TEDxGlasgow
Richard Weller: Could the sun be good for your heart?
Filmed:
Readability: 4.1
1,175,703 views
Cơ thể chúng ta có được vitamin D từ ánh nắng mặt trời, nhưng như bác sĩ da liễu Richard Weller cho thấy, ánh sáng mặt trời có thể mang lại một lợi ích đáng ngạc nhiên. Nghiên cứu mới của nhóm nghiên cứu của ông cho thấy oxit nitric, một chất xúc tác dự trữ khổng lồ trong da, có thể được phát tán bởi ánh sáng tia cực tím, đem lại lợi ích rất tốt cho huyết áp và hệ tim mạch. Điều đó có nghĩa là gì? Vâng, nó có thể bắt đầu giải thích lý do tại sao người Scotland bị bệnh nhiều hơn so với Úc ...
Richard Weller - Dermatologist
Dermatologist Richard Weller wants to know: Why are Scots so sick? Full bio
Dermatologist Richard Weller wants to know: Why are Scots so sick? Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
So, before I became a dermatologist,
0
380
2407
Trước khi tôi trở thành một bác sĩ da liễu,
00:18
I started in general medicine,
1
2787
2552
tôi từng làm một bác sĩ đa khoa
00:21
as most dermatologists do in Britain.
2
5339
2216
như hầu hết các bác sĩ da liễu ở Anh.
00:23
At the end of that time, I went off to Australia,
3
7555
2048
Vào cuối thời gian đó, tôi đã đến Úc,
00:25
about 20 years ago.
4
9603
1896
khoảng 20 năm trước đây.
00:27
What you learn when you go to Australia
5
11499
2121
Những gì bạn học được khi bạn đi đến Úc
00:29
is the Australians are very competitive.
6
13620
2726
đó là người dân Úc có tinh thần cạnh tranh rất cao.
00:32
And they are not magnanimous in victory.
7
16346
2057
Và họ không hề hào hiệp mà bỏ qua cơ hội chiến thắng.
00:34
And that happened a lot:
8
18403
2064
Và điều đó xảy ra rất thường xuyên:
00:36
"You pommies, you can't play cricket, rugby."
9
20467
2432
"Bạn- những người Anh- bạn không thể chơi cricket và rugby."
00:38
I could accept that.
10
22899
2118
Tôi có thể chấp nhận điều đó.
00:40
But moving into work --
11
25017
2330
Nhưng khi làm việc --
00:43
and we have each week what's called a journal club,
12
27347
2538
và mỗi tuần chúng tôi có thứ gọi là câu lạc bộ tập san,
00:45
when you'd sit down with the other doctors
13
29885
2458
khi mà bạn ngồi lại cùng các bác sĩ khác
00:48
and you'd study a scientific paper
14
32343
2120
và nghiên cứu một bài báo khoa học
00:50
in relation to medicine.
15
34463
1841
liên quan đến y học.
00:52
And after week one, it was about cardiovascular mortality,
16
36304
2749
Sau tuần một, nó đề cập về tỷ lệ tử vong có liên quan đến các bệnh tim mạch,
00:54
a dry subject -- how many people die of heart disease,
17
39053
3680
một vấn đề nan giải - có bao nhiêu người chết vì bệnh tim,
00:58
what the rates are.
18
42733
1384
tỉ lệ là bao nhiêu.
01:00
And they were competitive about this:
19
44117
1976
Và họ đã có tranh cãi về việc:
01:01
"You pommies, your rates of heart disease are shocking."
20
46093
3096
"Bạn-những người con nước Anh, tỷ lệ mắc bệnh tim của bạn thực sự gây choáng váng."
01:05
And of course, they were right.
21
49189
1896
Và tất nhiên, họ đã đúng.
01:06
Australians have about a third less heart disease than we do --
22
51085
3981
Người Úc có tỉ lệ mắc bệnh tim ít hơn chúng ta 1/3--
01:10
less deaths from heart attacks, heart failure, less strokes --
23
55066
3791
ít ca tử vong vì đau tim ,suy tim hơn, ít những cơn đột quỵ hơn--
01:14
they're generally a healthier bunch.
24
58857
2060
nhìn chung họ là những con người khỏe mạnh hơn chúng ta.
01:16
And of course they said this was because of
25
60917
1691
Tất nhiên họ nói điều này là bởi họ có
01:18
their fine moral standing, their exercise,
26
62608
2064
địa vị đạo đức tốt, chăm tập thể dục,
01:20
because they're Australians and we're weedy pommies, and so on.
27
64672
4068
là bởi họ là người Úc còn chúng ta lại là những người Anh gầy còm, và nhiều lý do khác nữa.
01:24
But it's not just Australia that has better health than Britain.
28
68740
5031
Nhưng điều đó không chỉ có nghĩa là người Úc có sức khỏe tốt hơn người Anh.
01:29
Within Britain, there is a gradient of health --
29
73771
3528
Ở nước Anh, có một tỉ lệ về sức khỏe --
01:33
and this is what's called standardized mortality,
30
77299
1936
và được gọi là tỉ lệ tử đã được chuẩn hóa,
01:35
basically your chances of dying.
31
79235
2088
căn bản có nghĩa là xác suất của việc tử vong của quý vị
01:37
This is looking at data from the paper about 20 years ago,
32
81323
3344
Có được điều này là nhờ quan sát từ một tài liệu cách đây khoảng 20 năm,
01:40
but it's true today.
33
84667
1475
nhưng nó vẫn đúng đối với thực tại.
01:42
Comparing your rates of dying 50 degrees north --
34
86142
3090
So sánh tỉ lệ tử của dân cư tại 50 độ vĩ Bắc--
01:45
that's the South, that's London and places --
35
89232
2267
đó là miền Nam, Luân đôn và những nơi khác nữa--
01:47
by latitude, and 55 degrees --
36
91499
3352
và tại vĩ độ 55--
01:50
the bad news is that's here, Glasgow.
37
94851
2384
thật không may đó lại chính là Glasgow này.
01:53
I'm from Edinburgh. Worse news, that's even Edinburgh.
38
97235
2848
Quê tôi ở Edinburgh. Tin buồn là thậm chí Edinburgh cũng nằm trong số này.
01:55
(Laughter)
39
100083
4124
(Tiếng cười)
02:00
So what accounts for this horrible space here
40
104207
3306
Vậy thì điều gì đã chiếm khoảng trống khủng khiếp này
02:03
between us up here in southern Scotland
41
107513
2204
giữa chúng tôi ,ở trên này, phía nam Scotland
02:05
and the South?
42
109717
1010
và miền Nam?
02:06
Now, we know about smoking,
43
110727
1418
Bây giờ, chúng tôi biết về việc hút thuốc,
02:08
deep-fried Mars bars, chips -- the Glasgow diet.
44
112145
2702
những thanh Mars rán kỹ, khoai tây chiên - chế độ ăn uống Glasgow.
02:10
All of these things.
45
114847
1328
Tất cả những điều này.
02:12
But this graph is after taking into account
46
116175
2792
Nhưng biểu đồ này được góp phần bởi
02:14
all of these known risk factors.
47
118967
2064
tất cả trong điều được biết đến như yếu tố nguy cơ.
02:16
This is after accounting for smoking, social class, diet,
48
121031
3769
Đây là sau khi đã tính thuốc, tầng lớp xã hội, chế độ ăn uống,
02:20
all those other known risk factors.
49
124800
1743
tất cả những yếu tố khác được cho là rủi ro
02:22
We are left with this missing space
50
126543
2224
Còn lại là khoảng trống
02:24
of increased deaths the further north you go.
51
128767
3860
của sự tăng ca tử vong ở phía Bắc các bạn
02:28
Now, sunlight, of course, comes into this.
52
132627
2637
Giờ thì, ánh sáng mặt trời, tất nhiên, đi vào đây.
02:31
And vitamin D has had a great deal of press,
53
135264
2320
Và vitamin D đã để lại một ảnh hưởng lớn
02:33
and a lot of people get concerned about it.
54
137584
2002
mà rất nhiều người quan tâm về nó.
02:35
And we need vitamin D. It's now a requirement that children have a certain amount.
55
139586
3992
Chúng ta cần vitamin D. Trẻ em cũng yêu cầu một lượng nhất định
02:39
My grandmother grew up in Glasgow,
56
143578
2232
Bà ngoại của tôi lớn lên ở Glasgow,
02:41
back in the 1920s and '30s when rickets was a real problem
57
145810
3586
trong thập niên 1920 và 1930, khi bệnh còi xương là một vấn đề thực sự
02:45
and cod liver oil was brought in.
58
149396
2198
và dầu gan cá tuyết đã được đưa ra
02:47
And that really prevented the rickets that used to be common in this city.
59
151594
3944
thực sự ngăn ngừa bệnh còi xương đã từng phổ biến trong thành phố này.
02:51
And I as a child was fed cod liver oil by my grandmother.
60
155538
3920
Và tôi là đứa trẻ được bà cho ăn dầu gan cá tuyết
02:55
I distinctly -- nobody forgets cod liver oil.
61
159458
3024
Tôi chắc chắn--không ai quên dầu gan cá tuyết.
02:58
But an association: The higher people's blood levels of vitamin D are,
62
162482
4782
Nhưng có một mối liên hệ: nồng độ vitamin D trong máu của con người càng cao,
03:03
the less heart disease they have, the less cancer.
63
167264
3327
họ càng ít bị bệnh tim mạch và ung thư.
03:06
There seems to be a lot of data suggesting that vitamin D is very good for you.
64
170591
3842
Có vẻ rất nhiều dữ liệu cho thấy rằng vitamin D là rất tốt cho bạn.
03:10
And it is, to prevent rickets and so on.
65
174433
2294
Và đó là, ngăn ngừa bệnh còi xương, vân vân.
03:12
But if you give people vitamin D supplements,
66
176727
2720
Nhưng nếu bạn cung cấp cho mọi người nguồn bổ sung vitamin D,
03:15
you don't change that high rate of heart disease.
67
179447
3432
bạn không thay đổi tỷ lệ bệnh tim cao đó.
03:18
And the evidence for it preventing cancers is not yet great.
68
182879
3728
Và bằng chứng rằng nó ngăn ngừa bệnh ung thư cũng không được tuyệt vời.
03:22
So what I'm going to suggest is that vitamin D is not the only story in town.
69
186607
4857
Vì vậy, những gì tôi muốn nói là vitamin D không phải là câu chuyện duy nhất.
03:27
It's not the only reason preventing heart disease.
70
191464
3311
Nó không phải là lý do duy nhất ngăn ngừa bệnh tim.
03:30
High vitamin D levels, I think, are a marker for sunlight exposure,
71
194775
4369
Mức vitamin D cao, tôi nghĩ rằng, là một dấu hiệu của sự tiếp xúc với ánh sáng mặt trời,
03:35
and sunlight exposure, in methods I'm going to show,
72
199144
3215
và tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, trong phương pháp tôi sẽ chỉ ra,
03:38
is good for heart disease.
73
202359
2439
thì tốt cho bệnh tim.
03:40
Anyway, I came back from Australia,
74
204798
1961
Dù sao, tôi trở lại từ Úc,
03:42
and despite the obvious risks to my health, I moved to Aberdeen.
75
206759
3496
mặc dù những rủi ro rõ ràng cho sức khỏe của tôi, tôi chuyển đến Aberdeen.
03:46
(Laughter)
76
210255
2552
(Tiếng cười)
03:48
Now, in Aberdeen, I started my dermatology training.
77
212807
3151
Bây giờ, tại Aberdeen, tôi bắt đầu nghiên cứu chuyên khoa da liễu của tôi.
03:51
But I also became interested in research,
78
215958
1945
Nhưng tôi cũng đã trở nên quan tâm đến việc khảo cứu,
03:53
and in particular I became interested in this substance, nitric oxide.
79
217903
3175
và đặc biệt quan tâm đến chất này, nitric oxide.
03:56
Now these three guys up here,
80
221078
1376
Bây giờ là những người trên đây
03:58
Furchgott, Ignarro and Murad,
81
222454
1570
Furchgott, Ignarro và Murad,
03:59
won the Nobel Prize for medicine back in 1998.
82
224024
3262
đã đoạt giải Nobel y học vào năm 1998.
04:03
And they were the first people to describe
83
227286
2143
Và họ là những người đầu tiên mô tả
04:05
this new chemical transmitter, nitric oxide.
84
229429
3345
chất chuyển tiếp mới này, nitric oxide.
04:08
What nitric oxide does is it dilates blood vessels,
85
232774
3025
Những gì nitric oxide làm là giãn thành mạch máu,
04:11
so it lowers your blood pressure.
86
235799
1871
do đó, nó làm giảm huyết áp của bạn.
04:13
It also dilates the coronary arteries, so it stops angina.
87
237670
4167
Nó cũng làm giãn các động mạch vành, do đó, nó ngăn cơn đau thắt ngực.
04:17
And what was remarkable about it
88
241837
1386
Và những gì là đáng chú ý về nó
04:19
was in the past when we think of chemical messengers within the body,
89
243223
4071
là trong quá khứ khi nghĩ về các chất xúc tác trong cơ thể,
04:23
we thought of complicated things like estrogen and insulin,
90
247294
3170
chúng ta nghĩ về thứ phức tạp như estrogen và insulin,
04:26
or nerve transmission.
91
250464
1470
hoặc dây thần kinh truyền tải.
04:27
Very complex processes with very complex chemicals
92
251934
3295
những quá trình rất phức tạp với những hóa chất rất phức tạp
04:31
that fit into very complex receptors.
93
255229
2288
điều đó phù hợp với các thụ thể phức tạp.
04:33
And here's this incredibly simple molecule,
94
257517
2361
Và đây là phân tử vô cùng đơn giản,
04:35
a nitrogen and an oxygen that are stuck together,
95
259878
3338
một nitơ và một oxy đang gắn chặt với nhau,
04:39
and yet these are hugely important for [unclear] our low blood pressure,
96
263216
4630
và những thứ này cực kỳ quan trọng đối với bệnh huyết áp thấp của chúng ta
04:43
for neurotransmission, for many, many things,
97
267846
2606
với vận chuyển thần kinh, cho nhiều, rất nhiều thứ,
04:46
but particularly cardiovascular health.
98
270452
3402
nhưng đặc biệt là sức khỏe tim mạch
04:49
And I started doing research, and we found, very excitingly,
99
273854
3302
Tôi bắt đầu làm nghiên cứu, và chúng tôi nhận ra rất thú vị ,
04:53
that the skin produces nitric oxide.
100
277156
2610
rằng da tạo ra oxit nitric.
04:55
So it's not just in the cardiovascular system it arises.
101
279766
2897
Vì vậy, nó là không chỉ ở trong hệ thống tim mạch, nó phát sinh.
04:58
It arises in the skin.
102
282663
1867
Nó phát sinh trong da.
05:00
Well, having found that and published that,
103
284530
1866
Vâng, tìm ra và công bố điều đó
05:02
I thought, well, what's it doing?
104
286396
2056
Tôi nghĩ, vậy, nó làm những gì?
05:04
How do you have low blood pressure in your skin?
105
288452
1480
Làm thế nào bạn có huyết áp thấp trong da?
05:05
It's not the heart. What do you do?
106
289932
2091
Không phải là trái tim. Bạn làm gì?
05:07
So I went off to the States, as many people do if they're going to do research,
107
292023
4071
Vì vậy, tôi đã đi ra đến các tiểu bang, như những nhà nghiên cứu sẽ làm,
05:11
and I spent a few years in Pittsburgh. This is Pittsburgh.
108
296094
3737
và tôi đã dành một vài năm ở Pittsburgh. Đây là Pittsburgh.
05:15
And I was interested in these really complex systems.
109
299831
2613
Và tôi đã thích thú với những hệ thống phức tạp này.
05:18
We thought that maybe nitric oxide affected cell death,
110
302444
4041
Chúng tôi nghĩ rằng có lẽ nitric oxide có ảnh hưởng đến tế bào chết,
05:22
and how cells survive, and their resistance to other things.
111
306485
2480
và làm thế nào các tế bào tồn tại và sức đề kháng của chúng với những thứ khác
05:24
And I first off started work in cell culture, growing cells,
112
308965
3367
Và tôi ra bắt đầu làm việc trong tế bào học, sự phát triển của tế bào
05:28
and then I was using knockout mouse models --
113
312332
2120
và sau đó tôi đã sử dụng các mẫu chuột biến đổi gen--
05:30
mice that couldn't make the gene.
114
314452
1737
chuột không thể tạo ra các gen.
05:32
We worked out a mechanism, which -- NO was helping cells survive.
115
316189
4410
Chúng tôi tìm hiểu một cơ chế, đó là --NO (Nitric Oxide) đã giúp đỡ các tế bào tồn tại.
05:36
And I then moved back to Edinburgh.
116
320599
3821
Và tôi sau đó chuyển về Edinburgh.
05:40
And in Edinburgh, the experimental animal we use is the medical student.
117
324420
2782
Và tại Edinburgh, các vật thí nghiệm chúng tôi sử dụng là sinh viên y khoa.
05:43
It's a species close to human,
118
327202
2058
Đó là một loài gần gũi với con người,
05:45
with several advantages over mice:
119
329260
1902
với một số lợi thế hơn chuột:
05:47
They're free, you don't shave them, they feed themselves,
120
331162
3456
Họ miễn phí, bạn không cạo râu họ, họ tự ăn,
05:50
and nobody pickets your office saying,
121
334618
2120
và không ai chạy vào văn phòng bạn nói,
05:52
"Save the lab medical student."
122
336738
2400
"Cứu sinh viên y khoa ."
05:55
So they're really an ideal model.
123
339138
3263
Vì vậy, họ thực sự là một mô hình lý tưởng.
05:58
But what we found
124
342401
1961
Nhưng những gì chúng tôi tìm thấy
06:00
was that we couldn't reproduce in man the data we had shown in mice.
125
344362
4617
là chúng tôi không thể sao chép trong con người các dữ liệu chúng tôi đã thấy ở chuột.
06:04
It seemed we couldn't turn off the production
126
348979
3240
Dường như chúng tôi không thể ngừng việc sản xuất
06:08
of nitric oxide in the skin of humans.
127
352219
3080
nitric oxide trong da của con người.
06:11
We put on creams that blocked the enzyme that made it,
128
355299
2792
Chúng tôi đưa vào các loại kem chặn enzym tạo ra nó,
06:13
we injected things. We couldn't turn off the nitric oxide.
129
358091
4384
chúng tôi tiêm. Chúng tôi không thể ngăn nitric oxide.
06:18
And the reason for this, it turned out, after two or three years' work,
130
362475
3264
Và lý do cho điều này, hóa ra, sau hai đến ba năm làm việc,
06:21
was that in the skin we have huge stores
131
365739
4048
là trong da chúng tôi có những cửa hàng lớn
06:25
not of nitric oxide, because nitric oxide is a gas,
132
369787
3088
không phải tạo nitric oxide, bởi vì oxit nitric là một chất khí,
06:28
and it's released -- (Poof!) -- and in a few seconds it's away,
133
372875
3152
và nó đã phát tán -(Poof!) - và trong một vài giây là bay mất,
06:31
but it can be turned into these forms of nitric oxide --
134
376027
3224
nhưng nó có thể được biến thành các hình thức nitric oxide--
06:35
nitrate, NO3; nitrite, NO2; nitrosothiols.
135
379251
3632
nitrat, NO3; nitrit, NO2; nitrosothiols.
06:38
And these are more stable,
136
382883
1416
Và chúng ổn định hơn,
06:40
and your skin has got really large stores of NO.
137
384299
4160
và làn da của bạn đã có các xưởng sản xuất NO thực sự lớn
06:44
And we then thought to ourselves, with those big stores,
138
388459
2825
Và sau đó chúng tôi nghĩ đến bản thân, với những xưởng sản xuất lớn ấy,
06:47
I wonder if sunlight might activate those stores
139
391284
3311
Tôi tự hỏi, phải chăng ánh sáng mặt trời có thể kích hoạt các xưởng
06:50
and release them from the skin,
140
394595
1744
và phát tán chúng từ da,
06:52
where the stores are about 10 times as big as what's in the circulation.
141
396339
3392
nơi các xưởng lớn gấp 10 lần những gì trong tuần hoàn.
06:55
Could the sun activate those stores into the circulation,
142
399731
2840
Mặt trời có thể kích hoạt các xưởng vào tuần hoàn,
06:58
and there in the circulation do its good things for your cardiovascular system?
143
402571
5240
và trong vòng tuần hoàn sẽ làm những điều tốt của nó cho hệ thống tim mạch của bạn?
07:03
Well, I'm an experimental dermatologist,
144
407811
2528
Vâng, tôi là một bác sĩ da liễu thực nghiệm,
07:06
so what we did was we thought
145
410339
1305
Vì vậy, chúng tôi làm những gì chúng tôi nghĩ
07:07
we'd have to expose our experimental animals to sunlight.
146
411644
3527
chúng tôi phải phơi những thí nghiệm động vật ra ánh sáng
07:11
And so what we did was we took a bunch of volunteers
147
415171
4080
Và vì vậy những gì chúng tôi đã làm là tìm một loạt tình nguyện viên
07:15
and we exposed them to ultraviolet light.
148
419251
2698
và chúng tôi cho họ tiếp xúc với ánh sáng cực tím
07:17
So these are kind of sunlamps.
149
421949
1729
và đây là những chiếc đèn cực tím.
07:19
Now, what we were careful to do was,
150
423678
2696
Bây giờ, những gì chúng tôi đã được cẩn thận để làm là,
07:22
vitamin D is made by ultraviolet B rays
151
426374
2960
vitamin D được thực hiện bởi tia cực tím B
07:25
and we wanted to separate our story from the vitamin D story.
152
429334
3976
và chúng tôi muốn tách riêng vấn đề của chúng tôi với vitamin D
07:29
So we used ultraviolet A, which doesn't make vitamin D.
153
433310
3847
Nên chúng tôi sử dụng tia cực tím A không tạo vitamin D.
07:33
When we put people under a lamp
154
437157
2281
Khi chúng tôi đặt con người dưới một bóng đèn
07:35
for the equivalent of about 30 minutes of sunshine in summer in Edinburgh,
155
439438
5076
tương đương với khoảng 30 phút ánh sáng mùa hè ở Edinburgh,
07:40
what we produced was, we produced a rise
156
444514
2540
những gì chúng tôi tạo ra là, chúng tôi tạo ra sự thúc đẩy
07:42
in circulating nitric oxide.
157
447054
1992
trong lưu thông nitric oxide.
07:44
So we put patients with these subjects under the UV,
158
449046
2848
Vì vậy, chúng tôi đặt các bệnh nhân với các đối tượng dưới tia cực tím,
07:47
and their NO levels do go up,
159
451894
2416
và mức độ Nitric Oxide của họ không tăng,
07:50
and their blood pressure goes down.
160
454310
2136
và huyết áp của họ giảm xuống.
07:52
Not by much, as an individual level,
161
456446
2377
Không nhiều, ở một mức độ riêng rẽ,
07:54
but enough at a population level
162
458823
2367
nhưng đủ ở mức độ dân cư
07:57
to shift the rates of heart disease in a whole population.
163
461190
3720
để thay đổi tỷ lệ bệnh tim trong toàn bộ dân số.
08:00
And when we shone UV at them,
164
464910
2424
Và khi chúng tôi chiếu UV vào họ,
08:03
or when we warmed them up to the same level as the lamps,
165
467334
3662
hoặc khi chúng tôi làm ấm họ lên đến mức độ tương tự như đèn,
08:06
but didn't actually let the rays hit the skin, this didn't happen.
166
470996
3262
nhưng thực sự không cho phép các tia tác động đến da, điều này không xảy ra.
08:10
So this seems to be a feature of ultraviolet rays hitting the skin.
167
474258
3864
Vậy nên, điều này có vẻ là một đặc trưng của tia cực tím tác động vào da.
08:14
Now, we're still collecting data.
168
478122
1824
Bây giờ, chúng tôi vẫn đang thu thập dữ liệu.
08:15
A few good things here:
169
479946
1448
Một vài điều tốt ở đây:
08:17
This appeared to be more marked in older people.
170
481394
3147
Điều này dường như đáng chú ý hơn ở người cao tuổi.
08:20
I'm not sure exactly how much.
171
484541
1613
Tôi không chắc chắn chính xác nhiều như thế nào.
08:22
One of the subjects here was my mother-in-law,
172
486154
1773
Một trong các đối tượng ở đây là mẹ vợ của tôi,
08:23
and clearly I do not know her age.
173
487927
2952
và tôi không biết rõ tuổi của bà ấy
08:26
But certainly in people older than my wife,
174
490879
3432
Nhưng chắc chắn trong số những người lớn tuổi hơn vợ tôi,
08:30
this appears to be a more marked effect.
175
494311
3133
Điều này dường như hiệu quả một cách đáng chú ý.
08:33
And the other thing I should mention
176
497444
1251
Và điều nữa, tôi nên đề cập đến
08:34
was there was no change in vitamin D.
177
498695
2056
đó là không có sự thay đổi vitamin D.
08:36
This is separate from vitamin D.
178
500751
2120
Điều này là riêng biệt với vitamin D.
08:38
So vitamin D is good for you -- it stops rickets,
179
502871
1536
Vitamin D tốt cho bạn--nó ngăn bệnh còi xương,
08:40
it prevents calcium metabolism, important stuff.
180
504407
2240
nó ngăn ngừa sự trao đổi chất canxi, công cụ quan trọng.
08:42
But this is a separate mechanism from vitamin D.
181
506647
3032
Nhưng đây là một cơ chế riêng biệt với vitamin D.
08:45
Now, one of the problems with looking at blood pressure
182
509679
2576
Bây giờ, là một trong những vấn đề với huyết áp
08:48
is your body does everything it can
183
512255
1552
là cơ thể của bạn làm mọi thứ có thể
08:49
to keep your blood pressure at the same place.
184
513807
1583
để giữ cho huyết áp của bạn ổn định.
08:51
If your leg is chopped off and you lose blood,
185
515390
1649
Nếu chân của bạn bị cắt và bạn mất máu,
08:52
your body will clamp down, increase the heart rate,
186
517039
2905
cơ thể của bạn sẽ kìm lại, tăng nhịp tim,
08:55
do everything it can to keep your blood pressure up.
187
519944
2224
làm tất cả mọi thứ có thể để bắt kịp huyết áp của bạn.
08:58
That is an absolutely fundamental physiological principle.
188
522168
2976
Đó là một nguyên tắc sinh lý hoàn toàn cơ bản.
09:01
So what we've next done
189
525144
1807
Vì vậy những gì chúng tôi đã làm tiếp đó
09:02
is we've moved on to looking at blood vessel dilatation.
190
526951
3656
là chúng tôi đã chuyển sang nhìn vào sự nở ra của mạch máu
09:06
So we've measured -- this is again,
191
530607
1497
Vì vậy, chúng tôi đã đo--điều này một lần nữa,
09:08
notice no tail and hairless, this is a medical student.
192
532104
5328
lưu ý không đuôi và lông, đây là một sinh viên y khoa.
09:13
In the arm, you can measure blood flow in the arm
193
537432
2618
Trong cánh tay, bạn có thể đo lường lưu lượng máu
09:15
by how much it swells up as some blood flows into it.
194
540050
3232
bằng sự nở ra bao nhiêu của mạch khi một lượng máu chảy qua
09:19
And what we've shown is that doing a sham irradiation --
195
543282
3475
Và những gì chúng tôi đã chỉ ra là làm một bức xạ Sham
09:22
this is the thick line here --
196
546757
1469
là đường liền nét ở đây--
09:24
this is shining UV on the arm so it warms up
197
548226
2400
đây là việc chiếu UV lên cánh tay để nó ấm lên
09:26
but keeping it covered so the rays don't hit the skin.
198
550626
2824
nhưng giữ nó kín để các tia không tác động vào da.
09:29
There is no change in blood flow, in dilatation of the blood vessels.
199
553450
3912
Không có sự thay đổi trong dòng máu, sự nở ra của mạch máu.
09:33
But the active irradiation,
200
557362
1849
Nhưng bức xạ hoạt động,
09:35
during the UV and for an hour after it,
201
559211
3352
trong suốt quá trình chiếu tia cực tím và một giờ sau đó,
09:38
there is dilation of the blood vessels.
202
562563
2097
có sự giãn nở của các mạch máu.
09:40
This is the mechanism by which you lower blood pressure,
203
564660
2600
Đây là cơ chế mà bạn giảm huyết áp,
09:43
by which you dilate the coronary arteries also,
204
567260
2376
qua đó bạn giãn các động mạch vành ngoài ra,
09:45
to let the blood be supplied with the heart.
205
569636
1711
để cho máu được cung cấp đến tim
09:47
So here, further data that ultraviolet -- that's sunlight --
206
571347
4393
Vì vậy ở đây, hơn cả dữ liệu tia cực tím - đó là ánh sáng mặt trời--
09:51
has benefits on the blood flow and the cardiovascular system.
207
575740
4879
có lợi ích cho sự lưu thông máu và hệ thống tim mạch.
09:56
So we thought we'd just kind of model --
208
580619
2343
Nên chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi có loại mô hình--
09:58
Different amounts of UV hit different parts of the Earth at different times of year,
209
582962
6249
Những lượng khác nhau của UV tác động đến khu vực khác nhau của trái đất ở các thời điểm khác nhau của năm
10:05
so you can actually work out those stores of nitric oxide --
210
589211
4024
Vì vậy, bạn có thể thực sự khởi động những xưởng sản xuất nitric oxide--
10:09
the nitrates, nitrites, nitrosothiols in the skin --
211
593235
2256
nitrit, nitrat, nitrosothiols trong da--
10:11
cleave to release NO.
212
595491
2872
tách ra để phát tán NO
10:14
Different wavelengths of light have different activities of doing that.
213
598363
3825
Các bước sóng khác nhau của ánh sáng có các hoạt động khác nhau.
10:18
So you can look at the wavelengths of light that do that.
214
602188
2079
Vì vậy, bạn có thể nhìn vào các bước sóng của ánh sáng mà thực hiện điều đó.
10:20
And you can look -- So, if you live on the equator, the sun comes straight overhead,
215
604267
3985
Và bạn có thể xem--vì vậy, nếu bạn sống trên đường xích đạo, mặt trời đến thiên đỉnh,
10:24
it comes through a very thin bit of atmosphere.
216
608252
1816
ánh sáng đi qua bầu khí quyển rất mỏng.
10:25
In winter or summer, it's the same amount of light.
217
610068
2439
Vào mùa đông hoặc mùa hè, cũng có cùng một lượng ánh sáng.
10:28
If you live up here, in summer
218
612507
2513
Nếu bạn sống ở đây, trong mùa hè
10:30
the sun is coming fairly directly down,
219
615020
2656
mặt trời chiếu xuống khá trực tiếp,
10:33
but in winter it's coming through a huge amount of atmosphere,
220
617676
3307
nhưng vào mùa đông ánh sáng truyền qua tầng khí quyển rất lớn,
10:36
and much of the ultraviolet is weeded out,
221
620983
3221
và phần lớn tia cực tím bị đào thải ,
10:40
and the range of wavelengths that hit the Earth
222
624204
2352
và phạm vi của các bước sóng đến trái đất
10:42
are different from summer to winter.
223
626556
2328
là khác nhau giữa mùa hè và mùa đông.
10:44
So what you can do is you can multiply those data
224
628884
1942
Những gì bạn có thể làm là bạn có thể nhân những dữ liệu
10:46
by the NO that's released
225
630826
1993
với lượng NO được phát tán
10:48
and you can calculate how much nitric oxide
226
632819
3184
và bạn có thể tính toán lượng nitric oxide
10:51
would be released from the skin into the circulation.
227
636003
3169
sẽ được phát tán từ da tới vòng tuần hoàn.
10:55
Now, if you're on the equator here --
228
639172
2000
Bây giờ, nếu bạn đang trên đường xích đạo ở đây--
10:57
that's these two lines here, the red line and the purple line --
229
641172
3427
đó là hai đường biểu diễn ở đây, đường màu đỏ và đường màu tím--
11:00
the amount of nitric oxide that's released is the area under the curve,
230
644599
4397
lượng oxit nitric được phát tán ra là diện tích dưới đường cong,
11:04
it's the area in this space here.
231
648996
2031
nó là diện tích vùng không gian này.
11:06
So if you're on the equator, December or June,
232
651027
2697
Vì vậy, nếu bạn đang trên đường xích đạo, tháng 12 hay tháng 6,
11:09
you've got masses of NO being released from the skin.
233
653724
3256
bạn đã có lượng lớn NO được phát ra từ da.
11:12
So Ventura is in southern California.
234
656980
2464
Ventura, miền Nam California.
11:15
In summer, you might as well be at the equator.
235
659444
2216
Vào mùa hè, bạn cũng có như đang ở xích đạo.
11:17
It's great. Lots of NO is released.
236
661660
2056
Thật tuyệt! Rất nhiều NO được phát tán ra ngoài.
11:19
Ventura mid-winter, well, there's still a decent amount.
237
663716
3943
Ventura vào giữa mùa Đông, Vâng, vẫn còn một lượng hợp thức
11:23
Edinburgh in summer, the area beneath the curve is pretty good,
238
667659
3961
Edinburgh vào mùa hè, diện tích dưới đường cong là khá lớn,
11:27
but Edinburgh in winter, the amount of NO that can be released
239
671620
4215
nhưng Edinburgh vào mùa đông, lượng NO có thể được phát tán
11:31
is next to nothing, tiny amounts.
240
675835
3858
gần như không có gì, một lượng quá nhỏ.
11:35
So what do we think?
241
679693
1805
Vì vậy chúng ta nghĩ gì?
11:37
We're still working at this story,
242
681498
1592
Chúng tôi vẫn đang làm việc tiếp với vấn đề này này,
11:38
we're still developing it, we're still expanding it.
243
683090
1912
chúng tôi vẫn còn đang phát triển nó, chúng tôi vẫn đang mở rộng nó.
11:40
We think it's very important.
244
685002
1648
Chúng tôi nghĩ rằng nó là rất quan trọng.
11:42
We think it probably accounts for a lot of the north-south health divide within Britain,
245
686650
3593
Chúng tôi nghĩ rằng nó đóng vai trò trong sự khác biệt về sức khỏe giữa miền Bắc-Nam trong nước Anh
11:46
It's of relevance to us.
246
690243
1631
Nó là sự liên quan đến chúng tôi.
11:47
We think that the skin --
247
691874
1688
Chúng tôi nghĩ rằng da--
11:49
well, we know that the skin has got very large stores
248
693562
2888
Vâng, chúng ta biết rằng da có nhà máy rất lớn sản xuất
11:52
of nitric oxide as these various other forms.
249
696450
2224
oxit nitric ở nhiều hình thức đa dạng.
11:54
We suspect a lot of these come from diet,
250
698674
1873
Chúng tôi nghi ngờ phần lớn đến từ chế độ ăn uống,
11:56
green leafy vegetables, beetroot, lettuce
251
700547
2271
rau xanh, củ cải đường, rau diếp
11:58
has a lot of these nitric oxides that we think go to the skin.
252
702818
3320
có rất nhiều oxit nitric mà chúng tôi nghĩ rằng sẽ đi đến da.
12:02
We think they're then stored in the skin,
253
706138
2144
Chúng tôi nghĩ rằng lượng này sau đó được lưu trữ trong da,
12:04
and we think the sunlight releases this
254
708282
2400
và chúng tôi nghĩ rằng ánh sáng mặt trời bản phát tán chúng
12:06
where it has generally beneficial effects.
255
710682
2633
nơi mà nó có tác dụng mang lại lợi ích nói chung.
12:09
And this is ongoing work, but dermatologists --
256
713315
2479
Và điều này vẫn đang tiếp tục làm việc, nhưng bác sĩ da liễu--
12:11
I mean, I'm a dermatologist.
257
715794
1720
Ý tôi là, tôi là một bác sĩ da liễu.
12:13
My day job is saying to people, "You've got skin cancer,
258
717514
2528
Công việc của tôi là nói với mọi người rằng: "Bạn bị ung thư da,
12:15
it's caused by sunlight, don't go in the sun."
259
720042
1880
nó bị gây ra bởi ánh sáng mặt trời, đừng đi trong ánh mặt trời nữa."
12:17
I actually think a far more important message
260
721922
2736
Tôi thực sự nghĩ một thông điệp quan trọng hơn
12:20
is that there are benefits as well as risks to sunlight.
261
724658
3424
là có lợi ích cũng như rủi ro trong ánh sáng mặt trời.
12:23
Yes, sunlight is the major alterable risk factor for skin cancer,
262
728082
5753
Có, ánh sáng mặt trời là yếu tố lớn gây nguy cơ ung thư da,
12:29
but deaths from heart disease are a hundred times higher
263
733835
2871
nhưng người chết vì bệnh tim nhiều hơn hàng trăm lần
12:32
than deaths from skin cancer.
264
736706
1952
so với người chết vì bệnh ung thư da.
12:34
And I think that we need to be more aware of,
265
738658
2649
Và tôi nghĩ rằng chúng ta cần phải ý thức nhiều hơn
12:37
and we need to find the risk-benefit ratio.
266
741307
2079
và chúng ta cần phải tìm ra được tỷ lệ rủi ro-lợi ích.
12:39
How much sunlight is safe,
267
743386
1472
Bao nhiêu ánh sáng mặt trời là an toàn,
12:40
and how can we finesse this best for our general health?
268
744858
4200
và làm thế nào để chúng ta sử dụng khéo léo nhất cho sức khỏe tổng quát của chúng ta?
12:44
So, thank you very much indeed.
269
749058
2180
Cảm ơn các bạn rất nhiều
12:47
(Applause)
270
751238
6897
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Richard Weller - DermatologistDermatologist Richard Weller wants to know: Why are Scots so sick?
Why you should listen
Edinburgh-native Richard Weller was studying medicine in Australia when something suddenly struck him as odd: Why are the Scots so sick? Australians suffer from heart disease at one-third the rate that Britons do, with lower death rates from heart attacks and heart failure, and fewer strokes overall. When Weller looked into it, this wasn't unique to Australia and England: In fact, there are wide gaps in mortality even within the UK, a gradient which maps roughly ... geographically? A five-degree change in latitude -- between London and Edinburg, for example -- shows a nearly 20 percent higher rate of mortality. Weller and his team have been working ever since to crack this mysterious gap, and most recently their research shows it may be related to exposure to sunlight. Nitric oxide (NO), a chemical transmitter produced by the skin and stored in great reserves, is released by exposure to UV rays, and this in turn is very important to cardiovascular health.
Weller is a senior lecturer in Dermatology at the University of Edinburgh. His two areas of study are the role of NO in human skin physiology and the role of skin barrier function deficiencies in atopic disease.
Richard Weller | Speaker | TED.com