Tim Harford: A powerful way to unleash your natural creativity
Tim Harford: Doğal yaratıcılığınızı serbest bırakmak için güçlü bir yol
Tim Harford's writings reveal the economic ideas behind everyday experiences. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
is to do neither."
her ikisini de yapmamaktır."
of multitasking, isn't it,
çoklu görev hezimeti, değil mi?
the Roman writer Publilius Syrus,
Publilius Syrus'a atfedilir
he probably never said it.
muhtemelen o hiç söylememiştir.
is -- is it true?
for emailing at the dinner table
göndermek ya da araba sürerken mesajlaşmak
for live tweeting at TED Talk, as well.
konusunda, bu apaçık doğru.
that for an important kind of activity,
için bunu tartışmak istiyorum,
or three or even four --
veya üç hatta dört --
four remarkable scientific papers.
bilimsel makale yayınladı.
that atoms exist,
deneysel ispat sağlıyordu
behind most of financial economics.
ardındaki temel matematiği gösteriyordu.
of special relativity.
on the photoelectric effect,
it's a nice one.
bu yüzden çalışıyor, bu güzel.
you might have heard of:
bir denklemi öğretiyor:
shouldn't do several things at once.
yapmamanız gerektiğini tekrar söyleyin.
and the photoelectric effect --
üzerinde çalışmak --
kind of multitasking
bir yandan "Westworld" izlemek gibi
you're watching "Westworld."
tam olarak aynı şey değil.
Einstein's -- he's Einstein,
Einstein'ın -- o Einstein,
that Einstein was demonstrating,
gösterdiği davranış modeli,
among highly creative people,
arasında oldukça yaygın,
feels like a counterintuitive idea.
mantık dışı bir fikirmiş gibi geliyor.
on the go at the same time,
birden çok projeye sahip olmak
between topics as the mood takes you,
duruma göre, konular arasında
into multitasking out of desperation.
çoklu göreve geçmeye alışkınız.
we want to do everything at once.
bir kerede yapmak istiyoruz.
to slow multitasking down,
quite brilliantly.
işe yaradığını görebiliriz.
by the name of Bernice Eiduson
adlı genç bir psikolog
and the working habits
ve Richard Feynman dâhil
and Richard Feynman.
professor Eiduson herself had died.
sonra bile devam etti.
are able to go on producing important work
önemli çalışmalar üretmeye
is it their skill set,
and I think to some people surprising.
ve sanırım bazıları için de şaşırtıcıydı.
kept changing the subject.
konuyu değiştirip durdular.
makalesi boyunca
published research papers.
enduringly creative scientists
yaratıcı olan bilim insanları,
in their first 100 research papers.
43 kez konu değiştirdiler.
to creativity is multitasking
we need to reclaim multitasking
değerlendirmemiz gerektiğini
how powerful it can be.
hatırlamamızı öne sürüyor.
to have found this.
to study different highly creative people
incelemek için farklı yöntemler kullanarak
they have multiple projects in progress
birden çok projelerinin
than most of us to have serious hobbies.
bizim edinme ihtimalimizden fazla.
among creative people is ubiquitous.
ağır çekimde çoklu görev yaygın bir şey.
an idea from its original context
orijinal bağlamından aldığınızda gelir
tırmanarak geçirirseniz
from one box into another.
consider the original eureka moment.
orijinal ''evreka'' anını düşünün.
with a difficult problem.
the displacement of water.
as he's taking a bath,
the water level rise and fall.
yükselip azalmasını izliyor.
while having a bath isn't multitasking,
çözmek çoklu görev değilse
that multitasking can work
ikinci sebebi,
about the benefits of cross-training.
faydalarından bahsedebilir.
your mind, too.
18 randomly chosen medical students
rastgele seçilmiş 18 tıp öğrencisini
at the Philadelphia Museum of Art,
bir kursa kaydettirdiler,
and analyze works of visual art.
eleştirmeyi ve incelemeyi öğrendiler.
with a control group
at performing tasks
inceleyerek teşhis etmek gibi
by analyzing photographs.
büyük ölçüde daha iyi hâle geldiler.
better at what we do,
olmak istiyorsak
doing something else,
biraz vakit geçirmeliyiz,
appear to be as completely distinct
ve sanat tarihi gibi
example than Einstein? OK.
bir örneğe gidelim mi? Tamam.
of "Jurassic Park" and "E.R."
ve "E.R."ın yaratıcısı.
he originally trained as a doctor,
doktorluk eğitimi alıyor
the original "Westworld" movie.
about computer programming.
bilgisayar programcılığı hakkında.
the fruits of all this variety
en başarılı kitabını kaleme almış olarak
most commercially successful book.
successful TV series.
en başarılı TV dizisi de.
successful movie.
en başarılı filmi de.
can help us solve problems.
olacağına dair üçüncü bir sebep de var.
when we're stuck.
of working on a crossword puzzle
oluşan hissi hayal edin
the wrong answer is stuck in your head.
cevabın kafanıza takılıp kalmış olması.
just go and do something else.
gidin ve başka bir şey yapın.
to pop into the front of your mind.
gelmesi için alan oluşturacak.
that interests me,
daha yavaş zaman ölçeğinde,
your rockets keep crashing.
roketleriniz çarpışıp duruyor.
about a school for wizards.
romanınızı kimse yayınlamak istemiyor.
to the problem that you're working on.
problemin çözümünü bulamıyorsunuz.
means stasis, stress,
durgunluk, stres
challenging project to work on,
başka heyecanlı bir projeniz varsa
to do something else.
başka bir şey yapma fırsatıdır.
even Albert Einstein.
Albert Einstein bile.
miraculous year that I described,
mucizevi yıldan on yıl sonra
of his theory of general relativity,
parçalarını bir araya getiriyordu;
emission of radiation.
S harfi, belki biliyorsunuzdur.
foundation for the laser beam,
temelini oluşturuyordu
and he's refreshed.
teorisine geri dönüyordu.
to believe it for years.
yıllarca buna inandıramadı.
on laser beams,
işi devam ettirebiliyorsanız
for slow-motion multitasking.
that it's going to turn you into Einstein.
dönüştüreceği sözü vermiyorum.
to turn you into Michael Crichton.
dönüştüreceği sözü bile vermiyorum.
to organize our creative lives.
düzenlemenin güçlü bir yolu.
becoming completely overwhelming?
bu projeleri nasıl durduracağız?
straight in our minds?
zihnimizde nasıl tutacağız?
a practical solution
Twyla Tharp'tan, pratik bir çözüm.
choreographer, Twyla Tharp.
mixed genres, won prizes,
türleri karıştırdı, ödüller kazandı,
from Philip Glass to Billy Joel.
herkesin müziğiyle dans etti.
multitasker, of course she is.
yapan biri, elbette öyle.
projects from becoming overwhelming
engellemek için kullandığı yöntem,
a big cardboard box,
on the side of the box.
and books, magazine cuttings,
herhangi bir şeyi, DVD'leri ve kitapları,
of creative inspiration.
kutuların içerisine atıyor.
have to worry about forgetting.
endişe etmeyeceğim anlamına geliyor.
for a creative person
korkularından biri,
and put it in a safe place.
kaybetme korkusudur.
or in their digital equivalents.
ya da dijital eşdeğerlerinde.
of slow-motion multitasking.
multitasking is so staggering,
sarsıcı olan bir adam,
was doing at different times,
ne yaptığını biliyoruz
Howard Gruber and Sara Davis
Howard Gruber ve Sara Davis
and his notebooks.
the onboard naturalist on the "Beagle."
yerleşik doğa bilimci olmak için kaydoldu.
that eventually took five years
sularında yüzmesi,
the southern oceans of the Earth,
ve Hint okyanusundan geçmesiyle
passing through the Indian ocean.
he began researching coral reefs.
kayalıklarını araştırmaya başladı.
between his two interests
zooloji ve jeoloji arasında
about slow processes.
hakkında düşünmesini sağlamıştı.
even further: psychology, botany;
başladı: Psikoloji, botanik;
between these different fields.
on two very interesting projects.
üzerinde çalışmaya başladı.
which he titles
studying my field, economics.
ekonomi çalışmaya başlıyor.
by the economist Thomas Malthus.
bir kitabını okuyor.
could emerge and evolve slowly,
çıkabileceğini ve yavaşça gelişebileceğini
of the survival of the fittest.
süreci aracılığıyla fark ediyor.
he writes it all down,
of the theory of evolution,
experiment right there,
the development of a human infant.
gözlemleyebiliyorsunuz.
Darwin starts making notes.
on the theory of evolution
çalışmaya devam ediyor,
enough about taxonomy.
yeterli bilgi sahibi olmadığını anlıyor.
becoming the world's leading expert
dünyanın öncü uzmanı hâline gelmek için
for his entire life, he never finishes it.
üzerinde çalışmaya devam ettiği bir kitap.
all the basic elements.
düzenledikten 20 yıl sonra yayınlandı.
controversial book.
tartışmaya yol açan kitap.
the development of the human infant.
gelişimi hakkındaki kitap.
when he could see his son, William,
önünde emeklerken görebildiğinde
floor in front of him.
William was 37 years old.
William 37 yaşındaydı.
in pots, with glass covers.
yer solucanları ve cam kapaklarla doluydu.
to see if they'll respond.
üstlerine ışık tutuyordu.
to see if they move away.
sıcak maşa tutuyordu.
to see if they have a sense of smell.
üstlerine üflüyordu.
at the earthworms.
kitabının alacağı tepki konusunda
of his book "The Descent of Man."
ve endişeliyken düşünmek istiyorum.
or turn on the television.
veya televizyonu açabiliriz.
into the billiard room to relax
ölçüde inceleyerek rahatlamak için
that one of his last great works
çalışmalarından birinin şu olması normal:
Through The Action of Worms."
Sebzelerde Küf Oluşumu"
projects for 44 years.
bilimsel projeler yapacağını sanmıyorum.
from the great slow-motion multitaskers.
insanlarından öğrenecek bir şeyimiz var.
to Michael Crichton and Twyla Tharp.
Michael Crichton'dan Twyla Tharp'a.
to present us with a choice.
seçenek sunuyor gibi görünüyor.
from browser window to browser window,
hızlı hızlı geçmeyeceksek
to the exclusion of everything else.
tek bir şeye odaklanarak.
yaramasını sağlayabiliriz,
serbest bırakabiliriz.
ABOUT THE SPEAKER
Tim Harford - Economist, journalist, broadcasterTim Harford's writings reveal the economic ideas behind everyday experiences.
Why you should listen
In the Undercover Economist column he writes for the Financial Times, Tim Harford looks at familiar situations in unfamiliar ways and explains the fundamental principles of the modern economy. He illuminates them with clear writing and a variety of examples borrowed from daily life.
His book, Adapt: Why Success Always Starts With Failure, argues that the world has become far too unpredictable and complex for today's challenges to be tackled with ready-made solutions and expert opinions. Instead, Harford suggests, we need to learn to embrace failure and to constantly adapt, to improvise rather than plan, to work from the bottom up rather than the top down. His next book, Messy: Thriving in a Tidy-Minded World will be published in September 2016.
Harford also presents the BBC radio series More or Less, a rare broadcast program devoted, as he says, to "the powerful, sometimes beautiful, often abused but ever ubiquitous world of numbers."
He says: "I’d like to see many more complex problems approached with a willingness to experiment."
Tim Harford | Speaker | TED.com