TEDGlobal 2011
Mark Pagel: How language transformed humanity
Μάρκ Πάγκελ: Πώς η γλώσσα μεταμόρφωσε την ανθρωπότητα
Filmed:
Readability: 4.2
1,708,914 views
Ο βιολόγος Μάρκ Πάγκελ μοιράζεται μια ενδιαφέρουσα θεωρία για τους λόγους που οι άνθρωποι ανέπτυξαν το περίπλοκο σύστημα της γλώσσας. Ισχυρίζεται πως η γλώσσα είναι ένα κομμάτι «κοινωνικής τεχνολογίας» που επέτρεψε στις πρώιμες ανθρώπινες φυλές την πρόσβαση σε ένα ισχυρό νέο εργαλείο: την συνεργασία.
Mark Pagel - Evolutionary biologist
Using biological evolution as a template, Mark Pagel wonders how languages evolve. Full bio
Using biological evolution as a template, Mark Pagel wonders how languages evolve. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Each of you possesses
0
0
2000
Καθένας από εσάς κατέχει
00:17
the most powerful, dangerous and subversive trait
1
2000
3000
το πιο ισχυρό, επικίνδυνο και ανατρεπτικό γνώρισμα
00:20
that natural selection has ever devised.
2
5000
3000
που επινόησε ποτέ η φυσική επιλογή.
00:23
It's a piece of neural audio technology
3
8000
3000
Είναι ένα κομμάτι νευρωνικής ηχητικής τεχνολογίας
00:26
for rewiring other people's minds.
4
11000
2000
για την ανα-καλωδίωση άλλων ανθρώπινων εγκεφάλων.
00:28
I'm talking about your language, of course,
5
13000
3000
Μιλώ για τη γλώσσα σας φυσικά,
00:31
because it allows you to implant a thought from your mind
6
16000
3000
επειδή σας επιτρέπει να εμφυτεύετε μια σκέψη από το μυαλό σας
00:34
directly into someone else's mind,
7
19000
3000
απευθείας στο μυαλό κάποιου άλλου,
00:37
and they can attempt to do the same to you,
8
22000
2000
και μπορούν κι εκείνοι να δοκιμάσουν το ίδιο σ' εσάς,
00:39
without either of you having to perform surgery.
9
24000
3000
χωρίς κανένας να χρειαστεί να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση.
00:42
Instead, when you speak,
10
27000
2000
Αντ' αυτού, όταν μιλάτε,
00:44
you're actually using a form of telemetry
11
29000
2000
χρησιμοποιείτε στην πραγματικότητα μια μορφή της τηλεμετρίας
00:46
not so different
12
31000
2000
όχι πολύ διαφορετική
00:48
from the remote control device for your television.
13
33000
2000
από το τηλεχειριστήριο της τηλεόρασής σας.
00:50
It's just that, whereas that device
14
35000
2000
Ενώ όμως αυτή η συσκευή
00:52
relies on pulses of infrared light,
15
37000
2000
βασίζεται σε παλμούς υπέρυθρου φωτός,
00:54
your language relies on pulses,
16
39000
3000
η γλώσσα σας, βασίζεται σε παλμούς,
00:57
discrete pulses, of sound.
17
42000
2000
διακριτούς παλμούς ήχου.
00:59
And just as you use the remote control device
18
44000
3000
Όπως ακριβώς χρησιμοποιείτε το τηλεχειριστήριο
01:02
to alter the internal settings of your television
19
47000
2000
για να αλλάζετε τις εσωτερικές ρυθμίσεις της τηλεόρασής σας,
01:04
to suit your mood,
20
49000
2000
ανάλογα με τη διάθεσή σας,
01:06
you use your language
21
51000
2000
χρησιμοποιείτε τη γλώσσα σας
01:08
to alter the settings inside someone else's brain
22
53000
2000
για να αλλάζετε τις ρυθμίσεις μέσα στο μυαλό κάποιου
01:10
to suit your interests.
23
55000
2000
ανάλογα με τα ενδιαφέροντά σας.
01:12
Languages are genes talking,
24
57000
2000
Οι γλώσσες είναι γονίδια που μιλούν
01:14
getting things that they want.
25
59000
2000
παίρνοντας αυτά που θέλουν.
01:16
And just imagine the sense of wonder in a baby
26
61000
3000
Φανταστείτε την έκπληξη ενός μωρού
01:19
when it first discovers that, merely by uttering a sound,
27
64000
3000
όταν ανακαλύπτει πως αρθρώνοντας έναν ήχο,
01:22
it can get objects to move across a room
28
67000
2000
μπορεί να κάνει τα αντικείμενα να κινούνται μέσα στο δωμάτιο
01:24
as if by magic,
29
69000
2000
ως δια μαγείας,
01:26
and maybe even into its mouth.
30
71000
3000
ακόμη και μέσα στο στόμα του.
01:29
Now language's subversive power
31
74000
2000
Η ανατρεπτική δύναμη της γλώσσς
01:31
has been recognized throughout the ages
32
76000
2000
έχει αναγνωριστεί σε όλες τις εποχές
01:33
in censorship, in books you can't read,
33
78000
2000
στη λογοκρισία, στα βιβλία που δεν μπορείτε να διαβάσετε,
01:35
phrases you can't use
34
80000
2000
φράσεις που δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε
01:37
and words you can't say.
35
82000
2000
και λέξεις που δεν μπορείτε να πείτε.
01:39
In fact, the Tower of Babel story in the Bible
36
84000
3000
Στην πραγματικότητα, η ιστορία της Βίβλου για τον Πύργο της Βαβέλ
01:42
is a fable and warning
37
87000
2000
είναι ένας μύθος και μια προειδοποίηση
01:44
about the power of language.
38
89000
2000
για τη δύναμη της γλώσσας.
01:46
According to that story, early humans developed the conceit
39
91000
3000
Σύμφωνα με αυτήν την ιστορία, οι πρώτοι άνθρωποι απέκτησαν την έπαρση
01:49
that, by using their language to work together,
40
94000
2000
πως χρησιμοποιώντας τη γλώσσα τους για να εργαστούν μαζί,
01:51
they could build a tower
41
96000
2000
θα μπορούσαν να χτίσουν έναν πύργο
01:53
that would take them all the way to heaven.
42
98000
2000
που θα τους ανέβαζε στον ουρανό.
01:55
Now God, angered at this attempt to usurp his power,
43
100000
3000
Ο Θεός θύμωσε με αυτή την προσπάθεια σφετερισμού της δύναμής του,
01:58
destroyed the tower,
44
103000
3000
κατέστρεψε τον πύργο,
02:01
and then to ensure
45
106000
2000
και έπειτα για να διασφαλίσει
02:03
that it would never be rebuilt,
46
108000
2000
πως δεν θα ξαναχτιζόταν ποτέ,
02:05
he scattered the people by giving them different languages --
47
110000
3000
σκόρπισε τους ανθρώπους, δίνοντάς τους διαφορετικές γλώσσες -
02:08
confused them by giving them different languages.
48
113000
3000
τους μπέρδεψε, δίνοντάς τους διαφορετικές γλώσσες.
02:11
And this leads to the wonderful irony
49
116000
2000
Αυτό οδηγεί στην εξαιρετική ειρωνεία
02:13
that our languages exist to prevent us from communicating.
50
118000
3000
πως οι γλώσσες μας υπάρχουν για να μας εμποδίζουν να επικοινωνήσουμε.
02:16
Even today,
51
121000
2000
Ακόμη και σήμερα
02:18
we know that there are words we cannot use,
52
123000
2000
ξέρουμε πως υπάρχουν λέξεις που δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε,
02:20
phrases we cannot say,
53
125000
2000
φράσεις που δεν μπορούμε να πούμε,
02:22
because if we do so,
54
127000
2000
διότι αν τις ξεστομίσουμε,
02:24
we might be accosted, jailed,
55
129000
3000
μπορεί να μας την πέσουν, να μας φυλακίσουν,
02:27
or even killed.
56
132000
2000
ακόμη και να μας σκοτώσουν.
02:29
And all of this from a puff of air
57
134000
2000
Και όλα αυτά, από ένα φύσημα του αέρα
02:31
emanating from our mouths.
58
136000
2000
που εκπορεύεται από τα στόματά μας.
02:33
Now all this fuss about a single one of our traits
59
138000
3000
Όλη αυτή η φασαρία γύρω από ένα μόνο γνώρισμά μας
02:36
tells us there's something worth explaining.
60
141000
2000
λέει πως υπάρχει κάτι που αξίζει να εξηγηθεί.
02:38
And that is how and why
61
143000
2000
Αυτό είναι το πως και το γιατί
02:40
did this remarkable trait evolve,
62
145000
2000
εξελίχθηκε αυτό το αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό
02:42
and why did it evolve
63
147000
2000
και γιατί εξελίχθηκε
02:44
only in our species?
64
149000
2000
μόνο στο είδος μας;
02:46
Now it's a little bit of a surprise
65
151000
2000
Αποτελεί μια μικρή έκπληξη
02:48
that to get an answer to that question,
66
153000
2000
πως για να πάρουμε απάντηση στην ερώτηση αυτή,
02:50
we have to go to tool use
67
155000
2000
πρέπει να ανατρέξουμε στη χρήση εργαλείων
02:52
in the chimpanzees.
68
157000
2000
από τους χιμπατζήδες.
02:54
Now these chimpanzees are using tools,
69
159000
2000
Αυτοί οι χιμπατζήδες χρησιμοποιούν εργαλεία,
02:56
and we take that as a sign of their intelligence.
70
161000
3000
κι αυτό το θεωρούμε ένδειξη της ευφυίας τους.
02:59
But if they really were intelligent,
71
164000
2000
Αλλά αν ήταν πράγματι ευφυείς,
03:01
why would they use a stick to extract termites from the ground
72
166000
3000
γιατί να χρησιμοποιούν ένα ξυλαράκι για να βγάλουν τερμίτες από το χώμα,
03:04
rather than a shovel?
73
169000
2000
αντί για ένα φτυάρι;
03:06
And if they really were intelligent,
74
171000
3000
Αν ήταν πράγματι ευφυείς,
03:09
why would they crack open nuts with a rock?
75
174000
2000
γιατί ν' ανοίγουν τα καρύδια με μια πέτρα;
03:11
Why wouldn't they just go to a shop and buy a bag of nuts
76
176000
3000
Γιατί να μην πάνε σ' ένα μαγαζί, ν' αγοράσουν μια σακούλα καρύδια
03:14
that somebody else had already cracked open for them?
77
179000
3000
που κάποιος άλλος έχει ήδη ανοίξει γι' αυτούς;
03:17
Why not? I mean, that's what we do.
78
182000
2000
Γιατί όχι; Θέλω να πω, εμείς αυτό κάνουμε.
03:19
Now the reason the chimpanzees don't do that
79
184000
2000
Ο λόγος που οι χιμπατζήδες δεν το κάνουν
03:21
is that they lack what psychologists and anthropologists call
80
186000
3000
είναι γιατί στερούνται αυτό που οι ψυχολόγοι και οι ανθρωπολόγοι ονομάζουν
03:24
social learning.
81
189000
2000
κοινωνική μάθηση.
03:26
They seem to lack the ability
82
191000
2000
Τους λείπει η ικανότητα
03:28
to learn from others
83
193000
2000
να μαθαίνουν από άλλους
03:30
by copying or imitating
84
195000
2000
με την αντιγραφή ή τη μίμηση
03:32
or simply watching.
85
197000
2000
ή με την απλή παρατήρηση.
03:34
As a result,
86
199000
2000
Ως εκ τούτου,
03:36
they can't improve on others' ideas
87
201000
2000
δεν μπορούν να βελτιωθούν με ιδέες άλλων
03:38
or learn from others' mistakes --
88
203000
2000
ή να μάθουν από τα λάθη άλλων -
03:40
benefit from others' wisdom.
89
205000
2000
να επωφεληθούν από τη σοφία τους.
03:42
And so they just do the same thing
90
207000
2000
Έτσι επαναλαμβάνουν το ίδιο πράγμα
03:44
over and over and over again.
91
209000
2000
ξανά και ξανά.
03:46
In fact, we could go away for a million years and come back
92
211000
4000
Θα μπορούσαμε να λείψουμε για ένα εκατομμύριο χρόνια, να γυρίσουμε
03:50
and these chimpanzees would be doing the same thing
93
215000
3000
και οι χιμπατζήδες να κάνουν ακόμα το ίδιο πράγμα
03:53
with the same sticks for the termites
94
218000
2000
με τα ίδια ξυλάκια για τους τερμίτες
03:55
and the same rocks to crack open the nuts.
95
220000
3000
και τις ίδιες πέτρες για το άνοιγμα των καρυδιών.
03:58
Now this may sound arrogant, or even full of hubris.
96
223000
3000
Αυτό μπορεί ν' ακούγεται αλαζονικό ή γεμάτο υπεροψία.
04:01
How do we know this?
97
226000
2000
Πώς όμως το ξέρουμε;
04:03
Because this is exactly what our ancestors, the Homo erectus, did.
98
228000
3000
Επειδή αυτό ακριβώς έκαναν οι πρόγονοί μας, οι Χόμο ερέκτους.
04:06
These upright apes
99
231000
2000
Αυτοί οι όρθιοι πίθηκοι
04:08
evolved on the African savanna
100
233000
2000
εξελίχθηκαν στην Αφρικανική σαβάνα
04:10
about two million years ago,
101
235000
2000
πριν από δύο εκατομμύρια χρόνια περίπου,
04:12
and they made these splendid hand axes
102
237000
2000
και κατασκεύασαν αυτούς τους εκπληκτικούς χειροπέλεκεις
04:14
that fit wonderfully into your hands.
103
239000
2000
που ταιριάζουν όμορφα στα χέρια σας.
04:16
But if we look at the fossil record,
104
241000
2000
Αλλά αν κοιτάξουμε τα απολιθώματα,
04:18
we see that they made the same hand axe
105
243000
3000
βλέπουμε ότι έφτιαχναν τον ίδιο χειροπέλεκυ
04:21
over and over and over again
106
246000
2000
ξανά και ξανά
04:23
for one million years.
107
248000
2000
για ένα εκατομμύριο χρόνια.
04:25
You can follow it through the fossil record.
108
250000
2000
Μπορείτε να τον ακολουθήσετε μέσω των απολιθωμάτων.
04:27
Now if we make some guesses about how long Homo erectus lived,
109
252000
2000
Αν κάνουμε κάποιες εικασίες για το πόσο καιρό έζησε ο Χόμο ερέκτους,
04:29
what their generation time was,
110
254000
2000
πόσος ήταν ο χρόνος γενεάς του,
04:31
that's about 40,000 generations
111
256000
3000
αυτό σημαίνει περίπου 40.000 γενιές
04:34
of parents to offspring, and other individuals watching,
112
259000
3000
γονιών και παιδιών και όσων τους παρακολουθούσαν,
04:37
in which that hand axe didn't change.
113
262000
2000
που ο χειροπέλεκυς παρέμεινε ίδιος.
04:39
It's not even clear
114
264000
2000
Δεν είναι καν ξεκάθαρο
04:41
that our very close genetic relatives, the Neanderthals,
115
266000
2000
αν οι κοντινοί γενετικά συγγενείς μας, οι Νεάντερταλ,
04:43
had social learning.
116
268000
2000
είχαν κοινωνική μάθηση.
04:45
Sure enough, their tools were more complicated
117
270000
3000
Είναι βέβαιο πως τα εργαλεία τους ήταν πιο περίπλοκα
04:48
than those of Homo erectus,
118
273000
2000
από αυτά του Χόμο ερέκτους,
04:50
but they too showed very little change
119
275000
2000
αλλά κι αυτά υπέστησαν πολύ μικρές αλλαγές
04:52
over the 300,000 years or so
120
277000
3000
μέσα στα 300.000 χρόνια περίπου
04:55
that those species, the Neanderthals,
121
280000
2000
που αυτά τα είδη, οι Νεάντερταλ
04:57
lived in Eurasia.
122
282000
2000
έζησαν στην Ευρασία.
04:59
Okay, so what this tells us
123
284000
2000
Εντάξει, αυτό που καταλαβαίνουμε
05:01
is that, contrary to the old adage,
124
286000
3000
είναι πως σε αντίθεση με την παλιά παροιμία,
05:04
"monkey see, monkey do,"
125
289000
3000
"ό,τι βλέπει η μαϊμού το κάνει"
05:07
the surprise really is
126
292000
2000
η έκπληξη είναι πως
05:09
that all of the other animals
127
294000
2000
όλα τα άλλα ζώα,
05:11
really cannot do that -- at least not very much.
128
296000
3000
δεν μπορούν να το κάνουν αυτό - τουλάχιστον όχι πολύ καλά.
05:14
And even this picture
129
299000
2000
Ακόμη κι αυτή η φωτογραφία
05:16
has the suspicious taint of being rigged about it --
130
301000
3000
έχει ύποπτα ίχνη πως είναι στημένη
05:19
something from a Barnum & Bailey circus.
131
304000
2000
σαν να προέρχεται από το τσίρκο των Μπάρνουμ & Μπέιλι.
05:21
But by comparison,
132
306000
2000
Συγκριτικά πάντως,
05:23
we can learn.
133
308000
2000
μπορούμε να μάθουμε.
05:25
We can learn by watching other people
134
310000
3000
Μπορούμε να μάθουμε παρακολουθώντας άλλους ανθρώπους
05:28
and copying or imitating
135
313000
2000
μέσω της αντιγραφής και της μίμησης
05:30
what they can do.
136
315000
2000
αυτό που μπορούν να κάνουν εκείνοι.
05:32
We can then choose, from among a range of options,
137
317000
3000
Έπειτα μπορούμε να επιλέξουμε την καλύτερη,
05:35
the best one.
138
320000
2000
μέσα από μια γκάμα επιλογών.
05:37
We can benefit from others' ideas.
139
322000
2000
Μπορούμε να επωφεληθούμε από τις ιδέες των άλλων.
05:39
We can build on their wisdom.
140
324000
2000
Μπορούμε να βασιστούμε στη σοφία τους.
05:41
And as a result, our ideas do accumulate,
141
326000
3000
Και σαν αποτέλεσμα, οι ιδέες μας συσσωρεύονται,
05:44
and our technology progresses.
142
329000
4000
και η τεχνολογία μας ανθίζει.
05:48
And this cumulative cultural adaptation,
143
333000
5000
Η σωρευτική αυτή πολιτιστική προσαρμογή,
05:53
as anthropologists call
144
338000
2000
όπως ονομάζουν οι ανθρωπολόγοι
05:55
this accumulation of ideas,
145
340000
2000
αυτήν την συσσώρευση ιδεών,
05:57
is responsible for everything around you
146
342000
2000
είναι υπεύθυνη για τα πάντα γύρω σας
05:59
in your bustling and teeming everyday lives.
147
344000
2000
στην πολυτάραχη και γεμάτη καθημερινότητά σας.
06:01
I mean the world has changed out of all proportion
148
346000
2000
Θέλω να πω, ο κόσμος έχει αλλάξει πέρα από κάθε όριο
06:03
to what we would recognize
149
348000
2000
απ' αυτό που θ' αναγνωρίζαμε
06:05
even 1,000 or 2,000 years ago.
150
350000
3000
ακόμη και 1.000 ή 2.000 χρόνια πριν.
06:08
And all of this because of cumulative cultural adaptation.
151
353000
3000
Όλα αυτά, εξαιτίας της σωρευτικής πολιτιστικής προσαρμογής.
06:11
The chairs you're sitting in, the lights in this auditorium,
152
356000
2000
Οι καρέκλες που κάθεστε, τα φώτα στο αμφιθέατρο,
06:13
my microphone, the iPads and iPods that you carry around with you --
153
358000
3000
το μικρόφωνό μου, τα iPads και τα iPods που έχετε παντού μαζί σας,
06:16
all are a result
154
361000
2000
όλα είναι αποτέλεσμα
06:18
of cumulative cultural adaptation.
155
363000
2000
της σωρευτικής πολιτιστικής προσαρμογής.
06:20
Now to many commentators,
156
365000
4000
Για πολλούς σχολιαστές,
06:24
cumulative cultural adaptation, or social learning,
157
369000
3000
η σωρευτική πολιτιστική προσαρμογή ή κοινωνική μάθηση
06:27
is job done, end of story.
158
372000
3000
είναι τελειωμένη ιστορία, τελεία και παύλα.
06:30
Our species can make stuff,
159
375000
3000
Το είδος μας μπορεί να φτιάχνει πράγματα,
06:33
therefore we prospered in a way that no other species has.
160
378000
3000
γι' αυτό άκμασε όσο κανένα άλλο είδος.
06:36
In fact, we can even make the "stuff of life" --
161
381000
3000
Μπορούμε να φτιάξουμε ακόμα και τα «υλικά της ζωής» -
06:39
as I just said, all the stuff around us.
162
384000
2000
όπως είπα, όλα τα πράγματα γύρω μας.
06:41
But in fact, it turns out
163
386000
2000
Στην πραγματικότητα αποδεικνύεται πως
06:43
that some time around 200,000 years ago,
164
388000
3000
πριν από 200.000 χρόνια περίπου,
06:46
when our species first arose
165
391000
2000
όταν εμφανίστηκε το είδος μας
06:48
and acquired social learning,
166
393000
2000
και απέκτησε κοινωνική μάθηση,
06:50
that this was really the beginning of our story,
167
395000
2000
αυτή ήταν η αρχή της ιστορίας μας,
06:52
not the end of our story.
168
397000
2000
όχι το τέλος της.
06:54
Because our acquisition of social learning
169
399000
3000
Η απόκτηση της κοινωνικής μάθησης
06:57
would create a social and evolutionary dilemma,
170
402000
3000
θα δημιουργούσε ένα κοινωνικό κι εξελικτικό δίλημμα
07:00
the resolution of which, it's fair to say,
171
405000
3000
η επίλυση του οποίου, είναι δίκαιο να πούμε,
07:03
would determine not only the future course of our psychology,
172
408000
4000
ότι θα καθόριζε όχι μόνο τη μελλοντική πορεία της ψυχολογίας μας,
07:07
but the future course of the entire world.
173
412000
2000
αλλά και τη μελλοντική πορεία ολόκληρου του κόσμου.
07:09
And most importantly for this,
174
414000
3000
Και το πιο σημαντικό είναι
07:12
it'll tell us why we have language.
175
417000
3000
πως μας λέει το λόγο που έχουμε γλώσσα.
07:15
And the reason that dilemma arose
176
420000
2000
Ο λόγος που εμφανίστηκε αυτό το δίλημμα
07:17
is, it turns out, that social learning is visual theft.
177
422000
3000
είναι πως η κοινωνική μάθηση είναι οπτική κλοπή.
07:20
If I can learn by watching you,
178
425000
3000
Αν μπορώ να μάθω παρακολουθώντας,
07:23
I can steal your best ideas,
179
428000
2000
μπορώ να κλέψω τις καλύτερες ιδέες σας,
07:25
and I can benefit from your efforts,
180
430000
3000
και να επωφεληθώ από τις προσπάθειές σας,
07:28
without having to put in the time and energy that you did
181
433000
2000
χωρίς να χρειαστεί να διαθέσω το χρόνο και την ενέργεια που καταβάλατε
07:30
into developing them.
182
435000
2000
για την ανάπτυξή τους.
07:32
If I can watch which lure you use to catch a fish,
183
437000
3000
Αν μπορώ να δω ποιο δόλωμα χρησιμοποιείτε για να πιάνετε ψάρια,
07:35
or I can watch how you flake your hand axe
184
440000
2000
η πως σμιλεύετε τον χειροπέλεκυ
07:37
to make it better,
185
442000
2000
για να τον κάνετε καλύτερο,
07:39
or if I follow you secretly to your mushroom patch,
186
444000
3000
ή αν σας ακολουθήσω μυστικά εκεί που μαζεύετε μανιτάρια,
07:42
I can benefit from your knowledge and wisdom and skills,
187
447000
3000
μπορώ να επωφεληθώ από τη γνώση, τη σοφία και την ικανότητά σας,
07:45
and maybe even catch that fish
188
450000
2000
και ίσως πιάσω εκείνο το ψάρι
07:47
before you do.
189
452000
2000
πριν από εσάς.
07:49
Social learning really is visual theft.
190
454000
3000
Η κοινωνική μάθηση είναι οπτική κλοπή.
07:52
And in any species that acquired it,
191
457000
2000
Κάθε είδος που θα την αποκτούσε,
07:54
it would behoove you
192
459000
2000
θα σας έβαζε
07:56
to hide your best ideas,
193
461000
2000
να κρύψετε τις καλύτερες ιδέες σας,
07:58
lest somebody steal them from you.
194
463000
3000
μήπως κάποιος σας τις κλέψει.
08:02
And so some time around 200,000 years ago,
195
467000
3000
Έτσι, κάποια στιγμή πριν από 200.000 χρόνια,
08:05
our species confronted this crisis.
196
470000
3000
το είδος μας αντιμετώπισε αυτήν την κρίση.
08:08
And we really had only two options
197
473000
3000
Έχουμε μόνο δύο τρόπους
08:11
for dealing with the conflicts
198
476000
2000
ν' αντιμετωπίζουμε διαφωνίες
08:13
that visual theft would bring.
199
478000
2000
που φέρνει η οπτική κλοπή.
08:15
One of those options
200
480000
2000
Μια από τις επιλογές
08:17
was that we could have retreated
201
482000
3000
θα ήταν ν' αποσυρθούμε
08:20
into small family groups.
202
485000
2000
σε μικρές οικογενειακές ομάδες.
08:22
Because then the benefits of our ideas and knowledge
203
487000
3000
Τότε τα οφέλη της γνώσης και των ιδεών μας
08:25
would flow just to our relatives.
204
490000
2000
θα περνούσαν μόνο στους συγγενείς μας.
08:27
Had we chosen this option,
205
492000
2000
Εάν επιλέγαμε αυτό
08:29
sometime around 200,000 years ago,
206
494000
3000
πριν από 200.000 χρόνια,
08:32
we would probably still be living like the Neanderthals were
207
497000
3000
μάλλον θα ζούσαμε ακόμη όπως οι Νεάντερταλ
08:35
when we first entered Europe 40,000 years ago.
208
500000
3000
όταν πρωτομπήκαμε στην Ευρώπη, 40.000 χρόνια πριν.
08:38
And this is because in small groups
209
503000
2000
Αυτό, επειδή σε μικρές ομάδες
08:40
there are fewer ideas, there are fewer innovations.
210
505000
3000
υπάρχουν λιγότερες ιδέες και λιγότερες καινοτομίες.
08:43
And small groups are more prone to accidents and bad luck.
211
508000
3000
Οι μικρές ομάδες είναι πιο επιρρεπείς σε ατυχήματα και κακή τύχη.
08:46
So if we'd chosen that path,
212
511000
2000
Εάν κάναμε αυτή την επιλογή,
08:48
our evolutionary path would have led into the forest --
213
513000
3000
το μονοπάτι της εξέλιξής μας, θα οδηγούσε μεσ' στο δάσος -
08:51
and been a short one indeed.
214
516000
2000
και θα ήταν στ' αλήθεια μικρό.
08:53
The other option we could choose
215
518000
2000
Η άλλη επιλογή θα ήταν
08:55
was to develop the systems of communication
216
520000
3000
να αναπτύξουμε ένα σύστημα επικοινωνίας
08:58
that would allow us to share ideas
217
523000
2000
που θα μας επέτρεπε να μοιραζόμαστε ιδέες
09:00
and to cooperate amongst others.
218
525000
3000
και να συνεργαζόμαστε, μεταξύ άλλων.
09:03
Choosing this option would mean
219
528000
2000
Η επιλογή αυτή θα σήμαινε
09:05
that a vastly greater fund of accumulated knowledge and wisdom
220
530000
3000
πως ένα μεγάλο κεφάλαιο συσσωρευμένης γνώσης και σοφίας
09:08
would become available to any one individual
221
533000
3000
θα ήταν διαθέσιμο σε κάθε άτομο
09:11
than would ever arise from within an individual family
222
536000
3000
από ό,τι θα μπορούσε ποτέ να προκύψει μέσα σε μια μεμονωμένη οικογένεια
09:14
or an individual person on their own.
223
539000
3000
ή ένα μεμονωμένο άτομο.
09:18
Well, we chose the second option,
224
543000
3000
Ε λοιπόν κάναμε τη δεύτερη επιλογή,
09:21
and language is the result.
225
546000
3000
και το αποτέλεσμα είναι η γλώσσα.
09:24
Language evolved to solve the crisis
226
549000
2000
Η γλώσσα εξελίχθηκε για να λύσει το πρόβλημα
09:26
of visual theft.
227
551000
2000
της οπτικής κλοπής.
09:28
Language is a piece of social technology
228
553000
3000
Η γλώσσα είναι ένα κομμάτι κοινωνικής τεχνολογίας
09:31
for enhancing the benefits of cooperation --
229
556000
3000
που ενισχύει τα οφέλη της συνεργασίας -
09:34
for reaching agreements, for striking deals
230
559000
3000
για την επίτευξη συμφωνιών, για εντυπωσιακές ευκαιρίες
09:37
and for coordinating our activities.
231
562000
4000
και για τον συντονισμό των δραστηριοτήτων μας.
09:41
And you can see that, in a developing society
232
566000
2000
Μπορείτε να το δείτε αυτό σε μια αναπτυσσόμενη κοινωνία
09:43
that was beginning to acquire language,
233
568000
2000
που αρχίζει ν' αποκτά γλώσσα,
09:45
not having language
234
570000
2000
πως χωρίς γλώσσα,
09:47
would be a like a bird without wings.
235
572000
2000
θα ήταν σαν ένα πουλί χωρίς φτερά.
09:49
Just as wings open up this sphere of air
236
574000
3000
Όπως ακριβώς τα φτερά έδωσαν στα πουλιά
09:52
for birds to exploit,
237
577000
2000
τη δυνατότητα εξερεύνησης του αέρα,
09:54
language opened up the sphere of cooperation
238
579000
2000
έτσι και η γλώσσα έδωσε στους ανθρώπους
09:56
for humans to exploit.
239
581000
2000
τη δυνατότητα εξερεύνησης της συνεργασίας.
09:58
And we take this utterly for granted,
240
583000
2000
Το παίρνουμε αυτό ως δεδομένο,
10:00
because we're a species that is so at home with language,
241
585000
3000
επειδή είμαστε ένα είδος εξοικειωμένο με τη γλώσσα.
10:03
but you have to realize
242
588000
2000
Πρέπει όμως να συνειδητοποιήσουμε
10:05
that even the simplest acts of exchange that we engage in
243
590000
3000
πως ακόμη και οι απλούστερες πράξεις συναλλαγών
10:08
are utterly dependent upon language.
244
593000
3000
είναι άμεσα εξαρτημένες από τη γλώσσα.
10:11
And to see why, consider two scenarios
245
596000
2000
Για να καταλάβετε γιατί, σκεφτείτε δύο σενάρια
10:13
from early in our evolution.
246
598000
2000
από τα πρώιμα στάδια της εξέλιξής μας.
10:15
Let's imagine that you are really good
247
600000
2000
Ας υποθέσουμε πως είστε πολύ καλοί
10:17
at making arrowheads,
248
602000
2000
στην κατασκευή αιχμών βέλους,
10:19
but you're hopeless at making the wooden shafts
249
604000
3000
αλλά ανεπαρκείς στην κατασκευή των ξύλινων στελεχών
10:22
with the flight feathers attached.
250
607000
3000
με το φτέρωμα προσαρτημένο.
10:25
Two other people you know are very good at making the wooden shafts,
251
610000
3000
Δύο άλλα άτομα που γνωρίζετε είναι ικανά στην κατασκευή των ξύλινων στελεχών,
10:28
but they're hopeless at making the arrowheads.
252
613000
3000
αλλά ανεπαρκή στην κατασκευή των αιχμών.
10:31
So what you do is --
253
616000
2000
Αυτό που κάνετε λοιπόν -
10:33
one of those people has not really acquired language yet.
254
618000
3000
ένα από αυτά τα άτομα δεν έχει αποκτήσει γλώσσα ακόμη.
10:36
And let's pretend the other one is good at language skills.
255
621000
2000
Ας προσποιηθούμε πως ο άλλος είναι ικανός στη γλώσσα.
10:38
So what you do one day is you take a pile of arrowheads,
256
623000
3000
Έτσι μια μέρα παίρνετε ένα σωρό αιχμές
10:41
and you walk up to the one that can't speak very well,
257
626000
2000
και πηγαίνετε σ' αυτόν που δεν ξέρει να μιλά πολύ καλά
10:43
and you put the arrowheads down in front of him,
258
628000
2000
και αφήνετε τις αιχμές μπροστά στα πόδια του,
10:45
hoping that he'll get the idea that you want to trade your arrowheads
259
630000
3000
ελπίζοντας ότι θα πιάσει το νόημα, πως θέλετε να ανταλλάξετε τις αιχμές σας
10:48
for finished arrows.
260
633000
2000
με έτοιμα βέλη.
10:50
But he looks at the pile of arrowheads, thinks they're a gift,
261
635000
2000
Εκείνος όμως κοιτά το σωρό των αιχμών και νομίζει πως είναι δώρο,
10:52
picks them up, smiles and walks off.
262
637000
3000
τις σηκώνει, χαμογελά και φεύγει.
10:55
Now you pursue this guy, gesticulating.
263
640000
2000
Τώρα τον κυνηγάτε χειρονομώντας.
10:57
A scuffle ensues and you get stabbed
264
642000
2000
Ακολουθεί συμπλοκή στην οποία σκοτώνεστε
10:59
with one of your own arrowheads.
265
644000
3000
με μια από τις αιχμές σας.
11:02
Okay, now replay this scene now, and you're approaching the one who has language.
266
647000
3000
Τώρα ξαναπαίζετε τη σκηνή και πλησιάζετε αυτόν που ξέρει μια γλώσσα.
11:05
You put down your arrowheads and say,
267
650000
2000
Αφήνετε κάτω τις αιχμές σας και λέτε:
11:07
"I'd like to trade these arrowheads for finished arrows. I'll split you 50/50."
268
652000
3000
"Θα ήθελα ν' ανταλλάξω αυτές τις αιχμές με έτοιμα βέλη. Θα τα μοιραστούμε μισά-μισά".
11:10
The other one says, "Fine. Looks good to me.
269
655000
2000
Ο άλλος λέει: "Εντάξει, καλό μου ακούγεται.
11:12
We'll do that."
270
657000
3000
Ας το κάνουμε".
11:15
Now the job is done.
271
660000
3000
Η δουλειά έχει κλείσει.
11:18
Once we have language,
272
663000
2000
Μόλις αποκτήσουμε γλώσσα,
11:20
we can put our ideas together and cooperate
273
665000
2000
μπορούμε να συνδυάσουμε τις ιδέες μας και να συνεργαστούμε
11:22
to have a prosperity
274
667000
2000
για να έχουμε ευημερία
11:24
that we couldn't have before we acquired it.
275
669000
3000
που δεν θα μπορούσαμε να έχουμε πριν την αποκτήσουμε.
11:27
And this is why our species
276
672000
2000
Αυτός είναι ο λόγος που το είδος μας
11:29
has prospered around the world
277
674000
2000
έχει ευημερήσει σε όλο τον κόσμο
11:31
while the rest of the animals
278
676000
2000
ενόσω τα υπόλοιπα ζώα
11:33
sit behind bars in zoos, languishing.
279
678000
3000
μαραζώνουν πίσω από κάγκελα στους ζωολογικούς κήπους.
11:36
That's why we build space shuttles and cathedrals
280
681000
3000
Γι' αυτό φτιάχνουμε διαστημικά λεωφορεία και καθεδρικούς ναούς
11:39
while the rest of the world sticks sticks into the ground
281
684000
2000
ενώ ο υπόλοιπος κόσμος μπήγει ξύλα στο έδαφος
11:41
to extract termites.
282
686000
2000
για να βγάλει τερμίτες.
11:43
All right, if this view of language
283
688000
3000
Εάν αυτή η θεώρηση της γλώσσας
11:46
and its value
284
691000
2000
και της αξίας της
11:48
in solving the crisis of visual theft is true,
285
693000
3000
στην επίλυση της οπτικής κλοπής είναι σωστή,
11:51
any species that acquires it
286
696000
2000
κάθε είδος που την αποκτά
11:53
should show an explosion of creativity and prosperity.
287
698000
3000
θα έπρεπε να δείχνει μια έκρηξη δημιουργικότητας και ευημερίας.
11:56
And this is exactly what the archeological record shows.
288
701000
3000
Αυτό ακριβώς δείχνει το αρχαιολογικό αρχείο.
11:59
If you look at our ancestors,
289
704000
2000
Αν δείτε τους προγόνους μας,
12:01
the Neanderthals and the Homo erectus, our immediate ancestors,
290
706000
3000
τους Νεάντερταλ και τους Χόμο ερέκτους, τους άμεσους προγόνους μας,
12:04
they're confined to small regions of the world.
291
709000
3000
είναι περιορισμένοι σε μικρές περιοχές του κόσμου.
12:07
But when our species arose
292
712000
2000
Όταν όμως προέκυψε το είδος μας
12:09
about 200,000 years ago,
293
714000
2000
πριν από 200.000 χρόνια περίπου,
12:11
sometime after that we quickly walked out of Africa
294
716000
3000
λίγο μετά απ' αυτό, αναχωρήσαμε γρήγορα από την Αφρική
12:14
and spread around the entire world,
295
719000
3000
και εξαπλωθήκαμε σε ολόκληρο τον κόσμο,
12:17
occupying nearly every habitat on Earth.
296
722000
3000
καταλαμβάνοντας σχεδόν κάθε βιότοπο στη Γη.
12:20
Now whereas other species are confined
297
725000
3000
Ενώ τώρα τα υπόλοιπα είδη περιορίζονται
12:23
to places that their genes adapt them to,
298
728000
3000
σε μέρη όπου τους προσαρμόζουν τα γονίδιά τους,
12:26
with social learning and language,
299
731000
2000
με την κοινωνική μάθηση και τη γλώσσα,
12:28
we could transform the environment
300
733000
2000
μπορούμε να μετατρέψουμε το περιβάλλον
12:30
to suit our needs.
301
735000
2000
ώστε να ικανοποιεί τις ανάγκες μας.
12:32
And so we prospered in a way
302
737000
2000
Έτσι ευημερήσαμε με τρόπο
12:34
that no other animal has.
303
739000
2000
που κανένα άλλο ζώο δεν το έκανε.
12:36
Language really is
304
741000
3000
Η γλώσσα είναι στ' αλήθεια
12:39
the most potent trait that has ever evolved.
305
744000
3000
το πιο ισχυρό χαρακτηριστικό που έχει αναπτυχθεί ποτέ.
12:42
It is the most valuable trait we have
306
747000
3000
Είναι το πιο πολύτιμο χαρακτηριστικό που έχουμε
12:45
for converting new lands and resources
307
750000
3000
για τη μετατροπή των νέων εκτάσεων και των πόρων
12:48
into more people and their genes
308
753000
3000
σε περισσότερους ανθρώπους και τα γονίδιά τους
12:51
that natural selection has ever devised.
309
756000
2000
απ' ό,τι η φυσική επιλογή σχεδίασε ποτέ.
12:53
Language really is
310
758000
2000
Η γλώσσα είναι στ' αλήθεια
12:55
the voice of our genes.
311
760000
2000
η φωνή των γονιδίων μας.
12:57
Now having evolved language, though,
312
762000
2000
Εξελίσσοντας τη γλώσσα όμως,
12:59
we did something peculiar,
313
764000
2000
κάναμε κάτι ιδιαίτερο,
13:01
even bizarre.
314
766000
2000
ακόμη και παράξενο.
13:03
As we spread out around the world,
315
768000
2000
Καθώς εξαπλωθήκαμε σε όλο τον κόσμο,
13:05
we developed thousands of different languages.
316
770000
3000
αναπτύξαμε χιλιάδες διαφορετικές γλώσσες.
13:08
Currently, there are about seven or 8,000
317
773000
2000
Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν περίπου επτά ή οκτώ χιλιάδες
13:10
different languages spoken on Earth.
318
775000
3000
διαφορετικές γλώσσες, που μιλιούνται στη Γη.
13:13
Now you might say, well, this is just natural.
319
778000
2000
Μπορεί να σκεφτείτε πως αυτό είναι φυσικό.
13:15
As we diverge, our languages are naturally going to diverge.
320
780000
3000
Καθώς διαφέρουμε, είναι φυσικό να διαφέρουν και οι γλώσσες μας.
13:18
But the real puzzle and irony
321
783000
2000
Το μεγάλο ερώτημα όμως και η ειρωνεία
13:20
is that the greatest density of different languages on Earth
322
785000
3000
είναι πως η μεγαλύτερη πυκνότητα διαφορετικών γλωσσών στη Γη
13:23
is found where people are most tightly packed together.
323
788000
4000
απαντάται εκεί όπου οι άνθρωποι ζουν ο ένας πάνω στον άλλον.
13:27
If we go to the island of Papua New Guinea,
324
792000
2000
Εάν πάμε στο νησί Παπούα Νέα Γουινέα,
13:29
we can find about 800 to 1,000
325
794000
3000
θα βρούμε γύρω στις 800 με 1.000
13:32
distinct human languages,
326
797000
2000
διακριτές ανθρώπινες γλώσσες,
13:34
different human languages,
327
799000
2000
διαφορετικές ανθρώπινες γλώσσες,
13:36
spoken on that island alone.
328
801000
2000
που μιλιούνται μόνο σ' αυτό το νησί.
13:38
There are places on that island
329
803000
2000
Υπάρχουν μέρη σε αυτό το νησί
13:40
where you can encounter a new language
330
805000
2000
όπου μπορείς να συναντήσεις μια νέα γλώσσα
13:42
every two or three miles.
331
807000
2000
κάθε δύο ή τρία μίλια.
13:44
Now, incredible as this sounds,
332
809000
2000
Όσο απίθανο κι αν ακούγεται,
13:46
I once met a Papuan man, and I asked him if this could possibly be true.
333
811000
3000
γνώρισα κάποτε έναν Παπούα και τον ρώτησα αν αυτό θα μπορούσε να είναι αλήθεια.
13:49
And he said to me, "Oh no.
334
814000
2000
Και μου απάντησε "Ω όχι.
13:51
They're far closer together than that."
335
816000
3000
Είναι πολύ πιο κοντά από τόσο".
13:54
And it's true; there are places on that island
336
819000
2000
Και είναι αλήθεια· υπάρχουν περιοχές στο νησί
13:56
where you can encounter a new language in under a mile.
337
821000
3000
όπου μπορείς να συναντήσεις μια νέα γλώσσα σε απόσταση κάτω από μίλι.
13:59
And this is also true of some remote oceanic islands.
338
824000
3000
Αυτό είναι επίσης αλήθεια για κάποια απομακρυσμένα ωκεάνια νησιά.
14:03
And so it seems that we use our language,
339
828000
2000
Έτσι φαίνεται πως χρησιμοποιούμε τη γλώσσα μας,
14:05
not just to cooperate,
340
830000
2000
όχι μόνο για να συνεργαζόμαστε,
14:07
but to draw rings around our cooperative groups
341
832000
3000
αλλά και για να προσδιορίζουμε τις συνεταιριστικές μας ομάδες
14:10
and to establish identities,
342
835000
2000
και να τους δίνουμε ταυτότητα,
14:12
and perhaps to protect our knowledge and wisdom and skills
343
837000
3000
και ίσως και για να προστατεύουμε τη γνώση, την σοφία και τις ικανότητές μας
14:15
from eavesdropping from outside.
344
840000
3000
από εξωτερικές υποκλοπές.
14:18
And we know this
345
843000
2000
Το γνωρίζουμε αυτό
14:20
because when we study different language groups
346
845000
2000
διότι όταν μελετάμε διαφορετικές γλωσσικές ομάδες
14:22
and associate them with their cultures,
347
847000
2000
και τις συνδέουμε με τον πολιτισμό τους,
14:24
we see that different languages
348
849000
2000
βλέπουμε πως οι διαφορετικές γλώσσες
14:26
slow the flow of ideas between groups.
349
851000
3000
επιβραδύνουν τη διάδοση των ιδεών μεταξύ των ομάδων.
14:29
They slow the flow of technologies.
350
854000
3000
Επιβραδύνουν τη διάδοση των τεχνολογιών.
14:32
And they even slow the flow of genes.
351
857000
3000
Επιβραδύνουν ακόμη και τη διάδοση των γονιδίων.
14:35
Now I can't speak for you,
352
860000
2000
Δεν μπορώ να μιλήσω για εσάς,
14:37
but it seems to be the case
353
862000
2000
αλλά φαίνεται πως δεν κάνουμε σεξ
14:39
that we don't have sex with people we can't talk to.
354
864000
3000
με ανθρώπους που δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε.
14:43
(Laughter)
355
868000
2000
(Γέλια)
14:45
Now we have to counter that, though,
356
870000
2000
Θα πρέπει να το προσμετρήσουμε αυτό
14:47
against the evidence we've heard
357
872000
2000
παρά τα δεδομένα που έχουμε ακούσει
14:49
that we might have had some rather distasteful genetic dalliances
358
874000
3000
πως ίσως να υπήρξαν κάποιοι, μάλλον ανούσιοι γενετικοί χαριεντισμοί
14:52
with the Neanderthals and the Denisovans.
359
877000
2000
μεταξύ των Νεάντερταλ και των Ντενίσοβαν.
14:54
(Laughter)
360
879000
2000
(Γέλια)
14:56
Okay, this tendency we have,
361
881000
2000
Αυτή η τάση που έχουμε,
14:58
this seemingly natural tendency we have,
362
883000
2000
αυτή η φαινομενικά φυσική τάση που έχουμε,
15:00
towards isolation, towards keeping to ourselves,
363
885000
3000
προς την απομόνωση, με σκοπό να κλειστούμε στον εαυτό μας,
15:03
crashes head first into our modern world.
364
888000
3000
συντρίβεται μετωπικά μέσα στον σύγχρονο κόσμο μας.
15:06
This remarkable image
365
891000
2000
Αυτή η εξαιρετική εικόνα
15:08
is not a map of the world.
366
893000
2000
δεν είναι ένας χάρτης του κόσμου.
15:10
In fact, it's a map of Facebook friendship links.
367
895000
4000
Στην πραγματικότητα, δείχνει τις συνδέσεις φιλίας του Facebook.
15:14
And when you plot those friendship links
368
899000
2000
Όταν αυτές οι συνδέσεις σχεδιαστούν
15:16
by their latitude and longitude,
369
901000
2000
από το γεωγραφικό μήκος και πλάτος τους,
15:18
it literally draws a map of the world.
370
903000
3000
στην κυριολεξία εμφανίζεται ένας χάρτης του κόσμου.
15:21
Our modern world is communicating
371
906000
2000
Ο σύγχρονος κόσμος μας επικοινωνεί
15:23
with itself and with each other
372
908000
2000
με τον εαυτό του και τους άλλους
15:25
more than it has
373
910000
2000
περισσότερο από
15:27
at any time in its past.
374
912000
2000
οποιαδήποτε περίοδο στο παρελθόν.
15:29
And that communication, that connectivity around the world,
375
914000
3000
Και αυτή η επικοινωνία, αυτή η συνδεσιμότητα ανά τον κόσμο,
15:32
that globalization
376
917000
2000
αυτή η παγκοσμιοποίηση,
15:34
now raises a burden.
377
919000
3000
τώρα δημιουργεί ένα βάρος.
15:37
Because these different languages
378
922000
2000
Οι διαφορετικές γλώσσες,
15:39
impose a barrier, as we've just seen,
379
924000
2000
θέτουν ένα εμπόδιο, όπως είδαμε,
15:41
to the transfer of goods and ideas
380
926000
2000
στην διάδοση των αγαθών και των ιδεών
15:43
and technologies and wisdom.
381
928000
2000
των τεχνολογιών και της σοφίας.
15:45
And they impose a barrier to cooperation.
382
930000
3000
Θέτουν ένα εμπόδιο στην συνεργασία.
15:48
And nowhere do we see that more clearly
383
933000
3000
Αυτό το βλέπουμε πολύ καθαρά
15:51
than in the European Union,
384
936000
2000
στην Ευρωπαϊκή Ένωση,
15:53
whose 27 member countries
385
938000
3000
όπου τα 27 κράτη μέλη
15:56
speak 23 official languages.
386
941000
3000
μιλούν 23 επίσημες γλώσσες.
15:59
The European Union
387
944000
2000
Η Ευρωπαϊκή Ένωση
16:01
is now spending over one billion euros annually
388
946000
4000
δαπανά πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως
16:05
translating among their 23 official languages.
389
950000
3000
για τις μεταφράσεις μεταξύ των 23ων επίσημων γλωσσών.
16:08
That's something on the order
390
953000
2000
Αυτό αντιστοιχεί περίπου
16:10
of 1.45 billion U.S. dollars
391
955000
2000
σε 1,45 δισεκατομμύρια δολάρια
16:12
on translation costs alone.
392
957000
3000
μόνο σε κόστη μεταφράσεων.
16:15
Now think of the absurdity of this situation.
393
960000
2000
Σκεφτείτε τον παραλογισμό αυτής της κατάστασης.
16:17
If 27 individuals
394
962000
2000
Εάν 27 άτομα
16:19
from those 27 member states
395
964000
2000
από αυτά τα 27 κράτη μέλη
16:21
sat around table, speaking their 23 languages,
396
966000
3000
καθίσουν γύρω από ένα τραπέζι, μιλώντας τις 23 γλώσσες τους,
16:24
some very simple mathematics will tell you
397
969000
2000
μερικά απλά μαθηματικά θα σας έλεγαν
16:26
that you need an army of 253 translators
398
971000
4000
πως χρειάζεστε έναν στρατό από 253 μεταφραστές
16:30
to anticipate all the pairwise possibilities.
399
975000
4000
για να προλάβουν όλα τα ζεύγη πιθανοτήτων.
16:34
The European Union employs a permanent staff
400
979000
3000
Η Ευρωπαϊκή Ένωση απασχολεί μόνιμο προσωπικό
16:37
of about 2,500 translators.
401
982000
2000
2.500 μεταφραστών.
16:39
And in 2007 alone --
402
984000
2000
Μόνο το 2007 -
16:41
and I'm sure there are more recent figures --
403
986000
2000
είμαι σίγουρος πως υπάρχουν και πιο πρόσφατα στοιχεία -
16:43
something on the order of 1.3 million pages
404
988000
3000
ένας αριθμός της τάξης των 1,3 εκατομμυρίων σελίδων
16:46
were translated into English alone.
405
991000
3000
μεταφράστηκαν μόνο στα αγγλικά.
16:49
And so if language really is
406
994000
3000
Αν λοιπόν η γλώσσα είναι πράγματι
16:52
the solution to the crisis of visual theft,
407
997000
3000
η λύση στο πρόβλημα της οπτικής κλοπής,
16:55
if language really is
408
1000000
2000
αν η γλώσσα είναι πράγματι
16:57
the conduit of our cooperation,
409
1002000
2000
ο αγωγός της συνεργασίας μας,
16:59
the technology that our species derived
410
1004000
3000
η τεχνολογία που προήλθε από το είδος μας
17:02
to promote the free flow and exchange of ideas,
411
1007000
4000
για να προωθήσει τη ροή και την συναλλαγή των ιδεών,
17:06
in our modern world,
412
1011000
2000
στον σύγχρονο κόσμο μας,
17:08
we confront a question.
413
1013000
2000
αντιμετωπίζουμε ένα ερώτημα.
17:10
And that question is whether
414
1015000
2000
Το ερώτημα είναι εάν
17:12
in this modern, globalized world
415
1017000
2000
σ' αυτόν τον σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο κόσμο
17:14
we can really afford to have all these different languages.
416
1019000
3000
μπορούμε να έχουμε όλες αυτές τις διαφορετικές γλώσσες.
17:17
To put it this way, nature knows no other circumstance
417
1022000
3000
Να το θέσω έτσι: η φύση δεν γνωρίζει άλλη περίσταση
17:20
in which functionally equivalent traits coexist.
418
1025000
5000
κατά την οποία εξίσου λειτουργικά χαρακτηριστικά συνυπάρχουν.
17:25
One of them always drives the other extinct.
419
1030000
3000
Το ένα απ' τα δύο οδηγεί το άλλο σε αφανισμό.
17:28
And we see this in the inexorable march
420
1033000
2000
Το βλέπουμε αυτό στην αδυσώπητη πορεία
17:30
towards standardization.
421
1035000
2000
προς την τυποποίηση.
17:32
There are lots and lots of ways of measuring things --
422
1037000
3000
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για τη μέτρηση ενός πράγματος -
17:35
weighing them and measuring their length --
423
1040000
2000
για τη ζύγιση και τη μέτρηση του μήκους τους -
17:37
but the metric system is winning.
424
1042000
2000
αλλά το μετρικό σύστημα κερδίζει έδαφος.
17:39
There are lots and lots of ways of measuring time,
425
1044000
3000
Υπάρχουν πολλοί τρόποι για τη μέτρηση του χρόνου,
17:42
but a really bizarre base 60 system
426
1047000
3000
αλλά ένα πραγματικά περίεργο σύστημα με βάση το 60
17:45
known as hours and minutes and seconds
427
1050000
2000
γνωστό ως ώρες και λεπτά και δευτερόλεπτα
17:47
is nearly universal around the world.
428
1052000
3000
είναι σχεδόν καθολικό σε όλον τον κόσμο.
17:50
There are many, many ways
429
1055000
2000
Υπάρχουν πάρα πολλοί τρόποι
17:52
of imprinting CDs or DVDs,
430
1057000
2000
για την εγγραφή CD και DVD
17:54
but those are all being standardized as well.
431
1059000
3000
αλλά κι αυτοί τυποποιούνται επίσης.
17:57
And you can probably think of many, many more
432
1062000
3000
Ίσως μπορείτε να σκεφτείτε πολλά περισσότερα
18:00
in your own everyday lives.
433
1065000
2000
στην καθημερινότητά σας.
18:02
And so our modern world now
434
1067000
3000
Έτσι ο σύγχρονος κόσμος τώρα
18:05
is confronting us with a dilemma.
435
1070000
2000
μας φέρνει μπρος σε ένα δίλημμα.
18:07
And it's the dilemma
436
1072000
2000
Είναι το δίλημμα
18:09
that this Chinese man faces,
437
1074000
2000
που αντιμετωπίζει αυτός ο Κινέζος
18:11
who's language is spoken
438
1076000
2000
του οποίου η γλώσσα μιλιέται
18:13
by more people in the world
439
1078000
2000
από περισσότερους ανθρώπους στον κόσμο
18:15
than any other single language,
440
1080000
3000
από κάθε άλλη γλώσσα,
18:18
and yet he is sitting at his blackboard,
441
1083000
4000
και παρ' όλα αυτά κάθεται στον μαυροπίνακά του,
18:22
converting Chinese phrases
442
1087000
3000
μετατρέποντας κινέζικες φράσεις
18:25
into English language phrases.
443
1090000
2000
σε αγγλικές.
18:27
And what this does is it raises the possibility to us
444
1092000
3000
Αυτό ανεβάζει τις πιθανότητες για εμάς,
18:30
that in a world in which we want to promote
445
1095000
2000
σε έναν κόσμο στον οποίο θέλουμε να προωθήσουμε
18:32
cooperation and exchange,
446
1097000
2000
την συνεργασία και την ανταλλαγή,
18:34
and in a world that might be dependent more than ever before
447
1099000
3000
σε έναν κόσμο ο οποίος εξαρτάται περισσότερο από ποτέ
18:37
on cooperation
448
1102000
2000
από την συνεργασία
18:39
to maintain and enhance our levels of prosperity,
449
1104000
3000
για να συντηρηθεί και να ενισχυθεί το επίπεδο της ευημερίας μας,
18:42
his actions suggest to us
450
1107000
2000
οι πράξεις του μας υποδεικνύουν
18:44
it might be inevitable
451
1109000
2000
πως ίσως είναι αναπόφευκτο
18:46
that we have to confront the idea
452
1111000
2000
ν' αντιμετωπίσουμε την ιδέα
18:48
that our destiny is to be one world with one language.
453
1113000
3000
πως η μοίρα μας είναι να είμαστε ένας κόσμος με μία γλώσσα.
18:51
Thank you.
454
1116000
2000
Ευχαριστώ.
18:53
(Applause)
455
1118000
8000
(Χειροκρότημα)
19:01
Matt Ridley: Mark, one question.
456
1126000
2000
Ματ Ρίντλει: Μαρκ, μια ερώτηση.
19:03
Svante found that the FOXP2 gene,
457
1128000
3000
Ο Σβάντι (Πέιβο) βρήκε πως το γονίδιο FOXP2
19:06
which seems to be associated with language,
458
1131000
2000
το οποίο φαίνεται να σχετίζεται με τη γλώσσα,
19:08
was also shared in the same form
459
1133000
2000
παρουσιάστηκε με την ίδια μορφή
19:10
in Neanderthals as us.
460
1135000
2000
στους Νεάντερταλ και σε εμάς.
19:12
Do we have any idea
461
1137000
2000
Μήπως γνωρίζουμε
19:14
how we could have defeated Neanderthals
462
1139000
2000
πώς θα μπορούσαμε να έχουμε νικήσει τους Νεάντερταλ
19:16
if they also had language?
463
1141000
2000
εάν είχαν κι εκείνοι γλώσσα;
19:18
Mark Pagel: This is a very good question.
464
1143000
2000
Μαρκ Πάγκελ: Αυτή είναι μια πολύ καλή ερώτηση.
19:20
So many of you will be familiar with the idea that there's this gene called FOXP2
465
1145000
3000
Πολλοί από εσάς ίσως γνωρίζουν ότι υπάρχει αυτό το γονίδιο που ονομάζεται FOXP2
19:23
that seems to be implicated in some ways
466
1148000
3000
και φαίνεται να εμπλέκεται με κάποιο τρόπο
19:26
in the fine motor control that's associated with language.
467
1151000
3000
με το λεπτό σύστημα κινητικού ελέγχου που συνδέεται με τη γλώσσα.
19:29
The reason why I don't believe that tells us
468
1154000
2000
Ο λόγος που πιστεύω πως αυτό δεν μας λέει
19:31
that the Neanderthals had language
469
1156000
2000
ότι οι Νεάντερταλ είχαν γλώσσα
19:33
is -- here's a simple analogy:
470
1158000
3000
είναι - να μια απλή αναλογία:
19:36
Ferraris are cars that have engines.
471
1161000
3000
Οι φεράρι είναι αυτοκίνητα που έχουν μηχανές.
19:39
My car has an engine,
472
1164000
2000
Το αυτοκίνητό μου έχει μηχανή,
19:41
but it's not a Ferrari.
473
1166000
2000
αλλά δεν είναι Φεράρι.
19:43
Now the simple answer then
474
1168000
2000
Η απλή απάντηση σ' αυτό
19:45
is that genes alone don't, all by themselves,
475
1170000
2000
είναι πως τα γονίδια από μόνα τους
19:47
determine the outcome
476
1172000
2000
δεν καθορίζουν το αποτέλεσμα
19:49
of very complicated things like language.
477
1174000
2000
πολύ περίπλοκων πραγμάτων, όπως είναι η γλώσσα.
19:51
What we know about this FOXP2 and Neanderthals
478
1176000
2000
Αυτό που ξέρουμε για το FOXP2 και τους Νεάντερταλ
19:53
is that they may have had fine motor control of their mouths -- who knows.
479
1178000
4000
είναι πως θα πρέπει να είχαν πολύ καλό κινητικό έλεγχο του στόματός τους - ποιος ξέρει.
19:57
But that doesn't tell us they necessarily had language.
480
1182000
2000
Αυτό όμως δεν μας λέει απαραίτητα πως είχαν γλώσσα.
19:59
MR: Thank you very much indeed.
481
1184000
2000
ΜΡ: Πραγματικά σ' ευχαριστώ.
20:01
(Applause)
482
1186000
3000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Mark Pagel - Evolutionary biologistUsing biological evolution as a template, Mark Pagel wonders how languages evolve.
Why you should listen
Mark Pagel builds statistical models to examine the evolutionary processes imprinted in human behavior, from genomics to the emergence of complex systems -- to culture. His latest work examines the parallels between linguistic and biological evolution by applying methods of phylogenetics, or the study of evolutionary relatedness among groups, essentially viewing language as a culturally transmitted replicator with many of the same properties we find in genes. He’s looking for patterns in the rates of evolution of language elements, and hoping to find the social factors that influence trends of language evolution.
At the University of Reading, Pagel heads the Evolution Laboratory in the biology department, where he explores such questions as, "Why would humans evolve a system of communication that prevents them with communicating with other members of the same species?" He has used statistical methods to reconstruct features of dinosaur genomes, and to infer ancestral features of genes and proteins.
He says: "Just as we have highly conserved genes, we have highly conserved words. Language shows a truly remarkable fidelity."
Mark Pagel | Speaker | TED.com