TEDxMileHigh
Carson Bruns: Could a tattoo help you stay healthy?
Carson Bruns: Bir dövme sağlıklı kalmanıza yardımcı olabilir mi?
Filmed:
Readability: 4.6
624,671 views
Dövmeleri hem göze hitap eden hem de faydalı yapabilir miyiz? Nanoteknoloji uzmanı Carson Bruns, renk değiştirerek, güneş yanığı olurken size haber verebilecek mürekkep gibi, çevreye tepki veren yüksek teknolojili dövmeler yarattığı çalışmalarını paylaşıyor ve sağlığımız hakkında gerçek zamanlı bilgi vermelerinin heyecan verici yollarını gösteriyor.
Carson Bruns - Chemist, visual artist
A creator of color-changing tattoo inks and shape-shifting molecular machines, Carson Bruns uses nanoscience to invent new materials and technologies. Full bio
A creator of color-changing tattoo inks and shape-shifting molecular machines, Carson Bruns uses nanoscience to invent new materials and technologies. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
I'd like to introduce you
to an interesting person named Ötzi.
to an interesting person named Ötzi.
0
1042
5017
Sizi Ötzi adında ilginç bir
insanla tanıştırmak istiyorum
insanla tanıştırmak istiyorum
00:18
He lives in Italy
1
6083
1518
İtalya'da yaşıyor.
00:19
at the South Tyrol Museum of Archaeology
2
7625
2476
Güney Tirol Arkeoloji Müzesi'nde.
00:22
because he's a mummy.
3
10125
1667
Çünkü o bir mumya.
Bu, onun 5.300 yıl önce
hayattayken nasıl göründüğüne dair
hayattayken nasıl göründüğüne dair
00:24
This is an artist's rendition
of what he might have looked like
of what he might have looked like
4
12833
2976
00:27
when he was alive 5,300 years ago.
5
15833
1625
bir sanatçı tarafından yapılan temsili.
Bugün neye benzediğini
görmek ister misiniz?
görmek ister misiniz?
00:30
You want to see what he looks like today?
6
18481
1953
00:32
(Laughter)
7
20458
1310
(Gülüşler)
00:33
OK, brace yourselves,
gross mummy pic coming at you.
gross mummy pic coming at you.
8
21792
2875
Tamam, sıkı durun,
çirkin mumya fotoğrafı geliyor.
çirkin mumya fotoğrafı geliyor.
00:37
So, he's not as handsome as he used to be,
9
25833
4476
Eskiden olduğu kadar yakışıklı değil
ama bir mumyaya göre gerçekten iyi durumda
00:42
but he's actually
in great shape for a mummy
in great shape for a mummy
10
30333
2768
çünkü donmuş bir buzun içinde keşfedildi.
00:45
because he was discovered frozen in ice.
11
33125
2292
00:48
Ötzi is the oldest mummy that's been
discovered with preserved skin.
discovered with preserved skin.
12
36417
4226
Ötzi, derisi korunmuş şekilde
bulunan en eski mumyadır.
bulunan en eski mumyadır.
5.300 yıl çok uzun bir süre.
00:52
5,300 years is super old,
13
40667
2101
Mısır piramitlerinden eski
00:54
older than the Egyptian pyramids,
14
42792
2267
00:57
and Ötzi's skin is covered
in 61 black tattoos,
in 61 black tattoos,
15
45083
5935
ve Ötzi'nin cildi 61 siyah dövmeyle kaplı.
Vücudundaki tüm çizgiler ve çarpılar
01:03
all lines and crosses on parts of his body
16
51042
2476
acı çekiyor olabileceği yerlerde.
01:05
where he might have experienced pain.
17
53542
2851
Bilim adamları bunların
akapunktur gibi bir terapi için
akapunktur gibi bir terapi için
01:08
So scientists think
that they might have been used
that they might have been used
18
56417
2559
01:11
to mark sites for some kind of therapy,
19
59000
1934
alan işaretlemekte kullanılmış
olabileceğini düşünüyor.
olabileceğini düşünüyor.
01:12
like acupuncture.
20
60958
1250
01:15
So clearly, if the oldest skin we've seen
21
63375
3643
Yani görülüyor ki gördüğümüz
en eski cilt bile dövmeliyse
en eski cilt bile dövmeliyse
01:19
is all tattooed up,
22
67042
1642
dövme yapmak çok eski bir uygulamadır.
01:20
tattooing is a very ancient practice.
23
68708
2643
Bugüne gelirsek
01:23
But fast-forward to today
and tattoos are everywhere.
and tattoos are everywhere.
24
71375
3893
dövmeler her yerde.
Her dört Amerikalıdan birinde dövme var.
01:27
Almost one in four Americans has a tattoo,
25
75292
2851
Bu, milyarlarca dolarlık bir endüstri.
01:30
it's a multibillion-dollar industry,
26
78167
2684
Dövmeyi sevseniz de sevmesiniz de
01:32
and whether you love tattoos or hate them,
27
80875
2559
bu konuşma bakış açınızı değiştirecek.
01:35
this talk will change the way
you think about them.
you think about them.
28
83458
2667
01:38
So, why are tattoos so popular?
29
86833
2417
Dövmeler neden bu kadar popüler?
Ötzi'den farklı olarak,
01:42
Unlike Ötzi, most of us today use tattoos
for some kind of self-expression.
for some kind of self-expression.
30
90542
4750
bugün çoğumuz dövmeleri
kendimizi ifade etmek için kullanıyoruz.
kendimizi ifade etmek için kullanıyoruz.
Şahsen ben dövmeyi çok seviyorum
çünkü sanatı seviyorum
çünkü sanatı seviyorum
01:48
Personally, I love tattoos
because I love art
because I love art
31
96333
3060
01:51
and there is something so wonderful to me,
32
99417
2309
ve bence burada harika bir şey var,
01:53
almost romantic, about the way
a tattoo as an art form
a tattoo as an art form
33
101750
3476
neredeyse romantik bir şey,
dövme bir sanat formu
olarak metalaştırılamaz.
olarak metalaştırılamaz.
01:57
cannot be commodified.
34
105250
2476
Değil mi? Dövmeniz
sizinle yaşar, sizinle ölür.
sizinle yaşar, sizinle ölür.
01:59
Right? Your tattoo
lives and dies with you.
lives and dies with you.
35
107750
2518
Satın alınamaz ya da takas edilemez.
02:02
It can't be bought or sold or traded,
36
110292
2684
Yani tek değeri gerçekten kişisel olması.
02:05
so its only value
is really personal to you,
is really personal to you,
37
113000
2268
Ve ben bunu seviyorum.
02:07
and I love that.
38
115292
1892
02:09
Now, I tend to gravitate
towards really colorful tattoos
towards really colorful tattoos
39
117208
2685
Şimdi, renkli dövmelere
yönelmeye meyilliyim
yönelmeye meyilliyim
çünkü renklerle takıntılıyım.
02:11
because I'm obsessed with color.
40
119917
1726
02:13
I teach a whole course on it
at my university.
at my university.
41
121667
2601
Üniversitede bunun üzerine
bir ders veriyorum.
bir ders veriyorum.
Ama ilk dövmem tamamen siyahtı.
02:16
But my very first tattoo
was an all-black tattoo
was an all-black tattoo
42
124292
3142
Ötzi'ninkiler gibi.
02:19
like Ötzi's.
43
127458
1726
02:21
Yep, I did that clichéd thing
that young people do sometimes
that young people do sometimes
44
129208
3643
Evet, gençlerin bazen yaptığı gibi
02:24
and I got a tattoo
in a language I can't even read.
in a language I can't even read.
45
132875
3184
okuyamadığım bir dilde bir dövme yaptırdım
02:28
(Laughter)
46
136083
1560
(Gülüşler)
02:29
OK, but I was 19 years old,
47
137667
2767
Tamam ama 19 yaşındaydım.
02:32
I had just returned
from my first trip overseas,
from my first trip overseas,
48
140458
3101
Yurtdışındaki ilk seyahatimden
yeni dönmüştüm.
yeni dönmüştüm.
02:35
I was in Japan in the mountains
49
143583
2393
Japonya'da dağlardaydım,
Budist manastırlarında
meditasyon yapıyordum.
meditasyon yapıyordum.
02:38
meditating in Buddhist monasteries,
50
146000
2476
02:40
and it was a really meaningful
experience to me,
experience to me,
51
148500
2268
Bu, benim için çok anlamlı bir deneyimdi.
Bunu, Çince ve Japoncadaki
''dağ'' karakteriyle anmak istedim.
''dağ'' karakteriyle anmak istedim.
02:42
so I wanted to commemorate it
with this Japanese and Chinese character
with this Japanese and Chinese character
52
150792
3309
02:46
for "mountain."
53
154125
1292
02:48
Now, here's what blows my mind.
54
156708
3226
İşte, şimdi aklımı başımdan alan şey:
02:51
My 14-year-old tattoo
55
159958
2435
Benim 14 yıllık dövmem
02:54
and Ötzi's 5,300-year-old tattoos
56
162417
3517
ve Ötzi'nin 5300 yıllık dövmesi,
02:57
are made of the same exact stuff:
57
165958
3060
tam olarak aynı şeyden yapılmış:
03:01
soot,
58
169042
1559
Kurum.
03:02
that black powdery carbon dust
59
170625
2101
Şöminede bir şeyler yakıldığında
03:04
that gets left behind in the fireplace
when you burn stuff.
when you burn stuff.
60
172750
3601
geriye kalan siyah karbon tozu.
03:08
And if you zoom way, way in
on either my tattoo or Ötzi's tattoos,
on either my tattoo or Ötzi's tattoos,
61
176375
4184
Benimkine ya da Ötzi'ninkine
yakınlaştırırsak
yakınlaştırırsak
03:12
you'll find that they all
look something like this.
look something like this.
62
180583
2417
bunun gibi bir şey
göründüğünü fark edeceksiniz.
göründüğünü fark edeceksiniz.
03:16
A tattoo is nothing more
than a bunch of tiny pigment particles,
than a bunch of tiny pigment particles,
63
184167
3559
Bir dövme, bu durumda kurum,
deri yüzeyinin hemen altındaki
deri yüzeyinin hemen altındaki
03:19
soot in this case,
64
187750
1726
doku tabakası olan dermiste sıkışan
03:21
that get trapped in the dermis,
65
189500
1518
03:23
which is the layer of tissue
right underneath the surface of the skin.
right underneath the surface of the skin.
66
191042
3851
bir grup küçük pigment
partikülünden başka bir şey değildir.
partikülünden başka bir şey değildir.
03:26
So in over five thousand years,
67
194917
2726
Yani, beş binin üzerinde yıl boyunca
03:29
we've done very little
to update tattoo technology,
to update tattoo technology,
68
197667
3184
daha fazla renge ulaşmanın
ve biraz daha verimli
kurulum yöntemlerinin dışında
kurulum yöntemlerinin dışında
03:32
apart from getting access to more colors
69
200875
2684
dövme teknolojisini
geliştirmek için çok az şey yaptık.
geliştirmek için çok az şey yaptık.
03:35
and slightly more efficient
methods of installation.
methods of installation.
70
203583
2792
03:39
While I'm an artist, I'm also a scientist,
71
207958
2976
Ben bir sanatçıyım,
aynı zamanda bir bilim insanıyım
aynı zamanda bir bilim insanıyım
03:42
and I direct a laboratory
that researches nanotechnology,
that researches nanotechnology,
72
210958
3893
ve insan saçının genişliğinden bile
03:46
which is the science of building things
with ultratiny building blocks,
with ultratiny building blocks,
73
214875
4268
binlerce kat daha küçük,
ultra ince yapı taşlarıyla
ultra ince yapı taşlarıyla
03:51
thousands of times smaller even
than the width of a human hair.
than the width of a human hair.
74
219167
3642
yapı kuramı olan nanoteknolojiyi
araştıran bir laboratuvarı yönetiyorum.
araştıran bir laboratuvarı yönetiyorum.
03:54
And I began to ask myself,
75
222833
1810
Ve kendime sormaya başladım:
03:56
how could nanotechnology serve tattooing?
76
224667
2416
Nanoteknoloji dövme yapmaya
nasıl yardımcı olabilir?
nasıl yardımcı olabilir?
04:00
If tattoos are just
a bunch of particles in the skin,
a bunch of particles in the skin,
77
228125
3268
Dövmeler ciltte sadece
bir demet parçacık ise
bir demet parçacık ise
04:03
could we swap those particles out for ones
that do something more interesting?
that do something more interesting?
78
231417
4083
bu parçacıkları daha ilginç şeyler
yapanlarla değiştirebilir miyiz?
yapanlarla değiştirebilir miyiz?
04:08
Here's my big idea:
79
236542
1851
İşte benim büyük fikrim:
04:10
I believe that tattoos
can give you superpowers.
can give you superpowers.
80
238417
2767
Dövmelerin size süper güçler
verebileceğine inanıyorum.
verebileceğine inanıyorum.
04:13
(Laughter)
81
241208
1643
(Gülüşler)
04:14
Now, I don't mean
they're going to make us fly,
they're going to make us fly,
82
242875
2226
Şimdi, bunlar bizi uçuracak demiyorum
04:17
but I do think
that we can have superpowers
that we can have superpowers
83
245125
2268
ama dövmelerin bize
şu anda sahip olmadığımız
şu anda sahip olmadığımız
04:19
in the sense that tattoos
can give us new abilities
can give us new abilities
84
247417
3809
yeni yetenekler vermesi
anlamında süper güçlere
anlamında süper güçlere
04:23
that we don't currently possess.
85
251250
1708
sahip olabileceğimizi düşünüyorum.
04:26
By upgrading the particles,
we can engineer tattooing
we can engineer tattooing
86
254167
3767
Parçacıkları geliştirerek
sadece cildimizin görünümünü değil
sadece cildimizin görünümünü değil
04:29
so that it will change
not only the appearance of our skin,
not only the appearance of our skin,
87
257958
3184
aynı zamanda cildimizin işlevini de
04:33
but also the function of our skin.
88
261166
1751
değiştirecek şekilde dövmeyi yapabiliriz.
04:36
Let me show you.
89
264083
1560
Size göstereyim.
04:37
This is a diagram of a microcapsule.
90
265667
2791
Bu, bir mikrokapsül diyagramı.
Bir dövme pigmenti boyutunda,
04:41
It's a tiny hollow particle
with a protective outer shell,
with a protective outer shell,
91
269083
3101
koruyucu bir dış kabuk ile
küçük, içi boş bir parçacık
küçük, içi boş bir parçacık
04:44
about the size of a tattoo pigment,
92
272208
2060
04:46
and you can fill the inside
with practically whatever you want.
with practically whatever you want.
93
274292
3041
ve içini istediğiniz şekilde pratik
bir şekilde doldurabilirsiniz.
bir şekilde doldurabilirsiniz.
Peki ya bu mikrokapsüllerin içine
ilginç malzemeler koyarsak
ilginç malzemeler koyarsak
04:50
So what if we put interesting materials
inside of these microcapsules
inside of these microcapsules
94
278417
4267
ve onlarla dövme mürekkebi yaparsak?
04:54
and made tattoo inks with them?
95
282708
1500
Bir dövmeye ne tür şeyler yapabiliriz?
04:57
What sorts of things
could we make a tattoo do?
could we make a tattoo do?
96
285083
2500
Hangi sorunları çözebiliriz?
05:00
What problems could we solve?
97
288458
2226
Hangi insan sınırlarının
üstesinden gelebiliriz?
üstesinden gelebiliriz?
05:02
What human limitations could we overcome?
98
290708
2084
İşte bir fikir:
05:06
Well, here's one idea:
99
294208
1292
05:08
one of our weaknesses as humans
100
296875
1601
İnsanlar olarak zayıf yönlerimizden biri
05:10
is that we can't see
ultraviolet, or UV, light.
ultraviolet, or UV, light.
101
298500
3976
ultraviyole veya UV ışığı göremememizdir.
Güneş ışığının güneş yanmasına neden olan
05:14
That's the high-energy part of sunlight
102
302500
1893
05:16
that causes sunburn
and increases our risk of skin cancer.
and increases our risk of skin cancer.
103
304417
3291
ve cilt kanseri riskini artıran
yüksek enerjili kısım budur.
yüksek enerjili kısım budur.
Aslında pek çok hayvan
ve böcek UV ışığını görebilir
ve böcek UV ışığını görebilir
05:20
Many animals and insects
can actually see UV light, but we can't.
can actually see UV light, but we can't.
104
308875
3417
ancak biz göremiyoruz.
05:25
If we could, we'd be able to see sunscreen
when it was applied on our skin.
when it was applied on our skin.
105
313292
3958
Yapabilseydik güneş kremini
vücudumuza sürdüğümüzde görebilirdik.
vücudumuza sürdüğümüzde görebilirdik.
Maalesef bir çoğumuz
güneş koruyucu kullanmıyoruz
güneş koruyucu kullanmıyoruz
05:30
Unfortunately, most of us
don't wear sunscreen,
don't wear sunscreen,
106
318208
3185
ve kullananlar bunun ne zaman
etkisini kaybettiğini bilmiyor
etkisini kaybettiğini bilmiyor
05:33
and those of us who do
107
321417
1601
05:35
can't really tell when it wears off,
because it's invisible.
because it's invisible.
108
323042
3309
çünkü görünmüyor.
Bu, yalnızca ABD'de
her yıl beş milyonun üzerinde
her yıl beş milyonun üzerinde
05:38
It's the main reason
we treat over five million cases
we treat over five million cases
109
326375
2643
önlenebilir cilt kanseri vakasını
tedavi etmemizin temel nedeni.
tedavi etmemizin temel nedeni.
05:41
of preventable skin cancer
every year in the US alone,
every year in the US alone,
110
329042
3767
Bu da ekonomimize yıllık olarak
5 milyar dolardan fazlaya mal oluyor.
5 milyar dolardan fazlaya mal oluyor.
05:44
costing our economy
over five billion dollars annually.
over five billion dollars annually.
111
332833
2917
Peki, bu insan zayıflığını
dövmeyle nasıl aşabiliriz?
dövmeyle nasıl aşabiliriz?
05:49
So how could we overcome
this human weakness with a tattoo?
this human weakness with a tattoo?
112
337167
3041
Eğer problem UV ışınlarını görememiz ise
05:53
Well, if the problem is
that we can't see UV rays,
that we can't see UV rays,
113
341375
4143
belki dövmenin bunu bizim yerimize
görmesini sağlayabiliriz.
görmesini sağlayabiliriz.
05:57
maybe we can make a tattoo
detect them for us.
detect them for us.
114
345542
3017
Düşündüm ki,
neden bazı mikrokapsülleri alıp
neden bazı mikrokapsülleri alıp
06:00
So I thought, why don't we take
some microcapsules,
some microcapsules,
115
348583
3560
UV-duyarlı, renk değiştiren
bir boya ile yükleyip
bir boya ile yükleyip
06:04
load it up with a UV-sensitive,
color-changing dye,
color-changing dye,
116
352167
3934
bundan bir dövme mürekkebi yapmayalım?
06:08
and make a tattoo ink out of that?
117
356125
1625
06:11
Now, one of the troubles
of being a tattoo technologist
of being a tattoo technologist
118
359167
4351
Şimdi, dövme teknisyeni
olmanın sıkıntılarından biri
olmanın sıkıntılarından biri
06:15
is finding willing test subjects.
119
363542
1976
istekli test konuları bulmak.
06:17
(Laughter)
120
365542
1517
(Gülüşler)
Bu dövme mürekkebini
test etme zamanı geldiğinde
test etme zamanı geldiğinde
06:19
And when it came time
to test this tattoo ink,
to test this tattoo ink,
121
367083
3476
zavallı lisansüstü öğrencilerime işkence
yapmamanın en iyisi olduğunu düşündüm.
yapmamanın en iyisi olduğunu düşündüm.
06:22
I thought it best not to torture
my poor graduate students.
my poor graduate students.
122
370583
3810
06:26
So I decided to tattoo
a couple of spots on my own arm instead.
a couple of spots on my own arm instead.
123
374417
4541
Bu yüzden kendi kolumda birkaç noktaya
dövme yapmaya karar verdim.
dövme yapmaya karar verdim.
Ve bu gerçekten de işe yaradı.
06:31
And It actually worked. Check it out!
124
379875
3184
Şuna bir bakın!
06:35
I call these tattoos solar freckles
125
383083
2310
Bu dövmelere güneş çilleri diyorum
06:37
because they're powered by sunshine.
126
385417
2476
çünkü güneş ışığı ile çalışıyorlar.
Şu anda görülemiyorlar
06:39
And right now, they're invisible,
127
387917
1601
Ama onları güneş gibi bir UV ışığına
maruz bıraktığım anda
maruz bıraktığım anda
06:41
but as soon as I expose them
to a UV light, acting as the Sun --
to a UV light, acting as the Sun --
128
389542
3642
06:45
there they are, blue spots.
129
393208
1334
buradalar, mavi noktalar.
06:47
Now, I'm not wearing
sunscreen in this video,
sunscreen in this video,
130
395542
3059
Bu videoda güneş koruyucu kullanmıyorum
06:50
but if I was, those blue spots
would not appear,
would not appear,
131
398625
3101
ama kullansaydım görünmezlerdi.
Güneş koruyucum silindiğinde
06:53
and then when my sunscreen wore off later,
132
401750
2309
06:56
the solar freckles
would reappear in UV light
would reappear in UV light
133
404083
2476
güneş çilleri UV ışığında
tekrar görünürdü.
tekrar görünürdü.
06:58
and I would know that it was time
to reapply sunscreen.
to reapply sunscreen.
134
406583
3226
Ve anlardım ki tekrar güneş kremi
sürmenin zamanı gelmiş.
sürmenin zamanı gelmiş.
Yani bu dövmeler, cildiniz
UV ışınlarına maruz kaldığında
UV ışınlarına maruz kaldığında
07:01
So these tattoos act
as a real-time, naked-eye indicator
as a real-time, naked-eye indicator
135
409833
3935
bunları gerçek zamanlı, çıplak gözle
gösteren bir işlev görür.
gösteren bir işlev görür.
07:05
of your skin's UV exposure.
136
413792
1708
Tabii ki,
07:08
And of course,
137
416583
1310
07:09
I think there are lots of really cool,
artistic things you could do
artistic things you could do
138
417917
4934
böyle rengini değiştiren
bir dövme ile yapabileceğiniz
bir dövme ile yapabileceğiniz
çok güzel, sanatsal şeyler
olduğunu düşünüyorum
olduğunu düşünüyorum
07:14
with a color-changing tattoo like this,
139
422875
2375
ve cildin korunmasında büyük bir sorunu
07:18
but I hope that it will also
help us solve a big problem
help us solve a big problem
140
426292
3934
07:22
in skin protection.
141
430250
2059
çözmemize de yardımcı olacağını umuyorum.
07:24
(Applause)
142
432333
5209
(Alkışlar)
Size bir örnek vereyim.
07:32
Let me give you another example.
143
440583
2185
Normal insan ısısı 36-37 derecedir.
07:34
Normal human body temperature
is about 97 to 99 degrees Fahrenheit,
is about 97 to 99 degrees Fahrenheit,
144
442792
5142
Bu aralığın dışında kalırsanız
07:39
and if you fall outside of that range,
145
447958
2310
07:42
you need to seek
medical attention right away.
medical attention right away.
146
450292
3017
derhal tıbbi yardım almalısınız.
Problem şu ki insanlar vücut ısılarını
bir termometre olmadan ölçemezler.
bir termometre olmadan ölçemezler.
07:45
Now, the problem is that humans
can't detect our own body temperature
can't detect our own body temperature
147
453333
3726
07:49
without a thermometer.
148
457083
1810
Tabii, eski alna el koyma
yöntemini deneyebilirsiniz
yöntemini deneyebilirsiniz
07:50
Sure, you could try the old
hand-on-the-forehead trick,
hand-on-the-forehead trick,
149
458917
2726
ama bunu destekleyecek
sıfır bilimsel kanıt var.
sıfır bilimsel kanıt var.
07:53
but there's zero scientific
evidence to back that up.
evidence to back that up.
150
461667
2517
07:56
(Laughter)
151
464208
1768
(Gülüşler)
Peki, istediğiniz zaman ulaşabileceğiniz
07:58
So what if we could create
a tattooable thermometer
a tattooable thermometer
152
466000
2726
bir dövme termometre yapsak?
08:00
that you could access anytime?
153
468750
1708
Hatırlayın, güneş çilleri
dövme mürekkebinin
dövme mürekkebinin
08:03
Well, remember how the solar freckles
used a UV-sensitive dye
used a UV-sensitive dye
154
471333
4268
mikrokapsüllerinin içindeki UV'ye
duyarlı bir boyayı nasıl kullanmıştı.
duyarlı bir boyayı nasıl kullanmıştı.
08:07
inside of the microcapsules
of the tattoo ink?
of the tattoo ink?
155
475625
3184
08:10
Well, you could also put
heat-sensitive dyes
heat-sensitive dyes
156
478833
2601
Farklı sıcaklıklarda renk değiştiren
08:13
inside of microcapsules
157
481458
1768
çeşitli dövme mürekkepleri yapabilirsiniz.
08:15
and you could make different tattoo inks
158
483250
1934
08:17
that change color
at different temperatures.
at different temperatures.
159
485208
2351
08:19
Suppose it was 96, 98,
and a hundred degrees Fahrenheit.
and a hundred degrees Fahrenheit.
160
487583
5084
Diyelim ki 36 ve 37 derece.
Eğer bu mürekkepleri yan yana koyarsanız
08:25
If you place those inks side by side,
161
493417
2267
insan vücuduna dönüşmüş
bir termometre skalası elde edersiniz.
bir termometre skalası elde edersiniz.
08:27
now you have a temperature scale
162
495708
1893
08:29
tuned to the human body.
163
497625
2000
Bu videoda, üzerinde test ettiğimiz
08:32
In this video, you can see
the different patches of tattoos
the different patches of tattoos
164
500500
4643
domuz derisi ısındığında sırayla kaybolan
08:37
disappearing sequentially
165
505167
1351
08:38
as the pigskin we tested them on
166
506542
2184
farklı dövmelerin
yamalarını görebilirsiniz.
yamalarını görebilirsiniz.
08:40
is heated up.
167
508750
1726
08:42
So if you were to place a tattoo like this
168
510500
2018
Yani böyle bir dövmeyi
dış sıcaklık dalgalanmalarına karşı
dış sıcaklık dalgalanmalarına karşı
08:44
in a location that was stable
to external temperature fluctuations --
to external temperature fluctuations --
169
512542
4766
stabil bir yere koyarsanız,
mesela ağzın içine
ya da dudağın arkasına,
ya da dudağın arkasına,
08:49
maybe inside of the mouth,
perhaps on the back of the lip? --
perhaps on the back of the lip? --
170
517332
3043
aynada dövmenize bakarak
08:53
then you'd be able to read
your body temperature anytime
your body temperature anytime
171
521500
2643
vücut sıcaklığınızı dilediğiniz
zaman okuyabilirsiniz.
zaman okuyabilirsiniz.
08:56
by just glancing
at your tattoo in the mirror.
at your tattoo in the mirror.
172
524167
2166
Muhteşem, değil mi?
08:59
Amazing, right?
173
527042
1250
09:01
(Applause)
174
529750
1309
(Alkışlar)
09:03
Thank you.
175
531083
1310
Teşekkürler.
09:04
(Applause)
176
532417
3559
(Alkışlar)
İnsan olarak sahip olduğumuz
bir diğer sınırlama da
bir diğer sınırlama da
09:08
Another limitation that we have as humans
177
536000
2184
09:10
is that our skin
doesn't conduct electricity,
doesn't conduct electricity,
178
538208
3268
cildimizin elektrik iletmemesi.
Bu iyi bir şey olabilir
ama her zaman değil.
ama her zaman değil.
09:13
and that can be a good thing,
but not necessarily --
but not necessarily --
179
541500
3059
09:16
(Laughter)
180
544583
1601
(Gülüşler)
09:18
if you have an electronic
biomedical implant,
biomedical implant,
181
546208
3851
Mesela elektronik
bir biyomedikal implantınız varsa,
bir biyomedikal implantınız varsa,
bir kalp pili gibi mesela.
09:22
like a pacemaker for example.
182
550083
2226
Şu an eğer kalp pili kullanıyorsanız
09:24
Right now, if you have a pacemaker,
183
552333
2268
pilleri tükendiğinde değiştirmek için
her 5 veya 10 yılda bir ameliyat gerekir.
her 5 veya 10 yılda bir ameliyat gerekir.
09:26
you need surgery every five or 10 years
to replace the battery when it dies.
to replace the battery when it dies.
184
554625
4518
Pili bir iletken deri parçası aracılığıyla
09:31
And wouldn't it be nice if, instead,
185
559167
2559
09:33
we could simply recharge the battery
through a patch of conducting skin?
through a patch of conducting skin?
186
561750
3583
yeniden şarj etsek iyi olmaz mıydı?
Peki, bu problemi bir dövme ile
çözmeye çalışırsanız
çözmeye çalışırsanız
09:38
Well, if you were to try to tackle
that problem with a tattoo,
that problem with a tattoo,
187
566708
3226
ilk adım elektrik ileten
bir dövme yapmak olacaktır.
bir dövme yapmak olacaktır.
09:41
the first step would be to make a tattoo
that conducts electricity.
that conducts electricity.
188
569958
3893
Biz de laboratuvarımda bir dövme
mürekkebi üzerinde çalışıyoruz.
mürekkebi üzerinde çalışıyoruz.
09:45
So we've been working on
a conducting tattoo ink in my lab.
a conducting tattoo ink in my lab.
189
573875
3393
09:49
And right now, we're able to increase
the conductivity of skin over 300-fold
the conductivity of skin over 300-fold
190
577292
5934
Şu anda iletken dövme mürekkebimizle
cildin iletkenliğini
300 kat artırabiliyoruz.
300 kat artırabiliyoruz.
09:55
with our conducting tattoo ink.
191
583250
1875
Bakır tel gibi bir şeyin
iletkenliğine ulaşmak için
iletkenliğine ulaşmak için
09:57
Now, we have a long way to go
before we reach the conductivity
before we reach the conductivity
192
585833
2935
çok uzun bir yolumuz var
10:00
of something like a copper wire,
193
588792
1726
ama ilerleme kaydediyoruz
10:02
but we're making progress
and I'm really excited about this
and I'm really excited about this
194
590542
3101
ve bu konuda gerçekten heyecanlıyım
çünkü dövmeler için
10:05
because I think that it could open up
a whole new world of possibility
a whole new world of possibility
195
593667
3517
tamamen yeni bir olasılık dünyası
açabileceğini düşünüyorum.
açabileceğini düşünüyorum.
10:09
for tattoos.
196
597208
1893
Dövmeleştirilebilir telleri
ve elektronikleri
ve elektronikleri
10:11
I envision a future
where tattoos enable us --
where tattoos enable us --
197
599125
3934
mümkün kılan bir gelecek düşünüyorum.
10:15
tattooable wires and tattooable
electronics enable us
electronics enable us
198
603083
4018
Bu sayede teknolojiyle
vücudumuzu birleştirip
vücudumuzu birleştirip
10:19
to merge our technologies with our bodies
199
607125
4101
dövmeleri dış aygıtlarımız değil de
10:23
so that they feel more like
extensions of ourselves
extensions of ourselves
200
611250
2434
uzantılarımız gibi hissedebiliriz.
10:25
rather than external devices.
201
613708
1542
İşte bunlar dövmelerimizi
geliştirmek için
geliştirmek için
10:28
So these are a few examples
of the new abilities that we can gain
of the new abilities that we can gain
202
616958
4143
nanoteknolojiyi kullanarak
kazanabileceğimiz
kazanabileceğimiz
10:33
by using nanotechnology
to upgrade our tattoos,
to upgrade our tattoos,
203
621125
5059
yeni yeteneklerin birkaç örneği
ama bu gerçekten sadece başlangıç.
10:38
but this really is only the beginning.
204
626208
2268
10:40
I believe the sky is the limit
for what we can do with high-tech tattoos.
for what we can do with high-tech tattoos.
205
628500
4375
Yüksek teknolojili dövmelerle
yapabileceklerimizin sınırı yok.
yapabileceklerimizin sınırı yok.
Gelecekte dövmeler
sadece güzel olmayacak,
sadece güzel olmayacak,
10:45
In the future, tattoos
will not only be beautiful,
will not only be beautiful,
206
633708
3643
10:49
they'll be functional too.
207
637375
1417
aynı zamanda işlevsel olacaktır.
10:51
Thank you.
208
639833
1476
Teşekkürler.
(Alkışlar)
10:53
(Applause)
209
641333
3584
ABOUT THE SPEAKER
Carson Bruns - Chemist, visual artistA creator of color-changing tattoo inks and shape-shifting molecular machines, Carson Bruns uses nanoscience to invent new materials and technologies.
Why you should listen
Carson Bruns has co-authored more than 30 peer-reviewed scientific publications, including the celebrated book The Nature of the Mechanical Bond: From Molecules to Machines, with Nobel Laureate J. Fraser Stoddart. He is an assistant professor of mechanical engineering in the ATLAS Institute at the University of Colorado Boulder, where he directs the Emergent Nanomaterials Lab. His work has been featured in Inked Magazine, Chemical and Engineering News and Colorado Public Radio.
Carson Bruns | Speaker | TED.com