TEDGlobal 2010
Jamil Abu-Wardeh: The Axis of Evil Middle East Comedy Tour
Jamil Abu-Wardeh: De 'As van het Kwaad'-Midden-Oosten-comedytour'
Filmed:
Readability: 4.2
1,187,607 views
Jamil Abu-Wardeh startte comedy op in de Arabische wereld door de 'As van het Kwaad'-comedytour op te richten, die stand-up comedians brengt naar lachend publiek overal in het Midden-Oosten. Hij ontdekte dat, als ze de "BGB" ontwijkt, ("blauw materiaal, geloof, en "bolitiek") ontwijkt, de As van het Kwaad veel buitenlandse bulderlach ontlokt.
Jamil Abu-Wardeh - Producer
Jamil Abu-Wardeh believes in the community-building power of a shared laugh -- especially in Arabic. He jumpstarted the Dubai standup comedy scene and produced the Axis of Evil Middle East Comedy Tour. Full bio
Jamil Abu-Wardeh believes in the community-building power of a shared laugh -- especially in Arabic. He jumpstarted the Dubai standup comedy scene and produced the Axis of Evil Middle East Comedy Tour. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
This talk is about righting writing wrongs.
0
1000
3000
Deze talk gaat over het rechtzetten van schrijffouten
00:19
No, the sound's not faulty -- righting writing wrongs.
1
4000
3000
Nee, je hoort het niet verkeerd -- het rechtzetten van schrijffouten
00:22
The Middle East is huge,
2
7000
3000
Het Midden-Oosten is reusachtig,
00:25
and with all our problems, one thing's for sure: we love to laugh.
3
10000
3000
en bij al onze problemen hebben we één zekerheid: we houden van lachen.
00:28
I think humor is a great way to celebrate our differences.
4
13000
3000
Ik denk dat humor een heel goede manier is om onze verschillen te vieren.
00:31
We need to take our responsibilities seriously,
5
16000
2000
We moeten onze verantwoordelijkheden serieus nemen
00:33
but not ourselves.
6
18000
2000
maar onszelf niet.
00:35
Don't get me wrong: it's not like we don't have comedy in the Middle East.
7
20000
3000
Begrijp me niet verkeerd: het is niet zo dat we geen comedy hebben in het Midden-Oosten.
00:38
I grew up at a time when iconic actors
8
23000
2000
Ik groeide op in een periode waarin filmiconen
00:40
from Kuwait, Syria, Egypt
9
25000
2000
uit Koeweit, Syrië en Egypte,
00:42
used laughter to unite the region,
10
27000
3000
lachen gebruikten om de streek te verenigen,
00:45
just as football can.
11
30000
2000
net zoals voetbal dat kan.
00:47
(Laughter)
12
32000
3000
(Gelach)
00:50
Now is the time for us to laugh at ourselves,
13
35000
2000
Nu is het voor ons tijd om met onszelf te lachen,
00:52
before others can laugh with us.
14
37000
3000
voordat anderen met ons kunnen lachen.
00:55
This is the story of the rise and rise of stand-up comedy in the Middle East --
15
40000
3000
Dit is het verhaal van de opkomst van stand-up comedy in het Midden-Oosten --
00:58
a stand-up uprising, if you will.
16
43000
3000
een opstaande opkomst, als je wil.
01:02
Working in London as TV maker and writer,
17
47000
3000
Toen ik in Londen werkte als tv-maker en schrijver,
01:05
I quickly realized
18
50000
2000
realiseerde ik me snel
01:07
that comedy connects audiences.
19
52000
3000
dat comedy het publiek verbindt.
01:10
Now, the best breeding ground for good comic writing
20
55000
3000
Nu, de beste kweekvijver voor goed komisch schrijven
01:13
is the stand-up comedy circuit,
21
58000
2000
is het stand-up comedy circuit,
01:15
where they just happen to say that you kill when you do well
22
60000
2000
waar ze 'je bent dodelijk' zeggen als je het goed doet
01:17
and you bomb when you do badly.
23
62000
2000
en 'je ontploft' als je het slecht doet.
01:19
An unfortunate connection for us maybe,
24
64000
2000
Misschien een ongelukkige associatie voor ons,
01:21
but it reminds me
25
66000
2000
maar het herinnert me eraan
01:23
that we'd like to thank one man for, over the past decade,
26
68000
3000
dat we één man willen bedanken omdat hij de voorbije 10 jaar
01:26
working tirelessly
27
71000
1000
onvermoeid heeft gewerkt
01:27
to support comedians all around the world,
28
72000
3000
om comedians van over de hele wereld te steunen,
01:30
specifically comedians
29
75000
2000
vooral comedians
01:32
with a Middle Eastern background.
30
77000
2000
met een Midden-Oosterse achtergrond.
01:34
(Applause)
31
79000
3000
(Applaus)
01:37
Like my good friends, Dean and Maysoon, at the bottom of the screen,
32
82000
3000
Zoals mijn goede vrienden, Dean en Maysoon, beneden op het scherm,
01:40
who, two years after 9/11,
33
85000
2000
die, 2 jaar na 9/11,
01:42
started a festival to change the way
34
87000
2000
een festival startten om de manier te veranderen
01:44
Middle Easterners are perceived in the world.
35
89000
3000
waarop er over mensen uit het Midden-Oosten wordt gedacht.
01:47
It's still going strong, with positive press to die for.
36
92000
3000
Het draait nog steeds goed. Met positieve pers, om voor te sterven.
01:51
Also, three guys working for years in Los Angeles,
37
96000
3000
Ook creëerden 3 mannen die al jaren in Los Angeles werkten,
01:54
an Iranian, a Palestinian and an Egyptian,
38
99000
3000
een Iranees, een Palestijn en een Egyptenaar,
01:57
created the aptly named Axis of Evil comedy act.
39
102000
3000
de comedy act met de toepasselijke naam 'As van het Kwaad'.
02:01
And wherever they went,
40
106000
2000
Overal waar ze gingen,
02:03
they killed.
41
108000
2000
waren ze dodelijk.
02:05
Now, I didn't start this fire, but I did pour petrol on it.
42
110000
3000
Ik ontstak dit vuur niet, maar ik goot er benzine op.
02:08
I moved to Dubai as the head of original content
43
113000
3000
Ik verhuisde naar Dubai, als hoofd eigen producties
02:11
for a Western TV network.
44
116000
2000
voor een Westers tv-netwerk.
02:13
My job was to connect the brand with a Middle Eastern audience.
45
118000
3000
Mijn werk was het merk te verbinden met een Midden-Oosters publiek.
02:18
Now, the American head of programming
46
123000
3000
Het Amerikaanse hoofd programmatie
02:21
wanted new local Arabic comedy.
47
126000
3000
wou nieuwe lokale Arabische comedy.
02:24
In a thick Arabic accent, my brain went,
48
129000
3000
Met een vet Arabisch accent, dacht ik:
02:27
"Berfect."
49
132000
2000
"Berfect."
02:29
(Laughter)
50
134000
2000
(Gelach)
02:31
Now, I had friends in the U.S.
51
136000
2000
Ik had vrienden in de VS
02:33
who had started a successful new tribe.
52
138000
3000
die met een succesvolle nieuwe stam waren begonnen.
02:37
And I had every intention of taking this tribe
53
142000
2000
Het was mijn bedoeling om ervoor te zorgen dat ze
02:39
from being outliers in the Middle East
54
144000
2000
niet langer uitschieters waren in het Midden-Oosten
02:41
and pushing them over the tipping point
55
146000
2000
en dat ze voorbij het kantelpunt
02:43
towards success.
56
148000
2000
naar succes geraakten.
02:45
Now, as with any new idea, it wasn't easy.
57
150000
2000
Zoals met elk idee, was het niet gemakkelijk.
02:47
I had four phases to this plan.
58
152000
2000
Ik had 4 fasen voor dit plan.
02:49
First, we'd need to buy content from the West and air it.
59
154000
3000
Eerst moesten we dingen uit het Westen kopen en uitzenden.
02:52
Then I'd bring my friends, and we'd show local amateurs how it's done.
60
157000
3000
Dan zou ik mijn vrienden meebrengen en lokale amateurs tonen hoe ze het doen.
02:55
We would film that and air it,
61
160000
2000
We zouden dat filmen en uitzenden,
02:57
and then I could work with the local amateurs and write new comedy.
62
162000
3000
en dan zou ik met de lokale amateurs nieuwe comedy schrijven.
03:00
I excitedly presented this to the big boss,
63
165000
2000
Ik presenteerde dit enthousiast aan de grote baas,
03:02
and his reaction was, "Um, I don't get it."
64
167000
3000
en zijn reactie was: "Ik snap het niet."
03:07
So I retreated back to my cave
65
172000
2000
Dus trok ik me weer terug in mijn grot
03:09
and continued to support and produce comedy
66
174000
2000
en ging verder comedy steunen en produceren
03:11
and let my friends use my couch
67
176000
2000
en ik liet mijn vrienden mijn zetel gebruiken
03:13
as a regional operations hub.
68
178000
3000
als regionaal knooppunt van hun activiteiten.
03:16
Now, fast forward two years, to early 2007.
69
181000
3000
Snel vooruit naar 2 jaar later, begin 2007.
03:19
The earth rotated, as did our management,
70
184000
3000
De aarde draaide rond, en ons management ook.
03:22
(Laughter)
71
187000
2000
(Gelach)
03:24
and as if by divine intervention,
72
189000
2000
Als door God beslist,
03:26
things came together
73
191000
2000
kwamen dingen bijeen
03:28
to help this revolution take shape.
74
193000
3000
om deze revolutie vorm te helpen geven.
03:31
Here's how the dots connected.
75
196000
2000
Kijk hoe de punten verbonden zijn.
03:33
First, the Axis guys recorded a Comedy Central special
76
198000
3000
Eerst namen de mannen van de As een Comedy Central-special op.
03:36
that aired in the States,
77
201000
2000
die werd uitgezonden in de VS.
03:38
and it was getting great hits on YouTube.
78
203000
2000
Het werd veel bekeken op YouTube.
03:40
Our new French CEO
79
205000
2000
Onze nieuwe Franse CEO
03:42
believed in the power of positive PR ...
80
207000
2000
geloofde in de kracht van positieve pr...
03:44
(Laughter)
81
209000
2000
(Gelach)
03:46
and ideas du bon marche.
82
211000
3000
en ideeën 'du bon marché'.
03:49
Let's just say "value for money."
83
214000
2000
Laten we gewoon zeggen "waar voor je geld".
03:51
I produced in Dubai a show for Ahmed Ahmed
84
216000
3000
In Dubai produceerde ik een show voor Ahmed Ahmed
03:54
to showcase his new Axis special to a packed room.
85
219000
2000
om zijn nieuwe As-special voor te stellen aan een volle zaal.
03:56
I invited our new CEO,
86
221000
2000
Ik nodigde onze nieuwe CEO uit,
03:58
and as soon as he realized we had a room packed full of laughing infidels,
87
223000
3000
en toen hij realiseerde dat we een zaal vol met lachende ongelovigen hadden,
04:01
his reaction was very simple:
88
226000
2000
was zijn reactie heel eenvoudig:
04:03
"Let's make this happen.
89
228000
3000
"Laten we dit mogelijk maken.
04:06
And one more thing: No, don't F it up."
90
231000
3000
En nog 1 ding: Nee, verK het niet."
04:09
So I quickly went to work
91
234000
2000
Ik ging vlug aan de slag
04:11
with a great team around me.
92
236000
2000
met een geweldig team.
04:13
I happened to find
93
238000
2000
Ik vond toevallig
04:15
a funny guy to present it in Arabic,
94
240000
2000
een grappige man om het in het Arabisch te presenteren,
04:17
who is originally Korean,
95
242000
3000
die eigenlijk Koreaans is,
04:20
a perfect fit for the Axis of Evil.
96
245000
2000
en dus perfect past voor de As van het Kwaad.
04:22
This is all true.
97
247000
2000
Dit is allemaal waar.
04:24
Now, while preparing for the tour,
98
249000
2000
Wanneer we de tour aan het voorbereiden waren
04:26
I had to remind the guys to be culturally sensitive.
99
251000
2000
moest ik de jongens eraan herinneren om cultureel gevoelig te zijn.
04:28
I used the three Bs of stand-up don'ts
100
253000
2000
Ik gebruikte de BGB van de stand-up don'ts,
04:30
as I call them in the Middle East:
101
255000
2000
zoals ik ze in het Midden-Oosten noem,
04:33
blue content, keep it clean; beliefs, not religion;
102
258000
3000
Blauwe dingen, hou het proper - Geloof, geen religie,
04:36
and the third B, bolitics.
103
261000
3000
en de derde letter, Bolitiek.
04:39
Stay away from bolitics in the Middle East.
104
264000
3000
Hou je ver van bolitiek in het Midde-Oosten.
04:42
Oh course, you might think, what's left
105
267000
2000
Natuurlijk kan je denken: wat blijft er dan over?
04:44
without bolitics, sex and religion, how can you make people laugh?
106
269000
2000
Hoe kan je mensen laten lachen zonder bolitiek, seks en religie?
04:46
I'd say, watch any successful well-written,
107
271000
3000
Ik zou zeggen, kijk naar elke goedgeschreven,
04:49
family-friendly sitcom in the West
108
274000
2000
familievriendelijke sitcom in het Westen
04:51
for your answers.
109
276000
2000
voor je antwoord.
04:53
Now, were the Axis successful?
110
278000
3000
Nu, was de As succesvol?
04:57
In five countries, in just under a month,
111
282000
2000
In 5 landen, in minder dan een maand
04:59
we had thousands of fanatical fans come and see them live.
112
284000
3000
hadden we duizenden fanatieke fans die opdaagden om hen live te zien.
05:02
We had millions see them on TV and on TV news.
113
287000
3000
We hadden miljoenen kijkers op tv en het tv-nieuws.
05:05
In Jordan, we had His Majesty the King come and see them.
114
290000
3000
In Jordanië kwam Zijne Majesteit de Koning hen bekijken.
05:08
In fact, they were so successful
115
293000
2000
Eigenlijk waren ze zo succesvol
05:10
that you could buy a pirated copy of their DVD,
116
295000
2000
dat je zelfs een illegale kopie van hun dvd kon kopen
05:12
even before it was released in the Middle East.
117
297000
2000
voor hij in het Midden-Oosten was gelanceerd.
05:14
Anywhere you go.
118
299000
2000
Overal waar je gaat.
05:16
So everywhere we went,
119
301000
2000
Dus overal waar we gingen,
05:18
we auditioned amateurs.
120
303000
2000
lieten we amateurs auditie doen.
05:20
We filmed that process and aired a documentary.
121
305000
3000
We filmden dat proces en zonden een documentaire uit.
05:23
I called it "Three Guys and Wonho."
122
308000
3000
Ik noemde het "3 jongens en Wonho".
05:26
It really is his name.
123
311000
2000
Het is echt zijn naam.
05:30
And all this TV and Internet exposure
124
315000
3000
Al deze uitzendingen op tv en internet
05:33
has led to a great many
125
318000
2000
hebben geleid tot een groot aantal
05:35
recruits to our cause.
126
320000
2000
nieuwkomers in onze organisatie.
05:37
In Dubai this year, we've just had
127
322000
2000
Dit jaar in Dubai hadden we
05:39
the first all-women's, homegrown stand-up show.
128
324000
2000
de eerste autochtone exclusief vrouwelijke stand-up-show.
05:41
And notice two of them are wearing headscarves,
129
326000
2000
2 van hen droegen hoofddoeken.
05:43
and yes, even they can laugh.
130
328000
3000
Ja, zelfs zij kunnen lachen.
05:46
Dubai, to me, is like a hand
131
331000
2000
Ik vergelijk Dubai met een hand
05:48
that supports anyone who wants to make things happen.
132
333000
3000
die iedereen steunt die dingen wil laten gebeuren.
05:51
20 years ago,
133
336000
2000
20 jaar geleden
05:53
no one had heard of it.
134
338000
2000
had niemand ervan gehoord.
05:55
Look at it now.
135
340000
2000
Kijk er nu naar.
05:57
With an inspirational leader, I think this year,
136
342000
2000
Met een inspirerende leider denk ik dat dit jaar
05:59
the opening of the tallest tower in the world
137
344000
2000
de opening van de hoogste toren ter wereld
06:01
is like adding a finger to that hand,
138
346000
2000
zal zijn als het toevoegen van een vinger aan die hand,
06:03
that points at all those
139
348000
2000
die naar iedereen wijst
06:05
who spread fallacious stories about us.
140
350000
3000
die onware verhalen over ons verspreidt.
06:08
(Laughter)
141
353000
3000
(Gelach)
06:11
(Applause)
142
356000
2000
(Applaus)
06:13
Now, in three short years, we've come a long way
143
358000
3000
In 3 korte jaren hebben we een lage weg afgelegd
06:16
with stand-up comedy shows happening even in Saudi Arabia.
144
361000
3000
met stand-up comedyshows die zelfs in Saudi-Arabië plaatsvonden.
06:19
These comics are now going to the New York festival.
145
364000
3000
Deze komieken gaan nu naar het New York-festival
06:22
And the Lebanese, brilliant Lebanese,
146
367000
2000
De briljante Libanese
06:24
Nemr Abou Nassar, we featured in our first tour,
147
369000
2000
Nemr Abou Nassar, die we lanceerden in onze eerste tour,
06:26
has just been performing in L.A.'s legendary comedy clubs.
148
371000
3000
heeft net opgetreden in de legendarische comedyclubs van Los Angeles.
06:29
So clearly, from the inside, we are doing our best to change our image,
149
374000
3000
Van binnenuit doen we ons best om ons imago te veranderen,
06:32
and it's exploding.
150
377000
2000
en het is aan het ontploffen.
06:34
(Laughter)
151
379000
2000
(Gelach)
06:36
So, as for the outsiders looking in,
152
381000
3000
Dus, voor de buitenstaanders die naar binnen kijken,
06:39
watch the CNN report on the second Amman Comedy Festival.
153
384000
3000
kijk naar de reportage op CNN over het tweede Amman Comedyfestival.
06:42
The reporter did a great job, and I thank her,
154
387000
3000
De reporter heeft het heel goed gedaan, en ik dank haar,
06:45
but somebody forgot to send the positive PR email
155
390000
3000
Maar iemand vergat een positieve pr-mail te sturen
06:48
to the person operating the automatic news ticker that appears at the bottom.
156
393000
3000
naar de persoon die de automatische nieuwsticker beheert die onderaan verschijnt.
06:51
For example, when Dean talks,
157
396000
3000
Bijvoorbeeld, als Dean praat,
06:54
the ticker says, "U.S.: Suspect gave 'actionable intel."
158
399000
3000
zegt de ticker: "VS: verdachte geeft uitvoerbare informatie."
06:57
Well, if you're used to listening to comedians,
159
402000
3000
Als je gewoon bent om naar komieken te luisteren,
07:00
then I'm not surprised.
160
405000
2000
ben ik niet verrast.
07:02
Sadly, this leads me to another three Bs
161
407000
2000
Spijtig genoeg leidt dit me naar 3 andere B's,
07:04
that represents how the media in the West
162
409000
3000
die weergeven hoe de media in het Westen
07:07
talks about us as bombers, billionaires
163
412000
2000
ons beschouwt als Bommenwerpers, Biljonairs
07:09
and belly dancers.
164
414000
2000
en Buikdansers.
07:12
Enough.
165
417000
2000
Genoeg.
07:14
We're not all angry fanatics
166
419000
2000
We zijn niet allemaal boze fanatiekelingen
07:16
who want to kill the infidel.
167
421000
2000
die de ongelovigen willen doden.
07:18
We have a positive story to tell
168
423000
2000
We hebben een positief verhaal om te vertellen
07:20
and image to sell.
169
425000
2000
en een imago om te verkopen.
07:22
In fact, one thing's for sure, in my experience,
170
427000
3000
Op basis van mijn eigen ervaring is er één zekerheid:
07:25
we love to laugh like hell.
171
430000
3000
dat we ervan houden om heel hard te lachen.
07:29
(Laughter)
172
434000
2000
(Gelach)
07:31
Here are three questions that I like to use
173
436000
2000
Hier zijn 3 vragen die ik graag stel
07:33
to test the truthiness of our representation
174
438000
3000
om de waarheid van onze voorstelling te testen
07:36
in any media story.
175
441000
2000
in elk verhaal in de media.
07:38
One: Is the Middle East
176
443000
2000
Eén: Wordt het Midden-Oosten
07:40
being shown in a current time
177
445000
2000
getoond in de huidige tijd
07:42
and correct context?
178
447000
3000
en de juiste context?
07:45
(Laughter)
179
450000
5000
(Gelach)
07:50
Two: Do the Middle Eastern characters
180
455000
3000
Twee: Lachen of glimlachen
07:53
laugh or smile
181
458000
3000
personages uit het Midden-Oosten
07:56
without showing the whites of their eyes?
182
461000
2000
zonder het wit van hun ogen te tonen?
07:58
(Laughter)
183
463000
2000
(Gelach)
08:00
Three: Is the Middle Eastern character
184
465000
3000
Drie: Wordt het personage uit het Midden-Oosten
08:03
being played by one?
185
468000
3000
gespeeld door een persoon uit het Midden-Oosten?
08:08
Clearly, there are wrongs that need to be righted.
186
473000
3000
Het is duidelijk dat er dingen zijn die rechtgezet moeten worden.
08:11
We've started in our region.
187
476000
2000
We startten in onze regio.
08:13
My challenge to the rest of the world
188
478000
2000
Mijn uitdaging aan de rest van de wereld
08:15
is please, start using
189
480000
2000
is om alstublieft
08:17
positive Middle Eastern images in your stories.
190
482000
2000
positieve Midden-Oosterse beelden in jullie verhalen te gebruiken.
08:19
For inspiration, go to one of our festivals,
191
484000
2000
Zoek je inspiratie? Ga naar één van onze festivals,
08:21
go online, drop us a line.
192
486000
2000
ga online, stuur ons een bericht.
08:23
Let's change the narrative together
193
488000
3000
Laten we samen het verhaal veranderen
08:26
and let's start righting writing wrongs.
194
491000
3000
en laten we starten met het rechtzetten van schrijffouten.
08:29
I'd like to end, before going back to the Middle East,
195
494000
2000
Ik zou willen eindigen, voor ik terugga naar het Midden-Oosten,
08:31
with a quote from one of the greatest Sheikhs
196
496000
2000
met een citaat van 1 van de grootste Sjeiks
08:33
to put quill to parchment.
197
498000
2000
die ooit een veer op het perkament zetten.
08:35
As my father likes to call him, "Asheikh Azubare;"
198
500000
3000
Mijn vader noemt hem graag "Asheikh Azubare",
08:38
as my mother would say, "Shakespeare."
199
503000
2000
mijn moeder "Shakespeare".
08:40
(Laughter)
200
505000
2000
(Gelach)
08:42
"And now we go in content
201
507000
2000
"En nu trekken we tevreden
08:44
to liberty and not to banishment."
202
509000
2000
richting vrijheid en niet richting verbanning."
08:46
Thank you.
203
511000
2000
Bedankt.
08:48
(Applause)
204
513000
5000
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Jamil Abu-Wardeh - ProducerJamil Abu-Wardeh believes in the community-building power of a shared laugh -- especially in Arabic. He jumpstarted the Dubai standup comedy scene and produced the Axis of Evil Middle East Comedy Tour.
Why you should listen
After fifteen years working in UK television, Jamil Abu-Wardeh moved to Dubai with a big idea: to bring modern standup comedy to the Middle East. His grassroots efforts to build a standup scene in Dubai, and then across the region, led to the first standup comedy time slot in the programming of Showtime Arabia. And this led to a ground- and record-breaking tour of five Arab countries: The Axis of Evil Middle East Comedy Tour. Lines around the block, performances for royalty -- the tour tapped into a shared desire to laugh.
Standup comedians on the tour avoid the three B's (blue material, beliefs and "bolitics") but are free to poke fun everywhere else. One of Abu-Wardeh's stars, protegé Wonho Chung, is a Korean kid who speaks perfect Arabic and is wildly popular on YouTube in Saudi Arabia -- proving to Abu-Wardeh that lines between national groups can be broken down if you're just funny enough. The impresario is constantly creating content and chances for aspiring comics, and his work has helped touch off a new flowering of standup comedy in the region.
Jamil Abu-Wardeh | Speaker | TED.com