Anirudh Sharma: Ink made of air pollution
Anirudh Sharma: လေထုညစ်ညမ်းမှုထဲမှ ထုတ်လုပ်တဲ့ မင်
Inventor Anirudh Sharma is the founder of Graviky Labs, an MIT Media Labs spinoff. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
to five million people die
ပြည်သူတို့ဟာ ကမ္ဘာတဝမ်းရှိ
စမ်းသပ်ရေး ခွက်ထဲမှာ
20 minutes' worth of pollution
ဖမ်းယူခဲ့တဲ့ လေထုညစ်ညမ်းမှု
ခင်ဗျားတို့ ဒီမှာ အခု မြင်နိုင်ကြပေမဲ့
you can see it right now,
in the air, you won't see them.
မြင်မရနိုင်ပါ။
သေးနုပ်ကြလဲ ဆိုတော့ --
and they end up in our bodies --
မပစ်နိုင်လို့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ကျန်ရစ်လျက်
if not treated in the right time.
ပန်းနာလို ရောဂါကို ဖြစ်ပွားစေတယ်။
အဖြစ် အိန္ဒိယကို ပြန်သွားခဲ့စဉ်၊
when I was a student in 2012,
အခုထိ မှတ်မိနေတုန်းပါ။
of a diesel generator,
ဂျင်နရယ်တာ မီးခိုးပိုက်ကို မြင်နိုင်ကြတယ်၊
which is a sign of human progress,
ဂျင်နရယ်တာပါ၊
လာခြင်းရဲ့ သင်္ကေတ ဖြစ်သလို
as a society in the last 100 years,
လူ့အဖွဲ့အစည်းကြီး လွန်ခဲ့တဲ့
triangular, black-colored swatch,
တြဂံပုံ အနက်ရောင် နမူနာကိုလည်း
ထုတ်လုပ်ယူခဲ့တဲ့
residual particulate waste
စိတ်ကူးတစ်ခု ရစေခဲ့တယ်၊
both pollution and inks,
ပြန်ပြီး စဉ်းစားလာစေခဲ့တယ်၊
ဖန်တီးပေးနေခဲ့လို့ပါ။
that black-colored mark.
သုံးနေကြတဲ့ မင်နက်တွေကို
ink that we use conventionally
မီးရှို့ပေးမှုမှပါ။
fossil fuels in factories.
မီးရှို့ပြီး ကာဗွန်အနက်ကို ထုတ်လုပ်နေကြတဲ့
that are burning fossil fuels
on an everyday basis.
မင်နက်တွေကို ထုတ်လုပ်ပေးဖို့ပါ။
ကျုပ်တို့ရဲ့ ကားတွေနဲ့
of liters of fossil fuels
and our exhaust out there,
ထည့်စဉ်းစားလိုက်တဲ့ အခါမှာ၊
ညစ်ညမ်းမှုကို ဖမ်းယူနိုင်ပြီး
သုံးနိုင်ကြမယ် ဆိုရင်ကော။
လက်တွေ့လုပ်ကြည့်ရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။
and conducted a small experiment.
ပြန်ရောက်တာနဲ့ စမ်းသပ်မှု လုပ်ကြည့်ခဲ့တယ်။
much pollution to play with,
လေထုညစ်ညမ်းမှု သိပ် ရှာမတွေ့လို့
ဒီလိုကိရိယာကို ဆောက်ခဲ့တယ်၊
that would suck in that candle soot,
ဗော့ဒ်ကာနဲ့ ရောတယ်၊
vegetable oil and vodka,
ရတဲ့ ပစ္စည်းနဲ့ လုပ်ခဲ့ရတယ်။
these were really easily available.
a very rudimentary form of ink
မင်ကို ရရှိမယ်၊
စမ်းသပ်မှုဟာဖြင့်
of experimenting
ဖြစ်ခဲ့တယ်။
စမ်းသပ်ရေး ခွက်ထဲကဟာပါပဲ၊
that I showed you in the petri dish,
မီးရို့ရင် ရတဲ့ ရလဒ်ပါပဲ။
that is being burned out there.
this experimentation forward
ရှေ့ဆက် လုပ်ကိုင်ရန်
ပြန်ပြီး ထုတ်လုပ်မှုကို လုပ်ကြည့်ဖို့ပါ။
of air pollution.
ဓာတ်ခွဲခန်းဟာ ဒီလိုပုံစံမျိုးပါ။
used to look something like this.
ထိန်းချုပ်မှု မရှိခဲ့လို့၊
were not always controlled,
မြင်နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။
looking something like this.
အတိအကျ မသိခဲ့ပါ။
how exactly to reach there.
အဆောက်အဦ ဘေးမှ ဖြတ်သွားသူတို့က
by that lab through that building
ထုတ်လုပ်နေကြပုံရတယ်" ထင်ခဲ့ကြတယ်။
"These guys are making bombs in there,"
မီးခိုးတွေ သိပ်ကို များခဲ့လို့ပါ။
wires and smoke in the same vicinity.
ကားဂိုဒေါင်သို့ ရွှေ့ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
and take experiments forward.
အစောပိုင်း အဆင့်များတုန်းက၊
and during the early stages,
ဒီလို စုပ်ယူရေးယာဉ်ကို သုံးခဲ့ကြတယ်။
with contraptions like these.
ခင်ဗျားတို့ စိတ်ကူးကြည့်နိုင်ပါတယ်။
ဘာအတွက်များလဲ?"
driving around doing?"
of our system that would capture pollution
မီးခိုးတွေကို ဖမ်းယူဖို့ ကျုပ်တို့က
a conventional diesel-based car.
စုပ်ယူရေး စက်ပါ။
အစောပိုင်းအဆင့်ပါ။
ဒီဗားရှင်းကို တီထွင်ခဲ့ကြရာ
and created this into this version
အငြိမ်တည်ရှိနေတဲ့ ညစ်ညမ်းမှုကို
from static sources of pollution,
as soon as you turn this machine on.
တာနဲ့ အခိုးအငွေ့အားလုံး ပျောက်သွားတယ်။
the performance of the engine,
ထိခိုက်စေခြင်းမရှိဘဲနဲ့
ထုတ်လွှင့်လိုက်တဲ့ ညစ်ညမ်းမှုရဲ့
95 percent worth of pollution
that we are talking about that we capture,
ဂျင်နရယ်တာ သုံးလေးနာရီ အလုပ်လုပ်နေစဉ်
of operation of a generator.
ပြောနေတာပါ။
ဆက်ပြီး လုပ်ကိုင်နေချိန်မှာ၊
and our research was advancing,
ကုမ္ပဏီက ကျုပ်တို့ ချဉ်းကပ်လာပြီး
approached us and said,
အတူ ကျုပ်တို့ ရှေ့ဆက်လျက်
further with you guys,
ဆက်ပြီး လုပ်ကိုင်လိုပါတယ်။" ဆိုလာတယ်။
in a very big celebrated form."
ထုတ်လုပ်နေတဲ့ မင်နဲ့အတူ
တစ်ခုကို ကျင်းပကြရအောင်" အဆိုပြုကြတယ်။
off this pollution."
ခင်ဗျားတို့ကို ပြပေးမယ်။
40 to 50 minutes of that car pollution
လာခဲ့ကြတဲ့ ကားညစ်ညမ်းမှု မိနစ် ၄၀-၅၀ ဖြင့်
စမ်းသပ်ရေး ခွက်ထဲက ညစ်ညမ်းမှုပါပဲ။
that is in the petri dish.
သိပ်ကိုမည်းနက်တဲ့ အရောင်ပါ။
that you can write with.
that is generated by the same pollution.
ခုက ညစ်ညမ်းမှု ထုတ်လုပ်ခဲ့တာပါ။
လုပ်ပြီးခဲ့တဲ့ နောက်မှာ၊
အကြီးစား လုပ်စမ်းရန် ကမ်းလှမ်းလာတယ်။
to do a very big trial of this idea.
ကျုပ်တို့ ချက်ချင်း သဘောတူလိုက်တယ်။
and we didn't think twice.
ရှေ့ဆက် လုပ်ကြစို့" ဖြေလိုက်တယ်။
in the real world is completely another.
အကောင်အထည် ဖေါ်ရတာ လုံးဝ မတူပါ။
မီးဖိုချောင်တွေကို ကျုပ်တို့ရဲ့
our own houses and own kitchens
လိုင်းတွေ ဖြစ်ခဲ့ကြတာပါ။
for making these inks.
Nikhil ရဲ့ အိပ်ခန်းပါ။
ရေးဆွဲရန် သဘောတူကြတဲ့
to artists all around the world,
ပို့ရန် အသုံးချခဲ့ရတဲ့ နေရာပဲလေ။
AIR-INK ကို သုံးနိုင်ကြဖို့
AIR-INKs to the ports
သူဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
around the world can use it.
AIR-INK ကို စတင် သုံးဆွဲလာတာ မြင်လာကြရတယ်။
started using AIR-INK,
ပေါ်ထွန်းလာကြပါတော့တယ်။
အနုပညာလက်ရာတွေ ထောင်နဲ့ချီ
pollution-made artworks
ပေါ်ထွန်းလာကြတော့တယ်။
of scientists and engineers and inventors,
ပညာရှင်တွေ၊ အင်ဂျင်နီယာ တီထွင်ရှင်တွေ
ကမ္ဘာပေါ်က နာမည်အကြီးဆုံး အနုပညာရှင်တွေ
than that the product of their work
ဖြစ်စရာ ဘာမှ မရှိနိုင်ပါဘူး။
of the finest artists around the world.
"Contagious" မဂ္ဂဇင်းရဲ့ မျက်နှာဖုံးပါ၊
magazine last year,
မင်ကိုပဲ သုံးပြီး ရေးဆွဲထားတာပါ။
that we made back in our labs.
by the British artist, Christian Furr,
Christian Furr မှ ရေးဆွဲပေးခဲ့ပြီး
ဆိုတဲ့ သီချင်းကို ရည်စူးရေးဆွဲပေးခဲ့တာ။
"Paint It Black" by The Rolling Stones.
ပြောစရာ နောက်ထပ် ရှိပါသေးတယ်၊
လက်ရာတင် မကတော့ပါဘူး။
and pop-culture artworks.
ထုတ်လုပ်ပေးမယ့် ကုမ္ပဏီကို ထူထောင်ရန်ပါ၊
လုပ်ကိုင်ဖို့ကိုပါ --
I mean, just money --
သမရိုးကျ ထုတ်လုပ်လာခဲ့ကြတဲ့
processes and inks
the conventional black inks
အစားထိုးပေးလာမယ့်
thousands of years around the world.
မင်များကို ထုတ်လုပ်ပေးဖို့ပါ။
and artworks around the world,
တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ အနုပညာ လက်ရာတွ
ပြဿနာ တစ်မျိုးကို ရင်ဆိုင်လာရတယ်။
kind of a problem.
စပမ်းတွေ ရရှိလာကြတယ်၊
to our office address,
အိပ်တွေကို ရုံးလိပ်စာသို့ ပို့လာကြတယ်။
မေးကြတယ်။
with this pollution?"
အခုဆိုရင် ညစ်ညမ်းမှု နမူနာတွေဆိုလို့
has pollution samples
from India, from China, you name it.
နိုင်ငံစုံမှ ရှိနေပါပြီ။
this specific image, asking us
ဒီလို ဓာတ်ပုံကို ပို့ခဲ့ပြီး မေးလိုက်တာက
filled with PM 2.5,
if we paid him some money.
အဲဒါ့အတွက် ငွေနည်းနည်းလေး ပေးနိုင်မလား။
if we did not take that pollution?
ညစ်ညမ်းမှုတွေ မယူရင် သူဟာ ဘာလုပ်ခဲ့မလဲ။
or a landfill and dump it over there.
ပစ်ထားခဲ့ဖို့ များပါတယ်။
of AIR-INK figured out on the other side,
နည်းပညာ ရှိနေတာကြောင့်ရယ်၊
this pollution and make inks from it,
လုပ်စေလျက် ထိုသူကိုလည်း ငွေတချို့ပေးလျက်
more valuable products.
တစ်ကမ္ဘာလုံးကို ပစ်သတ်မယ့်သူပါ။
is a global killer.
ဖြေရှင်းပေးနိုင်မယ် မပြောနိုင်ပါ။
will solve the world's pollution problem.
လုပ်ရနိုင်ကြောင်းကို ပြသနေပါတယ်။
slightly differently.
I'm holding right now.
ကျွန်တော် အခု ကိုင်ထားပါတယ်။
AIR-INK I'm talking about.
ထုတ်လုပ်ထားတာပါ။
ညစ်ညမ်းမှုထဲမှ ထုတ်လုပ်ခဲ့တာပါ။
that is inside this petri dish.
အပြင်ထွက် လမ်းလျှောက်ကြရာတွင် ရှူကြရတယ်။
breathing in when we are walking outdoors.
ကိုယ့်နည်းကိုယ်ဟန်နဲ့ ကြိုးစားနေကြတာပါ။
to do better than this.
ABOUT THE SPEAKER
Anirudh Sharma - Engineer, inventorInventor Anirudh Sharma is the founder of Graviky Labs, an MIT Media Labs spinoff.
Why you should listen
Anirudh Sharma's interest lies in deep-tech, science-based social entrepreneurship. He fuses cutting-edge sensor, wearable and man-machine interface technology. In 2010, Sharma invented a haptic shoe called "Lechal" to guide the blind. Lechal was the earliest wearable innovation designed for the visually challenged. During his tenure at Fluid Interfaces Group at the MIT Media Lab, Sharma worked on future fabrication and augmented reality with futuristic displays. After returning from MIT, he co-led the nonprofit consortium MIT Media Lab India Initiative with the goal of remodeling and perpetuating self-organized, design-led innovation into the grassroots in India.
Sharma also cofounded Graviky Labs to evolve his side project KAALINK, a retrofit technology which captures particulate carbon emissions from chimneys or diesel engines (without affecting the performance of the engine) before they enter the atmosphere. The captured pollutants are then recycled into inks, called AIR-INK. Forty-five minutes of automotive emissions is equivalent to produce 30 milliliters of black AIR-INK. The company has found its niche globally, replacing conventional black inks applied to arts, printing and fashion industry as a means to offset carbon. To date, Graviky has recycled roughly 250 kilograms of PM2.5 air pollution waste, which has produced 1,200 liters of AIR-INK. Sharma also loves folk, magic and indie artforms.
Anirudh Sharma | Speaker | TED.com