TED@BCG Paris
Oded Shoseyov: How we're harnessing nature's hidden superpowers
Oded Shoseyov: Doğanın gizli süpergüçlerini nasıl kopyalıyoruz?
Filmed:
Readability: 4.4
1,743,379 views
Bitki dünyasının en güçlü maddelerini böcek dünyasının en esnek maddeleriyle birleştirdiğinizde ortaya ne çıkar? Süper performanslı, bildiğimiz her şeyi dönüştürme kapasitesine sahip materyaller... Nano biyoteknolojisti Oded Shoseyov bizi kedi pirelerinden sekoya ağaçlarına, doğada bulunan materyallerin içerisinde bir yolculuğa çıkarıyor ve ekibinin bu bilgiyi spor ayakkabılarından medikal implantlara, hangi yaratıcı şekillerde kullandığını anlatıyor.
Oded Shoseyov - Nanobiotechnologist
Oded Shoseyov’s researches plant molecular biology protein engineering and nanobiotechnology, creating super-performing materials that are could change the way we build our future products. Full bio
Oded Shoseyov’s researches plant molecular biology protein engineering and nanobiotechnology, creating super-performing materials that are could change the way we build our future products. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Two hundred years of modern science.
0
1587
3032
200 yıllık modern bilim.
00:17
We have to admit
1
5678
1151
İtiraf etmeliyiz ki;
00:18
that our performance is not great.
2
6853
1665
performansımız o kadar da iyi değil.
00:20
The machines we build continue
to suffer from mechanical failures.
to suffer from mechanical failures.
3
8995
3336
Yaptığımız makineler mekanik hatalar
yüzünden bozulmaya devam ediyor.
yüzünden bozulmaya devam ediyor.
00:25
The houses we build
do not survive severe earthquakes.
do not survive severe earthquakes.
4
13109
3658
Yaptığımız evler şiddetli
depremlere dayanamıyor.
depremlere dayanamıyor.
00:29
But we shouldn't be so critical
of our scientists for a simple reason:
of our scientists for a simple reason:
5
17322
3442
Yine de, bilim insanlarımıza karşı o kadar
da eleştirel olmamalıyız.
da eleştirel olmamalıyız.
Basit bir sebep yüzünden:
Pek fazla zamanları yoktu.
Pek fazla zamanları yoktu.
00:33
they didn't have much time.
6
21817
1455
00:36
Two hundred years is not a lot of time,
7
24080
2320
200 yıl çok fazla bir zaman değil,
doğanın,
00:38
while nature had three billion years
8
26424
3223
3 milyar yılı vardı,
00:41
to perfect some of the most
amazing materials,
amazing materials,
9
29671
3602
bazı harika maddeleri
mükemmelleştirmesi için.
mükemmelleştirmesi için.
00:45
that we wish we had in our possession.
10
33297
2137
Elimizde de olmasını
isteyeceğimiz maddeler.
isteyeceğimiz maddeler.
00:48
Remember, these materials
carry a quality assurance
carry a quality assurance
11
36262
4640
Unutmayın ki, bu maddeler
3 milyar yılın kalite garantisini taşıyor.
00:52
of three billion years.
12
40926
1884
00:55
Take, for example, sequoia trees.
13
43694
1831
Mesela, sekoya ağaçları.
00:57
They carry hundreds of tons
for hundreds of years
for hundreds of years
14
45549
4147
Yüzlerce tonu yüzlerce sene taşıyabiliyor.
01:02
in cold weather, in warm climates,
15
50243
2918
Soğuk havada, sıcak iklimlerde,
UV ışınlarının altında.
01:05
UV light.
16
53185
1343
Eğer yapısına yüksek çözünürlüklü
elektron mikroskobuyla bakarsanız
elektron mikroskobuyla bakarsanız
01:06
Yet, if you look at the structure
by high-resolution electron microscopy,
by high-resolution electron microscopy,
17
54552
4573
01:11
and you ask yourself, what is it made of,
18
59149
3023
ve yapısının ne olduğunu merak ederseniz,
01:14
surprisingly, it's made of sugar.
19
62196
2772
şaşırtıcı bir şekilde
şekerden yapılmış olduğunu görürsünüz.
01:16
Well, not exactly as we drink in our tea.
20
64992
2809
Tam olarak çayımıza koyduğumuz
şekerden değil.
şekerden değil.
01:19
It's actually a nanofiber
called nanocrystalline cellulose.
called nanocrystalline cellulose.
21
67825
3911
Bu, Nanokristalin Selüloz
denilen bir nanofiber.
denilen bir nanofiber.
Ve bu nanokristalin selüloz çok güçlü.
Çelikten 10 kat daha güçlü.
Çelikten 10 kat daha güçlü.
01:23
And this nanocrystalline cellulose
is so strong, on a weight basis,
is so strong, on a weight basis,
22
71760
5965
01:29
it's about 10 times stronger than steel.
23
77749
3319
Ve şekerden yapılmış.
01:33
Yet it's made of sugar.
24
81092
1754
01:35
So scientists all over the world
believe that nanocellulose
believe that nanocellulose
25
83541
3821
Bu yüzden, tüm dünyadaki bilim insanları
nanoselülozun
nanoselülozun
sektörün en önemli materyallerinden biri
olacağında hemfikir.
olacağında hemfikir.
01:39
is going to be one of the most important
materials for the entire industry.
materials for the entire industry.
26
87386
4212
01:44
But here's the problem:
27
92328
1444
Ancak problem şurada:
01:45
say you want to buy
a half a ton of nanocellulose
a half a ton of nanocellulose
28
93796
3001
Diyelim ki yarım ton nanoselüloz
almak istiyorsunuz,
almak istiyorsunuz,
bir tekne veya uçak yapmak için.
01:48
to build a boat or an airplane.
29
96821
1619
01:50
Well, you can Google, you can eBay,
you can even Alibaba.
you can even Alibaba.
30
98852
3540
Google, eBay veya Alibaba'da bile
arasanız,
arasanız,
01:55
You won't find it.
31
103551
1156
bulamayacaksınız.
01:57
Of course, you're going to find
thousands of scientific papers --
thousands of scientific papers --
32
105189
3606
Tabii, binlerce akademik makale
bulabilirsiniz --
bulabilirsiniz --
Nanoselülozun mükemmel bir madde olduğunu
söyleyen çok iyi makaleler,
söyleyen çok iyi makaleler,
02:00
great papers, where scientists
are going to say this is a great material,
are going to say this is a great material,
33
108819
4817
bu maddeyle yapabileceğimiz
çok fazla şey derler.
çok fazla şey derler.
02:05
there are lots of things
we can do with it.
we can do with it.
34
113660
2104
02:07
But no commercial source.
35
115788
1504
Ancak ticari bir kaynak yok.
02:10
So we at the Hebrew University,
together with our partners in Sweden,
together with our partners in Sweden,
36
118286
4688
Hebrew Üniversitesi'nden bizler,
İsveç'teki ortaklarımızla,
İsveç'teki ortaklarımızla,
nanoselüloz üretmek için
endüstriyel ölçekte bir süreç
endüstriyel ölçekte bir süreç
02:14
decided to focus on the development
of an industrial-scale process
of an industrial-scale process
37
122998
5651
02:20
to produce this nanocellulose.
38
128673
1674
geliştirilmesine odaklanmaya karar verdik.
Ve tabii, ağaçları kesmek istemedik.
02:23
And, of course,
we didn't want to cut trees.
we didn't want to cut trees.
39
131093
2502
02:26
So we were looking for another source
40
134251
2699
O yüzden başka bir hammadde kaynağı aradık
02:28
of raw material,
41
136974
1352
ve bir tane bulduk --
02:30
and we found one -- in fact,
the sludge of the paper industry.
the sludge of the paper industry.
42
138350
4616
kâğıt endüstrisinin atıkları.
Sebep: Çünkü çok fazla vardı.
02:35
The reason: there is a lot of it.
43
143617
1965
Avrupa, tek başına yıllık olarak bu
materyalden
materyalden
02:38
Europe alone produces 11 million tons
44
146159
3810
11 milyon ton üretiyordu.
02:41
of that material annually.
45
149993
1541
Bu miktar,
02:44
It's the equivalent of a mountain
three kilometers high,
three kilometers high,
46
152447
4607
bir futbol sahasında,
3 kilometre yüksekte duran bir dağın
02:49
sitting on a soccer field.
47
157078
1431
hacmine eşit.
02:51
And we produce this mountain every year.
48
159039
2224
Ve bu dağı her sene üretiyoruz.
Yani herkes için bir çevre
sorunu oluşturuyor.
sorunu oluşturuyor.
02:53
So for everybody,
it's an environmental problem,
it's an environmental problem,
49
161693
3477
Bizim için ise, altın madeni değerinde.
02:57
and for us, it's a gold mine.
50
165194
2276
03:00
So now, we are actually producing,
on an industrial scale in Israel,
on an industrial scale in Israel,
51
168923
4162
Artık, endüstriyel ölçekte,
İsrail'de nanoselüloz üretiyoruz.
İsrail'de nanoselüloz üretiyoruz.
03:05
nanocellulose, and very soon, in Sweden.
52
173109
2551
Çok yakında, İsveç'te.
03:07
We can do a lot of things
with the material.
with the material.
53
175684
2150
Bu maddeyle birçok şey yapabiliriz.
Mesela, gördük ki;
03:09
For example,
54
177858
1375
03:11
we have shown that by adding
only a small percent of nanocellulose
only a small percent of nanocellulose
55
179257
3835
pamuk liflerine -- gömleğimin yapılmış
olduğu madde --
olduğu madde --
çok az yüzdeyle nanoselüloz
eklediğimizde
eklediğimizde
03:15
into cotton fibers, the same
as my shirt is made of,
as my shirt is made of,
56
183677
3236
dayanıklılığı inanılmaz
bir şekilde artıyor.
bir şekilde artıyor.
03:19
it increases its strength dramatically.
57
187595
2191
03:22
So this can be used
for making amazing things,
for making amazing things,
58
190611
4531
Bunu harika şeyler
yapmakta kullanabiliriz.
yapmakta kullanabiliriz.
03:27
like super-fabrics for industrial
and medical applications.
and medical applications.
59
195834
4632
Endüstriyel ve tıbbi uygulamalar için
süper lifler olarak mesela.
süper lifler olarak mesela.
03:33
But this is not the only thing.
60
201019
1894
Sadece bu da değil.
Mesela, kendi kendine durabilen,
kendine yeten yapılar,
kendine yeten yapılar,
03:34
For example, self-standing,
self-supporting structures,
self-supporting structures,
61
202937
3854
şu an görebildiğiniz sundurmalar örneğin,
03:38
like the shelters that you can see now,
62
206815
2596
Venedik Mimari Bienali'nde
sergilenmekte.
sergilenmekte.
03:41
actually are now showcasing
in the Venice Biennale for Architecture.
in the Venice Biennale for Architecture.
63
209435
4799
03:48
Nature actually didn't stop its wonders
64
216702
3173
Doğanın harikaları,
03:52
in the plant kingdom.
65
220683
1318
bitki krallığında bitmek bilmiyor.
03:55
Think about insects.
66
223144
1347
Böcekleri düşünün.
Kedi pireleri, örneğin,
03:56
Cat fleas, for example,
67
224515
1571
kendi boylarının 100 katı kadar
zıplama yeteneğine sahip.
zıplama yeteneğine sahip.
03:58
have the ability to jump
about a hundred times their height.
about a hundred times their height.
68
226110
3840
04:02
That's amazing.
69
230863
1456
Bu harika.
New York'taki Özgürlük Adası'nın
ortasında duran bir insanın
ortasında duran bir insanın
04:04
It's the equivalent of a person
70
232343
2596
04:06
standing in the middle
of Liberty Island in New York,
of Liberty Island in New York,
71
234963
3443
bir sıçrayışta
04:11
and in a single jump,
72
239033
1555
Özgürlük Heykeli'nin tepesine
04:12
going to the top of the Statue of Liberty.
73
240612
2880
ulaşmasına eşdeğer.
04:16
I'm sure everybody would like to do that.
74
244776
2436
Eminim herkes bunu yapabilmek ister.
O hâlde, asıl soru:
04:19
So the question is:
75
247236
1299
Kedi pireleri bunu nasıl yapıyor?
04:20
How do cat fleas do it?
76
248559
1961
04:22
It turns out, they make
this wonderful material,
this wonderful material,
77
250941
3270
Görünen o ki, resilin denilen
04:26
which is called resilin.
78
254235
1726
harika bir madde üretiyorlar.
04:28
In simple words, resilin,
which is a protein,
which is a protein,
79
256467
2909
Basitçe anlatmak gerekirse,
bir protein olan resilin,
bir protein olan resilin,
04:32
is the most elastic rubber on Earth.
80
260104
4041
dünyadaki en elastik kauçuk.
04:37
You can stretch it,
81
265565
2168
Gerebilirsiniz,
04:39
you can squish it,
82
267757
1627
ezebilirsiniz,
04:41
and it doesn't lose almost any energy
to the environment.
to the environment.
83
269408
3291
çevreye neredeyse hiç enerji yitirmez.
04:45
When you release it -- snap!
84
273699
1833
Bıraktığınızda --snap!
Tüm enerjisini geri alır.
04:47
It brings back all the energy.
85
275556
1625
04:50
So I'm sure everybody
would like to have that material.
would like to have that material.
86
278201
2891
Eminim herkes bu maddeye
sahip olmak ister.
sahip olmak ister.
04:53
But here's the problem:
87
281116
1372
Ancak sorun şurada:
04:55
to catch cat fleas is difficult.
88
283529
1889
Kedi pirelerini yakalamak çok zor.
(Kahkahalar)
04:57
(Laughter)
89
285442
1942
04:59
Why? Because they are jumpy.
90
287408
1837
Neden? Çünkü çok zıplıyorlar.
05:01
(Laughter)
91
289269
1521
(Kahkahalar)
05:03
But now, it's actually
enough to catch one.
enough to catch one.
92
291466
4282
Ancak aslında, bir tanesini
yakalamak yeterli.
yakalamak yeterli.
05:08
Now we can extract its DNA
93
296653
2096
Böylece DNA'sını çıkarabilir,
kedi pirelerinin nasıl resilin
ürettiğini okuyabilir
ürettiğini okuyabilir
05:10
and read how cat fleas make the resilin,
94
298773
3108
ve daha az hareket eden bir
organizmada kopyalayabiliriz,
organizmada kopyalayabiliriz,
05:13
and clone it into a less-jumpy
organism like a plant.
organism like a plant.
95
301905
4723
mesela bitki gibi.
Tam olarak böyle yaptık.
05:19
So that's exactly what we did.
96
307669
1685
05:21
Now we have the ability
to produce lots of resilin.
to produce lots of resilin.
97
309378
3306
Şu anda istediğimiz kadar resilin
üretebiliyoruz.
üretebiliyoruz.
05:25
Well, my team decided to do something
really cool at the university.
really cool at the university.
98
313348
3749
Ekibim, üniversitede çok iyi
bir şey yapmaya karar verdi.
bir şey yapmaya karar verdi.
Bitki krallığının ürettiği en dayanıklı
madde ile
madde ile
05:29
They decided to combine
99
317749
1329
05:31
the strongest material
produced by the plant kingdom
produced by the plant kingdom
100
319102
3222
böcek krallığının ürettiği
en elastik maddeyi
en elastik maddeyi
05:34
with the most elastic material
produced by the insect kingdom --
produced by the insect kingdom --
101
322348
3781
birleştirmeye karar verdiler --
nanoselüloz ve resilin.
05:38
nanocellulose with resilin.
102
326902
1878
05:41
And the result is amazing.
103
329420
1409
Sonuç harika.
05:43
This material, in fact, is tough,
elastic and transparent.
elastic and transparent.
104
331691
5493
Bu madde, çok sağlam, elastik ve saydam.
05:50
So there are lots of things
that can be done with this material.
that can be done with this material.
105
338181
3241
Yani, bu madde ile yapılabilecek
çok fazla şey var.
çok fazla şey var.
Mesela, yeni nesil spor ayakkabıları,
05:53
For example, next-generation sport shoes,
106
341446
2150
daha yükseğe zıplayabilmemiz,
daha hızlı koşabilmemiz için
daha hızlı koşabilmemiz için
05:55
so we can jump higher, run faster.
107
343620
2787
ve hatta,
05:58
And even touch screens
for computers and smartphones,
for computers and smartphones,
108
346800
4585
bilgisayar ve akıllı telefonlar için
dokunmatik ekranlar,
dokunmatik ekranlar,
kırılmayacak olanlarından.
06:03
that won't break.
109
351409
1374
06:04
Well, the problem is,
we continue to implant
we continue to implant
110
352807
3984
Şöyle bir sorunumuz var:
Vücudumuza sentetik implantlar
yerleştirmeye devam ediyoruz,
yerleştirmeye devam ediyoruz,
06:08
synthetic implants in our body,
111
356815
2088
adeta vücudumuza uhulayıp vidalıyoruz.
06:10
which we glue and screw into our body.
112
358927
2746
06:14
And I'm going to say
that this is not a good idea.
that this is not a good idea.
113
362514
2347
Bunun iyi bir fikir olmadığını
söyleyeceğim.
söyleyeceğim.
Neden?
Çünkü başarıya ulaşamıyor.
Çünkü başarıya ulaşamıyor.
06:16
Why? Because they fail.
114
364885
1911
Sentetik madde başarılı olamıyor,
06:19
This synthetic material fails,
115
367103
1456
06:20
just like this plastic fork,
116
368583
2049
aynı plastik bir çatal gibi.
06:23
that is not strong enough
for its performance.
for its performance.
117
371465
2333
Yapacağı iş için yeterince güçlü değil.
06:26
But sometimes they are too strong,
118
374483
1666
Bazen de çok güçlü olabiliyorlar.
Bu nedenle mekanik özellikleri
çevrelerindeki dokulara
çevrelerindeki dokulara
06:28
and therefore their mechanical
properties do not really fit
properties do not really fit
119
376173
3071
uyum sağlayamıyor.
06:31
their surrounding tissues.
120
379268
1490
06:33
But in fact, the reason
is much more fundamental.
is much more fundamental.
121
381671
2558
Aslında, çok daha temel bir sebebi var:
06:36
The reason is that in nature,
122
384810
2699
Doğada
hiçbir şey yok ki;
06:39
there is no one there
123
387533
1879
06:41
that actually takes my head
and screws it onto my neck,
and screws it onto my neck,
124
389436
3656
benim kafamı alıp boynumun
üzerine vidalayabilsin
üzerine vidalayabilsin
veya cildimi alıp vücudumun
06:45
or takes my skin
and glues it onto my body.
and glues it onto my body.
125
393727
2674
üzerine yapıştırabilsin.
Doğada her şey kendi kendine oluşuyor.
06:49
In nature, everything is self-assembled.
126
397413
2409
06:52
So every living cell,
127
400600
1870
Yani her canlı hücrenin,
bitki, böcek veya insan hücresi de olsa,
06:54
whether coming from a plant,
insect or human being,
insect or human being,
128
402494
4634
06:59
has a DNA that encodes
for nanobio building blocks.
for nanobio building blocks.
129
407152
4083
nanobiyo parçalar üretmeye
kodlanmış bir DNA'sı var.
kodlanmış bir DNA'sı var.
Çoğu zaman bunlar proteinler.
07:03
Many times they are proteins.
130
411259
1549
07:05
Other times, they are enzymes
that make other materials,
that make other materials,
131
413318
3631
Bazı zamanlar, başka
materyaller üreten enzimler,
materyaller üreten enzimler,
polisakkaridler, yağ asitleri gibi.
07:08
like polysaccharides, fatty acids.
132
416973
2087
07:11
And the common feature
about all these materials
about all these materials
133
419783
2644
Bu maddelerin ortak özelliği ise;
07:15
is that they need no one.
134
423189
1694
hiçbir şeye ihtiyaç duymamaları.
Birbirlerini tanıyıp
kendi kendilerine organize oluyorlar
kendi kendilerine organize oluyorlar
07:17
They recognize each other
and self-assemble
and self-assemble
135
425660
2946
ve bir yapı kuruyorlar --
07:20
into structures -- scaffolds
on which cells are proliferating
on which cells are proliferating
136
428630
4899
hücrelerin üzerlerinde hızla çoğalıp
dokuları oluşturduğu iskelet yapılarını.
dokuları oluşturduğu iskelet yapılarını.
07:25
to give tissues.
137
433553
1440
Bu dokular organlara dönüşüyor
ve hep beraber hayatı oluşturuyorlar.
ve hep beraber hayatı oluşturuyorlar.
07:27
They develop into organs,
and together bring life.
and together bring life.
138
435017
3187
Hebrew Üniversitesi'nde bizler,
10 sene önce,
10 sene önce,
07:32
So we at the Hebrew University,
about 10 years ago, decided to focus
about 10 years ago, decided to focus
139
440115
4941
insanlar için muhtemelen en önemli olan
biyomateryale odaklanmaya karar verdik:
biyomateryale odaklanmaya karar verdik:
07:37
on probably the most important
biomaterial for humans,
biomaterial for humans,
140
445080
4978
Kolajen. Neden kolajen?
07:42
which is collagen.
141
450998
1293
07:45
Why collagen?
142
453142
1190
07:46
Because collagen accounts for
about 25 percent of our dry weight.
about 25 percent of our dry weight.
143
454356
3714
Çünkü kolajen kuru ağırlığımızın
yaklaşık %25'ini oluşturuyor.
yaklaşık %25'ini oluşturuyor.
Su dışında, kolajenden daha fazla olan
bir materyal yok vücudumuzda.
bir materyal yok vücudumuzda.
07:50
We have nothing more than collagen,
other than water, in our body.
other than water, in our body.
144
458094
3604
07:54
So I always like to say,
145
462611
1973
Her zaman söylemekten hoşlandığım gibi,
07:56
anyone who is in the replacement
parts of human beings
parts of human beings
146
464608
3095
insana ait parçaları yerleştirmekle
uğraşan kimseler
uğraşan kimseler
07:59
would like to have collagen.
147
467727
1434
kolajene sahip olmak isterler.
İtiraf etmek gerekirse,
projeye başlamadan önce,
projeye başlamadan önce,
08:01
Admittedly, before we started our project,
148
469749
2938
halihazırda 1000'den
fazla kolajenden yapılmış
fazla kolajenden yapılmış
08:04
there were already more
than 1,000 medical implants
than 1,000 medical implants
149
472711
3643
medikal implant vardı.
08:08
made of collagen.
150
476378
1402
08:09
You know, simple things like
dermal fillers to reduce wrinkles,
dermal fillers to reduce wrinkles,
151
477804
3856
Bilirsiniz, kırışıklıkları azaltmak için
cilt dolguları,
cilt dolguları,
dudak büyütücüleri veya daha komplike
medikal implantlar,
medikal implantlar,
08:13
augment lips,
152
481684
1379
08:15
and other, more sophisticated
medical implants, like heart valves.
medical implants, like heart valves.
153
483087
4269
kalp kapakçıkları gibi.
08:19
So where is the problem?
154
487906
1400
O zaman sorun nerede?
08:22
Well, the problem is the source.
155
490076
1730
Sorun, kaynakta.
08:24
The source of all that collagen
156
492330
2325
Buradaki kolajenin tümü,
08:26
is actually coming from dead bodies:
157
494679
2942
ölü bedenlerden geliyor:
Ölü domuzlar, ölü inekler,
08:29
dead pigs, dead cows
158
497645
2110
hatta insan kadavralarından bile.
08:32
and even human cadavers.
159
500548
1310
08:34
So safety is a big issue.
160
502342
2240
Bu yüzden güvenirlik kısmı önemli.
08:37
But it's not the only one.
161
505701
1484
Ancak tek sorun bu değil.
08:39
Also, the quality.
162
507709
1294
Aynı zamanda, kalite de önemli.
08:41
Now here, I have a personal interest.
163
509756
2254
Şimdi burada, özel bir ilgimden
bahsetmek istiyorum.
bahsetmek istiyorum.
08:44
This is my father, Zvi,
in our winery in Israel.
in our winery in Israel.
164
512415
2793
Bu benim babam, Zvi, İsrail'deki
şaraphanemizde.
şaraphanemizde.
08:47
A heart valve, very similar
to the one that I showed you before,
to the one that I showed you before,
165
515792
3162
Size önceden gösterdiğime benzer
bir kalp kapakçığı,
bir kalp kapakçığı,
08:51
seven years ago,
was implanted in his body.
was implanted in his body.
166
519668
3083
7 sene önce, ona takılmıştı.
08:55
Now, the scientific literature says
that these heart valves start to fail
that these heart valves start to fail
167
523941
5136
Şimdi, bilim diyor ki,
bu kalp kapakçıkları
bu kalp kapakçıkları
operasyondan 10 sene sonra
bozulmaya başlıyor.
bozulmaya başlıyor.
09:01
10 years after the operation.
168
529101
2043
09:04
No wonder:
169
532446
1214
Hiç şaşırtıcı değil:
09:06
they are made from old, used tissues,
170
534295
3496
Eski, kullanılmış dokulardan yapılıyorlar,
09:10
just like this wall made of bricks
that is falling apart.
that is falling apart.
171
538426
3730
aynı tuğlalardan yapılan bu duvarın
çökmesi gibi.
çökmesi gibi.
Tabii ki, bu tuğlaları alıp
09:14
Yeah, of course, I can take
those bricks and build a new wall.
those bricks and build a new wall.
172
542778
3441
yeni bir duvar örebilirim.
09:18
But it's not going to be the same.
173
546749
1897
Ancak aynısı olmayacaktır.
Amerika Gıda ve İlaç Kurumu,
2007'de bir bildiri yayımlayarak,
2007'de bir bildiri yayımlayarak,
09:20
So the US Food and Drug Administration
174
548670
3462
09:25
made a notice already in 2007,
175
553140
2135
09:27
asking the companies to start to look
for better alternatives.
for better alternatives.
176
555838
3508
şirketlerden daha iyi alternatifleri
araştırmalarını istemişti.
araştırmalarını istemişti.
09:32
So that's exactly what we did.
177
560291
1647
Biz de tam olarak öyle yaptık.
09:34
We decided to clone all the five
human genes responsible
human genes responsible
178
562892
4642
İnsanlardaki 1.tür kolajeni yapan
5 insan genini
5 insan genini
09:39
for making type I collagen in humans
179
567558
3225
09:43
into a transgenic tobacco plant.
180
571506
3420
trangenik tütün bitkisine kopyaladık.
09:47
So now, the plant has the ability
to make human collagen brand new,
to make human collagen brand new,
181
575462
5762
Şu anda, bu bitki yepyeni insan
kolajeni üretme yetisine sahip,
kolajeni üretme yetisine sahip,
yepyeni,
el sürülmemiş.
09:53
untouched.
182
581248
1156
Bu harika bir şey.
09:54
This is amazing.
183
582428
1233
Şu anda bunu yapabiliyoruz.
09:56
Actually, it's happening now.
184
584409
1767
09:58
Today in Israel, we grow it
in 25,000 square meters of greenhouses
in 25,000 square meters of greenhouses
185
586899
5116
İsrail'de 25.000 metrekarelik
seralarda bunu yetiştiriyoruz.
seralarda bunu yetiştiriyoruz.
10:04
all over the country.
186
592039
1245
Tüm ülkede.
Çiftçiler bunu küçük bitkiler
hâlinde alıyorlar.
hâlinde alıyorlar.
10:05
The farmers receive
small plantlets of tobacco.
small plantlets of tobacco.
187
593689
2828
10:08
It looks exactly like regular tobacco,
188
596541
1950
Aynı normal tütün gibi görünüyor.
5 insan geni taşıyor olmalarının dışında.
10:10
except that they have five human genes.
189
598896
2150
1. tür kolajen üretebiliyorlar.
10:13
They're responsible for making
type I collagen.
type I collagen.
190
601459
2312
50 ila 70 gün boyunca büyütüyoruz,
10:16
We grow them for about 50 to 70 days,
191
604691
2929
yapraklarını topluyoruz
10:20
we harvest the leaves,
192
608628
1222
ve soğutuculu kamyonlarla
10:22
and then the leaves are transported
by cooling trucks to the factory.
by cooling trucks to the factory.
193
610540
3865
fabrikaya taşıyoruz.
10:26
There, the process of extracting
the collagen starts.
the collagen starts.
194
614809
3231
Burada, kolajeni çıkarma
işlemleri başlıyor.
işlemleri başlıyor.
10:30
Now, if you ever made a pesto --
essentially, the same thing.
essentially, the same thing.
195
618555
3487
Eğer pesto yaptıysanız --
aslında aynı işlem.
aslında aynı işlem.
(Kahkahalar)
10:34
(Laughter)
196
622066
1516
10:36
You crush the leaves, you get
the juice that contains the collagen.
the juice that contains the collagen.
197
624198
4189
Yaprakları eziyorsunuz,
kolajen içeren suyu çıkarıyorsunuz,
10:40
We concentrate the protein,
198
628411
1894
proteini konsantre hâle getiriyoruz,
10:42
transfer the protein to clean rooms
for the final purification,
for the final purification,
199
630329
3267
son arındırma için proteini
temiz yerlere taşıyoruz.
temiz yerlere taşıyoruz.
10:45
and the end result is a collagen
identical to what we have in our body --
identical to what we have in our body --
200
633620
5320
Son noktada, vücudumuzdaki
kolajenin aynısını elde ediyoruz --
kolajenin aynısını elde ediyoruz --
10:51
untouched, brand new
201
639956
1699
el değmemiş, yepyeni.
Bununla çeşitli medikal implantlar
üretiyoruz:
üretiyoruz:
10:54
and from which we make
different medical implants:
different medical implants:
202
642201
2536
10:57
bone void fillers, for example,
203
645656
2455
Kemik boşlukları dolgusu mesela,
ciddi kemik kırıkları,
omurga füzyonu için.
omurga füzyonu için.
11:00
for severe bone fractures, spinal fusion.
204
648135
4298
Hatta son zamanlarda, Avrupa'da piyasaya,
11:05
And more recently, even,
205
653068
1565
11:06
we've been able to launch
into the market here in Europe
into the market here in Europe
206
654657
4372
diyabetik ayak ülseri için
akıcı bir jel sürdük,
akıcı bir jel sürdük,
11:11
a flowable gel that is used
for diabetic foot ulcers,
for diabetic foot ulcers,
207
659790
3343
şu anda tıbbi tedavilerde
kullanımı onaylandı.
kullanımı onaylandı.
11:15
that is now approved
for use in the clinic.
for use in the clinic.
208
663651
2143
Bu bir bilim kurgu değil.
11:18
This is not science fiction.
209
666823
1528
Şu anda bu oluyor.
11:20
This is happening now.
210
668716
1651
İnsan vücudunun çeşitli yerlerine
yerleştirebileceğimiz
yerleştirebileceğimiz
11:22
We are using plants
to make medical implants
to make medical implants
211
670391
4546
medikal implantlar yapmak için
bitkileri kullanıyoruz.
11:26
for replacement parts for human beings.
212
674961
2008
11:29
In fact, more recently,
we've been able to make collagen fibers
we've been able to make collagen fibers
213
677660
4411
Aslında, son zamanlarda kolajen
lifler yapabilmeye başladık.
lifler yapabilmeye başladık.
11:34
which are six times stronger
than the Achilles tendon.
than the Achilles tendon.
214
682095
3297
Aşil tendonundan 6 kat daha güçlü.
11:37
That's amazing.
215
685796
1321
Bu mükemmel.
İrlanda'daki partnerlerimizle beraber,
11:39
Together with our partners from Ireland,
216
687141
2882
11:42
we thought about the next thing:
217
690047
1715
bir sonraki adımı düşündük:
11:44
adding resilin to those fibers.
218
692112
2246
Bu liflere resilin eklemek.
11:47
By doing that,
219
695311
1297
Bunu yaparak süperlif
geliştirmiş olacağız,
geliştirmiş olacağız,
11:48
we've been able to make a superfiber
220
696632
2798
%380 daha güçlü,
11:51
which is about 380 percent tougher,
221
699454
2974
11:54
and 300 percent more elastic.
222
702775
2712
%300 daha esnek.
İşin garip yanı şu ki, gelecekte
bir hastaya,
bir hastaya,
11:58
So oddly enough, in the future,
223
706133
2458
12:00
when a patient is transplanted
with artificial tendons or ligaments
with artificial tendons or ligaments
224
708615
4960
bu liflerden yapılmış yapay tendon
veya bağ doku
veya bağ doku
12:05
made from these fibers,
225
713599
1730
nakledildiğinde
12:07
we'll have better performance
after the surgery
after the surgery
226
715809
3123
ameliyattan sonraki performansı,
hasar görmeden öncekinden
çok daha iyi olacak.
çok daha iyi olacak.
12:10
than we had before the injury.
227
718956
1729
Peki, gelecekte bizi neler bekliyor?
12:13
So what's for the future?
228
721642
1725
Gelecekte, inanıyoruz ki,
12:15
In the future, we believe
we'll be able to make
we'll be able to make
229
723391
3001
doğanın bize bahşettiği birçok nanobiyo
yapı parçalarını --
yapı parçalarını --
12:18
many nanobio building blocks
that nature provided for us --
that nature provided for us --
230
726416
3577
kolajen, nanoselüloz, resilin ve daha
birçoklarını yapabiliyor olacağız.
birçoklarını yapabiliyor olacağız.
12:22
collagen, nanocellulose,
resilin and many more.
resilin and many more.
231
730017
3840
Bu sayede, daha iyi makineler,
daha iyi performans gösterecekler,
daha iyi performans gösterecekler,
12:26
And that will enable us to make
better machines perform better,
better machines perform better,
232
734230
3843
12:30
even the heart.
233
738097
1182
kalp bile.
12:31
Now, this heart
is not going to be the same
is not going to be the same
234
739651
2446
Kalp, bir bağışçıdan aldığımız gibi değil,
12:34
as we can get from a donor.
235
742121
2142
ondan da daha iyi olacak.
12:36
It will be better.
236
744977
1309
Performansı daha iyi olacak
12:38
It actually will perform better
237
746834
2032
12:40
and will last longer.
238
748890
1301
ve kullanım süresi daha uzun olacak.
12:42
My friend Zion Suliman once told me
239
750945
2445
Arkadaşım Zion Suliman
bir keresinde zekice bir şey söylemişti.
12:45
a smart sentence.
240
753414
2213
Demişti ki, "yeni bir fikir duymak
istiyorsanız,
istiyorsanız,
12:48
He said, "If you want a new idea,
241
756301
3037
eski bir kitaba bakmalısınız."
12:51
you should open an old book."
242
759362
1629
Ben de diyorum ki, bu kitap
zaten yazıldı.
zaten yazıldı.
12:53
And I'm going to say
that the book was written.
that the book was written.
243
761431
3502
Evrimin 3 milyar yılı boyunca yazıldı.
12:57
It was written over three billion years
244
765815
2141
12:59
of evolution.
245
767980
1157
13:01
And the text is the DNA of life.
246
769566
3055
Ve içeriği, hayatın DNA'sı.
Tek yapmamız gereken,
13:05
All we have to do
247
773923
1214
bu metni okumak,
13:07
is read this text,
248
775816
1380
doğanın bu armağanına kucak açmak
13:10
embrace nature's gift to us
249
778156
2557
ve ilerlemeye buradan başlamak.
13:12
and start our progress from here.
250
780737
1988
Teşekkürler.
13:15
Thank you.
251
783252
1161
13:16
(Applause)
252
784437
3880
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Oded Shoseyov - NanobiotechnologistOded Shoseyov’s researches plant molecular biology protein engineering and nanobiotechnology, creating super-performing materials that are could change the way we build our future products.
Why you should listen
A professor at the Hebrew University of Jerusalem. Oded Shoseyov is an expert in nanobiotechnology; he has authored or co-authored more than 160 scientific publications and is the inventor or co-inventor of 45 patents. Shoseyov received the Kaye Innovation Award from the Hebrew University in 2010, and an honorable mention from the Israeli Prime Minister for his contributions in entrepreneurship and innovation in 2012. He has founded ten companies, several of which are focused on engineering new materials for use in human tissue, jet fuel and food packaging.
Oded Shoseyov | Speaker | TED.com