden oluşan gruplar var.
06:04
who can't afford to get married,
100
352182
2107
Evlenmeye güçleri yetmiyor.
06:06
because marriage has become
a very expensive proposition.
a very expensive proposition.
101
354289
3424
Çünkü evlilik çok pahalı bir külfet haline geldi.
06:09
They are expected to bear the burden
of costs in married life,
of costs in married life,
102
357713
3559
Onlardan, evlilik hayatının mali yükünü çekmeleri bekleniyor,
06:13
but they can't find jobs.
103
361272
2304
fakat iş bulamıyorlar.
06:15
This is one of the major drivers
of the recent uprisings,
of the recent uprisings,
104
363576
3174
Bu son ayaklanmaların öncülerinden biri de onlar.
06:18
and it is one of the reasons for the
rising age of marriage
rising age of marriage
105
366750
3165
Aynı zamanda, pek çok Arap ülkesinde evlilik yaşının yükselmesinin sebebi de bu.
06:21
in much of the Arab region.
106
369915
3031
06:24
There are career women who want to get married,
107
372946
2775
Orada, kariyer sahibi, evlenmek isteyen kadınlar var,
06:27
but can't find a husband,
108
375721
1598
fakat koca bulamıyorlar.
06:29
because they defy gender expectations,
109
377319
3185
Çünkü cinsiyet beklentilerine karşı gelmişler.
06:32
or as one young female doctor
in Tunisia put it to me,
in Tunisia put it to me,
110
380504
3787
Tunus'ta genç bir kadın doktor şöyle demişti;
06:36
"The women, they are becoming more and more open.
111
384291
2707
"Kadınlar, onlar gün geçtikçe daha açık hale geliyorlar.
06:38
But the man, he is still at the prehistoric stage."
112
386998
5803
Ama erkekler, hâlâ tarih öncesi devirdeler."
06:44
And then there are men and women who
cross the heterosexual line,
cross the heterosexual line,
113
392801
3890
Bir de heteroseksüel çizgiyi aşan kadın ve erkekler var,
06:48
who have sex with their own sex,
114
396691
1902
hemcinsleriyle seks yapan
06:50
or who have a different gender identity.
115
398593
3009
ya da farklı bir kimliğe sahip olan...
06:53
They are on the receiving end of laws
which punish their activities,
which punish their activities,
116
401602
3953
Onlar, faaliyetlerinden ötürü, kanunların ceza alan tarafındalar
06:57
even their appearance.
117
405555
2058
hatta görüntüleri değiştirmeye zorlanırlar.
06:59
And they face a daily struggle with social stigma,
118
407613
3835
Her gün yüzleştikleri mücadeleler vardır; toplumda damgalanmayla,
07:03
with family despair,
119
411448
1635
ailede hüsranla
07:05
and with religious fire and brimstone.
120
413083
4168
ve dinde cehennem ateşiyle...
07:09
Now, it's not as if it's all rosy
in the marital bed either.
in the marital bed either.
121
417251
4198
Tabii evlilikte, yatakta da her şey öyle toz pembe değil.
07:13
Couples who are looking for greater happiness,
122
421449
2526
Evliliklerinde, büyük mutluluklar arayan,
07:15
greater sexual happiness in their married lives,
123
423975
2639
daha fazla cinsel mutluluk isteyen çiftler,
07:18
but are at a loss of how to achieve it,
124
426614
2359
bunu nasıl elde edecekleri konusunda yollarını kaybetmişler.
07:20
especially wives, who are afraid
of being seen as bad women
of being seen as bad women
125
428973
4522
Özellikle de, yatakta biraz fazla kıpırdayacak olsa, kötü kadın gibi görüneceğinden korkan kadınlar.
07:25
if they show some spark in the bedroom.
126
433495
3204
07:28
And then there are those whose marriages
127
436699
1924
Bir de, evlilikleri aslında fuhuş için bir maske olanlar var.
07:30
are actually a veil for prostitution.
128
438623
3106
07:33
They have been sold by their families,
129
441729
2158
Aileleri tarafından, genellikle zengin Arap turistlere satılmışlar.
07:35
often to wealthy Arab tourists.
130
443887
2881
07:38
This is just one face of a booming
sex trade across the Arab region.
sex trade across the Arab region.
131
446768
5601
Bu, Arap ülkelerinde giderek artan seks ticaretinin sadece bir yüzü.
07:44
Now raise your hand if any of
this is sounding familiar to you,
this is sounding familiar to you,
132
452369
4188
Şimdi, bu anlattıklarım, kendi çevrenizden kulağınıza tanıdık geliyorsa, el kaldırın.
07:48
from your part of the world.
133
456557
3970
07:52
Yeah. It's not as if the Arab world
has a monopoly on sexual hangups.
has a monopoly on sexual hangups.
134
460527
6010
Evet. Cinsel sorunlar, Arap dünyasının tekelinde değil ya.
07:58
And although we don't yet have
an Arab Kinsey Report
an Arab Kinsey Report
135
466537
2970
Her ne kadar, elimizde henüz bir Arap Kinsey Raporu yoksa da,
08:01
to tell us exactly what's happening
inside bedrooms across the Arab region,
inside bedrooms across the Arab region,
136
469507
4413
Arap ülkelerinde, yatak odalarının içlerinde ne olup bittiğini tam olarak bilmesek de,
08:05
It's pretty clear that
something is not right.
something is not right.
137
473920
3943
bir şeylerin ters gittiği gayet aşikar.
08:09
Double standards for men and women,
138
477863
2688
Erkek ve kadınlara çifte standartlar uygulanması,
08:12
sex as a source of shame,
139
480551
3259
seksin bir utanç kaynağı olması,
08:15
family control limiting individual choices,
140
483810
4151
bireylerin tercihlerini kısıtlayan aile baskısı
08:19
and a vast gulf between appearance and reality:
141
487961
3747
ve görünen ile gerçek arasındaki büyük uçurum:
08:23
what people are doing
142
491708
1570
İnsanların ne yaptığı,
08:25
and what they're willing to admit to,
143
493294
2345
neleri itiraf edebildikleri
08:27
and a general reluctance to move
beyond private whispers
beyond private whispers
144
495639
3976
ve fısıltıların ötesine geçip,
ciddi ve devamlı bir kamu tartışması oluşturmaya olan genel gönülsüzlükleri konularında.
08:31
to a serious and sustained public discussion.
145
499615
4088
Kahire'deki bir doktorun dile getirdiği gibi;
08:35
As one doctor in Cairo summed it up for me,
146
503703
3489
08:39
"Here, sex is the opposite of sport.
147
507192
3325
"Burada, seks sporun tersidir.
08:42
Football, everybody talks about it,
148
510517
2166
Futbol; herkes onu konuşur,
08:44
but hardly anyone plays.
149
512683
1970
ama hemen hemen hiç kimse oynamaz.
08:46
But sex, everybody is doing it,
150
514653
1973
Fakat seks; herkes onu yapar,
08:48
but nobody wants to talk about it."
(Laughter)
(Laughter)
151
516626
4149
ama kimse bu konuda konuşmak istemez."
08:52
(Music) (In Arabic)
152
520775
10573
(Müzik) (Arapça)
09:03
SEF: I want to give you a piece of advice,
153
531348
2659
SEF: Sana bir tavsiye vermek istiyorum,
09:06
which if you follow it,
will make you happy in life.
will make you happy in life.
154
534007
4094
eğer yaparsan, seni hayatta mutlu edecek bir tavsiye.
09:10
When your husband reaches out to you,
155
538101
2375
Kocan sana yaklaştığında,
09:12
when he seizes a part of your body,
156
540476
2812
ve vücudunun bir kısmını kavradığında,
09:15
sigh deeply and look at him lustily.
157
543288
3366
derin bir nefes al ve ona şehvetle bak.
09:18
When he penetrates you with his penis,
158
546654
2523
Penisi ile sana nüfuz ettiğinde
09:21
try to talk flirtatiously and
move yourself in harmony with him.
move yourself in harmony with him.
159
549177
5293
onunla kur yaparak konuş ve vücudunu onunla uyum içinde hareket ettir.
09:26
Hot stuff!
160
554470
1443
Ateşli bir şey!
09:27
And it might sound that these handy hints
161
555928
1994
Bu kullanışlı ipuçları, kulağa
09:29
come from "The Joy of Sex" or YouPorn.
162
557922
3111
'The Joy of Sex' ten veya 'YouPorn' dan alınmış gibi gelebilir.
09:33
But in fact, they come from
a 10th-century Arabic book
a 10th-century Arabic book
163
561033
3852
Ama aslında 10. yüzyılda yazılmış, Arapça bir kitaptan geliyor.
09:36
called "The Encyclopedia of Pleasure,"
164
564885
2332
Kitabın adı: "Zevk Ansiklopedisi"
09:39
which covers sex from aphrodisiacs to zoophilia,
165
567217
4148
Afrodizyaklardan zoofiliye kadar, seksle ilgili pek çok şeyi kapsıyor.
09:43
and everything in between.
166
571365
3073
09:46
The Encyclopedia is just one
in a long line of Arabic erotica,
in a long line of Arabic erotica,
167
574438
4058
Ansiklopedi, Arap erotizmini konu alan pek çok kaynaktan bir tanesi.
09:50
much of it written by religious scholars.
168
578496
3229
Bunların çoğu, din adamları tarafından yazılmış.
09:53
Going right back to the Prophet Muhammad,
169
581725
2361
İslamda, Peygamber Muhammed'e kadar uzanan,
09:56
there is a rich tradition in Islam
170
584086
2417
zengin bir gelenek vardı:
09:58
of talking frankly about sex:
171
586503
2580
Seks hakkında açıkça konuşma.
10:01
not just its problems, but also its pleasures,
172
589083
3295
Sadece sorunlarını değil, aynı zamanda zevklerini de
10:04
and not just for men, but also for women.
173
592378
4575
ve sadece erkekler için değil, aynı zamanda kadınlar için de.
10:08
A thousand years ago, we used to have
whole dictionaries of sex in Arabic.
whole dictionaries of sex in Arabic.
174
596953
5867
Bin yıl önce, Arapça seks sözlükleri vardı.
10:14
Words to cover every conceivable sexual feature,
175
602820
4153
Akla gelebilecek her türlü cinsel özelliğin, pozisyonun ve tercihin kelime karşılığı vardı.
10:18
position and preference, a body of language
176
606973
3592
Bu sayfada gördüğünüz kadın figürünü oluşturabilecek bir dil zenginliği.
10:22
that was rich enough to make up the body
of the woman you see on this page.
of the woman you see on this page.
177
610565
6531
10:29
Today, this history is largely unknown
in the Arab region.
in the Arab region.
178
617096
3603
Bu tarih, bugün Arap ülkelerinde büyük ölçüde bilinmiyor.
10:32
Even by educated people, who often
feel more comfortable talking about sex
feel more comfortable talking about sex
179
620699
4804
Hatta eğitimli insanlar tarafından bile. Onlar genellikle, yabancı bir dilde seks konuşmayı,
10:37
in a foreign language than they do
in their own tongue.
in their own tongue.
180
625503
4978
kendi lisanlarında konuşmaktan daha rahat buluyorlar.
10:42
Today's sexual landscape looks
a lot like Europe and America
a lot like Europe and America
181
630481
3723
Bugünün cinsellik manzarası, Avrupa ve Amerika'nın
10:46
on the brink of the sexual revolution.
182
634204
2733
cinsel devrimin eşiğinde olduğu döneme benziyor .
10:48
But while the West has opened on sex,
183
636937
3048
Ama Batı, seks konusunda daha açık hale gelmişken,
10:51
what we found is that Arab societies appear
to have been moving in the opposite direction.
to have been moving in the opposite direction.
184
639985
6633
görüyoruz ki, Arap toplumlar tam tersi istikamette ilerliyor.
10:58
In Egypt and many of its neighbors,
185
646618
2255
Mısır ve komşularının birçoğunda bu;
11:00
this closing down is part of a wider closing
186
648873
2877
siyasi, sosyal ve kültürel düşüncedeki daha geniş bir kapalılaşmanın sadece bir parçası.
11:03
in political, social and cultural thought.
187
651750
3583
11:07
And it is the product of a complex historical process,
188
655333
4056
Aynı zamanda, karmaşık bir tarihsel sürecin ürünü,
11:11
one which has gained ground with the rise
of Islamic conservatism
of Islamic conservatism
189
659389
3793
1970'lerin sonlarından bu yana yükselen İslami muhafazakarlık akımı ile zemin kazanmış.
11:15
since the late 1970s.
190
663182
3001
11:18
"Just say no" is what conservatives
around the world
around the world
191
666183
3675
"Sadece, hayır de!" muhafazakarların, tüm dünyada
11:21
say to any challenge to the sexual status quo.
192
669858
4462
cinsel statükoya herhangi bir meydan okumaya karşılık söylediği söz.
11:26
In the Arab region, they brand these attempts
as a Western conspiracy
as a Western conspiracy
193
674320
4286
Arap ülkelerinde bu girişimleri; geleneksel Arap ve İslami
11:30
to undermine traditional Arab
and Islamic values.
and Islamic values.
194
678606
4302
zayıflatmaya yönelik, Batı'nın kurduğu komplo olarak etiketliyorlar.
11:34
But what's really at stake here
195
682908
1999
Ama burada asıl menfaat;
11:36
is one of their most powerful tools of control:
196
684907
3894
onların en güçlü kontrol aracı olan;
11:40
sex wrapped up in religion.
197
688801
4157
din ile örtülmüş seks.
11:44
But history shows us that
even as recently
even as recently
198
692958
3145
Tarih bize gösteriyor ki;
babalarımızın ve dedelerimiz zamanına kadar yakın bir döneme dek,
11:48
as our fathers' and grandfathers' day,
199
696103
2909
11:51
there have been times of greater pragmatism,
200
699012
2949
pragmatik, hoşgörülü ve farklı yorumların da değerlendirildiği günler olmuş.
11:53
and tolerance, and a willingness
to consider other interpretations:
to consider other interpretations:
201
701961
5520
Kürtaj olsun, mastürbasyon olsun ve hatta tahrike müsait bir konu olan homoseksüelite bile.
11:59
be it abortion, or masturbation, or even
the incendiary topic of homosexuality.
the incendiary topic of homosexuality.
202
707481
6919
12:06
It is not black and white,
as conservatives would have us believe.
as conservatives would have us believe.
203
714400
4866
Hiç de muhafazakarların inanmamızı istediği gibi, siyah-beyaz değilmiş her şey.
12:11
In these, as in so many other matters,
204
719266
3207
Bunda da, diğer pek çok konuda olduğu gibi;
12:14
Islam offers us at least 50 shades of gray.
205
722473
3421
İslam bize en azından, grinin 50 tonunu sunuyor.
12:17
(Laughter)
206
725894
2414
(Kahkaha)
12:20
Over my travels,
207
728308
1149
Seyahatlerim boyunca, Arap ülkelkerinde
12:21
I've met men and women
across the Arab region
across the Arab region
208
729457
2608
bu spektrumu keşfeden pek çok erkek ve kadınla tanıştım--
12:24
who've been exploring that spectrum --
209
732065
2993
12:27
sexologists who are trying
to help couples
to help couples
210
735058
2704
evliliklerinde daha büyük mutluluklara sahip olmaları için
12:29
find greater happiness in their marriages,
211
737762
3922
çiftlere yardım etmeye çalışan seksologlar,
12:33
innovators who are managing to get
sexuality education into schools,
sexuality education into schools,
212
741684
5682
okullara cinsel eğitim dersi koydurmayı başaran yenilikçiler,
12:39
small groups of men and women,
213
747366
2367
Çevrimiçi girişimler ve gerçek-dünyada destek çalışmalarıyla, akranlarına ulaşmaya çalışan
12:41
lesbian, gay, transgendered, transsexual,
214
749733
2716
12:44
who are reaching out to their peers
215
752449
1681
kadın, erkek, lezbiyen, gay, transseksüel grupları.
12:46
with online initiatives and real-world support.
216
754130
4658
12:50
Women, and increasingly men,
who are starting to speak out
who are starting to speak out
217
758788
3963
Seslerini çıkarmaya ve cinsel şiddete sokaklarda ve evlerinde karşı çıkmaya başlayan
12:54
and push back against sexual violence
218
762751
3086
12:57
on the streets and in the home.
219
765837
3556
kadınlar ve -sayıları giderek artış gösteren- erkekler.
13:01
Groups that are trying to help sex workers
protect themselves against HIV
protect themselves against HIV
220
769393
4733
Seks işçilerine, kendilerini HIV ve diğer mesleki tehlikelerden korumaları için
13:06
and other occupational hazards,
221
774126
2867
yardım etmeye çalışan gruplar
13:08
and NGOs that are helping unwed mothers like Faiza
222
776993
3928
ve Faiza gibi, evlenmemiş annelere toplumda bir yer bulmak
13:12
find a place in society, and critically,
stay with their kids.
stay with their kids.
223
780921
5781
ve daha önemlisi çocukları ile kalmalarını sağlamak için yardım eden STK'lar.
13:18
Now these efforts are small,
they're often underfunded,
they're often underfunded,
224
786702
3411
Bu çabalar küçük ve genelde yeteri kadar finansman bulamıyorlar
13:22
and they face formidable opposition.
225
790113
3303
ve korkunç bir muhalefetle karşı karşıya kalıyorlar.
13:25
But I am optimistic that, in the long run,
226
793416
3528
Ama, uzun vadede, zamanın değişip
13:28
times are changing, and they and their ideas
227
796944
3377
onların ve fikirlerinin zemin kazanacağı konusunda iyimserim.
13:32
will gain ground.
228
800321
1929
13:34
Social change doesn't happen in the Arab region
through dramatic confrontation,
through dramatic confrontation,
229
802250
5652
Toplumsal değişim, Arap bölgelerinde çarpıcı yüzleşmelerle,
13:39
beating or indeed baring of breasts,
230
807902
3387
dövüşle ya da gerçekten de göğüs açmayla değil,
13:43
but rather through negotiation.
231
811289
2465
müzakere yoluyla oluyor.
13:45
What we're talking here is not about a
sexual revolution,
sexual revolution,
232
813754
3670
Burada bahsettiğimiz şey, cinsellik devrimi değil, daha çok cinsellik evrimi.
13:49
but a sexual evolution,
learning from other parts of the world,
learning from other parts of the world,
233
817424
4474
Dünyanın diğer bölgelerinden öğrenerek, yerel şartlara göre adapte etmek.
13:53
adapting to local conditions,
234
821898
2376
13:56
forging our own path,
not following one blazed by another.
not following one blazed by another.
235
824274
5887
Kendi yolumuzu çizmek, başkaları tarafından konulan işaretleri takip etmek değil.
14:02
That path, I hope, will one day lead us
to the right to control our own bodies,
to the right to control our own bodies,
236
830161
6443
Bu yol, umarım, bir gün bize kendi bedenlerimizi kontrol etme hakkını verecek ve
14:08
and to access the information
and services we need
and services we need
237
836604
3070
tatminkar ve güvenli bir cinsel hayata sahip olmak için
14:11
to lead satisfying and safe sexual lives.
238
839674
4404
ihtiyacımız olan bilgi ve hizmetlere erişmemizi sağlayacak.
14:16
The right to express our ideas freely,
239
844078
2570
Düşüncelerimizi özgürce ifade etme hakkını,
14:18
to marry whom we choose,
to choose our own partners,
to choose our own partners,
240
846648
4655
seçtiğimiz kişiyle evlenme, partnerimizi seçebilme hakkını,
14:23
to be sexually active or not,
to decide whether to have children and when,
to decide whether to have children and when,
241
851303
4852
cinsel olarak aktif olma ya da olmama, istediğimizde çocuk sahibi olmaya da hiç olmama hakkını
14:28
all this without violence or force or discrimination.
242
856155
6379
ve tüm bunları; şiddete, zorlamaya veya ayrıma maruz kalmadan elde etmemizi sağlayacak.
14:34
Now we are very far from this
across the Arab region,
across the Arab region,
243
862534
3404
Bu Arap bölgesinden, şu anda oldukça uzağız
14:37
and so much needs to change:
244
865938
3107
ve çok şeyin değişmesi gerekiyor:
14:41
law, education, media, the economy,
245
869045
3928
Hukuk, eğitim, medya, ekonomi,
14:44
the list goes on and on,
246
872973
2873
liste böyle uzayıp gidiyor
14:47
and it is the work of a generation, at least.
247
875846
4318
ve bu, en azından bir neslin işi.
14:52
But it begins with a journey that I myself have made,
248
880164
3162
Fakat bu, bizzat kendimin yaptığı yolculuk ile başlıyor,
14:55
asking hard questions of received wisdoms
249
883326
2969
cinsel hayata dair edinilmiş bilgelikler hakkında zor sorular sorduğum bu yolculukla.
14:58
in sexual life.
250
886295
1808
15:00
And it is a journey which has
only served to strengthen my faith,
only served to strengthen my faith,
251
888103
4513
Bu yolculuk, benim inancımı güçlendirdi ve yerel tarih ve kültürlere olan minnetimi,
15:04
and my appreciation of local histories and cultures
252
892616
3518
15:08
by showing me possibilities
where I once only saw absolutes.
where I once only saw absolutes.
253
896134
5795
bir zamanlar benim sadece kesinlik gördüğüm yerdeki, olasılıkları göstererek...
15:13
Now given the turmoil in many
countries in the Arab region,
countries in the Arab region,
254
901929
3457
Şimdi, Arap bölgesindeki birçok ülkede yaşanan hengâme göz önüne alındığında,
15:17
talking about sex,
challenging the taboos,
challenging the taboos,
255
905386
3077
seks hakkında konuşmak, tabulara meydan okumak,
15:20
seeking alternatives might sound like
something of a luxury.
something of a luxury.
256
908463
5336
alternatifler aramak, kulağa lüksmüş gibi gelebilir..
15:25
But at this critical moment in history,
257
913799
2792
Ama tarihin bu kritik noktasında,
15:28
if we do not anchor freedom and justice,
258
916591
4378
özgürlük ve adalete, haysiyet ve eşitliğe,
15:32
dignity and equality,
259
920969
1632
15:34
privacy and autonomy in our personal lives,
in our sexual lives,
in our sexual lives,
260
922601
5242
gizlilik ve özerkliğe özel yaşamlarımızda, cinsel yaşamlarımızda demir atmazsak,
15:39
we will find it very hard to achieve in public life.
261
927843
4301
günlük hayatta elde etmemiz çok daha zor olacaktır.
15:44
The political and the sexual are intimate bedfellows,
and that is true for us all.
and that is true for us all.
262
932144
6755
Siyaset ve cinsellik, aynı yatağı paylaşırlar ve bu hepimiz için geçerlidir,
15:50
no matter where we live and love.
263
938899
3411
nerede yaşıyor ve aşık oluyorsak da...
15:54
Thank you.
264
942310
1516
Teşekkür ederim.
15:55
(Applause)
265
943826
4441
ABOUT THE SPEAKER
Shereen El Feki - Arab sexuality expertShereen El Feki works and writes on sexuality and social change in the Arab world.
Why you should listen
Dividing her time between London and Cairo, TED Fellow Shereen El Feki works on issues related to health and social welfare in the Arab region -- including intimate attitudes toward sexual (and political) freedoms, as explored in her new book, Sex and the Citadel.
Half-Egyptian and half-Welsh, El Feki was brought up in Canada. She started her professional life in medical science, with a PhD in molecular immunology from the University of Cambridge, and later worked as healthcare correspondent at The Economist. She also is a former vice chair of the United Nations' Global Commission on HIV and Law. While she has worked in regional media as a presenter with the Al Jazeera Network, and continues to write on social issues in the Arab world, her passion lies in projects that aim to better understand, and surmount, the social challenges facing Arabs, particularly young people.
Read a Q&A with Sheeren El Feki on the TED Fellows site.
Shereen El Feki | Speaker | TED.com