TED2011
Janna Levin: The sound the universe makes
Τζάνα Λέβιν: Ο ήχος του σύμπαντος.
Filmed:
Readability: 3.7
1,279,696 views
Θεωρούμε το διάστημα ως ένα σιωπηλό χώρο. Αλλά η φυσικός Τζάνα Λέβιν λέει ότι το σύμπαν έχει μία μουσική υπόκρουση, μια ηχητική σύνθεση όπου καταγράφονται μερικά από τα πιο δραματικά γεγονότα του απώτερου διαστήματος. (Οι μαύρες τρύπες, για παράδειγμα, ηχούν στο χωροχρόνο όπως ένα τύμπανο). Μία προσβάσιμη -και πέρα από το νου- μουσική υπόκρουση μέσα στο σύμπαν.
Janna Levin - Physicist
Janna Levin is a professor of physics and astronomy at Barnard, where she studies the early universe, chaos, and black holes. She's the author of “How the Universe Got Its Spots" and the novel “A Madman Dreams of Turing Machines.” Full bio
Janna Levin is a professor of physics and astronomy at Barnard, where she studies the early universe, chaos, and black holes. She's the author of “How the Universe Got Its Spots" and the novel “A Madman Dreams of Turing Machines.” Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I want to ask you all to consider for a second
0
0
3000
Θέλω να ζητήσω από όλους σας να σκεφτείτε για μια στιγμή
00:18
the very simple fact
1
3000
2000
το πολύ απλό γεγονός
00:20
that, by far,
2
5000
2000
ότι, μακράν,
00:22
most of what we know about the universe
3
7000
2000
τα περισσότερα από όσα γνωρίζουμε για το σύμπαν
00:24
comes to us from light.
4
9000
2000
μας αποκαλύπτονται μέσω του φωτός.
00:26
We can stand on the Earth and look up at the night sky
5
11000
3000
Μπορούμε να είμαστε στη Γη και να κοιτάζουμε ψηλά στο νυχτερινό ουρανό
00:29
and see stars with our bare eyes.
6
14000
3000
και να βλέπουμε αστέρια με γυμνό μάτι.
00:32
The Sun burns our peripheral vision.
7
17000
2000
Ο Ήλιος καίει την περιφερειακή μας όραση,
00:34
We see light reflected off the Moon.
8
19000
3000
βλέπουμε το φως που αντανακλάται στη Σελήνη
00:37
And in the time since Galileo pointed that rudimentary telescope
9
22000
4000
και από τη στιγμή που ο Γαλιλαίος έστρεψε εκείνο το υποτυπώδες τηλεσκόπιο
00:41
at the celestial bodies,
10
26000
3000
στα αστρικά σώματα,
00:44
the known universe has come to us through light,
11
29000
3000
το γνωστό σε εμάς σύμπαν μας έχει έρθει μέσω του φωτός,
00:47
across vast eras in cosmic history.
12
32000
3000
περνώντας πολλές εποχές της κοσμικής ιστορίας.
00:50
And with all of our modern telescopes,
13
35000
3000
Και με όλα τα σύγχρονα τηλεσκόπια,
00:53
we've been able to collect
14
38000
2000
έχουμε μπορέσει να συλλέξουμε
00:55
this stunning silent movie of the universe --
15
40000
3000
αυτή την εκπληκτική βουβή ταινία του σύμπαντος --
00:58
these series of snapshots
16
43000
3000
αυτή τη σειρά από στιγμιότυπα
01:01
that go all the way back to the Big Bang.
17
46000
3000
που φτάνουν πίσω μέχρι τη Μεγάλη Έκρηξη.
01:04
And yet, the universe is not a silent movie
18
49000
3000
Παρόλα αυτά, το σύμπαν δεν είναι βουβός κινηματογράφος,
01:07
because the universe isn't silent.
19
52000
2000
γιατί το σύμπαν δεν είναι σιωπηλό.
01:09
I'd like to convince you
20
54000
2000
Θα ήθελα να σας πείσω
01:11
that the universe has a soundtrack
21
56000
2000
ότι το σύμπαν έχει μια μουσική υπόκρουση
01:13
and that soundtrack is played on space itself,
22
58000
4000
που ακούγεται στο διάστημα.
01:17
because space can wobble like a drum.
23
62000
3000
Γιατί το σύμπαν πάλλεται όπως το τύμπανο.
01:20
It can ring out a kind of recording
24
65000
3000
Μπορεί να εκπέμψει ένα είδος καταγραφής
01:23
throughout the universe
25
68000
2000
σε όλο το σύμπαν
01:25
of some of the most dramatic events as they unfold.
26
70000
3000
μερικών από τα πιο δραματικά γεγονότα, όπως αυτά εξελίσσονται.
01:28
Now we'd like to be able to add
27
73000
3000
Θα θέλαμε να μπορούσαμε να προσθέσουμε
01:31
to a kind of glorious visual composition
28
76000
3000
σε ένα είδος επικής οπτικής σύνθεσης
01:34
that we have of the universe --
29
79000
2000
που έχουμε για το σύμπαν,
01:36
a sonic composition.
30
81000
2000
μια ηχητική σύνθεση.
01:38
And while we've never heard the sounds from space,
31
83000
4000
Και παρόλο που ποτέ δεν έχουμε ακούσει ήχους από το διάστημα,
01:42
we really should, in the next few years,
32
87000
3000
σίγουρα θα μπορέσουμε, τα προσεχή έτη,
01:45
start to turn up the volume on what's going on out there.
33
90000
2000
να αυξήσουμε την ένταση του ήχου για αυτά που συμβαίνουν εκεί έξω.
01:47
So in this ambition
34
92000
2000
Έτσι, με αυτή τη φιλοδοξία
01:49
to capture songs from the universe,
35
94000
3000
να καταγράψουμε ήχους από το σύμπαν,
01:52
we turn our focus
36
97000
2000
γυρνάμε την προσοχή μας
01:54
to black holes and the promise they have,
37
99000
2000
στις μαύρες τρύπες και την προοπτική που έχουν,
01:56
because black holes can bang on space-time
38
101000
3000
γιατί οι μαύρες τρύπες μπορούν να κτυπούν στο χωροχρόνο
01:59
like mallets on a drum
39
104000
2000
όπως οι μπαγκέτες στο τύμπανο
02:01
and have a very characteristic song,
40
106000
2000
και έχουν ένα πολύ χαρακτηριστικό ήχο,
02:03
which I'd like to play for you -- some of our predictions
41
108000
3000
για τον οποίο θα ήθελα να ακούσετε μερικές από τις προβλέψεις μας
02:06
for what that song will be like.
42
111000
2000
για το πως θα είναι αυτός ο ήχος.
02:08
Now black holes are dark against a dark sky.
43
113000
3000
Τώρα, οι μαύρες τρύπες είναι σκοτεινές στον σκοτεινό ουρανό.
02:11
We can't see them directly.
44
116000
2000
Δεν μπορούμε να τις δούμε άμεσα.
02:13
They're not brought to us with light, at least not directly.
45
118000
3000
Η εικόνα τους δεν μας έρχεται μέσω του φωτός, τουλάχιστον όχι άμεσα.
02:16
We can see them indirectly,
46
121000
2000
Μπορούμε να τις δούμε έμμεσα,
02:18
because black holes wreak havoc on their environment.
47
123000
3000
γιατί οι μαύρες τρύπες σπέρνουν τον όλεθρο στον περιβάλλοντα χώρο τους.
02:21
They destroy stars around them.
48
126000
2000
Καταστρέφουν τα άστρα τριγύρω τους.
02:23
They churn up debris in their surroundings.
49
128000
3000
Αναταράσσουν τα συντρίμμια στα περίχωρά τους.
02:26
But they won't come to us directly through light.
50
131000
2000
Αλλά δεν θα τις δούμε κατευθείαν μέσω του φωτός.
02:28
We might one day see a shadow
51
133000
2000
Μπορεί κάποια μέρα να δούμε τη σκιά
02:30
a black hole can cast on a very bright background,
52
135000
3000
μιας μαύρης τρύπας σε ένα πολύ φωτεινό φόντο,
02:33
but we haven't yet.
53
138000
2000
αλλά δεν το έχουμε δει ακόμα.
02:35
And yet black holes may be heard
54
140000
2000
Παρόλα αυτά, οι μαύρες τρύπες μπορούν να ακουστούν,
02:37
even if they're not seen,
55
142000
2000
ακόμα και αν δεν είναι ορατές
02:39
and that's because they bang on space-time like a drum.
56
144000
4000
και αυτό επειδή κτυπούν στο χωροχρόνο όπως ένα τύμπανο.
02:43
Now we owe the idea that space can ring like a drum
57
148000
3000
Οφείλουμε την ιδέα ότι το διάστημα μπορεί να ακούγεται όπως ένα τύμπανο
02:46
to Albert Einstein -- to whom we owe so much.
58
151000
3000
στον Άλμπερτ Αϊνστάιν, στον οποίο χρωστάμε τόσα πολλά.
02:49
Einstein realized that if space were empty,
59
154000
2000
Ο Αϊνστάιν συνειδητοποίησε ότι εάν το διάστημα ήταν κενό,
02:51
if the universe were empty,
60
156000
2000
εάν το σύμπαν ήταν άδειο,
02:53
it would be like this picture,
61
158000
3000
θα ήταν όπως σε αυτή την εικόνα,
02:56
except for maybe without the helpful grid drawn on it.
62
161000
3000
με εξαίρεση, ίσως, το χρήσιμο πλέγμα που είναι ζωγραφισμένο πάνω σε αυτό.
02:59
But if we were freely falling through the space,
63
164000
3000
Αλλά εάν κάναμε μια ελεύθερη πτώση μέσα στο διάστημα,
03:02
even without this helpful grid,
64
167000
2000
ακόμα και χωρίς αυτό το βοηθητικό πλέγμα,
03:04
we might be able to paint it ourselves,
65
169000
2000
θα μπορούσαμε να το ζωγραφίσουμε μόνοι μας,
03:06
because we would notice that we traveled along straight lines,
66
171000
3000
επειδή θα παρατηρούσαμε πως ταξιδέψαμε σε ευθεία γραμμή,
03:09
undeflected straight paths
67
174000
2000
σε μη εκτρεπόμενα ίσια μονοπάτια
03:11
through the universe.
68
176000
2000
μέσα στο σύμπαν.
03:13
Einstein also realized --
69
178000
2000
Ο Αϊνστάιν επίσης συνειδητοποίησε
03:15
and this is the real meat of the matter --
70
180000
2000
-- και αυτή είναι η ουσία του θέματος --
03:17
that if you put energy or mass in the universe,
71
182000
3000
ότι εάν βάλουμε ενέργεια ή μάζα στο σύμπαν,
03:20
it would curve space,
72
185000
2000
θα καμπυλώσει ο χωροχρόνος.
03:22
and a freely falling object
73
187000
2000
Και ένα αντικείμενο σε ελεύθερη πτώση
03:24
would pass by, let's say, the Sun
74
189000
2000
θα περάσει από, ας πούμε, τον Ήλιο
03:26
and it would be deflected
75
191000
2000
και θα εκτραπεί της πορείας του
03:28
along the natural curves in the space.
76
193000
2000
κατά μήκος των φυσικών καμπυλών στο χώρο.
03:30
It was Einstein's great general theory of relativity.
77
195000
4000
Ήταν η περίφημη γενικευμένη θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν.
03:34
Now even light will be bent by those paths.
78
199000
3000
Τώρα, ακόμη και το φως μπορεί να καμφθεί από αυτές τις διαδρομές.
03:37
And you can be bent so much
79
202000
2000
Και ένα αντικείμενο μπορεί να καμφθεί τόσο πολύ
03:39
that you're caught in orbit around the Sun,
80
204000
2000
που θα εγκλωβιστεί σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο,
03:41
as the Earth is, or the Moon around the Earth.
81
206000
2000
όπως είναι η Γη ή η Σελήνη γύρω από τη Γη.
03:43
These are the natural curves in space.
82
208000
3000
Αυτές είναι οι φυσικές καμπύλες στο χώρο.
03:46
What Einstein did not realize
83
211000
2000
Αυτό που ο Αϊνστάιν δεν συνειδητοποίησε
03:48
was that, if you took our Sun
84
213000
2000
ήταν ότι, εάν μπορούσαμε να πάρουμε τον δικό μας Ήλιο
03:50
and you crushed it down to six kilometers --
85
215000
3000
και τον συμπτύξουμε στα έξι χιλιόμετρα --
03:53
so you took a million times the mass of the Earth
86
218000
3000
αν πάρουμε δηλαδή 1.000.000 φορές τη μάζα της Γης
03:56
and you crushed it to six kilometers across,
87
221000
3000
και να την συμπτύξουμε στα έξι χιλιόμετρα,
03:59
you would make a black hole,
88
224000
2000
θα δημιουργούσαμε μια μαύρη τρύπα,
04:01
an object so dense
89
226000
2000
ένα αντικείμενο τόσο πυκνό
04:03
that if light veered too close, it would never escape --
90
228000
3000
όπου εάν το φως στρεφόταν πολύ κοντά, δεν θα ξέφευγε ποτέ --
04:06
a dark shadow against the universe.
91
231000
3000
μια σκοτεινή σκιά στο σύμπαν.
04:09
It wasn't Einstein who realized this,
92
234000
2000
Δεν ήταν ο Αϊνστάιν που το συνειδητοποίησε αυτό,
04:11
it was Karl Schwarzschild
93
236000
2000
ήταν ο Καρλ Σβαρτσάιλντ
04:13
who was a German Jew in World War I --
94
238000
2000
ένας Γερμανοεβραίος που στον Α' ΠΠ,
04:15
joined the German army already an accomplished scientist,
95
240000
3000
κατατάχθηκε στο γερμανικό στρατό ως ήδη καταξιωμένος επιστήμονας,
04:18
working on the Russian front.
96
243000
3000
και πήγε στο Ρωσικό μέτωπο.
04:21
I like to imagine Schwarzschild in the war in the trenches
97
246000
3000
Φαντάζομαι τον Σβαρτσάιλντ στον πόλεμο των χαρακωμάτων
04:24
calculating ballistic trajectories for cannon fire,
98
249000
4000
να υπολογίζει βαλλιστικές τροχιές για πυρά πυροβολικού
04:28
and then, in between,
99
253000
2000
και στο ενδιάμεσο,
04:30
calculating Einstein's equations --
100
255000
2000
να υπολογίζει τις εξισώσεις του Αϊνστάιν --
04:32
as you do in the trenches.
101
257000
2000
όπως θα κάναμε και εμείς στα χαρακώματα.
04:34
And he was reading Einstein's recently published
102
259000
2000
Και διάβαζε την πρόσφατη δημοσίευση του Αϊνστάιν για
04:36
general theory of relativity,
103
261000
2000
τη γενική θεωρία της σχετικότητας
04:38
and he was thrilled by this theory.
104
263000
2000
και ήταν ενθουσιασμένος με αυτή τη θεωρία.
04:40
And he quickly surmised
105
265000
2000
Και υπέδειξε γρήγορα
04:42
an exact mathematical solution
106
267000
2000
μια ακριβής μαθηματική λύση
04:44
that described something very extraordinary:
107
269000
2000
που περιέγραφε κάτι πολύ παράξενο:
04:46
curves so strong
108
271000
2000
καμπύλες τόσο ισχυρές
04:48
that space would rain down into them,
109
273000
3000
στις οποίες ο χώρος θα έπεφτε μέσα σε αυτές,
04:51
space itself would curve like a waterfall
110
276000
2000
ο ίδιος ο χώρος θα καμπυλωνόταν όπως ένας καταρράκτης
04:53
flowing down the throat of a hole.
111
278000
2000
που κατεβαίνει στην είσοδο μιας τρύπας.
04:55
And even light could not escape this current.
112
280000
3000
Και ούτε το φως δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από αυτή τη ροή.
04:58
Light would be dragged down the hole
113
283000
2000
Το φως θα τραβιόταν μέσα στην τρύπα,
05:00
as everything else would be,
114
285000
2000
όπως και όλα τα άλλα,
05:02
and all that would be left would be a shadow.
115
287000
2000
και το μόνο που θα απέμενε θα ήταν μια σκιά.
05:04
Now he wrote to Einstein,
116
289000
2000
Έγραψε λοιπόν στον Αϊνστάιν
05:06
and he said, "As you will see,
117
291000
2000
και του είπε: "Όπως βλέπετε,
05:08
the war has been kind to me enough.
118
293000
3000
ο πόλεμος με ευνόησε αρκετά,
05:11
Despite the heavy gunfire,
119
296000
3000
παρά τον καταιγισμό πυρών.
05:14
I've been able to get away from it all
120
299000
2000
Έχω μπορέσει να απαλλαχθώ πλήρως από αυτόν
05:16
and walk through the land of your ideas."
121
301000
3000
και να βαδίσω στη γη των ιδεών σας."
05:19
And Einstein was very impressed with his exact solution,
122
304000
3000
Και ο Αϊνστάιν εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από την ακριβής λύση του
05:22
and I should hope also the dedication of the scientist.
123
307000
3000
και θα ήθελα να ελπίζω, επίσης, από την αφοσίωσή του ως επιστήμονα.
05:25
This is the hardworking scientist under harsh conditions.
124
310000
3000
Αυτό θα πει σκληρά εργαζόμενος επιστήμονας υπό αντίξοες συνθήκες.
05:28
And he took Schwarzschild's idea
125
313000
2000
Και πήγε την ιδέα του Σβαρτσάιλντ
05:30
to the Prussian Academy of Sciences the next week.
126
315000
3000
στην Πρωσική Ακαδημία Επιστημών την επόμενη εβδομάδα.
05:33
But Einstein always thought black holes were a mathematical oddity.
127
318000
3000
Αλλά ο Αϊνστάιν πάντα πίστευε ότι οι μαύρες τρύπες είναι ένα μαθηματικό παράδοξο.
05:36
He did not believe they existed in nature.
128
321000
3000
Δεν πίστευε ότι υπήρχαν στη φύση.
05:39
He thought nature would protect us from their formation.
129
324000
3000
Πίστευε ότι η φύση θα μας προστάτευε από το σχηματισμό τους.
05:42
It was decades
130
327000
2000
Πέρασαν δεκαετίες
05:44
before the term "black hole" was coined
131
329000
2000
μέχρι να επινοηθεί ο όρος "μαύρη τρύπα"
05:46
and people realized
132
331000
2000
και οι άνθρωποι να συνειδητοποιήσουν
05:48
that black holes are real astrophysical objects --
133
333000
2000
ότι οι μαύρες τρύπες είναι πραγματικά αστροφυσικά αντικείμενα --
05:50
in fact they're the death state
134
335000
2000
στην πραγματικότητα είναι το στάδιο θανάτου
05:52
of very massive stars
135
337000
2000
των υπερμεγέθη άστρων
05:54
that collapse catastrophically
136
339000
2000
που καταρρέουν καταστροφικά
05:56
at the end of their lifetime.
137
341000
2000
στο τέλος της ζωής τους.
05:58
Now our Sun will not collapse to a black hole.
138
343000
2000
Τώρα, ο Ήλιος μας δεν θα καταρρεύσει σε μαύρη τρύπα.
06:00
It's actually not massive enough.
139
345000
2000
Στην πραγματικότητα δεν είναι αρκετά ογκώδης.
06:02
But if we did a little thought experiment --
140
347000
2000
Αλλά, εάν κάναμε ένα μικρό πείραμα
06:04
as Einstein was very fond of doing --
141
349000
2000
-- όπως άρεσε και στον Αϊνστάιν να κάνει --
06:06
we could imagine
142
351000
2000
θα μπορούσαμε να φανταστούμε
06:08
putting the Sun crushed down to six kilometers,
143
353000
3000
τον Ήλιο να συμπτύσσεται στα έξι χιλιόμετρα
06:11
and putting a tiny little Earth around it in orbit,
144
356000
3000
και να βάζαμε μία μικροσκοπική Γη γύρω του σε τροχιά,
06:14
maybe 30 kilometers
145
359000
2000
ίσως 30 χιλιομέτρων
06:16
outside of the black-hole sun.
146
361000
3000
έξω από τον Ήλιο - μαύρη τρύπα.
06:19
And it would be self-illuminated,
147
364000
2000
Και θα ήταν ένα αυτόφωτο σύστημα,
06:21
because now the Sun's gone, we have no other source of light --
148
366000
2000
επειδή τώρα ο Ήλιος δεν υπάρχει, δεν έχουμε άλλη πηγή φωτός --
06:23
so let's make our little Earth self-illuminated.
149
368000
3000
ας κάνουμε λοιπόν τη μικρή μας Γη αυτοφωτούμενη.
06:26
And you would realize you could put the Earth in a happy orbit
150
371000
2000
Και θα διαπιστώνατε ότι θα μπορούσατε να βάλετε τη Γη σε μια ευτυχισμένη τροχιά
06:28
even 30 km
151
373000
2000
ακόμα και 30 χιλιομέτρων
06:30
outside of this crushed black hole.
152
375000
3000
έξω από αυτή τη συνθλιμένη μαύρη τρύπα.
06:33
This crushed black hole
153
378000
2000
Αυτή η συνθλιμένη μαύρη τρύπα
06:35
actually would fit inside Manhattan, more or less.
154
380000
2000
θα μπορούσε στην πραγματικότητα να χωρέσει, πάνω-κάτω, μέσα στο Μανχάταν.
06:37
It might spill off into the Hudson a little bit
155
382000
2000
Μπορεί να υπερχείλιζε λίγο στον ποταμό Χάντσον
06:39
before it destroyed the Earth.
156
384000
2000
πριν καταστρέψει τη Γη.
06:41
But basically that's what we're talking about.
157
386000
2000
Αλλά βασικά για αυτό μιλάμε.
06:43
We're talking about an object that you could crush down
158
388000
2000
Μιλάμε για ένα αντικείμενο που θα μπορούσατε να το συμπτύξετε
06:45
to half the square area of Manhattan.
159
390000
2000
στο ήμισυ της περιοχής του Μανχάταν.
06:47
So we move this Earth very close --
160
392000
2000
Έτσι μετακινούμε τη Γη πολύ κοντά
06:49
30 kilometers outside --
161
394000
2000
-- 30 χιλιόμετρα εκτός --
06:51
and we notice it's perfectly fine orbiting around the black hole.
162
396000
3000
και παρατηρούμε ότι είναι απολύτως εντάξει σε τροχιά γύρω από τη μαύρη τρύπα.
06:54
There's a sort of myth
163
399000
2000
Υπάρχει ένας μύθος
06:56
that black holes devour everything in the universe,
164
401000
2000
ότι οι μαύρες τρύπες καταβροχθίζουν τα πάντα στο σύμπαν,
06:58
but you actually have to get very close to fall in.
165
403000
3000
αλλά στην πραγματικότητα πρέπει να βρεθείς πολύ κοντά για να πέσεις μέσα.
07:01
But what's very impressive is that, from our vantage point,
166
406000
3000
Αλλά, αυτό που είναι πραγματικά εντυπωσιακό είναι πως από τη δική μας πλεονεκτική θέση,
07:04
we can always see the Earth.
167
409000
2000
μπορούμε πάντα να βλέπουμε τη Γη.
07:06
It cannot hide behind the black hole.
168
411000
2000
Δεν μπορεί να κρυφτεί πίσω από τη μαύρη τρύπα.
07:08
The light from the Earth, some of it falls in,
169
413000
2000
Το φως από τη Γη, μέρος αυτού πέφτει μέσα,
07:10
but some of it gets lensed around and brought back to us.
170
415000
3000
αλλά μέρος αυτού στρεβλώνεται και επιστρέφει πίσω σε εμάς.
07:13
So you can't hide anything behind a black hole.
171
418000
2000
Έτσι, δεν μπορείτε να κρύψετε τίποτα πίσω από μια μαύρη τρύπα.
07:15
If this were Battlestar Galactica
172
420000
2000
Εάν ήμασταν στο Battlestar Galactica
07:17
and you're fighting the Cylons,
173
422000
2000
και πολεμούσατε τους Σάιλονς,
07:19
don't hide behind the black hole.
174
424000
2000
μην κρυφτείτε πίσω από μια μαύρη τρύπα.
07:21
They can see you.
175
426000
3000
Μπορούν να σας δουν.
07:24
Now, our Sun will not collapse to a black hole --
176
429000
2000
Τώρα, ο Ήλιος μας δεν θα καταρρεύσει σε μια μαύρη τρύπα
07:26
it's not massive enough --
177
431000
2000
-- δεν είναι αρκετά ογκώδης --
07:28
but there are tens of thousands of black holes in our galaxy.
178
433000
4000
αλλά υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες μαύρες τρύπες στο γαλαξία μας.
07:32
And if one were to eclipse the Milky Way,
179
437000
3000
Και αν ήταν κάποια να επισκιάσει το Γαλαξία μας,
07:35
this is what it would look like.
180
440000
2000
έτσι θα έμοιαζε.
07:37
We would see a shadow of that black hole
181
442000
3000
Θα βλέπαμε μια σκιά αυτής της μαύρης τρύπας
07:40
against the hundred billion stars
182
445000
2000
με φόντο τα εκατοντάδες εκατομμυρίων άστρα
07:42
in the Milky Way Galaxy and its luminous dust lanes.
183
447000
3000
του Γαλαξία και των φωτεινών λωρίδων της σκόνης του.
07:45
And if we were to fall towards this black hole,
184
450000
3000
Και αν ήταν να πέσουμε σε αυτή τη μαύρη τρύπα,
07:48
we would see all of that light lensed around it,
185
453000
3000
θα βλέπαμε όλο αυτό το φως στρεβλωμένο γύρω από αυτή,
07:51
and we could even start to cross into that shadow
186
456000
3000
και θα περνούσαμε μέσα σε αυτή τη σκιά
07:54
and really not notice that anything dramatic had happened.
187
459000
3000
χωρίς καν να παρατηρήσουμε ότι κάτι δραματικό είχε συμβεί.
07:57
It would be bad if we tried to fire our rockets and get out of there
188
462000
3000
Θα ήταν κακό εάν προσπαθούσαμε να βγούμε από εκεί με τη χρήση πυραύλων,
08:00
because we couldn't,
189
465000
2000
επειδή δεν θα μπορούσαμε,
08:02
anymore than light can escape.
190
467000
2000
ούτε το φως μπορεί να δραπετεύσει.
08:04
But even though the black hole is dark from the outside,
191
469000
3000
Παρόλο που η μαύρη τρύπα είναι σκοτεινή εξωτερικά,
08:07
it's not dark on the inside,
192
472000
2000
δεν είναι σκοτεινή στο εσωτερικό,
08:09
because all of the light from the galaxy can fall in behind us.
193
474000
3000
επειδή όλο το φως από τον Γαλαξία μπορεί να πέσει μέσα, πίσω μας.
08:12
And even though, due to a relativistic effect known as time dilation,
194
477000
4000
Και παρόλο, λόγω του σχετικιστικού φαινομένου γνωστού ως διαστολή του χρόνου,
08:16
our clocks would seem to slow down
195
481000
3000
που τα ρολόγια μας θα φαίνονταν ότι επιβραδύνουν
08:19
relative to galactic time,
196
484000
3000
σε σχέση με τον γαλαξιακό χρόνο,
08:22
it would look as though the evolution of the galaxy
197
487000
3000
η εξέλιξη του Γαλαξία θα φαινόταν
08:25
had been sped up and shot at us,
198
490000
2000
να επιταχύνει και να έρχεται καταπάνω μας μεμιάς,
08:27
right before we were crushed to death by the black hole.
199
492000
3000
ακριβώς πριν συνθλιφθούμε μέχρι θανάτου από τη μαύρη τρύπα.
08:30
It would be like a near-death experience
200
495000
2000
Θα ήταν σαν μια επιθανάτια εμπειρία
08:32
where you see the light at the end of the tunnel,
201
497000
2000
όπου βλέπεις το φως στην άκρη του τούνελ,
08:34
but it's a total death experience.
202
499000
2000
αλλά είναι μια ολική εμπειρία θανάτου.
08:36
(Laughter)
203
501000
2000
(Γέλια)
08:38
And there's no way of telling anybody
204
503000
2000
Και δεν υπάρχει περίπτωση να μιλήσει κανείς
08:40
about the light at the end of the tunnel.
205
505000
2000
για το φως στο τέλος του τούνελ.
08:42
Now we've never seen a shadow like this of a black hole,
206
507000
3000
Τώρα, δεν έχουμε δει ποτέ καμία σκιά μαύρης τρύπας,
08:45
but black holes can be heard,
207
510000
2000
αλλά οι μαύρες τρύπες μπορούν να ακουστούν,
08:47
even if they're not seen.
208
512000
2000
ακόμα και αν δεν φαίνονται.
08:49
Imagine now taking an astrophysically realistic situation --
209
514000
4000
Φανταστείτε μια αστροφυσικά ρεαλιστική κατάσταση --
08:53
imagine two black holes that have lived a long life together.
210
518000
3000
φανταστείτε δύο μαύρες τρύπες που έχουν ζήσει μια μακρά ζωή μαζί.
08:56
Maybe they started as stars
211
521000
2000
Ίσως ξεκίνησαν ως άστρα
08:58
and collapsed to two black holes --
212
523000
2000
και κατέρρευσαν σε δύο μαύρες τρύπες -
09:00
each one 10 times the mass of the Sun.
213
525000
3000
κάθε μία 10 φορές τη μάζα του Ήλιου.
09:03
So now we're going to crush them down to 60 kilometers across.
214
528000
3000
Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να τις συμπτύξουμε στα 60 χιλιόμετρα.
09:06
They can be spinning
215
531000
2000
Μπορούν να περιστρέφονται
09:08
hundreds of times a second.
216
533000
2000
εκατοντάδες φορές το δευτερόλεπτο.
09:10
At the end of their lives,
217
535000
2000
Στο τέλος της ζωής τους,
09:12
they're going around each other very near the speed of light.
218
537000
3000
περιστρέφονται η μία γύρω από την άλλη, σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός.
09:15
So they're crossing thousands of kilometers
219
540000
2000
Διανύουν, λοιπόν, χιλιάδες χιλιόμετρα
09:17
in a fraction of a second,
220
542000
2000
σε ένα κλάσμα του δευτερολέπτου.
09:19
and as they do so, they not only curve space,
221
544000
2000
Και καθώς το κάνουν, όχι μόνο καμπυλώνουν το χώρο,
09:21
but they leave behind in their wake
222
546000
2000
αλλά αφήνουν πίσω στο πέρασμά τους
09:23
a ringing of space,
223
548000
2000
ένα κουδούνισμα στο χώρο,
09:25
an actual wave on space-time.
224
550000
2000
ένα πραγματικό κύμα του χωροχρόνου.
09:27
Space squeezes and stretches
225
552000
2000
Το διάστημα πιέζεται και τεντώνεται
09:29
as it emanates out from these black holes
226
554000
2000
καθώς εκπορεύεται από αυτές τις μαύρες τρύπες
09:31
banging on the universe.
227
556000
2000
ηχώντας στο σύμπαν.
09:33
And they travel out into the cosmos
228
558000
2000
Και ταξιδεύουν έξω στο σύμπαν
09:35
at the speed of light.
229
560000
2000
με την ταχύτητα του φωτός.
09:37
This computer simulation
230
562000
2000
Αυτή η προσομοίωση σε ηλεκτρονικό υπολογιστή
09:39
is due to a relativity group at NASA Goddard.
231
564000
3000
οφείλεται στην ομάδα σχετικότητας του NASA Goddard.
09:42
It took almost 30 years for anyone in the world to crack this problem.
232
567000
3000
Χρειάστηκαν σχεδόν 30 χρόνια για να λύσουν αυτό το πρόβλημα.
09:45
This was one of the groups.
233
570000
2000
Αυτή ήταν μία από τις ομάδες.
09:47
It shows two black holes in orbit around each other,
234
572000
2000
Δείχνει δύο μαύρες τρύπες σε τροχιά η μία γύρω από την άλλη,
09:49
again, with these helpfully painted curves.
235
574000
2000
ξανά, με αυτές τις χρήσιμες βοηθητικές καμπύλες.
09:51
And if you can see -- it's kind of faint --
236
576000
3000
Και αν μπορείτε να δείτε - είναι κάπως θαμπό -
09:54
but if you can see the red waves emanating out,
237
579000
3000
αλλά εάν μπορείτε να δείτε τα κόκκινα κύματα που εκπέμπονται
09:57
those are the gravitational waves.
238
582000
2000
αυτά είναι τα βαρυτικά κύματα.
09:59
They're literally the sounds of space ringing,
239
584000
3000
Είναι κυριολεκτικά οι ήχοι του διαστήματος
10:02
and they will travel out from these black holes at the speed of light
240
587000
2000
και θα ταξιδέψουν έξω από αυτές τις μαύρες τρύπες με την ταχύτητα του φωτός
10:04
as they ring down and coalesce
241
589000
3000
καθώς ακούγονται και ενώνονται
10:07
to one spinning, quiet black hole
242
592000
2000
σε μια περιστρεφόμενη, ήσυχη μαύρη τρύπα
10:09
at the end of the day.
243
594000
2000
στο τέλος.
10:11
If you were standing near enough,
244
596000
2000
Αν στεκόσασταν αρκετά κοντά,
10:13
your ear would resonate
245
598000
2000
το αυτί σας θα αντηχούσε
10:15
with the squeezing and stretching of space.
246
600000
2000
από τη συμπίεση και τη διαστολή του χώρου.
10:17
You would literally hear the sound.
247
602000
2000
Θα ακούγατε κυριολεκτικά τον ήχο.
10:19
Now of course, your head would be squeezed and stretched unhelpfully,
248
604000
4000
Φυσικά, το κεφάλι σας θα συμπιεζόταν και θα διαστελλόταν ανεπανόρθωτα,
10:23
so you might have trouble understanding what's going on.
249
608000
3000
οπότε θα είχατε πρόβλημα στο να καταλάβετε τι συμβαίνει.
10:26
But I'd like to play for you
250
611000
2000
Αλλά θα ήθελα να παίξω για εσάς
10:28
the sound that we predict.
251
613000
2000
τον ήχο όπως τον έχουμε προβλέψει.
10:30
This is from my group --
252
615000
2000
Αυτό είναι από την ομάδα μου --
10:32
a slightly less glamorous computer modeling.
253
617000
3000
ένα ελαφρώς λιγότερο εντυπωσιακό υπολογιστικό μοντέλο.
10:35
Imagine a lighter black hole
254
620000
2000
Φανταστείτε μια πιο μικρή μαύρη τρύπα
10:37
falling into a very heavy black hole.
255
622000
2000
να πέφτει μέσα σε μια πολύ μεγάλη μαύρη τρύπα.
10:39
The sound you're hearing
256
624000
2000
Ο ήχος που ακούτε
10:41
is the light black hole banging on space
257
626000
3000
είναι από την μικρή μαύρη τρύπα που ηχεί στο χώρο
10:44
each time it gets close.
258
629000
2000
κάθε φορά που πλησιάζει.
10:46
If it gets far away, it's a little too quiet.
259
631000
3000
Εάν απομακρυνθεί αρκετά μακρυά, είναι αρκετά πιο ήσυχη.
10:49
But it comes in like a mallet,
260
634000
2000
Αλλά έρχεται σαν μπαγκέτα
10:51
and it literally cracks space,
261
636000
2000
και κυριολεκτικά σπάει το κενό,
10:53
wobbling it like a drum.
262
638000
2000
κανοντας το να παλλεται σαν τύμπανο.
10:55
And we can predict what the sound will be.
263
640000
3000
Και μπορούμε να προβλέψουμε πως θα είναι ο ήχος.
10:58
We know that, as it falls in,
264
643000
2000
Γνωρίζουμε ότι, καθώς πέφτει μέσα,
11:00
it gets faster and it gets louder.
265
645000
2000
γίνεται γρηγορότερη και εντονότερη.
11:02
And eventually,
266
647000
2000
Και τελικά,
11:04
we're going to hear the little guy just fall into the bigger guy.
267
649000
3000
θα ακούσουμε τη μικρή μαύρη τρύπα να πέφτει μέσα στη μεγάλη.
11:07
(Thumping)
268
652000
17000
(Χτύπημα)
11:24
Then it's gone.
269
669000
2000
Και μετά σταματά.
11:26
Now I've never heard it that loud -- it's actually more dramatic.
270
671000
2000
Ποτέ δεν το είχα ακούσει τόσο δυνατά - είναι πραγματικά πιο δραματικό.
11:28
At home it sounds kind of anticlimactic.
271
673000
2000
Στο σπίτι ακούγεται λίγο απογοητευτικός.
11:30
It's sort of like ding, ding, ding.
272
675000
2000
Κάτι σαν "ντιν", "ντιν", "ντιν".
11:32
This is another sound from my group.
273
677000
4000
Αυτός είναι ένας άλλος ήχος από την ομάδα μου.
11:36
No, I'm not showing you any images,
274
681000
2000
Όχι, δεν σας δείχνω καμία εικόνα,
11:38
because black holes don't leave behind
275
683000
2000
γιατί οι μαύρες τρύπες δεν αφήνουν πίσω
11:40
helpful trails of ink,
276
685000
2000
χρήσιμες διαδρομές μελανιού,
11:42
and space is not painted,
277
687000
2000
και το διάστημα δεν είναι βαμμένο,
11:44
showing you the curves.
278
689000
2000
για να φαίνονται οι καμπύλες.
11:46
But if you were to float by in space on a space holiday
279
691000
2000
Αλλά εάν πρόκειτο να αιωρηθούμε στο κενό κάποια ημέρα
11:48
and you heard this,
280
693000
2000
και ακούγατε αυτό,
11:50
you want to get moving.
281
695000
2000
θα θέλατε να φύγετε.
11:52
(Laughter)
282
697000
2000
(Γέλια)
11:54
Want to get away from the sound.
283
699000
2000
Θα θέλατε να φύγετε μακριά από αυτό τον ήχο.
11:56
Both black holes are moving.
284
701000
2000
Και οι δύο μαύρες τρύπες κινούνται.
11:58
Both black holes are getting closer together.
285
703000
3000
Και οι δύο μαύρες τρύπες πλησιάζουν η μία την άλλη.
12:01
In this case, they're both wobbling quite a lot.
286
706000
3000
Σε αυτή την περίπτωση, και οι δύο πάλλονται αρκετά.
12:04
And then they're going to merge.
287
709000
2000
Και τότε πρόκειται να συγχωνευτούν.
12:06
(Thumping)
288
711000
8000
(Χτύπημα)
12:14
Now it's gone.
289
719000
2000
Όχι, σταμάτησε.
12:16
Now that chirp is very characteristic of black holes merging --
290
721000
3000
Αυτό το τιτίβισμα είναι πολύ χαρακτηριστικό στη συγχώνευση μαύρων τρυπών --
12:19
that it chirps up at the end.
291
724000
3000
το τιτίβισμα στο τέλος.
12:22
Now that's our prediction
292
727000
2000
Τώρα αυτή είναι η πρόβλεψή μας
12:24
for what we'll see.
293
729000
2000
για το τι θα δούμε.
12:26
Luckily we're at this safe distance in Long Beach, California.
294
731000
2000
Ευτυχώς είμαστε σε ασφαλή απόσταση στο Λονγκ Μπιτς της Καλιφόρνια.
12:28
And surely, somewhere in the universe
295
733000
2000
Και σίγουρα, κάπου στο σύμπαν
12:30
two black holes have merged.
296
735000
2000
έχουν συγχωνευτεί δύο μαύρες τρύπες.
12:32
And surely, the space around us
297
737000
2000
Και σίγουρα, ο χώρος γύρω μας
12:34
is ringing
298
739000
2000
"κουδουνίζει"
12:36
after traveling maybe a million light years, or a million years,
299
741000
3000
αφού ταξιδέψει περίπου ένα εκατομμύριο έτη φωτός ή ένα εκατομμύριο χρόνια
12:39
at the speed of light to get to us.
300
744000
3000
με την ταχύτητα του φωτός για να φτάσει σε εμάς.
12:42
But the sound is too quiet for any of us to ever hear.
301
747000
3000
Αλλά ο ήχος είναι πολύ ασθενής για τον οποιονδήποτε από εμάς για να τον ακούσουμε.
12:45
There are very industrious experiments being built on Earth --
302
750000
3000
Υπάρχουν πολλά φιλόπονα πειράματα που ξεκινούν στη Γη
12:48
one called LIGO --
303
753000
2000
-- ένα ονομάζεται LIGO --
12:50
which will detect deviations
304
755000
2000
και θα εντοπίσει αποκλίσεις
12:52
in the squeezing and stretching of space
305
757000
3000
στη συμπίεση και τη διαστολή του χώρου
12:55
at less than the fraction of a nucleus of an atom
306
760000
3000
αποκλίσεις μικρότερες από το κλάσμα του πυρήνα ενός ατόμου
12:58
over four kilometers.
307
763000
2000
στα τέσσερα χιλιόμετρα.
13:00
It's a remarkably ambitious experiment,
308
765000
2000
Είναι ένα εξαιρετικά φιλόδοξο πείραμα
13:02
and it's going to be at advanced sensitivity
309
767000
2000
και πρόκειται να βρίσκεται σε μεγάλη ευαισθησία
13:04
within the next few years -- to pick this up.
310
769000
3000
μέσα στα επόμενα χρόνια, μιας και το ανέφερα.
13:07
There's also a mission proposed for space,
311
772000
2000
Υπάρχει επίσης μια προτεινόμενη αποστολή για το διάστημα,
13:09
which hopefully will launch in the next ten years,
312
774000
2000
η οποία ελπίζουμε ότι θα ξεκινήσει στα επόμενα δέκα χρόνια,
13:11
called LISA.
313
776000
2000
που ονομάζεται LISA.
13:13
And LISA will be able to see super-massive black holes --
314
778000
3000
Το LISA θα είναι σε θέση να παρατηρήσει υπερ-μεγέθεις μαύρες τρύπες --
13:16
black holes millions or billions of times
315
781000
3000
μαύρες τρύπες εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια φορές
13:19
the mass of the Sun.
316
784000
2000
της μάζας του Ήλιου.
13:21
In this Hubble image, we see two galaxies.
317
786000
3000
Σε αυτήν την εικόνα από το Hubble, βλέπουμε δύο γαλαξίες.
13:24
They look like they're frozen in some embrace.
318
789000
3000
Μοιάζουν να έχουν παγώσει σε μία αγκαλιά.
13:27
And each one probably harbors
319
792000
2000
Και ο καθένας πιθανότατα έχει
13:29
a super-massive black hole at its core.
320
794000
3000
μια υπερ-μεγέθη μαύρη τρύπα στον πυρήνα του.
13:32
But they're not frozen;
321
797000
2000
Αλλά δεν είναι παγωμένοι,
13:34
they're actually merging.
322
799000
2000
στην πραγματικότητα συγχωνεύονται.
13:36
These two black holes are colliding,
323
801000
2000
Αυτές οι δύο μαύρες τρύπες συγκρούονται,
13:38
and they will merge over a billion-year time scale.
324
803000
3000
και θα συγχωνευθούν σε χρονική κλίμακα ενός δισεκατομμυρίου χρόνων.
13:41
It's beyond our human perception
325
806000
2000
Είναι πέρα από την ανθρώπινη αντίληψή μας
13:43
to pick up a song of that duration.
326
808000
3000
να καταγράψουμε ένα τραγούδι αυτής της διάρκειας.
13:46
But LISA could see the final stages
327
811000
2000
Αλλά το LISA θα μπορούσε να δει τα τελικά στάδια
13:48
of two super-massive black holes
328
813000
2000
των δύο υπερμεγεθών μαύρων τρυπών
13:50
earlier in the universe's history,
329
815000
2000
νωρίτερα στην ιστορία του σύμπαντος,
13:52
the last 15 minutes before they fall together.
330
817000
3000
τα τελευταία 15 λεπτά πριν ενωθούν μαζί.
13:55
And it's not just black holes,
331
820000
2000
Και δεν είναι μόνο οι μαύρες τρύπες,
13:57
but it's also any big disturbance in the universe --
332
822000
3000
αλλά είναι επίσης κάθε μεγάλη διαταραχή στο σύμπαν --
14:00
and the biggest of them all is the Big Bang.
333
825000
2000
και το μεγαλύτερο από όλα είναι η Μεγάλη Έκρηξη.
14:02
When that expression was coined, it was derisive --
334
827000
3000
Όταν επινοήθηκε αυτή η έκφραση, ήταν ειρωνική
14:05
like, "Oh, who would believe in a Big Bang?"
335
830000
2000
"Ω, ποιος θα πιστέψει στη Μεγάλη Έκρηξη;"
14:07
But now it actually might be more technically accurate
336
832000
2000
Αλλά τώρα, μπορεί να είναι τεχνικά πιο ακριβής,
14:09
because it might bang.
337
834000
2000
λόγω του ότι μπορεί να υπάρχει έκρηξη -
14:11
It might make a sound.
338
836000
2000
θα μπορούσε να κάνει έναν ήχο.
14:13
This animation from my friends at Proton Studios
339
838000
3000
Αυτή η απεικόνιση από τους φίλους μου στην Proton Studios
14:16
shows looking at the Big Bang from the outside.
340
841000
2000
δείχνει τη Μεγάλη Έκρηξη εξωτερικά.
14:18
We don't ever want to do that actually. We want to be inside the universe
341
843000
3000
Στην πραγματικότητα, δεν θέλουμε να την δούμε έτσι. Θέλουμε να είμαστε μέσα στο σύμπαν,
14:21
because there's no such thing as standing outside the universe.
342
846000
3000
γιατί δεν γίνεται να βρισκόμαστε έξω από το σύμπαν.
14:24
So imagine you're inside the Big Bang.
343
849000
2000
Φανταστείτε, λοιπόν, πως είστε μέσα στη Μεγάλη Έκρηξη.
14:26
It's everywhere, it's all around you,
344
851000
2000
Είναι παντού, είναι γύρω σας
14:28
and the space is wobbling chaotically.
345
853000
2000
και ο χώρος ταλαντεύεται χαοτικά.
14:30
Fourteen billion years pass
346
855000
2000
14 δισεκατομμύρια χρόνια περνούν
14:32
and this song is still ringing all around us.
347
857000
3000
και αυτό το τραγούδι ηχεί ακόμα τριγύρω μας.
14:35
Galaxies form,
348
860000
2000
Γαλαξίες δημιουργούνται
14:37
and generations of stars form in those galaxies,
349
862000
2000
και γενιές αστέρων σχηματίζονται σε αυτούς τους γαλαξίες.
14:39
and around one star,
350
864000
2000
Και γύρω από ένα άστρο,
14:41
at least one star,
351
866000
2000
τουλάχιστον ένα άστρο,
14:43
is a habitable planet.
352
868000
2000
υπάρχει ένας κατοικήσιμος πλανήτης.
14:45
And here we are frantically building these experiments,
353
870000
3000
Και εδώ μανιωδώς ασχολούμαστε με αυτά τα πειράματα,
14:48
doing these calculations, writing these computer codes.
354
873000
2000
κάνοντας αυτούς τους υπολογισμούς, γράφοντας κώδικες για ηλεκτρονικούς υπολογιστές.
14:50
Imagine a billion years ago,
355
875000
3000
Φανταστείτε ένα δισεκατομμύριο χρόνια πριν,
14:53
two black holes collided.
356
878000
2000
δύο μαύρες τρύπες συγκρούστηκαν.
14:55
That song has been ringing through space
357
880000
2000
Αυτό το τραγούδι ηχεί στο χώρο
14:57
for all that time.
358
882000
2000
για όλο αυτό το διάστημα.
14:59
We weren't even here.
359
884000
2000
Δεν ήμασταν καν εδώ.
15:01
It gets closer and closer --
360
886000
2000
Πλησιάζει ολοένα και περισσότερο --
15:03
40,000 years ago, we're still doing cave paintings.
361
888000
2000
40.000 χρόνια πριν, ακόμα ζωγραφίζουμε στις σπηλιές.
15:05
It's like hurry, build your instruments.
362
890000
2000
Βιαστείτε, φτιάξτε τα όργανα σας.
15:07
It's getting closer and closer, and in 20 ...
363
892000
3000
Πλησιάζει όλο και κοντύτερα, και το 2000 κάτι,
15:10
whatever year it will be
364
895000
2000
όποια χρονολογία και αν είναι αυτή,
15:12
when our detectors are finally at advanced sensitivity --
365
897000
2000
όταν οι αισθητήρες μας φτάσουν σε προηγμένη ευαισθησία --
15:14
we'll build them, we'll turn on the machines
366
899000
2000
θα τους φτιάξουμε, θα τους ενεργοποιήσουμε
15:16
and, bang, we'll catch it -- the first song from space.
367
901000
3000
και, μπαμ, θα το καταγράψουμε -- το πρώτο τραγούδι από το διάστημα.
15:19
If it was the Big Bang we were going to pick up,
368
904000
2000
Εάν ήταν η Μεγάλη Έκρηξη που θα καταγράφαμε,
15:21
it would sound like this.
369
906000
2000
θα ακουγόταν κάπως έτσι.
15:23
(Static) It's a terrible sound.
370
908000
3000
(λευκός θόρυβος) Είναι ένας απαίσιος ήχος.
15:26
It's literally the definition of noise.
371
911000
2000
Είναι κυριολεκτικά ο ορισμός του θορύβου.
15:28
It's white noise; it's such a chaotic ringing.
372
913000
2000
Είναι λευκός θόρυβος, ένας τόσο χαοτικός ήχος.
15:30
But it's around us everywhere, presumably,
373
915000
3000
Αλλά είναι παντού τριγύρω μας, πιθανώς,
15:33
if it hasn't been wiped out
374
918000
2000
εάν δεν έχει ήδη εξασθενίσει λόγω
15:35
by some other process in the universe.
375
920000
2000
κάποιας άλλης διαδικασίας στο σύμπαν.
15:37
And if we pick it up, it will be music to our ears
376
922000
3000
Και εάν τον καταγράφαμε, θα ήταν ευχής Ευαγγέλιο,
15:40
because it will be the quiet echo
377
925000
2000
γιατί θα είναι η ήσυχη ηχώ
15:42
of that moment of our creation,
378
927000
2000
εκείνης της στιγμής της δημιουργίας μας,
15:44
of our observable universe.
379
929000
2000
του ορατού μας σύμπαντος.
15:46
So within the next few years,
380
931000
2000
Έτσι, μέσα στα επόμενα χρόνια,
15:48
we'll be able to turn up the soundtrack a little bit,
381
933000
3000
θα μπορέσουμε να ανεβάσουμε λίγο την ένταση,
15:51
render the universe in audio.
382
936000
3000
να εντοπίσουμε τον ήχο του σύμπαντος.
15:54
But if we detect those earliest moments,
383
939000
3000
Αλλά εάν εντοπίσουμε αυτές τις πρώιμες στιγμές,
15:57
it'll bring us that much closer
384
942000
2000
θα μας φέρουν τόσο κοντά
15:59
to an understanding of the Big Bang,
385
944000
2000
στην κατανόηση της Μεγάλης Έκρηξης,
16:01
which brings us that much closer
386
946000
3000
που μας φέρνει πολύ πιο κοντά
16:04
to asking some of the hardest, most elusive, questions.
387
949000
3000
στο να κάνουμε μερικές από τις πιο δύσκολες, ασύλληπτες, ερωτήσεις.
16:07
If we run the movie of our universe backwards,
388
952000
3000
Εάν ανατρέξουμε την ταινία του σύμπαντος αντίστροφα,
16:10
we know that there was a Big Bang in our past,
389
955000
3000
γνωρίζουμε ότι υπήρξε η Μεγάλη Έκρηξη στο παρελθόν
16:13
and we might even hear the cacophonous sound of it,
390
958000
4000
και ενδεχομένως να ακούσουμε τον κακόφωνο ήχο της,
16:17
but was our Big Bang the only Big Bang?
391
962000
2000
αλλά ήταν η Μεγάλη μας Έκρηξη η μοναδική Μεγάλη Έκρηξη;
16:19
I mean we have to ask, has it happened before?
392
964000
3000
Αυτό που θέλω να πω είναι, είχε συμβεί ξανά στο παρελθόν;
16:22
Will it happen again?
393
967000
2000
Θα συμβεί ξανά;
16:24
I mean, in the spirit of rising to TED's challenge
394
969000
3000
Εννοώ, στο πνεύμα των υψηλών προκλήσεων του TED για
16:27
to reignite wonder,
395
972000
2000
να αναθερμανθεί η απορία,
16:29
we can ask questions, at least for this last minute,
396
974000
3000
μπορούμε να κάνουμε ερωτήσεις, τουλάχιστον για αυτό το τελευταίο λεπτό,
16:32
that honestly might evade us forever.
397
977000
2000
που ειλικρινά μπορεί να μας διέφευγαν για πάντα.
16:34
But we have to ask:
398
979000
2000
Αλλά, πρέπει να κάνουμε την ερώτηση:
16:36
Is it possible that our universe
399
981000
2000
Είναι δυνατόν το σύμπαν μας
16:38
is just a plume off of some greater history?
400
983000
3000
να είναι μία κηλίδα από μια μεγαλύτερη ιστορία;
16:41
Or, is it possible that we're just a branch off of a multiverse --
401
986000
4000
Ή είναι δυνατόν να είμαστε το κομμάτι ενός πολυσύμπαντος --
16:45
each branch with its own Big Bang in its past --
402
990000
4000
κάθε κλάδος με τη δική του Μεγάλη Έκρηξη στο παρελθόν --
16:49
maybe some of them with black holes playing drums,
403
994000
2000
ίσως μερικά από αυτά να έχουν μαύρες τρύπες που παίζουν τύμπανα,
16:51
maybe some without --
404
996000
2000
άλλα πάλι όχι --
16:53
maybe some with sentient life, and maybe some without --
405
998000
3000
ίσως μερικά με νοήμων ζωή, και άλλα όχι --
16:56
not in our past, not in our future,
406
1001000
2000
όχι στο παρελθόν μας, όχι στο μέλλον μας,
16:58
but somehow fundamentally connected to us?
407
1003000
3000
αλλά με κάποιο τρόπο ουσιαστικά συνδεδεμένα με εμάς;
17:01
So we have to wonder, if there is a multiverse,
408
1006000
2000
Θα πρέπει λοιπόν να αναρωτηθούμε, εάν υπάρχει ένα πολυσύμπαν,
17:03
in some other patch of that multiverse,
409
1008000
2000
σε κάποιο άλλο σημείο του πολυσύμπαντος
17:05
are there creatures?
410
1010000
2000
υπάρχουν πλάσματα εκεί;
17:07
Here's my multiverse creatures.
411
1012000
2000
Αυτά είναι τα πολυσύμπαντα πλάσματά μου.
17:09
Are there other creatures in the multiverse,
412
1014000
2000
Υπάρχουν άλλα πλάσματα στο πολυσύμπαν,
17:11
wondering about us
413
1016000
2000
που αναρωτιούνται για εμάς
17:13
and wondering about their own origins?
414
1018000
3000
και αναρωτιούνται για τη δική τους προέλευση;
17:16
And if they are,
415
1021000
2000
Και εάν υπάρχουν,
17:18
I can imagine them as we are,
416
1023000
3000
μπορώ να τα φανταστώ σαν εμάς,
17:21
calculating, writing computer code,
417
1026000
2000
να υπολογίζουν, να γράφουν κώδικα σε υπολογιστές,
17:23
building instruments,
418
1028000
2000
να δημιουργούν όργανα
17:25
trying to detect that faintest sound
419
1030000
3000
προσπαθώντας να εντοπίσουν αυτόν τον αμυδρό ήχο
17:28
of their origins
420
1033000
2000
της καταγωγής τους
17:30
and wondering who else is out there.
421
1035000
2000
και να αναρωτιούνται ποιος άλλος είναι εκεί έξω.
17:32
Thank you. Thank you.
422
1037000
3000
Ευχαριστώ. Σας ευχαριστώ.
17:35
(Applause)
423
1040000
2000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Janna Levin - PhysicistJanna Levin is a professor of physics and astronomy at Barnard, where she studies the early universe, chaos, and black holes. She's the author of “How the Universe Got Its Spots" and the novel “A Madman Dreams of Turing Machines.”
Why you should listen
Janna Levin is a Professor of Physics and Astronomy at Barnard College of Columbia University. Her scientific research concerns the early universe, chaos and black holes. Her second book – a novel, A Madman Dreams of Turing Machines – won the PEN/Bingham Fellowship for Writers and was a runner-up for the PEN/Hemingway award for "a distinguished book of first fiction." She is the author of the popular science book, How the Universe Got Its Spots: Diary of a Finite Time in a Finite Space.
She holds a BA in Physics and Astronomy from Barnard College with a concentration in Philosophy, and a PhD from MIT in Physics. She has worked at the Center for Particle Astrophysics (CfPA) at the University of California, Berkeley before moving to the UK where she worked at Cambridge University in the Department of Applied Mathematics and Theoretical Physics (DAMTP). Just before returning to New York, she was the first scientist-in-residence at the Ruskin School of Fine Art and Drawing at Oxford with an award from the National Endowment for Science, Technology, and Arts (NESTA).
Listen to a Q&A with another TED speaker, Krista Tippett -- where they talk math and faith and truth and more ...
Janna Levin | Speaker | TED.com