ABOUT THE SPEAKER
Anirudh Sharma - Engineer, inventor
Inventor Anirudh Sharma is the founder of Graviky Labs, an MIT Media Labs spinoff.

Why you should listen

Anirudh Sharma's interest lies in deep-tech, science-based social entrepreneurship. He fuses cutting-edge sensor, wearable and man-machine interface technology. In 2010, Sharma invented a haptic shoe called "Lechal" to guide the blind. Lechal was the earliest wearable innovation designed for the visually challenged. During his tenure at Fluid Interfaces Group at the MIT Media Lab, Sharma worked on future fabrication and augmented reality with futuristic displays. After returning from MIT, he co-led the nonprofit consortium MIT Media Lab India Initiative with the goal of remodeling and perpetuating self-organized, design-led innovation into the grassroots in India.

Sharma also cofounded Graviky Labs to evolve his side project KAALINK, a retrofit technology which captures particulate carbon emissions from chimneys or diesel engines (without affecting the performance of the engine) before they enter the atmosphere. The captured pollutants are then recycled into inks, called AIR-INK. Forty-five minutes of automotive emissions is equivalent to produce 30 milliliters of black AIR-INK. The company has found its niche globally, replacing conventional black inks applied to arts, printing and fashion industry as a means to offset carbon. To date, Graviky has recycled roughly 250 kilograms of PM2.5 air pollution waste, which has produced 1,200 liters of AIR-INK. Sharma also loves folk, magic and indie artforms.

More profile about the speaker
Anirudh Sharma | Speaker | TED.com
TED@BCG Toronto

Anirudh Sharma: Ink made of air pollution

Anirudh Sharma: လေထုညစ်ညမ်းမှုထဲမှ ထုတ်လုပ်တဲ့ မင်

Filmed:
474,007 views

လေထဲက ညစ်ညမ်းမှုတွေကို ကျုပ်တို့ဟာ ဖမ်းယူလျက် အသုံးဝင်တဲ့ အရာတစ်ခုခု အဖြစ် ပြောင်းလဲပစ်နိုင်မယ် ဆိုရင်ကော။ တီထွင်သူ Anirudh Sharma က AIR-INK ဆိုတာကို သူတီထွင်ခဲ့ပုံအကြောင်း၊ PM 2.5 ညစ်ညမ်းမှုထဲကနေပြီး ပြုလုပ်ယူတဲ့ နက်မှောင်နေတဲ့ မင်ပါ။ အဲဒီ သေးနှုပ်တဲ့ အမှုန်တွေကို ဖမ်းယူဖို့ နည်းလမ်းကို သူက တီထွင်ခဲ့ခြင်းဖြင့် ကျုပ်တို့ ကမ္ဘာကြီးကို နည်းနည်းလေး ပိုသန့်ရှင်းအောင် လုပ်ပေးနေပုံ အကြောင်း လေ့လာကြည့်ကြပါ။
- Engineer, inventor
Inventor Anirudh Sharma is the founder of Graviky Labs, an MIT Media Labs spinoff. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Every year, more than four
to five million people die
0
377
3038
နှစ်စဉ်လိုလို လေးငါးသန်းမကတဲ့
ပြည်သူတို့ဟာ ကမ္ဘာတဝမ်းရှိ
00:15
due to exposure to outdoor air pollution
1
3439
3277
ပြင်ပ လေထုညစ်ညမ်းမှုနဲ့ ထိတွေ့နေကြရလို့
00:18
around the world.
2
6740
1150
သေဆုံးနေကြရပါတယ်။
00:20
This petri dish that you are looking at
3
8435
2339
အခု ခင်ဗျားတို့ မြင်နေရတဲ့
စမ်းသပ်ရေး ခွက်ထဲမှာ
00:23
contains approximately
20 minutes' worth of pollution
4
11302
3601
pyrolysis စက်ခမ်းထဲကနေပြီး မိနစ် ၂၀ ကြာ
ဖမ်းယူခဲ့တဲ့ လေထုညစ်ညမ်းမှု
00:26
captured off a pyrolysis plant.
5
14927
2066
အရာတွေကို မြင်နိုင်ကြပါတယ်။
00:29
This is PM 2.5.
6
17433
2183
အဲဒါက PM 2.5 ပါ။
အဲဒီအမှုန်တွေကို
ခင်ဗျားတို့ ဒီမှာ အခု မြင်နိုင်ကြပေမဲ့
00:31
These particles --
you can see it right now,
7
19640
2166
00:33
but when they're out there
in the air, you won't see them.
8
21830
2825
လေထဲ ပျံဝဲနေချိန်မှာတော့
မြင်မရနိုင်ပါ။
၎င်းတို့ဟာ ဘယ်လောက်ကို
သေးနုပ်ကြလဲ ဆိုတော့ --
00:36
These are so tiny that our lungs --
9
24679
1969
00:38
our bodies cannot filter them,
and they end up in our bodies --
10
26672
4326
ကျုပ်တို့ ခန္ဓာကိုယ်ဟာ ၎င်းတို့ကို စစ်ထုတ်
မပစ်နိုင်လို့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ကျန်ရစ်လျက်
00:43
give us asthma and lung cancer
if not treated in the right time.
11
31022
3644
အချိန်မီ မကုသဖြစ်ရင် အဆုတ်ကင်ဆာ၊
ပန်းနာလို ရောဂါကို ဖြစ်ပွားစေတယ်။
ကျွန်တော် ၂၀၁၂ ခုနှစ်တုန်းက ကျောင်းသား
အဖြစ် အိန္ဒိယကို ပြန်သွားခဲ့စဉ်၊
00:47
On a trip back to India,
when I was a student in 2012,
12
35077
3364
ဒီဓာတ်ပုံကို ရိုက်ဖြစ်ခဲ့တယ်။
00:50
I took this picture.
13
38465
1216
အဲဒီပုံကို ဦးနှောက်ထဲမှာ
အခုထိ မှတ်မိနေတုန်းပါ။
00:51
This picture stuck in my head.
14
39963
1589
00:53
On one side, you see this exhaust
of a diesel generator,
15
41938
3762
တစ်ဖက်မှကြည့်ရင်၊ ခင်ဗျားတို့ ဒီဒီဇယ်
ဂျင်နရယ်တာ မီးခိုးပိုက်ကို မြင်နိုင်ကြတယ်၊
00:57
the same generator
which is a sign of human progress,
16
45724
2615
လူသားတို့ရဲ့ တိုးတက်မှုကို ပြသနေတဲ့
ဂျင်နရယ်တာပါ၊
01:00
which is a sign of rapid industrialization
17
48363
2868
လျင်မြန်စွာ စက်မှုလုပ်ငန်းများ ပေါ်ပေါက်
လာခြင်းရဲ့ သင်္ကေတ ဖြစ်သလို
01:03
and what we have become
as a society in the last 100 years,
18
51255
3250
စမ်းအင်ကို ထုတ်လုပ်ရင်း ကျုပ်တို့ရဲ့
လူ့အဖွဲ့အစည်းကြီး လွန်ခဲ့တဲ့
01:06
generating energy.
19
54529
1162
နှစ် ၁၀၀ အတွင်း ပြောင်းလာခဲ့မှုပါ။
01:08
But on the other side,
20
56010
1222
ဒါကိုပဲ နောက်တစ်ဖက်မှ ကြည့်ရင်၊
01:09
you see this very interesting
triangular, black-colored swatch,
21
57256
3696
သိပ်ကို စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းတဲ့
တြဂံပုံ အနက်ရောင် နမူနာကိုလည်း
ဂျင်နရယ်တာမှ မီးခိုးတွေမှ တီထွင်
ထုတ်လုပ်ယူခဲ့တဲ့
01:12
that is produced by the same
residual particulate waste
22
60976
3194
အညစ်အကြေး အကြွင်းအကျန်များပါ။
01:16
created by the emissions of the generator.
23
64194
2911
အဲဒီ ဓာတ်ပုံက ကျွန်တော့်ကို
စိတ်ကူးတစ်ခု ရစေခဲ့တယ်၊
01:20
Now, this picture gave me an idea
24
68078
2087
01:22
and got me thinking about rethinking
both pollution and inks,
25
70189
4873
ကျွန်တော့်ကို ညစ်ညမ်းမှုရော မင်များကိုပါ
ပြန်ပြီး စဉ်းစားလာစေခဲ့တယ်၊
အဲဒီမှာ အနက်ရောင် အမှတ်တွေကို
ဖန်တီးပေးနေခဲ့လို့ပါ။
01:27
because it was making
that black-colored mark.
26
75086
2151
တကယ်တော့ ကျုပ်တို့ သမရိုးကျ ဘဝထဲ
သုံးနေကြတဲ့ မင်နက်တွေကို
01:29
Now, the reality is that most of the black
ink that we use conventionally
27
77262
3823
အစဉ်အလာအရ ထုတ်လုပ်ပေးကြတာက
01:33
is traditionally produced
28
81110
1323
စက်ရုံများထဲတွင် ရုပ်ကြွင်းလောင်စာများကို
မီးရှို့ပေးမှုမှပါ။
01:34
by conventionally burning
fossil fuels in factories.
29
82457
3889
ကျောက်ဖြစ် ရုပ်ကြွင်းလောင်စာတွေကို
မီးရှို့ပြီး ကာဗွန်အနက်ကို ထုတ်လုပ်နေကြတဲ့
01:38
There are factories around the world
that are burning fossil fuels
30
86370
3184
စက်ရုံတွေ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ ရှိကြတယ်၊
01:41
to produce carbon black,
31
89578
1251
01:43
to make black inks that we use
on an everyday basis.
32
91089
2540
နေ့စဉ် ဘဝထဲ ကျုပ်တို့ သုံးကြတဲ့
မင်နက်တွေကို ထုတ်လုပ်ပေးဖို့ပါ။
ဒါပေမဲ့ လောင်စာမျိုးစုံကို
ကျုပ်တို့ရဲ့ ကားတွေနဲ့
01:46
But given that millions
of liters of fossil fuels
33
94346
2977
အင်ဂျင်တွေက နေရာတိုင်းမှာ မီးရှို့လျက်
01:49
are already being burned out there
34
97347
2007
01:51
by our cars, our engines
and our exhaust out there,
35
99378
3468
ထုတ်လုပ်ပေးနေကြပြီ ဆိုတာကို
ထည့်စဉ်းစားလိုက်တဲ့ အခါမှာ၊
ကျုပ်တို့ဟာ အဲဒီလေထု
ညစ်ညမ်းမှုကို ဖမ်းယူနိုင်ပြီး
01:54
what if you could capture that pollution
36
102870
2459
ခုက မင်တွေကိုပဲ ထုတ်လုပ်ရန် ပြန်ပြီး
သုံးနိုင်ကြမယ် ဆိုရင်ကော။
01:57
and use it to recycle and make those inks?
37
105353
2752
ကျွန်တော်ဟာ အဲဒီလို စမ်းသပ်မှုကို
လက်တွေ့လုပ်ကြည့်ရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။
02:00
I decided to give this experiment a shot.
38
108623
2000
02:03
I went back to my lab back in Boston
and conducted a small experiment.
39
111544
3976
ကျွန်တော်ဟာ Boston က ကိုယ့်ဓာတ်ခွဲခန်းကို
ပြန်ရောက်တာနဲ့ စမ်းသပ်မှု လုပ်ကြည့်ခဲ့တယ်။
02:07
In Boston, I couldn't find
much pollution to play with,
40
115544
2580
Boston မြို့မှာ စမ်းကြည့်ဖို့
လေထုညစ်ညမ်းမှု သိပ် ရှာမတွေ့လို့
02:10
so I resorted to using a candle.
41
118148
1594
ကျွန်တော်ဟာ ဖယောင်းတိုင်ကို သုံးခဲ့တယ်။
အဲဒါဟာ စမ်းသပ်မှုသာ ဖြစ်ခဲ့တယ်။
02:12
This was an experiment.
42
120782
1842
ကျွန်တော် ဖယောင်းတိုင်ကိုရှို့တယ်၊
02:14
I burnt a candle,
43
122648
1310
ဖယောင်းတိုင် ကျပ်ခိုးကို စုပ်ယူရန်
ဒီလိုကိရိယာကို ဆောက်ခဲ့တယ်၊
02:15
built this contraption
that would suck in that candle soot,
44
123982
3277
အဲဒါကို ဟင်းရွက်ဆီအချို့နဲ့
ဗော့ဒ်ကာနဲ့ ရောတယ်၊
02:19
mixed it with some
vegetable oil and vodka,
45
127283
2167
ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် ကြံဖန်လုပ်သူတွေ
ရတဲ့ ပစ္စည်းနဲ့ လုပ်ခဲ့ရတယ်။
02:21
because to a DIY hacker,
these were really easily available.
46
129474
3689
(ရယ်သံများ)
02:25
(Laughter)
47
133188
1041
အဲဒါတွေကို ရောပြီးရင်၊
02:26
And after mixing them,
48
134254
1284
02:27
you could churn out
a very rudimentary form of ink
49
135562
2936
ကိုယ်ဟာ သိပ်ကို ရှေးရိုးဆန်တဲ့
မင်ကို ရရှိမယ်၊
02:30
that would go into a cartridge,
50
138522
1763
အဲဒါကို ကားထရစ်ထဲ ထည့်နိုင်တယ်၊
02:32
and now you could print with it.
51
140309
2259
အဲဒါကို သုံးပြီး ပုံနှိပ်နိုင်မယ်။
ညစ်ညမ်းမှုဖြင့် ပုံနှိပ်ရေး
စမ်းသပ်မှုဟာဖြင့်
02:34
This was my "Hello, World!"
of experimenting
52
142592
3063
ကျွန်တော်ရဲ့ "ကမ္ဘာကြီးအား နှတ်ဆက်မှု"
ဖြစ်ခဲ့တယ်။
02:37
with printing with pollution.
53
145679
1621
အဲဒီညစ်ညမ်းမှုက ခင်ဗျားတို့ကို ပြခဲ့တဲ့
စမ်းသပ်ရေး ခွက်ထဲကဟာပါပဲ၊
02:41
This is the same pollution
that I showed you in the petri dish,
54
149162
2976
ကြောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်း လောင်စာကို
မီးရို့ရင် ရတဲ့ ရလဒ်ပါပဲ။
02:44
which is the result of any fossil fuel
that is being burned out there.
55
152162
3358
02:49
In 2015, I decided to take
this experimentation forward
56
157005
3466
၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ဒီစမ်းသပ်မှုကို
ရှေ့ဆက် လုပ်ကိုင်ရန်
အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ ဓာတ်ခွဲခန်း ဆောက်ပြီး
02:52
and set up a lab in India
57
160495
1739
လေထုညစ်ညမ်းမှုကို ဖမ်းယူလျက်
ပြန်ပြီး ထုတ်လုပ်မှုကို လုပ်ကြည့်ဖို့ပါ။
02:54
to work on the capture and recycling
of air pollution.
58
162258
2527
ကောင်းတဲ့ အချိန်များမှာ
ဓာတ်ခွဲခန်းဟာ ဒီလိုပုံစံမျိုးပါ။
02:57
In the good times, the lab
used to look something like this.
59
165259
2833
ဒါပေမဲ့ စမ်းသပ်မှုတွေကို အမြဲတမ်း
ထိန်းချုပ်မှု မရှိခဲ့လို့၊
03:00
But experimentations
were not always controlled,
60
168116
2769
ကပ်ဘေးကြီး ကြုံခဲ့ရတယ်။
03:02
and disasters happened.
61
170909
1286
စမ်းသပ်မှုတွေကို လုပ်ကိုင်နေချိန်မှာ
03:04
And while experimentation would happen,
62
172219
2240
ဓာတ်ခွဲခန်းကို ဒီလိုပုံစမ်းမျိုးဖြင့်
မြင်နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။
03:06
the lab would end up
looking something like this.
63
174483
2383
ကျုပ်တို့ ဘယ်ကို သွားလိုမှန်း သိခဲ့ပေမဲ့၊
03:09
Well, we knew where we wanted to go,
64
177234
2644
ဘယ်လိုလုပ် ရောက်နိုင်မလဲကို
အတိအကျ မသိခဲ့ပါ။
03:11
but we were not sure
how exactly to reach there.
65
179902
2394
ကျုပ်တို့ရဲ့ ဓာတ်ခွဲခန်း
အဆောက်အဦ ဘေးမှ ဖြတ်သွားသူတို့က
03:14
The passersby who used to go
by that lab through that building
66
182568
3016
တစ်ခါတစ်ရံတွင် "ဒီလူတွေ အဲဒီမှာ ဗုံးတွေ
ထုတ်လုပ်နေကြပုံရတယ်" ထင်ခဲ့ကြတယ်။
03:17
used to, at times, think,
"These guys are making bombs in there,"
67
185608
3148
အဲဒီ အနီးတစ်ဝိုက်မှာ မီးတွေ၊ ဝါယာကြိုးတွေ
မီးခိုးတွေ သိပ်ကို များခဲ့လို့ပါ။
03:20
because there was too much fire,
wires and smoke in the same vicinity.
68
188780
4324
(ရယ်သံများ)
ကျုပ်တို့ရဲ့ စမ်းသပ်မှုကို ရှေ့ဆက်ပြီး
ကားဂိုဒေါင်သို့ ရွှေ့ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
03:25
(Laughter)
69
193128
1150
03:27
We decided, let's move to a garage
and take experiments forward.
70
195011
3016
ကျုပ်တို့ဟာ ကားဂိုဒေါင်ကို ငှားယူလျက်
အစောပိုင်း အဆင့်များတုန်းက၊
03:30
We took a garage,
and during the early stages,
71
198051
2230
ကျုပ်တို့ ဘန်ဂလိုမြို့ တဝမ်းမှာ
ဒီလို စုပ်ယူရေးယာဉ်ကို သုံးခဲ့ကြတယ်။
03:32
we were driving around Bangalore
with contraptions like these.
72
200305
3379
ဒါက စောစောပိုင်းက ရှေ့ပြေးပုံစံပါ။
လူတွေ ကျုပ်တို့အား ကြည့်ခဲ့ကြပုံ
ခင်ဗျားတို့ စိတ်ကူးကြည့်နိုင်ပါတယ်။
03:35
This is an early-stage prototype.
73
203708
1594
03:37
Imagine the looks people gave us,
74
205326
1602
"ဒီကားတွေ လည်ပတ် မောင်းနေကြတာ
ဘာအတွက်များလဲ?"
03:38
"What are these cars
driving around doing?"
75
206952
2031
03:41
This is an early-stage prototype
of our system that would capture pollution
76
209007
3615
ဒီဟာက အစဉ်အလာ ဒီဇယ်ကားထဲမှ ထွက်လာတဲ့
မီးခိုးတွေကို ဖမ်းယူဖို့ ကျုပ်တို့က
03:44
that is being released from
a conventional diesel-based car.
77
212646
3945
အစောပိုင်းတုန်းက ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြတဲ့
စုပ်ယူရေး စက်ပါ။
ဒါဟာ ကျုပ်တို့ နည်းပညာရဲ့
အစောပိုင်းအဆင့်ပါ။
03:48
This is an early stage of the technology.
78
216615
2009
ကျုပ်တို့ရဲ့ နည်းပညာကို ဆက်အဆင့်မြှင့်လျက်
ဒီဗားရှင်းကို တီထွင်ခဲ့ကြရာ
03:50
We advanced the technology
and created this into this version
79
218648
4817
ဒီဇယ် ဂျင်နရယ်တာလို တစ်နေရာမှာ
အငြိမ်တည်ရှိနေတဲ့ ညစ်ညမ်းမှုကို
03:55
that would capture pollution
from static sources of pollution,
80
223489
2929
ဖမ်းယူဖို့ အတွက်ပါ။
03:58
like a diesel generator.
81
226442
1163
03:59
If you see, all the fumes disappear
as soon as you turn this machine on.
82
227629
4153
မြင်နိုင်တဲ့ အတိုင်း ဒီစက်ကို ဖွင့်လိုက်
တာနဲ့ အခိုးအငွေ့အားလုံး ပျောက်သွားတယ်။
04:04
Without affecting
the performance of the engine,
83
232838
3602
အင်ဂျင်ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ကို
ထိခိုက်စေခြင်းမရှိဘဲနဲ့
ကျုပ်တို့ဟာ ဒီဇယ် ဂျင်နရယ်တောက
ထုတ်လွှင့်လိုက်တဲ့ ညစ်ညမ်းမှုရဲ့
04:08
we are able to capture
95 percent worth of pollution
84
236464
3496
၉၅ ရာခိုင်နှုန်း အထိကို ဖမ်းယူနိုင်ကြတယ်။
04:11
released from the diesel generator.
85
239984
1973
04:13
This is the particulate matter
that we are talking about that we capture,
86
241981
3770
အခုကိစ္စကို အတိအကျ ပြောပြရပါက
ဂျင်နရယ်တာ သုံးလေးနာရီ အလုပ်လုပ်နေစဉ်
04:17
in this case, within three to four hours
of operation of a generator.
87
245775
3823
ဖမ်းယူနိုင်ခဲ့တဲ့ လက်တွေ့ ဖြစ်ရပ်ကို
ပြောနေတာပါ။
ကျုပ်တို့ရဲ့ စမ်းသပ်မှုတွေနဲ့ သုတေသနတွေကို
ဆက်ပြီး လုပ်ကိုင်နေချိန်မှာ၊
04:22
And while our experiments
and our research was advancing,
88
250838
3762
အကြီးစား ကုမ္ပဏီတစ်ခု၊ နာမည်ကြီး တံဆိပ်
ကုမ္ပဏီက ကျုပ်တို့ ချဉ်းကပ်လာပြီး
04:26
a very big company, a very big brand,
approached us and said,
89
254624
3269
"ခင်ဗျားတို့ရဲ့ စိတ်ကူးကို ခင်ဗျားတို့နဲ့
အတူ ကျုပ်တို့ ရှေ့ဆက်လျက်
04:29
"We want to take this idea
further with you guys,
90
257917
2738
ဂုဏ်ယူဖို့ ကောင်းတဲ့ ပုံစံမျိုးနဲ့
ဆက်ပြီး လုပ်ကိုင်လိုပါတယ်။" ဆိုလာတယ်။
04:32
and take this further
in a very big celebrated form."
91
260679
3319
သူတို့က လေထုညစ်ညမ်းမှုထဲမှ
ထုတ်လုပ်နေတဲ့ မင်နဲ့အတူ
04:36
They said, "Let's do a global art campaign
92
264022
2325
နိုင်ငံတကာ အနုပညာ ဆင်နွှဲပွဲ
တစ်ခုကို ကျင်းပကြရအောင်" အဆိုပြုကြတယ်။
04:38
with the inks that you are making
off this pollution."
93
266371
2802
အဲဒီမင် ဘာနဲ့တူမှန်း
ခင်ဗျားတို့ကို ပြပေးမယ်။
04:41
I'll show you what the ink looks like.
94
269546
2294
04:43
So, this pen is made by recycling
40 to 50 minutes of that car pollution
95
271864
5926
ဥပမာ ဒီဖောင်တိန်ဆိုရင် ကျုပ်တို့ ပြောဆို
လာခဲ့ကြတဲ့ ကားညစ်ညမ်းမှု မိနစ် ၄၀-၅၀ ဖြင့်
ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့တာပါ။
04:49
that we are talking about,
96
277814
1268
ခင်ဗျားတို့ကို ပြပေးခဲ့တဲ့
စမ်းသပ်ရေး ခွက်ထဲက ညစ်ညမ်းမှုပါပဲ။
04:51
the same pollution
that is in the petri dish.
97
279106
2097
အဲဒါဟာ ခင်ဗျားတို့ ရေးလို့ ရနိုင်တဲ့
သိပ်ကိုမည်းနက်တဲ့ အရောင်ပါ။
04:53
And it's a very sharp black
that you can write with.
98
281227
2460
04:55
So I'm going to write ...
99
283711
1667
အခု ကျွန်တော် ရေးတော့မယ်...
PM 2.5၊ အဲဒါမှန်တယ်နော်။
05:00
PM 2.5, that's incorrect.
100
288822
2693
05:03
So this is a very sharp black
that is generated by the same pollution.
101
291925
3902
ဒီတော့ တောက်ပတဲ့ အမည်းရောင်ပါ
ခုက ညစ်ညမ်းမှု ထုတ်လုပ်ခဲ့တာပါ။
ဓာတ်ခွဲခန်း အဆင့်ဖြင့် တော်တော်များများ
လုပ်ပြီးခဲ့တဲ့ နောက်မှာ၊
05:08
After much work on the lab-level research,
102
296647
2064
ကော်ပိုးရေးရှင်းကြီးထံမှ အဲဒီစိတ်ကူး
အကြီးစား လုပ်စမ်းရန် ကမ်းလှမ်းလာတယ်။
05:10
we got an offer from a big corporation
to do a very big trial of this idea.
103
298735
4111
သိပ်ကို နံမယ်ကြီး တံဆိပ်ဖြစ်လို့
ကျုပ်တို့ ချက်ချင်း သဘောတူလိုက်တယ်။
05:14
And it happened to be a brand,
and we didn't think twice.
104
302870
2802
ကျုပ်တို့က "ကောင်းပြီ၊
ရှေ့ဆက် လုပ်ကြစို့" ဖြေလိုက်တယ်။
05:17
We said, "Let's go ahead."
105
305696
1722
05:19
Inventing in the lab is one thing
106
307442
2380
ဓာတ်ခွဲခန်းထဲမှာ တီထွင်ရမှုနဲ့
05:21
and taking ideas and deploying them
in the real world is completely another.
107
309846
3905
ကိုယ့်စိတ်ကူးကို ယူပြီး လက်တွေ့ကမ္ဘာကြီးထဲ
အကောင်အထည် ဖေါ်ရတာ လုံးဝ မတူပါ။
အစောပိုင်း အဆင့်များတုန်းက
05:26
During early stages,
108
314188
1467
ကျုပ်တို့ဟာ ကျုပ်တို့ရဲ့ အိမ်တွေ၊
မီးဖိုချောင်တွေကို ကျုပ်တို့ရဲ့
05:27
we had to resort to using
our own houses and own kitchens
109
315679
3979
မင် ထုတ်လုပ်ရေး စက်ရုံလို အသုံးချခဲ့ရပြီး
05:31
as our ink-making factories,
110
319682
1894
ကျုပ်တို့ရဲ့ အိပ်ခန်းများနဲ့ ဧည့်ခန်းတွေဟာ
05:33
and our own bedrooms and living rooms
111
321600
1802
တကယ်တော့ ဒီမင်တွေကို ထုတ်လုပ်ရေး
လိုင်းတွေ ဖြစ်ခဲ့ကြတာပါ။
05:35
as the first assembly line
for making these inks.
112
323426
2879
ဒါက ကျွန်တော့်နဲ့ လက်တွဲ ထူထောင်ခဲ့သူ
Nikhil ရဲ့ အိပ်ခန်းပါ။
05:38
This is my cofounder Nikhil's own bedroom,
113
326735
2667
ကျုပ်တို့ရဲ့ AIR-INK နဲ့ ပုံတွေကို
ရေးဆွဲရန် သဘောတူကြတဲ့
05:41
that is being used to supply inks
to artists all around the world,
114
329426
3888
တစ်ကမ္ဘာရှိ အနုပညာရှင်တွေထံကို မင်တွေ
ပို့ရန် အသုံးချခဲ့ရတဲ့ နေရာပဲလေ။
05:45
who would paint with AIR-INK.
115
333338
1405
တစ်ကမ္ဘာလုံးမှ အနုပညာရှင်တွေ
AIR-INK ကို သုံးနိုင်ကြဖို့
05:46
And that's him, delivering
AIR-INKs to the ports
116
334767
2515
ဆိပ်ကမ်းတွေဆီ ပို့ပေးခဲ့တာ
သူဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
05:49
so that the artists
around the world can use it.
117
337306
2453
မကြာခင်မှာပဲ ကမ္ဘာ့တဝမ်းရှိ
အနုပညာရှင် ထောင်ချီတို့က ကျုပ်တို့ရဲ့
AIR-INK ကို စတင် သုံးဆွဲလာတာ မြင်လာကြရတယ်။
05:52
Soon, we started seeing
118
340441
1186
05:53
that thousands of artists around the world
started using AIR-INK,
119
341651
3148
ပြီးတော့ ဒီလို အနုပညာလက်ရာတွေ
ပေါ်ထွန်းလာကြပါတော့တယ်။
05:56
and artworks started emerging like this.
120
344823
2061
မကြာမီမှာပဲ ညစ်ညမ်းမှုမှ ထုတ်လုပ်ခဲ့တဲ့
အနုပညာလက်ရာတွေ ထောင်နဲ့ချီ
05:59
Soon, thousands of black-and-white,
pollution-made artworks
121
347632
2810
ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အတိုင်းအတာနဲ့ကို
ပေါ်ထွန်းလာကြတော့တယ်။
06:02
started emerging on a global scale.
122
350466
1848
06:04
And believe me, for a group
of scientists and engineers and inventors,
123
352338
3809
ခင်ဗျားတို့ အားလုံးကို ယုံကြည်စေချင်တာက
ပညာရှင်တွေ၊ အင်ဂျင်နီယာ တီထွင်ရှင်တွေ
သူတို့ရဲ့ထုတ်လုပ်လိုက်တဲ့ အရာကို
ကမ္ဘာပေါ်က နာမည်အကြီးဆုံး အနုပညာရှင်တွေ
06:08
there was nothing more satisfying
than that the product of their work
124
356171
3256
အသုံးပြုလာကြတာထက် ကျေနပ်ပီတိ
ဖြစ်စရာ ဘာမှ မရှိနိုင်ပါဘူး။
06:11
is now being used by some
of the finest artists around the world.
125
359451
3265
ဒါကတော့ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်က
"Contagious" မဂ္ဂဇင်းရဲ့ မျက်နှာဖုံးပါ၊
06:14
This is the cover of "Contagious"
magazine last year,
126
362740
2739
အဲဒါကိုလည်း ကျုပ်တို့ ဓာတ်ခွဲခန်းထုတ်
မင်ကိုပဲ သုံးပြီး ရေးဆွဲထားတာပါ။
06:17
that was done by using the same ink
that we made back in our labs.
127
365503
3879
06:22
This is a famous painting
by the British artist, Christian Furr,
128
370089
3870
အဲဒါကို နာမည်ကြီး ဗြိတိသျှအနုပညာရှင်
Christian Furr မှ ရေးဆွဲပေးခဲ့ပြီး
Rolling Stones တို့ရဲ့ "Paint It Black"
ဆိုတဲ့ သီချင်းကို ရည်စူးရေးဆွဲပေးခဲ့တာ။
06:25
who painted it for the song
"Paint It Black" by The Rolling Stones.
129
373983
3807
အခုတော့ ဒီကလောင်နဲ့ဒီမင် အကြောင်း
ပြောစရာ နောက်ထပ် ရှိပါသေးတယ်၊
06:30
Now, there's more to this pen and this ink
130
378394
3063
လူကြိုက်များတဲ့ ခေတ်ပေါ် အနုပညာ
လက်ရာတင် မကတော့ပါဘူး။
06:33
than just the popular
and pop-culture artworks.
131
381481
3381
အခု ကျုပ်တို့ရဲ့ ပန်းတိုင်က ငွေမည်းအချို့
ထုတ်လုပ်ပေးမယ့် ကုမ္ပဏီကို ထူထောင်ရန်ပါ၊
06:36
And now our goal is to create a company
132
384886
2072
တကယ်ပြောချင်တာက ငွေအနည်းငယ် ရအောင်
လုပ်ကိုင်ဖို့ကိုပါ --
06:38
that can actually make some black money --
I mean, just money --
133
386982
3039
(ရယ်သံများ)
06:42
(Laughter)
134
390045
1071
တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ နှစ်ပေါင်း ထောင်ချီကြာ
သမရိုးကျ ထုတ်လုပ်လာခဲ့ကြတဲ့
06:43
and high-quality printing
processes and inks
135
391140
2714
06:45
that can replace
the conventional black inks
136
393878
2860
အစဉ်အလာ အနက်ရောင်မင်များကို
အစားထိုးပေးလာမယ့်
06:48
that have been produced for the last
thousands of years around the world.
137
396762
3897
အဆင့်မြင့် ပုံနှိပ်ရေး နည်းစနစ်များနဲ့
မင်များကို ထုတ်လုပ်ပေးဖို့ပါ။
06:52
Soon after our growing popularity
and artworks around the world,
138
400683
3833
ကျုပ်တို့က ပိုပိုလူကြိုက်များလာလျက်
တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ အနုပညာ လက်ရာတွ
ပေါ်လာတဲ့ နောက် မကြာမီမှာ ကျုပ်တို့ဟာ
ပြဿနာ တစ်မျိုးကို ရင်ဆိုင်လာရတယ်။
06:56
we started facing a very different
kind of a problem.
139
404540
2730
ကျုပ်တို့ဟာ ညစ်ညမ်းသူတို့ထံမှ
စပမ်းတွေ ရရှိလာကြတယ်၊
06:59
We started getting spammed by polluters,
140
407294
2699
07:02
who would send us bags full of pollution
to our office address,
141
410017
3932
သူတို့ဟာ ညစ်ညမ်းမှုတွေနဲ့ ပြည့်နေတဲ့
အိပ်တွေကို ရုံးလိပ်စာသို့ ပို့လာကြတယ်။
"ဒီညစ်ညမ်းမှုကို ကျုပ်တို့ ဘာလုပ်ရမလဲ"
မေးကြတယ်။
07:05
asking us, "What can we do
with this pollution?"
142
413973
2515
ဘုံဘေရှိ ကျုပ်တို့ ဓာတ်ခွဲခန်းမှာ
အခုဆိုရင် ညစ်ညမ်းမှု နမူနာတွေဆိုလို့
07:08
Our lab back in Bombay right now
has pollution samples
143
416512
2805
07:11
that have come from London,
from India, from China, you name it.
144
419341
4276
လန်ဒန်၊ အိန္ဒိယ၊ တရုတ်နိုင်ငံ
နိုင်ငံစုံမှ ရှိနေပါပြီ။
ဒါဟာ တကယ်တော့ အစပဲ ရှိပါသေးတယ်။
07:15
And this is just the beginning.
145
423641
1747
07:17
This polluter sent us
this specific image, asking us
146
425896
3825
ညစ်ညမ်းမှု ပိုင်ရှင်တစ်ဦးဆိုရင်
ဒီလို ဓာတ်ပုံကို ပို့ခဲ့ပြီး မေးလိုက်တာက
07:21
that these are all bags
filled with PM 2.5,
147
429745
2719
ဒီအိတ်တွေ အားလုံးထဲမှာ PM 2.5 အပြည့်ပါ၊
07:24
and can we recycle it for him
if we paid him some money.
148
432488
3443
ကျုပ်တို့ဟာ အဲဒါတွေ ပြန်ပြီး အသုံးချလျက်
အဲဒါ့အတွက် ငွေနည်းနည်းလေး ပေးနိုင်မလား။
07:28
Well, what would he have done
if we did not take that pollution?
149
436378
3603
ဒီတော့ စဉ်းစားစရာက ကျုပ်တို့က အဲဒီ
ညစ်ညမ်းမှုတွေ မယူရင် သူဟာ ဘာလုပ်ခဲ့မလဲ။
07:32
He would probably find a nearby river
or a landfill and dump it over there.
150
440005
3725
သူဟာ အနီးအနားရှိ မြစ်ထဲဖြစ်စေ မြေထဲဖြစ်စေ
ပစ်ထားခဲ့ဖို့ များပါတယ်။
07:36
But now, because we had the economics
of AIR-INK figured out on the other side,
151
444036
3826
ဒါပေမဲ့ ကျုပ်တို့က AIR-INK ကို ထုတ်လုပ်တဲ့
နည်းပညာ ရှိနေတာကြောင့်ရယ်၊
07:39
we could incentivize him to give us
this pollution and make inks from it,
152
447886
5182
သူက ညစ်ညမ်းမှုကို ကျုပ်တို့အား ပေပြီး မင်
လုပ်စေလျက် ထိုသူကိုလည်း ငွေတချို့ပေးလျက်
ပိုပြီး တန်ဖိုး ရှိတာတွေ ထုတ်လုပ်နိုင်မယ်။
07:45
and turn it into even
more valuable products.
153
453092
3067
ကျုပ်တို့ အားလုံး သိရှိကြသလို ညစ်ညမ်းမှုဟာ
တစ်ကမ္ဘာလုံးကို ပစ်သတ်မယ့်သူပါ။
07:49
Now, pollution, as we all know,
is a global killer.
154
457059
3031
ကျုပ်တို့မင်က ကမ္ဘာ့လေထုညစ်ညမ်းမှု ပြဿနာ
ဖြေရှင်းပေးနိုင်မယ် မပြောနိုင်ပါ။
07:52
We can't claim that our ink
will solve the world's pollution problem.
155
460616
3389
ဒါပေမဲ့ ၎င်းက ပြဿနာကို နည်းနည်းလေး
07:56
But it does show what can be done
156
464029
1706
ရှုထောင့်ပြောင်း ကြည့်ရင် ဘာတွေ
လုပ်ရနိုင်ကြောင်းကို ပြသနေပါတယ်။
07:57
if you look at this problem
slightly differently.
157
465759
2643
08:00
Look at this T-shirt
I'm holding right now.
158
468765
2551
ဒီတီရှပ်ကို ကြည့်ကြည့်ပါ။
ကျွန်တော် အခု ကိုင်ထားပါတယ်။
08:04
This is made from the same
AIR-INK I'm talking about.
159
472052
3686
ဒါကိုလည်း ခုနက ပြောပြလာခဲ့တဲ့ AIR-INK နဲ့
ထုတ်လုပ်ထားတာပါ။
ဒီ စမ်းစပ်ရေး ခွက်ထဲမှာ ရှိနေတဲ့
ညစ်ညမ်းမှုထဲမှ ထုတ်လုပ်ခဲ့တာပါ။
08:08
It's made from the same pollution
that is inside this petri dish.
160
476068
3191
ပြီးတော့ အဲဒီညစ်ညမ်းမှုတွေကိုပဲ ကျုပ်တို့
အပြင်ထွက် လမ်းလျှောက်ကြရာတွင် ရှူကြရတယ်။
08:11
And the same pollution we are all
breathing in when we are walking outdoors.
161
479283
4224
ကျုပ်တို့ဟာ အရာတွေကို ပိုကောင်းအောင်
ကိုယ့်နည်းကိုယ်ဟန်နဲ့ ကြိုးစားနေကြတာပါ။
08:15
And we are on our way
to do better than this.
162
483531
2229
အထူး ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
08:17
Thank you very much.
163
485784
1334
08:19
(Applause)
164
487142
3301
(လက်ခုပ်သံများ)
Translated by Sanda Aung
Reviewed by Myo Aung

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Anirudh Sharma - Engineer, inventor
Inventor Anirudh Sharma is the founder of Graviky Labs, an MIT Media Labs spinoff.

Why you should listen

Anirudh Sharma's interest lies in deep-tech, science-based social entrepreneurship. He fuses cutting-edge sensor, wearable and man-machine interface technology. In 2010, Sharma invented a haptic shoe called "Lechal" to guide the blind. Lechal was the earliest wearable innovation designed for the visually challenged. During his tenure at Fluid Interfaces Group at the MIT Media Lab, Sharma worked on future fabrication and augmented reality with futuristic displays. After returning from MIT, he co-led the nonprofit consortium MIT Media Lab India Initiative with the goal of remodeling and perpetuating self-organized, design-led innovation into the grassroots in India.

Sharma also cofounded Graviky Labs to evolve his side project KAALINK, a retrofit technology which captures particulate carbon emissions from chimneys or diesel engines (without affecting the performance of the engine) before they enter the atmosphere. The captured pollutants are then recycled into inks, called AIR-INK. Forty-five minutes of automotive emissions is equivalent to produce 30 milliliters of black AIR-INK. The company has found its niche globally, replacing conventional black inks applied to arts, printing and fashion industry as a means to offset carbon. To date, Graviky has recycled roughly 250 kilograms of PM2.5 air pollution waste, which has produced 1,200 liters of AIR-INK. Sharma also loves folk, magic and indie artforms.

More profile about the speaker
Anirudh Sharma | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee